Adolescenten willen een
(ptimistische boodschap'
Prachtige sfeerfilm met schitterende jonge cast
Verrassende zwarte komedie
Films &Boeken
Roddel en achterklap in
de Pakistaanse gemeenschap
)NDERDAG 21 AUGUSTUS 1997
tvia Waugh, schrijfster van De Mennyms sage over lappenpoppenfamilie
aar sage over de lappenpoppenfamilie Mennym is in-
iddels in tien talen vertaald, waaronder het Japans en
Litouws. Het winnen van de CPNB-prijs 'De Zilveren
jen' bracht de Britse kinderboekenschrijfster Sylvia
augh vorige week voor het eerst van haar leven in Am-
erdam. Bij de prijsuitreiking was ze zichtbaar aange-
ian en na afloop bekende ze dat ze haar succes nog
een verbijsterende ervaring vindt. Van gepensio-
•erd lerares werd ze ineens gevierd auteur en dat was
el het laatste waarop ze had gerekend.
kreeg ik de kritiek op dat nie
mand het waarheidsgehalte van
die belevenissen zou geloven. Ik
vroeg toen nog min of meer als
grapje of dat soms wèl het geval
was als ik er levensgrote lappen
poppen van maakte."
Waugh had haar briljante
vondst te pakken en leverde in
sneltreinvaart zes boeken af. Ze
bracht de Mennyms onder in
een groot herenhuis aan de
Brocklehurst Grove, van waaruit
ze het contact met de buiten
wereld zoveel mogelijk mijden
omdat de 'echte' mensen na
tuurlijk niet mogen ontdekken
dat ze niet van vlees en bloed
zijn.
UJCOISE LEDEBOER/GPD
augh, moeder van drie kinde-
n, verdiende lange jaren de
si als lerares Engels in het
iord-Engelse Gateshead:
lijn man en ik wilden de kin-
ren zoveel mogelijk kansen
ven en daarom was het abso-
rt nodig dat ook ik mijn
rentje bijdroeg. Maar voor zo-
mijn werk en het huishou-
n het toelieten heb ik wel al-
ii geschreven. Daarmee reali
se ik toch een stukje van
ijnoude meisjesdroom."
Óp haar 58ste greep ze de
rste mogelijkheid om met
rvroegd pensioen te gaan,
icht een schrift en ging zitten,
ide blanco bladzijden ontrol-
zich vanzelf haar opgespaar-
verhaal over de belevenissen
a mensjes die zo klein zijn
i er duizenden op de palm
n een hand passen: „Daar
Karlijn Stoffels ontving don
derdag in Amsterdam de
eerste 'Gouden Zoen' voor
haar debuut Mosje en Reize-
le. De prijs bedraagt 3000
gulden en maakt deel uit
van een campagne waar
mee de Stichting CPNB het
(blijven) lezen door jeugd
tussen 12 en 15 jaar wil sti
muleren. De 'Zilveren Zoe
nen' gingen naar Gebr. van
Ted van Lieshout en De
Mennyms van de Britse
schrijfster Sylvia Waugh.
Waugh is een wereldwijd
gevierd auteur. Ze was even
in Nederland voor de prijs
uitreiking en de promotie
van de vertaling van het
derde boek in haar serie
over een lappenpoppenfa
milie. De Mennyms belegerd
verschijnt bij uitgeverij
Gottmer en ligt komende
week in de winkel.
Donkere brillen
Onder leiding van grootvader
Sir Magnus ontwikkelen ze daar
een grote vaardigheid in met
behulp van grote jassen, hoe
den en donkere brillen. Contact
met ambtenaren kan zo goed
als altijd schriftelijk en verder is
de telefoon natuurlijk reuze
handig om ongezien allerlei
noodzakelijke rompslomp af te
wikkelen.
Sir Magnus, zijn vrouw Tulip,
zoon Joshua, schoondochter
Vinetta, de kleinkinderen en juf
frouw Quigley die eerst nog in
de gangkast leeft, hebben ka
rakters die iedereen uit zijn ei
gen familieleven zal herkennen.
Ze hebben vanzelfsprekend hun
eigenaardigheden, maar zelfs
van het recalcitrante puber
meisje Appleby maakte Waugh
een sympathiek portret dat als
troost voor elke wanhopige ou
der met pubers kan dienen.
De poppen kunnen natuurlijk
niet eten en drinken, maar daar
heeft Waugh op bedacht dat ze
doen alsof. Ze gaan gewoon aan
tafel, drinken thee en doen de
afwas alsof dat ook werkelijk
nodig is. De schrijfster onder
streept het belang van dergelij
ke dagelijkse rituelen: „Ze zijn
troostend omdat ze veiligheid
bieden." Maar die rituelen kun
nen ook het zicht op de diepere
bedoeling van het leven verhul
len omdat er intussen nooit
meer wordt gepraat. Met de fi
guur van kleinzoon Soobie, die
nooit doet alsof omdat hij daar
een grondige hekel aan heeft,
wil Waugh op de noodzaak van
'echt' contact tussen mensen
wijzen.
Met de Mennym-sage heeft
Waugh vooral de jeugd vanaf 12
jaar een dienst willen bewijzen,
de leeftijdscategorie waarin hef
tige en vaak onbegrepen emo
ties de boventoon voeren. Ze
vindt kinderboeken voor ado
lescenten als regel onnodig bit
ter en wil juist hen een optimis
tische boodschap over de waar-
Sylvia Waugh: van gepensioneerd lerares tot gevierd auteur, foto gpd
de van eerlijkheid, dapperheid
en zorgzaamheid meegeven:
„Door mijn ervaring als lerares
onder adolescenten weet ik 2
diende: „Die wilde dat ik De
Mennyms geschikt zou maken
voor achtjarigen omdat oudere
kinderen de lappenpoppen
ker dat daar grote behoefte aan maar kinderachtig zouden vin-
bestaat." den! Dat heb ik geweigerd om-
Verontwaardigd vertelt ze tot dat ik dat onzin vond en geluk-
slot nog over de uitgever bij wie kig kreeg ik gelijk."
ze haar manuscript eerst in-
In de Ban van Bedrog van Elizabeth George
lerantie, en de spanningen die
de samenvoeging van twee te
gengestelde culturen opleveren
in het dagelijks leven.
In In de Ban van Bedrog moe
ten we enkele oude bekenden
missen. De onverstoorbare,
knappe, adellijke inspecteur
Thomas Lynley van New Scot
land Yard heeft zijn vriendin
Helen Clyde eindelijk voor het
huwelijk weten te strikken en
heeft nu wel wat beters te doen
dan een moordonderzoek. Ook
zijn vrienden Simon en Debo
rah St. James zijn dit keer niet
van de partij. Brigadier Barbara
Havers, nog toegetakeld door
een aanval in het vorige boek,
moet het dus alleen opknappen.
In haar vakantietijd nog wel, die
ze op last van Lynley heeft moe
ten opnemen.
Ze houdt het echter niet lang
vol. De vermeende betrokken
heid van haar Pakistaanse buur
man en diens dochtertje bij de
ontwikkelingen in Balford-le-
Nez doen haar schielijk afreizen
naar de kust, waar ze zich als
tussenpersoon tussen politie en
Pakistani voegt bij het onder
zoeksteam van Emily Barlow, de
succesvolle inspecteur die ze al
jarenlang mateloos bewondert.
George heeft met haar nieuw
ste boek weer een politieroman
van formaat afgeleverd. Lief
hebbers van veel actie zullen
wellicht een zware dobber heb
ben aan het ruim 500 pagina's
tellende boek, dat naar hun
smaak misschien wat traag en
langdradig is. Lezers die houden
van een goed verhaal dat zin
dert van de onderhuidse span
ning, zullen In de Ban van Be
drog pas weer neerleggen na de
laatste bladzijde.
THRILLER RECENSIE
MONIQUE BRANDT/GPD
Elizabeth George. In de ban van bedrog.
Uitgeverij A.W. Bruna, Prijs 39,90
De kleine Pakistaanse gemeen
schap in het stoffige Engelse
badplaatsje Balford-le-Nez
wordt opgeschrikt door een
gruwelijke moord op een land
genoot. Het slachtoffer, Hayt-
ham Querashi, was pas in Enge
land gearriveerd als aanstaand
bruidegom het betrof een ge
arrangeerd huwelijk van
Sahlah Malik, de dochter van de
plaatselijke, traditioneel inge
stelde fabrikant Akram Malik.
Diens zoon, meer het type gou
den Rolex/opzichtige Ameri
kaanse slee, bestempelt het
misdrijf als een racistische
moord en eist op hoge toon,
met vrijwel de gehele Pakistaan
se gemeenschap in zijn kielzog,
gerechtigheid. Een etnisch con
flict staat op uitbarsten...
Ziehier een korte schets van
de inhoud van In de Ban van
Bedrog, het negende boek van
de Amerikaanse thrillerkoningin
Elizabeth George. Kenners van
haar werk weten natuurlijk al
dat bovenstaande inleiding
slechts een klein onderdeel is
van een veel groter geheel. Ge
orge is immers een meester in
het zorgvuldig weven van een
dicht netwerk van verhaallijnen
waarin vele uiteenlopende per
sonages de verdenking van de
lezers op zich laden. Daarbij
geeft Georges puzzelroman
in de ware zin des woords
een mooi beeld van de Pakis
taanse gemeenschap in een
stadje dat bepaald niet uitblinkt
door een groot vertoon van to-
'Inventing the Abbottsspeelt in hoogtijdagen rock 'n roll
Gridlock'd met gangsta-rapper Tupac Shakur
ui Roth en Tupac Shakur in Gridlock'd
FILM RECENSIE
pa een jaar geleden, op 13 september, werd de
merikaanse gangsta-rapper Tupac Shakur in Las
in zijn auto doodgeschoten vanuit een pas
sende wagen. Een bijna klassieke schietpartij
ezo in een film zou passen, maar die ook aan-
°°t bij de leefstijl van de man wiens muziek en
Ven gekenmerkt werden door geweld. Kort
torvoor had hij nog in twee films meegespeeld,
aarvan er een, Gridlock'd, deze week in premiè-
iaat.
In Gridlock'd speelt hij de hoofdrol tegenover
toiRoth. Twee junks in Detroit die ondanks hun
-tschil in huidskleur als vrienden door het leven
'an en waarbij Roth een onberekenbare, blanke
"Ijger' speelt. Tupac Shakur, de zachtmoedigste
511 de twee, moet Roth voortdurend helpen om-
Tatdie zich steeds in de nesten werkt,
et als in het leven van Shakur ligt in Grid-
M'dhet straatgeweld voortdurend op de loer, al
lb het eerst nog te gaan om het simpele verhaal
to hvee junks, Spoon (Shakur) en Stretch (Roth).
?ajn dope plotseling spuugzat nadat hun vrien-
lnCookie (Thandie Newton), waarmee ze geza-
'enlijk een succesvol jazztrio vormen, op oude-
141 avond in coma is geraakt als gevolg van een
'erdosis.
^Het tweetal wil van ellende acuut afkicken,
y stuit daarbij op een onneembare bureau-
- fobsche barrière. Een papieren jungle rrtet regels
Itjes, wachttijden, nummertjes en terug-
bekkende ambtenaren die zich niet meer druk
maken om junks die 'onmiddellijk' geholpen wil
len worden. Gaandeweg sluipt een tweede ver
haallijn de film binnen, die een reden te mee
vormt voor het duo om snel in een kliniek te wor
den opgenomen. Ze worden namelijk plotseling
verdacht van de moord op hun drugsdealer. Ze
gaan zelfs zover dat ze zichzelf verwonden om
maar te worden opgenomen.
Debuterend regisseur Vondie Curtis Hall, tot
dusver vooral bekend als acteur in een hele reeks
van films, heeft van dit door hemzelf geschreven
verhaal een verrassende, zwarte komedie weten
te maken, die qua toonzetting verwantschap
heeft met Danny Boyle's Trainspotting, waarin
ook stevig de draak wordt gestoken met het
drugsmileu.
Curtis Hall baseerde zich in Gridlock'd op zijn
eigen ervaringen in Detroit met drugsgebruikers,
dealers en een falend systeem van hulpverlening.
De voorbeelden uit zijn eigen streétlife, rijn op
een cynisch-humoristische manier verwerkt in de
film en leiden tot soms even schrijnende als hila
rische scènes. Het scenario zit op een geraffineer
de manier in elkaar, met als vertrekpunt de over
dosis van vriendin Cookie, die het duo een onver
wacht tumultueuze oudejaarsavond bezorgt.
Tim Roth en Tupac Shakur blijken volledig aan
elkaar gewaagd en zetten twee mismoedige sym
pathieke junks neer, die je zo op de koffie zou
vragen. Maar de werkelijkheid in de Amerikaanse
steden ziet er helaas wat grimmiger uit dan hier
wordt gesuggereerd. Dat blijkt eens te meer uit
het levensverhaal van Tupac Shakur die niet ou
der is geworden dan 25 jaar.
FILM RECENSIE
HENK MAURITS
Inventing the Abbotts. Te zien: Tuschinski
6, Den Haag.
Mooi aansluitend bij de Elvis-
nostalgie van de afgelopen week
is de film Inventing the Abbotts.
Geen film over Elvis, maar spe
lend in de hoogtijjaren van de
rock-and-roll (tussen 1957 en
1960) in het landelijke midwes-
ten. De jaren waarin jongens
vetkuiven en tochtlatten had
den en meisjes petticoats en
een Audrey Hepburn-look. Zo'n
film dus, waarvan Norman
Rockwell de art director had
kunnen zijn en Elvis Presley de
songwriter. Een prachtige kleine
sfeerfilm met een schitterende
jonge cast, die niettemin maar
in 3 bioscopen wordt uitge
bracht.
De distributeur in Nederland
zal gedacht hebben: wat moet je
met een film met de onmogelij
ke titel Inventing the Abbotts,
met een nauwelijks bekende re
gisseur van Ierse afkomst, Pat
O'Connor, en vijf jonge hoofd
rolspelers van wie alleen Liv Ty
ler enige bekendheid geniet
door haar optredens in Heavy
en Stealing Beauty. En toch is
Inventing the Abbotts een bo
vengemiddelde film die een
groter publiek verdient dan
hem nu is toegedacht. Is het
niet in de bioscoop, dan maar
in de filmhuizen.
Ook de vorige film van
O'Connor, Circle of Friends, trok
geen groot publiek, maar
O'Connor liet erin zien net
als in zijn debuutfilm Caleen
fijngevoelige, subtiele hand van
regisseren te hebben. Een man
die een talent heeft voor het
verfilmen van kleine drama's,
zoals in Inventing the Abbotts
het leven van twee families in
een klein stadje die een haat
liefdeverhouding met elkaar
hebben. De rijke Abbotts met
hun drie mooie dochters en de
arme Holts, een alleenstaande
moeder met haar twee opgroei
ende zonen.
De jonge cast van Inventing the Abotts met van links naar rechts: Jenniffer Connelly, Billy Crudup, Joanna Going, Joaquin Phoenix en Liv Tyler.
In dat gegeven, arm versus
rijk, ligt al een deel van het dra
ma opgesloten. Met name Ja-
cey, een van de twee broers,
heeft het er moeilijk mee dat hij
niet in een Abbott-wiegje is ge
boren. Maar er ligt nog een gro
ter drama ten grondslag aan
zijn opstandigheid. Hij is er hei
lig van overtuigd dat vader
Lloyd Abbott indirect verant
woordelijk is voor de tragische
dood van rijn eigen vader en
daarna bovendien met zijn
moeder heeft aangepapt. Jacey
is vervuld van wraakgevoelens
en uit die onder meer door met
alle drie de dochters naar bed te
gaan. Dit laatste tot verdriet van
zijn veel schuchtere, jongere
broer Doug die verliefd is op de
jongste dochter Pam, maar die
moet constateren dat zijn broer
door diens seksuele wraakacties
alles om zich heen verwoest.
Doug is de centrale figuur in
de film en vertelt met inner voi
ce het verhaal van de Abbotts en
de Holts. Een verhaal waarin
opstandigheid, klassebewust-
rijn en romantiek de boventoon
voeren. O'Connor laat zien hoe
de levens van mensen soms be
paald worden door leugens en
halve waarheden, of door het
verlangen naar macht en aan
zien. Qua sfeer roept Inventing
the Abbotts herinneringen op
aan films als Rebel without a
Cause en The Last Picture Show
en meer recent The Bridges of
Madison County.
Maar naast de sfeertekening
van de late jaren vijftig, en het
subtiele scenario, maakt vooral
het acteren van die vijf teena
gers indruk. Joaquin Phoenix
(Doug), Billy Crudup (Jacey),
Jennifer Connelly (Eleanor), Jo
anna Going (Alice) en Liv Tyler
(Pamela). Een nieuwe generatie
jonge Hollywoodsterren die
zich aandient en die we onge
twijfeld nog vaak zullen terug
zien op het scherm.
FILMS AMSTERDAM
ALFA 1 (020)6278806
13.00, 15.45, 18.30, 21.30: Sling
Blade
ALFA 2
13.30, 16.00, 19.30, 22.00: Mar-
ALFA3
19.30, 22.00; do vr ma di ook
13.30,16.00: A Month by the Lake
ALFA 4
13.00, 21.30 (beh di): The Funeral
15.45, 18.45: Four Rooms
di 13.30, 17.00, 20.00: Kwaidan
ALHAMBRA 1(020) 6233192 4
16.00, 18.45, 21.30; do vr madi
00k 13.15: Bean
ALHAMBRA2
17.15, 20.45; do vrmadiook
13.30: The English Patient
BELLEVUE CINERAMA (020)
6234876
12.45, 15.30, 18.30, 21,30 Bat
man Robin
CINERAMA 2
12.15, 14.30, 17.00, 19.30,
22.00: Bean
CALYPSO 1 (020) 6234876
12.30, 15.15, 18.00, 21.00: Face
Off
CINECENTER (020)6236615
16.45, 22.15; zo 00k 11.00, 14.00:
Gridlock'd
16.45, 19.30; zo ook 11.00, 14.00:
Romeo Juliet
22.00: Karakter
19.15: Everyone Says I Love You
16.30, 18.30; zo ook 11.00, 13.45:
Nelly Et Mr. Arnaud
17.15, 19.45, 22.00; zo ook 11.15,
14.30: Un Air de Familie
20.30: Cinema Boulevard
CINEMA 1 (020)6151243
18.45, 21.45 (beh vrza 19.45,
22.45); zazo wo ook 12.45, 15.45:
Face Off
CINEMA 2
19.15, 22.15 (beh vrza 20.15,
23.15); za zo wo ook 15.15: Men in
Black
CITY 1 (020) 6234579
13.30, 16.15, 19.15, 21.45; za zo
ook 11.00: Men in Black
CITY 2
13.00, 15.45, 18.45, 21.30: Speed
2: Cruise Control
CITY 3
13.15, 15.30, 19.00, 21.30; zazo
ook 11.00: Con Air
CITY 4
18.30, 21.15; do vr ma di ook
12.45, 15.30: The Fifth Element
CITY 5
13.15, 15.30, 19.00, 21.30; za zo
ook 11.00: The Crow II - City of An
gels
CITY 6
13.00, 15.45, 18.45, 21.30; za zo
ook 11.00: Scream
CITY 7
13.45, 16.30, 19.00, 22.00; za zo
ook 11.00: Anaconda
DESMET (020)6273434
19.15, 21:15: Nerolio
do t/m zo 19.30: Big Night
dot/m di 21.30: AToute Vitesse
zo 16.30; ma t/m wo 19.30: Micro-
22.00: Lost Highway
di 22.15: Sneak Preview
KRITERION 2
17.15: II Postino
NEDERLANDS FILMMUSEUM (020)
5891400
19.30: North by Northwest
22.00 (za niet 22.00): Vertigo
19.00, 21.30: Retrospectief Alfred
Hitchcock
RIALTO 1 (020) 6753994
20.00: Marion
22.15:Love Serenade
RIALTO 2
19.45 (beh ma), 22.00: Kids Return
ma 20.00: Vive I'Amour
THE MOVIES 1 (020) 6386016
16.45, 19.15, 21.45; zo ook 14.15:
Sling Blade
THE MOVIES 2
18.00, 20.00; zoook 14.15, 16.00:
Bean
22.00: The Trigger Effect
THE MOVIES 3
17.00, 19.45; zoook 14.15Twelfth
Night
22.15: Hufters& Hofdames
THE MOVIES 4
17.15: Ridicule
19.30: Karakter
21.45: Lost Highway
TUSCHINSKI1(020)6262633
12.00, 15.00, 18.00, 21.15: Face
Off
TUSCHINSKI 2
13.00, 16.00, 19.30, 22.00: Bean
TUSCHINSKI 3
13.00, 16.00, 19.15, 21.30: Men in
Black
TUSCHINSKI 4
18.45, 21.30; do vr ma di ook
13.15,16.00: Liar, Liar
TUSCHINSKI 5
18.45, 21.30; do vrmadiook
13.15, 16.00: One Fine Day
TUSCHINSKI 6
12.00, 15.00, 18.00, 21.15: Inven
ting the Abbots
DE UITKIJK (020) 6237460
16.30; zo ook 13.30: Secrets and