Britse minister zinspeelt
op vrijlating IRA-leden
Buitenland
)den bij gevechten in
idzjiekse hoofdstad
i tugal dreigt
k Lende piloten
|t celstraffen
1
9?
"99
€231
'Gevaar van Russische
wapens groter dan ooit'
Trein uit de rails
DE HELE
WEEK
GOED
KOOP
VS-gezant krijgt belofte dat
Karadzic uit politiek stapt
Staking UPS ontregelt consumenten VS
Crisis op de Comoren
voorlopig bezworen
IDAC 11 AUGUSTUS 1997
igo Boss maakte SS-uniformen
to. De Duitse couturier Hugo Boss heeft tijdens de nazitijd
Éfirmen ontworpen voor SA, SS, Hitler-jeugd en het Duitse le-
pit meldt het Oostenrijkse weekblad Profil vandaag. Na de
hg werd Hugo Boss als profiteur van het Derde Rijk' aange-
«t, werden zijn kiesrechten ontnomen en moest hij 80.000
Ml (momenteel 450.000 mark) aan schadevergoeding betalen.
^Verleden van de 1948 overleden Boss kwam opnieuw aan
icht met het verschijnen van een lijst van slapende rekenin-
^gnp Zwitserse banken.
flljerderheid wil Schmidt als president
^Ihen Een meerderheid van de Duitsers (55 procent) vindt
anselier Helmut Schmidt de meest geschikte opvolger voor
n oBidige bondspresident Roman Herzog. Dat blijkt uit een
ïiliePg on(^er duizend mensen door het Infra-instituut in op-
lit van het weekblad Focus. Op een gedeelde tweede plaats
en premier Rau van Noordrijn-Westfalen en de voormalige
jster van buitenlandse zaken Genscher.
pen eisen opnieuw slachtoffers
^>rif. De Alpen blijven slachtoffers eisen. In Frankrijk, Italië
5SSvitsërland vielen het afgelopen tien doden onder bergbe-
Iners. In de Italiaanse Alpen vonden zaterdag drie mensen
'2, |is het klimmen de dood. Gisteren maakte een 68-jarige
nja![ween dodelijke val. In de Zwitserse Alpen kwamen zaterdag
ïti J->ostenrijker en een Duitser door klimongelukken om het le
ctin het Franse deel kwamen gisteren vier Fransen om.
aht in radarsysteem Guam
UL. Amerikaanse onderzoekers, die de oorzaak van de ramp
rjraë Zuid-Koreaanse Boeing 747 afgelopen woensdag op Gu-
^Aiderzoeken, hebben een defect in het radarsysteem van de
Verstoren op het Amerikaanse Stille-Oceaaneiland ontdekt,
^onderdeel van dat systeem had de piloten van de Boeing
""moeten waarschuwen dat het toestel te laag vloog. Bij het
~~*luk kwamen 225 mensen om het leven.
•ootste ster in heelal ontdekt
iago Chileense en Australische astronomen hebben de
itste ster in het heelal ontdekt. Hij staat op ongeveer twee-
derd lichtjaren van de aarde en is in diameter vierhonderd
Jgroter dan de zon. Dit meldde het dagblad El Mercurio in
gisterep.
ld:
rJiziliaanse activist 'Betinho' dood
ie janeiro» De Braziliaanse socioloog en volksheld Herbert
buza, beter bekend onder zijn koosnaam 'Betinho', is zater-
■f Jop 61-jarige leeftijd overleden aan de gevolgen van aids. Be-
*0 was hemofiliepatiënt en kreeg in 1986 het HIV-virus via
[bloedtransfusie. Betinho, die wegens zijn linkse ideeën en-
Baren in ballingschap moest doorbrengen, was vooral be-
I door zijn campagne tegen de honger.
peditie vindt verloren Inca-stad
Een archeologische expeditie naar het Inca-koninkrijk
nbamba is op de verloren stad Rangalla gestuit. De stad
lal genoemd in een Spaanse kroniek uit 1571. Zij was in die
len belangrijk bolwerk van het Inca-verzet tegen de Spaanse
fceersing. De expeditie vond eind vorige maand de resten
Be stad Pampaconas.
;s van 100 km op Duitse snelwegen
urg» Op de Duitse autosnelwegen was het zaterdag zo
met vakantiegangers en dagjesmensen dat op een aantal
jsen files van honderd kilometer lengte ontstonden. In Italië
onden zaterdag al vroeg files, vooral in zuidelijke richting,
[veerhaven Villa San Giovanni bedroeg de wachttijd voor de
)oot naar Sicilië vier uur.
ent Rachmonov van Tad-
in heeft gisteren plaatse-
ijgsheren de schuld gege-
an de gevechten in de
>tad Dusjanbe. Bij de
nutselingen tussen een
e van het ministerie van
ïlandse zaken en aanhan-
het hoofd van de doua-
ïsten vielen zaterdag vijf
zo meldde de Russische
der NTW.
Ie gevechten in het noor-
de stad vielen volgens
tiigen ook onder de bur-
frlking slachtoffers. Toen
jd, waarbij de partijen au-
ische wapens en granaten
)C ;al heeft de piloten van de
j-j lale luchtvaartmaatschap-
AP-Air verordonneerd weer
•j :t werk te gaan. Blijven zij
ang dan riskeren zij niet
ontslag, maar ook een
f van twee tot vijf jaar. De
ïvakbond SPAC heeft
n laten weten de maatre-
i c zullen aanvechten. Een
vliegeniers heeft zich gis-
dek gemeld.
egering nam het besluit
piloten afgelopen zater-
acties hadden hervat,
igeren deze maand nog
vluchten uit te voeren die
r dan drie dagen van te
in hun schema worden
1st.
;ens de vliegeniers heeft
weinig piloten in dienst
meten ze vaak op het
moment wijzigingen in
)osters aanbrengen. Hier-
komen zij niet aan de
ïschreven aantal uren rust
lirectie van TAP, die meer
ljteit nastreeft, noemt de
'onbegrijpelijk'. Zaterdag
ze drie vluchten schrap-
'at aantal zou kunnen op-
tot tien tot twaalf vluch-
g, waarbij vooral de
tiecharters de dupe kun-
'orden.
KIPFILET
PANKLAAR
naturel, Indisch
of Ball
500 gram nu
M
BLOEMKOOL
per stuk
Ajnbiedngen gekig
11 aug. t/mza. 16aug.
A&P Sctvkk B V. Id 035-S483333
ELKE DAG GOED NIEUWS
Noord-Ierse marsen zonder problemen verlopen
De Britse minister voor Noord-Ierland, Mo Mowlam,
suggereert in een interview met de Sunday Telegraph
binnenkort gevangen leden van de IRA, het verboden Ier
se Republikeinse Leger, in vrijheid te stellen. De minister
zei zich niet te willen vastleggen, maar merkte op dat als
het door het IRA afgekondigde staakt-het-vuren houdt
'alle opties mogelijk zijn'.
sloten, omdat zij de gearresteer
de militieleden als gewone cri
minelen en niet als politieke ac
tivisten beschouwen. Al eerder
zegde Mowlam toe IRA-arres-
tanten naar gevangenissen te
willen overbrengen die dichter
in de buurt van hun familiele
den zijn gelegen.
Sinn Fein, de politieke vleugel
van de IRA, vindt dat amnestie-
LONDEN ANP-Rtr
Volgens de krant wil de minister
de paramilitaire organisaties
duidelijk maken dat de geweld
loosheid, voorafgaand en gedu
rende de onderhandelingen
over de toekomst van Noord-
Ierland, vruchten afwerpt.
Haar voorgangers hebben
amnestieregelingen altijd uitge-
regelingen noodzakelijk zijn om
het vertrouwen tussen de partij
en bij de onderhandelingen te
vergroten.
Mowlams opmerkingen leid
den tot boze reacties onder de
protestanten. ,,Na vier maan
den bekijkt het IRA wat het be
stand heeft opgeleverd. De mi
nister maakt voortzetting ervan
nu afhankelijk van het nakomen
van haar belofte", aldus een van
de leiders van de DUP, de
grootste protestantse partij die
Noord-Ierland binnen het Vere
nigd Koninkrijk wil houden.
Het interview in de Sunday
Telegraph verscheen op de dag
dat duizenden Ierse nationalis
tische katholieken door Belfast
marcheerden. Zij herdachten
dat 26 jaar geleden het Britse le
ger met zijn campagne in
Noord-Ierland begon waarbij zij
honderden verdachte IRA-leden
Een dag eerder sloten onge
veer 12.000 leden van de protes
tantse groep Apprentice Boys
met een grote optocht hun
reeks omstreden marsen in
Noord-Ierland af. De politie had
een deel van de route omgelegd
om tegemoet te komen aan be
zwaren van het merendeels ka
tholieke Londonderry. De mars
verliep net als de voorgaande
zonder incidenten.
FRANKFURT. AP
Nooit was het gevaar dat uit
gaat van de Russische kernwa
pens zo groot als nu. Dat stelt
de Duitse Hessische Stichting
voor Vredes- en Conflicton-
derzoek (HSFK), die een studie
naar het Russische atoomarse
naal heeft verricht. Omdat een
groot deel van het arsenaal
wegens gebrekkig onderhoud
in slechte staat verkeert, wor
den de strategische raketeen
heden in de hoogste staat van
paraatheid gehouden, aldus
de krant Frankfurter Allgemei-
neSonntagszeitung.
De op land en op onderzee
boten gestationeerde raketten
zijn lang niet volledig inzet
baar en kunnen een vijandelij
ke aanval niet overleven, zo
staat in de studie. Omdat het
Russische aanvals waarschu
wingssysteem niet meer volle
dig functioneert, kan Moskou
er niet meer zeker van zijn een
eventuele aanval op tijd op te
merken. Daarom worden alle
kernwapens in de hoogste
staat van paraatheid gehou
den.
De belofte van de Russische
president Jeltsin om de kern
wapens voortaan niet meer op
westerse doelen te richten,
maakt de kans op een per on
geluk afgeschoten kernraket
niet kleiner, aldus de opstellers
van de studie. Het Russische
ministerie van defensie heeft
de belofte van Jeltsin namelijk
zo uitgelegd dat alleen de co-
ordinaten van de doelen uit
het besturingssysteem van de
raketten zijn verwijderd. Het
invoeren van de oude coördi
naten duurt slechts tien se
conden en bovendien zijn de
doelcomputers zo geprogram
meerd dat ze na het afvuren
automatisch teruggaan naar
de oorspronkelijke coördina
ten van de Koude Oorlog.
gebruikte, luwde, sloegen veel
inwoners op de vlucht.
De speciale brigade die onder
leiding staat van minister Kasi-
mov verdreef gisteren de strij
ders van de douanechef £ali-
mov uit hun noordelijke district.
Zowel Kasimov als Salimov zijn
voormalige commandanten van
de islamitische rebellen en
vechten in Dusjanbe om de
buit.
"De toestand in Tadzjikistan
was al verslechterd nadat Rach
monov en de islamitische rebel
len in juni een vredesovereen
komst tekenden. De terugkeer
van gewapende guerrillastrij
ders in Dusjanbe beloofde ech
ter weinig goeds.
WITTE- OF
TARWEBOLLEN
van
•79
BELGRADO Rtr-DPA-ANP
De Amerikaanse gezant Holbrooke heeft tijdens
zijn bezoek aan Belgrado alleen de belofte gekre
gen dat Radovan Karadzic, de wegens oorlogs
misdrijven aangeklaagde Bosnisch-Servische lei
der, uit de politiek zal stappen. De belofte werd
gedaan door Krajisnik, het Servische lid van het
Bosnische driekoppige presidium.
De Verenigde Staten hadden bij monde van
Holbrooke gedreigd Karadzic te arresteren als hij
zich niet uit de politiek terugtrekt, zo meldde de
'Washington Post gisteren. Belangrijke senatoren
steunen dit beleid. De NAVO heeft al plannen om
met speciaal getrainde commando's Karadzic op
te pakken. De internationale vredesmacht SFOR
in Bosnië begon zaterdag met verscherpte con
trole op speciale politietroepen, waarvan een deel
Karadzic beschermt. Van die troepen maken ook
goed bewapende voormalige soldaten deel uit.
De Amerikaanse gezant heeft de Servische lei
ders nog enige tijd gegeven om Karadzic te ver
wijderen. Dit om het bloedvergieten te voorko
men dat wordt gevreesd indien SFOR-troepen
onder leiding van de NAVO in actie zouden ko
men om Karadzic te arresteren in zijn zwaarbe
waakte bolwerk bij Pale.
Op weg naar Belgrado maakte Holbrooke een
tussenlanding in Banja Luka om de Bosnisch-Ser
vische presidente Plavsic een hart onder de riem
te steken. Zij is momenteel met Karadzic-aan-
hangers in een machtsstrijd verwikkeld.
De gezant was tevreden vertrokken uit Saraje
vo, waar het driekoppige presidentschap van Bos
nië het eens werd over de verdeling van ambassa
deurs. Daarna adviseerde EU-gezant Westendorp
de contacten met de Bosnische ambassadeurs te
hervatten. Nederland, Duitsland, Frankrijk en Ita
lië zijn daar inmiddels toe overgegaan.
Washington Bij een treinongeluk in de Amerikaanse staat Arizona zijn 121 passagiers gewond geraakt. Van
geen van hen is de toestand kritiek, aldus een woordvoerder van de spoorwegmaatschappij Amtrak. De pas-
sagierstrein, die van Los Angeles op weg was naar Chicago, ontspoorde terwijl hij met hoge snelheid door de
woesti j n reedfotoepa john curzinski
Zwemverbod voor
kust Normandië
deels opgeheven
De Franse autoriteiten hebben
gisteren het zwemverbod voor
de met olie vervuilde Norman-
dische kust deels opgeheven.
De visvangst is nog wel verbo
den. De olievervuiling was het
gevolg van een ongeluk met een
tanker.
In de zee tussen de kustplaat
sen Houlgart en Honfleur mag
weer worden gezwommen.
Maar het verbod geldt nog
steeds voor de stad Le Havre en
het naburige dorp Sainte-Adres-
se.
Sinds donderdag waren in Le
Havre, Sainte-Adresse en in de
badplaatsen Trouville en Deau-
ville de rode vlaggen gehesen.
Het zwemverbod was afgekon
digd nadat woensdag olie in de
zee terecht gekomen was door
dat een tanker bij het aanmeren
op de kade in Le Havre klapte.
Zo'n 120 ton olie kwam in het
zeewater terecht.
Het hoofd van het toeristische
bureau van Deauville heeft ge
zegd te vrezen dat de gevolgen
voor de toeristenindustrie, die
deze zomer toch al te lijden
heeft gehad van het matige
weer, 'rampzalig' zullen zijn.
WASHINGTON HANS DE BRUUN
CORRESPONDENT
De staking hij de Amerikaan
se pakjesvervoerder United
Parcel Service (UPS) gaat
voorlopig door. Het afgelopen
weekeinde liepen onderhan
delingen tussen de onderne
ming en de vakbond Team
sters op niets uit. „Op dit
ogenblik heeft het geen zin
om verder te praten. Het is nu
tijd om ons in te graven",
concludeerde vakbondsvoor
zitter Carey.
De Amerikanen komen voor
hun boodschappen steeds
minder hun huis uit. De VS
zijn 'postorder-gek'. Bijna alles
kun je uit een catalogus via de
telefoon bestellen. Van kleding
tot koffie, van computers tot
cd's, van boeken tot biefstuk
ken. Eén telefoontje naar een
gratis nummer dat 24 uur per
dag bezet is, de betaling gaat
per kredietkaart en minder dan
48 uur later al rijdt een bestel
wagen met het gewenste arti
kel de straat in.
In twee van de drie gevallen
heeft die bestelwagen de ver
trouwde, bruine kleur van de
United Parcel Service. Vorig
jaar vervoerde UPS maar liefst
30 miljard pakjes voor de Ame
rikanen, twaalf miljoen per
dag, twee maal zoveel als alle
andere pakjesbezorgers sa
men. Geen wonder dat de be
gin vorige week begonnen sta
king van 185.000 chauffeurs,
laders en sorteerders van UPS
geen Amerikaan onberoerd
laat. Het leven van de Ameri
kaanse consument ligt totaal
overhoop.
Anderhalf miljoen bedrijven of
burgers verschepen of ontvan
gen elke dag een of meerdere
pakjes via UPS. En dat is dan
alleen in Amerika. Het bedrijf
heeft inmiddels vestigingen in
vrijwel alle landen ter wereld
en boekte in 1996 wereldwijd
een omzet van 22,5 miljard
dollar. Maar vooral in de Vere
nigde Staten is UPS het sym
bool geworden van eén totale
verandering in de koopcultuur,
waarbij 'snel' niet meer genoeg
is. Het moet nóg sneller.
Overnight delivery is een klan
tentrekker van de eerste orde
geworden. UPS, en de concur
renten Federal Express, DHL
en de Amerikaanse post, heb
ben daartoe hun eigen vloten
aan vliegtuigen, die niets an
ders doen dan pakjes rondvlie
gen. Tal van producten verou
deren bovendien zo snel, dat
de leverancier het ook zo snel
mogelijk bij de klanten wil
hebben, voordat die zich be
denken. De drogisterij- en
apotheekketen CVS gebruikt
UPS om de medicijnen naar
zijn honderden vestigingen in
het hele land te brengen. De
grote autofabrikanten sturen
onderdelen per koerier naar
garages in de hele VS.
De voorliefde voor het kopen
per postorder is typisch Ameri
kaans en ook verklaarbaar:
door de enorme afstanden wo
nen miljoenen mensen te ver
van goedgesorteerde winkel
centra om zelf hun inkopen te
doen. Maar de laatste jaren is
het een nationale trend gewor
den.
De Amerikanen kopen per jaar
voor zo'n 80 miljard dollar op
deze manier. Het heeft geleid
tot een enorme groei van de
pakjesbezorgers. UPS zag zijn
omzet in de laatste vijfjaar
met vijftig procent toenemen.
Ook de nummer twee, Federal
Express of FedEx, en de Ameri
kaanse post hebben van deze
postorderhausse geprofiteerd.
Maar geen onderneming zo
sterk als UPS, waarvan de 's
zomers in bruine korte broe
ken gestoken chauffeurs zelfs
een nationaal sekssymbool zijn
geworden.
,,UPS is een erg belangrijke on
derneming voor ons land", zei
president Bill Clinton eerder
deze week dan ook. Hij weiger
de in te grijpen in de ruzie tus-
se'n de UPS-directie en de vak
bonden van de UPS-werkne
mers, die gaat om het omzet
ten van parttime-banen in vol
ledige functies en om het zeer
omstreden voornemen van
UPS om zich terug te trekken
uit het pensioenfonds van de
Teamsters, de transportvak
bond. Maar de politieke druk
om iets te doen stijgt.
Over een paar weken vallen in
heel Amerika de miljoenen ca
talogussen met de najaarscol
lecties, de kerstartikelen en de
winterspulletjes alweer in de
bus, en staat pakjesvervoerend
Amerika aan het begin van zijn
traditioneel druktste seizoen.
Als de UPS-werknemers dan
nog weigeren het werk te her
vatten, gaat de ontregeling van
het publieke leven in Amerika
pas echt ernstige vormen aan
nemen.
Ooievaars houden Spaanse
dorpelingen in hun greep
malpartida de caceres
garyabramson/ap
Ze hebben de jurk van Isabel
Lancho geruïneerd en Maxi
ma Pedrera's tv-antenne bui
ten werking gesteld. Boven
dien hebben ze een aanslag
gepleegd op de plaatselijke
priester toen een nest van
driehonderd kilo van het dak
van de kerk viel en hem op
een haartje na miste.
Honderden ooievaars heb
ben deze zomer het Spaanse
dorp Malpartida de Caceras
tot woonplaats gekozen en
veel van de 2.500 inwoners
voelen zich belaagd, want al
leen al op het dak van de 16de
eeuwse kerk bevinden zich 38
nesten.
Op de van takken en twij
gen gemaakte nesten, die als
reuzensoepkommen op de
daken van de huizen rusten,
fladderen honderden ooie
vaarsjongen onhandig met
hun vleugels, ter voorberei
ding op hun eerste vlucht. De
oudere vogels verwelkomen
elkaar met luid geklepper van
hun rode snavels.
Onder bescherming van
hun status van bedreigde
diersoort is het aantal ooie
vaars in Spanje de afgelopen
tien jaar verviervoudigd tot
ongeveer 16.000, de grootste
populatie in Europa.
Een ooievaarsnest op een
kerktoren is in Spanje een
vertrouwd beeld. Maar nie
mand heeft ooit een invasie
gezien zoals in Malpartida, al
heeft het dorp in het verleden
ook altijd een buitengewone
aantrekkingskracht uitgeoe
fend op ooievaars. Ornitho
loog Lorenzo Corrales denkt
dat het verdwijnen van land
bouw, en daarmee de voor
ooievaars schadelijke bestrij
dingsmiddelen, in de omge
ving een van de factoren kan
zijn. Maar de belangrijkste
oorzaak van de massale toe
stroom is wellicht de vuilnis
belt van de nabijgelegen pro
vinciehoofdstad. De vogels
vinden daar zoveel van hun
gading dat sommige niet
meer de moeite nemen 's
winters nog naar Afrika te
vliegen.
Burgemeester Antonio Ji
menez kan er niet mee zitten.
„Sommige mensen zijn tole
rant, anderen hebben elke
dag wat te zeuren", zegt hij.
Jimenez lijkt het juist leuk te
vinden dat zijn pretentieloze
gemeente iets heeft waarmee
zij internationaal aandacht
trekt. Hij laat bezoekers met
trots een ingelijste oorkonde
zien van de in Duitsland ge
vestigde milieugroep Fonds
voor Europees Erfgoed, waar
in Malpartida wordt uitgeroe
pen tot 'Ooievaarsstad van
Europa'. Om de ooievaars-
koorts nog verder op te voe
ren heeft hij een jaarlijke ooi-
evaarsweek ingesteld, met
een ooievaarsfotowedstrijd.
MUTSAMUDU AP
De separatisten op het Comore-
se eiland Anjouan, die hereni
ging met Frankrijk eisen, heb
ben gisteren het vliegveld weer
geopend, de barricades opge
ruimd en traditionele bruiloften
gevierd. Dit nadat was gebleken
dat berichten als zouden rege
ringstroepen onderweg zijn om
de opstand bloedig te beëindi
gen, niet op waarheid berust
ten.
De dorpelingen gingen mas
saal de straat op om de achter
stand aan bruiloften in te halen
die meestal in deze tijd van het
jaar worden gehouden. De bar
ricades die de afgelopen dagen
waren opgeworpen, werden
weer opgeruimd. De opstande
lingen verklaarden dat de komst
van een functionaris van de Or
ganisatie van Afrikaanse Een
heid (OAE), later deze week, ge
noeg is om de stabiliteit te ga
randeren.
In de nacht van zaterdag op
zondag was het nog zeer onrus
tig op Anjouan. Groepen sepa
ratisten legden enkele huizen in
het westelijke dorp Bimbini in
de as, omdat ze dachten dat
daar regeringssoldaten verble
ven. Er vielen geen slachtoffers.
Behalve op Anjouan waren
ook de bewoners van het klei
nere Moheli de afgelopen we
ken in het geweer gekomen. Er
wonen ongeveer 570.000 men
sen op de Comoren-archipel,
die buiten de kust van Mozam
bique in de Indische Oceaan
ligt. Drie van de vier eilanden
werden in 1975 onafhankelijk
van Frankrijk. Het vierde,
Mayotte, verkoos overzees
Frans gebied te blijven.
De separatisten noemen de re
gering van de Comoren corrupt
en denken dat Frankrijk de
rechtspraak, de gezondheids
zorg en het onderwijs kan her
stellen. Parijs heeft overigens
weinig op met de herenigings
aanhangers.