Kwart miljard extra voor
scholing van werknemers
Laatste strohalm voor Gümüs knakt
ALBERT HEIJN
Binnenland
-*ouw vaker kostwinner
ji-advocaat Karman
luclt zijn mond dicht
As overledene strooien op
'favoriete plek' mag straks
OR en vakbond vrezen voor
zesduizend banen bij NS
MEDELING
Randstad houdt hart niet groen
4lPERDAG 11 SEPTEMBER 1997
-
'edailles Angola-militairen afgepakt
^aac» De tien Nederlandse officieren die zich tijdens hun
/■vnissie in Angola te buiten zijn gegaan aan wandaden moe-
herdenkingsmedaille inleveren. Minister Voorhoeve
^de betrokkenen van de inbeslagname op de hoogte zodra
ran zijn reis aan de Antillen is teruggekeerd. Militairen die
(hebben genomen aan missies in het buitenland krijgen een
inneringsmedaille. Daarmee beloont Defensie de inzet en
"litsbetrachting gedurende de uitzendingsperiode.
intal zedenzaken 1996 fors gestegen
vuk« Het aantal zedenzaken waarbij minderjarigen zijn be
lden, is vorig jaar fors gestegen. Het aantal zaken waarbij het
r om het verkrachten van iemand jonger dan twaalf jaar
van 281 in 1994 tot 383 in 1996. In 254 gevallen leidde het
lprengen van de zaak door de politie bij het OM tot een
itszaak tegen 137 in 1995. In 1996 kwam het ook tot tien kin-
negen meer dan in 1994. Dat blijkt uit het
jste nummer van Opportuun, het tijdschrift van het open-
ministerie.
E-patiënt heeft toch recht op WAO
iet(tAAGME-patiënten, mensen die lijden aan chronische ver-
irufedheïd, zijn niet als groep uitgesloten van een WAO-uitke-
el'. Dit schrijft staatssecretaris De Grave (Sociale Zaken) in ant-
:en8:d op Kamervragen van CDA, Groen Links, Socialistische
:se|j en D66. Een recente uitspraak van de Centrale Raad van
te^ep over een ME-patiënte, die vergeefs een WAO-uitkering
heeft 'geen betekenis in algemene zin', aldus De Grave.
4
aherpe pestmaatregelen aangenomen
De varkenshouders willen volledig meewerken aan de
jgTherpte maatregelen die minister Van Aartsen (landbouw)
-K^ren heeft afgekondigd ter bestrijding van de varkenspest,
^pvaarde is wel dat uitbreiding van het fokverbod vier weken
enesteld blijft en er voldoende vervoersmogelijkheden blijven,
etfieeft de leider van de varkensboeren, W. van den Brink, gis-
b Jrond gezegd na afloop van een bijeenkomst over varkespest
^fnhem. Van den Brink reageerde op de brief die Van Aartsen
naar de Tweede Kamer stuurde. Daarin kondigt de mi-
Ir opschorting van opkoopregeling van varkens aan
kl(
"Jote ontevredenheid over notaris
aiij
<aag» Consumenten en ondernemers zijn in het algemeen
lender ontevreden over de dienstverlening die zij krijgen van
ndjcaten en notarissen. De kosten zijn dikwijls te hoog en de
anjjteit is aan de matige kant. Dat blijkt uit een onderzoek dat
aitiinisters Wijers van economische zaken en Sorgdrager van
Alfle hebben laten doen naar nog bestaande knelpunten in
ïufctwerking en regelgeving. De onderzoekers constateren dan
erpat de marktwerking in deze sector voor verbetering vatbaar
tn,
heT komt met speciale babypostzegels
De PTT komt met speciale postzegels voor het verstu-
>rtekaartjes. Vanaf 7 oktober zijn de zegels te koop.
jostzegel met de klassieke afbeelding van de ooievaar die
ïaby brengt zit op een velletje van tien zelfklevende zegels.
;Post wil op die manier het sturen van vele kaartjes gèmak-
ter maken. De ontwerper is Ron van Roon uit Amsterdam.
ten worden steeds vaker
|nner terwijl hun mannen
litten. In veertien procent
3 huishoudens met twee
fesenen heeft alleen de
j een betaalde baan. In
^ivas dit nog maar zes pro-
De man als huisman rukt
iderwijs steeds verder op.
."Ijkt uit de vandaag gepu-
»de 'Sociale Atlas van de
een onderzoeksrapport
,t Sociaal en Cultureel
reau (SCP).
ieeste vrouwen kiezen er
ir om kostwinner te zijn.
eerder toevallig in
htuatie", schrijft het SCP.
ihoudens waar de vrou-
kost verdienen, hebben
niet breed. „Over het al-
hebben ze niet meer
^r'|§n deeltijdbaan en dient
~m als aanvulling op een
van de partner." De
j je kostwinners zijn al wat
en hebben een gemid-
(leidingsniveau.
:hts één op de honderd
pudens werkt de vrouw
Is terwijl de man een deel-
heeft. Dat aantal is de
J)en zeven jaar hetzelfde
Kenmerkend voor de-
•ep is dat de partners nog
Wig zijn en de vrouw bin-
deze huishoudens de
opgeleide is. Eén op drie
/teen universitaire oplei-
jiat M. van Gessel, ex-
lan van kroongetuige Ad
s(j n, heeft gisteren voor het
idams gerechtshof gewei-
Is getuige tientallen vra-
n de verdediging te be-
as irden. Van Gessel beriep
dens de tweede dag van
kkelaarproces op zijn be-
Theim.
Gessel wil eventueel wel
beantwoorden, maar
or eerst de toestemming
jn ex-cliënt vragen. Hij
el Ueen niet waar Karman
voormalige 'chef laden en
van de organisatie van
keiaar wordt door justi-
Vvege zijn belastende ver-
n£ en aan het adres van de
andelaar op een geheime
verborgen gehouden.
ajeur'generaal A. Korvinus
toe pogingen in het werk
en om Karman te bena-
met de vraag of hij met
ssel wil praten,
e weinige wagen waarop
"terdamse advocaat wel
Groot deel bedrijven laat werknemers niet bijleren
DÜSSELDORF ANP
Minister Wijers van economische zaken stelt een bedrag
van 250 miljoen gulden beschikbaar om het bedrijfsleven
te stimuleren meer te doen aan scholing van werkne
mers. Volgens de minister is een voortdurende scholing
van werknemers noodzakelijk om bij te blijven in de con
currentieslag.
groter deel van scholingskosten
aftrekbaar van de belasting, al
dus bronnen bij het ministerie.
Wijers was een van de spre
kers op de conferentie die in
ging op de economische struc
tuur van Nederland en Duits
land. Het Centraal Planbureau
(CPB) publiceerde daarover vo
rige week de studie: 'Challen
ging Neighbours' (Uitdagende
buren).
Volgens Wijers moet Neder-
De minister deed zijn uitspra
ken vanmorgen op een confe
rentie in Düsseldorf. Hij hamer
de erop dat door voortdurende
scholing werknemers hun brede
inzetbaarheid vergroten. In Ne
derland doet volgens hem
slechts 56 procent van de be
drijven daaraan. In Denemar
ken is dit 87 procent. Met de
250 miljoen gulden wordt een
land meer investeren in kennis.
Cruciaal voor het concurrentie
vermogen, aldus Wijers, is het
vermogen om nieuwe produc
ten en productieprocessen te
ontwikkelen en te gebruiken.
Duitsland doet het relatief goed.
Volgens Wijers bedragen de to
tale Nederlandse investeringen
in onderzoek en ontwikkeling
(R&D) 2,1 procent van het bruto
binnenlands product. In Duits
land is dat 2,3 procent.
Bovendien neemt in Neder
land de overheid een relatief
groot deel van deze uitgaven
voor haar rekening. Het be
drijfsleven is goed voor 'net iets
meer dan 50 procent'. In Duits
land, de VS, Japan en Groot-
Brittannië is dat meer dan 65
procent. Bovendien doet. vol
gens Wijers, in Nederland
slechts 35 procent van alle be
drijven op permanente basis
onderzoek. In Duitsland is dit
45 procent.
Nederlandse bedrijven ver
dienen een veel kleiner deel van
hun omzet met vernieuwde
producten dan hun buitenland
se concurrenten, namelijk 33
procent tegenover 39 procent in
Denemarken en 44 procent in
Duitsland.
Een ander punt van kritiek
van Wijers is dat de bijdrage van
het bedrijfsleven in Nederland
aan universitair onderzoek
'slechts de helft is' van die in
Groot-Brittannië en Duitsland.
DEN HAAG ANP
Nabestaanden kunnen straks
as van een' overledene uit
strooien op een voor hen
dierbare plek. Dat kan overal
zijn. op voorwaarde dat de ei
genaar van de grond toestem
ming geeft. Ook stromend
water, zoals een kabbelend
beekje, behoort in de toe
komst tot de mogelijkheden.
Nu kan het alleen in open
zee.
De door minister Dijkstal
van binnenlandse zaken hier
toe voorgestelde wijziging van
de Wet op de lijkbezorging
ging gisteren vrijwel zonder
discussie door de Tweede Ka
mer. Alleen de principiële te
genstanders, de kleine chris
telijke fracties, verklaarden
zich tegen. De wetswijziging
wordt vermoedelijk per 1 ja
nuari 1998 van kracht. Dat
hangt nog af van de behande
ling in de Eerste Kamer.
Met de verruiming hono
reert het kabinet de wensen
uit de samenleving. Die zijn
divers, zo is wel gebleken.
Sommige mensen willen as
uitstrooien op de grasmat van
de favoriete voetbalclub van
de overledene. Anderen op
een lommerrijk plekje in een
bos. De nieuwe regels maken
het ook mogelijk dat nabe
staanden een kleine hoeveel
heid as van de overledene
met zich mee dragen, bijvoor
beeld in een medaillon. Ook
verstrooiing in de ruimte mag
straks.
MÊ Wi
ding afgerond. Kinderen komen
in deze huishoudens nauwelijks
voor.
Betaald werk wordt de afgelo
pen jaren op een andere manier
verdeeld. Het is niet langer van
zelfsprekend dat de man de eni
ge kostwinner is. In de meeste
huishoudens (zestig procent)
werkt de man nog wel voltijds,
maar heeft zijn vrouw een deel
tijdbaan. Veertig procent van
deze zogenoemde
'anderhalfverdieners' heeft nog
geen kinderen of heeft nog
maar net kinderen gekregen.
Zodra het eerste kind komt,
gaat het werk- en leefpatroon er
totaal anders uitzien. De eerste
jaren blijft de vrouw in deeltijd
werken, maar na verloop van
tijd geeft ze haar baan op. Om
allebei in deeltijd te gaan wer
ken is niet aantrekkelijk; zowel
mannen als vrouwen zeggen -
dat het te lastig is om de zorg
van een kind te combineren
met twee banen. Bovendien
verdienen vrouwen meestal
minder, waardoor de man er
niets v.oor voelt om korter te
gaan werken.
Als aan de huishoudens wordt
gewaagd hoe zij het liefst de be
taalde arbeid zouden verdelen,
zegt een meerderheid van de
vrouwen dat ze meer uren wil
werken. Mannen geven juist
aan dat ze minder willen wer
ken, maar dat ze daar van hun
baas de kans niet voor krijgen.
Zekeriya Gümüs (links) wordt getroost door een buurtbewoner, nadat de rechter gisteren besloot dat hij het land toch moet verlaten.
AMSTERDAM ANP-GPD
De laatste strohalm waaraan de Turkse
familie Gümüs uit Amsterdam zich had
vastgeklampt om te mogen blijven, is
gisteren met de uitspraak van de rechter
geknakt. Vorige week besloot de Tweede
Kamer al negatief over het lot van de fa
milie. Een gang naar de rechter was de
laatste strohalm om alsnog uitstel van
executie te krijgen, maar het mocht niet
baten.
Gümüs' advocaat F. Bruggink eiste dat
zijn cliënt in Nederland mocht blijven
om de afloop van nog lopende bezwaar-
en beroepsprocedures tegen de uitzet
ting af te wachten. Maar de rechter ver
klaarde alle bezwaarschriften en het be
roep ongegrond. De rechtbank oordeel
de dat Gümüs voldoet aan de voorwaar
den van het 'witte-illegalenbeleid' noch
aan de voorwaarden die gelden voor het
zelfstandig uitvoeren van een eigen be
drijf. Ook kan Gümüs, die twee school
gaande kinderen heeft, geen aanspraak
maken op het Europees vestigingsver
drag of op het Internationaal Verdrag in
zake de Rechten van het Kind, aldus de
rechtbank.
De staat voerde aan dat aan een ille
gaal verblijf in principe geen rechten
kunnen worden ontleend en dat alleen
op grond van zeer schrijnende individu
ele omstandigheden verblijf wordt toe
gestaan. De rechter oordeelde dat er in
de kwestie-Gümüs geen sprake was van
schrijnende feiten. De president vond
het niet aannemelijk gemaakt dat terug
keer naar Turkije schadelijk zou zijn voor
de kinderen.
Mevrouw Gümüs reageerde bitter:
„Wij dachten dat in Nederland de rech
ten van het kind golden, maar vandaag
hebben we gezien dat die hier niet gel
den. We zijn gesteld op de Nederlandse
FOTO ANP MARCEL ANTONISSE
mensen, maar de Nederlandse politiek
deugt niet." Gümüs voegde eraan toe
dat de familie zich altijd wel gesteund
wist door de Amsterdamse gemeentepo
litiek. Hij zei te willen kijken of het mo
gelijk is de zaak aanhangig te maken bij
het Europese hof. Zijn advocaat denkt
dat dat moeilijk wordt.
Wanneer het gezin vertrekt, is nog niet
duidelijk. „Ik heb m'n winkel nog niet
verkocht. Ik hoop nog enige tijd te krij
gen om dit af te handelen." Het gezin
zegt nog niet te weten waar het in Tur
kije gaat wonen.
DEN HAAG GPD
kon in gaan, bleek dat Van
Gessel van mei 1996 tot mei
1997 de raadsman van Karman
is geweest. De data zijn van be
lang omdat Karman voor die
tijd zonder advocaat zijn kroon
getuige-deal sloot met het
openbaar ministerie (OM). In
ruil voor zijn verklaringen zou
het OM een celstraf die de rech
ter zou opleggen in de strafzaak
tegen Karman, niet uitvoeren.
De medeverdachte van De
Hakkelaar is gisteren teruggeko
men op de verklaring die hij
maandag ten overstaan van het
gerechtshof in Amsterdam heeft
afgélegd. Volgens de man is de
verklaring verkeerd opgevat,
voornamelijk door de pers.
Maandag gaf hij toe dat hij
menige bespreking met de Hak
kelaar en zijn partners heeft bij
gewoond. Van een actieve deel
name was echter geen sprake.
Met hasjhandel heeft hij im
mers nooit iets van doen gehad,
zo benadrukte hij. Tot dan toe
had hij in de strafzaak voorna
melijk zijn mond gehouden.
spoorwegnet meer concurrentie
mogelijk moet worden. De
spoorwegmaatschappij wil hier
op vooruitlopen door haar be
drijf te splitsen in bv's, die be
staan uit een gezamenlijk doch
terbedrijf van het stads- en
streekvervoer en de spoorwegen
in de regio's. NSR heeft eerst
nog een minderheidsbelang in
deze bv's maar stapt waar
schijnlijk na twee jaar uit de
bv's.
Een woordvoerder van NS-
Reizigers zegt de aannames van
de ondernemingsraad en de
vakbond over de forse inkrim
ping van het personeel niet te
kunnen plaatsen. Volgens hem
gaat NSR juist uitbreiden. De
brandbrief van de onderne
mingsraad kwalificeert hij als
een 'politiek pamflet'.
De ondernemingsraad van NS-
Reizigers (NSR) en de vakbond
FSV vrezen een verlies van zes
duizend banen bij het NS-on-
derdeel voor passagiersvervoer.
Die staan op de tocht als aange
kondigde plannen om marktge
richter te werken ook daadwer
kelijk worden uitgevoerd. Dit
zou betekenen dat er van de
11.000 banen bij NS-Reizigers
minder dan de helft overblijft.
Ze verwoorden hun angst in een
brandbrief aan de Tweede Ka
mer na eerder in de week al
haar verontrusting te hebben
uitgesproken.
Oorzaak van dit banenverlies
is onder meer een geheel nieu
we werkwijze die NSR wil door
voeren, nu de Tweede Kamer
binnenkort besluit dat op het
Wegens overweldigende vraag naar de
producten uit onze 1-2-3-actie (3 halen, 2
betalen), zijn wij genoodzaakt om voor
bepaalde produkten een maximum aantal aan
te houden per klant, zodat een ieder van deze
actie kan profiteren.
Voor specifieke informatie: vraag het in
uw eigen Albert Heijn winkel.
Aantal huishoudens groeit twee keer zo snel als bevolking
HAARLEM RIEN POLDERMAN
Of de regering tussen nu en het jaar 2020 maar
even ruimte wil vinden voor nog ruim een mil
joen nieuwe huizen. Bij voorkeur in de Rand
stad. Deze opgave ligt besloten in het begin de
ze week gepubliceerde rapport over de bevol
kingsgroei van het Nederlands Interdisciplinair
Demografisch Instituut. Dat zal moeilijk te
combineren zijn met het beperken van stads
uitbreidingen en het streven om open ruimte te
behouden, waarvoor minister De Boer vanoch
tend weer pleitte. Zij deed dat op het congres
Nederland 2030 in Scheveningen.
Volgens de voorspellingen van de demogra
fen raakt Nederland de komende jaren nog
dichter bevolkt dan het nu al is. Nu zijn er bin
nen de krappe grenzen van de 'stad' Nederland
ruim 15,5 miljoen inwoners. Over een jaar of
dertig zullen dat er 17,2 zijn. Het aantal huis
houdens zal echter ïneer dan twee keer zo snel
groeien: met ruim twintig procent. Nu zijn er
6.J3 mijoen huishoudens, in het jaar 2020 zullen
het er 7,9 miljoen zijn.
Die huishoudens moeten ook wonen. En
aangezien de bevolkingsgroei zich vooral zal
voordoen in de Randstad ontstaat de behoefte
aan huizen speciaal daar. Een opmerkelijk ge
geven is ook, dat juist het aantal een-persoons
huishoudens sterk toeneemt. Daarvoor zijn al
lerlei oorzaken aan te wijzen: jongeren gaan
eerder zelfstandig wonen, het aantal echtschei
dingen neemt toe en de befaamde vergrijzing
van de bevolking betekent ook meer weduwen
en weduwnaars.
Mooi zou zijn om de groei van het aantal
huishoudens volledig op te vangen met de
bouw van kleine woningen. De een-persoons
huishoudens nemen immers bijna de gehele
groei van het aantal huishoudens voor hun re
kening. Maar zo eenvoudig ligt de zaak niet.
Een oudere, die alleen is komen te staan zal
zijn of haar grote huis vol herinneringen (en lo-
geerruimte) niet graag verruilen voor een kleine
flat die slechter is en duurder. Alleenstaande
jongeren kiezen voor de gezelligheid van een
oude stad en liever niet een eenzaam hokje in
de zoveelste uitbreiding van Nieuw-Vennep.
Behalve de opgave om nog ruim een miljoen
nieuwe huizen weg te zetten, althans daar
ruimte voor te vinden, heeft de overheid de niet
geringe klus om een grote schuifoperatie te for
ceren. I Iet is namelijk sterk de vraag of de veel
geprezen 'markt' in staat zal zijn te bewerkstel
ligen dat iedereen in het meest geschikte huis
terecht komt. Ook binnen de stad zal er fors ge
bouwd moeten worden, de stadsvernieuwing is
een permanent proces, en er moeten regelin
gen worden ontworpen die het oudere alleen-
wonenden aantrekkelijk maken om toch hun
vertrouwde goedkope huis te verlaten.
In de Randstad blijft het tot ver na de eeuw
wisseling dringen. Naast de massa woningen
die er nog bij moeten, manifesteert zich de be
hoefte aan bedrijfsterreinen, parkeerterreinen,
wegen, rails, startbanen. Blijkens het rapport
doet zich dergelijk gedrang ook voor in het
Ruhrgebied, in en om Londen en bij Stock
holm. Maar daar is er buiten die drukte-gebie-
den nog ruimte om naar toe uit te wijken. Die
ruimte is er in Nederland veel minder, zelfs niet
in Drente, aldus het demografen-rapport.
Nederland maakt het zich bovendien extra
moeilijk. Leo van Wissen, één van de opstellers
van het rapport wijst erop, dat de gegevens in
gaan tegen het kabinetsbeleid om de economi
sche activiteit in de Randstad te concentreren.
Minister De Boer krijgt het nog erg moeilijk in
haar streven om de open ruimte in Nederland
te sparen. Vooral het openhouden van het
Groene Hart van de Randstad zal bij ongewij
zigd beleid een 'zeer zware, zo niet te zware op
gave' worden, vreest Van Wissen.
„In het verleden hadden we het spreidings-
beleid. Misschien moeten we daar toch weer
naar terug, maar dan zonder de fouten van het
verleden te herhalen. Dan moeten we ook
werkgelegenheid verplaatsen naar buiten. In
elk geval ontkomen we niet aan het maken van
duidelijke keuzen", aldus Van Wissen.
Wtllicht toch
huursubsidie
bij plotseling
inkomensverlies
DEN HAAG ANP
Staatssecretaris Tommei (volks
huisvesting) zoekt uit of de zo
geheten vangnetconstructie in
de huursubsidie kan worden
versterkt om zo meer mensen
die plotseling in inkomen ach
teruit gaan te helpen. Dat heeft
hij de Kamer deze week toege
zegd onder druk van PvdA, CDA
en de kleinere fracties.
Tommei benadrukt dat zijn
toezegging niet ook automa
tisch inhoudt dat zo'n vangnet
er ook komt. Het onderzoek
moet voor 1 november zijn af
gerond, de eventueel benodigde
wetswijziging wordt dan ook
meteen voorbereid zodat die
kan ingaan in het volgende
huursubsidiejaar (vanaf 1 juli
1998). Voor de mensen die het
huidige subsidiejaar in de pro
blemen komen, kijktde be
windsman of een noodoplos
sing mogelijk is.
Per 1 juli is de huursubsidi
eregeling zo veranderd dat niet
het verwachte inkomen, maar
het vorig jaar genoten inkomen
bepalend is voor het al dan niet
toekennen van huursubsidie.
Daardoor kan iemand die wordt
ontslagen onder het bestaans
minimum terecht komen om
dat hij pas het jaar daarop in
aanmerking komt voor huur
subsidie. Volkshuisvesting heeft
een vangnet, maar niet voor
mensen die boven het mini
mum blijven. Zij kunnen alleen
nog terecht bij de bijzondere
bijstand van de afzonderlijke
gemeenten die ook kijken naar
eigen vermogen en draagkracht.
Miljoeneneis van
vereniging tegen
piramidespelen
LEEUWARDEN ANP
De vereniging tegen piramide
spelen eist vijf miljoen gulden
van de organisatie van het pira
midespel Team/No Limits. Zij
verzocht gisteren bij het ge
rechtshof in Leeuwarden in ho
ger beroep van een kort geding
namens meer dan duizend ge
dupeerden het inleggeld van
vijfduizend gulden terug.
De organisatie van het pira
midespel zou onrechtmatig ge
handeld hebben door de Col
portagewet te overtreden. Eer
der bepaalde de rechter in Gro
ningen dat het piramidespel
nieuwe deelnemers meer be
denktijd moest geven, maar
Team/No Limits hoefde het in
leggeld niet terug te betalen.
Beide partijen gingen tegen dit
vonnis in hoger beroep.
De vereniging blijft erbij dat
Team/No Limits onrechtmatig
heeft gehandeld. „Op sekte
achtige bijeenkomsten worden
nieuwe leden geworven. Op
zwepende muziek en juichende
mensen brengen hen in de ban
van het spel, waardoor zij niet
meer in staat zijn weloverwogen
een beslissing te nemen", aldus
advocaat mr. I. de Jong van Lier
van de vereniging.
Team/No Limits bestrijdt dil.
De organisatie stelt dat nieuwe
deelnemers alle tijd krijgen over
hun besluit na te denken. Ach
teraf het inleggeld terugvragen
gaat voor de organisatoren ech
ter een stap te ver. „Of je bij dit
spel winst of verlies maakt,
hangt af van je eigen inzet. Ie
mand die er zelf niets voor doet,
kan dan vervolgens niet bij de
organisatie aankloppen om het
inleggeld terug te vragen", zegt
De Jong van Team/No Limits.
Aan welke regels het pirami
despel zich moet houden en of
de gedupeerden hun inleggeld
terugkrijgen, maakt het ge
rechtshof op 8 oktober bekend.
