Manhattan in
de woestijn
Bouwdrift raast door Las Vegas
Een aantal jaren
Vleden begonnen de
OqIasinobazen in het
^emruchte Las Vegas
'pi zorgen te maken.
?e fc lang zou de groei
duren Het gokken
ms niet langer een
Atychtsieve zaak. Steeds
oo
:uin[ meer staten
«tl legaliseerden het
nog Men en de casino's
iiinè zen in heel Amerika
Dbb,
paddestoelen uit de
AtSfond. Voor Las Vegas
Hi het daardoor
(nood)zaak nog
extravaganter te
worden. En dat
gebeurde....
ZATERDAG 16 AUGUSTUS 1997
New York, New York. Van de overkant van de 'Strip' - de bijnaam van Las Vegas Boulevard - waan je je, zeker 's avonds als de honderdduizenden lichtjes aan zijn - in het échte Brooklyn, aan de overkant van de East River. foto's gpd hans de bruijn
1 en bezoekje aan New York behoort
i tot onze favoriete uitjes. In 'de
stad die nooit slaapt' valt zoveel te
n te beleven, dat je je er nimmer ver-
Maar dit keer klopt er iets niet. New
I is veranderd. Op het eerste gezicht lijkt
Jnormaal: we staan op de hoogste verdie-
|van het Empire State Building en kijken
jr op de krioelende massa diep beneden
iér in het water staat het Vrijheidsbeeld,
als altijd. En daar het fameuze Chrysler
ling met zijn glanzende dak. In de verte
Brooklyn Bridge en Grand Central
JSon. Vertrouwde beelden van de 'Big
..jle'. Maar dan draaien we ons om. En daar
W|we bergen en strekt de woestijn zich uit
n scfer de blakerende zon. Bergen? Woestijn?
Hier is iets grondig mis.
aiïjls de lift ons weer op de begane grond
glaift afgezet, zijn we weer snel terug in de
oeopelijkheid'. Hier is geen Fifth Avenue,
ieriïr een immense hal met duizenden gok-
l|maten. Grand Central blijkt niet meer
';een gevel, 'Miss Liberty' staat niet in de
|n maar in een iel vijvertje. En van de
af gezien blijkt het Empire State Buil-
hooguit half zo groot als het 'echte',
"nt dit is Las Vegas, de gokstad in de
'ijn van Nevada, waar men van nep een
heeft gemaakt. New York staat er écht,
heet het nu 'New York, New York', en
itmeer dan gigantisch hotel in de vorm
[Manhattan. Het Empire State, Chrysler,
kaJnd Central - het zijn slechts facades waar-
[termeer dan tweeduizend kamers en tal-
j-gok- en eetgelegenheden schuilgaan,
^jjparwel bedrieglijk echte facades. Van de
fillfc111 van c'e 'Strip' - de bijnaam van Las
|as Boulevard - waan je je, zeker 's avonds
rg ae honderdduizenden Lichtjes aan zijn - in'
6,|èchte Brooklyn, aan de overkant van de
jv.iit River, met zijn imponerend uitzicht op
uifhhattan. Voor Neal Gaskin, die dit nep-
hUwYork heeft bedacht, is dat misschien wel
mtftrootste compliment.
p York, New York' - waar je doorheen
M razen in een honderden meters lange
pjbaan die zo van de kermis van Coney
Pd lijkt geplukt - ging pas in januari open
p sindsdien de meestbezochte attractie
'Las Vegas geworden. Honderdduizenden
^flgen zich in de gangen, die vanzelf-
rr-^nd namen dragen als Times Square,
ypdway of Fifth Avenue,
iet namaak-New York is het symbool ge
lden van een nieuwe trend in Las Vègas.
Ldehig miljoen bezoekers die de stad in
P hok komen niet meer alleen om te gok-
rjp vvillen méér dan zalen vol eenarmige
Peten en blackjacktafels. Gokken is niet
meer voor de rijken der aarde. Ook
/'^et-de-pet wil wel eens een wat wagen
in een decadente omgeving verma
an tiental jaar geleden kwamen de casi-
Caesars Palace bouwde aan zijn hotel een 'Italiaans' winkelcentrum vast, waar je de indruk krijgt
in Róme op straat te lopen.
nobazen en hun projectontwikkelaars op het
idee om van Las Vegas een soort gigantisch
pretpark te maken. Met attracties voor het
hele gezin, zodat gokkers hun kinderen kon
den meenemen in de wetenschap dat ook die
verantwoord zouden worden vermaakt.
Er kwam een grote schoonmaak in de als
een 'oord van verderf bekend staande stad.
De hoertjes werden verjaagd, de misdaad
hard aangepakt. Verloederde hotels en casi
no's werden opgeknapt of, als dat niet meer
ging, gesloopt en vervangen door blinkende
nieuwbouw. Niet langer maakte de maffia in
Las Vegas de dienst uit, maar gerenommeer
de hotelconcerns als Hilton.
En de Amerikanen kwamen. Met miljoe
nen tegelijk. Het aantal bezoekers van de stad
groeide sinds 1991 met 50 procent. Las Va-
gas, dat in 1946 maar 30.000 inwoners telde,
groeide mee. Het is met 1,2 miljoen inwoners
de snelstgroeiende stad van de VS. Elk jaar
komen er 75.000 bij. Opmerkelijk voor een
stad in de dorre woestijn, waar het zomers 40
graden in de schaduw is.
Las Vegas heeft nu bijna twee maal zoveel
hotelkamers als New York. In 2000 zal de stad
1,3 miljoen inwoners tellen, 80 procent van
de staat Nevada.
Amerikanen zijn niet gauw tevreden. Het
moet altijd weer beter, groter, mooier. Of bi
zarder. Het Circus Circus Hotel, dat in de ja
ren zeventig opzien baarde met een dagelijk
se circusvoorstelling in een gokhal, doet nu
ronduit ouderwets aan. Het Mirage kwam,
Waar je in een glazen kooi in de hal witte tij
gers uit de goochelshow van het Duitse duo
Siegfried en Roy kan zien.
Caesars Palace bouwde aan zijn hotel een
'Italiaans' winkelcentrum vast, waar je de in
druk krijgt in Rome op straat te lopen. Tegen
het lichtblauwe plafond dartelen wolkjes, een
lichtmachine wekt de indruk alsof de zon op
komt en ondergaat. Er zijn zelfs terrasjes
waar je een kunstmatig windje voelt in een
poging de bezoekers het idee te geven dat zij
echt buiten zitten.
Daarna volgde Treasure Island, waar elke
twee uur voor de deur in een filmdecorachti
ge omgeving een zeeslag wordt nagespeeld,
compleet met kanongebulder, opspattend
water en levensechte piraten met een sabel
tussen de tanden. Het Mirage deed er weer
een schepje bovenop met een heuse vul
kaanuitbarsting, met stromen 'lava', compu
tergestuurd, stipt op vijf minuten voor elk
uur.
Het Excalibur Hotel volgde, een enorm wit-
bepleisterd kasteel la Neuschwanstein,
maar dan met drieduizend kamers en ridder
spelen in de gangen. Daarnaast verrees het
Luxor, een hotel in de vorm van een enorme
glazen Egyptische pyramide, groter dan de
échte exemplaren in het échte Luxor. En erte
genover het MGM Grand, met vijfduizend
kamers inderdaad het 'grandste' ter wereld.
En 'New York, New York' kwam er dus. Wat is
er heter - zo bedachten de slimme plannen
makers - dan de toerist een driedubbele erva
ring aan te bieden: gokken in de moeder van
alle goksteden, voor de deur een pretpark
waar de hele familie terecht kan, plus de mo
gelijkheid een 'stad' te bezoeken waar je nog
nooit geweest bent. Want zo wordt 'New
York, New York' verkocht.
Maar met 'New York, New York' houdt het
voor Las Vegas niet op. Aan de overkant van
de straat werd in april de eerste paal geslagen
voor wat 'Paris, Paris' moet gaan worden. Ja
hoor, een namaak Parijs. Centrale trekpleis
ter wordt een kopie van de Eiffeltoren, zij het
'slechts' 150 meter hoog. Er komen een na
maak Are de Triomphe, een namaak Opéra,
een namaak Garde du Nord, en zelfs een na
maak Louvre.
Ongetwijfeld hangt daar straks een nep
Mona Lisa in. Het door Hilton voor 750 mil
joen dollar te bouwen complex krijgt driedui
zend kamers, een achtduizend vierkante me
ter groot casino en een fitnesscentrum van
tweeduizend vierkante meter. En of het nog
niet genoeg is wordt verderop langs de Strip
gebouwd aan 'Bellagio', een pseudo Italiaans
dorp van 1,4 miljard dollar.
Circus Circus gaat naast haar bestaande
hotel-casino Paradise Island bouwen, een
tropisch hotelparadijs met 3800 kamers dat
eind 1998 klaar moet zijn. En een particuliere
projectontwikkelaar heeft plannen voor een
mini-Venetië, 'The Venetian', dat met zesdui
zend kamers en een investering van 1,8 mil
jard dollar alles wat tot nog toe in Las Vegas
gebouwd is moet gaan overtreffen.
Niets is meer heilig voor de projectontwik
kelaars in Las Vegas. Zelfs Freemont Street,
waar het een halve eeuw geleden allemaal
begon, moest er aan geloven. De straat in
'downtown' Las Vegas bekend van tallqze
films werd vorig jaar geheel overdekt,
voorzien van miljoenen nieuwe lichtjes en
een geluidsinstallatie van 500.000 watt, waar
uit constant 'rnuzak' en publieke mededelin
gen schetteren.
Er zijn er die waarschuwen dat Las Vegas
zichzelf over de kop aan het groeien is. Zij
wijzen op het fiasco van 'Stratosphere', dat
begin vorig jaar open ging. Het bestaat uit
een hotel-casino en een 350 meter hoge uit
kijktoren, het vierde hoogste bouwsel van de
VS. Om de top van de toren is een heuse
roetsjbaan gebouwd, die je hoog boven de
grond met 70 kilometer per uur rondschiet.
Niet iets voor angsthazen of mensen met
hoogtevrees. Maar het leek een perfecte toe
voeging aan het pretpark Las Vegas. Dat viel
tegen. Begin dit jaar vroegen de eigenaars
uitstel van betaling aan en de bouw van een
tweede hotelvleugel werd stopgezet. Het was
het eerste signaal dat Las Vegas met zijn ker
misattracties en de nadruk op gezinnen met
jonge kinderen misschien niet op de goede
weg is.
„We zeggen telkens dat we na het volgende
bouwprojekt zullen stoppen", zegt oud-gou
verneur Mike O'Callaghan, „maar er is altijd
weer iemand die toch weer het beste en
grootste hotel daarné wil bouwen. En zo
komt er nooit een einde aan...."
