Bierlikeur weer springlevend
Smaak
Mobielellende
VRIJDAG 5 SEPTEMBER 1997
Vreselijk vind ik het. Gek word ik ervan.
Mobiel telefoneren in een restaurant zou
verboden moeten worden. Restaurants wor
den bezocht om lekker te eten en dan dient
het bellen even achterwege te blijven. Behal
ve irritatie bij mede-disgenoten wekt het
ook weerstand bij belendende tafels. Wie
mobiel belt verheft automatisch het stemge
luid en bederft de eetlust van passieve mee
luisteraars. Begrijp me goed; zelf beschik ik
ook over zo'n apparaat, maar schakel hem
onmiddellijk uit als ik ook maar enigszins
bevroed dat het tot overlast kan leiden, ik
kan u verzekeren dat de verschillende soor
ten piepjes die in de telefoons huizen niet
alleen mij maar ook het personeel letterlijk
de oren uitkomen. We zijn nu in het stadi
um beland dat we belbezitters verzoeken
het gesprek elders voort te zetten of het geval
simpelweg uit te schakelen.
Afgelopen week opende ik een brief van Li-
bertel waarin ik een boekje van Jan Mulder
trof 'Mobieliquette' is de titel van een uitga
ve waarin de auteur, voormalig spits bij
Ajax en Anderlecht, en nu columnist bij o.a.
de Volkskrant, Playboy en Elsevier, op ver
makelijke wijze de etiquette van het mobiel
bellen aan de kaak stelt. Jan Mulder, zo lees
ik op de omslag, schrijft geen wetten voor
doch biedt uit het leven gegrepen adviezen
voor mobiel belgedrag.
Vers in mijn geheugen gegrift staat nog het
voorval waarin een concertganger tijdens de
opening van het Mahlerjaar in het Amster
damse Concertgebouw, in aanwezigheid
van de koningin, op een zeer kritiek mo
ment - een vallende speld was hoorbaar -
mobiel werd gebeld. Wat een blamage. Van
hetzelfde laken een pak, zou ik bijna zeg
gen, betrof een verdachte in het beklaagden
bankje in de rechtbank. Juist toen de rechter
hem stevig onder vuur nam ging verdachtes
zaktelefoon af 'Momentje, meneer de rech
ter', waarop hij in alle rust de opbeller te
woord stond. Toen de zakpiep voor een
tweede maal afging werd het de rechter te
gortig en verbood hij verder contact met de
buitenwereld.
Niet voor niets dat ik uitermate positief heb
gereageerd op het verzoek van Libertel om
samen met hen een garderobe te ontwikke
len voor mobiele telefoons. Hoe het uitein
delijk vorm krijgt weet ik nog niet, maar de
gedachten gaan uit naar een soort bord in
de hal waarin de telefoons gedeponeerd
kunnen worden. Zodra een van de telefoons
piept gaat er een lampje branden en kun
nen we opnemen en de gast waarschuwen.
Heel aardig vind ik in dit verband de op
lossing die een groot restaurant in het Ame
rikaanse Houston, Texas heeft getroffen. Die
hebben ergens een antieke revolverstan
daard van zolder gehaald en het relikwie
een tweede leven
geschonken als op-
bergkast voor mo
biele telefoons.
Geen gek idee trou-
wens. Het wordt
hoog tijd dat de
wild-west perikelen
rondom het mobiel
telefoneren aan
banden worden ge-
legd.
Trappistenbrouwerij De Schaapskooi presenteert twee nieuwe producten
JAN PETER VERSTEEGE
JOHN BEEREN, eige
naar van de Bokke
doorns, een met twee
Michelin-sterren ge
decoreerd restaurant
in de duinen van
Bloemendaal.
Eind vorige eeuw rustte er geen blijvende zegen op
de bierlikeur van de Tilburgse abdij Onze Lieve
Vrouw van Koningshoeven. Bisschop en geestelijk
heid waren er fel op tegen, dat trappisten sterke
drank verkochten waar monniken in een tijd van
toenemend drankmisbruik juist het goede voor
beeld moesten geven. Bier brouwen ging nog,
maar likeur en cognac stoken gaf geen pas.
De toenmalige abt Dom YVillibrord kon zich niet
doof houden voor de aanhoudende kritiek. De fa
bricage van cognac, maar ook die van likeur werd
op een zacht pitje gezet om uiteindelijk geheel te
worden gestaakt. Nu, honderd jaar later, is de
likeur weer helemaal terug. Op het abdijterrein in
Berkel Enschot, onderdeel van Tilburg, vond gis
termiddag de officiële presentatie plaats. Tegelij
kertijd werd een ander nieuw abdijproduct uitge-
serveerd, een zachte bierkaas die het midden
houdt tussen Port Salut en Kernheim.
In Honderd Jaar Monniken van pater Anselmus uit
1981 wordt het ethisch reveil van de geestelijkheid
eind vorige eeuw vermeld. Te veel mensen zoch
ten vergetelheid in de drank, zo vond menig bis
schop en dorpspastoor. Volgens pater Anselmus
was deze tijdsgeest een van de belangrijkste oorza
ken dat De Schaapskooi, de brouwerij van het
klooster, zich voortaan beperkte tot bier.
De geestelijke vader van de bierlikeur in Neder
land was père Léon van Hoorne. Hij was afkomstig
van het Noord-Franse trappistenklooster Sainte-
Marie-du-Mont. Père Léon werd overgeplaatst
naar Tilburg, omdat de brouwerij in Tilburg zake
lijk niet goed liep. Van huis uit econoom zette hij
de onderneming economisch weer goed op poten.
Père Léon zon op een middel om via andere pro
ducten de onderneming een steviger basis te ge
ven. Een experiment met champagne mislukte,
maar met het maken van cognac ging het bedui
dend beter. De markt nam het product grif op,
meldt pater Anselmus in zijn kroniek.
Het grootste succes moest echter nog komen. In
het poortgebouw vestigde père Léon een likeursto
kerij. Het nieuwe product werd 'Violettes des Al-
pes' genoemd en verkocht uitstekend. Volgens An
selmus ging het om een hoogwaardig product, dat
'in delicatesse' niet onderdeed voor de beroemde
Chartreuse, een Franse likeur op basis van 130
kruiden. Deze likeur werd gemaakt door monni
ken van het klooster La Grande Chartreuse bij
Grenoble.
Op het etiket van de reprise van de vroegere 'Vio
lettes des Alpes' staat nu dat 'het geheime recept'
bewaard is gebleven in de archieven van de abdij.
Dat is echter een klein leugentje, bekent de huidi
ge directeur P. Peeters van De Schaapskooi. Wei is
waar, dat een aantal oudere monniken zich kan
herinneren, dat ze in de jaren dertig wel eens een
glaasje hebben gedronken uit oude, tientallen ja
ren bewaarde flessen "Violettes des Alpes'. De krui
dige anijs-achtige smaak en een lichte, honingzoe
te afdronk zijn blijven hangen in de herinnering.
Met deze overlevering in het achterhoofd heeft
Isodorus Jonkers van de gelijknamige distilleerde
rij in Tilburg het nieuwe product gemaakt. De
voornaamste ingrediënten zijn naast alcohol (30
procent) en La Trappe Dubbel, een van de vier
trappistenbieren van De Schaapskooi, bronwater,
Oranje-appeltjes, koriander, citrusschillen, honing
en vanille.
Dat de bierlikeur geen trappistenlikeur wordt ge
noemd, heeft alles te maken met de in 1992 ver
scherpte normen van de zes bierproducerende
trappistenbrouwerijen in de Benelux. Directeur
Peeters: „Je mag iets alleen trappist noemen als
het klooster honderd procent eigenaar is én dat
het binnen het klooster wordt gemaakt. Dat laatste
gaat in dit geval niet op, want Jonkers Distilleerde
rij maakt de likeur voor ons."
De bierlikeur van Koningshoeven is na liefst honderd jaar weer helemaal terug.
Iets soortgelijks geldt overigens ook voor de bier
kaas, die gisteren eveneens werd gepresenteerd.
Peeters: „Die wordt gemaakt door kaasmakerij De
Zwaluw in Udenhout. Maar wel met onze eigen La
Trappe Dubbel. Die wordt toegevoegd aan de
zoutoplossing en de rode korstcultuur, waarin het
product tien dagen ligt en dagelijks wordt ge
draaid. De kaas smaakt in elk geval prima in com
binatie met onze trappistenbieren. En daar was
het ons om begonnen."
Het is niet ondenkbaar, dat zowel de bierlikeur als
de bierkaas ooit nog eens de naam trappist zullen
dragen. „Dat is echter toekomstmuziek", zegt
Peeters. „Misschien kunnen we op termijn op het
terrein een distilleerkolom neerzetten en restbier
distilleren, zoals père Léon dat eind vorige eeuw
moet hebben gedaan. En misschien is er met de
kaas op termijn ook wel iets mogelijk binnen de
kloostermuren."
Op de naam trappist blijven de monniken echter
zuinig. Niemand mag die zomaar misbruiken.
„Drie jaar geleden nog", herinnert Peeters zich,
„hebben we nog een kort geding aangespannen
tegen een Tilburgse broodfabriek, die opeens met
een trappistenbrood op de markt kwam. Die
moest dus ook met onmiddellijke ingang daarmee
stoppen. Wij willen consequent zijn. Reden waar
om wij onze likeur niet La Trappe noemen maar
Koningshoeven, zoals de vroegere boerderij van
ons klooster heet. Wij willen niet suggereren dat de
likeur en de kaas binnen de poort worden ge
maakt. Anders zouden we in strijd handelen met
onze eigen beginselen."
PUZZEL
123456789
OPGAVE
KRUISWOORDRAADSEL
Horizontaal:1Aanstaande bruid
of bruidegom: 2. zwaardwalvis,
drank: 3. muzieknoot, Chinese
vermicelli, gewicht; 4. rivier in
Frankrijk: 5. wijfjeskanarie, ma
ger: 6. huisdier, kippenloop: 7.
schrijfgerei, deel van de vinger,
waskuip: 9. rondhout, projectie-
plaatje, plus: 10. naar wezen, te
gen: 11. studieus.
verticaal:1. Ruim voldoende,
kleinood; 2. tijdperk, in orde,
onheilsgodin: 3. godsdienst,
dakgebint, muzieknoot; 4.
schaapkameel, rivier in Duits
land; 5. geladen atoom, Japanse
gordelband: 6. kijken, goud
staaf: 7. munt, man van adel,
voorzetsel: 8. scheepsherstel-
plaats, enkelvoudig, Griekse let
ter; 9. landbewerking, terdege.
OPLOSSING
SLEUTELWOORD
Op de eerste en derde verticale
kolom zijn:
POLSSTOK en NAGENOEG
Het sleutelwoord luidt: ACHT-
VORMIG.
/AT TOC/-/
Y£&,'AA/. .SSV
WM-&VS. £S WASPP
SV V/M-01/S.
0P ££A/ CA6 L/SP WM'BUS
STJ&AT. Al &£.UW*Z>rtT
W/S fisv -JOJO ZffiSSV.
TOMPOES
Heer Bommel en de grauwe razer
Hij hoefde niet ver te zoeken. Vóór
hem, in de hal, lag heer Bommel met
een verbogen schermmasker voor de
verwrongen trekken en daar achter
zat professor Pflwytzkofski aan zijn
hoedrand te rukken. „Wat is er ge
beurd?" vroeg Tom Poes ongerust.
„Tiste glauwe lazel! sprak heer Ollie
van achter zijn traliewerk. „Tsat in de
kist!" „Pfewlwitsj!" riep de geleerde
dof.
„Toetanwat!" hernam heer Bommel
driftig. „Kkah niet opsjtaan met altie
kusses en el sjit en ijzelen spijl in me
mond."
Al deze klanken gaven Tom Poes
weinig opheldering, maar gelukkig
ontdekte hij in de kelderdeur, die
zich achter de onderzoekers bevond,
een gat, dat de ruwe trekken van het
monster vertoonde. „De grauwe ra
zer is weer bezig geweest!" zei hij be
grijpend. „Tat sjeg ik toch!" riep heer
Ollie rood. „Help muit deze kjooi,
Tjom Poesj!"
„Psjaw!" kreet de professor om
floerst. „Der stjopkoj hoedesrand!"
Hij rukte verwoed aan de rand die
klem zat onder zijn neus en de heer
Bommel trok aan zijn masker totdat
het rammelde. „Ja, dat is vervelend",
gaf Tom Poes toe. „Probeer dat ding
voorzichting om te draaien, heer Ol
lie, dan gaat het vanzelf wel af. Ik ben
nu net met de kraai bezig; voor het
temmen van het monster, ziet u?"
Hij spoedde zich weer naar buiten;
de beide heren met hun moeilijkhe
den alleen latend.
REDACTIE *WIM VAN BEEK *072-51
MÊÊÈÊÊÊÊÊÊÊÊltÊÈÈÊÈÊÊËKI
HET W
R
DOOR JAN VISSER
In deze tijd van het jaar zijn de verschillen in temperatuur
tussen het oceaanwater en het landoppervlak klein. Om
die reden willen fronten nogal eens in activiteit afnemen,
met name wanneer ze ingebed zijn in uitlopers van depres
sies.
Gisteren was zo'n dag waarop een ogenschijnlijk dreigend
frontaal systeem vrijwel helemaal ter ziele ging. Tijdens de
ochtenduren was er op enkele plaatsen nog wat regen ge
vallen maar reeds voor de middag brak de bewolking. Ge
durende de middaguren zette dat proces zich voort. Bo
vendien waren de boven Nederland aanwezige luchtmas-
sa's warm van origine en dat leverde ons enkele heerlijke
uren op. Op Schiphol steeg het kwik naar 24,1 graad, Lei
den meldde zich met 22,8 en in Bloemendaal werd het
22,3.
Her rustige en vriendelijke septemberweer houdt nog een
dag aan. Afgezien van een enkele bui blijft het zaterdag
droog en lopen de temperaturen op tot 19 graden. Wel ko
men er wat meer stapelwolken waardoor de zon minder
goede zaken doet dan de afgelopen dagen het geval is ge
weest.
De wind waait morgen uit het westen en is meest matig,
langs de kust vrij krachtig. Zondag trekt een randstoring
over het noorden van de Noordzee naar Zweden. Het ge
volg is meer bewolking, enige regen en een aantrekkende
wind uit westelijke richtingen.
Het regengebied van de storing kan Nederland overigens
zaterdagavond al bereiken. Bovendien wordt het niet war
mer dan een graad of 18.
Ook maandag is het nog wisselvallig. Daarna lijkt de at
mosfeer zich weer wat te gaan stabiliseren. Tussen een
omvangrijke depressie boven Scandinavië en een hoge-
drukgebied ten westen van Ierland gaan west tot noord
westenwinden echter door met de aanvoer van koele lucht-
massa's. Het kwik blijft dan ook bij 18-19 graden steken.
E U
KNMI
Weersvooruitzicht
Geldig tot en met
zaterdag.
Noorwegen:
Wisselvallig en bewolkt.
Vooral in het zuiden veel
regen en langs de kust nu
en dan veel wind. In het
noorden enkele opklarin
gen. Middagtemperatuur
tussen 15 en 20 graden.
Zweden:
Meest bewolkt en af en toe
regen. Middagtempera
tuur uiteenlopend van een
graad of 15 in het noorden
tot iets boven 20 in het
zuiden.
Denemarken:
Overwegend bewolkt en nu
en dan buiige regen, voor
al morgen. Langzaam iets
frisser; op morgen rond 19
graden.
Engeland, Schotland,
Wales en Ierland:
Wisselvallig en vooral in
het noorden en westen
buiige regen en veel wind. In het zuid
oosten iets rustiger en wat zon. Maxima
uiteenlopend van 15 graden in noord
west-Schotland tot net iets boven 20
graden in de omgeving van Londen.
België en Luxemburg:
Soms wat zon maar ook bewolking; van
daag overwegend droog, morgen kans op
een enkele bui. Middagtemperatuur iets
dalend tot omstreeks 19 graden op mor
gen.
Noord- en Midden-Frankrijk:
Naast zon ook wolkenvelden, vooral in
het oosten. Op de meeste plaatsen
droog. Middagtemperatuur rond 22 gra-
Portugal:
Vrij zonnig, droog en warm met maxima
rond 30 graden; landinwaarts lokaal nog
hoger. Misschien langs de kust hier en
daar mist of laaghangende bewolking en
lagere maxima.
Madeira:
Flink wat zon en droog. Middagtempera
tuur rond 25 graden.
Spanje:
Zonnig en droog. Middagtemperatuur
van een graad of 28 aan de costa's in
het oosten en zuiden tot ruim 30 in het
binnenland. In het noorden ook enkele
wolkenvelden, misschien wat regen en
lagere maxima.
Canarische Eilanden:
Flinke zonnige perioden. Droog. Mid
dagtemperatuur omstreeks 30 graden.
Marokko:
Westkust: vrij zonnig maar op enkele
plaatsen kans op mist of laaghangende
bewolking. Middagtemperatuur vlak aan
zee rond 30 graden.
Tunesië:
Half tot zwaar bewolkt en regen- en on
weersbuien, vooral in het oosten. Mjd-
dagtempertuur vlak aan zee rond 25
graden.
Zuid-Frankrijk:
Rustig; verder zonnige perioden maar
ook wolkenvelden en op de meeste
plaatsen droog. Middagtemperatuur om
streeks 25 graden; in het zuidoosten
hier en daar wat hoger.
Mallorca en Ibiza:
Flinke zonnige perioden en droog. Mid
dagtemperatuur ongeveer 28 graden.
Italië:
Vrij zonnig maar in het noorden en eerst
nog in het uiterste zuiden ook kans op
een regen- of onweersbui. Middagtem
peratuur ongeveer 30 graden.
Corsica en Sardinië:
Flinke zonnige perioden en waarschijn
lijk droog Middagtemperatuur om
streeks 28 graden.
Malta:
Nu en dan zon maar ook kans op een fik
se regen- of onweersbui. Middagtempe
ratuur ongeveer 28 graden.
Griekenland en Kreta:
Vrij zonnig en middagtemperatuur tus
sen 25 en 30 graden. Rond de Egeïsche
Zee hier en daar frisser door een stevige
noordelijke wind.
Turkije en Cyprus:
Veel zon en droog. Maxima meest tus
sen 25 en 30 graden.
Duitsland:
Wisselend bewolkt en hier en daar een
regen- of onweersbui Middagtempera
tuur geleidelijK iets lager; morgen rond
22 graden
Zwitserland:
Zonnige perioden maar ook wolken en
kans op een regen- of onweersbui. Mid
dagtemperatuur veelal boven de 25 gra-
Oostenrijk:
Nu en dan zon maar vooral morgen meer
bewolking en ook een paar stevige on
weersbuien. Middagtemperatuur onge-
n tijd tc
veer 26 graden.
Half tot zwaar bewolkte
buien, ook met onweer
den mogelijk veel neerslag. In hel
ten misschien eerst nog wat zon.
dagtemperatuur omstreeks 22 grad-
Tsjechië en Slowakije:
Afwisselend zon en wolken en som-
regen- onweersbui. Maxima iets da
tot onder 25 graden op morgen.
Hongarije:
Vandaag nog zonnige perioden enl
overal droog Morgen meer bewolkir
van het westen uit een toenemi
kans op een regen- of onweersbui.l
dagtemperatuur iets boven 25 gradi
ZATERDAG 6 SEPTEMBER 1997
Zon- en maanstanden
Zon op 07.01 Zon onder 21
Maan op 11.26 Maanonder2i
Waterstand
IJmuiden Katwijk
Hoog 07.01 19.19 06.34
Laag 02.44 14.54 02.25
Weerrapporten 05 september 08 uur:
station weer wind
Amsterdam
De Bilt
Deelen
Eelde
Den Helder
Rotterdam
Vlissingen
Maastricht
Aberdeen
Athene
Barcelona
Boedapest
Bordeaux
half bew
halfbew.
half bew
onbew
Dublin
halfbew zw6
24 II
24 11
24 14
15
26 15
20 lt
28 15
24 14
24 14
33 15
19
Helsinki
Istanbul
Klagenfurt
Kopenhagen
Las Palmas
Lissabon
Luxemburg
Madrid
Malaga
Mallorca
onbew.
licht bew.
half bew
32 !:j
licht bew.
Bangkok t
Buenos Aires 2
Johannesburg c
Los Angeles c
New Orleans f
New York c
TelAviv
22 1]
29 lil
25 IS
halfbew.
licht bew
