Denksport TERDAG 16 AUGUSTUS 1997 IDGE A B 8 3 N *95 A H 10 8 6 '4 begon met ruitenaas en heer. Na het signaal van Oost speelde West eerst kla- inaas en daarna de derde ruiten. Oost Skte sch 9, klaverenheer en liet zijn part- ^een klaveren aftroeven. Tot slot maakte il nog hartenheer en West nog twee ^en. Het contract ging drie down voor punten. Aan sommige tafels werd wel 3 geboden en gemaakt. Maar na de uit- Rst met harten is 3 SA kansloos, want "st mag de eerste slag niet nemen. PUZZEL SCHAKEN de grote wedstrijden worden de openin- i steeds lichter. De vereisten voor een ening worden steeds lager. Was eerst tien punten het minimum, nu zal nie- nd met twaalf punten nog passen. Maar t met elf of zelfs tien punten wordt er is; [jg geopend, maar daar is wel de voor de aan verbonden, dat de openings- urin lengte, in puntenkracht en in mid- Jcaarten voldoende aan de maat is. Snel inen is belangrijk voor het hoog bijbie- ivan de partner, maar ook voor het aan- ?n van de krachtverdeling als ook om goede aanwijzing te geven voor het uit- iien van de partner als men tegen gaat jen. In de tweede ronde doubleren is al ii goed bij een extreme verdeling (5-5 in niet geboden kleuren). Volgen is alleen ld als de kleur lang is en voorzien van Idenkaarten. Het gaat nog wel eens mis niet eens alleen in de lagere regionen. :e' de recente Europese kampioenschappen Iden alle Noordspelers de volgende ver deling: sch B 10; ha 7 3; ru EI B 6 3 2; kl A 3. Noord was de gever en niemand was :tsbaar. Noord had geen opening en te. Het bieden ging als volgt verder: Oost Zuid pas; West 1 sch; Noord Met de r' ressief biedende Nederlanders als NZ M den OW ongestoord bieden tot ze met 4 de manche hadden bereikt. De Frans- n Perron op de Noordplaats besloot ech- om in de tweede ronde in de bieding te nen met een informatiedoublet. Met de- Noordkaarten is dat een onzalige ge- ;hte. Er zijn geen middenkaarten in de f\ prgebleven kleuren en Noord weet hele- al nog niet hoe sterk OW zijn. Met ru H 09 8; kl A 1098 had de aktie nog ergens geleken. Na het doublet paste Oost. Zuid met 1 SA de keuze aan Noord; West jbleerde 1 SA en ook het eindbod van 2 Noord ontsnapte niet meer, want dit het spel: B10 Paul Bierenbroodspot i. H93 AH V10 V97 ;t kwam met hartenaas uit en vervolgde j t troef voor het aas. Troef na was voor de ig uw en Noord hield er niet meer dan vier •n aan over voor minus 800 punten. [e der bij deze kampioenschappen in de m Istrijd tussen Frankrijk en Zweden deed een soortgelijke situatie voor. Het was zelfde spelnummer 17 met Noord gever niemand kwetsbaar. Hier had Noord: 7 6 5 2; ha A 8 5; ru A B 5 2; kl V 6. Ook had Noord geen opening en paste als ir. Het ontbreken van middenkaarten ook hier de belangrijkste reden, dat de irdkaarten in de verste verte geen ope- l waard zijn. Oost opende met 1 kl (vier- Jirt of eventueel driekaart klaveren); Zuid e ;West 1 ha; Noord?? Dezelfde Fransman yy ron meende met deze vierkaarten in de Ij, rgebleven kleuren te moeten doubleren, volstrekt zinloze aktie. Maar de Zweden ten van wanten en lieten Noord niet er ontsnappen. Het eindcontract werd ieuw 2 ru gedoubleerd. De afloop daar- was nog desastreuzer dan tegen Neder- 1, want dit was het spel: k 7652 t A85 AB52 f 10643 976 H 1094 was onbegrijpelijk, dat ex-wereldkam- :n Perron van zijn eerste grote fout niets 'k te hebben geleerd. Na de uitkomst hartenheer voor het aas speelde de lei schoppen. West speelde troef in met enheer, die Noord moest nemen. Door- via de bieding OW een goed inzicht den in de verdeling, was het tegenspel moeilijk. Schoppen na was voor West, opnieuw troef naspeelde. Oost nam f 10 en ruitenvrouw en vervolgde met oppenaas. klaverenaas en harten. West i eerst de vierde schoppen mee en daar- le vrije harten. Noord had nog een hoge if over en een hoge klaveren, maar toen it ha 2 in slag 12 op tafel legde, maakte >rd nog maar één slag, de hoge troef, contract ging daarmee vijf down en •tte 1100 punten. De 400 punten van 3 contract van de andere tafel konden niet tegen op. iet derde spel had Zuid: sch H V 10 5 4; 3; ru V 9 2; kl V B 9; Zuid was de gever niemand was kwetsbaar. Zuid paste en st opende met 1 ru; Noord pas; Oost 1 Zuid Heel veel zullen nu met* 1 sch en, maar in werkelijkheid voegt dat niet toe aan de informatie voor Noord. Wel t dat belangrijke inlichtingen voor OW. de tafel, waar Zuid inderdaad met 1 sch de, was het bieden gauw afgelopen, st doubleerde voor straf en dit was de sequentie: Nummer33 Horizontaal: 1. Maatstaf; 8. lieden; 9. deel van een etmaal; 10. gezichtsorgaan; 12. stad in Egypte; 13. rode verfstof; 15. plaats in Portugal; 16. bijb. figuur; 18. be- stelloon; 20. brandstof; 21. beoefenaar der alchemie; 22. afgevallen fruit; 24. bijbelse naam; 26. muzieknoot; 28. plas; 30. maatstaf; 33. persoonlijk vnw.; 34. ingang; 35. paardrijder; 36. maandstand; 37. regelmaat; 39. sig naal; 40. getijde; 42. loopvogel; 45. een weinig; 48. ei vormig; 49. hoofddeksel; 51. niemendal; 53. bouwland; 54. courant; 55. gewaad; 56. staat; 57. brandgang; 58. electrisch geladen deeltje; 60. Noorse godheid; 61. klantenkring. Verticaal: 1. Muziekstuk; 2. uitroep bij de jacht; 3. momenteel; 4. satan; 5. slee; 6. faam; 7. bloedgever; 8. nonsens; 11. herkauwer; 12. bergpas; 14. Griekse letter; 15. fijrf aardewerk; 16. adellijk; 17. vrouwelijk zoogdier; 19. prima; 23. wielerwedstrijd; 25. kleur; 27. deel van een fuik; 28. voor; 29. gelofte; 31. vreemde munt; 32. met aftrek van; 33. groot water; 38. erfdeel; 39. week dier; 41. loopstok; 43. aanbieding; 44. gekijf; 46. boom; 47. krachtig; 49. Joods paasbrood; 50. Trans-Europa- Express; 52. robbebont; 54. spotvogel; 58. voorzetsel; 59. deel van een Franse ontkenning. Welke twee woorden worden gevormd door de letters in de volgende vakjes: 25 34 13 27 7 4 38 36 58 3 11 26 - 27 59 1 57 60 30 2 58 16 en 21 42 25 38 27 7 52 25 9 44 46 21 9 Oplossing nummer 32 De twee woorden van de opga ve van vorige week waren: WATERVOORRAAD en ZWEM MERSECZEEM Winnaars De winnaars van een luxe dominospel zijn: Fam. Aandewiel, Gasthuishof 15, Katwijk aan Zee (kruiswoord). L. Steenbergen, Lage Rijndijk 17b, Leiden (cryptogram). Oplossingen van de kruiswoordpuzzel en/of het cryptogram, per briefkaart, dienen u terlijk woensdag a.s. in ons bezit te zijn. Indien per post wordt ingezonden, als volgt adresseren: Redactiesecretariaat Leidsch Dagblad, Postbus 54,2300 AB Leiden. Cryptogram nummer33 Horizontaal: 1. Rustgevende binnendijk van niveau? (10); 7. Dichter die een taptoe maakt? (12); 9. Aan die kant bevindt zich de scheepskeuken'(8); 11. Hoor, de klok was hoorbaar! (6); 12. Klinken in de oren van een telefoniste (6); 13. Torens dichten (8); 14. Van inzet ver anderen? (9); 15. Zo'n oordeel kan hard aankomen (3); 17. Minder jeugdig deel van een etmaal op school (10); 18. Een verkeerde kerkelijke aanpak? (8); 19. Frans heeft geen gevoel voor apekool (7). Verticaal: 1. Al vrijend omwentelingen maken (11); 2. Dikwijls slaapverwekkend (4); 3. De cipier is zelf ook niet op vrije voeten (17); 4. Tuinvlinder waar muziek in zit (8); 5. Een jaargetijde is er weg van tijdens de uitver koop (16); 6. Die paarden zijn te groot om te stoppen (7); 8. Al rollend ontstaat er een regenvlaag (9); 10. Het verlangen bevredigend (12); 16. Een gigantische nacht spiegel is niet waterdicht (6). Oplossing cryptogram 32 Horizontaal: 5. Keukenpiet; 8. kostenbewaking; 10. operatie broeder; 11. shit; 13. pleegva der; 14. slaper; 15. solaria; 16. behang; 17. herzien; 19. Jaap; 20. schijn; 21. miezerig. Verticaal: 1. Beroepshalve; 2. ekster; 3. mimegezelschap; 4. strafregel; 6. nonstopprogram- ma; 7. eigenaardigheid; 9. goe- demannen; 12. topman; 18. rossen. De opkomst van de computer heeft het schaken de afgelopen decennia drastisch veranderd. Begin jaren tachtig werd er nog erg lacherig gedaan over de prestaties van schaakcompu ters. Inmiddels is de schakers het lachen wel vergaan. De ne derlaag van Kasparov tegen Deep Blue eerder dit jaar is nog niet het eind van een tijdperk, maar kondigt dit wel aan. Kasparov speelde niet op het toppunt van zijn kunnen en de nederlaag was dan ook onno dig. In de toekomst zal een menselijke speler de sterkste computer nog wel een aantal keren kunnen verslaan, maar uiteindelijk zal een computer sterker spelen dan de wereld kampioen. De Franse groot meester Joel Lautier heeft ooit al eens laten weten daar abso luut niet mee te zit jen. Uit we tenschappelijk oogpunt lijkt het hem fantastisch om een wille keurige ingewikkelde stelling aan de computer voor te leggen en antwoord te krijgen op de vraag wat de beste zet is. Of de computer de dood zal worden voor het profschaak valt te betwijfelen, maar enigszins zorgwekkend zijn de ontwikke lingen wel. Voor een match tus sen computer en Kasparov is wereldwijd belangstelling en daardoor ook veel sponsorgeld beschikbaar. Voor een match Kasparov-Karpov kan geen seri euze geldschieter meer gevon den worden. Dit heeft zeker te maken met de teleurstellende resultaten van Karpov de laatste tijd, maar een match tussen de ze toppers blijft interessant. Zelfs als Kasparov met grote cij fers zou weten te winnen, dan nog zou deze match heel nuttig zijn. De impasse over het we reldkampioenschap zou ten einde komen en dit kan weer nieuwe sponsors aantrekken. Zover zal het echter niet komen en het ziet er naar uit dat de wereldkampioenstitel persoon lijk eigendom van Kasparov zal blijven. Op papier is Karpov na tuurlijk FIDE-wereldkampioen, maar gezien de toernooiresulta- ten van Kasparov het laatste jaar is er niemand die eraan twijfelt dat de laatste de werke lijke wereldkampioen is. De PCA-wereldkampioen heeft al Stand na 14 f4-f5 laten weten geen interesse te hebben in de nieuwe opzet van het FIDE-wereldkampioen- schap en daarmee is het eind van de impasse nog niet in zicht. Inmiddels is genoegzaam be kend dat ook Kasparov veelvul dig gebruik maakt van compu ters bij zijn voorbereiding. Niet alleen voor het opslaan van par tijen en varianten, maar ook om bepaalde ideeën te controleren op fouten. Dit wordt door verre weg de meeste topgroot- meesters gedaan. Mede door Internet gaat de informatieover dracht heden ten dage zeer snel. Niet zelden staan toer- nooipartijen vaak de dag van spelen al op het net en zijn dan ook wereldwijd op te halen. Met enorme databases kunnen alle relevante partijen weggeschre ven worden en indien nodig ook snel weer opgeroepen. Voor een normaal mens is dit na tuurlijk niet bij te houden. Ge lukkig zijn er producten op de markt gekomen die het de ama teur gemakkelijk maken om tenminste redelijk op de hoogte te blijven van moderne ontwik kelingen. Met name de Cd-rom biedt ongekende mogelijkhe den. Op een enkel schijfje kan een hele encyclopedie wegge schreven worden en het spreekt voor zich dat deze toepassing op schaakgebied uitgebuit kan worden. Het is dan ook niet ver wonderlijk dat er de laatste tijd nieuwe schaakproducten op Cd-rom zijn verschenen. Zo zijn er schaakprogramma's met da tabases verkrijgbaar, openings encyclopedieën en uitgebreide overzichten over een bepaalde opening. Bij Interchess BV te Alkmaar is men een openings serie gestart. Inmiddels zijn de Franse opening en het Konings- Indisch onder de loep geno men. Zo staan er op de Cd-rom over laatstgenoemde opening maar liefste 2900 partijen met commentaar van grootmeesters of meesters op een totaal van 38000 partijen. Daarnaast is er een uitgebreide introductie van Jan Timman opgenomen en ook de surveys over het Ko- nings-Indisch uit de NiC-jaar- boeken 19 t/m 40 zijn niet ver geten. Ook leuk is de NiC-Quiz. Er zijn 80 opgaven lopend van Elo 1700 tot en met 2200. Daar naast kan men ook illustraties van auteurs en spelers die voor het Konings-Indisch van belang zijn geweest oproepen. De vele mogelijkheden veroorzaken in beginsel enige problemen met de bestuurbaarheid. Met enig doorzettingsvermogen blijkt het programma snel te hanteren. Het Konings-Indisch start met de openingszetten 1 .d4 Pf6 2.c4 g6 3.Pc3 Lg7 4.e4 d6 De ope ning is modern en werd pas aan het eind van de dertiger jaren voor het eerst grondig onder zocht. In het Konings-Indisch laat zwart de tegenpartij alle ruimte om een breed centrum op te bouwen en beperkt zich in eerste instantie tot het fianchet- teren van de koningsloper en het verder ontwikkelen van de koningsvleugel. Pas later zal hij trachten vaste grond in het cen trum te krijgen, hetzij door de opmars e7-e5, hetzij door c7-c5. Vrijwel altijd leidt deze opening tot een interessante, complexe strijd in het middenspel. Het verbaast dan ook niet dat dyna mische spelers als Bronstein, Tal, Fischer en Kasparov deze opening met grote regelmaat van stal hebben gehaald. Dit zijn niet de minsten, maar het feit dat Karpov het Konings-In disch links laat liggen geeft aan dat de opening niet voor ieder een geschikt is. De volgende be roemde partij van Fischer ont breekt vanzelfsprekend niet op de Cd-rom. R. Letelier Martner - R. Fischer l.d4 Pf6 2.c4 g6 3.Pc3 Lg7 4.e4 0-0 5.e5 Wit probeert zwart uit zijn ope ningsrepertoire te krijgen. Fi scher vindt dit echter een zwak ke voortzetting. 5...Pe8 6.f4 d6 7.Le3 Normaal was 7.Pf3, waarna er een stelling met gelijke kansen zou ontstaan. Zwart grijpt nu het initiatief. 7...C5 8.dxc5 Pc6 9.cxd6 Het was nog niet te laat voor 9.Pf3 Lg4 10.Le2 9...exd6 10.Pe4 Lf5 ll.Pg3 Ook na het logische ll.Pxd6 Pxd6 12.Dxd6 Dxd6 13.exd6 Lxb2 14.Tdl Pd4 krijgt zwart voordeel volgens Fischer. ïl...Le6 12.Pf3 Dc7 13.Dbl dxe5 14.f5 (Zie diagram 1) De bedoeling van 13.Dbl, maar wit overziet een tussenzet. 14...e4! 15.£xe6 Ook 15.Pxe4 Lf5 of 15.Dxe4 gxf5 (en wit kan niet op f5 slaan we gens 16...Da5+) zijn goed voor zwart. 15...exf3 16.gxf3 f5 17.f4 Pf6 18.Le2 Tfe8 19.Kf2 Wit geeft de rochade op, omdat 19.Dd3 Txe6 20.0-0 Tae8 21.Lf2 Lh6 een pion kost. 19...Txe6 20.Tel Tae8 21.Lf3 (Zie diagram 2) Overziet een briljante combina tie, maar ook na 21.Ld2 Pd4 wint zwart eenvoudig. 21...Txe3! 22.Txe3 Txe3 23.Kxe3 Dxf4!+ 0-1 De pointe van de combinatie. Na 24.Kxf4 Lh6 is het mat en na 24.Kf2 Pg4+ 25.Kg2 Pe3+ 26.Kf2 Pd4 27.Dhl Pg4+ 28.Kfl Pxf3 is het uit. Kort samengevat staat er een onnoemelijke hoeveelheid op deze Cd-rom over het Konings- Indisch. Iedereen die deze ope ning op zijn repertoire heeft staan, zou kennis moeten ne men van dit product. De prijs is 99 gulden. DAMMEN De absentie van Karen van Lith bij de nationale titelstrijd voor vrouwen werd dit jaar gecom penseerd door de aanwezigheid van maar liefst vijf buitenlandse speelsters. Wat dit laatste be treft zal er over deze editie van het NK nog het nodige gezegd worden. Volgens de reglemen ten van de KNDB is het lid maatschap van de bond vol doende om, wanneer men zich plaatst, deel te nemen aan het NK. Dit betekent dat nationali teit niet van belang is. Ook het feit of iemand al dan niet lang in Nederland verblijft doet niet ter zake. Met deze gang van za ken is een aanzet tot een dis cussie gegeven over de vraag in hoeverre de regels op dit punt enig onderhoud behoeven. Het is immers niet ondenkbaar dat Nederlandse speelsters er in de toekomst niet meer in slagen zich voor een wereldtitelstrijd te plaatsen met deze 'buitenland se concurrentie' op een NK. Zuiver vanuit speltechnisch oogpunt gezien is er overigens weinig op tegen dat in Neder land woonachtige of verblijven de speelsters als Vitalia Dou- mesj, Olga Kamyshleeva, Tanja Tchoub, Nina Jankovskaja en in mindere mate Ripia Danilevi- chiene aan het NK mee kunnen doen. Daarmee is een (voorlo pig?) eind gekomen aan het 'tijdperk Van Lith' en daar zijn de Nederlandse vrouwen al ja ren niet toe in staat gebleken. De Rosmalense was jaar na jaar te sterk voor de overige deel neemsters en dat zegt iets over de kracht van de thans met zwangerschapsverlof zijnde Vein Lith, doch ook over de kwaliteit van de overige deelneemsters. m O» m m m m m O O O O O O O O O O, O Diagram 1 In tegenstelling tot voorgaande jaren was dit een buitengewoon spannend NK. Na de zesde ron de stonden Doumesj, Kamys hleeva, Tchoub en Jankovskaja allen op negen punten. Bij het ingaan van de laatste ronde hadden de eerste twee genoem den zich weten los te maken uit de kopgroep. Beide speelsters kregen in de slotronde een voordelig eindspel op het bord waarvan alleen Doumesj opti maal wist te profiteren. Met de titel als resultaat. Een uitsteken de prestatie van het in Alkmaar wonende lid van damclub DDD. Zeker als men in aanmerking neemt dat Doumesj al in de eer ste ronde een nul te incasseren kreeg van stadgenote Tanja Tchoub. Wit: V. Doumesj; zwart: T. Tchoub (NK vrouwen '97). Partij: 1. 32-28 17-21 2. 33- 29 20-25 3. 39-33 21-26 4. 37-32 26x37 5. 42x31 16-21 6. 44-39 21-26 7. 47-42 26x37 8. 42x31 11-17 9. 50-44 6-11 10. 29-24 19x30 11. 35x24 1-6 12. 31-26 14-19 13. 41-37 19x30 14. 28-23 18x29 15. 33x35 10-14 16. 39-33 12-18 17. 44-39 7-12 18. 34-30 25x34 19. 40x29 14-19 20. 35-30 Diagram 2 19-23 21. 39-34 15-20 22. 46-41 20-25 23. 45-40 5-10 24. 40-35 10-14 25. 43-39 17-21 26. 26x17 11x22 27. 37-31 12-17 28. 48-42 6-11 29. 41-37 8-12 (zie dia gram 1) 30. 31-27 22x31 31. 36x27 17-22 32. 49-43 22x31 33. 37x26 3-8 34. 32-28 23x32 35. 38x27 11-17 36. 30-24 2-7 37. 27-21 17-22 38. 21-16 12-17 39. 43-38 22-27 40. 24-20 8-12 41. 42-37 27-31 42. 20-15 31x42 43. 38x47 14-19 44. 47-42 19-23 45. 35-30 7-11 46. 16x7 12x1 47. 29- 24 17-22 48. 33-29 23-28 49. 26- 21 28-32 50. 42-38 32x43 51. 39x49 9-14?! Op het oog lijkt 22- 28 probleemloos te winnen, doch na bijv. 48-42 28-32 21-17 18-23 (A) 29x18 13x11 24-19, 30- 24, 34-29 en 29-23 of (B) 1-6 17- 12 18x7 29-23 is winst ver te zoeken. Ook in de partij moet zwart nog ijveren voor de beide punten: 52. 24-20 14-19 53. 30- 24 19x39 54. 20-14 39-44 55. 14- 10 44-49 56. 10-5 49x16 57. 29- 24 25-30 58. 24x35 16-2 59: 5-14 en wit gaf het tevens op. Tijd: 2.45/2.20 uur. Overigens leek Tchoub bij het ingaan van de voorlaatste ronde de belangrijk ste titelkandidaat te zijn. Met de Diagram 3 partij tegen de zwakkere Da- niëlle de Vos op het programma zou er geen vuiltje aan de lucht moeten zijn voor de voormalige Russische damtrainster. En daar zag het in de volgende stand ook naar uit (zie diagram 2). In deze stelling offerde De Vos met 26. 36-31 27x36 en ging verder met 27. 41-37. Nu speelde Tchoub 27. 19-24 maar zoals het damprogramma Truus al opmerkte was 20-24 winnend geweest: 29x20 15x24 37-32 18x29 34x23 22-27 32x21 17-22 28x17 19x28 33x22 en 11-16. In de partij sloeg Tchoub om on verklaarbare redenen aan het knoeien en morste een vol punt. Er werden trouwens wel meer kansjes gemist in dit NK. In de partij Doumesj-De Boer (zie diagram 3) kreeg de zwart- speelster de kans een dreigende nederlaag om te zetten in een puntendeling. In de diagram stand speelde De Boer het kansloze 46. 21-27. Zij miste al dus een combinatie die een puntje had kunnen opleveren. Ziet u het wel? Volgende week meer over dit NK. FILATELIE Na ruim twee jaar onderhande len hebben PTT Post Filatelie en de Nederlandsche Vereeniging van Postzegelhandelaren (NVPH) een akkoord bereikt over de uitgifte van eerst-dag enveloppen (fdc's). Met ingang van 7 oktober, wanneer een vel letje met tien zelfklevende 80 c.- 'geboortezegels' wordt uitgege ven, kunt u alleen nog een kant en-klaar produkt bij de handel kopen, of een bestelling plaat sen bij de Verzamelservice in Groningen, waar de fdc's tot drie maanden na de uitgifte nog te krijgen zullen zijn (een abon nement is ook mogelijk). Het zelf verzorgen van de envelop pen is er vanaf die dathm dus niet meer bij. Voorlopig zullen zowel door NVPH als Filatelie twee prijzen worden gehanteerd. Voor een fdc met een zegel of een serie wordt dat de zegel- of serieprijs 2,25 en voor een fdc met een velletje zomer- of kinderzegels gaat de velletjeprijs 2,75 gel den. Voorbeelden: de serie die 5 au gustus verscheen (4 zegels van 80 c.; Schubert, Bloemenland, enz) zou dus als fdc 3,20 2,25 5,45 hebben gekost en een fdc met het velletje Zomerzegels van 15 april ƒ7,20 ƒ2,75 9,95. Er wordt door Filatelie met deze nieuwe werkwijze wel honderd procent kwaliteit gegarandeerd. Door de nieuwe NVPH-Filatelie werkwijze behoort zelfwerk zaamheid wel definitief tot het verleden. Tot nu toe werd 65 procent van de fdc's direct bij de handel gekocht en 33 pro cent (de doe-het-zelvers) kocht enveloppen, beplakte ze en stuurde ze op met het doel ze zelf ook weer terug te krijgen. De laatste groep (toch éénderde van de fdc-verzamelaars) voelt zich nu duidelijk gedupeerd. 'Alle mogelijkheden om te expe rimenteren zijn ons ontnomen. Er kunnen bv. geen blokjes van vier of andere combinaties meer worden gemaakt'. In 't kort (in het bijzonder voor thematische en motiefverzame laars): SLOWAKIJE - 31 januari, wk- biathlon in Orsblie, 6 sk., wed strijdmoment; 15 februari, pa sen, 3 sk.; 26 maart, 700 jaar Franciscaner kerk in Preszburg, 16 sk, torenspits; 15 april, perm, zegel Steden, 9 sk., Zilina; 15 april, 100 jaar draadloze telegra fie, 10 sk., Marconi (1874-1937); 5 mei, Europa (sagen en legen den), 9 sk., Wonderregen bij Hron; 12 juni, folklorefestival Vychodna, velletje met 11 sk.- zegel, danspaar; 12 juni, Mooi vaderland, grotten, 6 sk., Domi- cagrot en 8 sk., Ochtinskagrot. TSJECHIE - 12 maart, Pasen, 3 kc., paashaas; 12 maart, be schermde planten, 3,60 kc., Ery- thronium dens-kanis, 4 kc., Cal- la palustris, 5 kc., Cypripedium calceolus en 8kc., iris pumila; 26 maart, groetzegel, 4kc., meisje met poezen. Eveneens 26 maart, perm, zegel Bouwstijlen, 4,60 kc., rococo; 23 april, 1000ste sterfdag van St. Adelbert (956-997), 7 kc., beeld (één van een zegelvijfling); 30 april, de schoonheid van ons land, stenen getuigen van het jodendom in Praag, 8 kc., detail synagoge en 10 kc., grafsteen van rabbi Löw; 30 april, Europa (sagen en legenden), 8 kc., Prins Bruncvik en 8 kc., de magiër Zito; 14 mei, velletje met drie zegels keizer Rudolf II, 6kc., voorwerpen uit Rudolfs verza meling, 8 kc., portret en 10 kc.. Rudolfs hofschilder Arcimboldo.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1997 | | pagina 27