Natuur Milieu
Snelweghooi geschikt voer voor jongvee en schapen
Vogelgebieden slecht beschermd
Tamme zwijnen op Het Loo
WOENSDAG 8 OKTOBER 1997
REDACTIE BERT DE JONG
Veel veehouders geloven het
nog niet, maar bermgras van
snelwegen is tegenwoordig pri
ma geschikt als voer voor jong
vee, schapen en paarden. Het
snelweghooi, tot voor kort nog
beschouwd en verwerkt als che
misch afval, voldoet aan alle
normen voor veevoeder. Het
doet alleen in voedingswaarde
iets onder voor weilandgras.
Dit blijkt uit onderzoek dat in
opdracht van Rijkswaterstaat is
verricht. De wegbeheerder is
sinds begin dit jaar bezig met
een proef om het gemaaide gras
gratis bij veehouders in West-
Brabant af te zetten. Veel boe
ren blijken echter huiverig te
zijn.
Dit wantrouwen is volgens
woordvoerder C. Deijkers van
Rijkswaterstaat begrijpelijk,
maar niet langer terecht..Vroe
ger zat er in bermgras vooral te
veel lood uit uiüaatgassen, maar
sinds de komst van loodvrije
benzine en katalysators is het
gras schoon geworden."
Uit de metingen blijkt dat in het
gras langs snelwegen gemiddeld
6,7 milligram lood per kilo zit,
terwijl de norm voor veevoeder
40 milligram is. Ook andere
stoffen als arseen, koper en
chroom blijven ver beneden de
veevoedernormen.
In het verleden moest de weg
beheerder al het gras als che
misch afval op een vuilnisbelt
storten. Later werd het vooral
gecomposteerd. Per ton konden
de kosten hiervan oplopen tot
zeventig gulden. „Als we het
hooi weggeven, besparen we
een aardige duit. Bovendien is
het de beste oplossing voor het
milieu", aldus Deijkers. De
proef duurt twee jaar.
Snelweghooi, volgens Rijkswaterstaat schoon genoeg om vee mee te voederen.
FOTO JOOP BOEK
Pleidooi voor
behoud oerbos
Zes Nederlandse papierver-
bruikende bedrijven, waar
onder alle grote dagbladuit
gevers, dringen er bij de
houtindustrie en overheid
van Finland op aan dat er
een einde moet komen aan
het kappen van de schaarse
oerbossen in dat land.
Vertegenwoordigers van de
bedrijven hebben een bezoek
gebracht aan Finland, waar
ze op uitnodiging van
Milieudefensie en de Finse
Nature League onder meer
op excursie zijn geweest in
de oerbossen van Karelië in
Midden-Finland, niet ver van
de Russische grens.
De zes Nederlandse papier
verbruikers vragen niet uit
sluitend aandacht voor de
oerbossen. Ze pleiten ook
voor de invoering van inter
nationaal erkende normen
voor een betere bescherming
van alle bosgebieden.
De Finse oerbossen worden
in rap tempo leeg gekapt.
Buitenlandse druk van con
sumentenzijde zien Finse
natuurbeschermers als een
middel om het tij te keren.
Uiteindelijk hebben de hout
afnemers een bepaalde
macht.
De zes Nederlandse bedrij
ven zijn Wegener Arcade, Ro
to Smits De Boer, Bührmann
Ubbens, PCM Uitgevers,
VNU Dagbladen en De Tele
graaf. Ze vertegenwoordigen
tweederde van de totale Ne
derlandse houtaankoop in
Finland, in totaal zo'n drie
honderdduizend ton per jaar.
BERT DE JONG*
Vogel-elclorado 's in Nederland in kaart gebracht
Alle belangrijke vogel-eldorado's in ons land zijn
door Vogelbescherming in kaart gebracht. Vrij
willigers houden de ontwikkelingen van die ge
bieden in de gaten en maken jaarlijks een rap
port. Zo kunnen tijdig acties voor herstel of be
houd worden ontketend.
In totaal gaat het om 87 gebieden, waarvan er 75
de status van wetland verdienen. Noord-Holland
telt 15 van die belangrijke vogelgebieden. De be
kendste zijn de Waddenzee, het Zwanenwater,
IJssel- en Markermeer, Naardermeer en Ilperveld.
Van die 15 gebieden is alleen het Balgzand, een
waddengedeelte tussen Den Helder en Wierin-
gen, volledig via de drie eerder genoemde be
schermingsinstrumenten veiliggesteld. Ook het
Zwanenwater bij Callantsoog is juridisch stevig
beschermd via zowel de Europese Vogelrichtlijn
als de internationale Wetland-conventie, maar
(nog) niet via de Natuurbeschermingswet.
Opvallend is dat" het merendeel van de belangrij
ke Noord-Hollandse vogelgebieden op geen en
kele wijze of nauwelijks juridische bescherming
geniet. Dat geldt bijvoorbeeld voor het IJssel- en
Markermeer, en voor alle laagveengebieden.
Internationaal belangrijke vogelgebieden in Ne
derland worden onvoldoende beschermd. Het
betreft in hoofdzaak waterrijke natuur, zogeheten
'wetlands'. Vogelbescherming Nederland en het
Wereld Natuurfonds vragen alle provincies er
voor te zorgen dat deze vogeldomeinen ten min
ste juridisch worden veiliggesteld.
Volgens beide natuurbeschermingsorganisaties
zijn, naast het Rijk, provincies medeverantwoor
delijk voor de bescherming van vogelrijke gebie
den binnen hun grenzen. Provinciebesturen kun
nen hun invloed aanwenden om meer wetlands
op nationaal en/of internationaal niveau duur
zaam te behouden via de Natuurbeschermings
wet, de Europese Vogelrichtlijn, of de Internatio
nale Wetlandconventie.
Volgens directeur E. Wanders nemen de opper
vlakte en de kwaliteit van de vogelgebieden in
ons land nog steeds af. Met name voor trekvogels
belangrijke gebieden staan onverminderd onder
druk. Ook is er een groot gebrek aan broedgele-
genheid voor bepaalde vogelsoorten.
De wilde zwijnen op kroondo
mein Het Loo hebben dit jaar
flink wat nageslacht geprodu
ceerd. Hoewel er veel meer
zwijnen leven dan het afgeras
terde gebied eigenlijk qua voed
sel kan herbergen, zijn de mees
te jongen in prima conditie.
Dankzij een schare 'zwijnentoe-
risten', die de biggen liefdevol
bijgevoederd hebben met oud
brood, groente- en fruitafval.
Door het bijvoederen zijn de
evers hun natuurlijke schuw
heid kwijtgeraakt en nu bijna
handtam. Ook de officiële be
heerders van het kroondomein
hebben hier aan bijgedragen
door het Loo-wild extra voer te
verstrekken. Zo bewerkstelligen
ze een -onnatuurlijk- hoge
herfststand van het zogeheten
'zwartwild'.
Voor even. Want later dit najaar
gaan de hekken dicht. Begeleid
door hoorngeschal zullen hoog-
De jonge wilde zwijnen zijn tam en in prima conditie, dankzij het bij
voederen door 'zwijnentoeristen'.
geëerde gasten van het Konink
lijk Huis dan de wildpopulatie
tijdens de traditionele jachtpar
tijen decimeren. Felle kritiek
vanuit de samenleving heeft
FOTO MARTIJN DE JONGE
aan deze traditie geen eind kun
nen maken. Nog zeer onlangs
heeft de kroonprins verklaard
dat hij blijft jagen.
OPGAVE
OPLOSSING
CRYPTOGRAM
Horizontaal: 1De staat mist je
tweemaal (4); 4. Omsingeling om
op je brood te krijgen (5); 7. De
richting wordt heel vlug aangege
ven (7); 8. Kom op met het hout!
(3); 9. Titel van de bank (1,1,1);
10. Afval zit in een smerig hoekje
(7); 12. Voor deze onzin heeft
Frans geen gevoel (7).
Verticaal: 2. Geld van een patser
(4); 3. Achterklap in de muziek
(6); 4. Zaken die zich met toneel
bezighouden (8); 5. Draai de as
in het slot! (4); 6. De waarde van
de middenweg (6); 9. Godin die
dubbel voorkomt (4); 11. Gela
den deeltje in deze regionen (3).
KRUISWOORDRAADSEL
HEINZ
f Hzr WAS AM CÓSTA vel
SOL .,TÏW6£USV<SEUA/&/
C>A Ag SlOBS MUNUAZTJE
ophol./
TOMPOES
Heer Bommel en de grauwe razer
„Voor die heer ben ik niet te spreken,
Knuffels", zei de zielkundige vol af
keer. „Je stoort me ernstig, vriend! Ik
ben hier aan een behandeling bezig;
ik poog licht te brengen in dit ver
warde brein en jij komt me met een
troebele figuur aan, die van puin en
duisternis houdt..."
Op dat moment ging plotseling het
licht uit.
„Daar heb je het al!" riep de geleerde
met overslaande stem. „De hoofd
schakelaar is omgedraaid."
„Dat heeft die jas gedaan!" gromde
de portier. „Ik zal..."
De rest van zijn woorden ging verlo
ren in een luid getier, dat krachtig
door het donkere vertrek daverde.
Het was de razer, die geheel opleefde
nu de stroom was uitgevallen.
"Lichtsleet!" schreeuwde hij. „Door
geslagen lichtsleet! Opgekoökt pret-
licht!"
Onder het uitslaan van deze en der
gelijke taal sprong het ventje van zijn
rustbed af en al spoedig verried het
geluid van neerkletterend glaswerk,
dat het zich door de spreekkamer
spoedde.
Het lawaai drong helder in de nacht
stille kliniek door - en heer Bommel
zou dan ook zeker hebben kunnen
horen dat zijn list geslaagd was, wan
neer de alarmschei niet in werking
was getreden.
Verstijfd van schrik stond hij in het
duistere portiershokje, dat nog
slechts door een noodlamp verlicht
werd en staarde door het venster.
„O wee", prevelde hij met bleke lip
pen. „Als men de hoofdschakelaar
omdraait, gaat er een bel. Daar heb
ik niet op gerekend! Wat nu?"
H
E
T
W
DOOR JAN VISSER
Na het vuurwerk van gisternacht met op tal van plaatsen blik;
slagen bleef het ook dinsdag overdag onrustig. Vooral gistern
werd het menens toen achtereenvolgens een koufront en daa
een vinnige buienlijn over onze streken trokken.
De weersystemen passeerden met fikse buien maar vooral ve
Op de buienlijn, die tussen 15 en 15,30 uur overtrok, zaten
zeer zware windstoten. Op de pier van IJmuiden werden uitsc
tot 115 kilometer per uur gerapporteerd en de reguliere wind
even kracht 10. Ook Zandvoort meldde windstoten tot ruim
meter per uur en op Valkenburg schoot de wind uit tot 104.
stoten hadden tot gevolg dat bomen afknapten of zelfs compl
den ontworteld.
De totale etmaalsom aan neerslag bedroeg gisteravond in Sai
Noord 20 mm. De buien van gistermiddag verdreven de wam
Rond het middaguur was het in Bloemendaal nog 18,5 graad
den, om 16.00 uur was het op veel plaatsen slechts 13 grade
teravond en de afgelopen nacht waren er vooral boven de Ni
buien met onweer actief. De buienactiviteit breidde zich lati
nacht en vanochtend vroeg tot over onze streken uit.
Tegelijkertijd bereikte een regengebied van een actieve rands
boven Het Kanaal het zuidwesten van het land. Deze randstc
oorzaakt ook vanavond, de komende nacht en morgenochtei
veel regen. Donderdag overdag valt de neerslag meest in de
buien met kans op onweer. Bovendien wakkert de wind flink
Langs de kust wordt de komende nacht windkracht 8, mogeli
9 verwacht. Ook morgenochtend is het nog ruw weer. De tei
ren lopen ondanks de regen en wind nog op tot waarden oms
graden. Op vrijdag houdt het onstuimige en natte weer aan.
wordt het rustiger maar de temperaturen zakken wel een paai
KNMI
Weersvooruitzicht
Geldig tot en met
woensdag.
Noorwegen:
Veel bewolking en van
tijd tot tijd regen, in
het noorden kans op
sneeuw. Middagtem-
peratuur ongeveer 3
graden bij de Noord
kaap en rond 13 in het
zuiden.
Zweden:
Bewolkt en regenach
tig, in het uiterste
noorden mogelijk
sneeuw. Soms veel
wind. Middagtempera-
tuur tussen de 5 in
Lapland en 13 graden
ten zuiden van Stock
holm.
Denemarken:
Veel wolken en van tijd
tot tijd flink wat regen. Onstuimige
wind. Middagtemperatuur dalend
naar ongeveer 14 graden.
Engeland, Schotland, Wales en Ier
land:
Veranderlijk bewolkt en perioden
met regen. Het waait stevig door.
Middagtemperatuur ongeveer 15
graden, in het zuiden iets hoger.
België en Luxemburg:
Wisselvallig met soms langdurig re
gen en veel wind. Middagtempera
tuur ongeveer 17 graden.
Noord- en Midden-Frankrijk:
Vrij veel wolken en van tijd tot tijd
regen, ook kans op onweer. Van
daag in het oosten ook enkele op
klaringen. Aan de Kanaalkust waait
het hard. Middagtemperatuur on
geveer 21 graden, met wat zon in
het zuidoosten,hoger.
Portugal:
Perioden met zon, in het noorden
meer wolken en morgen een enkele
bui. Verder droog. Middagtempera
tuur ongeveer 26 graden.
Madeira:
Geregeld zon en op de meeste
plaatsen droog. Middagtempera
tuur ongeveer 23 graden.
Spanje:
Zonnige perioden en droog. Mor
gen in het noordwesten meer wol
ken en kans op een bui. Middag
temperatuur ongeveer 27 graden,
in het noordwesten lager.
Canarische Eilanden:
Perioden met zon en meest droog.
Middagtemperatuur ongeveer 28
graden.
Marokko:
Westkust: Zonnige perioden en
droog. Middagtemperatuur onge
veer 27 graden.
Tunesië:
Van tijd tot tijd zon, maar ook een
stevige onweersbui. Middagtempe
ratuur aan zee tussen 25 en 30
graden.
Zuid-Frankrijk:
Geregeld zon, ook wolkenvelden en
vooral morgen een enkele regen- of
onweersbui. Middagtemperatuur
ongeveer 25 graden.
Mallorca en Ibiza:
Droog en flink wat zon. Middag
temperatuur ongeveer 27 graden.
Italië:
Afwisselend zon en wolken en voor
al in de zuidelijke helft eerst nog
een pittige onweersbui. Middag
temperatuur ongeveer 26 graden.
Corsica en Sardinië:
Perioden met zon en op de meeste
plaatsen droog. Middagtempera
tuur ongeveer 27 graden.
Malta:
Zon, maar ook wolken en een enke
le mogelijk forse regen- of on
weersbui. Middagtemperatuur on
geveer 26 graden.
Griekenland en Kreta:
Droog en vrij zonnig. In het noord
westen wat wolken, maar droog.
Middagtemperatuur ongeveer 24
graden.
Turkije en Cyprus:
Zonnig en droog. Middagtempera
tuur van 23 graden rond de Dar-
danellen tot 28 op Cyprus.
Duitsland:
Overwegend veel bewolking en en
kele buien. Morgen in het noorden
veel regen. Middagtemperatuur da
lend naar ongeveer 18 graden.
Maar in het zuiden maxima van 25
graden. Vooral in de noordelijke
helft een stevige zuidwester.
Zwitserland:
Eerst af en toe zon en in de dalen
kans op mist. Morgen van het wes
ten uit meer wolken en een paar
DONDERDAG 9 OKTOBER 1997
Zon- en maanstanden
Zon op 07.55 Zon on.
Maan op 15.14 Maanc
Waterstand
IJmuiden
Hoog 09 05 21.28
Laag 04 46 17.15 04 J
Weerrapporten 08 oktober 0
Amsterdam regenbui z 7
Oeelen
Eelde
Eindhoven
Den Helder
Rotterdam
Vlissingen
Maastricht
Aberdeen
Barcelona
Berlijn
Boedapest
Bordeaux
Cyprus
Dublin
Frankfurt
half bew
licht bew.
half bew.
Helsinki
Innsbruck regen
Istanbul onbew.
Klagenfurt regen
Kopenhagen onbew.
Las Palmas halt bew
Londen motregen
Luxemburg regen
Madrid onbew
licht bew.
onbew.
Warschau licht bew,
Johannesburg licht bew.
Los Angeles licht bew
onbew. wzw2 Af
zwaar bew. nno2 f'
Vancouver regenbui
stevige regen- of onwiot
Middagtemperatuur ongftf
graden.
Oostenrijk: [Ml
Af en toe zon en in dtCe
mist. In de loop van rncer
wolken en met name in T
ralberg enkele buien, mo,e
onweer. Middagtemperat °r
veer 23 graden.
Polen: li-
Af en toe zon. In het nocjde
bewolking en~af en toe rel
gen in het zuiden .ook kaÖ/(
regen. MiddagtemperatuL
nog iets hoger tot ongeve£'a
den op morgen. iA
Tsjechië en Slowakije: ^a|
Perioden met zpn. Morj;va
loop van de dag in Tsjec|a|(
mende bewolking, mavei
avond droog. Middagteln
ongeveer 24 graden. itei
Hongarije: [dio
Eregeld zon en vrijwel ovlon
Warmer. Middagtemper: 21.
pend tot boven de 25 ie v
morgen. pe
piu
erg
