'Mensen maken elkaar gek'
Feiten Meningen
Vijfde baan
Optiehandelaar heeft geen ti
Actie Van Mierlo gaat in tegen rechtsgevoel Chronologie van zaak rond arrestatiebevel tegen Bouti
Wilt u ook een complete ziektekost ai
verzekering vanaf f 20,- per maandi
I 'JA,
De ware aap is uit de mouw gekomen! De dreigende taal van
lorritsma ('ik moet delen van Schiphol misschien wel gaan slui
ten'). de daaropvolgende maatregelen van de luchthaven, het
proces te Haarlem - het was één grote, vooraf in scène gezette
klucht, een perfect staaltje, knap geregisseerde zwendel om ons
de \ljfde Baan door de strot te drukken. Die moet. vinden Wijers
en lorritsma. nu zo snel mogelijk worden aangelegd. Beiden be
treuren het dat er nog zoveel democratische procedures 'doorlo
pen moeten worden' voor 'de eerste schop in de grond kan'.
Pontificaal verklaart minister Jorritsma in het Journaal dat we
moeten 'kijken waar we in de procedures nog kunnen knijpen.'
om die baan erdoor te rammen. Met andere woorden: hoe hel
pen we de democratie, de inspraak om zeep om coüte que coüte
die Vijfde Baan te realiseren!
Alsof je de geluidshinder kunt vermin
deren door de start- en landingsmogelijk
heden op Schiphol te vergroten! Nee
maar. hoor ik de minister al zeggen, het
gaat erom de nachtelijke geluidshinder te
verminderen. En dat kunnen we bereiken
door vluchtverkeer overdag via de Vijfde
Baan af te handelen.
Ach, ach. wat een illusie! Trouwens: wat
dankzij deze hele perfide zwendel, dit
schandelijke burgerbedrog al bereikt
werd, is dat geen sterveling nog klaagt
over de geluidshinder overdag. Het lijkt
alsof alleen die geluidshinder 's nachts
het grote probleem is. Niemand hoor je
meer over het feit dat het leven in een
straal van veertig kilometer rondom
Schiphol in deze warme zomer met noodzakelijkerwijs open
staande ramen totaal onleefbaar is geworden. Óf vindt u het
normaal dat ik mijn columns moet schrijven met oordoppen in
omdat om de twee minuten boven mijn hoofd een straalvlieg
tuig met z'n remmotoren zo'n hoog gierend geluid begint te
produceren?
En 't eigenaardige is dat s nachts ondanks die gebalde vuisten
van lorritsma op elk willekeurig moment een vliegtuig kan over
komen. In de nacht van maandag op dinsdag van deze week
werd ik. noodgedwongen slapend met oordoppen die een lieve
lezeres mij toestuurde, even na twee uur wakker van het beken
de gierende geluid. En vervolgens gingen er met tussenpozen
van een minuut of tien nog drie vliegtuigen over. Even na vier
uur weer hetzelfde. En zulke dingen gebeuren elke nacht! Want
al die vertraagde vliegtuigen mogen gewoon binnenkomen, die
worden geen strobreed in de weg gelegd ondanks alle beperkin
gen tussen 23.00 uur en 6.00 uur.
Je kunt Schiphol bellen en erover klagen! Dan krijg je midden
in de nacht een antwoordapparaat. Daar kun je dan je gal tegen
spugen! Je klacht wordt geregistreerd en komt in een tabelletje
-terecht.
Weet u dat er aan de horizon een lichtpuntje gloort? De olie
raakt op! Het gaat zelfs veel sneller dan men een aantal jaren te
rug dacht. Nog even en er zal sprake zijn van schaarste. Dan zul
len de prijzen van kerosine in razend tempo duizelingwekkend
gaan stijgen. Vliegen zal peperduur worden. Niet meer naar Ma
laga. maar een fietsvakantie in Drente! Wat een blij vooruitzicht.
Tegen de tijd dat die vijfde baan er ligt. zullen er geen vliegtui
gen meer zijn om er gebruik van te maken. In 2015 is alle olie
waarschijnlijk op. Zelfs Jorritsma zal op haar oude dag nog moe
ten gaan fietsen!
MAARTEN 'T HART
medewerker
Woeste beursuitslagen te wijten aan 'het gokpaleis op het Rokin
Aller ogen zijn dezer dagen gericht op de optiebeurs. Woeste koersuitsla-
gen op de effectenbeurs worden aan het 'gokpaleis op het Rokin' gewe
ten. ,,Het is een beetje verslavend", zegt een optiehandelaar, middenin
het centrum van Neêrlands grote geld.
De helft tot driekwart van de
omzet op de AEX-effectenbeurs
vindt zijn oorsprong hemels
breed vierhonderd meter ver
derop, op de AEX-optiebeurs.
Dit jaar gaat er naar verwacht
dagelijks zes miljard gulden aan
waarde in contracten vervat
over de toonbank.
Ongeveer zeventig procent van
de opties is afkomstig van parti
culiere beleggers en die zijn
voornamelijk de veroorzakers
van de heftige uitslagen. Op de
AEX-Optiebeurs is het af en toe
'supersupersuperdruk', zegt
Marcel Rietveld (30) optiehan
delaar bij ING Bank.
„Het is keiharde business ge
worden, waar gevochten wordt
voor dat ene dubbeltje. De mar
ges zijn kleiner. Als je geen buy
of sell roept, doet je buurman
het wel", vertelt hij. Door de
grote drukte legt de beurs regel
matig de optiehandel in een be
paald fonds een uur of ander
half stil. Wat vooral de zelfstan
dige handelaren een doorn in
het oog is: er staan grote bedra
gen open. maar zij kunnen zich
niet afdekken.
De grote drukte, op- en neer
vliegende beurskoersen en het
geregeld stopzetten van de han
del hebben de druk op de optie
handelaren alleen maar ver
hoogd. Elke seconde afleiding
kan het verschil tussen 10.000
gulden winst of verlies beteke
nen. De directie laat zelfs geen
bezoekers meer toe op de vloer.
„De stress daar leer je mee om
gaan". zegt Rietveld. „Tijd voor
de lunch? Er worden hier
broodjes gebracht en dan sta je
soms met een broodje pinda
kaas tussen de tanden de klan
ten te woord.
Ondanks de sterk gegroeide
handel en drukte en het feit dat
de optiebeurs bijna uit zijn voe
gen barst, vindt Rietveld zijn
werk nog steeds leuk. „De snel
heid waarmee je werkt, de ge
zelligheid, het is een beetje ver
slavend. En na half vijf de admi
nistratie bijwerken en dan gaat
de knop om. Ik kijk alleen 's
avonds op Teletekst nog even
wat Wall Street heeft gedaan."
De grote winnaar van het optie-
spel is volgens de ING-man 'het
publiek'. „Dat komt maar ko
pen, kopen. Er zitten ook gok
kers bij, dat kan niet anders. En
als de beurs van die enorme
koersuitslagen vertoont dan
worden sommige mensen soms
helemaal gek. Volgens mij is het
massahysterie, de mensen ma
ken elkaar gek.
Wie nog meer de grote winnaar
is, dat zijn de optiejongens zelf.
vooral degenen die voor zichzelf
handelen. Volgens de halfjaar
rekening van Van der Moolen.
één van de grotere onafhanke
lijke bedrijven, zit een beetje
handelaar op een salaris van
150.000 gulden, plus dit jaar een
bonus van 190 mille en een
pakket personeelsopties (deels
vorig jaar toegekend) waarvan
de waarde tegen de drie ton
loopt.
Met opties zijn de meest specu
latieve en grof winst- of verlies
gevende constructies mogelijk.
De voorzichtige belegger ge
bruikt ze echter als verzekering.
Voor zevenhonderd gulden kun
je januari volgend jaar honderd
aandelen Ahold verkopen voor
een prijs van zestig gulden per
stuk. Staat de grootgrutter tegen
die tijd onder de zestig piek,
dan is het koersverlies verze
kerd. Staat de koers hoger dan
loopt de put-optie waardeloos
af (je gaat niet het aandeel voor
zestig gulden verkopen, als je er
op de beurs bijvoorbeeld zeven
tig piek voor kunt vangen).
Wie denkt dat Ahold flink gaat
stijgen kan ook voor 13.000 gul
den (of veelvoud) het recht
call) kopen in januari duizend
aandelen Ahold voor vijftig piek
te kopen. Stijgt Ahold naar tach
tig dan is de opbrengst 1 dui
zend keer dertig gulden (het
verschil tussen optieprijs en
beurskoers) ofwel 30.000 gul
den, meer dan een verdubbe
ling van de investering. Er moet
wel onderpand worden gestort,
tenzij men de aandelen bezit.
Zakt Ahold onder de vijftig gul
den, dan is de 13.000 gulden
weg!
Verder bestaan er allerlei uit
eenlopende contracten waar
mee beleggers zich kunnen in
dekken tegen koersschomme
lingen van de dollar, goud of
staatsleningen op de verschil
lende termijnen. Er zijn ook op
ties voor verschillend samenge
stelde plukjes aandelen als hon
derd grote Europese fondsen
(Eurotop 100), de beursthermo-
meter (AEX index) enzovoorts.
Dit bespaart de belegger de
moeite om per fonds een optie
te kopen om zijn portefeuille te
verzekeren.
In veel gevallen tellen de aande
len in het bezit als onderpand
voor de opties. Wie ze niet
heeft, moet een deel van de
waarde van het optiecontract
storten (margin). Daar vinden
we de optiebeleggers zonder
aandelen. Dat zijn vaak de ech
te gokkers: het verlies kan na
melijk ongelimiteerd oplopen!
amsterdam raymond peil
Drukte op de Amsterdamse optiebeurs.
FOTO CPD ROLM ,u
„Neeeee, nee! Ik zeg toch nee. We hebben geen
tijd", schreeuwt de woordvoerder van optiehuis
Van Berkel Options door de telefoon. Luide kre
ten op de achtergrond maken zijn gebrul er niet
verstaanbaarder op. Op de optiebeurs is het iede
re dag hectisch. De herrie begint rond half tien.
als alle opties van die dag bij elkaar zijn geveegd
en de strategie is bepaald, en gaat door tot een
uur of half vijf, als de handel wordt gesloten.
De drukte op de vloer heeft te maken met het
open-outcry-system. Handelaren roepen en bie
den met briefjes tegen elkaar in en dwars door el
kaar heen. Bij de effectenbeurs is dit in 1992 afge
schaft. „Er wordt wel eens geopperd om ook hier
het systeem te vervangen door computers. Maar
handelaren zijn daar niet voor. Dit werkt beter,
eerlijker en het publiek krijgt de scherpste prij
zen", legt voorlichter Robert Bakker uit.
„Het gaat er soms grof aan toe. Maar er zijn wel
ongeschreven omgangsregels. Iemand die te ver
gaat met schelden, zal er uiteindelijk zichzelf mee
hebben. Je hebt elkaar nodig, ook al staj
als vijanden tegenover elkaar", aldus Bal g
De werkvloer ligt er bij als een grote an
in rennen de jonge honden, of liever )unj if
wen. Als om half vier Nederlandse tijd Ai v
wakker is geworden en Wall Street open| bi
trekt de spanning aan. Honderden 'man él
een enkele vrouw daargelaten lopeni
richt doch nonchalant door elkaar. Hunl
dracht komt van één kapper, het 'unifoi
staat uit overhemd, stropdas en broek m
zakken.
Tegen vier uur hangt er in het trappenht g
mag worden gerookt, een dikke mist. On
gaat de gong voor de slot-call. Het eerste
vast iedereen doet zodra hij zijn voet ovt
drempel naar buiten zet: snel de stropda y
wrikken en in de binnenzak steken. Wee
voorbij.
amsterdam margreet fogteloo[j
De politiek zit vol toevallighe
den. Eén alerte diplomaat en
een stelletje wrokkige justitie
ambtenaren hebben de D66-
ministers Van Mierlo (buiten
landse zaken) en Sorgdrager
(justitie) in een oogwenk in de
penarie geholpen. Aan de voor
avond van het vierde en laatste
parlementaire jaar van het kabi
net-Kok is de zoveelste rel gebo
ren. Nu al staat vast dat het alle
betrokkenen nog heel wat be
hendig manoeuvreerwerk kost
om de schade aan Hans van
Mierlo en Winnie Sorgdrager.
aan D66 én aan het kabinet-Kok
te beperken.
Suriname ligt in een deuk over
die rare en inconsequente Ne
derlanders, Bouterse zet zijn
marionettentheater ongehin
derd voort en de enige die voor
alsnog in de problemen zit, is
het paarse kabinet. Er was een
mogelijkheid om Bouterse op te
pakken en willens en wetens is
dat niet gebeurd. Nederland be
ween consequent dat de ver
houding met Suriname en poli
tieke overwegingen geen in
vloed mogen hebben op de
rechtsgang, maar tegelijkertijd
wordt om onduidelijke redenen
besloten Brazilië niet te vragen
Bouterse op te pakken.
Hoe valt dit goed te praten?
Feit is dat Van Mierlo heeft ge
weigerd om in een concreet ge
val - half juli - Brazilië op te
porren de door Nederland ge-
zochte-Desi Bouterse te arreste
ren. De Surinaamse ex-legerlei-
der heeft veel politieke macht in
Suriname sinds zijn partijge
noot Wijdenbosch er president
is. Hij is 'adviseur van staat',
heeft een diplomatiek paspoort
en komt met enige regelmaat in
Brazilië. Maar in Nederland
wordt hij verdacht van betrok
kenheid bij drugshandel en wit
waspraktijken. De Haagse poli
tie is al sinds 1992 bezig met
een onderzoek.
Het openbaar ministerie wil
Bouterse arresteren. Om dat te
bereiken is via Interpol een sig
naleringsverzoek uitgestuurd.
Justitie kan Suriname niet
dwingen een eigen onderdaan
uit te leveren, maar kan wel an
dere landen vragen hem aan te
houden.
Dankzij een behulpzame diplo
maat wist de Haagse politie dat
Bouterse op 18 juli naar Brazilië
reisde. Ieder weldenkend mens
denkt dan: even bellen met de
Braziliaanse politie dat ze die
Desi oppakken. Maar zo een
voudig is dat niet geregeld. Er
zijn procedures. En die proce
dures houden in dat zo'n spe
ciaal arrestatieverzoek naar een
land buiten Europa formeel via
Buitenlandse Zaken gaat, hoe
wel het in de praktijk de laatste
tijd ook vaak louter een zaak
van de justitiële autoriteiten on
derling is.
En daar kwam minister Van
Mierlo, de baas van Buitenland
se Zaken, in beeld. Het komt ei
genlijk nooit voor dat er inge
grepen wordt. Maar nu wel.
Want Desi Bouterse is niet zo
maar iemand. In Suriname zijn
ze boos over de Nederlandse
pogingen om Desi voor het ge
recht te brengen. En met het
collectieve schuldgevoel over
het koloniale verleden in het
achterhoofd, zet de regering al
tijd haar beste beentje voor om
de relatie goed te houden, ook
al wil justitie de verdachte cri
mineel Desi Delano B. voor het
gerecht krijgen.
Wat moest Van Mierlo doen?
Het arrestatieverzoek gewoon
doorsturen en dan maar het
beste ervan hopen? Dan moest
zijn ambassade de kat de bel
aan binden en vervolgens was
de kans groot dat Brazilië hem
zou laten lopen. Brazilië was op
dat moment niet zo happig om
'diplomaat' Bouterse te arreste
ren, aldus Van Mierlo gisteren.
Hoe langer hij er op die mooie
vakantiedag in juli over dacht,
hoe meer wolven en beren hij
op zijn weg zag. Zou Nederland
niet verschrikkelijk afgaan als
Brazilië niks ondernam? Bouter
se zou de lachende derde wor
den. Het was toch beter om
eerst eens zekerheid te krijgen
van Brazilië voor er actie werd
ondernomen? Een poging om
Bouterse op dat moment te ar
resteren zou niet leiden tot een
'efficiënte rechtsgang', was de
redenering.
Bang voor de gevolgen koos de
aartstwijfelaar Van Mierlo voor
de gemakkelijkste weg: niets
doen. Eerst alles nog maar eens
op een rijtje zetten en een stra
tegie uitstippelen. Ook Kok en
Sorgdrager kozen ervoor, zich
op dat moment waarschijnlijk
niet realiserend dat de conse
quenties van deze handelwijze
net zo pijnlijk zouden worden.
Als het allemaal keurig geheim
was gebleven, was er niets aan
de hand geweest. Maar daar
kwamen die wrokkige ambtena
ren bij Justitie en/of het open
baar ministerie in beeld. Die
konden niet verkroppen dat
Van Mierlo hen dwarsboomde
in hun pogingen Bouterse op te
pakken en zich tegelijkertijd uit
sloofde om bij Suriname in een
goed blaadje te blijven staan.
De recente reis van Van Mierlo
- naar Brazilië nog wel - moet
de druppel zijn geweest die de
emmer deed overlopen. Het
fameuze Haagse 'lek' bood uit
komst.
"Van Mierlo belette arrestatie
Bouterse', kopte NRCHandels
blad. Tja, dan zijn de poppen
aan het dansen. Formeel heeft
Van Mierlo als minister van bui
tenlandse zaken een rol in de
procedures rond zo'n speciaal
arrestatieverzoek. Op dat over
leg tussen Sorgdrager en Van
Mierlo valt strikt formeel dus
niets af te dingen. Maar nu zich
een geval voordoet van een ver
dachte die politiek gevoelig ligt,
ontstaan er gelijk problemen.
En blijkt de procedure eigenlijk
niet te kloppen. Via een achter
deur haal je de politiek de
rechtsgang binnen. Dat kan
toch niet de bedoeling zijn.
Hadden Van Mierlo en Sorgdra
ger de gevoeligheden niet kun
nen voorzien? Wellicht hadden
ze zich er beter niet persoonlijk
mee kunnen bemoeien, om elke
verdenking van politieke beïn
vloeding van deze kwestie voor
te zijn. Nu is het beeld ontstaan,
dat de Nederlandse regering he
lemaal niet zit te wachten op de
arrestatie van Desi Bouterse. De
krachtdadige Van Mierlo die
met hand en tand het interna
tionale arrestatieverzoek van In
terpol verdedigde, is tegelijker
tijd de tegenwerkende Van
Mierlo die wel heel veel 'als-
dan-angsten' nodig heeft om uit
te leggen waarom hij niet ge
woon een faxje naar de Brazi
liaanse politie liet sturen.
De enorm goede band met Bra-
Van Mierlo legt
tijdens een pers
conferentie op
Schiphol uit
waarom hij Bra
zilië niet om de
arrestatie van
Bouterse wilde
vragen.
zilië kan toch wel een onwelge
vallig verzoekje van Nederland
verdragen? En als de autoritei
ten daar een Nederlands ver
zoek negeren, dan maak je toch
gewoon ruzie? Dan laat je toch
gewoon weten dat je boos en
teleurgesteld bent speel je de
zaak op? Wat is daar op tegen?
Nu heeft Nederland toch een
internationaal lachertje van
zichzelf gemaakt. Wat een
angsthazerij op diplomatiek
hoog niveau.
Twee brandende vragen blijven
over. Kost dit Van Mierlo en
Sorgdrager hun politieke hoofd?
En zijn de kansen om Bouterse
daadwerkelijk op te pakken
door de handelwijze van het ka
binet gedaald of gestegen? Om
met het eerste te beginnen. Je
weet het maar nooit, zoiets kan
altijd ineens uit de hand lopen.
Maar erg waarschijnlijk is het
niet. Paars is zeer aan het
pluche gehecht. Tot nu toe
heeft het kabinet Kok alle publi
citaire stormen overleefd en
slechts één deelnemer heeft het
veld moeten verlaten: ex-staats-
secretaris Linschoten.
Als twee D66-ministers zouden
moeten gaan, onder wie de
vice-premier, dan valt het kabi
net. En wie wil er nu zo'n eco
nomisch succesvol kabinet in
zijn laatste oogstjaar laten val
len? De regeringspartijen zijn
niet voor niets erg voorzichtig,
met hun reacties.
En wat betekent het voor de
kansen dat Bouterse daadwer
kelijk ooit in Nederland voor het
gerecht komt? De kans dat Bui
tenlandse Zaken zich er nog
eens nadrukkelijk in mengt, is
nu wel heel klein geworden. Dat
hebben de lekkende justitie
ambtenaren waarschijnlijk wel
bereikt. Maar ook dan blijft het
zeer de vraag of Desi Bouterse
ooit daadwerkelijk terecht staat
voor een Nederlandse recht
bank.
den haag ans bouwmans
6 augustus: Justitie maakt bekend dat In
terpol op verzoek van Nederland in april
een internationaal arrestatiebevel heeft uit
gevaardigd tegen de Surinaamse oud-leger
leider en Adviseur van Staat, Desi Bouterse.
8 augustus: Wijdenbosch vraagt minister
van Mierlo (buitenlandse zaken) per brief
het arrestatiebevel tegen Bouterse in te
trekken.
11 augustus: De Surinaamse regering roept
haar ambassadeur Evert Azimullah in Ne
derland terug voor spoedoverleg in Parima-
ribo.
12 augustus: Bouterse wil van de Neder
landse justitie een vrijgeleide om vijftien
mensen te spreken die tegen hem zouden
willen getuigen in vermeende drugszaken.
Het openbaar ministerie in Den Haag zegt
dat Bouterse niet het recht het verhoor van
getuigen of deskundigen bij een rechter
commissaris bij te wonen.
15 augustus: Premier Kok sluit niét uit dat
minister Van Mierlo zelf de Surinaamse re
gering op de hoogte gaat stellen van de Ne
derlandse reactie op het verzoek het aan
houdingsbevel in te trekken.
18 augustus: Het kabinet wordt het erover
eens dat niet op het Surinaamse verzoek
wordt ingegaan. Van Mierlo zal dat per
soonlijk aan Wijdenbosch meedelen.
19 augustus: Bouterse trekt mr. A. Moszko-
wicz aan als advocaat. De zitting van het
Surinaamse parlement, waar ook de zaak-
Bouterse aan de orde zou komen, wordt
uitgesteld.
20 augustus: Via zijn advocaat laat Bouter
se weten dat hij bereid is voor een
naar Nederland te komen. Voorvva
wel dat hij een vrijgeleide krijgt. V;
en Wijdenbosch ontmoeten elkaar 1
Janeiro (Brazilië)Van Mierlo wil pi n
de angel uit een dreigend conflictti
21 augustus: Van Mierlo blijkt oph
laatste moment de arrestatie van B
half juli in Brazilië te hebben afgeb B
Tweede Kamer eist snel ophelderii k,
bassadeur Azimullah blijkt alweeri oi
dagen terug in Nederland. ee
22 augustus: Van Mierlo ontkent b Ig
keer op Schiphol met klem dat hij
tegenhouden van de arrestatie dei Ir
gang in deze zaak heeft geblokkeei e
FBTO Ziektekostenverzekering
een aantal pluspunten op een r
JGratis wereldwijde FBTO Alarm Service;
y Nieuw! FBTO Zorgbemiddeling;
Eigen risico naar keuze, ieder jaar bij te
y Uitgebreide Tandartsverzekering
(tot 27 jaar standaard);
Rechtstreekse betaling: u hoeft
niets voor te schieten;
Bon voor voordelige FBTO
Ziektekostenverzekering.
Monique van de Ven:
"Ik heb voor de FBTO Ziektekosten
verzekering gekozen omdat ik dan beter
èn voordeliger verzekerd ben."
Al vanaf 20.- per maand (volwassenen tot 35 jaar bij 2.000.-
eigen risico, exd. wettelijke heffingen) kunt u uitgebreid verzekerd
zijn met de Particuliere FBTO Ziektekostenverzekering. Bovendien
heeft u bij FBTO geen verplicht eigen risico. Zo kunt u bij FBTO
al gauw honderden guldens per jaar besparen.
ik wil weten hoeveel ik kan besparen met de Particulid
Ziektekostenverzekering*. Stuur mij een vrijblijvende d
I Naam en voorl.:
I Straat:
Postcode:
Tel. privé:
Geb.datum aanvrager:
Leeftijd kinderen:
Plaats-.
Zakelijk-.
Ik ben: verzekerd vla het ziekenfonds
I J7j particulier verzekerd bij:
'Voor iedereen tot 65 jaar.
Stuur deze bon in een envelop zonder postzegel n
partner:
FBTO Verzekeringen. Afd. Ziektekosten
Antwoordnummer 10. 8900 VC Leeuwarden.
Bel: (058) 234 55 55 of vul de bon in voor een vrijblijvende offert
Telefax (058) 234 55 54. Internet: http://www.fbto.nl.
De meest complete ziektekostenverzekering van Nederland. FBTO doet het ge*
