Woningen in Nederland vaak te klein
Consument
Licht zet
lamp uit
Stijlvol schakelen
Spaanse blikvanger
Lichte bouwplaat voor sterke wand
DINSDAG 28 OKTOBER 1997
REDACTIE: SASKIA STOELINCA 023-51!
Vrijwilligers komen op voor meer woongenot
Veel huizen hebben diverse
hinderlijke obstakels, zoals
drempels tussen gang en woon
kamer, waardoor een rolstoel
met moeite binnenkomt. Is de
woning echter makkelijk toe
gankelijk voor alle bewoners en
bezoekers, dan is dat wellicht te
danken aan adviezen van de
Vrouwen Advies Commissie
Woningbouw (VAC). Deze vrij
willigersorganisatie heeft beslo
ten zich wat nadrukkelijker te
profileren en heeft mede daar
om een boek met woontips ge
maakt.
Nederlanders zijn druk bezig
met het fraaier inrichten van
het huis. Na veel geklus en her
verdelen van meubels blijft één
probleem hardnekkig bestaan:
ruimtegebrek. „De Nederlandse
woningen zijn over het alge
meen te klein en daardoor te
vens onvoldoende gebruiks
vriendelijk voor voornamelijk
senioren en mindervaliden",
zegt VAC-directeur Paulien van
der Krabben.
Hoewel deze organisatie al tien
tallen jaren bestaat, kan zij niet
bogen op grote bekendheid.
Toch typeert Van der Krabben
haar vereniging als woonconsu
mentenorganisatie, maar dan
eentje die vooral bij architecten
en aannemers een belletje doet
rinkelen.
Uitgangspunt is de functie van
een huis gekoppeld aan hoog
woongemak. „Architecten be
steden aandacht aan de vorm
en aannemers richten zich op
snel bouwen," zegt Van dei-
Krabben. „Wij zetten de gebrui
ker centraal." Een geducht wa
pen om de professionals bij te
sturen, bezit de organisatie niet.
Het is een kwestie van vrijblij
vendheid. Architecten en aan
nemers kunnen advies vragen
en voorstellen van de VAC altijd
naast zich neerleggen.
De 280 door het land verspreide
VAC-centra zijn er echter niet
tevergeefs. Gemiddeld bekijkt
elke afdéling jaarlijks vijftien
woningbouwprojecten, met een
uitschieter in Amersfoort, waar
dit jaar al zeventig projecten
onder de loep zijn genomen.
De VAC heeft niet alleen te ma
ken met vaklieden zoals archi
tecten en woningbouwers, ook
mensen die een huis willen ko
pen, een renovatie overwegen
of van plan zijn een serre te
bouwen, kunnen er terecht voor
aanbevelingen. Directeur Pau
lien van der Krabben somt al
wat tips op: „Een lichtschake
laar moet bijvoorbeeld bij de
voordeur zitten, zodat de entree
van een huis bij binnenkomst
snel wordt verlicht. Onverstan
dig is om een trap aan te leggen
in een woonkamer, want dit
leidt tot energieverlies en be
perking van privacy. Voor men
sen met serre-plannen adviseer
ik om dubbel glas in deuren en
ramen te zetten en geen radia
tor, maar wel goede ventilatie
en praktische zonwering te in
stalleren."
Dit en talrijke andere wetens
waardigheden staan in het
boek: VAC-Kwaliteitswijzer,
waarmee de organisatie meer
bekendheid bij de consument
wil krijgen. De VAC telt zo'n
2500 vrijwilligers die zich in de
technische kant van huizen ver
diepen. Het Utrechtse hoofd
kantoor zorgt voor ondersteu
ning en organiseert jaarlijks
voor gemiddeld duizend men
sen allerlei cursussen.
Van der Krabben: „De kwaliteit
van sociale woningbouw is over
het algemeen lager dan die van
huizen in de vrije sector. Onze
aandacht is daarom voorname
lijk geschikt voor mensen met
een kleine beurs."
Verschillen tussen beide typen
woningen zijn er volgens haar
volop: de beperkte ruimte is
echter een overeenkomst. „Wij
hanteren een zogenoemde
beukmaat van 5,40 meter. Dit is
de breedte van het vooraanzicht
van een huis van muur tot
muur. Helaas zie je in de sociale
woningbouw dat deze maat
vaak niet wordt gehaald. Ook
koophuizen komen regelmatig
niet aan deze meters"
Die geringe breedte wordt
meestal een nijpend probleem
in de bergruimte. Deze is er niet
of je kunt er nauwelijks stofzui
ger, strijkplank en gereedschap
in kwijt. „Uit onze woongerief-
onderzoeken blijkt dat bewo
ners geregeld klagen over te
weinig bergruimte. Dat is het
stiefkindje tijdens de ontwerp
fase."
Speerpunt voor Van der Krab
ben is tevens om tijdens het
melken van bouwtekeningen al
rekening te houden met bewo
ners die jaren later misschien
minder goed ter been zijn.
„Vanwege de toenemende ver
grijzing is het verstandig om
daar met het ontwerp op in te
spelen. Praktisch is dan bijvoor
beeld om de gang één meter
breed te maken, zodat een rol
stoel er makkelijk doorheen
kan. Daarnaast moet de badka
mer ruim genoeg zijn om er al
lerlei handgrepen in te maken
om eenvoudig in en uit het bad
of de douche te komen."
Grotere woningen zijn in een
klein land als Nederland lastig,
onderkent ze. „Ik denk dat de
populariteit van doe-het-zelven
veelal te maken heeft met de
kleine huizen waarin de meeste
Nederlanders wonen. Door veel
te klussen, wordt geprobeerd
meer woongenot en ruimte te
creëren."
Voor meer informatie over de Vrou
wen Advies Commissie Woningbouw
kan worden gebeld met het hoofd
kantoor in Utrecht: 030-2610.475
Directeur Paulien van der Krabben van de Vrouwen Advies Commissie
Woningbouw. foto cpd/cees zorn
Het is een ingewikkelde naam
voor een slimme eigenschap.
De Osram Dulux El Sensor is
een lamp voor buiten en binnen
die zichzelf uitschakelt wanneer
de zon opkomt en licht geeft als
in de avond de schemering in
zet. Kortom: deze lamp voor
onder meer veiligheidsverlich
ting maakt handmatig aan- en
uitzetten of een tijdschakelaar
De vondst zit hem in de lamp
voet bij de fitting, waar twee
sensorogen de helderheids
graad buitenshuis registreren.
Met de schemeringsschakelaar
kan naar eigen wens de gevoe
ligheid worden ingesteld. De
sensorlamp heeft een levens
duur van tienduizend uur; dat
wil zeggen dat hij bij een dage
lijks gebruik van elf uur twee en
een halfjaar meegaat.
De lamp past in de meeste fit
tingen en kost vijftig gulden.
Spanje begint als designland
steeds meer op de voorgrond te
treden. Niet alleen met ontwer
pers van eigen bodem, maar
ook met door fabrikanten aan
getrokken, bekende buitenland
se designers. Zo werkt onze
landgenoot Gerard van den
Berg al weer jaren voor Perobell.
Op de Meubelbeurs in Keulen
vindt men de Spanjaarden
meestal bij elkaar in het Avant-
garde Design Centre. Hun bij
zondere ontwerpen waren ech
ter tot nog toe in ons land ner
gens te koop.
Op de Amsterdamse Woon
beurs echter dook begin deze
maand La Diva op. Een echte
blikvanger. Het is een als een
troon ontworpen fauteuil van
de Spaanse designer Jaime Bou-
zaglo. Mooi voor in een hal. De
zetel is geheel gestoffeerd, heeft
een houten frame (met daarop
een dikke laag schuimrubber)
en sierlijk gebogen beukenhou
ten poten. Hij is zowel met de
armleuning links als rechts ver
krijgbaar.
Info: 020 641 25 05.
foto gpd
La Diva van de Spaanse ontwerper Jaii
Het zijn de kleine dingen die
het doen. Maar de meerderheid
van de consumenten laat zich
nog te weinig gelegen liggen
aan lichtknopjes en schakelaars.
Ze zijn nog niet verheven tot
belangrijke details. Een binnen
huisarchitect wil nog wel eens
kiezen voor fraai, buitenlands
design. De gewone man neemt
meestal iets simpels in wit of
zwart. De importeur van de se
rie modieuze electrische scha
kelaars van Marquardt wil daar
wat aan doen. Het assortiment
oogt modem, kleurig en func
tioneel. Bij tal van schakelaars is
het aan het signaallampje in
een oogopslag te zien of huis
houdelijke apparaten aan of uit
staan. Het aantrekkelijkst lijkt
de prijs, die rond de vijf gulden
ligt-
Gips- en houtplaten vormden altijd hèt middel
om van bijvoorbeeld een zolder twee aparte
ruimten te maken. De Domoboard-bouwplaat
klaart ook dit klusje, maar biedt daarnaast als
grote voordelen extra stevigheid en hoge isolatie.
Het materiaal van de bouwplaat maakt niet veel
duidelijk: hij bestaat uit een zogenoemde harde
kern van geschuimd polystyrol en is tweezijdig af
gewerkt met een wapeningsset en dunne mortel-
laag.
Belangrijker om te weten, is dat hierdoor de plaat
vocht- en brandwerend is. Eenmaal geplaatst,
kan de lichte plaat zware voorwerpen dragen
zoals een ijzeren wandrek. Daarnaast is hij zaag-
baar in kleinere stukken, waarmee een verwar
mingsbuis kan worden gecamoufleerd.
De Domoboardplaten zijn leverbaar in 100 of 260
centimeter lang en zestig centimeter breed. De
dikte varieert van 2, 3, 6, 10, 20 en 30 millimeter
en de prijzen liggen tussen de dertig en honderd
gulden.
OPGAVE
KRUISWOORDRAADSEL
Horizontaal.1. Luifel; 5. woon
plaats; 9. schutsluis; 10. bedrog;
12. bergweide; 13. Verenigde
Naties; 14. hebbelijkheid; 15.
muzieknoot; 17. Griekse bos
god; 19. rijstbrandewijn; 22.
amateurfoto; 24. geven; 26. ri
vier in Frankrijk; 27. tweetal; 28.
behoeftig; 29. bolgewas; 30. ker
kelijke straf; 31. uitroep van
pijn; 33. een zekere; 35. plaksel;
38. geweven katoen; 40. strijd
perk; 42. deel van een trap; 44.
jongen; 45. vluchtige stof; 47.
bijwoord; 49. lichaamsslagader;
50. lidwoord; 51. zelfkant; 53.
lofdicht; 54. klamp; 55.
heildronk; 56. godsdienstig lied.
verticaal:1. Stortplaats; 2. be
wonderaar; 3. dominee; 4.
mooi; 5. vrouwelijk zoogdier; 6.
dwarsmast; 7. getal; 8. smijten;
11. bijbelse reus; 16. aanmel
den; 18. hemelgewelf; 20. mu
zieknoot; 21. biljartstok; 22. ver
voermiddel; 23. voegwoord; 25.
Zweedse scheikundige; 26. tro
pische vrucht; 32. brutaal; 34.
ontkenning; 36. zwaardwalvis;
37. hoofdbescherming; 39. slee;
41. thans; 43. karakter; 45. af
voerkanaal; 46. autoped; 48.
pausennaam; 50. vallei; 52. Ja
pans bordspel; 54. familielid.
OPLOSSING
WOORDZOEKER
De overgebleven letters vormen
tezamen het woord: HOUD
BAARHEID.
HEINZ
AtSé&ST(/£ //oc/ MOE,
//C £>AOhT £>AT<J/</ //V
UAPA/V 2AT
DPAJ OPPR OP
P'op&> PAP» SPPZZP
\SAA/,
R/A/P£P£A/ MAAR
-ZP£/Vr££R/V)W
<5>£zcxz*sr A/AAR PZ££PT P\AAM-
AC&PSTOS~. OP'PRAZ-
0/JMA OFtSS&&V£A/ RAP,
B£E£7~
/y.
TCiM POFC
Brigadier Snuf wierp een schuwe blik
op het putdeksel van waar uit de
sporen van vier paar voeten verschil
lende richtingen uitliepen. Hij be
greep dat zijn chef meer ontdekt had
dan hij. ,,Hier komen ze dus van
daan", prevelde hij. ,,En u denkt, dat
het vreemdelingen uit de onderwe
reld zijn die de stad binnendringen.
Maar waarom zouden ze dat doen,
commissaris?"
,,Een domme vraag", zei de heer Bas.
,,Als jij daar onder dat deksel in de
riolen leefde zou je het er ook maar
een saaie boel vinden. Niks dan duis
ternis en kwalijke geur en gebrek. En
hier boven is een welvaartsstad in vol
bedrijf. Neonverlichting, lekker eten,
vertier en allerlei soorten divertisse
ment. Nee, als jij in de prut leefde
zou je ook proberen naar boven te
komen, Snuf. Zeg nu zelf."
,,Ja, nu u het zegt", mompelde de
brigadier peinzend. „Maar dan is het
een ernstige zaak! Stel je voor, dat er
een horde Zwartvoeten in de stad
losbreekt! Dat moet voorkomen wor
den!"
„Juist", bevestigde de ander. „En
daarom moeten we waakzaam zijn.
Wie weet, hoeveel van die lui al tus
sen ons rondlopen?" „D-denkt u?"
stamelde de beambte verblekend. Hij
wierp een schichtige blik om zich
heen. De straten waren geheel verla
ten, doch de maan wierp vreemde
schaduwen op het pleveisel en een
dunne wind huilde klagend om de
televisie-antennes. Ook kon hij, als
hij oplettend snoof, een vage riool-
lucht waarnemen en plotseling werd
het hem vreemd te moede.
„Nu u het zegt..." hernam hij op ge
smoorde toon, „soms heb ik het ge
voel dat ik bespied word. Alsof ie
mand me gade slaat, u weet wel!"
„Ik weet het", gaf zijn meerdere toe.
„Dat gevoel heb ik zelf soms ook. We
moeten héél scherp opletten, Snuf."
DOOR JAN VISSER
Vooral in het noordoosten van het land is het de afgelopen
nacht buitengewoon koud geweest. Op de vliegbasis
Twenthe zakte de temperatuur tot -7,4 graad. Zo'n lage
waarde is in bijna zeventig jaar niet meer voorgekomen.
Kouder was het voor het laatst in 1931 toen in Winterswijk
het landelijk record werd gemeten: -8,5 graad.
In onze streken is het te winderig gebleven om de thermo
meters tot grootse daden te bewegen. Tot zeven uur van
ochtend kwam Bloemendaal op -2,9 graad, Valkenburg -
2,3 en Schiphol slechts -1,3. In het verleden, 1922, is ir
Katwijk wel eens -5 graden waaregnomen.
De lage temperaturen werden gemeten onder een zich ver
der opbouwend barometrisch luchtdrukmaximum. Die ont
wikkeling gaat vanavond en de komende nacht nog even
door en resulteert in een luchtdrukwaarde van 1040 hPa.
Voor eind oktober is dat een bijzonder hoge druk want het
De Biltse eeuwrecord, gemeten op 22 oktober 1983, be
draagt namelijk 1041,4 hPa.
In het hogedrukcentrum is het de komende nacht zo goed
als windstil en omdat er opnieuw geen bewolking aanwezig
is, koelt het weer zeer sterk af. Waarschijnlijk wordt het in
onze streken kouder dan de afgelopen nacht. Morgen is het
meest zonnig en waaien doet het nauwelijks. Het kwik is
evenwel niet vooruit te branden.
De hoogste temperaturen komen uit op circa 5 graden. Na
morgen komt de as van het hogedrukgebied iets ten zuiden
van ons land te ligggen en boven de Britse eilanden ont
staat tegelijkertijd een nieuwe hogedrukcel. Het gevolg is
dat de wind uit richtingen tussen west en noordwest gaat
waaien en daarmee stroomt vochtigere en minder koude
lucht ons land binnen. De temperaturen lopen daardoor
langzaam op (in het weekeinde tot boven de 10 graden) en
er komt meer bewolking. De regenkansen blijven voorlopig
nog heel klein.
KNMI
Weersvooruitzicht
Geldig tot en met
Noorwegen:
Vooral langs de westkust
bewolking, van tijd tot tijd
regen en donderdag flink
wat wind. In het zuidoos
ten ook opklaringen. Maxi
ma van 9 graden hier en
daar aan de kust tot rond
het vriespunt lokaal
landinwaarts.
Zweden:
Morgen flink wat wolken
velden, donderdag flink
wat zon. Op de meeste
plaatsen droog. Minder
koud, met op donderdag
maxima rond 8 graden.
Denemarken:
Morgen eerst nog wolken
velden en plaatselijk wat
regen. Donderdag gere
geld zon. Middagtempera-
tuur tussen 7 en 10 gra-
Engeland, Schotland,
Wales en Ierland:
Vooral langs de Noordzeekust wolken
velden en wat (mot)regen. Verder gere
geld zon. Morgen in Ierland en Schot
land wolken en kans op een bui. Vrij veel
wind. Middagtemperatuur in Ierland
rond 12 graden, verder rond 8 graden.
België en Luxemburg:
Droog en flink zonnig. Middagtempera-
turen ongeveer 6 graden.
Noord- en Midden-Frankrijk:
Zonnig en koud. En een straffe oostelij
ke wind. Middagtemperatuur ongeveer 6
graden, aan zee rond 9 graden.
Portugal:
Eerst wisselvalig met buien, maar mor
gen droog en flink wat zon. Middagtem-
peraturen rond 22 graden.
Madeira:
Wolkenvelden en kans op regen, ook wel
eens opklaringen. Middagtemperatuur
ongeveer 21 graden.
Sterk wisselend met zon en wolken en
plaatselijk veel regen, misschien ook on
weer. Maxima morgen dalend naar 18
graden in de noordelijke helft. In het
zuiden tussen 20 en 25 graden.
Canarische Eilanden:
Naast zon ook enkele wolkenvelden,
vooral in het noorden, en op de meeste
plaatsen droog. Middagtemperatuur on
geveer 28 graden.
Marokko:
Westkust: In het noorden geregeld wol
kenvelden en eerst nog kans op een bui.
Verder veel zon en droog. Middagtempe
ratuur tussen de 23 en 28 graden.
Tunesië:
Veel wolken en van tijd tot tijd veel re
gen. Middagtemperatuur omstreeks 22
graden.
Zuid-Frankrijk:
Langs de Zuidkust en rond de Pyrenee-
en eerst kans op wolken en misschien
een bui. Verder zonnig, helder en koud.
Middagtemperatuur meest tussen de 10
en 15 graden.
Mallorca en Ibiza:
Geregeld wolkenvelden en hier en daar
buiige regen. Middagtemperatuur da
lend naar ongeveer 20 graden.
Italië:
Bewolkt en buiig. Vooral morgen erg veel
wind. Middagtemperatuur van 10 gra
den plaatselijk in het noorden tot 22 in
Zuid-Sicilie, ook langs de oostkust lo
kaal 10 graden.
Corsica en Sardinië:
Veel bewolking en op veel plaatsen
buiige regen. Flink veel wind. Middag
temperatuur morgen tussen 15 en 20
graden.
Malta:
Bewolkt en buiig. Middagtemperatuur
ongeveer 22 graden.
Griekenland en Kreta:
Van het westen uit toenemende bewol
king en af en toe buiige regen. Middag
temperatuur tussen 15 en 20 graden, in
het noorden plaatselijk 10 graden.
Turkije en Cyprus:
Perioden met zon en droog. Morgen in
het westen wolken en kans op een bui.
Maxima van 14 graden bij de Dardanel-
lentot23op Cyprus.
Duitsland:
Veel zon, maar in het zuiden eerst nog
hardnekkige bewolking. Overal droog.
Vooral in het zuiden een stevige oosten
wind. Middagtemperatuur tussen 1 en 6
graden.
Zwitserland:
Aan noordkant van het Alpenmassief
koud, tamelijk winderig en vandaag nog
veel bewolking. Middagtemperatuur
rond 5 graden. Aan de zuidkant ook wat
zon en maxima boven de 10.
Oostenrijk:
Geleidelijk meer zon en droger weer.
Hier en daar een stevige oostenwind.
Middagtemperatuur ongeveer 4 gra
Polen:
Perioden met zon, maar in het na
en oosten nog kans op een
Middagtemperatuur net iets boveni
Tsjechië en Slowakije:
Wolkenvelden, ook af en toe
de meeste plaatsen droog. Middaj
peratuur dalend naar ongeveer 4
Hongarije:
Geregeld zon en droog. Middagtem
tuur dalend tot ongeveer 5 graden.
WOENSDAG 29 OKTOBER 1997
Zon- en maanstanden
Zon op 07.30 Zon onder
Maan op 05.06 Maanonderl
Waterstand
IJmuiden Katwijk
Hoog 02.30 14.50 02.03
Laag 10.45 22.56 10.26
Weerrapporten 28 oktober 07 uur:
Rotterdam
Vlissingen
Cyprus
Dublin
Innsbruck hall be
Istanbul half be
Klagenfurt zwaar
Kopenhagen onbew
Lissabon regent
Locarno motrej
Luxemburg onbew
Madrid half bt
Malaga onbew
Mallorca weerlii
Split li
Stockholm li
Warschau z
Wenen o
Zurich h
Bangkok li
Buenos Aires h
Casablanca z
Johannesburg z
Los Angeles h
New Orleans z
New York z
Tel Aviv o
20 II
25 16
23 16
21 16
24 18
31 1'
Tokyo
Toronto
