A
Niets is gewoner dan kip
Van een dessert eet ook 't oog mee
Smaak
VRIJDAG 12 SEPTEMBER 1997
REDACTIE WIM VAN BEEK 07",
Restaurant Card
voor uiteters
De Alkmaarder Egbert H.Hen
nen is de initiatiefnemer van de
Restaurant Card Alkmaar, kos
ten 75 gulden, die bij een steeds
groter wordende groep restau
ranthouders in heel Nederland
kan worden gebruikt. Aan het
gebruik van de restaurant card
zijn natuurlijk voorwaarden ver
bonden. De card is alleen te ge
bruiken bij de aangesloten res
taurants, 160 in totaal en ver
spreid over heel Nederland. Het
grootste voordeel voor de uit
eters is dat als de cardhouder
met minimaal vier personen
een driegangendiner of lunch
gebruikt, de twee goedkoopste
diners niet in rekening worden
gebracht. Andere voorwaarde is
dat de card in de meeste restau
rants geldig is van maandag tot
en met donderdag. Alles wat
naast het diner of de lunch
wordt gebruikt als drank et ce
tera wordt uiteraard wel in reke
ning gebracht.
Alles over koffie
De negentien Coffee Clubs in
Nederland, een initiatief van
Melitta, zijn met een eigen culi
nair magazine gekomen dat
gratis in de Coffee Clubs (niet te
verwarren met de Coffee ShopS)
kan worden meegenomen. Een
blad dat vol staat met informa
tie voor de liefhebbers van kof
fie. Want over het alledaagse
kopje koffie valt heel veel te ver
tellen, zo blijkt uit het eerste
nummer dat deze zomer ver
scheen. Het magazine is gratis
verkrijgbaar bij de negentien
Coffee Clubvestigingen in Ne
derland.
In het eerste nummer komt een
artikel voor over de uitvinding
van het koffiefilter en verder be
vat het een sfeerreportage over
een beroemd Weens koffiehuis.
Maar ook een recept, koffie
voorafjes en toetjes met koffie
ontbreken niet. Verder is er bij
voorbeeld aandacht voor de
nieuwe generatie koffiezetappa
raten, een nostalgisch porselei
nen koffiepotje en de mogelijk
heden met het braden en sto
ven van een braadzak.
Coffee Club is een soort kof-
fierestaurant /winkel waar aller
lei soorten koffie te verkijgen
zijn, attributen die met koffie
hebben te maken maar ook
speciale chocola met eigen logo.
Verder is er een uitgebreide
kaart met kleine gerechten. De
volgende uitgave verschijnt in
oktober.
De Coffee Club is o.a. te vinden aan
Velserhof97 in IJmuiden, Damrak79
en Blijmerplcin 719 in Amsterdam en
Polderplein 127, 2132 BE Hoofddorp.
Voor meer informatie, tel. 0183-
642626.
Kip past overal bij en is snel klaar.
Niets gewoner dan kip. Een
stukje kip past overal bij en is
snel klaar. Kip ligt meer voor de
hand dan ooit nu varkens- en
rundvlees niet helemaal koosjer
meer lijken te zijn. Is kip dan
wel altijd helemaal in orde? Zit
pluimvee dan opgepropt in de
bio-industrie waar aan dieren
welzijn slechts lippendienst
wordt bewezen?
De kippenboer laat in zo weinig
mogelijk tijd zo veel mogelijk
slachtkippen groeien. Hoe min
der ruimte en daglicht die kip
pen hebben, hoe minder ze
kunnen bewegen, dus hoe dik
ker ze worden. De boer zorgt
dat hij voor zo weinig mogelijk
voer zo zwaar mogelijke kippen
krijgt. Of die vogels dat leuk vin
den is niet de boer zijn zorg. En
of het vlees van die kippen lek
ker smaakt kan hem ook niks
schelen.
Nederlanders zijn zuinige koop
lui. Betere kip maken kost de
boer meer. Daar moet de con
sument dus meer voor betalen.
Het probleem is dat bij die be
tere kip alleen de filets en de
bouten duurder kunnen zijn.
Voor de mindere delen van de
betere kip, zoals de vleugels, wil
niemand meer betalen dan voor
de vleugels van een doorsnee
kip.
Om economische redenen wor
den de meeste kippen tegen zo
laag mogelijke kostprijs gepro
duceerd. Het is voor de kippen
boer een centenkwestie, zijn
marges zijn beperkt. Als een be
paald soort kip per dag een
grammetje minder groeit dan
een andere soort, levert die
soort niet genoeg geld op.
Langzaam groeiende kippen
zijn duurder, hoewel iedereen
weet dat ze smakelijker vlees
hebben. Vleeskippen uit de bio-
industrie zakken vanwege hun
gewicht al na zes weken door de
pootjes. Ze leveren een mini
male kwaliteit kippenvlees met
nauwelijks echte kippensmaak.
Ja, de smaak van dat o zo mak
kelijke kippenvlees. Het lijkt zo
logisch dat consumenten daar
op letten, maar diepgaand on
derzocht is het nooit. Wel is on
derzocht dat de consument op
gemak, op uiterlijk en houd
baarheid van het kippenvlees
let. Maar let de consument op
lekker? Kent de consument het
verschil tussen kip die smaakt
naar kip en kip die smaakt naar
nergens? Kipkundigen weten
dat niet echt.
Herman Kemper weet het heel
goed. Hij wil de beste kip. Een
kip die lekker heeft geleefd en
buiten rondgescharreld, een kip
met stevig, smakelijk vlees. „Ik
ben er in de loop van de jaren
zo'n beetje achterwaar bij kip
pen de kwaliteit vandaan
komt." Op een twintigtal bedrij
ven in de Achterhoek lopen kip
pen die met recht de naam
KemperKip dragen. Officieel
zijn het scharrelkippen, maar de
kippen van Kemper zijn nog
veel meer.
Gewone vleeskippen zitten met
achttien stuks per vierkante me
ter in donkere hokken. Scharrel-
kippen hebben iets meer ruim
te, twaalf per vierkante meter,
maar dat is het enige verschil.
De kippen van Herman Kemper
kunnen op een groot buitenter
rein lopen. Wormpjes krabben,
in het gras spelen, rondrennen
en in bomen fladderen. Zon of
schaduw, wat ze maar willen.
Door dat bewegen krijgen de
kippen een stuk steviger en
smakelijker vlees. Maar ze
groeien langzamer, dus worden
KemperKippen pas na negen
weken geslacht. Hun voer is
puur plantaardig en bestaat
vooral uit graan.
De speciaal gefokte eendagskui-
kens die Herman Kemper weke
lijks uit Frankrijk laat komen, de
controles door een veearts, het
kippenvoer en alle begeleiding
vergen een goede planning.
„Daarom regel ik alles centraal,
tot en met de organisatie van de
slacht en de verkoop."
Van huis uit is Herman Kemper
fabrikant van kippenvoer. „Voor
een donkere stal met honderd
duizend kuikens wil ik absoluut
het voer niet leveren." Kemper
Kippen leven in koppels van
5000 stuks, dat is in de kippen-
wereld een ongebruikelijk klein
aantal per hok. Ze leiden een
natuurlijk kippenbestaan en
hun vlees smaakt zoals kip
moet smaken.
Herman Kemper denkt dat de
kippen van zijn Achterhoekse
pluimveehouders haast niet
meer te verbeteren zijn. „Elke
kwaliteitsverbetering die nog
mogelijk is, breng ik aan." Het
probleem is wel de prijs. Die is
hoger, dat is logisch. „Daarom
moet ik zorgen dat ik geen
slachtrijpe kippen overhoud.
Want dan moet ik zakken met
de prijs en maak ik mijn eigen
product kapot."
Over het welzijn van de kip ma
ken de meeste consumenten
zich geen zorgen. Voor de con
sument zijn veiligheid en kwali
teit van het vlees het belang
rijkst, weet Herman Kemper.
Maar hij weet als geen ander
dat dierenwelzijn bijdraagt aan
de vleeskwaliteit.
Eind september verschijnt bij uitge-
Het zelf maken van een dessert is in de
ze voor sommigen jachtige tijd niet lan
ger meer een alledaagse aangelegen
heid. Desserts maken doe je niet dage
lijks meer. Maar als je het dan doet doe
het dan goed en maak er iets bijzonders
van, is de aanbeveling die Mandy
Wagstaff doet in haar boek 'Lieve He
mel', waarin honderd heel bijzondere
desserts zijn samengebracht. Mandy
Wagstaff is voedingsdeskundige en me
dewerkster van o.a. Good Food van de
BBC-televisie.
Desserts zijn door de eewen heen altijd
beschouwd als luxe, bedoeld om te ver
wennen. Al in de Middeleeuwen wer
den pruimen, druiven, kersen, appels
en peren geteeld om de tafels te sieren.
Gedroogde vruchten en citrusfruit wer
den geïmporteerd, samen met noten en
specerijen als gember, kaneel en kruid
nagelen.
Desserts zijn de laatste eeuwen overi
gens wel eenvoudiger geworden en
hebben voor een groot deel hun deco
ratieve functie verloren. Ze zijn subtie
ler van smaak, structuur en kleur ge
worden. En ze hoeven per definitie niet
ingewikkeld meer te zijn om goed te
smaken. Een dessert moet tegenwoor
dig wel dusdanig worden gekozen en
gemaakt dat ze past bij de opbouw van
het menu, vindt Wagstaff. „Na een
zwaar hoofdgerecht past een licht des
sert van vruchten of eventueel een souf
flé. Maar de manier waarop het wordt
gepresenteerd is wel mede bepalend
voor het succes. Bedenk dat het oog
ook mee-eet."
Lieve Hemel gaat niet over trends of ra
ges. Het gaat over nieuwe recepten
naast de beroemde klassiekers. Wat ze
verbindt is het gebruik van seizoenpro
ducten voor het maken van combina
ties. Zoals voor een warme dag aardbei
en met munt en room, voor de herfst
hazelnoten met gekarameliseerde pe
ren en chocoladesaus, voor het voorjaar
kokosparfait met papaya en limoen en
een warme sinasappelpudding in de
winter. De schrijfster kiest daarbij voor
haar desserts altijd voor vers.
En: „Laat u niet verleiden door super
markten die midden in de winter aard
beien en frambozen verkopen. Die pro
ducten zijn dan duur en hebben weinig
smaak. De natuur heeft het jaar ver
deeld in seizoenen en wij zouden moe
ten eten wat het jaargetijde oplevert."
Voorts denkt ze dat de consument de
komende jaren zich steeds vaker zal af
keren van voedingsmiddelen die fa
brieksmatig zijn ingemaakt, fijnge
maakt of verpakt. De consument zal in
toenemende mate kiezen voor verse
producten.
ieve ƒ-/emel
verbluffende desserts
1 23456789
10
OPGAVE
KRUISWOORDRAADSEL»
Horizontaal 1. Roofvogel; 2. het
zelfde, wild zwijn: 3. aartsbis
schop (Lat.), wat, selenium; 4.
edelgas; 5. bloeiwijze, zang
stem; 6. opstootje, kunsttaal; 7.
voorzetsel, priem; 8. bloem; 9.
persoonlijk vnw., Europeaan,
stop; 10. keer, spits uitlopende
strook; 11. leer v.d. algemene
eigenschappen der dingen.
verticaal.1. Driekroon, bezie
ling; 2. lofdicht, papegaai, vaat
werk; 3. muzieknoot, strijdperk,
astatium; 4. Turkse titel, opslag
plaats; 5. ik (Lat.), godin v.d.
verblinding; 6. verbod, bijge
volg; 7. als voren, dichterbij,
landbouwwerktuig; 8. omder-
richt, plezier, gewas; 9. zuid
vrucht, voorplantingscel bij la
gere planten.
OPLOSSING
SLEUTELWOORD
De woorden op de eerste en
derde verticale kolom zijn:
PANTALON en STELLAGE
Het sleutelwoord luidt: BAKEN
LICHT
M&MZ, i£"-V AMAV-
EPAASJ rtORS&J /S
A/£T *\y=>P£M TAP
PET//
Intussen had de razer de fles half
leeggedronken en daarbij menig lied
ten gehore gebracht. Doch nu werd
hij door een vreemde lodderigheid
bevangen, zodat hij zich op de vloer
van de kelder uitstrekte, en de ogen
sloot. Zijn getier verstomde en een
snurkende ademhaling verried, dat
hij in slaap was gevallen.
Nu stak de kraai de kop door de ver
nietigde vensteropening om een
nieuwsgierige blik op zijn meester te
werpen. Wat hij zag wekte ook zijn
dorst op en met enkele wiekslagen
daalde hij naar de plas, die de omge
vallen fles veroorzaakt had. Tom
Poes, die het dier opmerkzaam volg
de, zag hem doende en nu kroop hij
op zijn beurt voorzichtig naar bin
nen. „Dit is mijn kans", dacht hij,
een lege zak oprapend. „We zitten
nu eenmaal met het monster opge
scheept - en heer Ollie zal zich steeds
dieper in de moeilijkheden steken
om het mormel te verbeteren. Maar
dat kan het beste gebeuren door de
kraai."
„Der monster moet getemd wor
den", sprak professor Prlwytzkofski
tot zichzelf. Hij reed in snelle vaart
stadswaarts, doch zijn gedachten
verbleven nog bij de bewogen ogen
blikken die hij op Bommelstein had
doorgebracht. Geen wonder. Zijn
zware hoofdpijn werd nauwelijks be
dekt door de resten van zijn hoed en
tal van blauwe plekken bedierven
hem het zitten.
„Praw!" hernam hij. „Dit is ja een
gans verschrikkelijk, rechtopgaand,
boosaardig genus!" Het kan alleen
onschadelijk gemaakt worden door
de wetenschap; dat is klaar. Maar
niet door de mijne. Ik zal de raad van
een specialist moeten trekken!"
H
W
DOOR JAN VISSER
Van een overwegend zonnige nazomerdag is gisteren weinig
terecht gekomen. De sluierwolken die gisternacht ons land
binnendreven bleken overdag bijzonder hardnekkig. Boven
dien werd het wolkendek eerder dikker dan dunner.
Pas tijdens de avonduren klaarde het wat op maar dat wasti
laat om het kwik tot meer dan 20 graden op te krikken. In
Bloemendaal werd maximaal 19,1 graad gemeten, op Schi;
hol 18,7 en op de marinebasis Valkenburg bij Leiden werd*
slechts 17,5 graad.
Beter af was het zuiden van het land. Daar werd het metten
peraturen tot 23/24 graden juist warmer dan verwacht. Dei
wolking die gisteren over Nederland trok, hing samen met
postfrontale activiteiten.
Een eerste storingsgebied trok de afgelopen nacht met rege
over ons land. Veel had de neerslag niet om het lijf. Meer re
gen wordt er vanaf vanavond verwacht. Rond een diepe de
pressie bij Schotland circuleren koude en onstabiele lucht-
massa's. Daarin komen buien tot ontwikkeling. Deze vallen
overigens niet alleen vanavond maar ook morgen overdag.
Sommige buien kunnen vergezeld gaan van onweer.
Het wordt zaterdag overdag niet veel warmer dan 15-16 gra
den. Bovendien staat er een stevige naar west ruimende wir
Deze kan aan de kust krachtig tot hard zijn, windkracht 6-7
Ook op zondag vallen er waarschijnlijk nog enkele buien ma
de wind zwakt wat af. De ontwikkelingen na het weekeinde
zien er gunstig uit. Boven het midden van Europa komteer
hogedrukgebied te liggen terwijl de voormalige orkaan Erik;
op het midden van de Atlantische Oceaan positie kiest. Da-
door warmt de atmosfeer rond het midden van volgende we
op. De temperaturen kunnen dan weer tot boven de 20 gra:
stijgen. Verder blijft het droog en de zon laat zich geregeld
zien. In de nacht en ochtend kan echter wel het mistduivell
om de hoek komen kijken.
n Ierland:
KNMI
Weersvooruitzicht
Geldig tot en met
zaterdag.
Noorwegen:
Overwegend bewolkt en
perioden met (buiige) re
gen. Middagtemperatuur
meest tussen 12 en 17
graden.
Zweden:
Veel bewolking en perio
den met regen; in het
noorden en oosten van
daag eerst nog droog en
misschien wat zon. Vooral
in het zuiden veel wind.
Middagtemperatuur uit
eenlopend van 12 graden
in het noorden tot in de
buurt van 20 graden in het
Denemarken:
Onbestendig met veel be
wolking, (veel) regen en
soms veel wind. vandaag
nog maxima'rond 17 gra
den; daarna een paar gra
den frisser.
Engeland, Schotland, Wales e
Onbestendig; half tot zwaar bewolkt en
van tijd tot tijd buien, hier en daar met
veel regen. Ook veel wind, in Schotland
misschien wel storm. Daling van tempe
ratuur; Morgen maxima van 10 graden
in het uiterste noorden tot 16 in het-zui-
België en Luxemburg:
Overwegend bewolkt en een aantal bui
en. Vooral morgen ook veel
wind.Middagtemperatuur dalend tot
omstreeks 17 graden op morgen; in de
Ardennen nog frisser.
Noord- en Midden-Frankrijk:
Half tot zwaar bewolkt en van tijd tot tijd
buien; vooral in de Vogezen en Jura kans
op onweer en plaatselijk veel regen. Op
vandaag nog maxima rond 22 graden;
daarna aanmerkelijk frisser.
Portugal:
Van het westen uit een toenemende
kans op een paar stevige regen- en on
weersbuien; Vandaag in het zuidoosten
nog droog en vrij zonnig. Middagtempe
ratuur veelal rond 25 graden; in het bin
nenland eerst nog hier en daar warmer,
Madeira:
Afwisselend zon en wolken en misschien
een bui. Middagtemperatuur rond 23
graden.
In het zuidoosten flink wat zon en over
wegend droog. Elders meer bewolking
en een toenemende kans op een paar
stevige regen en onweersbuien, het
eerst in het noordwesten. Middagtempe
ratuur uiteenlopend van rond 20 graden
aan de Golf van Biskaje tot meer dan 30
in het binnenland.
Canarische Eilanden:
Zonnige perioden maar ook kans op een
bui. Middagtemperatuur iets dalend tot
omstreeks 27 graden.
Marokko:
Westkust: zonnige perioden en zo goed
als overal droog. Middagtemperatuur
vlak aan zee ongeveer 30 graden.
Tunesië:
Flinke perioden met zon; de kans op een
bui is klein. Middagtempertuur vlak aan
zee tegen de 30 graden.
Zuid-Frankrijk:
Half tot zwaar bewolkt en van het wes
ten uit een toenemende kans op buien,
misschien met onweer; in de Alpen hier
en daar veel neerslag. Langs de Cote
d'Azur overwegend droog, kans op wat
zon en nog maxima rond 25 graden. El
ders wordt het aanmerkelijk frisser. Mor
gen later op de dag steekt waarschijnlijk
de Mistral op.
Mallorca en Ibiza:
Flinke zonnige perioden en waarschijn
lijk droog. Middagtemperatuur om
streeks 28 graden.
Italië:
Geregeld zon en vooral in de middag en
avond enkele regen- of onweersbuien.
Middagtemperatuur rond 28 graden.
Corsica en Sardinië:
Flinke zonnige perioden en een kleine
kans op een onweersbui. Middagtempe
ratuur rond of net onder 30 graden.
Malta:
Flink wat zon en waarschijnlijk droog.
Middagtemperatuur omstreeks 30 gra-
Griekenland en Kreta:
Vrij zonnig; de kans op een lokale (on
weersbui is klein. Op de Egeïsche Zee
soms een stevige noordelijke wind. Mid
dagtemperatuur 25 tot 30 graden.
Turkije en Cyprus:
Vrij zonnig en droog. Middagtempera
tuur meest tussen 25 en 30 graden.
Duitsland:
Overgang naar wisselvallig herfstweer
met van het westen uit een toenemende
kans op buien; later veel wind, met na
me in het noorden. Vandaag maxima uit
eenlopend van 21 graden in het noorden
tot ruim 25 in het zuiden; Morgen overal
aanmerkelijk frisser.
Zwitserland:
Vandaag in het oosten nog zonnige pe
rioden maar van het westen uit meer be
wolking en vooral op morgen een paar
stevige regen- en onweersbuien die hier
en daar veel neerslag kunnen brengen.
Maxima rond 23 graden, maar vandaag
in het zuiden nog warmer.
Oostenrijk:
Eerst zonnige perioden. Van It-
uit meer bewolking en enkele'
onweersbuien, vandaag latere
al in Tirol en morgen ook e
dagtemperatuur omstreeks 25|
Vandaag nog vrij zonnig. Moq
gang naar wisselvallig
bewolking, een toenemende
buien en vooral in het noori
wind. Middagtemperatuur orro
graden.
Tsjechië en Slowakije:
Flinke zonnige perioden maa -v
vooral in Tsjechië meer b
een toenemende kans op e
Middagtemperatuur omstreek.' 0,
Hongarije:
Flinke zonnige perioden e
lijk tot morgen droog. Midda^as
tuur 25 graden of meer.
ZATERDAG 13 SEPTEMBER 1991
Zon- en maanstanden
Zon op 07.12 Zonondfp*
Maan op 18.04 Maanoi
Waterstand
IJmuiden Katwij
Hoog 00.56 13.30 00.25 W
Laag 08.45 21.20 08.2: in.
tij
Weerrapporten 12 september Of js
Eindhoven
Den Helder
Rotterdam
Maastricht
Aberdeen
Athene
Barcelona
Boedapest
Bordeaux
Dublin
Kopenhagen hall bew.
Las Palmas licht bew.
Lissabon
Luxemburg
ID/i
New Orleans onbew.
New York zwaar bew
Tel Aviv onbew
Tokyo regenbui
Toronto half bew.
Vancouver half bew.