Bijdrage aan EU
veel hoger na 2000
Railned rekent nut van Betuwelijn opnieuw uit
'Ontneem Peper
beheer politie'
holen houden vrijheid
ij keuze van sponsors
Binnenland
Jongeren nemen steeds meer afstand
Vast op Engelsmanplaat
Nooit meer ruzie bij serabble
«PA
pAG 12 SEPTEMBER 1997
j[oe Agnes 71 baart vierling
sen Koe Agnes 71 van de veehouders Arnold en Bert Schrij-
luit Dalfsen is vorige week bevallen van een vierling. Het gaat
f twee bollen en twee vaarskalveren en alle dieren maken het
fed. Een koe die een vierling baart is volgens de Zwolse dieren-
k Dwarshuis een grote zeldzaamheid. „Grofweg geschat denk
n een kans van één op de miljoen." De familie wilde geen
thtbaarheid geven aan de gebeurtenis, maar Karin, de drieja-
le en zeer trotse dochter des huizes, bracht het nieuws in de
ireld toen zij met haar moeder op de markt was. foto gpd
leer energie uit hout'
(ECHTNederland kan binnen vijftien jaar zes tot acht procent
i de energiebehoefte verkrijgen uit 'biomassa', zoals gft-afval
afvalhout. Ook het telen van gewassen voor energieproductie
leen bijdrage leveren. Voorwaarde is wel dat de overheid snel
ier investeert in grote projecten om biomassa te verkrijgen,
t onderzoeker Faaij, die op 29 september aan de Universiteit
echt promoveert op het onderwerp. De overheid wil dat bio-
ssa in 2020 drie tot vier procent bijdraagt aan de nationale
rgieproductie. Volgens Faaij is dat een bescheiden doelstel-
aete geëist tegen bejaarde dierenbeul
wiwarden De officier van justitie heeft gisteren drieduizend
|den boete geëist tegen een 77-jarige man uit Jubbega. Bui
lds, haviken, dassen en vossen vielen ten prooi aan 's mans
pondere liefde voor zang- en weidevogels. Deze kleine vogels
bbeerde hij te beschermen door de grotere, maar beschermde
ilfdieren te vergiftigen. De politierechter vond dat de man niet
lenhandig had mogen ingrijpen in de natuur, maar hij kon
Jteren nog niet tot een oordeel komen. Hij wijst 25 september
Iriftelijk vonnis.
jeutel verklapt identiteit dode
-bdoornDoor een geregistreerde sleutel heeft de politie de
'fntiteit kunnen vaststelen van een dode man die op 26 maart
ljrd gevonden in het HoogBuurlose Bos in Apeldoorn. Het
Jchtoffer blijkt een 38-jarige man uit Dordrecht te zijn, die ver-
fedelijk is overleden aan een overdosis. Een jachtopziener
ind de menselijke resten achter grote boomwortels in het bos.
m zoekactie van de politie leverde een handvol kleding, een tas
teen sleutelbos op. Pas toen een agent op het idee kwam bij
;|sleutelfabrikant te informeren kwam de Apeldoornse politie
«cht in Dordrecht, waar sinds juli 1996 een inwoner als ver-
Itstond opgegeven. DNA-onderzoek bevestigde de identiteit
pde dode.
lange wachttijd voor oogoperatie
Recht Mensen die een oogoperatie moeten ondergaan, moe
it gemiddeld 110 dagen wachten voordat zij in een ziekenhuis
/Jechtkunnen. Daarvoor hebben zij al 72 dagen moeten wach-
p voor een eerste consult bij een oogarts. Alleen mensen die
3Up beroep doen op een plastisch chirurg moeten nog meer ge-
,Jd opbrengen, zo blijkt uit onderzoek van het Nederlands
fginstituut (NZi): zij hebben een wachttijd van 143 dagen
een operatie, plus zestig dagen wachten op een onderzoek.
;ns het onderzoek stonden op 1 juli 127.000 mensen op een
itlijst, van wie 79.000 langer dan één maand.
rtomen geen wettelijke regels
t de sponsoring van scholen.
J komen er voorbeeldcon-
en die er voor moeten zor-
iat scholen en bedrijfsleven
Woord met sponsoring
[februari sloten organisaties
Ischolen, ouders, bedrijfsle-
len Consumentenbond een
tenant, waarin zij afspraken
nonsoring het onderwijs
ag beïnvloeden. Gisteren
de Kamer zich over de
J of sponsoring wettelijk
ield moet worden. PvdA en
wilden dat aanvankelijk. Zij
L mg dat er een tweedeling
tat tussen arme en rijke
len omdat sponsors alleen
teresseerd zijn in kinderen
venslang voor
ord op kind
chtbank in Zwolle heeft
en een 41-jarige man uit
ugen veroordeeld tot le-
wegens moord op het
W zoontje van zijn
De 38-jarige moeder
zes jaar cel. De man stond
als zeer gewelddadig,
aan achtverolgings-
ln en werd als ongenees-
schouwd. Eerder had hij,
i vlucht uit de TBS-inrich-
ne mensen vermoord,
kind werd begin maart
(toffer van de wanen van de
die op proefverlof bij de
Wa-S 'ngetrokken- Hij
net kind verantwoordelijk
leen telegram, waarin hij
I de kliniek werd terug ge-
ANP Algemeen Nederlands Persbureau GPD Geassocieerde Pers Diensti
Prognoses goederenvervoer kloppen niet
arnhem» gpd
De prognoses voor het goederenver
voer over de Betuwelijn kloppen niet.
De minister van verkeer en waterstaat
heeft Railned, de NS-dochter die ver
antwoordelijk is voor een optimale be
nutting van het spoorwegennet in Ne
derland, opdracht gegeven dit najaar
met herziene prognoses te komen.
De verwachting is dat de nieuwe cij
fers aanzienlijk lager zullen uitvallen
dan de prognoses die nu worden ge
bruikt. In het uiterste geval kan dat lei
den tot uitstel of afstel van de Noord-
tak, de (goederen)spoorverbinding
naar de grens bij Oldenzaal die zich in
de buurt van Zevenaar van de Betuwe
lijn zou moeten afsplitsen en die dwars
door de Achterhoek zou komen te lo
pen. Het nut en de noodzaak van de
dure Betuwespoorlijn (inclusief de
Noordtak geraamd op zon 15 miljard
gulden) zijn tot nu toe altijd overeind
gehouden door de fabelachtige prog
noses voor het goederenvervoer over
rail. Kritische kanttekeningen in het
verleden door het Nederlands Econo
misch Instituut en het Nederlands cen
trum voor onderzoek, advisering en
onderwijs op het gebied van verkeer en
vervoer, zijn steeds weggewuifd.
In een deelrapport voor de Weten
schappelijke Raad voor het Regerings
beleid hekelde ook de Delftse hoogle
raar prof. A. Pols de naar zijn mening
veel te hoge getallen van het ministerie
en de NS. De kritiek van Pols zou voor
de minister mede aanleiding zijn voor
de nu gevraagde herziening van de
prognoses. Nieuwe, lager uitvallende
cijfers zouden vooral van betekenis
kunnen zijn voor de plannen voor de
Noordtak. Zelfs als de nu gebruikte en
vermoedelijk veel te hoge prognoses
zouden worden waargemaakt, bestaat
de kans dat de goederenspoorlijn nog
tot ver in de volgende eeuw onrenda
bel zal blijken te zijn, zo meent Pols.
Nederland en Duitsland protesteren in Brussel
De Nederlandse bijdrage aan de Europese Unie zal over
drie jaar explosief stijgen. Als het kabinet niet krachtig op
de rem trapt, dreigt de netto-bijdrage (het verschil tussen
de uitgaven aan en terugbetalingen van de EU) na 2000
met jaarlijks drie miljard gulden te stijgen. Over de perio
de 2000-2007 gaat het om totaal 21 miljard gulden meer
uitgaven aan Europa, ofwel 1.400 gulden per inwoner.
Dit blijkt uit eerste ramingen die zijn gemaakt bij de per
manente vertegenwoordiging van Nederland in Brussel.
brussel paul koopman
correspondent
Het beeld dat uit de voorlopige
berekeningen naar voren komt,
is nog veel schrijnender dan in
politiek Den Haag tot voor kort
werd aangenomen. Nederland
moet als gevolg van voorgeno
men begrotingshervormingen al
een flinke veer laten op het ge
bied van de landbouwsubsidies
(circa 1,5 miljard gulden minder
ontvangsten). Maar ook bij de
structuurfondsen dreigt Neder
land aan het kortste eind te
trekken. Volgens nieuwe nor
men zouden straks de
'achtergebleven gebieden' Lim
burg, Flevoland en Twente niet
meer voor deze steun in aan
merking komen.
Sinds 1991 is Nederland stil
aan een steeds grotere finan
cierder geworden van het Eu
ropese landbouw- en ontwikke
lingsbeleid, voornamelijk omdat
de Europese uitgaven fors ste
gen en tegelijkertijd de subsi
dies voor de moderne Neder
landse agrarische sector werden
afgebouwd. De 'netto bijdrage'
aan Europa groeide aldus van
ruim één miljard gulden in 1991
tot circa zes miljard gulden in
1998.
Net als de Duitse minister van
buitenlandse zaken Kinkel, die
zijn 'Brusselse rekening' ook
steeds hoger ziet oplopen, zal
het kabinet de komende dagen
protesteren tegen de voorstel
len. Begin deze week trok land
bouwminister Van Aartsen al
aan de bel, dit weekeinde zal
minister Zalm van financiën op
de rem trappen, waarna maan
dag het duo Parijn en Van Mier-
lo (buitenlandse zaken) protest
aantekent. Zowel de Europese
ministers van financiën als hun
collega's van buitenlandse za
ken besteden een eerste discus
sieronde aan het voorstel dat uit
de koker komt van de Europese
Commissie en 'Agenda 2000' is
gedoopt.
DEN HAAG ANP
Jongeren tussen de 12 en 19 jaar staan tegen
woordig kritischer tegenover informatie, of ze
nu worden geconfronteerd met neutrale voor
lichting, reclame of nieuws. In vergelijking met
enkele jaren geleden zijn ze maatschappelijk
echter minder betrokken. Anno 1997 be
schouwt een op de vier jongeren zich als 'gab
ber', een tegencultuur waarop de overheid nau
welijks vat lijkt te hebben.
Dat blijkt uit het rapport 'Jongeren '97, gene
ratie op afstand', dat marktonderzoeksbureau
Inter/View gisteren in Amsterdam heeft gepre
senteerd. Het onderzoek is gehouden onder
ruim drieduizend jongeren. Het bureau vraagt
deze bevolkingsgroep sinds 1991 elke twee jaar
naar hun opvattingen en levensstijl.
longeren blijken zich steeds minder voor po
litiek te interesseren. In 1995 verklaarde negen
tien procent nog de bestuurlijke en maatschap
pelijke besluitvorming in Nederland te volgen,
maar dat percentage is gedaald tot zestien.
Minder dan voorheen ook zijn jongeren jaar
bereid zich in te zetten voor een samenleving
waarin iedereen kan meebeslissen.
Als doelgroep laten jongeren zich steeds min
der gemakkelijk beïnvloeden. Speciale radio- of
tv-programma's of andere media-uitingen zijn
steeds minder aan hen besteed. Uit het aanbod
pikken ze vooral wat in him kraam te pas komt,
waardoor ze minder gemakkelijk 'bereikbaar'
zijn. Van een overvloed aan informatie hebben
ze daarentegen geen last. Ook verkiezen jonge
ren een minder geregisseerde levenswandel.
Uit de vraaggesprekken blijkt ook dat ze zich
minder druk maken om factoren die voor veel
ouderen de maatschappelijke status bepalen.
Hard werken of een leidinggevende functie is
voor de ondervraagden minder belangrijk,
waarbii 'gabbers' de toon zetten. Uit het onder
zoek blijkt dat 27 procent van de jongeren tus
sen 12 en 19 jaar 'gabber' is. Deze subcultuur
gaat gepaard met harde techno-dancemuziek
en veelal ultra-kort of geen haar. De onderzoe
kers stellen vast dat de commercie tot dusver
geen vat heeft op deze groep, die ver van oude
ren afstaat.
Verder zijn jongeren anders gaan denken
over asielzoekers. Nog maar 48 procent vindt
dat te veel buitenlanders tot Nederland worden
toegelaten, tegen 57 procent in 1995. 63 pro
cent vindt dat echte vluchtelingen in Nederland
terecht moeten kunnen.
Van de ondervraagden geeft 41 procent aan
dat de overheid reclame voor sigaretten en
shag moet beperken en twintig procent is voor
een verbod, vooral voor kinderen in de eerste
twee klassen van het middelbaar onderwijs.
Met alcohol hebben jongeren iets minder
moeite: 49 procent is voor reclamebeperking,
dertien procent ziet meer in een verbod. Nog
maar negen procent van de jongeren kijkt graag
naar reclame op tv: 56 procent vindt het juist
'cool' om weg te zappen.
met kapitaalkrachtige ouders.
Ook vrezen zij een te grote in
vloed van het bedrijfsleven op
de inhoud van het onderwijs.
Gesteund door het CDA zei
staatssecretaris Netelenbos ech
ter dat een wettelijke regeling
de overheid en de onderwijsin
spectie 'in een onmogelijk par
ket brengt' als zij overtredingen
van de wet zouden willen bewij
zen. De WD vindt scholen
mans genoeg om verstandig
met sponsoring om te gaan.
Netelenbos omarmde vervol
gens een compromisvoorstel
van de WD: zij zal in overleg
met bedrijven, scholen en ande
re betrokkenen een aantal voor
beeldcontracten voor sponso
ring opstellen. Die moeten ga
randeren dat zij zich zullen
houden aan het convenant.
Gümüs vertrekt
rond 1 oktober
amsterdam anp
De Turkse familie Gümüs moet
in de week van 1 oktober ver
trekken. Dat heeft de kleerma
ker uit De Pijp gisteren te ho
ren gekregen van de Vreemde
lingenpolitie, aldus het Gü-
müs-comité. Gümüs had ei
genlijk 10 september het land
moeten hebben verlaten. In de
week van 1 oktober wordt de
definitieve vertrekdatum vast
gesteld, aldus het comité. De
familie heeft nu nog de tijd een
aantal zaken rond de verhui
zing te regelen.
Gümüs wil onder meer zijn
winkel nog verkopen. Daar
naast moet hij de vlucht nog
regelen. Gümüs, die twee
schoolgaande kinderen heeft,
weet nog niet wat hij in Turkije
gaat doen, aldus Anja Versnel
van het Gümüs-comité.
wÊÊÊKÊÊK^^
'IJ®! I
r
1 c
-vt-y-J-;:
Schiermonnikoog Op de Engelsmanplaat, een zandbank in de Waddenzee tussen Ameland en Schiermonnikoog, is gisteren een ponton met containers vastgelopen. Uit het vaartuig
lekt gasolie. Die vormt een bedreiging van het kwetsbare dieren- en plantenleven van de Waddenzee. foto gpd zandstra
Advocaat Brinkman:
ruswuk.gpd
Als er één spelletje is dat op de zenuwen van de
deelnemers werkt, is het wel serabble. Je denkt
dat je een prachtig woord van acht letters neer
legt, met dubbele letterwaarde en drie keer
woordwaarde. En wat krijg je? Geen punten, maar
slaande ruzie. „Dat woord? Dat bestaat niet.
Nooit van gehoord. Weg met die letters!"
Om een einde te maken aan de vaak eindeloze
discussies over woordjes op het scrabblebord, en
het aantal gebroken huwelijken en verstoorde re
laties te reduceren, heeft het Belgische Neder
landstalige Scrabbleverbond een eigen lijst opge
steld met bijna 130.000 woorden. Een heus woor
denboek, met alle woorden die 'toegestaan' zijn.
Nooit meer rood aangelopen deelnemers, nooit
meer dat mes op tafel, want er is het 'Serabble
Woordenboek'.
Volgens de Belg Bertrand de Bouvere, één van de
acht Belgen en Nederlanders die drie jaar lang
aan de lijst hebben gewerkt, was het boek hard
nodig. Sommige verwoede scrabbelaars gebruik
ten tot nu toe als 'scheidsrechter' het groot woor
denboek der Nederlandse Taal, ofwel de Van Da-
Ie, maar dat bleek geen oplossing. Sommige inge
burgerde woorden bleken er niet in te staan.
'Klunen' bijvoorbeeld, het op schaatsen over land
krabbelen. Tegenwoordig erkent Van Dale dat het
bestaat, maar jarenlang mocht je het niet op het
bord leggen.
Van Dale maakt ook geen melding van vervoegin
gen en veel verkleinwoorden, waarvan scrabbe
laars hebben afgesproken dat ze 'mogen'. Die zijn
toegevoegd aan het Scrabble-woordenboek, dat
volgens De Bouvere vooral in clubverband zal
worden gebruikt. Het aantal scrabbleclubs in Ne
derland groeit gestaag en jaarlijks is er zelfs een
officieel Nederlands kampioenschap. Deelnemers
vormen daar zonder blikken of blozen woorden
van veertien letters en leggen achteloos blokjes
met een c, een q of een x op tafel, waar een nor
maal mens geen raad mee weet.
'Rare' woorden die veel punten opleveren (een
voorbeeld bij het Nederlands Kampioenschap
was 'zwezerikcroquet') kunnen nu worden opge
zocht in het nieuwe woordenboek. De lijst telt al
leen woorden tot zeven letters. Daarmee is vol
gens De Bouvere circa 95 procent van het spel-
verloop gedekt. Omdat taal 'leeft' en er voortdu
rend nieuwe woorden bijkomen, zijn de samen
stellers van plan in het jaar 2000 een nieuwe druk
te verzorgen.
den haag gpd
Minister Dijkstal (binnenlandse
zaken) kan burgemeester Peper
het beheer over het politiekorps
Rotterdam-Rijnmond ontne
men en een waarnemer benoe
men. Die suggestie hebben de
voor ontslag voorgedragen
korpschef Brinkman en zijn ad
vocaat Van Leeuwen de be
windsman gisteren gedaan.
Dijkstal vindt dat de Politie
wet hem vrijwel geen ruimte tot
ingrijpen geeft in het conflict bij
de Rotterdamse politie. Maar
volgens Van Leeuwen kan Dijk
stal een korpsbeheerder van
diens taak ontheffen na 'onjuist
beheer'. De advocaat vindt dat
Peper Dijkstal om de tuin heeft
geleid met subjectieve informa
tie, wat heeft geresulteerd in het
voorgenomen ontslag van
Brinkman. Door Peper op een
zijspoor te zetten, kan de weg
worden vrijgemaakt voor een
terugkeer van Brinkman.
Minister Dijkstal wilde na af
loop van het gesprek niet reage
ren. Afgesproken is, dat een on
afhankelijke deskundige (ge
dacht wordt aan oud-minister
De Ruiter van justitie) onder
zoekt of een terugkeer van
Brinkman mogelijk is. De Haag
se bestuursrechter bepaalde on
langs dat Dijkstal opnieuw met
Brinkman om de tafel moest,
omdat diens ontslag niet zorg
vuldig is. Inmiddels is al wel een
nieuwe politiechef benoemd in
Rotterdam.
Veel supporters
in hoger beroep
haarlem anp
Van de 35 voetbalsupporters die
onlangs zijn veroordeeld voor
hun aandeel in de massale
vechtpartij tussen Ajax- en
Feyenoord-aanhangers op 23
maart bij Beverwijk zijn er in
middels 26 in hoger beroep ge
gaan. Onder hen zijn ook de
twee Feyenoord-supporters die
volgens de rechtbank in Haar
lem medeschuldig zijn aan de
dood van Ajax-aanhanger Carlo
Picornie.
De rechtbank veroordeelde
eerder deze maand acht Feye-
noord-fans tot celstraffen van
maximaal vier jaar en stadion
verboden. Twee aanhangers
kregen ieder vier jaar cel, omdat
ze volgens de rechters medever
antwoordelijk zijn voor de dood
van Picornie. Van de acht heb
ben tot nu toe vier beroep aan
getekend. Wat de andere vier
doen is nog onduidelijk. Het
openbaar ministerie denkt nog
na over een hoger beroep. Het
gaat er daarbij vooral om of de
verdachten deel uitmaken van
een criminele organisatie. De
rechtbank vond van niet.
Meer getuigen
in rechtszaak
Schilderswijk
den haag anp
De advocaat van de 25-jarige
Hagenaar die wordt verdacht
van brandstichting in een wo
ning in de Haagse Schilderswijk
waarbij zes leden van het gezin
Kösedag omkwamen, wil extra
getuigen oproepen. Raadsman
mr. A. Visser zit na lezing van
het dossier met vragen die wat
hem betreft nog in het onder
zoek meegenomen moeten
worden. De inhoudelijke be
handeling van de rechtszaak
kan dan vermoedelijk pas op 16
januari volgend jaar plaatsvin
den.
Visser wil onder meer uitleg
over de gasmeter die in de gang
van de woning was aange
bracht. Volgens hem heeft die
een cruciale rol gespeeld in de
ontwikkeling van de brand. Na
de fatale brand op 26 maart in
de Frans Halsstraat (Schilders
wijk) werd in eerste instantie
gedacht aan een racistisch mo
tief. Een emotionele 'Mars van
Verdriet en Wanhoop' volgde.
De zaak kreeg op 6 juni echter
een onverwachte wending toen
de politie een neef van de ge
troffen familie arresteerde.
Tegen de 57 jarige Hagenaar,
die met anderen de protestmars
organiseerde, is gisteren drie
jaar cel geëist wegens brand
stichting en het schrijven van
dreigbrieven. De man wordt er
van beschuldigd zijn eigen huis
in brand te hebben gestoken
om de veronderstelling te on
dersteunen, dat er racistische
motieven bij de tragedie van de
familie Kösedag in het spel wa
ren geweest.
