Zorg dat je
srbij komt'
Burgemeesterswijk niet blij
liet komst peuterspeelzaal
Vliegshow spectaculair onderdeel open dag
tVillem Oltmans bluft studenten af
'Stompwijkers hebben altijd een
beetje in de slagroom gezwommen'
Leiden Regio
'Een afstandelijke en dominante man
dn
iNDERDAG 11 SEPTEMBER 1997
F>
mmandant wil marine promoten
us.l
alia
do(j)e open dag is in de eerste plaats gewoon feest. Het
'.rtaLjnevliegkamp bestaat 50 jaar, de marineluchtvaart-
ie!%ist (MLD) 80 jaar. Daar willen we graag zoveel moge-
djt mensen deelgenoot van maken." Sinds januari is A.
waln Dijk commandant van het marinevliegkamp Valken-
eajrg. Zaterdag houdt hij open huis, met naar verwach-
jB 10 n vijftigduizend bezoekers. „Maar als er alleen
Iojaks komen slaan we de plank mis", vindt Van Dijk.
ralld hee& namelijk ook een paar
eer peuze bedoelingen. Het kijkje
cockpit moet ook een kijk-
ie dlin de keuken van het hele
zijn. Want zowel
n vi?agvlak als wervingskracht
tan p de marine kunnen wel een
Chrjuntje gebruiken,
willen mensen een in-
(Uk geven van wat wij hier
en gedaan hebben. Begrip
hij pen bij omwonenden bij-
:hopprbeeld. Want wij investeren
t p-el in het milieu, en niet alleen
4dat we het beste jongetje
de klas willen zijn." Valken-
probeert door tal van
jatregelen de milieuoverlast
beperken. De afgelopen jaren
n op het vliegkamp bijvoor-
eld een proefdraaispot met
n wal eromheen en een ge-
behuizing voor het
jten van motoren verrezen,
ivffder helpt de vluchtsimulator
poeveelheid vlieguren beper-
Dat de open dag zelf onder
ii door een F-16 bezocht
It dient uiteraard een ander
d qbi. „Eerlijk gezegd hopen we
pi dat jongelui de marine een
bedrijf vinden. Om het
die jlerwets te zeggen: zorg dat je
]ij komt", aldus de man die
een 'kleine burgemeester,
van een heel mooi kamp' zegt
te voelen.
Hoewel de marine geen acuut
personeelstekort heeft, is wer
ving toch nodig. „In tijden
waarin het economisch goed
gaat, is er een harde concurren
tie met de burgerluchtvaart. Het
is een beroep dat in principe
voor iedereen bereikbaar is,
maar waaraan je toch redelijke
eisen stelt. Iemand moet goed
in elkaar zitten en goede papie
ren hebben. Voor die mensen
moeten wij het hebben van de
kwaliteit van het werk en onze
uitstraling: een mooi bedrijf,
met mooie spullen en enthou
siaste mensen."
Werken bij de marine heeft
ook zijn schaduwkanten, met
name in de privésfeer, geeft hij
toe. Oefeningen zijn vaak ver
van huis en er is een grote
groep die 'aan boord' slaapt,
zoals de interne huisvesting op
het vliegkamp genoemd wordt.
Niet dat het daar slecht toeven
is, maar „de meest kritische fac
tor is het thuisfront. Je moet een
partner hebben die tegen een
stootje kan, die thuis de plaats
vervangend commandant wil
zijn", volgens Van Dijk. „Dat te
levisiespotje van 'wie is die man
die elke zondag het vlees komt
snijden', dat raakt mij. Dat is de
realiteit."
Beeld van de open dag in Valkenburg, enkele jaren geleden.
Spotters geven
prijs aan
Italiaanse kist
VALKENBURG JOB DE KRUIFF
De stichting Valkenburgse
Vliegtuigspotters (SWS) reikt
vrijdag haar jaarlijkse prijs uit
aan een Italiaans licht trans
port- en verbindingsvliegtuig
van het type Piaggio 166DL-3.
De winnaar van vorig jaar, een
Engelse Wessex-helikopter, zal
overkomen om de wisseltrofee
aan de Italiaanse bemanning te
overhandigen.
De SWS is met bijna vijfhon
derd donateurs de grootste
spottersclub van Nederland, le
der jaar kent de vereniging de
zogeheten SWS-Award toe aan
een militair vliegtuig dat Val
kenburg bezocht heeft. De win
nende Piaggio van het 303e
Gruppo Volo Autonomo was op
4 juni vorig jaar te gast tijdens
een navigatievlucht. De Piaggio
- de Italiaanse luchtmacht heeft
er in totaal zes - verschilt van
andere vliegtuigen omdat zijn
propellermotoren achterstevo
ren zitten.
De korte plechtigheid rond de
uitreiking van de Award is ove
rigens niet toegankelijk voor
publiek. Beide vliegtuigen zijn
wel zaterdag op de open dag te
foto archief bezichtigen.
Marinevliegkamp Valkenburg viert zaterdag 13
september zijn vijftigste verjaardag en het 80-ja-
rig bestaan van de Marineluchtvaartdienst
(MLD) met een open dag. Op het programma
staan onder meer een vliegshow, diverse ten
toonstellingen, een airmarkt en demonstraties
van brandweer, Korps Mariniers en transport
dienst. Niet alle onderdelen hebben met de
luchtvaart te maken; er is ook een oude-ambach-
ten- markt en voor de kinderen een kermis.
Het vliegkamp opent om 10.00 uur zijn poor
ten voor het publiek. Dan begint het voorpro
gramma, bestaande uit demonstraties van lichte
luchtvaart, van modelvliegtuigen tot tweemotori-
ge toestellen. Om 12.45 uur begint het hoofdpro
gramma met een sprong van 15 parachutisten
van het Korps Mariniers uit een Orion. Hoogte
punt van de airshow, waaraan ook Hongaarse en
Engelse teams meedoen, moet de demonstratie
van een Russische Flanker worden. Op de grond
zijn verder nog F-16's, Tornado's, Catalina vlieg-
boten, Atlantics, diverse helikopters en nog veel
meer vliegtuigen te zien. Veel militaire toestellen
zijn opengesteld voor het publiek.
Vanwege de verwachte toeloop en de beperkte
parkeerruimte wordt bezoekers verzocht met het
openbaar vervoer te komen. Vanaf station Lei
den Centraal rijden speciale gratis pendelbussen
naar het vliegkamp.
'Awotiers vooral bang voor verkeersoverlast
bewoners van het gebied rondom de
penheimstraat in de Burgemeesterswijk
niet blij met de komst van peuterspeel-
Peuterpalet. Het nieuwe gebouw komt
sen de Lorentz- en de St. Jozefschool,
de Oppenheimstraat. De omwonenden
gisteren op de informatiemiddag in het
ÓBfnelis Joppensz buurthuis aanwezig wa-
vrezen vooral verkeersoverlast on-
07,faglijk wordt. Ze kunnen de bouw van de
rang echter niet meer tegenhouderr om-
de vergunning al is verstrekt. De bedoe-
is dat het nieuwe gebouw volgende zo
mer in gebruik wordt genomen.
Buurtbewoner L. Barendregt heeft als
enige indertijd bezwaar gemaakt. Hij wil die
procedure ook verder doorzetten. Ook hij
vreest vooral overlast. Volgens de omwo
nenden is de straat veel te smal. „Er wordt
nu al overal dubbel geparkeerd, heeft de ge
meente daar wel rekening mee gehouden?",
vraagt een verontruste bewoner zich hard
op af tijdens de gisteren over het bouwplan
gehouden informatiebijeenkomst.
Volgens T. Wesselink van de dienst ver
keer van de gemeente is uit tellingen geble
ken dat er wel voldoende ruimte is voor het
extra verkeer dat Peuterpalet met zich mee-
1urnalist te gast bij Studievereniging voor Politicologen
lochtend om tien uur is bij
em rechtbank in Den Haag een
cht uwe fase aangebroken in de
in!: k tussen journalist Willem
mans en de Staat der Neder-
den. Aan de vooravond daar-
was de Pietje Bell van de
»Ji! erlandse media in Leiden,
voor de Studievereniging
ticologen (SPIL) te spreken
r het onderwerp 'De wereld
1020'.
3 'al thema gebruikte hij om
i provocerende opmerkin-
de bezoekers uit hun tent te
ren. Oltmans begon met een
de tegen de democratie,
ïmocratie zoals wij die ken-
i is je mening geven over iets
ir je geen flikker van be-
pt. Als IBM een nieuwe corn
er aanschaft gaan ze ook
n verkiezing houden, dat la-
ze over aan managers die er
stand van hebben", aldus
nans.
lij vind dat Nederland meer
rijfsmatig bestuurd moet
den. „Als je in een vliegtuig
r. Kopenhagen naar Parijs zit
je steekt bij Vlieland een si-
Et op, dan neem je in Am-
;dam je eerste trekje, in Rot-
lam de tweede en bij de der
den je eruit. Nederland is
trekjes van een sigaret. En
verdelen we dan nog in
rten provincies. Die bureau-
Ie moet opgedoekt wor-
aandeweg de avond werd
ral Oltmans' talent duidelijk
mensen tegen zich in het
nas te jagen. Zich presente-
d als wereldburger die alles
jen heeft, verleidde hij enke-
JP bezoekers tot opgewonden
hies. De temperatuur in de
naderde het kookpunt,
maar Oltmans was niet van zijn
stuk te krijgen. Op charmante
wijze blufte hij iedereen af en
wist de zaal weer voor zich te
winnen.
In Oltmans leven bestaan
twee soorten mensen: vrienden
en vijanden. Nonchalant liet hij
doorschemeren dat hij niet de
minsten tot zijn kennissenkring
rekent: Mandela, Buthulezi,
Bouterse en natuurlijk Sukarno
(hij schreef een boek met de ti
tel Mijn vriend Sukarno). Olt
mans gebruikt zijn contacten,
want „Macchiavelli heeft zijn
axioma's niet voor niets ge
schreven." Volgens dezelfde re
gels kregen zijn vijanden een
flinke veeg uit de pan. Hans van
Mierlo doet het in zijn broek
voor z'n eigen ambtenaren,
Beatrix is een ingehuurde pop
die theater opvoert en Doctors
van Leeuwen is de nieuwe Ge
stapo, aldus Oltmaps.
Geen wonder dat hij niet po
pulair is in Den Haag. Maar de
Koude Oorlog die het ministerie
van buitenlandse zaken al tien
tallen jaren tegen hem voert is
buiten iedere proportie. De
tweede helft van de avond ge
bruikte Oltmans om zijn zaak
Burgemeester Wil de Vreeze gaat deze maand met VUT
brengt. „Omdat u zich zo'n zorgen maakt
wil ik de dienst er nog wel eens naar laten
kijken."
De verzekering van architect I. Soedjono
dat het gebouw een prijs heeft gekregen
vanwege de 'duurzame' bouwwijze, viel ook
al niet in goede aarde bij de omwonenden.
„Het geldt als een voorbeeld voor het hele
land", verzekerde Wesselink nog. Volgens
de architect wordt regenwater verzameld en
hergebruikt voor de spoeling van de toilet
ten. „En het grondwater dan?", reageerde
.Barendregt. „Straks verzakt mijn huis!" Hij
wil uitzoeken of hij daar ook nog bezwaar
tegen kan maken.
STOMPWUK DORITH LIGTVOET
Leden van de Stompwijkse
dorpsraad houden zich alleen
maar bezig met kwesties die in
het dorp spelen en ze bezoeken
zelden vergaderingen in Leids-
chendam. Een adviesorgaan dat
zo beperkt functioneert, mag je
best ter discussie stellen. Duide
lijke uitspraken van de vertrek
kende burgemeester Wil de
Vreeze van Leidschendam,
maar om de hete brei heen-
draaien, daar heeft hij nooit van
gehouden.
„Met het bestaan van de
dorpsraad heb ik geen pro
bleem. Maar met het functione
ren ervan wel. Men moet besef
fen dat de wereld groter is dan
Stompwijk alleen. Leden van de
dorpsraad moeten ook in Leids
chendam hun gezicht laten
zien. Ik zeg altijd dat je de boter
en de vis daar moet halen waar
ze verkocht worden. Met andere
woorden: je moet daar zijn waar
resultaat te halen is."
„In Stompwijk wordt bijvoor
beeld geregeld geklaagd over de
politie. Als dan tegen het einde
van het jaar in mijn commissie
algemene bestuurlijke aangele
genheden het werkplan van de
politie aan bod komt, verwacht
ik reacties van Stompwijkers. Ik
moet je eerlijk bekennen dat ik
nog nooit een lid van de dorps
raad tijdens die vergaderingen
heb gezien. Van de wethouders
hoor ik hetzelfde. Ik zou de le
den graag actiever zien, een
dorpsraad moet meer zijn dan
een klaagmuur."
Dat Stompwijk onvoldoende
serieus genomen wordt door
het verre Leidschendamse ge
meentebestuur bestrijdt hij. De
Vreeze denkt zelfs dat Stomp
wijk profiteert van zijn aparte
rol in Leidschendam. „Stomp
wijk ontvangt per inwoner meer
dan andere delen van Leids
chendam. Kijk eens naar de
De Leidschendamse burgemeester Wil de Vreeze. „Een dorpsraad is
geen klaagmuur." foto henk bouwman
sporthal. Ik ken in Nederland
weinig dorpen met 2000 inwo
ners waar een sporthal staat.
Meestal is dat een te grote in
vestering. Bij de bouw van de
hal was sprake van een miljoe
neninvestering gedragen door
alle Leidschendamse burgers."
„Maar mensen hebben snel
de neiging om alles wat goed is
voor kennisgeving aan te ne
men. Daarentegen ageert men
snel tegen dingen die voor ver
beteringvatbaar zijn. Er blijft al
tijd iets te wensen over, maar
als ik eerlijk ben zeg ik dat
Stompwijkers altijd een beetje
gezwommen hebben in de slag
room. Stompwijk heeft over de
belastingdruk of over het voor
zieningenniveau in het dorp
niet te klagen."
Bij alle kritiek staat voorop
dat hij grote bewondering heeft
voor de wijze waarop Stompwij
kers met elkaar omgaan. „Het
dorp Stompwijk sprak me direct
aan toen ik 17 jaar geleden in
Leidschendam als burgemees
ter begon. Ik kom zelf van oor
sprong uit een Fries platte
landsstadje en ik herkende veel
zaken. Stompwijk is een hechte
en heerlijke gemeenschap met
een bloeiend verenigingsleven
en een grote onderlinge solida
riteit. Die mentaliteit, die zo af
wijkt van wat in andere delen
van Leidschendam gebruikelijk
is, kan alleen bestaan omdat het
dorp klein is. De sociale samen
hang is er groot."
Daarvan konden de bewoners
profiteren op een van de moei
lijkste dagen die De Vreeze in
zijn loopbaan heefl meege
maakt. Hij doelt op de dag - 20
februari 1983 - dat een bus met
leden en supporters van de
Stompwijkse handbalvereniging
HVS verongelukte. Vier mensen
vonden hierbij de dood. „Het
heeft vier uur geduurd voordat
we wisten wie er waren omge
komen. Dat zijn vreselijke uren
geweest. Ik kon niets doen. Ik
kon alleen maar met mijn
vrouw in de auto stappen, de
getroffen gezinnen bezoeken en
zeggen 'ik kom verdrietig zijn
met u'."
„Natuurlijk zou zo'n afschu
welijke gebeurtenis overal een
klap teweeg brengen, maar in
zo'n hechte gemeenschap als
Stompwijk kwam de klap dub
bel hard aan. Toch denk ik dat
men in die gemeenschap ook
een zekere troost vond. In een
dorp komt men bij elkaar over
de vloer en toont men zijn
medeleven. In een stedelijke ge
meenschap is dat gevoel van
'samen lachen en samen hui
len' vaak verdwenen."
Willem Oltmans: „Nederland is drie trekjes van een sigaret en dat verdelen we dan ook nog in veertien pro
vincies." foto hielco kuipers
nog eens uit de doeken te doen.
Vandaag komt in de rechtszaal
een brief van Ruud Lubbers aan
de orde, waarin de ex-premier
schrijft dat, in Oltmans woor
den, „de Nederlandse Staat mij
flink genaaid heeft." Hij is de
treiterijen meer dan zat. „Ik ben
altijd netjes geweest, maar nu
heb ik mijn geduld verloren. Ik
verdom het om nog langer
mooi weer te spelen.
Eén oktober doet de recht
bank een eerste uitspraak over
een voorschot op Oltmans uit
eindelijke schadevergoeding.
Een afstandelijke en dominante man. Een
burgemeester die niet zomaar voor zijn ge
noegen een gezellig fietstochtje door
Stompwijk maakte. Maar ook een burger
vader, die het dorp bezocht als dat nodig
was. Zo typeren Stompwijkers de vertrek
kende Wil de Vreeze.
De kritiek van De Vreeze dat leden van
de Stompwijkse dorpsraad geen vergade
ringen in Leidschendam bezoeken, wordt
soms onterecht genoemd. „Ik heb een
aantal commissies bezocht", vertelt dorps
raadslid Van der Ham. „Maar meestal zat
ik op de publieke tribune. Als er over een
verbouwing van Leidschenhage wordt ge
praat, ga ik niet naar beneden om mijn
zegje te doen. Toen er typisch Stompwijk
se zaken op de agenda stonden, ben ik wél
in de raadzaal gaan zitten. Wethouder
Dwarshuis zei 'dat moet u vaker doen'. Ze
had me daarvoor dus nooit 'ontdekt'."
Ook Van der Haar bezocht geregeld ver
gaderingen in Leidschendam. Maar ne
gentig procent van de agenda bestaat uit
onderwerpen die niets te maken hebben
met Stompwijk. „En dan is het zonde om
daar aanwezig te zijn, terwijl we die tijd
ook aan Stompwijkse zaken kunnen beste
den."
Overigens noemen niet alle leden van de
dorpsraad hun burgemeester gereserveerd.
„Ik heb hem na dat vreselijke busongeluk
privé Ieren kennen en ik vind hem zeker
niet afstandelijk", meldt Waayer-Van den
Bosch. „En dat hij niet elke week het dorp
bezoekt, vind ik normaal. We zien onszelf
als een historisch dorp. Maar we zijn per
slot van rekening slechts een klein deel van
Leidschendam."
