'Sterren herken je
aan hun houding'
Kirsten Vlieghuis laadt accu langzaam weer op
!DAG 16 AUGUSTUS 1997
to
Guus Hiddink heeft heel wat te stellen met z'n internationals
talie kritiek laat de bondscoach onberoerd. ,,In een column heb ik
ngs moeten lezen dat er bij veel van de donkere spelers sprake is van
vertrouwenscrisis. Kijk, zo'n stelling vind ik nou gevaarlijk. Nog één
Jtap en ik ben een racist, vergeet dat niet." Straks, begin volgende
nd, moet Guus Hiddink in de selectie van het Nederlands elftal voor
le WK-interland tegen België misschien ook Patrick Kluivert weer
l iseren. De discussie is: kan de in opspraak geraakte spits nog wel in
Oranje?
Guus Hiddink: „Ik neem niet op de stoel van de rechter plaats.'
De nationale keuzeheer is door de escapa
des van de gevallen godenzoon in een lastig
parket gebracht. ,,Ik zou ook kunnen vluch
ten in excuses door Kluivert niet uit te nodi
gen omdat hij niet in vorm is. Maar dat vind
ik flauw. Er wordt een harde beslissing ge
vraagd en die ga ik niet uit de weg. Heb ik
nooit gedaan. Ook niet op het EK in Enge
land met Davids. Als ik Davids nu weer zou
opstellen en hij zou goed spelen, kan de pu
blieke opinie meteen omslaan. In het geval-
Kluivert ligt dat anders. Stel, ik selecteer
hem en hij speelt goed, dan vrees ik dat zijn
bijdrage eerder contra-productief zal zijn."
Er zijn morele grenzen overschreden? ,,Ik
neem niet op de stoel van de rechter plaats.
Het is niet aan mij om een veroordeling uit
te spreken. Maar Oranje is meer dan een
club. Oranje heeft toch een aparte status.
Veel spelers beschouwen het als een eer om
voor het nationale team uit te komen en zo
is het natuurlijk ook. Dus."
Dus? Kluivert wel of niet in Oranje is een
moeilijk thema en ik realiseer me terdege
dat de uitkomst veel stof zal doen opwaaien,
welke kant ik ook opga."
Het a-morele gedrag van Kluivert. De re
bellie van Davids. De zelfoverschatting van
Seedorf. De vliegangst van Bergkamp. Met
zijn internationals heeft Hiddink op weg
naar de eindronde van het WK in Frankrijk
heel wat te stellen. „Het is geen gemakkelij
ke groep. Maar die heb ik nooit gehad. Als
leraar lichamelijke opvoeding al niet. Als
coach van PSV niet en hetzelfde geldt voor
mijn Turkse en Spaanse jaren. Enige jaloe
zie koester ik nog oprecht voor de 'baas-cul
tuur' zoals die in Spanje bestaat. Wat de
baas daar zegt, is de waarheid. Wij iri Ne
derland zeggen altijd: ja maar waarom?"
„Een club trainer die dagelijks met zijn
spelers werkt, kan zulke problemen te lijf en
krijgt daar misschien greep op. Als bonds
coach sta je machteloos. En waarover ik me
nog het meest verwonder: waar blijven toch
de zaakwaarnemers? Tegenwoordig barst
het van de zogenaamde begeleiders, maar
waarom laten zij op dit vlak niets van zich
horen? Hun functie zou toch meer moeten
inhouden dan alleen het opstellen van de
vetste contracten, of niet soms?"
„Een voetballer moet niet alleen begena
digd zijn op grond van zijn hoge salaris.
Voor mij is een voetballer begenadigd als hij
zijn rechten en plichten kent en notie heeft
van de werkelijke normen en waarden. En
niet eerst en vooral: hoe sleep ik de meeste
dollars uit een contract of uit een bespre
king?"
„De sterren herken je aan hun houding. Ik
heb in het nationale en internationale voet
bal heel wat vedetten meegemaakt. Wat me
is opgevallen: in principe zijn de toppers
stuk voor stuk eenvoudige mensen. Die
hebben altijd tijd voor je, net als de toppers
in het bedrijfsleven, in de amusementswe
reld, in de politiek. Als je iets gedaan wilt
krijgen, moet je de drukste mensen benade
ren. Ze hebben het druk, maar ze maken
wel tijd voor je. Toppers vallen op door hun
warmte, hun belangstelling en hun vermo
gen om te luisteren."
De bondscoach is neergestreken in Hotel
Huis ter Duin in Noordwijk, sinds jaar en
dag de vaste uitvalsbasis van Oranje. Mon
ter is hij teruggekeerd van vakantie. Hij was
een paar weken op Terschelling, op het ei
land waar het geluk nog heel gewoon is. „Ja,
Terschelling. Wij komen daar al jaren. Niet
alleen in de zomer, ook in de gure herfst of
in het koude voorjaar. Over waar ik woon, in
de Achterhoek, vragen ze me vaak: de Ach
terhoek, waarom nou in hemelsnaam? Ik zit
in de Achterhoek drie kwartier, een uurtje
van de Bundesliga en op vijftig, vijfenvijftig
minuten van Zeist waar ik twee a drie dagen
per week ben. Mensen die mij die vragen
over de Achterhoek met opgetrokken wenk
brauwen stellen, antwoord ik: Ga jij in de
Randstad maar lekker elke dag een half uur,
drie kwartier in de file staan."
„Dus daarom ook Terschelling. Daar kun
je nog heerlijk uitwaaien. Daar groeten de
mensen je nog vriendelijk, hoi Hiddink en
dan fietsen ze weer vrolijk verder. Of ze ma
ken een praatje met je, maar dat gaat nooit
over voetbal. Op Terschelling ben ik in de
ruimte en in de stilte en het is niet omdat ik
dat als een therapie beschouw. Ik doe dat al
jaren zo. Terschelling is voor mij stan
daard."
Een sportief en emotioneel bewogen sei
zoen ligt achter de bondscoach met, in fe
bruari, nog een zware darmoperatie waar
van de ernst pas naderhand serieus tot hem
doordrong. „De ingreep had niet veel langer
moeten worden uitgesteld. Het zou anders
kantje boord zijn geweest met me. Op dat
moment was ik me daarvan niet bewust. Ik
dacht dat ik iets verkeerds had gegeten.
Nooit was ik ziek geweest. Later veronder
stelde ik een niersteenaanval. Twee dagen
heb ik daarmee rondgelopen, met morfine
tegen de pijn. Die aanval komt zo wel, dacht
ik, maar er kwam maar niets."
„Op een gegeven moment kon ik niet
eens meer zitten of staan. Een beetje pijn
kan ik wel verdragen, maar dit was niet
meer te houden. Ziekenhuis gebeld, meteen
geopereerd. Het was net op tijd, zei de dok
ter, anders zou er een paar meter darm zijn
afgestorven, met alle complicaties van dien.
Er zat een strop in de blinde darm, een ilius.
Het was niet acuut ontstaan. Ik had nooit
last gehad, maar na de operatie merkte ik
wel dat ik me fitter voelde dan ooit."
Stress was niet de oorzaak, bezwoer de
dokter. „Met spanningen heb ik in de loop
der jaren leren omgaan. In het begin van
mijn carrière brachten zenuwen mij nog wel
eens uit mijn evenwicht, zodat ik niet meer
productief was. Door bepaalde technieken
weet ik nu raad met de omstandigheden."
„Het is me in de praktijk opgevallen hoe
ontspannen de Amerikaanse sporters met
wedstrijdspanningen omgaan. Aanmerkelijk
beter doorgaans dan de Europeanen en nog
veel beter dan de Noord-Europeanen. Bij
PSV zaten destijds Glenn Hysén, die Zweed,
en Ruud Gullit in de selectie. Glenn zat
twee, drie uur voor de wedstrijd al opgefokt
in de kleedkamer. Die kon zichzelf enorm
onder druk zetten. En dan kwam Ruud bin
nen, kort voor het begin van de warming-
up. Op zijn gemak, fluitend, maar als de
wedstrijd begon, pats, dan stond hij er."
„Te weinig spanning is niet goed, maar te
veel spanning werkt weer averechts. In het
begin, in de dug-out, had ik last van een tic,
een rare, ongecontroleerde beweging. Mijn
familie had dat waargenomen en fiet het me
terugzien op de video. Ik zag dat ik het spel
nog te veel als een supporter volgde. De
kunst is, als coach, de wedstrijd op te snui
ven en te analyseren en dat is, binnen de
hectiek en het grote spanningsveld, meestal
niet eenvoudig."
Maar de voldoening, bij succes, is door
gaans groot. „Nederland - Wit-Rusland, in
terland van kapitaal belang in de voorronde
van het EK 1996 in de Kuip. Met twee wis
sels, Mulder en Trustfull, brak ik de wed
strijd open. Het doelpunt van Mulder, uit
een voorzet van Trustfull, forceerde de be
slissing. Zo iets, ja, dat is het vak eigenlijk.
Dat zijn de mooie dingen. En dan die gekke
Van Hooijdonk natuurlijk met zijn twee
doelpunten, als invaller, in Cardiff tegen
Wales. Het is mooi als een ingreep zo'n ef
fect sorteert."
De bondscoach lest de dorst met een mix
van ijskoude jus d'orange en bitter lemon.
Hij zegt de zin in Oranje nog niet te hebben
verloren. „Eerst met de hakken over de sloot
naar het EK in Engeland, nu weer stevig
aanpoten voor het WK in Frankrijk. Dat zijn
de krenten uit de pap. Maar essentieel is en
blijft voor mij de instelling van de spelers.
Gemotiveerd moeten ze zich melden. Oran
je mag geen sjabloontje worden. Het mini-
WK in juni in Frankrijk heeft me geleerd dat
het WK volgend jaar een mooi maar moei
lijk toernooi wordt met veel sterke, vooral
fysiek sterke ploegen. Maar zo ver is het nog
niet. Laten we ons eerst maar eens kwalifi
ceren, op 6 september via België."
Terugverlangen naar het goede leven in
Spanje doet Hiddink nog allerminst, in
weerwil van de hardnekkigste geruchten.
„Tot het ontkennen steeds van al die op
lucht gebaseerde publicaties weiger ik me te
verlagen. Er is één direct contact geweest.
De president van Betis Sevilla heeft me tele
fonisch gevraagd om trainer te worden,
maar ik heb beleefd voor de eer bedankt.
Omdat ik nog tot juli 1998 een contract heb
bij de KNVB. Die interesse komt niet uit de
lucht vallen. Ik heb in Spanje een aantal ja
ren goed gewerkt. Ik weet dat ik daar nog
word gerespecteerd.
Zwemster kijkt verder dan het EK in Sevilla
Het eindpunt van haar internatio
nale zwemloopbaan schoof ze nog
eens vier jaar vooruit. Dat deed Kir
sten Vlieghuis al ruim voor het be
gin van de Zomerspelen van Atlan
ta. De vijf olympische ringen zijn
sinds vorig jaar stevig met haar in
spiratiebron verankerd. Zij wil nog
een olympiade meemaken. „Want
ik denk dat het in 2000 in Sydney
nog mooier wordt." De twee bron
zen plakken van Atlanta móeten in
Australië winstgevend zijn. Deelna
me aan de Europese titelstrijd van
komende week in het Spaanse Sevil
la beschouwt Vlieghuis dan ook als
haar plicht. „Maar verwacht van mij
op dit EK geen wonderen.
Perfect, zo omschrijft Vlieghuis de
door de zwembond geschapen
voorwaarden. De 21-jarige Eindho-
vense hoefde niet tegen haar zin op
hoogtestage in de aanloop naar het
Europese kampioenschap, voor
haar het derde. Op zeeniveau kon
de zwemster van PSV naar hartelust
blijven doortrainen in de laatste fase
van de voorbereiding op 'Sevilla'.
.,Van mijn allereerste hoogtetrainin
gen kwam ik futloos terug. Ik voelde
me niet erg ziek, maar was wel een
tijdlang duizelig."
Kiplekker streek Vlieghuis onder
aan de berg in Zuid-Spanje neer,
verheugd over de persoonsgebon
den wijze van voorbereiden op een
internationaal titelgevecht. „Trai
ningsprogramma's worden nu op de
persoon afgestemd. Ik kan daar in
vloed op hebben, maar ik maak
daar nooit opmerkingen over. Ik be
moei me er niet mee. De invulling
laat ik aan Jacco Verhaeren, mijn
clubtrainer, en bondscoach René
Dekker over. Ik heb veel vertrouwen
in hun samenwerking."
Met acht clubgenoten vormt
Vlieghuis de Brabantse boezem van
de Nederlandse EK-ploeg. Nooit
was het clubaandeel op een titel
strijd als het EK zo groot als deze zo
mer. De Overijsselse kwam in 1994
pp de stroop in Eindhoven af. De
'dorpse' zwemclub De Dinkel, haar
leerschool in Denekamp, was zij
ontgroeid. De Europese jeugdkam
pioene van 1991 was niet de laatste
Kirsten Vlieghuis: „Verwacht van mij op dit EK geen wonderen."
nieuwkomer bij PSV. „Op allerlei
vlakken heeft PSV voor zwemmers
de beste faciliteiten. Geen wonder
dat de toppers naar Eindhoven ko
men. Naar ik begrepen heb kan er
nu geen topper meer bij. Het is vol.
Zelfs een fulltime trainer als Verhae
ren zou het veel te druk krijgen als
hij iedereen zou aannemen."
Borstcrawlzwemster Vlieghuis
aardde probleemloos in de PSV-cul-
tuur. De twee bronzen medailles,
opgedoken tijdens haar olympische
debuut in Atlanta, zijn het treffende
bewijs van haar soepele acclimatisa-
tie. Maar de plakken komen zelden
op tafel. Vlieghuis loopt er niet mee
te koop. „Ze liggen bij mijn ouders,
veilig opgeborgen. Ik zou het erg
vinden als daar wat mee zou gebeu
ren. ik haal ze niet tevoorschijn als
ik een weekendje bij mijn ouders
ben. Maar ik mag ze niet kwijtra
ken."
Het tijdvak van de zwemster
Vlieghuis is eindig. „Ik wil niet tot
mijn dertigste blijven zwemmen.
Dat idee heb ik altijd gehad. Maar
doordat ik de Olympische Spelen
van Barcelona had gemist, wilde ik
ARCHIEFFOTO ANP
er nog vier jaar langer hard tegen
aan gaan. Want Atlanta moest en
zou ik halen. Daarna wilde ik stop
pen. Maar ik kreeg voor het olympi
sche toernooi van Atlanta weer zo
veel lol in mijn sport dat voor mij
toen al vaststond dat ik erna zou
doorgaan. De twee medailles heb
ben dat gevoel alleen maar ver
sterkt."
Nieuws
„In het eerste halfjaar na de Spe
len heb ik het wat trainen aangaat
rustig aan gedaan. Wel heb ik in die
periode aan veel buitenlandse wed
strijden deelgenomen. Van Sydney,
tot Hong Kong en Peking. Tegen die
achtergrond is er denk ik op het EK
in Sevilla niet zo veel van mij te ver
wachten. Ik denk verder vooruit,
aan het WK van begin volgend jaar
en de Spelen van Sydney in 2000.
Tot de voorbereiding op het EK heb
ik de tijd genomen om uit te blazen
en me op te laden. Die rustperiode
had ik nodig. Ik was helemaal leeg.
De medailles van Atlanta leggen
geen druk op me. Het is logisch dat
mensen ook op het EK goede pres
taties van mij verwachten. Maar wat
dacht je van Marcel Wouda, de we
reldrecordhouder. Ongelooflijk dat
wereldrecord van hem. Ik denk niet
aan een wereldrecord. Maar Marcel
wel aan olympische medailles denk
ik."
In Sevilla zal blijken hoe goed
Vlieghuis is hersteld van haar olym
pische roes. Maar dat geldt ook voor
de Ierse nimf Michelle Smith (goud)
en de oerdegelijke Duitse zwemster
Dagmar Hase (zilver) die haar voor
bleven op de 400 meter vrije slag.
Hase eindigde ook voor de 'bron
zen' Nederlandse op de 800 meter
vrije slag, de finale die werd gedic
teerd door de Amerikaanse Brooke
Bennett. Duelleren zal Vlieghuis als
Smith, Hase en de Duitse Kerstin
Kielgass, in beide finales vierde,
naast haar liggen. „Maar ik blijf me
zelf. Ik wil niet 24 uur per dag met
zwemmen bezig zijn. Oogkleppen
heb ik niet op."
„Voor Nederlandse begrippen heb
ik veel over voor mijn sport. In At
lanta ben ik boven mezelf uitgeste
gen. Een ander zegt: als je alles voor
het zwemmen opzij had gezet, had
je mogelijk twee keer zilver gewon
nen. Ik vind dat onzin. Want dan
had ik er geen plezier in gehad, dat
weet ik zeker. Als ik twee uur achter
een train, ben ik twee uur intensief
met mezelf bezig. En kletspraatjes
als bij een volleybaltraining zijn er
niet bij."
Soms is de werkelijkheid zo on
gelooflijk, dat wij zeggen dat
verzin je niet.
Had ik vorige week op deze
plaats verzonnen dat het met
Barcelona mis zou gaan, maar
dan ook goed mis - ik zou bij
voorbeeld verzonnen hebben dat
keeperstrainer Frans Hoek één
van zijn doelmannen het hospi
taal in schoppen zou, wie zullen
we daar eens voor nemen, o ja,
natuurlijk, als één voor zo'n
stunt in aanmerking komt is het
natuurlijk Busquets, stel dus dat
ik bij wijze van verzinsel had
opgeschreven dat Busquets een
ongelukje op de training krijgen
zou, een bizar ongeval uiter
aard, een bal keihard voor zijn
kanis of zo iets en dat ik daarna
verzonnen had dat ook de eerste
keeper, die Portugees, Van Gaal
ontvallen zou, nu niet doordat
Hoek bij het inschieten weer uit
zijn slof geschoten was, want als
je ergens voor waken moet tij
dens het verzinnen dan is het
voor overdrijven, overdrijving
tast de geloofwaardigheid van
het verzinsel onherstelbaar aan,
dus daarmee rekening houdend
zou ik waarschijnlijk bedacht
hebben dat de Portugese keeper
van Barcelona een blessure zou
oplopen aan zijn knie of zo, een
rotblessure natuurlijk, met ope
ratief ingrijpen en een maandje
of drie lappenmand als gevolg
en dat ik dan óók nog verzonnen
had dat Barcelona slechts met
veel pijn en moeite, laten we
zeggen door een penalty in de
blessuretijd, de amateurs van
Skonto Riga in Nou Camp van
het lijf zou houden en dat deze
nach tmerrie achteraf nog alles
zins zou meevallen vergeleken
met alle ellende die Louis in het
zonnige zuiden nog te verstou
wen krijgt, stel dat ik dit alles
vorige week op deze plaats ver
zonnen had - dan zou u gedach t
hebben: die is niet goed snik, die
verzint ze waar je bij staat.
Ik kan u geen ongelijk geven.
Het bovenstaande is, zelfs in
aanmerking genomen dat het
een volslagen verzinsel zou zijn,
te zot voor woorden.
Maar de werkelijkheid, weten
wij nu, kan zotter zijn.
Barcelona heeft inderdaad pas
na veel vieren en vijven Skonto
Riga verslagen, met 3-2, door
een penalty nadat de 90 minu
ten verstreken waren.
(Kijk! Ons hoefje niets wijs te
maken. Wij kennen Louis een
beetje. „Ik uitstékend Barcelona
gezien heeft.Natuurlijk Louis,
vanzelfsprekend, rustig maar.
Wij geloven je. En wij geloven
ook dat Barcelona onder Robson
minstens met 2-1 van die boys
verloren zou hebben, maak daar
2-0 van, maar geloven ze dat in
Spanje ook? Daar maken wij
ons zorgen om).
VitorBaia moet inderdaad aan
zijn knie worden geholpen en is
een maandje of wat uit de run
ning.
En dat van Busquets is ook ge
beurd.
'Keeperstrainer Frans Hoek van
Barcelona heeft derde doelman
Carlos Busquets tijdens een oe
fensessie zo hard met de bal te
gen het hoofd geschoten dat deze
naar het ziekenhuis moest wor
den gebracht. Daar werd een
zware hersenscli uddinggecon -
stateerd. Ook leed Busquets aan
geheugenverlies.
Waarom zijn zulke berichten al
tijd zo onvolledig? Hoe ernstig
was bijvoorbeeld Busquets' ge
heugenverlies?
Wist hij na het ongeluk nog dat
hij keeper is? Zo ja, waarom wist
hij dat voor het ongeluk dan
niet?
Is er, bijvoorbeeld door een Ja
panse toerist, per ongeluk een
halfgelukte amateurvideo-opna
me van het incident gemaakt -
het prettige van halfgelukte op
namen vind ik altijd dat deze
ook halfmislukt zijn. Je ziet een
vrolijk lachend Japans gezinne
tje en op de ach tergrond zie je
zwaar overbelicht iets dat war
weg heeft van een neerstortend
vliegtuig, maar dat net zo goed
een veld papaver kan zijn, het
Monster van Loch Ness, de zons
verduistering of Busquets die een
bal uitzijn doel kopt.
Want dat staat dus vast: dat
Busquets het schot van Hoek
I leeft tegen gel i o uden.
Busquets heeft een moeilijke bal
tegengehouden.
Dat is het werkelijke nieuws van
deze week.
Frank Snoeks is verslaggever van
Studio Sport
