Bezoekers blij met
nieuwe circusplek
Taptoe Katwijk '97: zweten als otters
Lowlands steeds meer polder-kermis
Cultuur Kunst
Programmering Jazz Festival
Noord wijk kan wat spannender
AANDAG 25 AUGUSTUS 1997
chef jan rijsdam, 071 -5356444
;D Oasis breekt alle records
inden De nieuwe cd van de Britse popgroep Oasis, Be Here
low, heeft zich bovenaan de Britse cd-top 30 genesteld. Tot
lusver zijn naar schatting een miljoen exemplaren verkocht,
iaardoor het de snelst verkopende plaat uit de Britse geschiede-
j. us is. Op de eerste verkoopdag, donderdag, zijn er al meer dan
I50.000 exemplaren van de nieuwe Oasis-cd verkocht, hetgeen
|e groep meteen een platinum plaat opleverde. Daarmee bra-
en zij het record van Michael Jacksons plaat 'Bad' uit 1987, die
ij. ip de eerste dag een verkoop van tegen de 350.000 platen haal-
|e. In totaal zijn van de eerste twee Oasis-cd's meer dan twintig
u iiiljoen exemplaren verkocht.
Srunberg en Meijsing gastschrijver
lij msterdam Amon Grunberg zal deze winter aan de University
il lollege of London colleges verzorgen over Nederlandse litera-
19 uur. Doeschka Meijsing gaat in de herfst met hetzelfde doel
iaar de Freie Universitat Berlin. De zogenoemde gastschrijver-
p chappen zijn een initiatief van het Nederlands Literair Produk-
u! ie- en Vertalingenfonds en het ministerie van de Vlaamse Ge-
A neenschap. Het uitzenden van schrijvers gebeurt al sinds 1993.
aj
li les jaar voor diefstal De Schreeuw
«ioDe Noorse ex-voetballer Paal Enger is in hoger beroep
«roordeeld tot zes jaar cel voor de diefstal van het schilderij 'De
Ichreeuw' van de Noorse schilder Edvard Munch. Paal Enger
- ial in 1994 het beroemde doek uit het Nationale Museum van
)slo. De oud-voetballer van de Oslose ploeg Vaalerengen was
tot zes jaar veroordeeld, maar de openbaar
lanklager vond die straf te laag en eiste zeven jaar. 'De
chreeuw' is in 1893 door Edvard Munch (1863-1944) geschil-
111 lerd. Het is zijn bekendste werk.
i Ted Brandsen artistiek directeur
il «TH» De Nederlandse oud-danser en choreograaf Ted Brand-
I, en wordt de nieuwe artistiek directeur van het West Australian
lallet in Perth. Het is het oudste van de drie Australische ballet-
s pzelschappen en zal volgend jaar zijn 45-jarig bestaan vieren,
i )e 38-jarige Brandsen danste van 1981 tot 1991 bij het Nationa-
e, eBallet, daarna ging hij zich wijden aan de choreografie.
lechten Hollywood-films in aanbieding
Q musDe rechten van honderden Hollywood-films die in het
erleden zijn verworven door de Franse staatsbank Crédit Lyon-
lais, komen in de aanbieding. Tot de collectie behoren kassuc-
'ssen als 'The Graduate', 'Platoon' en When Harry met Sally',
ferwacht wordt dat zich zeker twintig belangstellenden zullen
uelden. Tot de mogelijke kandidaten behoort Philips-dochter
olyGram.
Jirecteur NNO stapt op
aoNiNGENDirecteur A. Verberne neemt om gezondheidsrede-
len afscheid van het Noord Nederlands OrkesuH. van der
leer, eerder algemeen directeur van het Residentie Orkest,
seemt hem vanaf 1 september voor een jaar waar. Daarna moet
reen definitieve opvolger worden aangesteld. Het NNO heeft
en roerige periode achter de rug. Chef-dirigent Hanz Drewanz
erdween omdat hij zijn vele werkzaamheden niet kon combi
ieren. Er waren echter ook orkestleden die zich niet door hem
geïnspireerd' voelden. Victor Liberman volgde Drewanz op.
Cirque Plume: een belevenis van de eerste orde
LEIDEN CEES VAN HOORE
Het Franse Cirque Plume heeft in het afgelopen weekein
de de grijze loper uitgelegd voor het Leidse publiek. Niet
op het terrein van de Groenoordhallen, zoals gebruikelijk
bij circussen, maar in de lommerrijke omgeving van het
Gorlaeus-laboratorium, nabij de Wassenaarseweg. Het
publiek was gisteravond geenzins teleurgesteld door de
wisseling van locatie. Evenementen-ambtenaar Aad van
der Luit: „Circussen horen in boerendorpen op een gras
veld te staan. Sla Dik Trom er maar op na. Nou, dat gras
is hier in ruimte mate voorradig."
de verandering eens geen ka
melen of lama's in een kooi,
maar heren in driedelig pak,
zoals een dame op leeftijd het
uitdrukte.
Niet genoeg kan worden ge
zegd hoe intrigerend en hart
verwarmend de voorstelling van
Cirque Plume is. Alles wat je
maar aan Europese cultuur
kunt bedenken, is hier omge
smolten tot puur goud", zo rea
geerde een van de toeschou
wers achteraf. De muziek herin
nert aan het beste werk van
Kurt Weill en de aankleding en
de kleurige acts bezorgen je een
'trip', waarbij 'Lucy in the Sky
with Diamonds' verbleekt.
De dorpsfanfare die met
Net als deze Arnold Schwarze
negger van de gemeente Lei
den, waren alle bezoekers van
het circus gisteravond enthou
siast over de plek „Dit is een
schot in de roos van de ge
meente. Het past perfect in de
optie om dit gebied, met het
natuurhistorisch museum, bij
het centrum van de stad te be
trekken. Heel goed, aldus een
bezoeker."
Op een met traliehekken af
gezet terrasje stonden em-
ployé's van de Rabo-bank, de
sponsor van dit festijn, voor de
aanvang van de voorstelling te
nippen van een drankje. Voor
mijnwerkerslampen op het
voorhoofd in het donker komt
aanbassen en zo de voorstelling
opent, bezorgt je dat specifieke
gevoel dat de dichteres Vasalis
eens heeft getypeerd met de
versregel: 'Ik voelde me be
droefd en goed.' De manier
waarop een van de artiesten
kijkt naar de kunsten van haar
koorddansende collega is zo
ontroerend-betrokken; alsof er
ook voor haar iets wordt opge
voerd dat ze maar niet kan gelo
ven. Het schimmenspel van de
clown, uit wie opeens een
mooie, jonge vrouw verrijst die
hem omhelst, is te mooi voor
woorden. De fietsacrobaat met
zijn Aardige, lange baard en zijn
vervaarlijke, koolzwarte ogen,
brengt je naar de tijd van de
stomme film, waarin zwaarlijvi
ge woestelingen met een hoge
hoed op Charlie Chaplin tracht
ten te wurgen. Kortom: een be
levenis van de eerste orde.
Wie het leven weer even wil
bekijken zoals hij het als kind
door een kaleidoscoop heeft ge
zien, wie nog in dromen gelooft,
zou ik willen aanraden: gaat dat
zien, gaat dat zien!
Prijs Total Touch
De Nederlandse band Total
Touch heeft de eerste prijs ge
wonnen tijdens een popfestival
in het Poolse Gdansk. Broer en
zus Oosterhuis, die de spil van
de formatie vormen, kunnen op
deze manier 20.000 dollar tege
moet zien, aldus hun manager.
Het zogenoemde Sopot Festival
bestaat al jaren en zorgt ervoor
dat jaarlijks uit vijftien Europese
landen bands naar Polen ko
men om daar op te treden.
RECENSIE KEN VOS
Kert: Internationaal Jazz Festival
ordwijk Gezien: 23/8, Hotel Oranje en
Boulevard Hotel, Noordwijk.
verandert kennelijk niet al te
el in cultureel Noordwijk. De
ogrammering is nog altijd
Ir ddeLijk herkenbaar in handen
li n de Leidse Stichting Key-
wi Jazz Festival. Die mikt nog
:eds op hetzelfde publiek als
ht jaar geleden toen het eer
festival georganiseerd werd.
bezoekers lopen er nu iets
eer ontspannen bij dan toen,
de programmering heeft zich-
ik langzaam verbeterd van ge-
akzuchtig braderie-niveau
ar niet altijd geheel voor de
nd liggende keuzes tussen
ide stijl en popjazz. En keuze
is er dit jaar genoeg, al zal dat
et gelegen hebben aan de
te bluesbands, The Bluesai
rs en Gina's Band of Blues,
ft enthousiasme van de musi-
en de vlotte communicatie
et het publiek konden niet
rhullen dat subtiliteit en origi-
iliteit ver te zoeken waren.
- "oral de zangeres en zanger
in deze blues-rockformaties
ekten de indjruk nooit zichzelf
een bandje te hebben ge-
ford. De enige lichtpuntjes in
tze muzikale duisternis waren
toetsenspelers die beiden,
in slaagden om het sleetse re-
srtoire enig leven in te blazen
for speelse verwijzingen naar
e genres.
avond werd nogal tam in
zet door het Gipsy Swing
nintet dat ingetogen het geijk-
zigeunerjazz bracht met veel
wijzingen naar andere amu-
mentsmuziek. Techniek heb-
tn de heren kennelijk genoeg
huis, nu moeten ze eens in
fraad om meer spanning in de
«entatie te brengen. The
hek Dogs wisten daarna in de-
!lfde zaal binnen enkele mo-
'nten de aandacht van het
"bliek voor zich op te eisen
•t het meest gevarieerde en
best gearrangeerde muziek
"i het festival. Het Amerikaan
zestal, voor de tweede keer in
"ordwijk, speelt met veel ver
en humor een aanstekelijk
ingsel van verschillende soor-'
i oude stijl die op natuurlijke
'jze aan modernere vormen
in jazz en andere muziek wor-
;n gekoppeld. Niets voor pu
iten dus, maar dit is de enige
'Re om de zogenaamde dixie-
nd nieuw leven in te blazen,
band heeft een uitstekend
valkenburg arjan van puk
Twee streng ogende militairen
houden de wacht bij de ingang
van vliegbasis Valkenburg, waar
afgelopen zaterdagavond de
Taptoe Katwijk '97 werd gehou
den. Na elke auto of fiets die het
tweetal passeert, gaan de slag
bomen dicht en richt de aan
dacht van de 'defensie-ambte
naren' zich op het volgende
voertuig. Wie niet al van verre
met de groene toegangskaart
wappert, wordt gesommeerd
onmiddellijk rechtsomkeert te
maken, want ongeïdentificeerde
individuen zijn op een militair
object even welkom als Castro
in Washington.
De militairen hebben de han
den vol aan hun taak. De laatste
van de drieduizend kaarten
hadden zaterdagochtend hun
weg naar een koper gevonden,
zodat de mariniers zeker veertig
volle auto's moesten terugstu
ren. „Maar met die mensen
hoef je geen medelijden te heb
ben", bromt de ene marinier,
„want in de hangar is het nu
bloedje heet. Ik zou er zelf voor
geen goud willen zitten."
Inderdaad heeft de taptoe
met deze hitte iets weg van zelf
kastijding, vooral voor de deel
nemers. Zeker als een bontmuts
deel van het uniform uitmaakt,
wat bijvoorbeeld bij het Sassen-
heimse Adest Musica het geval
is. De leden van de band zweten
als otters en de blazers zien
knalrood. Maar op het optreden
heeft dat alles geen effect. De
muziek klinkt net zo zuiver als
anders en de muzikanten lopen
feilloos in de maat, zoals je dat
mag verwachten van een band,
die zich vice-wereldkampioen
op het onderdeel mars mag
In schrijnend contrast tot het
modelwerk van Adest Musica
staat het marcheren van de le
den van de 'Napoleontische As
sociatie der Nederlanden', een
genootschap dat zich ten doel
heeft gesteld de militaire ge
schiedenis van rond 1815 tot le
ven te brengen. De uit wagge
lende, pruimtabak kauwende
associatie speelt in de hangar
een kleine oorlog na, compleet
met geweren en een schietend
kanon. Dat laatste leidt tot op
getrokken wenkbrauwen bij een
hoge defensie-piet die het ge-
sclfiet in zijn hangar niet echt
op prijs kan stellen.
Als de kruitdampen zijn op
getrokken, maakt Katwijks mu
zikale ambassadeur, de Christe
lijke drum- showfanfare Door
Vriendschap Sterk, trots zijn op
wachting. Trots, omdat zowel
de junioren als de senioren van
daag voor het eerst hun nieuwe
uniform aan het publiek tonen.
Twee jaar lang heeft de band
naar dit moment toegewerkt.
De nieuwe uitdossing mag er
dan ook zijn: junioren spelen
voortaan in zwarte broeken met
rode jassen, terwijl de senioren
in groen gekleed gaan. Op de
trommels prijkt het wapen van
Katwijk.
Om de uniformpresentatie
nog meer luister bij te zetten, is
ook Katwijks eerste burger, Van
Wouwe, op het festijn aanwezig.
In een korte speech steekt de
burgemeester de loftrompet
over 'zijn' fanfare, die hij na
mens het gemeentebestuur een
'geweldig compliment' en later
ook een gemeentepenning
geeft. „DVS is een sterke vereni
ging met een sterke leiding",
zegt de burgemeester, waarna
hij tamboer-maitre Arie van
Duin 'het zwaard behorend bij
de rang van kapitein' overhan
digt. Die neemt het geschenk
stralend in ontvangst, waarna
de band nog een staaltje van
zijn kunnen ten beste geeft.
Uitstekende muziek Skunk Anansie en Pavement
Jensens New Orleans Jazzband: technisch niet indrukwekkend.
gevoel voor timing en dynamiek
en bovenal zeer goede solisten
op cornet, trombone en sousa
foon die oorspronkelijke dingen
weten te doen met trucs van de
oude meesters.
Een andere verrassing was de
stemkwaliteit van Deborah J.
Carter die meer door haar tech
nische kwaliteiten opviel dan
door de gemakzuchtige reper
toirekeus van jazz-, pop- en r
&b-standards. Deze van oor
sprong Amerikaanse zangeres
heeft de typische kwaliteiten die
we met de zwarte Amerikaanse
zangtraditie associëren: zuiver
heid, swing en het spiritual-vi
brato. Haar band was compe
tent, maar een keyboardspeler
die het presteert op zijn synthe
sizer een melodica-geluid te
kiezen, geeft te denken.
Stilistisch serieuzere muziek
werd gebracht door het kwartet
onder leiding van Bob Rigter, de
bop-saxofonist die toevallig ook
in Noordwijk woont. Het viertal
had als vele anderen last van de
warmte en moest het boven
dien doen met een matige pia-
ge sound van Rigter klonk
het kwartet minder energiek
dan gebruikelijk. Ronduit luste
loos was de revival-jazz van de
Engelse Cambridge Jazz Com
pany onder leiding van zange
res Rosie Val. Mede door het
mierzoete repertoire leek het er
op dat de band tegen zijn zin
speelde op een dansavondje
van een bejaardensoos. De on
beholpen presentatie van Jen
sens New Orleans Jazzband uit
Denemarken was daarbij verge
leken sympathieker, hoewel
technisch niet bepaald indruk
wekkend.
Een mooie climax was het on
derdeel van de gelegenheidsfor
matie The Boogie train, waarin
de drie pianisten (Rob Hoeke,
Rob Agerbeek en Jaap Dekker)
in een soort estafette doorscho
ven langs de klavieren van bei
de vleugels. De organisatie kan
tevreden terugkijken op een
goed bezocht festival, maar een
meer evenwichtige programme
ring zou haar volgende streven
moeten zijn.
BIDDINGHUIZEN «JOHN OOMKES
Geduldig zit een stelletje jonge
ren te wachten op een seintje
van de vrouw die van ieder van
hen het aura gaat lezen. Het vo
lumineuze geluid van twee
bands dringt zich op deze plek
op het festivalterrein van twee
kanten op, maar kennelijk on
gehinderd gaat ze in meditatie.
'A Flight to Lowlands Paradise'
is in veel opzichten opmerkelijk,
maar de 36.000 bezoekers bele
ven steeds meer een feestje in
plaats van een concert. Het pu
bliek wordt compleet dolge
draaid in een kermis in de Fle-
vop older.
Ze zijn er nog wel: goeie,
soms zelfs fantastische optre
dens tijdens het Lowlands Festi
val, maar om een of andere re
den lijkt de muziek er minder
en minder toe te doen, laat
staan dat het niveau van som
mige optredens onderwerp van
gesprek is. Er wordt door dui
zenden nèt zo genoten van een
flamboyant gespierde show van
Skunk Anansie met de brood
magere zangeres Skin als dui-
velsbezweerster als van een ka-
raoke-show in de tent van een
de fast-food leveranciers.
Je kunt er de geest van de tijd
uit aflezen, maar je moet ook
vaststellen dat de rockmuziek
op dit evenement muurvast zit
en dat terwijl juist Lowlands een
reputatie heeft opgebouwd als
dè showcase voor de indepen
dents onder de platenmaat
schappijen. Er vallen uitsteken
de shows van Pavement, dEUS
en Kula Shaker te noteren, er
spelen zich carnavaleske volks
feestjes rond de platteland
bands Rowwen Hèze en De
Heideroosjes af en J. Mascis van
metalband Dinosaur Jr. hebben
we zelden zo gedreven in de
weer gezien als tijdens dit festi
val. Maar is het nieuw? Verras
send? En laat de elektronica-
brigade in de dance-tent (mati
ge shows van Headrillaz en Dar
ren Emerson) zich ook niet
voorspelbaar vastplakken aan
de tijdgeest?
Op zondagmiddag is het kwik
- na een aanvankelijk vochtig
ingezet weekeinde - gestegen
tot boven de 30 graden als een
helikopter het populaire Britse
kwartet Blur afzet. Direct daar
na betreedt zanger Damian El-
barn met frisse tegenzin het po
dium van de grote tent. Hij staat
stijf van de penicilline; een dag
eerder is hij op het Belgische
Pukkelpop, net zo'n festival, on
deruit gegaan en zijn stem
kwijtgeraakt. Elbarn is ondanks
de medicijnen een watje. Hij
klaagt en zingt meliger dan ooit
tevoren en merendeels zijn ou
de songs. Zo klinkt She's so hot'
als een kleffe handdoek die je in
je gezicht geslagen wordt. Nee,
dan de tegendraadse blues van
John Spencer, die de muziek
van The Cramps heel makkelijk
in verband brengt met Muddy
Waters; of neem de Finse
dwarskop Jimi Tenor, die een
puike blazerssectie laat
doormarcheren op één enkel
akkoord en er toch een avon
tuur van weet te maken.
Mooie shows zijn er op de
tweede dag van Andrew Dorff,
ManBreak (een tikje Black Gra
pe), Summercamp (vrolijk), The
Gourds (vakmatig veel beter
dan Rowwen Hèze), Luna en
Swell. Beide laatste bands dra
gen sporen van Captain Beefhe-
art en Tom Verlaine in zich mee
en maken wat van hun melo
dielijnen. Je ziet hun gedreven
heid van hun aanwezigheid af.
Een festival dat zijn reputatie
dankt aan de durf waarmee het
ooit is opgezet, moet de komen
de jaren proberen af te stappen
van het verwachtingspatroon
dat inmiddels is opgebouwd.
Het is voor Lowlands van le
vensbelang niet de gebaande
wegen langer te gaan en meer
oog en oor te hebben voor af
wijkende en vreemde muziek
richtingen, die óók in de pop
muziek doorwerken. Waarom
zo weinig aandacht voor genres
als triphop en jungle? Er was al
leen aandacht voor een magi
sche show rond het Engelse col
lectief Reprazent en daaruit valt
onmiddellijk af te leiden wat er
allemaal aan de hand is op het
grensgebied tussen allerlei mu
ziekstromingen. Waarom niet
een apart podium voor muziek
uit verre gebieden, zoals de In
dische pop die momenteel in
Londen zichtbaar wordt? Of La
tijns-Amerikaanse acts die ver
geefs proberen de wereldmarkt
op te komen? Of werkt succes in
dit geval soms verlammend?
Jazzpianist
Tete Montoliu
overleden
BARCELONA AFP/DPA
De beroemde Catalaanse
jazzpianist Tete Montoliu is
gistermorgen op 64-jarige
leeftijd in Barcelona overle
den. Montoliu werd blind ge
boren. De Spaanse jazzmuzi
kant verwierf zich in de loop
der jaren een internationale
reputatie en was een van de
weinige Europese muzikan
ten die er in slaagden te wor
den opgenomen in de Ency
clopedie van de Jazz van
JLeonard Feather. In 1955
werd Montoliu opgemerkt
door Lionel Hampton die per
toeval in een Catalaanse bar
kwam waar Montoliu speel
de. Twee jaar later kreeg hij
de titel van de beste jazzpia
nist van Europa en maakte
hij deel uit van een groep
met Ben Jaedig, Dick Spen
cer, Peter Trunck en Alfons
Blesses. Tete Montoliu
maakte vele tournees in Eu
ropa en in de VS. Zijn be
kendste platen zijn 'Body
and Soul' (1971). 'Tête k Te
te' (1976), 'The Music I like
to play' (1986), 'The Man
from Barcelona' (1990) en
'T'Estimo tant' (1995).
