Erepenning voor K&G
ien bedrijf met warmte
Erepenningen
Onbekende groene stof in Leidse tuin
Geen vuiltje aan
de lucht voor
Ontzet in Parijs
Last van bazenstress? Maken dat je wegkomt
I6! ClSe star*
Leiden Regio
iIJDAG 3 OKTOBER 1997
15
chef hans jacobs. 071-5356414. plv -chef rudolf kleun, 071-5356436
927
933
>(]933
936
939
rel»
eliö41
w©50
952
in p54
I t064
iog
lAS65
C$71
ag|72
ro<073
heii
974
an
?v$75
?n®75
>976
"977
"d978
i<
'e J}78
)gl979
Ibai
982
Jl
be<084
p 984
R990
J(991
Ir. G.L. Driessen (directeur Gemeentewerken)
F.G. Rosier (referendaris ter Secretarie)
Mw. A. Coert-de Jong (heropening Stedelijk muse
um De Lakenhal)
3 October Vereeniging (50-jarig bestaan)
Leidse Studenten Vereniging Minerva (100-jarig be
staan)
Dr. W. Stuurman (directeur Slachthuis)
W. van der Laan (voorzitter 3 October Vereeniging)
Vereniging Oud Leiden (50-jarig bestaan)
Mej. J.L. van Hoorn (directrice Meisjes H.B.S.)
Jhr. mr. F.H. van Kinschot (burgemeester van Lei
den)
Mw. Dr. C. Hovens Greve (arts te Leiden)
H. de Wilde (voorzitter 3 October Vereeniging)
Stichting Leidsche Spaarbank (150-jarig bestaan)
Dr. E.H. Reerink (president-curator Universiteit)
Mw. dr. A.M.M. Smit (adviseur openbaar voortgezet
onderwijs)
Kolonel Th.H. Wessels (commandant Kokschool)
S. Menken (25 jaar wethouder)
Mr. G.C. van der Willigen (burgemeester van Lei
den)
Mr. J.C. van Eek (notaris)
Dr. M.A. van Dongen (chirurg te Leiden)
J. van der Zwart (secretaris Bond van Amateurtuin
ders)
Mr. Ph.J. de Ruijter de Wildt (voorzitter 3 October
Ver.)
Rijksuniversiteit van Leiden (400-jarig bestaan)
Pater M.G. de Ponti (rk priester te Leiden)
I. Coster (voorzitter NW Leiden)
Mw. J.M. van der Blom-Vijlbrief (oud-raadslid)
Mr. C.J. Woudstra (oud voorz. Cie. Beroepsschrif
ten)
M.J.J. Riethoven (sportoreanisator)
H. Weibrink (fotograaf, filmer, auteur)
Dr. A.J. Vis (burgemeester van Leiden)
A. Verboom (wethouder)
P.F.S. Biegstraaten (voorzitter Sportstichting)
P. Herfst (voorz. ver. belangstellenden De Lakenhal)
Mr. D.E. Krantz (voorz. Sticht. Diogenes; reclasse
ring)
NV Boekh. en Drukkerij vh E.J. Brill (300-jarig be
staan)
Mr. C.J.D. Waal (wethouder)
Mw. M.J.E. Kerckhoffs (jongeren- en bejaardenzorg)
Mw. A.B.J. van der Vliet-de Vries (huisarts)
Mr. J.M.A. Biesheuvel (auteur)
Rijksmuseum voor Volkenkunde (150-jarig bestaan)
Mw. M. Servaes-Beij ('Zangeres zonder Naam')
J. van Zijp (oud-Leidato voorzitter, gemeenteraad,
KNOV)
R. Rementaria Troncosco (actief bij Chili-front)
Het Amerikaanse volk (t.g.v. bezoek president Bush)
Mw. prof. dr. C.W. Fock (kunsthistorica)
Mw. M.J.E. Schouten-van Veldhuizen (oud-dir. St.
Huisvesting Werkende Jongi
R.D. Paauw (adjunct-hoofa
wj blad)
(adjunct-hoofdredacteur Leidsch Dag-
K193
994
995
-E1?96
197
C. Jongejan (voorz. College van kerkvoogden NH ge
meente)
Ds. Anton Dronkers (predikant)
H.A.M.M. Meijer (huisarts)
Stad Oxford (t.g.v. 50 jaar stedenband Oxford-Lei-
den)
Mw. P. Hartevelt en mw. A.JAM. Lasschuijt-van
Tongeren (Leids Anjercomité)
Chr. Muziekvereniging Kunst en Genoegen (show
en Marchingband)
Neerslag mogelijk afkomstig van atlas-ceder
leiden pablo cabenda
Waar het vandaan is gekomen, is mevrouw
Knaap een raadsel. Ze weet alleen dat het
nu haar terras heeft bedekt en het niet meer
weg wil waaien. Toen ze gisterochtend op
stond was het roodbruin van de bakstenen
in haar achtertuin aan de Witte Singel volle
dig vervangen door een laag gifgroen stof.
Kennissen opperden de mogelijkheid van
woestijnstof, en pollen. Maar het fijne kle
verige poeder is veel te groen voor woestijn-
stof en het is niet het seizoen voor verwaaid
stuifmeel. Het spul is zelfs onder de kieren
van de tuindeuren voorzichtig het huis bin
nengedrongen.
De milieu-ambtenaar van de gemeente
voelt wat aan de planten in de tuin maar
tast vooralsnog in het duister. Zelfs de plan
ten en de bomen zijn bedekt onder een fijn
laagje stof. Hij plukt een blaadje, stopt het
in een plastic zakje en hult zich in stilzwij
gen.
Zoutigs
,,Ik proef de hele dag een beetje iets zoutigs
in de lucht, maar dat kan ook mijn verbeel
ding zijn", probeert mevrouw Knaap een
beetje te helpen. De milieu-ambtenaar weet
het echter nog steeds niet. ,,lk kan ook nog
niet zeggen wat er met de monsters zal ge
beuren. Het is niet zo dat er zich in de om
geving industrie bevindt waarvan dit af
komstig is, en er direct gevaar zou opleve
ren. En vooralsnog is het mij helemaal on
duidelijk in welke richting we zouden moe
ten zoeken. Als we het onderzoeken dan
zullen we in eerste instantie een grove ana
lyse er op los laten. Ik zal het u zo snel mo
gelijk laten weten."
Hij legt een plakbandje over de tuintafel
om zo wat meer groens te verzamelen, en
verlaat net zo onwetend de tuin als toen hij
binnenkwam.
In de loop van de avond lijkt het raadsel
te zijn opgelost als Monique Somers van
het KNMI op de televisie ook melding
maakt van groenige neerslag. Die is afkom
stig van de atlas-ceder, een sparrensoort.
Een woordvoerster van het KNMI laat des
gevraagd weten dat de kans groot is dat het
in Leiden ook om dat stof gaat. „Maar zeker
weet je dat natuurlijk pas als je het stof ook
hebt gezien."
„Twee eerste prijzen en twee wereldkampioenstitels, wie kan hen dat nadoen?" Voor burgemeester Goekoop was het zo klaar als een klontje: K
G verdiende de erepenning ten volle. foto loek zuyderduin
Muziekvereniging Kunst Genoegen is gisteren onder
scheiden met de gouden erepenning van de gemeente
Leiden. K&G krijgt de onderscheiding 'op grond van de
geweldige verdiensten voor de stad', aldus burgemeester
C. Goekoop in zijn toespraak tot de gevierde show- and
marchingband. „K&G krijgt de eremedaille van Leiden en
dat is hartstikke terecht."
leiden» marcel smeets
Het muziekgezelschap werd
eerder dit jaar tweemaal we
reldkampioen en won nog eens
twee eerste prijzen tijdens het
Wereld Muziekconcours (WMC)
in Kerkrade. Na de taptoe voer
den de muzikanten van de ver
eniging op de Garenmarkt het
Kerkrader repertoire en de
daarbij behorende show met
veel enthousiasme en -vanwege
het drukke programma- nog
eens dunnetjes op.
Na een gewaardeerd optre
den van een Italiaans legeror-
kest, dat a tempo volksriedeltjes
en bekende Italiaanse melodie-
en over de Garenmarkt liet
schallen, nam de burgemeester
de microfoon en maakte hij be
kend dat K&G op het stadhuis
werd verwacht voor de officiële
huldiging. Het publiek reageer
de prettig geschokt en sommige
ouders van de nog jonge musici
graaiden naar een zakdoek.
Op het stadhuis kregen de
laureaten een fust bier aange
boden. Tambour-maïtre Tjeerd
Haasbroek en K&G-voorzitter
Tom de Boer ontvingen uit han
den van Goekoop de versierse
len die horen bij de erepenning.
„Twee eerste prijzen en twee
wereldkampioenstitels, wie kan
hen dat nadoen?" Vroeg Goe
koop aan zijn gehoor, dat het
antwoord wel wist: „Niemand."
3-5 ondernemerswedstrijd De
3 ^se Start gaat de vierde ron-
j In. Drie beginnende onder-
ners presenteren dinsdag 7
i7:ober in Holiday Inn in Lei-
'-4 hun bedrijven, waarna de
bepaalt wie zich 'Starter
cl de maand' mag noemen,
afgelopen dagen zijn zij in
krant voorgesteld. Vandaag
laatste: het bedrijf van A.
toijman-Spadon uit Leiden.
fscEN eric de jager
i bedrijf met warmte. Dat
ft A. Kooijman-Spadon met
Body Comfort'. Vanuit
ectèchië importeert zij infra-
j^jd warmtecabines'. Een soort
aaJia, maar toch ook weer niet.
orï)e cabines worden in de
telctijk vaak huissauna's ge-
!md. Maar officieel mogen
,n geen sauna's heten", zegt
Leidse starter. „Het principe
hetzelfde, alleen is in de
mtecabines niet de stoom,
ar het infrarode licht verant-
Drdelijk voor de warmte. Ver-
j|is het net een sauna. Je gaat
zitten en lekker zweten. Als
E bijvoorbeeld een stijve nek
it, kun je er een warme doek
eggen, maar een rode lamp
sftfteen beter effect."
cabine bezet slechts een
lervlakte van een meter bij
i meter en tien centimeter,
j is goed in huis te plaatsen,
it hij neemt bijna geen
nte in, terwijl je er toch met
personen in kunt zitten."
.rh infrarood warmtecabines
>vd in Nederland nog niet zo
£nd. „De meeste mensen
ii iben er nog nooit van ge-
>rd. Ik hoop dat ik daar dins-
verandering in kan bren-
1. Ik neem er eentje mee naar
^tarterswedstrijd."
hoijman-Spadon ontdekte
warmtecabines via het werk
haar echtgenoot. Zij vond
zweethokjes alleen een
itje te prijzig om te importe-
Daarom ging zij met een
gïchische fabrikant rond de
ril zitten en ontwikkelde een
n effectieve, maar goedko-
e versie. „De oorsponkelijke
zijn gemaakt van duur
ladees cederhout. Samen
t de fabrikant heb ik een Eu-
ese houtsoort gevonden die
:elfde eigenschappen heeft,
Hollands Midden heeft recordaantal politieagenten op school
leiden wervingscampagne begonnen. Bij de politie
school in Leusden zijn sinds die tijd acht klassen
gevormd met uitsluitend kandidaten uit Hollands
Midden.
Nooit eerder in zijn bestaan had het politiekorps
van de regio Hollands Midden zo veel agenten in
opleiding als op dit moment. Niet minder dan
192 'aspiranten in opleiding' lopen zich op de po
litieschool warm om in de regio de straat op te
gaan.
De opleidingsgolf is nodig om het korps in het
jaar 2000 op sterkte te krijgen. Hollands Midden
kreeg vorig jaar toestemming de formatie fors uit
te breiden met 321 mensen tot meer dan 1700.
Om die mensen ook daadwerkelijk binnen te ha
len is in de regio in februari van dit jaar een grote
Bij de selectie van de nieuwe instromers heeft
de politie veel aandacht besteed aan het aanne
men van vrouwen en allochtonen. Niet minder
dan veertig procent van de aspiranten in oplei
ding komt uit deze traditioneel ondervertegen
woordigde groepen. Bijzonder is dat 54 leerlingen
in de avonduren de opleiding volgen. Bij bijzon
dere evenementen zijn zij nu al direct oproep
baar.
Bevrijdingsfeest in Franse hoofdstad
parus annet van aarsen
Heel even dreigde het feest
in de soep te lopen. De
smog in Parijs legde woens
dag het verkeer noglam.
Maar gisteravond was er
geen vuiltje aan de lucht.
Gelukkig maar, vonden zo'n
250 Nederlanders, die in de
Tour Montparnasse - de
wolkenkrabber in de gelijk
namige wijk - de bevrijding
van Leiden vierden. Ze ko
men heel graag naar het
feest rond Leidens Ontzet in
Parijs. Al was het alleen
maar om eindelijk weer
eens een harinkje naar bin
nen te laten glijden.
„De kans had er in gezeten
dat donderdag maar de
helft van de auto's, namelijk
die met de even kentekens,
de weg op hadden gemo
gen", zegt Henk Grethe, se
cretaris van de 'Union
Ne'erlandaise en France'.
„En dan was het hier niet zo
druk geweest. Veel van onze
leden wonen niet in Parijs,
maar in de voorsteden of
zelfs daarbuiten." Hij staat
in een keukenschort haring
uit te delen. Voor de lief
hebbers is er verder natuur?
lijk Corenwyn en witte
brood voor bij het zoute vis
je, Hollandse kaas, Hollands
bier en bakken vol chips.
Een medewerker van de
ambassade heeft zelfs nog
geprobeerd een lading kro
ketten naar de 56e etage
van de Tour Montparnasse
te charteren. Maar die mis
sie mislukte.
Naast sinterklaas is Leidens
Ontzet het grootste traditio
nele feest, dat door de Ne
derlandse Vereniging in Pa
rijs wordt gevierd. De 'kaas
koppen' brengen graag een
bezoek. Maar of dat komt
doordat ze die Parijzenaren
- vaak versleten voor
hautain en onvriendelijk -
zat zijn en naar Nederland
verlangen? Volgens ambas
sadeur Wijnands, be
schermheer van de vereni
ging, is dat niet het geval.
„Ik denk dat de Nederlan
ders in Parijs alle reden
hebben om zich goed te
voelen", meldt hij. „Ze wo
nen immers nog steeds
dicht bij Nederland. Ze kun
nen zo profiteren van twee
culturen. De Parijse cultuur
en de Nederlandse, als ze
een paar uur reizen.
Toch denkt consul Jaques
W. Neuteboom, vooral met
heimwee terug aan het feest
in Leiden. „Ik ben geboren
in Leiden, op het Gerecht",
zegt hij. „Mijn vader was de
molenaarsknecht van Mo
len de Valk. Ik mis de tap
toe, ik mis de optocht. Ik
kan me niet meer herinne
ren wanneer ik op 3 oktober
in Leiden was. Dat is lang
geleden." De consul viert
nu dus 3 oktober in Parijs.
Ook heel gezellig, vindt hij.
Maar misschien had hij
toch liever een kijkje in de
Sleutelstad genomen.
„Ik heb vanavond hutspot
gegeten", meldt een wat ou
dere dame. „Maar die ha
ring, daar houd ik niet zo
van." Nee, ze komt niet uit
Leiden. Maar ze heeft in
Voorschoten en Wassenaar
gewoond. En onlangs koch
ten zij en haar man een
tweede huisje in Haarlem.
Die hustpot, dat was ge
woon omdat het zo hoort.
Voorzitter Jacoba de Jongh
van de Union Ne'erlandaise
mijmert intussen voor zich
uit, voor het raam op de 56e
etage met Parijs letterlijk
aan haar voeten. Panorama
view over de lichtstad. „Die
zee van mensen hier", zegt
ze. „De meesten moeten el
ke dag kilometers ver reizen
om bij hun werk te komen.
De werkdagen zijn lang, de
Parijzenaren zijn gejaagd. Ik
vind ze niet onvriendelijk.
Het zijn de omstandighe
den. De ambassadeur heeft
gelijk. Als je het even niet
meer zo ziet zitten, ben je
vanaf hier zo in Nederland.
Even met je voeten op de
Hollandse bodem."
Bert van Unen, Leidenaar,
werkte tot tien jaar geleden
voor IBM in Parijs. Inmid
dels is hij met pensioen
maar zijn vrouw werd drie
maanden geleden uitgezon
den naar Parijs. „Ik ga nu
eindelijk eens een Franse
cursus doen", meldt hij. „Ik
kan me nog steeds niet
goed uitdrukken in het
Frans. Bij IBM sprak ik
vóornamelijkEngels.
„Frustrerend is dat, he",
zegt de wouw van een vroe-
gere collega. „Ik zit nu in
een internationale ge
spreksgroep, ook om bij te
spijkeren. Toen ik net be
gon, kaartte de docente de
drugsperikelen tussen
Frankrijk en Nederland aan.
Daar kon ik zo lekker over
meepraten, immers. Nou,
wat ik ook probeerde te zeg
gen, in mijn Frans ontbrak
iedere nuance. Dat is zo las
tig..."
Benieuwd wat burgemees
ter Goekoop er van zou bak
ken. De Nederlanders in Pa
rijs proberen hem volgend
jaar over te laten komen, als
onderdeel van zijn af-
scheidstournee. Gelukkig
voor hem, in de Tour Mont
parnasse wordt met het Lei
dens ontzet uitsluitend Ne
derlands gesproken.
Leidse psychiater Rigo van Meer schrijft boek over onbekend verschijnsel
maar een stuk minder kost.
Daardoor zijn de infrarood
warmtecabines betaalbaar ge
worden."
De laatste voorronde van de
Leidse Start is op 18 novem
ber. De inschrijving daarvoor
sluit op 4 november. De finale
is op 15 december. Voor infor
matie en inschrijving kan wor
den gebeld met Aafke Vis (ABN
AMRO): 071-5660537. Wie de
wedstrijd dinsdag in Holiday
Inn wil bijwonen kan zich mel
den bij het Leidsch Dagblad
(Wilma Steverink), 071-
5356206.
leiden annet van aarsen
Maken dat je wegkomt. De
boodschap van de Leidse psy
chiater Rigo van Meer, naast di
recteur van een psychiatrisch
ziekenhuis in Delft ook oprich
ter van het Instituut voor Stress
Preventie, is simpel. Als je last
hebt van bazenstress, als je baas
je tot het randje van overspan
nenheid drijft of zelfs daar over
heen, kun je misschien nog het
beste op zoek gaan naar een an
dere baan.
Van Meer schreef kort gele
den het boekje 'Overspannen
door je baas, ziekmakende
stress en wat er aan te doen is'.
„Ik kreeg wel eens mensen in
mijn praktijk, die letterlijk over
spannen waren geraakt door
hun baas en leden aan een
posttraumatische stressstoor
nis", zegt Vaij Meer. „Maar toen
ik op zoek "ging naar boeken
over dit fenomeen, bleek dat er
niets over was geschreven. Het
weemde is dat psychiaters en
psychologen vaak beweren dat
overspannenheid door het ge
drag van de baas niet veel voor
komt, maar dat - als je het 'ge
wone' mensen waagt - die
meestal wel iemand met ba
zenstress weten te noemen, of
zelf ervaring hebben."
Hoewel 'Overspannen door je
baas' nuttige tips bevat voor
artsen en therapeuten, valt het
boekje beslist niet te omschrij
ven als vakliteratuur. Bazen
kunnen met het boekje nagaan
hoe ze hun medewerkers psy-
Psychiater Rigo van Meer „De slechtst denkbare baas is gewoon een slecht mens, een mens met sadistische
trekjes." foto dick hogewoning
chisch gezond houden. En voor
werknemers met bazenstress is
het een baken bij zelfhulp. Zelf
een diagnose stellen is ook mo
gelijk. Met de bazenstress-me-
ter in het boekje - met stellin
gen als 'privé praat ik vaak over
de problemen die ik met mijn
baas heb' en 'ik fantaseer soms
hoe ik mijn baas terug kan pak
ken' - is direct uit te rekenen of
er sprake is van ziekmakende
verhoudingen.
„De slechtst denkbare baas is
gewoon een slecht mens, een
mens met sadistische trekjes",
zegt Van Meer. „Als je onder
zo'n baas werkt, moet je ge
woon weg. Dat doen de meeste
mensen ook. Die willen gewoon
lol in hun leven houden. Wat
mij betreft is dat een heel ge
zonde houding. Je moet een
beetje zelfzuchtig zijn, op je ei
gen zieltje letten. Het probleem
is dat heel veel mensen niet in
een positie verkeren dat ze
nmakkelijk weg kunnen, dat ze
zo kunnen overstappen naar
een andere baan."
De baas met het in-en-in
slechte karakter schijnt overi
gens niet zo vaak voor te ko
men. Vaker spelen andere fac
toren een rol. Zo kan een lei
dinggevende zich niet zo be
wust zijn van zijn ziekmakende
gedrag. Of juist met één speci
fieke ondergeschikte niet door
de bocht te kunnen. „Bedrijven
roepen nog wel eens de hulp in
van ons Instituut voor Stress
Preventie. We proberen dan via
de stressgame, een rollenspel,
duidelijk te krijgen waar het mis
gaat", aldus Van Meer. „Ba
zenstress is heel negative, ziek
makende stress. Stress door ho
ge werkdruk is veel minder
schadelijk. Daar raak je niet zo
snel overspannen van.
De psychiater is zelf nog nooit
overspannen geraakt door ba
zenstress. Wel was er ooit spra
ke van een ernstig verstoorde
relatie met een collega. „Dat
was iemand die mij ontzettend
voor schut zette. Ik was zo ont
zettend kwaad. Ik bedacht zelfs
manieren om hem te grazen te
nemen. Krankzinnig, zulke
wraakfantasieën eigenlijk", zegt
Van Meer. „Maar gelukkig blijft
het meestal bij fantasieën."
Soms kan het echter voor de
baas ook heel bedreigend wor
den. „Neem nou de politiecom-
mandant, die niet meer bij
schietoefeningen durfde te ko
men."
Inmiddels heeft Van Meer zelf
ervaring met 'de baas zijn'. „Dat
is een moeilijke positie. Mensen
zijn van je afhankelijk. En vaak
heb je zelf niet door dat zij dat
zo sterk voelen", zegt de psychi
ater. „Als je in een bazenpositie
zit, wegen je woorden veel
zwaarder. Daar moet je je van
bewustzijn."