Picardië RATTEN De onverstoorbare rust van ongerept als attractie Toerisme I 3 a E K I C H T E ITERDAG 23 AUGUSTUS 1997 REDACTIE: ROB VAN DEN DOBBELSTEEN caféhouder poseert wat onwennig. De per mountainbike li arriveerde toeristen, die uitblazen op zijn terras, willen een io van hem nemen. Het 'model' lacht zichtbaar genietend, 'j iar kijkt toch wat schuchter de andere kant op. Hij is de be- ii igstelling niet gewend. Zijn geboortedorp ligt in Picardië, het \ordelijk deel van Frankrijk dat door onwetende toeristen zo makkelijk wordt vergeten. Jammer. Glooiend groen, kathe- alen, kastelen, schilderachtige dorpjes en een mooie kust jven daardoor verborgen. Om nog maar te zwijgen over de i t/oners die de ongedwongen sfeer bepalen in deze onge repte omgeving. vriendelijke uitstraling van cardië, dat reikt van de Franse 0 dennen tot aan de kust, is al eet voelbaar als je via de N2 1 landelijke gebied van de iérache binnenrijdt. Na de ctiek van de drukke wegen in derland, heerst hier een on- stoorbare rust. Picardië is ge- ipt voor een fikse wandeling, voor een rit op een gehuurde i, juntainbike over bijvoorbeeld G (hobbelige pad waar vroeger - spoorlijn 'Le Chemin de fer Nord' lag. De oude station- (jes langs de route, die de ri de Oise volgt, dienen nu als fantiewoning. Maar de oude [bleef onaangetast. )ok tussen de heuvels ver- irgen, liggen de versterkte ker- n n. Ze werden tijdens de tallo- oorlogen die het gebied teis- in, gebruikt als vesting. De die geen geld hadden forten te laten bouwen, joe- hun koeien, geiten, varkens en kippen tijdens onraad uit ar ren moede naar deze kerken om ze er in veiligheid te bren gen. Onbekommerd Ook nu nog is de Thiérache een arm gebied. De metaalindustrie, waarin de bevolking voorname lijk zijn geld verdiende, is volle dig ingestort. En omdat de boe ren eveneens steeds meer moei te krijgen het hoofd boven wa ter te houden, wordt het toeris me gezien als een belangrijk al ternatief. Waarbij er zorgvuldig voor wordt gewaakt, de charme van het onbedorven gebied ge weld aan te doen. Massatoeris me zou bovendien niet bij de bevolking passen. De inwoners zijn heel vriendelijk maar ook een beetje terughoudend. Ge pensioneerd ingenieur Max Chicalski heeft daar wel een verklaring voor. „Door de vele oorlogen kunnen de mensen hier niet meer volledig onbe kommerd van het leven genie- Een schitterende kathedraal beheerst het middeleeuwse, op een heuvel dommelende stadje Laon. ten." Anne Boffy van het regio nale toeristenorgaan bevestigt dat ze het bevorderen van mas satoerisme niet bepaald na streeft. Zij richt zich liever op korte vakanties voor mensen die dicht bij huis willen blijven. En omdat Nederland slechts op en kele uren rijden ligt... Een enke le golfer heeft Picardië, dat 23 golfbanen telt, al gevonden. Ook heeft een aantal Nederlan ders goedkoop een tweede huisje op de kop kunnen tikken om hier te genieten van zowel het goede Franse leven als de rust. En rustig is het er. Picardië Nieuwe bezienswaardigheid in Noorder Dierenpark te Emmen trekt per jaar weliswaar 9 mil joen bezoekers, maar het groot ste deel vertoeft er niet langer dan 24 uur. Even zonnen of strandzeilen aan de kust, een frisse neus halen in de ongerep te natuur; het is een aantrekke lijke dagtrip voor zowel Fransen als voor de om de hoek wonen de Belgen. Die laatsten weten trouwens ook heel goed de weg te vinden naar de vele herber gen. Waar ze eerder naar de smakelijke regionale gerechten plegen te vragen, dan naar de verfijnde, iets duurdere Franse keuken. Slagvelden Maar Picardië heeft nog veel meer te bieden. Zoals de in drukwekkende, vooral door En gelsen bezochte slagvelden. Of Laon, dat middeleeuwse op een heuvel dommelende stadje, met in het hart die schitterende ka thedraal van de Notre Dame. Of Compiègne, met dat in één woord prachtige chateau waar in de show wordt gestolen door les grands appartements. Het kasteel is onder begeleiding van een bevlogen gids te bezichti gen en wie snel is, wacht nog een extra verrassing. Op dit mo ment is er in het paleis namelijk een speciale tentoonstelling van antieke voertuigen te zien. foto didier cry Bezienswaardig zijn ook de drijvende tuinen van Amiens. De door 55 kilometer aan kana len en beekjes doorsneden hor- tillonages, stammen uit de Ro meinse tijd. Vroeger dienden ze om er groente op te telen, nu gebruiken de bewoners de ei landjes steeds meer als siertuin. Toeristen kunnen deze kleine paradijsjes met hun talrijke bloemen en planten bekijken vanuit een barque a Cornet (een geluidsarme punter). Ook loopt er een lang wandelpad door het gebied. Een veelzijdige streek, Picar dië. Waarin, rondom het stadje Chateau-Therry, nog champag ne wordt gemaakt ook. Althans officieus. Officieel namelijk, mag het Picardische drankje de naam champagne niet dragen. Wel zo aardig, want nu hoeft er niet zoveel voor te worden be taald. En wat is er mooier dan met een goed gevulde flute in de hand, op een bankje uit te kijken over de heuvels van Pi cardië? Informatie: VW Picardië, P.O. Box 2616, 80026 Amiens Ce- dex, telefoon (vanuit Neder land) 0033-3229 11 01 5 of Maison de la France, Prinsen gracht 670, 1017 KX Amster dam, 09 00 11 22 33 2. De ingang van het nieuwe '18de eeuwse' riool in het Noor der Dierenpark te Emmen waarin zo'n honderd grote bruine ratten wonen. foto john stoel ANDRÉ HORLINCS Ratten leven in riolen en op andere voch tige plaatsen. Ze gelden als wandelende ziektebronnen. De meeste mensen vin den het maar griezelige dieren. Mis schien verandert dat na een bezoek aan het rattenriool in Emmen; een splinter nieuwe attractie van het Noorder Dieren park. Daar wonen zo'n honderd-bruine ratten samen. Bezoekers kunnen hun doen en laten in alle rust bestuderen. Alsof het er al jaren ligt. Een behendig nagemaakt, 18de eeuws riool zoals dat in vorige eeuwen onder de grote steden werd aangelegd. Zo'n honderd grote bruine ratten wonen hier. Ratten die zich met schichtige bewegingen verplaatsen door hun eigen gangenstelsel. Meestal zijn ze op zoek naar eten en verslepen ze hun voedsel van hot naar her. Ook beste den ze veel tijd aan hun dagelijkse was beurt. Hun bezigheden zijn op de voet te volgen. Het Noorder Dierenpark in Emmen had al eens eerder een rattenriool. Het was een bescheiden opstelling en er scharrelden zo'n 30 a 40 ratten in rond. In 1988 werd de attractie opgeheven; ook een dierentuin moet zich voortdurend moderniseren. Maar omdat de mensen bleven vragen waar 'die ratten' waren, werd er een nieuw ontwerp gemaakt. Drs. Agaath Kooi, educatief medewer ker van het Noorder Dierenpark'; „Er is studie gemaakt van de oude Utrechtse riolen en we hebben ook in Groningen gekeken. Foto's dienden als uitgangspunt hoe we het hier wilden hebben: een riool stelsel vol bogen, gangen, trappetjes en waterlopen." Het resultaat mag er zijn. Hier een gerepareerde scheur in de muur, daar een afwijkende steen, verder weg een sliert verdroogde algen in ver weerd metselwerk. Bovendien zorgen speciale effecten ervoor dat het lijkt alsof je écht onder de stad loopt: van boven af dringt gedempt het geluid door van stadsverkeer, knarsende trams en loeien de sirene's. Het riool is - zover Agaath Kooi weet - een voor de wereld uniek project, De be zoeker wandelt, afgescheiden van de rat ten, door de hoofdbuis: een boogtunnel met bocht en openingen aan weerszij den. Daar leven de ratten. Links hebben ze een bescheiden ruimte, rechts een lan ge gang met hindernissen en obstakels waarmee ze normaal ook te maken zou den krijgen. Kooi: „We hebben even ge dacht aan een open riool, waar de ratten de mensen als het ware voor de voeten zouden lopen. Maar we vreesden dat sommige bezoekers dan niet naar binnen zouden durven. En dat jongetjes met blikjes en zo zouden kunnen gaan gooi en." De ratten voor het Noorder Dierenpark werden speciaal gefokt door het Biolo gisch Centrum in Haren, dat ook labora toriumratten voor universitair onderzoek levert. Het is de bruine rat, de rattus nor- veneus, een soort die dicht bij het wilde type zit. Het is de succesvolste globetrot ter aller tijden. Hij komt oorspronkelijk uit China en Mongolië en heeft zich over de hele wereld verspreid. In Nederland leeft-ie al sinds het begin van de 18de eeuw. Een uitgekiend programma garandeert dat 'natuurlijke wanorde' zo goed moge lijk wordt voorkomen. Waar honderd rat ten op een kluitje zitten, breken makke lijk gevechten uit om de macht. Boven dien vermenigvuldigen ratten zich in een ijzingwekkend tempo. Een normale worp bestaat uit 10 a 12 jongen, waarvan er ge- middeld 6 in leven blijven. Vastgesteld is dat één enkel stelletje binnen een jaar T 2000 nakomelingen kan voortbrengen. T Daaraan is in Emmen geen enkele be hoefte. Alle ratten zijn gesteriliseerd, op T één vruchtbaar paartje na dat voor het nageslacht moet zorgen. Dat zit in een T aparte ruimte, zodat ook het opgroeien van de diertjes kan worden gevolgd. Wanneer die groot genoeg zijn, worden i; ze onvruchtbaar gemaakt en naar andere groepen overgebracht. Dat zijn er vijf, el- f ke roedel telt zo'n twintig dieren. De rat- T ten kunnen zich niet vrij van de ene naar de andere plaats begeven. Ze hebben elk hun eigen territorium, anders zouden voortdurend stammenoorlogen ontstaan. Aan de educatieve waarde vap het pro- ij ject doet dat volgens Agaath Kooi weinig af. „Je krijgt hier een goed inzicht in het gedrag van de ratten. Hoe ze hun jongen 1 opvoeden, hoe ze spelen, hoe ze vechten f| en hoe ze achter elkaar aan zitten." Over anderhalf jaar wordt het project nog uitgebreid met een tentoonstelling i van gewenste en ongewenste huisdieren. 3 Overigens niet de enige innovatie in het Noorder Dierenpark waarin zojuist ook T de expositie 'Plantenrijk' werd geopend, li een tropische oase met een indrukwek- kende variatie aan planten en bloemen. i| De speeltuin krijgt een opknapbeurt. In een nieuwe, 12 meter hoge 'naboots- boom', kunnen kinderen een spannende tocht maken, die ze onder meer langs originele bewoners voert als boktorren, T bidsprinkhanen, mieren, uilen en nog T meer. Informatie: Noorder Dierenpark, Hoofdstraat 18, Emmen, telefoon (informatielijn) 05 91 - 64 20 40. mwmmmmgm. Uit is in Een ontspannen dagje uit. tMdl de Er op IJit! gidv i Geen parkeerproblemen. OM Reisinformatie: 0S00-92SJ (is «/min». ieder i'n trein Aanmonsteren op tjalk Lieden die eens willen kennismaken met het rei len en zeilen aan boord van een traditioneel zeil schip, kunnen in Hoorn een dagje aanmonsteren op een klipper of tjalk van 'De Zeilvaart'. Zeilerva- ring is niet nodig. Wel moet de gelegenheidsbe manning meehelpen bij het hijsen en strijken van de zeilen, bij het sturen en bij de navigatie. De schepen vertrekken tot eind augustus elke dins dag, woensdag, donderdag, vrijdag en zondag om 11 uur van het Houten Hoofd achter de Hoofdto ren in Hoorn. In september wordt de zeildagtocht alleen op woensdag georganiseerd. Informatie en reserveringen: telefoon 02 28 - 31 54 54. Swissair puur natuur Swissair serveert sinds kort op alle vluchten vanuit Zwitserland 'puur natuur maaltijden'. Dit menu - zo garandeert de Zwitserse luchtvaart maatschappij - bestaat uit produkten die zijn ge teeld zonder gebruik van kunstmest of bestrij dingsmiddelen. Genetische manipulaties en toe voeging van kunstmatige kleur- en zoetstoffen zijn eveneens uit den boze. Het ligt in de bedoe ling dat de nieuwe catering binnen drie jaar op alle Swissair-vluchten zal zijn doorgevoerd. Het eerste Swissair-vliegtuig waarin het 'Natural- gourmet-dineri werd opgediend, kreeg een speciale beschildering. Rijdend museum Keep Them Rolling, de vereniging die militaire voertuigen uit de Tweede Wereldoorlog restau reert, bestaat 25 jaar. De achthonderd leden vie ren dat zilveren jubileum vandaag met een groot défilé in Heerde. Vanaf half twee rijden ruim tachtig militaire oldtimers door de binnenstad. Na afloop van de ereronde staat het 'rijdend mu seum' geparkeerd op de Van Meursweide en in de Marktstraat. Informatie: 055 - 50 52 72 8. Vier eeuwen Vlieland Op 30 augustus is het precies vierhonderd jaar geleden dat Vlieland zelfbestuur kreeg, een feit dat uitbundig zal worden gevierd. De festiviteiten duren van donderdag 28 tot en met zaterdag 30 augustus waarbij het in 16de eeuwse stijl terugge brachte dorp Oost-Vlieland als middelpunt fun geert. Aangepaste kledij, historische maaltijden, schout en schepenen opnieuw aan het bewind- alles zal zijn zoals het ook in 1597 was. Gasten worden van harte uitgenodigd zich aan de antie ke omstandigheden aan te passen. Informatie: VW Vlieland, telefoon 05 62 - 45 11 11. Oudhollandse spelen Bezoekers van het Zuiderzeemuseum in Enkhui zen kunnen op 26, 27 en 28 augustus deelnemen aan Oudhollandse spelen, zoals sjoelen op een reuzen sjoelbak. Ook wordt er voor reuzenfor- maat schaakborden gezorgd. De festiviteiten wor den begeleid door draaiorgel De Kleine Drom. Tevens komt op de 27ste theatermaakster Patri cia Suer met een aantal bijzondere creaties naar Enkhuizen. De dag ervoor en erna verzorgt Pan- tijns Poppentheater voorstellingen op het school plein en gedurende drie dagen wordt om 16 uur de film 'De Laatste dagen van het eiland Urk' ver toond. Informatie: Zuiderzeemuseum telefoon 02 28 - 35 11 11. Loevestein Van 27 augustus tot en met 14 september wordt in Slot Loevestein bij Gorkum het op Shakespeare's 'The Tempest' geïnspireerde spektakelstuk 'Storm' opgevoerd. De com binatie van toneel, beeldende kunst en klank- en lichtspel speelt zich af op een schiereiland in de slotgracht van de burcht en kan worden bekeken vanaf een overdek te tribune. Er zijn voorstellingen van woensdag tot en met zondag en ze begin nen allemaal om 21 uur. Tijdmachine De tijdmachine bij de entree van het Archeon in Alphen aan den Rijn, werkt na een periode van inactiviteit weer op volle toeren. Er is zelfs een element aan toegevoegd. Naast de 'Drie Tijdper ken in Beeld' kan er nu ook met een tijdmachine naai- de oertijd worden gereisd. Daarin staat de oermens centraal, samen met de oeraarde, de oerzee en het oerland. Informatie: Archeon, 01 72 - 44 77 44.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1997 | | pagina 27