Filipijns Mariabeeld op tournee door Europa
Vijftig jaar reinigingsdienst in Leiden
Kerk Samenleving
'Toenader
feministisc
theologen r
orthodoxei
mogelijk'
ZATERDAG 23 AUGUSTUS 1997
Het begon allemaal met Chilly Donner, een
Filipijnse vrouw uit het Duitse Rosrath, niet
ver van Keulen. Na een ernstig auto-ongeluk,
dat haar bijna het leven kostte, bleef ze
sukkelen met haar gezondheid. Vooral het
lopen viel haar zwaar. Toen kreeg ze
plotseling de behoefte om naar haar
geboorteland te vertrekken om te bidden bij
het Mariabeeld van Manaoag, ruim 200
kilometer ten noorden van de Filipijnse
hoofdstad Manilla, in de provincie
Mangasinan. En dat gebeurde ook. Tijdens
haar gebed raakte ze het beeld aan en genas
spontaan. Daarna deed ze een beroep op
enkele plaatselijke priesters om, gelet op
haar wonderlijke genezing, een tournee door
Europa te maken met dit Mariabeeld,
'Nuestra Senora de Manaoag' geheten, in de
Engelstalige versie 'Our blessed lady of
Manaoag'. Donner's verzoek werd
ingewilligd, nadat kerkelijke gezagsdragers
er toestemming voor hadden gegeven.
Inmiddels is het Filipijnse Maria
beeld al een paar maanden in Euro
pa. Engeland was in juni het start
punt. Het gaat van land tot land. ver
gezeld door een Filipijnse kerkelijke
delegatie. Eind deze maand doet het
ook Nederland aan. Het bezoek van
Our blessed lady of Manaoag' gaat
gepaard met een bijzondere gebeur
tenis in de Heilige Hart kerk in Hil
versum. volgende week vrijdag 29
augustus. Om zes uur 's avonds be
gint de plechtigheid als het Maria
beeld bij de kerk aankomt. Aanslui
tend wordt een hoogmis gehouden
in de Engelse en Filipijnse taal (Taga-
log)waarin voorgaan de plaatselijke
pastor Coen van Loon en een paar
Filipijnse priesters, die het beeld ver
gezellen. Later op de avond wordt tot
middernacht twee uur uitgetrokken
voor gebed en zang.
Ook Chilly Donner, die volgens eigen
zeggen van haar ziekte is genezen
toen ze het beeld aanraakte, zal bij
dit evenement aanwezig zijn. De in
ternationale hoogmis zal. zo is de
verwachting, door honderden gelovi
gen worden bijgewoond. Onder hen
zullen ook velen zijn van de Filipijnse
gemeenschap in ons land, die vol
gens Marina Quindiagan tussen de
vijfduizend en zevenduizend mensen
telt. Daarnaast zijn er nog zo'n drie
duizend illegaal in ons land.
„Veel Filipijnse vrouwen zijn ge
trouwd met een Nederlandse man,
omgekeerd gebeurt trouwens ook
wel. Er is een verkeerd beeld over de
Filipijnse vrouwen. Er wordt gedacht,
dat velen van hen hier in de prostitu
tie zitten, maar dat klopt niet", aldus
Marina, die voorzitter is van de lan
delijke Stichting Steunpunt Filippijn
se vrouwen in Nederland.
Deze stichting komt op voor de be
langen van deze vrouwen en houdt
zich onder meer bezig met de 'verbe
tering van de maatschappelijke posi
tie van Filippijnse vrouwen in Neder
land'. Op de Filipijnen kent men
geen maatschappelijke werkers, zoals
in Nederland, vervolgt ze. „Priesters
daar functioneren als maatschappe
lijke werkers. Pastoors hebben niet
alleen een taak in de kerk. maar ook
daarbuiten. Vandaar dat de inwoners
van de Filipijnen met hun proble
men naar de priesters gaan.
De Heilige Hart kerk in Hilversum is
overigens een passende plaats voor
de viering van de hoogmis rond het
bezoek van het Mariabeeld, aange
zien er elke tweede zondag van de
maand een kerkdienst wordt gehou
den voor de Filipijnse gemeenschap.
„Dat onze kerk open staat voor dit
soort diensten is een goede zaak.
Ook Engelssprekenden uit de omge
ving komen op deze diensten af,"
merkt pastor Van Loon op, wiens
kerk ook in de toekomst op de inter
nationale toer gaat. „Met het oog op
het jaar 2000 gaan we vanaf medio
volgend jaar alle vijf werelddelen be
handelen. te beginnen met Latijns-
Amerika. In 1999 belanden we dan
bij Azië en dan komt ook de Filippij
nen aan de beurt. Alles is nog in
voorbereiding, maar we denken aan
een dienst in de taal van het land dat
centraal staat, muziek, klederdracht
en een foto-expositie."
Zachte stem
De Heilige Hart kerk bereidt zich in
middels voor op de komst van het Fi
lippijnse Mariabeeld, dat stamt uit de
zeventiende eeuw. 'Our blessed lady
of Manaoag' kwam er, nadat zich
daar destijds volgens overlevering
een merkwaardige gebeurtenis had
voorgedaan. Een jonge man daalde
een heuvel af, toen hij een zachte
stem hoorde die hem bij zijn naam
riep. Hij keek achterom en zag boven
in de top van een boom een licht
schijnsel, dat zo wil het verhaal, de
Heilige Maagd Maria was. Sindsdien
is deze plek een druk bezocht bede
vaartsoord. Kort na deze Maria-ver-
schijning werd bij de heuvel een
houten kerk gebouwd, die inmiddels
heeft plaatsgemaakt voor een stenen
kerkgebouw. Het aantal pelgrims is
in de loop der tijd alleen maar ge
groeid.
„Elke dag komen nog veel mensen
naar Manaoag waar het mirakel
plaatsvond," aldus Christita Vlashof,
die al ruim tien jaar in ons land is en,
haar naam verraadt het al, ook met
een Nederlander is getrouwd. Chris
tita is nauw betrokken bij de voorbe
reidingen van 'Our blessed lady of
Manaoag'. „Chilly Donner die gene
zing vond bij dit Mariabeeld, wilde
dat ook andere mensen de mogelijk
heid kregen om van dichtbij het
beeld te kunnen aanschouwen. Want
Christita Vlashof
(links), pastoor
Coen van Loon
en Marina Quin
diagan voor de
Heilig Hart-kerk
in Hilversum,
waar een hoog
mis wordt ge
houden ter ere
van de aankomst
van het Filipijnse
Mariabeeld.
foto cpd
de Filipijnen is ver weg. Vandaar, dat
haar vurige wens, om dit Mariabeeld
naar Europa te halen, in vervulling is
gegaan. Zij hoopt en bidt dat ande
ren, die ziek zijn, ook genezing vin
den."
In het kader van dit toernee wordt te
vens een inzamelingsactie gehouden
voor de bouw van een weeshuis op
de Filipijnen. Veel kinderen verloren
hun ouders bij de laatste uitbarsting
van de vulkaan Pinatubo in februari
1994, waardoor veel mensen in de di
recte omgeving van de vuurspuwen
de berg in het noorden van de Filip
pijnen om het leven kwamen. Tien
duizenden mensen uit omliggende
dorpen moesten worden geëvacu
eerd, terwijl ook de Amerikaanse
luchtmachtbasis Clark moest worden
ontruimd als gevolg van de enorme
asregen die zich na de eruptie voor
deed.
REDACTIE DICK VAN DER PLAS.O
GONIA KNA
Feministische theologen
thodoxe christenen lijken
wederzijds uit te sluiten
wel orthodoxe spirituaü
feministisch gedachti
zeer uiteenlopende
van het geloof weersj
behoort toenadering niet
onmogelijkheden.
Dit betoogde de giieks
doxe theologe Kyriaki Kat
nes Fitzgerald in Gonia
ta, waar deze week de tu n
lijkse conferentie wordt
den van de Europese ven v
voor theologisch
door vrouwen.
Behalve de tegensteèu
met de orthodoxie zijn i ld
nen het netwerk ook sp si
gen, aldus de Duitse voi ie
Helene Schüngel-Strai if
voor wie tijdens deze ca ic
tie een opvolgster wordt ir
zen. Niet alleen zijn
tantse en rooms-kat g
vrouwen lid, maar ook
doxe, enkele joodse en
'post-christelijke'
\TOuwen. De voorzitto
verder op de tegenstelli ik
sen vertegenwoordigers
geitenwollensokkengene
de academisch ingestel
tenschappers.
Verder is er de laats o
sprake van een Oost-V
genstelling die zich toesp K
verschillen van inzicht c
orthodoxe vrouwen en a ui
gressieve vrouwen uit W! n
ropa.
De vereniging werd i s
opgericht door vooraans
feministische theologen
Tine Halkes uit Nijmq
Elisabeth Moltmann-We 'e
Luise Schottroff uit Dui t
Inmiddels hebben al mt n
500 vrouwelijke theologi Ie
bij het netwerk aangeslot
BER0EPINGSWI
GEREFORMEERDE KERKE
Beroepen: te Hoogezand-
meer: prof. dr. E. Noort.l J
raar aan de Rijks Univers l
Groningen, wonende teKi
wolde, die dit beroep hee 10
genomen en afgelopen zï 1
intrede heeft gedaan.
Leidsch Dagblad
ANNO 1897
Maandag 23 Augustus
ALFEN De boerderij van den veehouder J. Van Maurik, onder
deze gemeente nabij Zwammerdam zich bevindende, brandde
gisteren tot den grond toe af. Eenig huisraad en de voorraad
kaas werd gered. Van de dienstbode verbrandde alles, behalve
hare gouden sieraden. Van den veehouder was alles geassu
reerd. Hooibroei was de oorzaak.
TER AAR Het aantal overledenen op 1000 inwoners be
droeg over 1896:15.42. De 45 óverledenen zijn naar den leef
tijd te rangschikken als volgt: beneden het jaar 11van 1-5
jaar 9, van 5-14 jaar 2, van 14-20 jaar 2, van 20-50 jaar 8,
van 50-65 jaar 3. van 65-80 jaar 8, boven 80 jaar 2. Er kwa
men 3 aangiften van levenloos geborenen voor. Het aantal ge
boorten bedroeg 100.
NOORDWIJK Onze kermis is in vollen aantocht, tot groote
blijdschap der jeugd, in wier onverdeelde belangstelling de toe
bereidselen voor deze jaarlijksche plechtigheid hoe primitief
ook zich mogen verheugen. Moge het traditioneele Noord-
wijksche kermisweer, dat is regen c.a., zich ditmaal eens lo
genstraffen; de vooruitzichten zijn echter niet schitterend.
ANNO 1972
woensdag 23 augustus
MÜNCHEN De dreiging van de Afrikaanse landen om de
spelen te boycotten, was gistermorgen nog steeds niet afge
wend. In een poging uit de impasse te raken heeft Avery Brun-
dage zich tot de regering van Groot-Brittannië gewend, of ze wil
bevestigen dat Zuid-Rhodesië nog steeds als Britse kolonie te
boek staat. De hoop dat de Engelse regering een oplossing zou
kunnen vinden, werd vrijwel onmiddellijk de bodem ingesla
gen. Londen liet simpelweg weten niet het plan te hebben in te
grijpen in de strijd over het al dan niet deelnemen van Rho-
desië. Ten overvloede werd gesteld dat de regering van lan
Smith volgens Londen illegaal is en dat alle bewoners van het
land Britse staatsburgers zijn. De strijd om Rhodesië heeft 48
uur geduurd. Maandag viel tijdens de zitting van het IOC geen
beslissing. Dinsdag pas volgde de stemming na beraadslagin
gen die opnieuw bijna een hele dag hadden geduurd. Avery
Brundage werd na zijn mededeling over het uitsluiten van Rho
desië gevraagd of hij meende dat de invloed van de politiek in
de Olympische beweging zeer groot is geworden. De voorzitter
antwoordde teneergeslagerc ,.Yes". Het IOC heeft voorgesteld
de Rhodesische atleten toch aan de Spelen te laten deelne
men, als "individuelen", zij zouden dan moeten uitkomen on
der de Olympische vlag. Dit was voor de vertegenwoordigers
van Zuid-Rhodesië onaanvaardbaar. Grant Stewart, de voorzit
ter van het Olympisch comité van Zuid-Rhodesië verklaarde dat
atleten en officials in München zouden blijven om de spelen
als toeschouwers bij te wonen. Hij voegde er aan toe bitter te
leurgesteld te zijn over de beslissing van het IOC.Dit besluit
heeft niets met sport te maken, het is een zuiver politieke aan
gelegenheid."
WÊÊÊÊm
LEIDEN KEES VAN KUILENBURG
Geen geschikter gemeente had
den de reinigingsdirecteuren
volgens het Leidsch Dagblad in
het najaar van 1963 kunnen uit
zoeken voor hun jaarvergade
ring. De Gemeentelijke Reini-
gings- en Ontsmettingsdienst
(G.R. en O.D.) vierde enkele
maanden later het vijftigjarig
bestaan en tevens werd een
maand later de eerste paal ge
slagen voor een nieuwe vuilver
brandingsinrichting. Kortom, de
directeuren vielen wat de krant
betreft met de neus in de boter.
In een toespraak zei directeur
H. Hoom van de G.R. en O.D.
dat zijn dienst als verzorger van
de reinheid van de stad een ui
termate belangrijke taak heeft.
„De dienst heeft in de afgelopen
vijftig jaar veel ups en downs
beleefd en helaas ook moeten
ervaren, dat niettegenstaande
de inspanning en zorg, dat het
ideaal een schone Sleutelstad
een ongrijpbaar ideaal bleek te
zijn."
Al in de Middeleeuwen riep het
stadsbestuur de burgers op tot
reinheid. Geruime tijd werd het
vuil door de inwoners domweg
ergens op straat gedeponeerd.
Het zou nog eeuwen duren
voordat aan deze praktijk een
einde kwam.
In 1911 nam de gemeenteraad
het besluit om de vuil inzame
ling in eigen beheer te nemen
en hiervoor ook een verbran
dingsinstallatie te bouwen. Het
ophalen van het huisvuil begon
in 1914 met paard en wagen. Na
twintig jaar kwamen er vracht
auto's. Het huisvuil werd tot
1929 verbrand bij de Stedelijke-
Lichtfabrieken Leiden (SLF).
Daarna werd het Leidse vuil
dertig jaar lang afgevoerd naar
de gemeente Nieuwkoop, waar
het werd gestort.
Eind 1963 ging de eerste paal
voor de vuilverbranding in Lei
den de grond in. De vuilver
brandingsinstallatie verrees in
Leiden-Noord. In die tijd pro
duceerde de Sleutelstad ook aJ
het nodige afval. In de brochure
Helpt mee Leiden schoon te hou
den! Het is ook Uw Stad is te le
zen dat er per jaar drie miljoen
De zware emmers hebben inmiddels plaatsgemaakt voor containers en
hoeven ook niet meer met de hand te worden geleegd. Ook de kleding
van de werklui is wat aangepast. foto henk bouwman
daling van 4,5 procent. Het oud vergelijking met 1995. Er werd
papier en karton dat werd inge- 6162 ton opgehaald. Dat is 52,6
zameld steeg met 17 procent in kg per inwoner per jaar.
L O F
LEIDSCH DAGBLAD
(Opgericht 1 maart 1860)
KANTOOR
Rooseveltstraat 82 071-5356356
Postadres: Postbus 54,
2300 AB Leiden
ABONNEESERVICE
Abonnementen 071-5128030
Geen krant ontvangen?
Bel voor nabezorging:
Ma.t/m/vr 18 00-19.30 uur en
Zaterdag 10 00-12 00 uur 071-5128030
DIRECTIE
B. M. Essenberg,
J. Kiel adjunct)
HOOFDREDACTIE
J.G. Majoor,
T. van Brussel (adjunct)
PUBUC RELATIONS
W H C. M Steverink 071-5356356
OMBUDSMAN
R D Paauw 071-5356215'
Tel. dag. 9.30 -11.30 uur of per post.
REDACTIE
J Rijsdam, chef redactie nieuwsdienst/kunst
J.M Jacobs, chef red Groot Leiden
A J .8 M Brandenburg, chef eindred. regio
F Blok. chef eindredactie algemeen Lectuur. Grave)
W.F Wegman, chef red Duin en Bollenstreek
W Spierdijk, chef sportredactie
J. Preenen, chef binnen-, buitenland, eco
Redactie ff
Hoofdredactie ff
ADVERTENTIES
Maandag t/m vrijdag van 8.30 tot'
ABONNEMENTEN
bijvooruitbetaling:
per maand (acceptgiro)
per kwartaal (acceptgiro)
per jaar (acceptgiro)
Abonnees die ons een machtiging
verstrekken tot het automatisch ah
van het abonnementsgeld, ontvan i
korting per betaling.
VERZENDING PER POST
per kwartaal (NL)
LEIDSCH DAGBLAD OP CASSETH
Voor mensen die moeilijk lezen.*
ogen hebben of blind zijn (ofetm
leeshandicap hebben), is een sameffn -
het regionale nieuws uit het Leidsch D
geluidscassette beschikbaar Voor into s<
0486-486486 (Centrum voor Gesprot jg
Het huisvuil werd in 1963 aangeboden in zware metalen emmers. Veel vuilnismannen moesten dan ook
voortijdig afhaken met gezondheidsklachten. foto archief holvast
emmers huisvuil werden inge
zameld door de mannen van de
gemeentereiniging. Deze em
mers op rijen gezet, vormen een
weg - zes emmers breed - van
Leiden tot Groningen. Een af
stand van 241 kilometer.
Vandaag de dag is de situatie
aanzienlijk veranderd. Het afval
wordt gescheiden ingezameld
en de zware emmers hebben
plaatsgemaakt voor de wat han
delbaardere groene of bruine
containers, plastic zakken of
bakken die op bepaalde plaat
sen in de stad staan. In 1996
werd 32.638 ton zogenoemd
restafval opgehaald. Een daling
met 0,3 procent ten opzichte
van 1995. Vorig jaar werd 4477
ton grof huisvuil opgehaald, een
daling van maar liefst 17,3 pro
cent ten opzichte van het jaar
ervoor.
De Leidenaars boden vorig jaar
ook minder groen afval aan dan
in 1995. In 1996 haalde de
dienst 4824 ton gft-afval op. Een
ZIEKENHUIZ
ONGEVALLENDIENST
Academisch Ziekenhuis vanaf zaterdag 13.00 t/m dinsdag 13.00 en vani fn
woensdag 13.00 t/m vrijdag 13.00, woensdag 13.00 uur (Diaconessenhvl';
dagelijks St.Elisabeth Ziekenhuis.
BEZOEKUREN
DIACONESSENHUIS
(tel 071-5178178): dagelijks 14.30-15.15 uur en 19.00-19 45 uur.
Kraam- en zwangerenafdeling: buiten de gewone bezoektijden, voor partntfL.
bovendien van 10 30-11 15 uur en van 19.45 - 21 00 uur w
Special Care Unit: 10 30-11 00 uur, 15.00-15 30 uur en 19.00-19.30 uurer^
overleg met de dienstdoende verpleegkundige
Kinderafdeling: 10.30-19.00 uur. na overleg met de dienstdoende verpleeg»' C
Jongerenafdeling. 14.30-15.15 uuren 19.00-19.45 uur
RIJNLAND ZIEKENHUIS vestiging St. Elisabeth
(tel. 071-5454545) dagelijks 14.00-15.00 uuren 18 30-19 30 uur. klassele
daarnaast ook 11 15-12.00 uur
Kraamafdeling: 14 30-15 30 uuren 18.30-19.30 uur (voor vaders tot 21 00i jji
Kinderafdeling: 14 30-19 00 uur (voor ouders de gehele dag)
Afdeling hartbewaking (CCU)en intensive care (IC): 14.00-14.30 uur
r, klasse li" f
Spoedeisende hulp dag en nacht geopend
RIJNLAND ZIEKENHUIS vestiging Rijnoord
(tel 0172-463131) dagelijks 14 00-15 00uuren 18.3C
daarnaast ook 11 15-12 00 uur
Geen spoedeisende hulp meer mogelijk
ACADEMISCH ZIEKENHUIS
(tel. 071-5269111) alle patiënten (behalve kinderen) 14 15-15 00 uur en l! F
19.30 uur <ll
Avondbezoekuur afdeling Verloskunde 18.15-19 00 uur, 19 00-20.00 uurf* m
Partners/echtgenoten met kinderen.)
Voor zwangeren zaterdag en zondag van 10.00 tot 11 00 uur uitsluitend
partners/echtgenoten en eigen kinderen.) t
Kinderafdelingen: voor ouders van opgenomen kinderen is er een ruime bes
mogelijkheid in overleg met de hoofdverpleegkundige
Voor andere bezoekers gelden de volgende tijden: keel-, neus- en oorheelku |j(
neurologie: 14 15-15 00 uuren 18 30-19 30 uur; oogheelkunde en heelku^ nf
14 15-15 00 uur en 18.30-19.00 uur
Kinderkliniek zalen voor peuters, kleuters en grote kinderen 15.15-17 OOuil
babyzaal en boxenafdeling volgens afspraak.