F
Malaria bezig aan opmars
Buitenland
)oolse regeringscoalitie wankelt
'Lichtend voorbeeld voor de jeugd'
Onvrede op Montserrat
-Koeienbotten filteren drinkwater
Jeltsin steekt bemanning
Mir hart onder de riem
Linkse samenwerking in Spanje staat op springen
Israël boos over Arafats
dialoog met radicalen
IIJDAG 22 AUGUSTUS 1997
Bejaarde rent vuur in voor kunstgebit
uTTAWAEen 88-jarige man die door de brandweer met harde
band uit een brandend hotel werd gehaald, moest enkele minu
ien later opnieuw worden gered. De bejaarde was het Trans-Ca-
oada Hotel in het noorden van Ontario weer binnengegaan om
lijn kunstgebit te redden. Bij de reddingsacties vielen over en
yeer rake klappen. Uiteindelijk sleepte een brandweerman hem
paar buiten, zonder kunstgebit overigens.
J Vfghaanse oppositieleider verongelukt
iMABADBij een vliegtuigongeluk in Afghanistan is de belang
rijkste oppositieleider om het leven gekomen. De kersverse pre-
nier van de verdreven regering, Abdul Rahim Gaffurzai, stierf
amen met enkele andere inzittenden toen het toestel waarin ze
aten bij de landing in het Centraal-Afghaanse Bamiyan neer
stortte. Gaffurzai stond sinds een week aan het hoofd van het
bondgenootschap dat tegen de huidige machthebbers in de
hoofdstad Kabul, de Taliban, strijdt.
Hongaren herbouwen brug Mostar
iedapest Hongaarse soldaten gaan de historische brug van het
Bosnische Mostar herbouwen. De oeververbinding gold ooit als
iymbool van de lange multi-etnische geschiedenis van de stad
inde regio. Maar in 1993 stortte de brug in na wekenlange artil-
Jkriebeschietingen tijdens het etnische conflict tussen moslims
3 nKroaten. De 28 meter lange brug overspande sinds 1566 de
ivier Neretva. De Turkse bouwheren gebruikten 456 blokken
:l(%en van elk twee ton.
BP en Greenpeace vinden elkaar
inden Het Britse energieconcern BP heeft gisteren zijn eis tot
chadevergoeding aan de milieuorganisatie Greenpeace laten
len. Dit nadat de organisatie de verzekering had gegeven de
ining van olie in het veld Foinaven ten westen van de Shet-
id-eilanden niet te verstoren, zo deelde BP mee. Greenpeace
in een verklaring toe te juichen dat BP ook stappen neemt
de bevriezing van de tegoeden, waartoe de rechter ook had
isloten, weer op te heffen.
piplomatieke rel na aanrijding
;kou Rusland heeft de Amerikaanse diplomaten in Moskou
■teren beschuldigd van roekeloos rijgedrag en aangekondigd
bbassademedewerker Bryza, die onlangs een voetgangster
aanreed, strafrechtelijk te vervolgen. Volgens een woordvoerder
ran het Russische ministerie van buitenlandse zaken heeft het
Amerikaanse ambassadepersoneel dit jaar al 141 verkeersover-
tredingen begaan. Maar volgens een ambassadewoordvoerder
atten daar ook bekeuringen wegens vieze kentekenplaten bij.
D ilbanees bekent brandstichting Rheine
m bteineEen 17-jarige etnische Albanees heeft gisteren bekend
dat hij de brand in het plaatsje Rheine heeft aangestoken, waar-
"uj een dag eerder zeven mensen omkwamen. Volgens de offi-
ier van justitie heeft de verdachte toegegeven dat hij brand
leeft gesticht, omdat hij^kwaad was dat de oudste dochter uit
?t Duits-Russische gezin de verkering had uitgemaakt. De
ichter is in de vlammen omgekomen, evenals haar moeder,
rootvader en nog vier kinderen.
^Taiwan heeft nieuwe premier
w iaipei De Taiwanese premier Lien Chan heeft gisteren het aftre
den van zijn regering aangekondigd. De nieuwe premier is Vin
cent Siew, ook lid van de regerende Nationalistische Partij. Hij
is vroeger voorzitter van de raad die zich bezighield met de
mtacten met China. Siew zei dat hij tijdens zijn premierschap
ragingen zal doen de kille relatie met China te verbeteren.
«RESPONDENT
Poolse regering dreigt luttele weken voor de
irlementsverkiezingen van 21 september te val-
over een motie van wantrouwen van de Boe-
npartij, de kleinste coalitiepartner. Het Poolse
lo irlement stemt komende woensdag over de mo-
waarin het parlement wordt gevraagd het ver-
luwen in premier Cimoszewicz op te zeggen.
ding is de weigering van Cimoszewics om
eer graan af te nemen van boeren die door de
:ente watersnoodramp om extra inkomsten
legen zitten.
De motie leek tot gisteren nauwelijks kans te
parus Een half
miljoen jongeren
hebben gisteren in
Parijs paus Johan
nes Paulus II en
thousiast verwel
komd. De paus
maakte een ver
moeide indruk,
maar voelde zich
te midden van alle
jongeren in zijn
element. „Jullie
zijn de hoop van
de wereld", zo
hield hij hen voor.
Eerder op de dag
had de Franse pre
sident Chirac hem
een lichtend voor
beeld voor de
jeugd genoemd.
Vandaag brengt
de kerkvorst een
omstreden bezoek
aan het graf van
een anti-abortus
activist. FOTO EPA
Wereldgezondheidsorganisatie voorspelt zestien procent meer slachtoffers
Malaria is bezig aan een opmars. De dodelijke parasiet is
niet langer alleen in de tropen, maar ook in gematigder
streken - waaronder Europa en Noord-Amerika - te vin
den. Een vaccin tegen malaria bestaat niet, evenmin als
een afdoend geneesmiddel. De Wereldgezondheidsorga
nisatie (WHO) voorspelt zestien procent meer slachtof
fers rond het jaar 2000. Nu sterven per jaar zo'n drie mil
joen mensen aan malaria.
ferentie aller tijden die deze
week in de Indiase stad Hydera
bad wordt gehouden. Daar
identificeerde precies honderd
jaar geleden de Britse arts Rol
and Ross de anophelesmuskiet
als de overbrenger van de fatale
falciparumparasiet.
HYDERABAD CPD-AFP
In de jaren zestig voorspelde de
WHO dat malaria tegen het
eind van de eeuw als volksziekte
zou zijn overwonnen. Van dat
optimisme is niets terug te vin
den op de grootste malariacon-
Sindsdien zijn vele pogingen
ondernomen de infectieziekte
te bestrijden, maar steeds wist
de dodelijke parasiet weerstand
op te bouwen tegen het nieuw
ste bestrijdingsmiddel. De para
siet belandt door een beet van
een besmette muskiet in de
menselijke bloedbaan en richt
daar een ravage aan. Bij een
volgende beet wordt de parasiet
opgenomen door een andere
muskiet, die het naar een vol
gend slachtoffer brengt.
Aanvankelijk bleek kinine een
probaat middel en na de Twee
de Wereldoorlog werd de mus
kietenpopulatie met miljarden
tegelijk afgemaakt door DDT en
andere insecticiden. Maar ma
laria is zeker niet uitgeroeid.
„DDT is als chloorverbinding
milieuonvriendelijk en wordt al
leen in de ergste gevallen nog
gebruikt. Bovendien is de mo
derne muskiet immuun gewor
den voor insecticiden en ook de
parasiet blijkt nu bestand tegen
de meeste medicamenten",
zegt dr. K. Sharma, malariaex
pert bij de WHO.
De muskiet plant zich niet al
leen meer voort in moerassen
en stilstaand water, maar gedijt
inmiddels ook in steden en an
dere bevolkingscentra. Massa
toerisme en migratie dragen bij
tot verspreiding van mala
riahaarden buiten de tropische
Derde-Wereldlanden. Reizigers
naar besmette gebieden, die
voor en na hun vertrek een pro
fylactische kuur volgen, mogen
niet langer rekenen op afdoen
de bescherming.
Het beste is daarom om de
muskiet of afstand te houden
door onbedekte lichaamsdelen
in te smeren met een afwerend
middel, in de vorm van spray of
zalf, vooral tegen het vallen van
de avond. De WHO raadt verder
aan 's nachts onder een mus
kietennet (klamboe) te slapen of
in een air-conditioned vertrek.
'Goldstone ook
op dodenlijst
extreem-rechts'
PRETORIA PPA-Rtr-ANP
Op de dodenlijst van extreem
rechts in Zuid-Afrika stond ook
Richard Goldstone, die van juli
1994 tot oktober vorig jaar
hoofdaanklager is geweest van
het Joegoslavië-Tribunaal in
Den Haag. Dit zei Janusz Walus,
de moordenaar van communis
tenleider Hani, gisteren voor de
Waarheidscommissie in Preto
ria.
Voor zijn komst naar Neder
land verwierf Goldstone zich
een reputatie met zijn onder
zoeken naar het geweld in Zuid-
Afrika. Die toonden aan dat de
len van de veiligheidsdiensten
direct betrokken waren bij ge
heime en illegale operaties te
gen het ANC. Met zijn werk
dwong Goldstone respect af bij
zowel blank als zwart en leverde
hij een bijdrage aan de ontman
teling van het apartheidssys
teem. Goldstone werkt nu als
rechter bij het constitutionele
hof in Zuid-Afrika.
Maker van eerste
atoombom dood
LOS ALAMOS Rtr
Norris Bradbury, de natuurkun
dige die de eerste atoombom in
elkaar zette en daarna leiding
gaf aan het nucleaire laboratori
um Los Alamos, is op 88-jarige
leeftijd overleden. Bradbury
ging in 1944 werken bij het ul
tra-geheime Manhattan-pro
ject, waar onder leiding van Ro
bert Oppenheimer de eerste
kernbom werd gebouwd. Brad
bury leidde het team dat was
belast met de samenstelling van
de niet-nucleaire componenten
voor de eerste kernexplosie in
de geschiedenis.
De geslaagde explosie op 16
juli 1945 in Trinity Site in de
staat New Mexico maakte de
weg vrij voor de kembom-aan-
vallen op de Japanse steden Hi
roshima en Nagasaki, waarmee
een einde kwam aan de Tweede
Wereldoorlog.
Na de oorlog werd Bradbury
gevraagd directeur van Los
Alamos te worden als opvolger
van Oppenheimer. Hij stelde
zich voor zes maanden beschik
baar maar bleef 25 jaar in func
tie. Onder zijn leiding werden in
de tientallen jaren van de Kou
de Oorlog in de top-geheime fa
briek nucleaire, conventionele,
thermonucleaire en andere wa
pens ontwikkeld.
0apest hans certsen
maken omdat de Vrijheidsunie, de grootste oppo
sitiepartij, deze in eerste instantie afdeed als 'een
doorzichtige electorale stunt1'van de Boerenpartij.
Gisteren maakte de Vrijheidsunie echter bekend
de motie alsnog te willen steunen. Daardoor lijkt
een parlementaire meerderheid verzekerd.
Als de Poolse regering valt, zou het de opmaat
tot een belangrijke politieke omwenteling kunnen
zijn. Als de Boerenpartij de regering nu ten val
brengt, is een voortzetting van de huidige coalitie
na de verkiezingen onwaarschijnlijk. De socialis
ten (ex-communisten) kunnen niet zonder de
Boerenpartij, terwijl de laatste lijkt te lonken naar
een coalitie met de rechts-liberale oppositie.
'mering onder Britse veganisten
■Ader veganisten (mensen die
I gen het gebruik zijn van alle
I orten dierenproducten) in
I oord-Engeland is deze week
ote beroering ontstaan na de
1 ïtdekking dat hun waterlei-
1 ngbedrijf filters van verkoolde
leienbotten gebruikt om het
inkwater te zuiveren.
Yorkshire Water PLC heeft la-
n weten dat het drinkwater
aan alle volksgezondheidseisen
voldoet en dat het te ver zou
gaan om de drinkwatervoorzie
ning aan te passen aan 'indivi
duele voedingsbehoeften of in
dividuele religieuze, ethische of
medische behoeften'.
Het bedrijf stelt bovendien
dat voor de filters alleen botten
van oude, op natuurlijke wijze
gestorven koeien uit India wor
den gebruikt, omdat alleen de
beenderen van deïe heilige
'scharrelkoeien' broos genoeg
zijn om tot kolen voor de filters
te worden verbrand.
„Ik vind het schandalig", zegt
veganiste Miriam Scott. Zolang
ze niet zeker weet of haar drink
water van de zuiveringsinstalla
tie komt waar de koeienbotten-
filters worden gebruikt, koopt
ze water in flessen. Al voelt ze
zich ook daar niet lekker bij
vanwege al dat plastic.
MOSKOU Rtr-AFP-DPA
londen De politieke leider van het Caribische ei
land Montserrat, dat wordt bedreigd door een cata
strofale vulkaanuitbarsting, is gisteren opgestapt.
Premier Osbome maakte zijn aftreden bekend tijdens
een betoging van 250 woedende demonstranten
voor zijn kantoor. Zij eisten zijn aftreden omdat hij
zich in hun ogen niet hard genoeg heeft verzet tegen
de verhuispremie die door Londen (Montserrat is een
Britse kolonie) aan de getroffen eilandbewoners was
toegezegd. De meeste bewoners eisen het Britse
staatsburgerschap, bescherming van de bezittingen
die ze achterlaten, medische zorg, werkloosheids
compensatie en hulp voor kinderen die elders naar
school moeten. De evacuatie van de eilandbewoners
is nog steeds op vrijwillige basis. Op de foto wach
ten een moeder en haar dochter bij het kantoor waar
ze zich aan kunnen melden voor evacuatie.
FOTO EPA
niet vergeten dat de status van
Rusland als grootmacht voor
een groot deel afhangt van de
staat van onze ruimtevaartin
dustrie", aldus Jeltsin.
De reparatiewerkzaamheden
zijn ook voor de Verenigde Sta
ten van onschatbare waarde. Bij
alle zorg om het welzijn van
hun astronaut Foale en zijn
Russsische collega's leren de
Amerikanen door de dramati
sche ongelukken, fouten en de
reparaties aan de Spektr-modu-
le alleen maar meer. De Russen
eens de concurrenten in de
ruimte, tegenwoordig de naaste
partners van de VS hebben
wat langdurig verblijf in het sta
tion betreft veel meer ervaring
dan de Amerikanen.
Amerikaanse vaklieden en
media maken ook geen geheim
van hun bewondering voor wat
de partners van de NASA in
Moskou al de afgelopen weken
en maanden aan crisismanage
ment in de ruimte, hebben ge
presteerd. Bij de opbouw en
constructie van het 108 meter
lange wereldruimtestation
Alpha, waarvan de bouw vol
gend jaar begint, zal men profi
teren van de ervaringen met de
Mir.
De Russische president Jeltsin
heeft de bemanning van het
Russische ruimtestation Mir,
die rond het middaguur aan
een gevaarlijke en cruciale repa
ratiemissie is begonnen, een
hart onder de riem gestoken.
Hij prees de kosmonauten en
hun werk onder extreme om
standigheden en beloofde vol
gend jaar meer geld uit te trek
ken voor de in financiële nood
verkerende ruimte- en lucht
vaartindustrie.
De twee Russische kosmo
nauten, Anatoli Solovjov en Pa
vel Vinogradov, hebben hun
zware ruimtepakken aangetrok
ken om hun 'interne ruimte
wandeling' naar de beschadigde
luchüedige en donkere Spektr-
module te maken. Zij zijn al
kort na middernacht opgestaan
om medische controles te on
dergaan en de ruimtepakken te
inspecteren.
De reparatie die zij gaan uit
voeren, is cruciaal voor het
voortbestaan van het enige la
boratorium dat in een baan om
de aarde draait. Ook staat vol
gens Jeltsin het aanzien van
Rusland op het spel. „Men moet
)VSE ook voor
erkiezingen in
tepublika Srpska
ENEN» Rtr-DPA-AFP
BARCELONA HENK VAN DEN BOOM
CORRESPONDENT
De samenwerking tussen de Spaanse communisten
met andere linkse groeperingen, de Izquierda Unida
staat op springen. De al maanden voortdurende wrij
vingen binnen het linkse blok zijn deze week tot een
uitbarsting gekomen. Julio Anguita, IU-coördinator en
tevens leider van de Spaanse communistische partij
(PCE), wordt als de grote zondebok aangewezen. De
andere groeperingen eisen zijn vertrek.
De stammenstrijd tussen communisten, republikei
nen, groenen en nationalisten heeft het linkse blok al
vanaf de oprichting in de jaren tachtig parten ge
speeld. De communisten proberen er de dienst uit te
maken. Grote namen als La Pasionaria en Carillo, die
in hun strijd tegen Franco de PCE internationale faam
bezorgden, worden in Spanje nog altijd met respect
uitgesproken. De ondergang van het Sovjet-commu-
nisme heeft daar geen afbreuk aan kunnen doen.
Het ziet er niet naar uit dat Anguita ooit in dit rijtje
van grote namen wordt bijgeschreven. De 55-jarige
voormalige schoolmeester, zoon van een militair uit
het leger van Franco, veroorzaakt binnen en buiten
zijn eigen gelederen steeds meer ergernis door zijn ei
genzinnige optreden. Hem wordt door de socialisten
(PSOE), die niet deelnemen in de IU, verweten dat hij
ertoe heeft bijgedragen dat de rechtse Volkspartij van
premier Aznar vorig jaar de verkiezingen heeft gewon
nen.
Het is duidelijk dat PSOE-leider Gonzalez en de zij
nen de verkiezingsnederlaag voornamelijk aan zich
zelf hebben te wijten. Maar opvallend is wel de steun
die de linkse leider Anguita bij herhaalde gebeurtenis
sen aan Aznar heeft bewezen. Zijn bezoeken aan pa
leis Moncloa wekten achterdocht toen hij kort daarna
zijn steun gaf aan de nieuwe, zeer omstreden wet op
de digitale televisie. Met deze wet heeft Aznar een
sterkere greep gekregen op de elektronische media.
Nog onbegrijpelijker was de tegenstem van Anguita
op de wet over de hervorming van de arbeidsmarkt.
Hiermee ondergroef hij het moeizame compromis dat
door de verwante communistische vakbond CCOO
met de werkgevers was bereikt. Een groot deel van de
2,5 miljoen IU-stemmers stammen uit de gelederen
van deze bond.
Eind vorig jaar haalde Anguita de kolommen van de
Britse roddelbladen met zijn aanval op de
'constitutionele monarchie'. De huidige staatsvorm is
na het Franco-tijdperk door alle politieke partijen on
derschreven, inclusief de PCE. De aanval op de koning
werd door veel Spanjaarden beschouwd als een vorm
van heiligschennis. Anguita's meest fervente tegen
stander binnen de IU-gelederen is Cristina Almeida,
zelf ex-communist en nu voorzitter van Nieuw Links.
Almeida vertegenwoordigt de stroming die aankoerst
op samenwerking met de socialisten. Ze verwijt Ang
uita dat hij de IU steeds dieper in een isolement stort.
Volgens haar moet een partij die ruim tien procent
van de stemmen heeft, meer invloed kunnen uitoefe
nen op het Spaanse politieke toneel.
Almeida kreeg deze week bijval uit Galicië. De afde
ling van de IU daar besloot om bij de komende regio
nale verkiezingen op 19 oktober een pact te sluiten
met de socialisten. Toen Anguita de opzegging eiste
van de geplande samenwerking en de afdeling daarop
weigerde daaraan gehoor te geven, was de breuk een
feit.
Dit dreigt ook te gebeuren in de andere regio's,
waar men het dictaat van Anguita niet langer pikt. De
voormannen van de IU in Catalonië en Andalusië
hebben zich de afgelopen dagen vierkant uitgespro
ken tegen het beleid van hun leider. Het lijkt erop dat
er maar één manier is om de eenheid van 'links Span
je' te redden: het aftreden van Julio Anguita.
TEL AVIV AD BLOEMENDAAL
mas-leider Rantisi het bekende
verlanglijstje, zoals de vrijlating
van alle 'politieke gedetineer
den', een 'confrontatiepolitiek'
tegenover de nederzettingen, en
een recht op terugkeer voor alle
Palestijnen.
Volgens Netanyahu's media-
adviseur, Bar-Ilan, belooft
Arafats dialoog met de islamis-
ten weinig goeds. „Sinds de Pa
lestijnse Autoriteit werd gesticht
heeft Arafat overeenkomsten
gesloten om terreurorganisaties
te behagen. Wij geloven niet dat
dit soort zoethouderij werkt.'
Voor Arafat vormt de dialoog
met Harnas een antwoord op de
Israëlische strafmaatregelen, die
zijn ingesteld na de bomaanslag
van vorige maand in Jeruzalem.
Hij wil zijn volk duidelijk maken
dat hij niet zal toegeven aan wat
hij omschrijft als 'de dictaten
van Netanyahu'.
CORRESPONDENT
Israël heeft kwaad gereageerd
op de pogingen van Arafat een
dialoog aan te gaan met radica
le islamitische groepen als Ha
rnas en Islamitische Jihad. „Nie
mand kan van ons verwachten
dat we het vredesproces voort
zetten en door de vingers zien
dat Arafat geen werk maakt van
de terreurbestrijding", aldus
premier Netanyahu.
De tweedaagse vergadering,
die beoogde een 'nationale dia
loog' tot stand te brengen tus
sen voor- en tegenstanders van
het vredesproces binnen de Pa
lestijnse Autoriteit, heeft giste
ren in Gaza weinig concreets
opgeleverd. De leiders van de
organisaties hielden toespra
ken, maar van een dialoog was
geen sprake. Zo herhaalde Ha-
