ARCHIEVEN
Er zullen nog heel wat bomen
moeten wijken voor woningbouw
Van vervallen kerkgebouw gaat
geen wervende werking
Kerk Samenleving
Moderne koster kampt met 'Van der Hulst-imago'
Marekerk weer 'op stoom'
Vaticaan w
doodstraf
bijna af
Geef mij maar een ongestoorde nachtrust
DONDERDAG 11 SEPTEMBER 1997
REDACTIE* DICK V
zwolle anp
Een koster is geen brombeer die slecht met
mensen kan omgaan, maar een professio
nele dienstverlener. Met een speciale cur
sus hoopt algemeen secretaris J. Westert
van het Gereformeerd Maatschappelijk
Verband het vakverbond het nog altijd
stoffige beeld van de koster bij te stellen.
Volgens Westert zijn de boeken van de
vooral in christelijke kring bekende schrij
ver W.G. van der Hulst verantwoordelijk
voor het slechte imago van het kostersbe-
roep. In 'Van de boze koster' schetst de au
teur de koster als een 'brombeer' die kerk
banken schoonmaakt. Ook kan hij vreselijk
boos zijn, vooral als een aantal kwajongens
een varkentje in zijn 'schone kerk' laat lo
pen.
De dominee krijgt een beter imago toe
bedeeld. Het is de heilbrengende, vriende
lijk glimlachende man, die de humor van
de ondeugende kinderen wel kan inzien,
zei Westert. Het 'Van-der-Hulstimago' is
volgens hem uit de tijd. De moderne kos
ter is een professionele dienstverlener. De
'koster van 2000' maakt echter nog steeds
schoon, maar hij schept ook sfeer. Verder
is hij een kerkelijk werker, een gastheer,
sociaal vaardig, milieubewust en in staat
de criminaliteit rondom de kerk te bestrij
den.
Aan een eerste cursus deskundigheids
bevordering doen de komende maanden
25 kosters mee. Het van oorsprong gere
formeerd-vrijgemaakte GMV is een organi
satie van werknemers en werkgevers. Het
verbond telt 11.500 leden, onder wie onge
veer 150 kosters. De Gereformeerde Ker
ken Vrijgemaakt ontstonden in 1944 na
een breuk binnen de Gereformeerde Ker
ken in Nederland.
Oud-voorzitter Unie van Baptistengemeenten:
hengelo gpd
Kerken moeten meer aandacht besteden
aan de kwaliteit van hun 'product'. Dat zou
een manier kunnen zijn om de leegloop het
hoofd te bieden. „Want laten we eerlijk zijn:
als het kerkgebouw er vervallen uitziet of
het orgel maakt een kreunend en piepend
geluid, gaat hiervan geen wervende werking
uit."
Dat stelt de eind juni van Winschoten
naar Hengelo vertrokken baptistenpredi
kant ds. Anne de Vries (48). De oud-voorzit
ter van de Unie van Baptistengemeenten
vindt dat christenen-baptisten in het bij
zonder tien procent van hun netto inkomen
ten goede moeten laten komen aan 'het
werk van de Heer', zoals hij het noemt. Met
deze richtlijn van de 'tienden' beroept hij
zich op de bijbel.
De meeste christenen halen dit bijbelse
principe bij lange na niet. Ds. De Vries, die
behalve in Winschoten eerder baptistenge
meenten diende in Emmen, Coevorden en
Leeuwarden, vindt dat jammer. Want als
kerkleden bereid zijn zich grotere financiële
inspanningen te getroosten, komt dat de
kwaliteit van het kerkelijk 'product' ten goe
de, is zijn overtuiging.
Als kerken de beschikking krijgen over
een ruimer budget, kan geld vrij worden ge
maakt voor het inhuren van meer profes
sionele krachten: bijvoorbeeld op het ge
bied van evangelisatie of diaconaat. De
Vries zou dat van harte toejuichen. Want hij
vindt 'dat we in de huidige situatie nog te
veel domineeskerk' zijn. „De predikant
wordt gezien als de meest bepalende factor.
Als het slecht gaat met de kerk, ligt dat aan
de dominee. En ook als het goed gaat,
wordt dat toegeschreven aan de predikant,
wat lang niet in alle gevallen terecht is."
In die situatie moet verandering komen,
vindt De Vries. „Ik ga ervan uit dat leden
van kerken mondige mensen zijn. Die moe
ten als team aan de slag. De taak van de
predikant is in dat geval om teamleider te
zijn, hoewel ik besef dat het geen eenvoudi
ge opgave is. Werken in teamverband
vraagt immers eensgezindheid. Zelfs in on
ze (baptisten)kerken is de pluriformiteit
groot. Een gemeente is soms net een krui
wagen vol met kikkers."
Volgens de voorganger werken orthodoxe
baptistengemeenten in het zuiden van de
Verenigde Staten vrij contentieus met het
beginsel van de tienden'. „Dat werkt daar
prima: van arm tot rijk komt men zijn ver
plichtingen na, waardoor veel geld kan wor
den gestoken in evangelisatie, zowel lande
lijk als wereldwijd. Daar gaat zeker wer
vingskracht vanuit.
Salariëring
Als kerken meer geld binnenkrijgen, is een
bijkomend voordeel dat de voorganger be
ter kan worden betaald. De salariëring laat
nu vaak nog te wensen over, is de Idacht
van ds. De Vries. Vooral als het wordt afge
zet tegen het aantal uren dat een voorgan
ger geacht wordt zich in te zetten voor de
kerk - een werkweek van zestig uren is geen
uitzondering - en de opleiding die hieraan
vooraf gaat, is het minimumsalaris dat in
baptistengemeenten is voorgeschreven, aan
de lage kant. „Zelf heb ik geen klagen," zegt
De Vries. „Zowel in Winschoten als in Hen
gelo wordt betaald boven het minimum.
Maar in sectoren als het onderwijs en de
krijgsmacht kan ik al gauw 20.000 tot 30.000
gulden meer verdienen bij een werkweek
van 38 uur."
Vrijwillig
De minimumsalarissen van voorgangers
zijn bij de Unie van Baptistengemeenten
'genoeg om van rond te komen'. „Maar on
bezorgd leven zit er niet in. Als je predikant
bent met een gezin zul je je kinderen be
paalde dingen moeten onthouden," aldus
ds. De Vries. Dat een predikant er een sobe
re levensstijl op nahoudt, spreekt de predi
kant naar eigen zeggen op zich wel aan.
„Maar die soberheid zou moeten plaatsvin
den op vrijwillige basis. En niet, zoals nu
gebeurt, opgelegd door de kerk."
Hij vindt het ook de plicht van kerkelijke
gemeenten als goede werkgevers om erop
toe te zien dat de voorganger niet wordt
overbelast. „Predikanten worden gecon
fronteerd met steeds grotere maatschappe
lijke problemen. Dat kan psychisch heel
veel van je vergen." Zelfheeft de predikant
zich jarenlang ingezet voor begeleiding van
slachtoffers van incest. Onlangs nam hij na
negen jaar bestuurslidmaatschap afscheid
van de interkerkelijke stichting 'Godsdienst
en Incest' in Groningen en Drenthe.
NEDERLANDSE HERVORMDE KERK
Beroepen: te Capelle aan den IJssel (wijk
west): K. van Meijeren te Zwolle (verbeterd
bericht).
BEROEPINGSWERK
CHR.GEREF. KERKEN
Beroepen: te Enschede-Oost: C.A. den Hertog
te Apeldoorn-Centrum; te Utrecht-West: R.
van Beek te Veenendaal (Pniëlkerk).
GEREFORMEERDEGEMEENTEN
Beroepen: te Nieuw-Beijerland: W. Visscher
te Amersfoort; te Oosterend (Texel,): A. Bac te
Bodegraven.
leiden De stoomverwarmingsinstallatie van de
monumentale Marekerk in Leiden wordt momen
teel gerestaureerd. De oude installatie gaf de afge
lopen periode de nodige problemen, waardoor on
der andere lekkages ontstonden. Vanwege het
unieke karakter van het verwarmingssysteem - vol
gens een woordvoerder van het college van kerk
voogden is de Marekerk de enige kerk in Nederland
die nog op deze wijze wordt verwarmd - is gekozen
voor restauratie in plaats van voor vervanging door
een moderne installatie. Begin oktober is de Mare
kerk weer 'op stoom'. foto henk bouwman
vaticaanstad rtr/epd
Het Vaticaan wijst de do
bijna af. Dat blijkt uit <j
week verschenen defij
Latijnse versie van de i
katholieke catechismus,
in zeer zeldzame gevalle
een land iemand ter doe
oordelen, heet het voorta
In de tekst van de nieir
reldcatechismus, die in
verscheen, werd de do|
'in geval van uiterst zvva
daden' niet uitgesloten!
encycliek Evangelium Va
19951 schreef paus Jol
Paulus II dat alleen in n
vallen tot voltrekking
doodstraf mag worden c
gaan. Maar zulke gevalle
zich volgens hem zeer
voor. De jongste, gecorr:
versie volgt de lijn die d
leider in 1995 heeft ingea
Bisschop Van Luyn vi
terdam, voorzitter van
vredesbeweging Pax Chi
in mei dat de doodsi
'principieel inhumaan'
hele wereld moet verdi
Daarmee reageerde hij
pleidooi van de bisschop
commissie Justitia et Pc
rechtigheid en Vrede) i
passage over de doodstra
catechismus te schrappei
Wiesenthal
Centrum vra
paus archiev
te openen
vaticaanstad afp
Het Simon Wiesenthal G
heeft paus Johannes Pa
gisteren gevraagd de Vao
archieven te openen die
king hebben op de Twee
reldoorlog. Daardoor ho
joodse documentatiecen
Wenen meer inzicht te
in de diefstal van jood
door Kroatische fascisten
Shimon Samuels, dij
buitenlandse zaken va
Wiesenthal Centrum, del
oproep in Rome tijdea
korte ontmoeting met df
leider. Volgens Samuels pj
om geld van ongeveer!
joden, zigeuners en Seri
door de Kroatische na^,
vermoord.
d Leidsch Dagblad
ANNO 1897
Zaterdag 11 September
LEIDEN Aan de telephoon alhier is onder No. 308 aange
sloten de heer W. Bongenaar, photograaf aan den Apothe-
kersdijk No. 16.
ALFEN AAN DEN RIJN De voorbereidende werkzaamhe
den voor de Rijnverbreeding in onze gemeente vorderen
goed. Binnenkort hoopt men tot de onteigening van de noodi-
ge perceelen en gronden over te gaan. Hoewel tuinen en fa
brieken, aan het water gelegen, belangrijke stukken zullen
moeten verliezen, verwacht men door de drukke stoom- en
scheepvaart de noodige compensatie. De primitieve Klapbrug
in de kom van het dorp zal door een moderne brug worden
vervangen. Ook met het sloopen der steenen Hofbrug en het
daarvoor in de plaats stellen van een ophaalbrug, welk werk
kortelings door het gemeentebestuur werd aanbesteed, wordt
spoedig een aanvang gemaakt.
KATWIJK Aan het strand te Katwijk aan Zee is aange
spoeld een flesch, waarin een naamkaartje; aan de eene zijde
bedrukt: Mr. A.W. Parkin-Ramsgate en aan de andere zijde
met potlood beschreven: any one finding this kindly let my
wife know boat spring leak off Dunkerk 24/7 97 in sqal, can't
swim, no hope, 6.50 (Als iemand dit vindt, wordt hij beleefd
verzocht te laten weten aan mijn vrouw dat de boot lek sprong
bij Duinkerken 24/7 97 met ruw weer, kan niet zwemmen,
geen hoop, 6.50.)
ANNO 1972
maandag 11 september
LEIDEN Het eerste lange weekeinde op de Leidato heeft
voor 20.000 bezoekers gezorgd. Het was goed druk op de
huishoudbeurs en op de showDie goeie ouwe tijd". On
danks de barre weersomstandigheden gingen zaterdagmid
dag toch ruim 450 deelnemers van start voor de vierde Leida-
to-loop. Zodat deze ongeveer 5 kilometer lange prestatieloop,
georganiseerd door de atletiek-verenigingen AV Holland en
De Bataven, zeker een succes genoemd mag worden. Alle
prestatielopers die de 5 km loop volbrachten ontvingen aan
de finish een herinneringsprijs en van het Leidato-bestuur
een gratis toegangsbewijs voor de huishoudshow.
LEIDERDORP Commissaris der Koningin in Zuid-Holland,
mr. M. Vrolijk opende zaterdagmiddag het nieuwe overdekt
zwembad in Leiderdorp. De bouw van dit zwembad is geken
merkt door snelheid. Binnen 9 maanden stond het overeind.
Ook vooral dankzij de voetbalvereniging R.C.L., die ondanks
de tekorten aan voetbalvelden er één afstond aan ,,De Does"
zodat er 3 maanden tijdwinst waren. Zo'n bad komt er
meestal pas bij een bevolking van 30 a 40 duizend zielen,
Leiderdorp heeft 17 duizend inwoners. Regionaal kan dit bad
echter veel betekenen. Het zwembad is uitgerust met een te
levisiecircuit voor de bewaking van de garderobes en voor op
timaal gebruik door bejaarden en invaliden zijn speciale voor
zieningen getroffen.
De reactie van de Bomenbond
Rijnland (LD 26/8) op mijn in
gezonden brief van 18 augustus
vraagt om eqig weerwerk. Ik
schreef naar aanleiding van het
bericht dat de Bomenbond
Rijnland overwoog de gemeente
Leiden aan te geven bij de poli
tie wegens het doen kappen van
bomen aan de Haarlemmer
trekvaart. Het groteske van de
situatie vroeg daar eenvoudig
om. Ware ik gemeente Leiden,
dan zou ik zeggen: „Brave
Bond, maakt u zich vooral geen
zorgen over mijn bomen; ik heb
een eigen dienst groenvoorzie
ningen en beplantingen, be
mand door terzake kundige lie
den, en verder zullen voor elke
omgehakte boom minstens 100
nieuwe geplant worden in de
nieuwe woonwijk.
In het op drie na dichtst be
volkte land ter wereld, waar de
groei der bevolking van binnen
uit en van buitenaf niet te stui
ten lijkt, zullen nog heel wat bo
men moeten wijken voor wo
ningbouw. Daar hoeft niemand
blij mee te zijn, maar het is wel
een gegeven. Iets anders is dat
de start van het project maan
denlang werd opgehouden, en
dat er voor de gemeente Oegst-
geest een subsidie van 8,3 mil
joen op het spel staat. Om te
kunnen inschatten hoeveel
maatschappelijke schade kan
worden aangericht, wil je allicht
weten wie en wat die Bomen-
KANTOOR
Rooseveltstraat 82
Postadres: Postbus 54,
2300 A8 Leiden
ABONNEESERVICE
Abonnementen 071-5128030
Geen krant ontvangen?
Bel voor nabezorging:
Ma. t/m/vr. 18.00-19.30 uur en
Zaterdag 10.00-12.00 uur 071-5128030
DIRECTIE
B. M. Essenberg,
J. Kiel (adjunct)
HOOFDREDACTIE
J.G. Majoor,
r. van Brussel (adjunct)
redactie
J. Rijsdam, chef redactie nieuwsdienst/kunst
J.M. Jacobs, chef red. Groot Leiden
A.J.B.M. Brandenburg, chef eindred. regio
F Blok, chef eindredactie algemeen
W.F. Wegman, chef red. Duin en Bollenstreek
W. Spierdijk, chef sportredactie
J. Preenen, chef binnen-, buitenland, eco
Redactie:
Hoofdredactie: 0
ADVERTENTIES
Maandag t/m vrijdag van 8.30 tjjtfl
rubrieksadvertentie!
Maandag t/m vrijdag van 8.30 tol'L
07fl
ABONNEMENTEN
bijvooruitbetaling:
per maand (acceptgiro) 9l
per kwartaal (acceptgiro)
pet iaat (acceptgiro) r
Abonnees die ons een machtiging!
verstrekken tot het automatisch!»
van het abonnementsgeld, ontvsf
korting per betaling.
VERZENDING PER POST
per kwartaal (NL)
LEIDSCH DAGBLAD OP CASSI
Voor mensen die moeilijk lezen,
ogen hebben of blind zijn (of eeni
leeshandicap hebben), ts
het regionale nieuws uit het Leidsch i
geluidscassette beschikbaar.
0486-486486 (Centrum voo
Lectuur, Crave).
Dat bomen moeten wijken voor nieuwbouw is 'een gegeven'.
bond is, die het gevecht met
Leiden aangaat. Dat lijkt me
meer op die bond gespeeld dan
op 'de man'. En natuurlijk is el
ke boom belangrijk, maar niet
elke boom is sacrosanct. Er zijn
ook hoogst hinderlijke en ge
vaarlijke bomen. In woongebie
den worden zij namelijk door
de mens geplant, en niet door
de natuur (Wassenaarseweg!).
De liefde voor bomen hoeft ons
niet te verhinderen, met de voe
ten op de grond te blijven staan.
En wat de vier punten betreft:
1) Er wordt niemand zomaar
iets in de schoenen geschoven,
het 'bosje' was een vuilstort
plaats. 2) Mensen die een 'te
duur' huis betrekken, laten in
de regel een minder duur huis
achter. Door dit substitutie-ef
fect wordt wel degelijk een stuk
woningnood opgelost. 3) Als de
vluchtplek buiten de stad nog
niet groen (genoeg) is, maken
de mensen hem zelf wel groen.
De tuincentra zijn niet voor
niets een 'booming-industry'
geworden. En er zijn nog steeds
hele volksstammen die je met
geen stok de stad uitkrijgt. 4) De
Bomenbond Rijnland bestaat
'vooral' uit de beide oprichters,
herlees mijn brief, al waren er
wel degelijk nog wat meer men-
ARCHIEFFOTO WIM DIJKMAN
sen op de oprichtingsvergade
ring.
Ik zie geen stuurlui aan wal
staan, alleen een gemeente die
haar werk probeert te doen te
gen het getij van de actiegroep
jes in; daarbij haar goed recht
hanteert, en daarvoor bij de po
litie aangegeven dreigt te wor
den, alsof zij een misdrijf ge
pleegd heeft. Dat blijft de kern.
Nulla poena sine praevia lege
poenali. Dat is al zo'n 2000 jaar
van kracht.
H. Peeters,
Oegstgeest.
Met belangstelling heb ik in het
Leidsch Dagblad van 4 septem
ber gelezen dat de heer Ivo van
Lanen, valkenier, met de ge
meente Leiden wil praten over
de mogelijkheid om de meeu-
wenplaag in Leiden te bestrij
den. Zou het dan toch nog mo
gelijk zijn om van een onge
stoorde nachtrust te kunnen ge
nieten? Vergeefs heb ik de afge
lopen warme zomer geprobeerd
te slapen met het raam open en
oordoppen in. Hierbij werd
mijn nachtrust aanhoudend ge
stoord door: meeuwengekrijs,
hanengekraai, verkeerslawaai
en nachtvluchten.
Ik zou de betreffende milieu
ambtenaar dan ook dringend
willen verzoeken om de heer
Van Lanen in ieder geval een
kans te geven iets te doen aan
de meeuwenoverlast. Dat zou
dan alvast één soort geluids
overlast minder zijn. Via de af
deling milieuzaken heb ik ver
nomen dat dit een kwestie is
van.de provincie, die hiervoor
toestemming moet verlenen,
dus de betreffende afdeling
weet wel bij wie ze zijn moeten.
Laat bioloog De Bruyn dan
maar heerlijk slapen in de
meeuwenkolonie, dat is dan
zijn keuze.
Geef mij maar een ongestoor
de nachtrust!!!
ONGEVALLENDIENST
Academisch Ziekenhuis vanaf zaterdag 13.00 t/m dinsdag 13.00 e
woensdag 13.00 t/m vrijdag 13.00, woensdag 13.00 uur (Diaconessenh.l]
dagelijks St.Elisabeth Ziekenhuis. E
BEZOEKUREN
DIACONESSENHUIS
(tel. 071-5178178): dagelijks 14.30-15.15 uur en 19.00-19.45 uu
Kraam- en zwangerenafdeling: buiten de gewone bezoektijden, voor partnej
bovendien van 10.30 -1115 uur en van 19.45 - 21.00 uur
Special Care Unit: 10.30-11.00 uur, 15.00 - 15.30 uur en 19.00-19.30 uuref
overleg met de dienstdoende verpleegkundige.
Kinderafdeling: 10.30-19.00 uur, na overleg met de dienstdoende verpleegt!
Jongerenafdeling: 14.30-15.15 uuren 19.00-19.45 uur.
RIJNLAND ZIEKENHUIS vestiging St. Elisabeth
(tel. 071-5454545). dagelijks 14.00-15.00 uuren 18.30-19.30 uur, klassel{
daarnaast ook 11.15-12.00 uur.
Kraamafdeling: 14.30-15 30 uuren 18.30-19 30 uur (voorvaders tot 21.0
Kinderafdeling: 14.30-19.00 uur (voor ouders de gehele dag).
Afdeling hartbewaking (CCU)en intensive care (IC): 14.00-14.30 uur en 18^
Spoedeisende hulp: dag en nacht geopend
RIJNLAND ZIEKENHUIS vestiging Rijnoord
(tel. 0172-463131) dagelijks 14 00-15.00 uur en 18.30-19.30 uur, k
daarnaast ook 11.15-12 00 uur
Geen spoedeisende hulp meer mogelijk
ACADEMISCH ZIEKENHUIS
(tel 071-5269111): alle patiënten (behalve kinderen) 14.15-15.00 u
19.30 uur
Avondbezoekuur afdeling Verloskunde 18.15-19.00 uur, 19.00-20.00 uurfl|
Partners/echtgenoten met kinderen.)
Voor zwangeren: zaterdag en zondag van 10.00 tot 11.00 uur (uitsluiten
partners/echtgenoten en eigen kinderen.)
Kinderafdelingen, voor ouders van opgenomen kinderen is er een ruim bez!
mogelijkheid in overleg met de hoofdverpleegkundige
Voor andere bezoekers gelden de volgende tijden, keel-, neus- en oorhee
neurologie 14.15-15 00 uuren 18,30-19.30 uur, oogheelkunde en heelM
14 15-15 00 uuren 18 30-19 00 uur
Kinderkliniek zalen voor peuters, kleuters en grote kinderen: 15.15-17.004
babyzaal en boxenafdeling: volgens afspraak
