Politie 'lekt' vooral bij
borrel of op sportclub
HEMA écht lekker!
Binnenland
fan Aartsen breidt
okverbod niet uit
at in Maasbodem stopt
oren Heinenoordtunnel
Grondtransacties van
rijk oncontroleerbaar
Taartpunt of scheepsboeg
'Overbevolking Nederland
wordt nog groter probleem'
Verpleger gepakt op
verdenking van moord
Huidige weduwen houden kleine uitkering
ypENSDAG
10 SEPTEMBER 1997
fel en tbs geëist voor bijlenmoord
Lbnhem De Arnhemse officier van justitie J. Wiarda heeft van-
fc^gvoor de rechtbank in Arnhem zijn eis van vijf jaar gevange
nisstraf en tbs gehandhaafd tegen een achttienjarige vrouw. Sa-
Ken met haar inmiddels veroordeelde negentienjarige vriend is
tij volgens Wiarda schuldig aan de dubbele moord op haar va
ler en stiefmoeder in Bennekom. De zaak tegen de vrouw was
Lngehouden in afwachting van een psychologisch rapport. De
houw beweerde dat zij jarenlang door haar vader seksueel was
misbruikt, maar deskundigen konden daarv oor geen concreet
Bewijs vinden. Ook in het laatste rapport blijkt daar niets van.
i8 jaar voor leider Geldnet-bende
Lnhem Het gerechtshof in Arnhem heeft vandaag een 38-jarige
finkevener veroordeeld tot een celstraf van achttien jaar wegens
Jen reeks gewelddadige gewapende overvallen. Daaronder de
Iverval van het Geldnet-filiaal in Duiven in septembér 1995. Bij
fleze geruchtmakende roof schoot een lid van de bende een be-
Jeiliger van Geldnet dood.
Van Thijn blijft PvdA toch trouw
hswuK» PvdA-coryfee E. van Thijn blijft zijn partij trouw. De
Jud-burgemeester van Amsterdam en ex-minister vindt dat de
CdA-fractie in de Tweede Kamer weinig valt te verwijten in de
jümüs-affaire. De partij heeft volgens Van Thijn het uiterste ge-
laan om via een versoepeling van de 'witte-illegalenregeling' de
imilie Gümüs en andere illegale families in vergelijkbare om
standigheden te redden. Dit blijkt uit een artikel van Van Thijn
h Het Parool van gisteren. Van Thijn schaart zich achter de
JvdA-fractievoorzitters van de vier grote steden die een open-
jaar debat willen over het vreemdelingenbeleid.
Groningse tieners martelen man
ftAnsKANAALEen 55-jarige man uit Stadskanaal heeft langdurig
Moot gestaan aan martelpraktijken, bedreiging, mishandeling en
Ifpersing door twee 16-jarige plaatsgenoten. De jongens hebben
je man zelfs een aantal keren op een natte vloer onder stroom
fezet. Pas na anderhalf jaar durfde het slachtoffer aangifte bij de
jolitie te doen. Het slachtoffer kwam ruim anderhalf jaar gele
ien in aanraking met zijn kwelgeesten. Eén van de verdachten
leed wel eens boodschappen voor hem.
)nderzoek naar criteria versterving
fSWUKDe inspectie voor de Gezondheidszorg gaat samen met
Vrije Universiteit in Amsterdam onderzoeken hoe en op
ond van welke criteria wordt besloten patiënten geen voeding
vocht (kunstmatig) meer toe te dienen. Dit hebben minister
orst en staatssecretaris Terpstra (VWS) gisteren geschreven in
•n brief aan de Tweede Kamer. De bewindslieden willen dat
;t beleid hierover inzichtelijker wordt. Zij vinden het van es-
intieel belang dat beslissingen patiënten geen vocht en voedsel
leer toe te dienen, worden genomen in samenspraak met naas-
verwan ten.
HAAG ANP-GPD
breiding van het fokverbod
Ir varkens is vooralsnog niet
de orde. Het verbod blijft
voorlopig beperk tot Ven-
Jst, Heusden en Asten. Dat
at in een brief die minister
Aartsen van landbouw van-
l naar de Tweede Kamer
urt.
minister gaat wel de ver-
rsmaatregelen voor varkens
icherpen. Verder schort Van
tsen de opkoopregeling voor
lepaalde tijd op. Nederland
I van de Europese Commis-
wel toestemming om var-
s op te kopen en te vernieti-
'e aangekondigde aanscher-
e van het varkensvervoer is
lit gevallen bij de transpor-
enoord a
swaterstaat is bij het boren
de Tweede Heinenoordtun-
opnieuw in grote moeilijk-
len geraakt. Omdat er boven
boormachine een gat zit in
rivierbodem van de Oude
as, kan er zeker twee weken
emaal niet meer worden ge-
)rd.
'oor het gat in de rivierbo-
h, die ongeveer 8,5 meter
ten de tunnel ligt, is een ver
ding ontstaan tussen de
>r n de rivier. Rijkswater-
gaat u proberen vanuit
tunnel de verbinding op de
of andere manier te dich-
Als dat lukt kan het boren
Pleidooi voor scherper toezicht en betere regels
den haag anp
Politie en justitie hebben een probleem met het lekken
van vertrouwelijke politiegegevens aan criminelen. Het
gaat daarbij met name om het prijsgeven van informatie
tijdens een borreltje of op de sportclub aan familie,
vrienden en kennissen. Ook het lekken naar het zogehe
ten old-boysnetwerk' van oude collega's komt voor.
den haag anp
Die constatering doet het Insti
tuut voor Toegepaste Sociale
Wetenschappen (ITS) van de
Universiteit van Nijmegen na
een onderzoek naar 315 geval
len van ongeoorloofde informa
tie-uitwisseling in de jaren 1993
tot 1995. Scherper toezicht, dui
delijker regels voor het verstrek
ken van gegevens en een ruime
re toegang tot harde, maar wei
nig privacygevoelige informatie
zouden een bijdrage kunnen le
veren aan het beheersen van
het probleem.
De omvang van het probleem
is moeilijk in kaart te brengen.
Dat heeft te maken met de
vluchtigheid van het sociale
contact, gebrekkige registratie
en de geringe bereidheid een
dossier aan te leggen. Overtre
dingen worden bovendien vaak
bij toeval ontdekt of na een
klacht door een gedupeerde
partij.
Het merendeel van de onder
zochte gevallen (214) had be
trekking op de uitwisseling van
gegevens met de onderwereld.
Hoewel de omvang, gemeten
over drie jaar, gering lijkt, gaan
de onderzoekers er vanuit dat
ze slechts het topje van de ijs
berg hebben gezien. Het was
vooral de ernst van de zaken die
het ITS zorgen baarde.
Het instituut constateert
voorts dat de politie in toene
mende mate te maken krijgt
met verzoeken om informatie
uit de bovenwereld. Het gaat
veelal om relatief simpele gege
vens zoals kentekens, tenaam
stellingen en antecedenten. Ook
zien politiemensen zich soms
gedwongen informatie te geven
om particulieren of bedrijven
preventief te waarschuwen.
Als derde categorie noemt het
ITS het grijze gebied van pri-
védetectives en particuliere re
cherchebureaus. De onderzoe
kers constateren dat hier vooral
de relatie met ex-collega's een
rol speelt. Het rapport spreekt
van een 'ongewenste verstren
geling' van politie en recherche
bureaus. die tot een te grote in
formatiemacht aan particuliere
kant heeft geleid.
De grondtransacties van de
rijksoverheid zijn onvoldoende
te controleren. Slechts met veel
moeite valt te achterhalen wat
de opbrengsten van welke ver
kopen zijn en aan wie die ten
goede komen. Dat stelt de Alge
mene Rekenkamer in haar rap
port Grondtransacties van het
rijk, dat vandaag is gepubli-
ceerd.
De financiële administratie
van de betrokken ministeries
bieden vaak niet de gewenste
duidelijkheid, aldus het rapport.
Zo ontbreken bij de ministeries
van defensie en vrom door
gaans taxatierapporten bij
grondtransacties.
jaarlijks koopt de rijksover
heid 1.700 stukken grond aan,
bijvoorbeeld voor de aanleg van
wegen, en natuurgebieden. Het
rijk verkoopt ieder jaar 1300
stukken grond. Met die transac
ties is in totaal een bedrag ge
moeid van 700 miljoen gulden
per jaar. Ministeries die grond
verkopen zijn landbouw en fi
nanciën. Het laatste doet dat
namens verkeer en waterstaat,
vrom en defensie, die een deel
van de opbrengst zelf mogen
houden. Daarover bestaan aller
lei afspraken, maar een poging
daarin eenheid te scheppen, is
mislukt. Dit heeft tot gevolg dat
er geen sprake is van een door
zichtige presentatie op de be
groting. Staatssecretaris Ver
meend van financiën erkent het
probleem, maar ziet geen mo
gelijkheid dit te verbeteren zon
der te tornen aan de afspraken
met de ministeries.
In sommige gevallen hebben
die afspraken een negatief ef
fect. Zo moet Defensie toeleg
gen op de verkoop van grond
waar de kosten van sloop en sa
nering hoger zijn dan de op
brengst. In zeven gevallen ont
breekt het daarom bij het mi
nisterie aan de prikkel een stuk
grond snel af te stoten.
teurs. Ze zijn boos op Van
Aartsen die hun min of meer de
schuld geeft van de uitbreiding
van de ziekte. Hoe de minister
het vervoer gaat aanpakken,
blijkt vandaag uitzijn brief.
De Tweede Kamer stemt ove
rigens alsnog in met de inkrim
ping van de varkenssector, nu
duidelijk is dat minister Van
Aartsen zijn plannen fors heeft
aangepast. De Kamer had aan
vankelijk grote bezwaren tegen
de verkleining van de vijftien
miljoen dieren tellende- var
kensstapel met een kwart. Van
Aartsen wil nu naar een vermin
dering van vijftien procent, en
nog eens tien procent minder in
het jaar 2000. Die vermindering
in fases is voor de Kamer wel
aanvaardbaar.
over twee weken weer verder
gaan. En anders wordt bekeken
of het mogelijk is het gat vanuit
de rivier te dichten.
Het boren van de Tweede
Heinenoordtunnel liep al eerder
vertraging op toen in mei plot
seling tonnen modder en
grondwater de tunnel instroom
den. Hoeveel vertraging de tun
nel door de nieuwste proble
men oploopt, is nog niet be
kend.
De tunnel is een pi oefproject
van Rijkswaterstaat onder ande
re met het oog op de aanleg van
de tunnel voor de hogesnel
heidslijn, waarbij voor het eerst
in slappe veenbodem wordt ge
probeerd een tunnel te boren.
den haag Sommigen zien er de spitse boegpunt van een zeeschip in, anderen denken aan een zuinig af
gesneden stukje taart. Hoe het nieuwe Zuid-Hollandse Provinciehuis in Den Haag er uiteindelijk precies
uit komt te zien, moet nog worden afgewacht, maar voorlopig is het een uitdaging voor de fantasie van
de voorbijganger. Het ontwerp van Kohn Federsen Fox/LIAG Architecten en Bouwadviseurs vertoont
veel rondingen, sprongen en opmerkelijke hoeken. Een deel van het 'oude' Provinciehuis, met de Staten
zaal, is behouden en wordt grondig opgeknapt. Begin volgend jaar moet een en ander klaar zijn.
FOTO ANP ED OUDENAARDEN
Statistici voorspellen groei tot 17,2 miljoen
den haag gpd
/\ls alles blijft zoals de deskun
digen het nu venvachten, dan
zou Nederland rond het jaar
2030 wel eens 17,2 miljoen
mensen kunnen tellen. Dat ho
ge getal vormt het belangrijkste
gegeven uit het vijfde rapport
Bevolkingsvraagstukken van het
Nederlands Interdisciplinair
Demografisch Instituut.
De demografen hebben de
Nederlanse situatie vergeleken
met die in andere dichtbevolkte
gebieden in Europa, waar zich
tevens een groei van de bevol
king voordoet. Dat is bijvoor
beeld in het Ruhrgebied,
rondom Londen en in de regio
Stockholm het geval. Nederland
is daarbij uniek onldat de pro
blemen van de combinatie van
bevolkingsdichtheid en groei
binnen het nationale grondge
bied moeten worden opgelost.
Meer woningen, meer wegen,
spoorlijnen, havens, startbanen
en recreatiegebieden. Voor dat
alles bij elkaar ontbreekt binnen
de nationale grenzen domweg
de ruimte en er moet dus wor
den gekozen.
Uit het rapport van het de
mografisch instituut blijkt dat
de Nederlandse bevolking rela
tief jong is. De bevolkingsaan
was als gevolg van geboorten
gaat hier langer door dan in an
dere Europese landen. Dat heeft
ook een positieve kant. Het
vraagstuk van de toenemende
vergrijzing kan er enigszins
door worden verlicht. Jongeren
verdienen immers het geld
waarmee de AOW en de duur
dere gezondheidszorg kunnen
worden betaald.
Rond 2020 komt er een eind
aan deze situatie. Dan wijkt Ne
derland nauwelijks meer af van
onze buurlanden. Vanaf dat jaar
houden de geboorten en de
sterfgevallen elkaar in even
wicht. Daarna sterven er meer
Nederlanders dan dat er gebo
ren worden.
I let rapport maakt ook in
zichtelijk dat allochtone fami
lies zich in rap tempo aanpas
sen aan de Nederlandse ge
woonte om pas op latere leeftijd
kinderen te krijgen. Ook het
aantal kinderen in Turkse en
Marokkaanse gezinnen daalt
gestaag. Kregen Turkse en
steenbergen anp-gpd
Bij haar werd eveneens insuline
in het bloed gevonden, alhoe
wel ze geen suikerpatiënte was.
De vrouw hield aan de dosis
een hersenbeschadiging over en
verblijft nu in een andere instel-
ling.
De directie van de stichting
Het Algemeen Burger Gasthuis,
waar de Lindenburgh onder
valt, meldde dit voorval direct
aan justitie. Door onder meer
de dienstroosters van het perso
neel naast getuigenverklaringen
te leggen, bleek dat de verpleger
steeds dienst had op de mo
menten dat de injecties met een
zogenoemde insulinepen zou
den zijn toegediend.
De verpleger had de vrije be
schikking over medicijnen en
mocht injecties toedienen. „Dat
gebeurt op basis van vertrou
wen. Ons personeel is goed op
geleid en heeft een eed afge
legd", reageert directeur patiën
tenzorg P. Brouwer gisteren. In
middels heeft de directie van
het verpleeghuis maatregelen
genomen.
Een 34-jarige verpleegkundige
van het verpleeghuis De Lin
denburgh in het Brabantse
Steenbergen wordt verdacht
van moord op een 79-jarige be
woonster van de zorginstelling
en een poging daartoe op een
andere bewoonster. De politie
heeft de man uit Halsteren gis
terochtend op zijn werk aange
houden.
De arrestatie volgt op onder
zoek dat justitie in Breda en het
Recherche Bijstands Team in
juli instelden na de dood van de
79-jarige bewoonster op 15 juli.
De vrouw was een onnatuurlij
ke dood gestorven. Onderzoek
wees uit dat het slachtoffer, een
suikerpatiënte, ëen veel te hoge
dosis insuline in haar bloed
had.
Het was de tweede keer in
korte tijd dat het verpleeghuis
justitiële aandacht trok. Op 19
mei al ontsnapte een 87-jarige
bewoonster net aan de dood
nadat ze in coma was geraakt.
oenen extra
)or de voogdij
HAAG ANP
Nabestaandenwet wordt versoepeld
ttssecretaris Schmitz van
itie trekt voor dit en volgend
samen 13,4 miljoen gulden
Tf uit om de werklast bij de
ellingen voor gezinsvoogdij
verminderen. Dat bedrag
li' boven de vijf miljoen gul
die zij voor hetzelfde doel al
Ier beschikbaar stelde. Dit
•t uit een brief aan de Twee
kamer. Schmitz verbindt aan
r tegemoetkoming de voor-
;Jtde dat de instellingen on
adellijk de wachtlijsten op
dien. Ook wil ze een plan van
nlpak hebben over de beste-
'van het geld.
e instellingen besloten twee
uiden geleden gezamenlijk
htlijsten in te voeren voor
aan 'nieuwe' kinderen die
de rechter onder toezicht
en gesteld.
Victoriavlaai
Dagelijks vers uil eigen banketbakkerij, a 28 cm/ 14.95
1095
nu IX*
Roomboter allerhande
500 gram/ 6.50
A 95
nut*
Boerensnijder
Witbrood met maanzaad of sesam/ 2.70
0 25
nu X*
Gebraden kipfilet
100 gram/ 2.50
1 75
nu I*
Extra belegen Goudse kaas 10 95
1 kilo/ 16 nü lw*
Cötes du Rhone A.C.
franse, stevige, fruitige rode wijn, 0.751/ 6.95
nü2 1150
voor II*
Aanbiedingen gelden t/m zaterdag 13 september 1997. Zo lang de voorraad strekt.
den haag gpd
Weduwen en weduwnaars die nu nog een
AWW-uitkering ontvangen, behouden na 1
januari volgend jaar als de nieuwe nabe
staandenwet voor hen ingaat in ieder geval
een uitkering ter hoogte van dertig procent
van het minimumloon. Dit ongeacht ander
inkomen uit werk of uitkering. De rege
ringspartijen PvdA, D66 en WD stellen de
ze verzachting van de Algemene Nabe
staandenwet (ANW) morgen voor aan staat
secretaris De Grave van sociale zaken. De
ouderenpartijen, de vakcentrale FNV en de
actiegroep 'Weduwen in de kou' noemen
de versoepeling onvoldoende.
De overgang van de 'vroegere algemene
weduwen- en wezenwet (AWW) naar de
nieuwe ANW kost ongeveer de helft van de
gevallen (zo'n 90.000 mensen) een - soms
flink - deel van hun inkomen. De nieuwe
nabestaandenwet werd vorig jaar ingevoerd
en moet een bezuiniging van 1,2 miljard
gulden opleveren. Weduwen en weduw
naars krijgen door de nieuwe wet alleen een
uitkering als ze voor 1950 geboren zijn, kin
deren onder de 18 jaar hebben of meer dan
45 procent arbeidsongeschikt zijn. Boven
dien wordt bij het bepalen van de uitkering
gekeken naar het inkomen van de nabe
staande.
De coalitiepartijen willen met hun plan
de 'onbedoelde effecten', ofwel de scherp
ste randjes, van de nieuwe wet afhalen. De
versoepeling moet de mensen die nu onder
de oude AWW vallen en mensen die nu een
ernstig zieke partner hebben soelaas bie
den. Staatssecretaris De Grave neemt het
plan waarschijnlijk over. De bewindsman is
betrokken in het vooroverleg tot het plan.
„En ook hij krijgt dagelijks telefoontjes van
mensen die erg gedupeerd worden door de
nieuwe wet", aldus Kamerlid A.L. van der
Stoel (WD).
1 let reparatieplan van de ANW gaat het
kabinet 150 tot 200 miljoen gulden extra
per jaar kosten. Dit geld zou moeten wor
den gehaald uit meevallers in de sociale ze
kerheid.
Behalve de bodemuitkering van dertig
procent van het minimumloon voor alle
huidige AWW'ers, willen de coalitiegenoten
ook wat doen voor echtgenoten van termi
naal zieke patiënten. Wie geboren is tussen
1950 en 1956, getrouwd is voor 1 juli 1996
en een partner heeft die overlijdt voor 1 juli
1999, heeft volgens de ANW recht op een
nabestaandenuitkering. Als de partner later
sterft, is er geen uitkering. Terminale pa
tiënten kunnen zich echter nauwelijks ver
zekeren. Om de nabestaanden die hun
partner na 1 juli 1999 verliezen niet in de
kou te laten staan, mag deze groep zich ver
zekeren bij de Sociale Verzekeringsbank
(SVB) tegen normaal tarief.
A. Pieneman van actiegroep 'Weduwen in
de kou' noemt de nieuwe maatregelen 'een
druppel op de gloeiende plaat' „Er blijven
nog veel schrijnende gevallen over", zegt
ze. Het CDA, dat onlangs zelf een veel uit
gebreidere reparatie van de wet voorstelde,
is blij dat er een grote meerderheid van de
Kamer voor een versoepeling is.
Marokkaanse vrouwen in 1990
nog gemiddeld 3,2 en 4.5 kinde
ren. dat is sindsdien gedaald tot
2,5 en 3,4 kinderen, liet gemid
delde bij Nederlandse vrouwen
ligt bij 1.5 kind.
Voorts blijkt dat steeds meer
Nederlanders de kans lopen al
leenstaand te worden en terecht
te komen in een periode van ar
moede. Uit het rapport komt
naar voren dat het aantal een
persoonshuishoudens in snel
tempo toeneemt. Dat hangt
vooral samen met de vergrijzing
waardoor er meer weduwnaars
en weduwen komen.
Bij al deze cijfers moet wel
worden bedacht dat het om
voorspellingen gaat. Dat blijft
een hachelijke onderneming.
Wie immers weet precies hoe
veel van de nu nog niet of pas
geboren meisjes kinderen krij -
gen, en hoeveel. Een betrekke
lijk groot percentage van de
vrouwelijke bevolking blijft mo
menteel kinderloos. Maar ook
dat kan veranderen door allerlei
sociaal-culturele oorzaken, en
de prognoses onderuit halen.
Ede wil centrum
bewaken met
videocamera's
Ede wil het centrum van de ge
meente bewaken met videoca
mera's. Bovendien moeten op
verschillende plekken in het
centrum regelbare lichtarma-
turen komen. De unieke bewa
king, waarvoor Ede subsidie
gevraagd heeft bij het ministe
rie van binnenlandse zaken,
kost ongeveer één ton.
Vooral rond het uitgaancen-
trum Museumplein in de stad
is het geregeld onrustig. Dit
voorjaar kondigde de politie al
aan dat zij 'niets meer zou to
lereren' en streng zou toezien
op naleving van alle regels.
Door videocamera's te installe
ren hoopt de gemeente de rust
in het centrum terug te krij
gen. Regelbare verlichting, ge
woonlijk op sfeersterkte, kan
relschoppers volop in het licht
zetten.
Als het bewakingsplan door
gaat, is Ede de eerste gemeente
in Nederland waar video's stra
ten en pleinen bewaken. Ver
schillende politieke partijen in
Ede lieten al weten weinig te
voelen voor zo'n systeem.
'Psychiatrie
moet tbs'ers
gaan helpen'
den haag gpd
De reguliere psychiatrie moet
meer worden ingeschakeld in
de strijd tegen het gigantische
capaciteitstekort bij de tbs-kli
nieken. Vooral gedetineerden
bij wie een geringe kans op her
haling bestaat, kunnen ook bin
nen de geestelijke gezondheids
zorg worden behandeld. De
schaarse plekken in het tbs-cir
cuit worden dan doelmatiger
ingezet. Dat is de strekking van
een advies van een beleidscom
missie van de ministeries van
justitie, volksgezondheid en fi
nanciën.
