Wijers nuanceert poldermodel
WNF gaat natuur op Antillen beschermen
LAATSTE
LOTEN
i
j 3
Binnenland
'T IS PRIJS..
HEMA
Stuurhuis
Wijers wil pompshops niets in de weg leggen
Nieuwe margarine moet
Oost-Groningers redden
Een echte gentleman
j
j t u rtti I jn
m
1IJDAG 5 SEPTEMBER 1997
Zilverreigers uit het ei
ma£MEN± Twee zilverreigers zijn de afgelopen dagen in het Noor-
(jer Dierenpark in Emmen uit het ei gekropen. De moeder legde
e'eren half augustus, maar vanwege de naderende herfst is
blijft legsel in de broedmachine uitgebroed. De zilverreigers wo-
kij ^un geboorte dertig gram, maar binnen een week zal dit
I het dubbele zijn. Ze krijgen zes maal per dag een vismaal
teporgeschoteld. De diertjes hebben het voedsel met hun uitste-
malnc'e °ëen direct in de gaten en ze slaan onmiddellijk toe. Zil-
s erarreigers komen voor in Noord- en Zuid-Amerika. Ze leven in
oveIoerassen, riviermondingen, zoutmeertjes en langs de oevers
in meren. foto anp
,'enfTT komt met pepernotenkaart
tCanjscHEDi* De zoete en typisch Hollandse geur van pepernoten
artigngt binnenkort in de kamer van telefoonkaart-verzamelaars.
Zo fff Telecom werkt namelijk aan een kaart, die naar pepernoten
de ijkt. Vanaf 8 november komt het curieuze kaartje in een oplage
iet ijn een kwart miljoen in de handel, vooral bedoeld voor men
noen die op zoek zijn naar een Sinterklaascadeautje. En voor de
inetjrzamelaars uiteraard. Het wordt een kaart van een tientje,
rde,
S'iJalm praat weer met pomphouders
eldd
in haag De pomphouders in de grensstreek overleggen van
iet f^g met minister Zalm over een betere compensatieregeling.
>e pomphouders hebben door de recente accijnsverhoging op
RWine veel klanten verloren aan Duitse collega's net over de
~ïens. Hoewel Zalm zegt de bedragen niet te kunnen verhogen,
oir we^ zoeken naar mogelijkheden om via andere wegen de
e Jpupeerde ondernemers tegemoet te komen. De Europese
Bmmissie verbiedt de Nederlandse regering een ondernemer
leer dan 100.000 ecu te vergoeden over een periode van drie
ïn Öar' komt neer °P 70.000 gulden per jaar.
:aar
|™Vleer fraude met WAO opgespoord
|asterdam Het aantal opgespoorde werkgevers dat knoeit met
zirerknemersverzekeringen (AAW/WAO) is vorig jaar met 72 pro-
z t$nt gestegen tot 332. Het aantal opgespoorde mensen met een
peeitkering dat fraudeert met die verzekeringen is met 147 procent
jezaegenomen tot ruim tienduizend, zo meldt het Landelijk Insti-
goliut Sociale Verzekeringen (LISV). Het aantal sancties bij de WW
vorig jaar omhoog gegaan tot ruim 128.500,32 procent meer
vaian een jaar eerder. De straf bestaat meestal uit een korting op
(tve uitkering. Opvallend noemt het LISV de forsë stijging (van
ezeiim 3.200 tot ruim 6.000) van het aantal mensen dat als straf
•n \een uitkering meer krijgt. De toename schrijft het instituut voor
iet en deel toe aan de wet Boeten en Maatregelen die sinds 1 au-
ontistus vorig jaar van kracht is.
hei,
dijkstal wil voortzetting paars
■?°'ilversum Minister Dijkstal van binnenlandse zaken vindt het
W de hand liggen dat wordt gekeken naar voortzetting van de
\iidige regeringscoalitie van PvdA, WD en D66 als de kiezer bij
6 verkiezingen volgend jaar zijn steun geeft aan het gevoerde
Voor de hand ligt het ook dat de grootste partij
Traks de premier levert, zei Dijkstal gisteren. Volgens gisteren
^publiceerde peilingen staan PvdA en WD momenteel op 38
Ttels. D66 boekt met zeventien een verlies van zeven zetels.
af]
Vader onderzoek in zaak-Urka
eb:
^sterdam De Amsterdamse rechtbank wil nader onderzoek in
zaak tegen het vermeende drugssyndicaat van Etiënne Urka.
ndian de zeven verdachten die met de man terechtstaan bepaalde
atlpt college dat er één - een Libanees die wordt verdacht van het
e- dtwassen van drugsgelden - moet worden vrijgelaten. De advo-
aten hebben betoogd dat de Haarlemse officier van justitie
ijonzales, leidster van het onderzoeksteam, een in Amerika ge-
etineerde Nederlandse getuige onder ongeoorloofde druk heeft
ezet. De rechtbank wil onder meer de beweringen hieromtrent
ader onderzocht zien. Vermoedelijk in november wordt de
aak inhoudelijk behandeld.
DE LAATSTE DAGEN
121 FANTASTISCHE
AANBIEDINGEN
AANBIEDINGEN GELDIG T/M DINSDAG 9 SEPTEMBER,
ZOLANG DE VOORRAAD STREKT
Minister onderschrijft kritisch rapport McKinsey
Er kleven nog tal van onvolkomenheden aan de Neder
landse economie. Bovendien loopt Nederland op tal van
punten economisch nog achter bij vergelijkbare landen.
Met die opmerkingen plaatste minister Wijers van eco
nomische zaken, zelf van origine organisatie-adviseur,
zich gisteren goeddeels achter een kritisch rapport van
organisatie-adviesbureau McKinsey over de Nederlandse
economie. McKinsey waarschuwt dat ondanks de suc
cessen Nederland niet moet wegzakken in zelfgenoeg
zaamheid.
altijd heeft opgelost en waar de
mensen nog lang en gelukkig
leefden. Nu vergissen buiten
landse waarnemers zich wel va
ker in ons land".
Uit de studie van McKinsey
blijkt volgens de minister dui
delijk wat er nog loos is met de
Nederlandse economie. Daaruit
komt het beeld naar voren van
DEN HAAG ANP-CPD
Over de buitenlandse lof op het
zogeheten poldermodel zei Wij
ers: „Dat heeft soms wel wat
weg van een modern sprookje.
Er was eens een klein land dat
alle problemen waar grote lan
den als Duitsland en Frankrijk
mee kampen voor eens en voor
een economie die wordt belem
merd door tal van kleine en gro
te wetten en regels. Dat alles bij
elkaar heeft een negatieve uit
werking op het aanpassings- en
vernieuwingsvermogen. Zo
hebben de Nederlandse bedrij
ven te weinig aandacht voor in
novatie en kwaliteitsverhoging.
Door het vaak gestandaardi
seerde productieproces leveren
veel bedrijven een 'eenheids
worst' af.
De studie van McKinsey sig
naleert meer problemen in de
Nederlandse economie. Net als
de OESO constateert McKinsey
dat er in Nederland veel verbor
gen werkloosheid zit en dat de
arbeidsparticipatie relatief laag
is.
McKinsey wil eerherstel voor
eenvoudig werk. Opmerkelijk is
dat het bedrijf zich niet uit
spreekt voor verlaging van het
minimumloon, maar veel ziet in
een sterke verlaging van de
loonkosten voor eenvoudig
werk via fiscale maatregelen. Bij
de presentatie omarmde minis
ter Melkert van sociale zaken
die opmerking van harte, want
dat is precies de weg die hij ook
wil bewandelen.
Ook de financieel specialisten
van de regeringspartijen omar
men het rapport. WD-Kamerlid
Hoogervorst spreekt van een
welkom signaal. ..Ik heb niet de
indruk dat het kabinet zelfge
noegzaam is. maar met alle bui
tenlandse lof ligt dat gevaar wel
op de loer. Zo'n rapport houd je
wakker." Volgens de liberaal is
de inactiviteit nog veel te hoog
en worden bedrijven geplaagd
Universiteiten:
twee jaar beurs,
daarna lening
den haag anp
De studentenorganisaties heb
ben verbijsterd gereageerd op
een plan van de universiteiten
en hogescholen de studiefinan
ciering drastisch te veranderen.
De instellingen willen studen
ten in de eerste twee jaar van
hun studie bij 'optimale resul
taten' een beurs geven van
maximaal 10.000 gulden per
jaar, eventueel aangevuld voor
studenten van minder vermo
gende ouders. Daarna kunnen
de studenten maximaal 55.000
gulden lenen voor de rest van
hun studie. De LSVb en het ISO
spreken respectievelijk van een
'nog slechter plan dan de huidi
ge studiefinanciering' en van
'we worden belazerd waar we
bij staan'.
Het plan van de universitei
ten en de hogescholen is 160
miljoen gulden duurder dan
het huidige systeem, dat de
schatkist 1,4 miljard kost. Het
systeem maakt geen onder
scheid tussen uit- en thuiswo
nende studenten. Voor de over
gang van het huidige naar het
nieuwe systeem moet de rege
ring in de periode 2000 -2008
2,8 miljard gulden uittrekken.
„Dat is het gat van Ritzen",
stelde voorzitter Stoelinga van
de werkgroep die het rapport
samenstelde.
Om de toegankelijkheid van
het hoger onderwijs te vergro
ten, pleiten universiteiten en
HBO voor maatwerk. Na de
eerste twee jaar moeten stu
denten zelf hun financiering
kunnen samenstellen. Uit vrees
de basisbeurs te moeten terug
betalen, zouden veel studenten
niet aan een (moeilijke) studie
beginnen.
Volgens de Landelijke Stu
denten Vakbond (LSVb) en het
Interstedelijke Studenten Over
leg (ISO) daalt door het plan de
toegankelijkheid van het hoger
onderwijs dramatisch. Niets
duidt erop dat studenten er na
twee jaar studie geen proble
men meer mee hebben geld te
lenen, aldus de LSVb. De bond
vreest dat veel studenten na het
tweede studiejaar noodge
dwongen afhaken.
Het ISO maakt zich bijzonder
kwaad over het studieresultaat
dat moet worden behaald om
het volle bedrag te krijgen. Veel
studenten voldoen daaraan niet
en dus blijft veel geld in de kast
liggen.
vlissingen Een compleet stuurhuis inclusief onder
komen voor de bemanning rolde gisteren op veer
tig wielen uit een constructiehal van de scheeps
werf in Vlissingen-oost. Het gevaarte van 300.000
kilo is een onderdeel van de Happy Ranger, een
zware-ladingschip van Mammoet-Shipping. Het is
de bedoeling om het stuurhuis in zijn geheel in één
keer op de romp van het schip te tillen.
foto anp aad van leeuwen
DEN HAAG ANP
Er zijn geen aanwijzingen dat
winkels in tankstations de mid
denstand oneerlijk beconcurre
ren. Bovendien is er geen enkele
aanwijzing dat de winkels bij de
tankstations gaan uitgroeien tot
grootschalige supermarkten. En
dus is hij niet van plan die nieu
we ontwikkeling een halt toe te
roepen, zei minister Wijers van
economische zaken gisteren in
de Tweede Kamer.
Het CDA-Kamerlid Leers had
het initiatief genomen voor een
debat. Vooral de samenwerking
tussen Shell en Albert Heijn
heeft het CDA doen schrikken.
Leers schetste een beeld van
forse winkels bij tankstations
die de reguliere middenstand
op oneigenlijke manier gaan
beconcurreren. Op den duur
zou dat zelfs de teloorgang van
de winkelgebieden in de bin
nensteden kunnen veroorzaken.
Wijers maakte duidelijk dat
een dergelijke situatie absoluut
niet aan de orde is. Volgens de
regels mag de winkelverkoop
hoogstens vijftig procent van de
omzet van het tankstation uit
maken. Alle cijfers wijzen op dit
moment uit dat de omzetten
van de tankshops daar zeer ver
onder zitten, aldus Wijers.
De meeste winkels in pomp
stations bevinden zich volgens
Wijers binnen de bebouwde
kom. De benzinestations blijven
daar niet 24 uur per dag open,
maai' sluiten om ongeveer elf
uur 's avonds. De gewone win
kels mogen tot tien uur open
blijven. Bovendien blijkt uit de
praktijk dat de winkelverkopen
na negen uur 's avonds sterk te
ruglopen. Wijers voerde ook
nog aan dat de artikelen in de
tankshops meestal duurder zijn
dan in de gewone winkel.
door de vele milieuregels. „Er
ligt dus nog een schone taak."
Volgens het D66-Kamerlid
Ybema is het 'heel goed dat dit
soort publicaties er ook zijn om
het positieve beeld te nuance
ren. We zijn nog lang niet
klaar'. Ook het PvdA-Kamerlid
Van der Ploeg erkent dat er nog
veel knelpunten zijn. „Maar je
kunt natuurlijk niet ontkennen
dat zowel de economische
groei als de banengroei onder
paars veel hoger liggen." Op
positiepartij CDA is het 'hele
maal eens' met McKinsey.
„Paars heeft de herziening van
de sociale zekerheid voor zich
uitgeschoven omdat het zo
goed gaat", aldus het Kamerlid
De Jong. „Dat krijgen ze op
hun bord als het straks weer
minder gaat."
Kamer verbetert
zelf milieucontrole
den haag gpd
De Tweede Kamer gaat zelf on
derzoeken hoe de controle op
milieuovertredingen kan wor
den verbeterd. De samenwer
king tussen ministeries en in
stanties en het openbaar minis
terie wordt vertroebeld door
versnipperde informatie en
competentiestrijd, zo conclu
deerde de Kamer gisteren naar
aanleiding van het onderzoek
naar de TCR-affaire.
Tanker Cleaning Rotterdam
kreeg ondanks een justitieel on
derzoek tegen de eigenaren van
de toenmalige minister van ver
keer en waterstaat Kroes 22 mil
joen gulden om de afvalstoffen
van schepen te verwerken. De
stoffen werden grotendeels in
de haven geloosd. Onduidelijk
heid over bevoegdheden en
langs elkaar heen werken ma
ken het nog steeds mogelijk dat
TCR zich herhaalt, stelde de ka
WINSCHOTEN. ANP
Een dieet met een nieuwe mar
garinesoort moet in Oost-Gro-
ningen de kans op hart- en
vaatziekten drastisch doen da
len. In november start een groot
onderzoek naar de werking van
deze margarine, waaraan alfa-
linoleenzuur is toegevoegd. Aan
het onderzoek van de GGD en
het Instituut voor Huisartsge
neeskunde doen 250 mensen
mee bij wie een verhoogde kans
op hart- en vaatziekten is vast
gesteld. Risicofactoren zijn on
der andere een hoge bloeddruk,
een hoog cholesterolgehalte, ro
ken en overgewicht. Uit eerdere
onderzoeken is gebleken dat in
Oost-Groningen relatief veel
meer mensen aan hartkwalen
sterven dan in de rest van Ne
derland.
De speciale margarine met al-
fa-linoieenzuur, niet te verwar
ren met linolzuur, wordt veron-
dersteld een goede uitwerking
op het vaatstelsel te hebben.
Gedurende vijf jaar ondergaan
de proefpersonen regelmatig
testen om te zien of de margari
ne inderdaad werkt. Daarnaast
besteedt het onderzoek ook
aandacht aan het algehele voe
dingspatroon van de deelne
mers.
Als uitgangspunt geldt het
eetpatroon uit de mediterrane
streken, waar hart- en vaatziek
ten veel minder voorkomen dan
in Nederland. Vis, groente en
fruit staan in Zuid-Europa vaker
op het menu dan hier.
W.L. BRUGSMA (1922-1997)
De gisteren aan kanker overle
den Willem Leonard Brugsma -
volgens zijn vrienden every inch
ci gentleman - werd op 18 juli
1922 in Haarlem geboren. In de
oorlogsjaren werd Brugsma in
Parijs gearresteerd voor zijn ver
zetsactiviteiten. Via Buchen-
wald en Neuengamme kwam
hij in concentratiekamp Da
chau terecht, waar hij anderhalf
jaar zat, tot de bevrijding.
Duits sprak hij daarna niet
meer, behalve soms met zijn
vriend Harry Mulisch, en dan
spraken ze 'concentratiekamp-
duits'. Tot ongeveer tien jaar na
de oorlog, toen hij een Duitse
journalist ontmoette die hem
aan het lachen maakte. „Toen
had ik een vriend erbij en die
prachtige taal weer terug."
Brugsma, voor vrienden 'Boe-
bie', was journalist bij het Haar
lems Dagblad, een blauwe
maandag woordvoerder voor
het ministerie van buitenlandse
zaken en daarna reisredacteur
bij de Gemeenschappelijke
Persdienst (GPD). Hij werd later
hoofdredacteur van de Haagse
Post en presentator van de tv-
actualiteitenrubriek Achter het
Nieuws en was tot 1986 presen
tator van Het Capitool.
Hij zette zich sinds de jaren
zeventig in voor het milieu en
Europa en voor een beter begrip
voor Duitsland in de Neder
landse samenleving. Van hem
mocht Nederland de viering van
5 mei dan ook afschaffen. Later
toonde hij zich een fervent
pleitbezorger voor een Europa
zonder grenzen en al aan het
begin van de jaren tachtig sprak
hij zich uit voor de Duitse her-
eniging.
In december 1995 kreeg hij
een belangrijke Duitse onder
scheiding, het Grote Kruis van
Verdienste, omdat hij zich tien
tallen jaren verdienstelijk had
gemaakt voor de Duits-Neder
landse betrekkingen. Naar hem
is een prijs vernoemd voor jour
nalisten die door hun werk
Duitsers en Nederlanders dich
ter bij elkaar brengen.
Brugsma zei dat de Duitsers
het een beetje beu waren dat
vooral Nederlanders hen steeds
aan het naziverleden herinner
den. Harry Mulisch, verwijzend
naar het Dachau-verleden, zei
daarover in Brugsma's IlP-ver-
jaardagsnummer in 1987: „Het
is gruwelijk, maar er ontstaat
blijkbaar iels positiefs tussen ie
mand en zijn voormalige beul,
net als tussen kapers en gijze
laars. De knoop van Boebie zit
in zijn gecompliceerde verhou
ding tot Duitsland."
In het HP-verjaarsnummer
herinnerde een andere vriend,
oud-hoofdredacteur van het Pa
rool I lerman Sandberg,
Brugsma als „de man van die
stukken, van snelle auto's, van
cameljassen, van pakken met
precies de schouder die erin
hoort". „De James Bond van de
jaren vijftig", vulde een andere
vriend, de huidige minister van
buitenlandse zaken Hans van
Mierlo, aan
RUSWUK. FRED RONDEEL
Aankoop eilandje om grootkapitaal loef af te steken
,T
THEO HAERKENS
Wereldnatuurfonds gaat op zijn
verjaardag zes projecten op poten
elften om de natuur op de Antillen be-
te beschermen. Onder meer wordt
;i: eilandje voor de kust van Bonaire
ïtbgekocht om te voorkomen dat het
tr prooi valt aan projectontwikkelaars,
ei totaal is met de jubileumactie 3,5
joen gulden gemoeid, zo maakte
IF-voorzitter Nijpels gisteren be
hind.
De Antillen behoren volgens het WNF
I de tweehonderd belangrijkste na-
Jtgebieden van de wereld. De koraal-
en in het Caribische gebied behoren
feldwijd zelfs tot de tien belangrijk
ste. Veel van de zee en de eilanden is of
ficieel beschermd, maar in de praktijk
komt daar weinig van terecht omdat
toezicht ontbreekt.
In samenwerking met de bevolking
en de natuurbeschermingsorganisaties
op de Antillen wil het WNF dat veran
deren. De organisatie wil in twee jaar
tijd een beheerssysteem op poten zet
ten dat het voortbestaan van deze
kwetsbare gebieden, waaronder koraal
riffen en mangrovebossen, garandeert.
Op elk van de zes eilanden worden één
of meer projecten gesteund.
Verder worden onderwijsprogram
ma's gemaakt om de bevolking meer
dan tot nu toe bewust te maken van de
natuurschatten in de eigen omgeving.
Natuureducatie is op de Antillen geen
standaardonderdeel in het onderwijs-
program.
Centraal in de plannen staat de aan
koop van het onbewoonde eilandje
Klein Bonaire, dat in particuliere handen
is. WNF is bang dat het eilandje zich an
ders ontwikkelt tot een speelplaats voor
de zeer rijken, die er massaal villa's zou
den willen neerzetten. Nijpels verwees
naar het Groene Hart, waar het WNF sa
men met de ANWB op dezelfde manier
probeert waardevol groen te bescher
men.
Voor de kusten van Sint Maarten en
Sint Eustatius worden onderwaterpar
ken opgezet om de zeldzame en zeer
kwetsbare koraalriffen te beschermen.
Verder worden in de baaien rond de ei
landen ankerboeien aangelegd om te
voorkomen dat plezierjachten met hun
ankers het kwetsbare koraal vernielen.
Op Saba staat de bescherming van het
nevelwoud op de Mount Scenery cen
traal. Het moet de status van nationaal
park krijgen. Het tropische regenwoud is
zeer rijk aan planten en vogels. Het is de
bedoeling de oude paden op de berg en
in het woud te herstellen, zodat het aan
trekkelijk wordt voor zogenoemd eco-
toerisme, dat tegelijkertijd goed in de
hand kan worden gehouden.
Het Wereldnatuurfonds wil deze acti
viteiten financieren met behulp van gro
te televisieacties in weekeinde van 13 en
14 september.
-I pïlJ Ui 11
De Staatsloterij heeft in september een waanzinnige extra prijs:
50 jaar lang 2.000,- per maand belastingvrij. Denkt u zich eens in wat u
elke maand met 2.000,- extra kunt doen. Trekking 9 september.
Meer kans, meer geld, in de Staatsloterij.-3
