Martelingen in Somalië
door Italiaanse soldaten
\l\
7Z
Oosterse koppigheid zorgt voor extra problemen
Buitenland
EU-baas Luxemburg
versoepelt drugsbeleid
Overlevende
Zuid-Afrikanen doen beroep op Gerechtshof
VS willen Karadzic in
Den Haag berechten
Dode bij staking Kenya
RDAG 9 AUGUSTUS 1997
njtse Mandy ruziet over centen
pt» Mandy Allwood, de vrouw die vorig jaar in verwachting
ESfan acht kinderen, heeft een aanklacht ingediend tegen de
E Sdie voor haar met de media onderhandelde. Zij beschuldigt
KKflifford. de beroemdste Britse specialist op het gebied van
relations in Groot-Brittannië, van diefstal. Allwood ver-
DD?e^n 0'cto^)er binnen enkele dagen tijd door miskramen al-
Jt foetussen. Zij meent dat Clifford, die vaak met de media
"exclusieve berichtgeving onderhandelt, geld voor haar heeft
*S%gehouden en negatieve informatie over haar heeft ver-
puses voor verwoesting moskee
IAta» De Indiase Congrespartij heeft gisteren erkend dat ze
Th2 niet voldoende heeft gedaan om de moskee in Ayodhya
Jkchermen tegen een woedende menigte fanatieke hindoes.
*|rwoesting van de Babri-moskee luidde de ergste golf van
npus geweld in sinds de bloedige nasleep van de onafhanke-
[id in 1947. De Congrespartij was ten tijde van de geweldda
den aan de macht. Ze 'betreurt haar onvermogen om de
-Ef4lijke verantwoordelijkheid voor de bescherming van de Ba-
>atv4oskee na te komen', aldus een verklaring die de partij gis-
>A Bin Calcutta uitgaf.
Rijil
Wo!uwe gevechten in Rwanda
I» In het noordwesten van Rwanda zijn gisteren hevige ge
len uitgebroken tussen regeringssoldaten en Hutu-rebellen.
9^ns legerwoordvoerder Emmanuel Ndahiro begonnen de
chten toen de rebellen in de bossen bij Gisenyi werden ont-
'e9*loor de plaatselijke bevolking, die het leger waarschuwde,
r Pihet aantal doden en gewonden is niets bekend. De rebellen
>02ten zich terug langs de weg naar Gisenyi, dat vlakbij de
I met Congo ligt, het vroegere Zaïre.
„IJjoenen voor Russische ruimtevaart
>5VDe Russische president Boris Jeltsin heeft de regering
ïn-dragen bij buitenlandse banken bijna honderd miljoen dol-
762|lenen voor de nationale ruimtevaartdienst. Hij deed de be-
,een dag nadat de twee kosmonauten Anatoli Solovjov en
Vinogradov zijn aangekomen om het Russische ruimtesta-
lir te repareren. De samenwerking met de Verenigde Sta
ted voor honderden miljoenen dollars per jaar, staat zon-
ie Russische investering namelijk op het spel.
andweerlieden vervoeren dikke Pool
ge£HAU» Twaalf brandweerlieden waren er voor nodig om gis-
II.v# een man van driehonderd kilo naar het ziekenhuis te ver
as fn. De man van 57 jaar woonde op de vierde verdieping van
Lejat, en werd vervoerd in een ambulance voor gehandicap-
emdat die meer ruimte biedt dan een gewone ziekenauto.
!t ziekenhuis legden de brandweerlieden de man op een
je jat speciaal voor mensen met overgewicht is gemaakt. De
If mannen hadden het karwei in een uur geklaard.
155!
C!<den bij Turkse overstromingen
ClAl
11 Bij overstromingen in drie dorpen in de omgeving van de
Agri in het oosten van Turkije, zijn gisteren ten minste ze-
liensen verdronken. Twee mensen worden vermist. Aan de
tv. stromingen waren urenlange regenbuien Voorafgegaan,
id n
g ,iiwig leven voor Tamagotchi
i» Er komt een Tamagotchi die bij overlijden als engel in
ïven terugkeert. Dat heeft de Japanse fabrikant Bandai gis-
l bekendgemaakt. Kinderen blijken namelijk van slag te
ard|en raken als hun gecomputeriseerde, op een vogeltje lij
kte speeldiertje, aan een sleutelring doodgaat. Dat gebeurt als
'ktfiet op tijd wordt gevoerd, gebaad en geaaid - door op koop
gele drukken. Het beestje kan wel altijd tot leven worden ge-
a védoor op restart te drukken. Bij de nieuwe versie van het
<toipopulaire computerspeeltje kan het diertje ook bij verwaar-
|g niet sterven,
ribé
'««menen in actie tegen sluitingen
mest» Werknemers van een Roemeense olieraffinaderij
ten gisteren in de noordoostelijke stad Darmanesti twee re-
jgsfunctionarissen in gijzeling genomen, meldt de Roe-
öse televisie. Daarmee protesteren zij tegen het regerings-
ïit zeventien noodlijdende staatsbedrijven op te heffen,
xloor kwamen bijna dertigduizend werknemers op straat te
B. In Ploiesti, het zuiden van het land, bouwden arbeiders
pades op autosnelwegen, gooiden ruiten van het stadhuis in
pgen hun directeur te lijf. Er zijn vier politieagenten ge-
1 geraaktvolgens persbureau Rompres.
er dode onder bergbeklimmers
O/Bern in Zwitserland en Italië hebben de bergen gisteren
Uhun tol geëist. In de Dolomieten is het lichaam gevonden
•en 24-jarige man uit Venetië, die tijdens het beldimmen
le Spiazzo in het noordoosten van het land een dodelijke
haakte. Hij is het tiende slachtoffer van de Dolomieten deze
-uit of the Loom schrapt 4.800 banen
Ico» De Amerikaanse kledingfabrikant, Fruit of the Loom,
en streep door 4.800 arbeidsplaatsen in de Verenigde Sta-
De onderneming, vooral sterk in de fabricage van onder-
probeert hiermee het hoofd boven water te houden in de
^trijd tegen buitenlandse concurrenten. Fruit of the Loom
laatst de laatste jaren steeds meer de productie naar landen
de lonen lager liggen. Twee jaar geleden schrapte Fniit of
x)om al 3.200 arbeidsplaatsen. Over de hele wereld telt de
igfabrikant op dit moment 36.000 banen.
Onderzoekscommissie spreekt over 'incidentele gevallen
Een door de Italiaanse regering ingestelde onderzoeks
commissie concludeert in haar gisteren gepresenteerde
eindrapport dat Italiaanse soldaten zich schuldig hebben
gemaakt aan martelpraktijken tijdens de VN-vredesmis-
sie in dat land. Men stelt echter ook dat het gaat om 'zeer
geïsoleerde gevallen' en dat de hoogste militaire leiding
geen blaam treft.
ten dat de Folgore werd ont
bonden, besloot premier Prodi
tot een commissie bestaande
uit militairen, vooraanstaande
juristen en enkele personen be
kend om hun strijd tegen racis
me, zoals Tulia Zevi, voorzitter
van de joodse gemeenschap in
Italië. De commissie heeft de af
gelopen twee maanden ver
schillende reizen gemaakt naar
Somalië en in totaal 145 perso
nen gehoord.
Voorzitter Ettore Gallo, voor
malig voorzitter van het Consti
tutioneel Hof en als verzetsman
zelf gemarteld, zei gisteren vast-
rome eelco van der linden
correspondent
De zaak kwam aan het rollen
nadat enkele maanden geleden
het opinieweekblad 'Panorama'
foto's had gepubliceerd waarop
onder andere viel te zien hoe
soldaten van het keurkorps 'Fol
gore' de geslachtsdelen van een
Somaliër onder (zwak) stroom
zetten. Grote verontwaardiging
brachten de foto's teweeg van
de verkrachting met een explo
sief van een Somalisch meisje
door een groep soldaten.
Terwijl de linkse partijen eis-
gesteld te hebben dat er is ge
marteld en verkracht, maar niet
zoals was gesuggereerd
gemoord. De gesignaleerde ge
vallen zullen worden afgehan
deld door de justitie.
De legerleiding kan volgens
Gallo, 'vanwege het sporadische
karakter en de onmogelijkheid
elke soldaat te controleren', niet
verantwoordelijk worden ge
steld. Hij liet doorschemeren
dat de twee generaals, Bruno
Loi en Carmine Fiore, die zich
zelf schorsten na het uitbreken
van het schandaal, weer aan het
werk kunnen.
Gallo prees het Italiaanse le
ger als geheel en zei 'trots' te
zijn op het feit dat de Italianen
altijd voorrang hebben gegeven
aan de humanitaire kant van de
missie. Hij onderstreepte dat de
troepen van 'Restore Hope', die
duurde van 1992 tot 1994, vrij
wel direct verwikkeld raakten in
clan-oorlogen, terwijl hun oor
spronkelijke taak het organise
ren en beschermen van voed-
seltransporten was. Deze om
standigheid noemt de commis
sie mede aanleiding tot de uit
wassen.
De commissie dringt aan op
betere opleiding en adviseert in
het vervolg specialisten in men
senrechten mee te sturen met
de vredestroepen.
De Italiaanse legerleiding, bij
monde van admiraal Venturoni,
toonde zich gisteren zeer tevre
den. „De commissie heeft snel
en zonder clementie gewerkt",
aldus de admiraal. De Somali
sche gemeenschap in Rome
was zeer ontevreden. Men
spreekt van een 'vluchtig afge
handeld onderzoek, gericht op
het vrijpleiten van de legerlei
ding'. .Alles is in de doofpot
verdwenen", aldus een woord
voerder.
luxemburg paul koopman
correspondent
Luxemburg gaat haar drugsbe
leid omgooien. Zonder dat daar
verder veel ruchtbaarheid aan
werd gegeven, stelde de Luxem
burgse minister van justitie
Mare Fischbach (51) deze week
een heel pakket maatregelen
voor met betrekking tot het
drugsbeleid in het Groothertog
dom, dat circa 2.000 harddrugs-
verslaafden kent.
Zo worden om te beginnen,
gebruikers van softdrugs (hasj,
weed) niet langer bedreigd met
gevangenisstraffen. De maxi
male geldboete (ruim 5000 gul
den) wordt wel gehandhaafd.
De methadon- en spuitenom-
ruilprogramma's worden uitge
bouwd en in de wet vastgelegd.
Verder komen er proefprojecten
voor het onder medisch toe
zicht gratis verstrekken van he
roïne aan langdurig verslaafden.
„Onze vroegere, repressieve
politiek was niet bepaald het
meest succesvol. Een drugsver
slaafde is tenslotte geen crimi
neel, maar in de eerste plaats
r-. v
guam» Het elfjarige Japanse meisje Rika Matsuda overziet
de plek waar woensdag de Boeing 747 neerstortte op het
eiland Guam. Rika was één van de twintig overlevenden
van de vliegramp. Meer dan tweehonderd passagiers over
leefden het ongeluk niet Gisteren maakten onderzoekers
bekend dat de Zuid-Koreaanse piloot het toestel tot de
laatste seconden volledig meester was. Ook de overige be
manningsleden lieten vlak voor het neerstorten op geen
enkele manier blijken dat de landing niet volgens plan ver
liep. Van een mechanische fout is tot nog toe eveneens
niets gebleken. Het onderzoek spitst zich daardoor toe op
een mogelijke navigatiefout van de piloot of de verkeersto
ren FOTO REUTER ERIK DE CASTRO
een patiënt. We schuiven op in
de richting van het Nederlandse
beleid, met meer aandacht voor
gezondheidsaspecten", aldus de
bewindsman.
Dat Luxemburg de bakens
verzet in een tijd dat Nederland
de duimschroeven wordt aan
gedraaid, is niet onbelangrijk
Het Groothertogdom is mo
menteel voorzitter van de Eu
ropese Unie. „Op vier december
organiseren we een speciale mi
nisterraad over de Europese
drugspolitiek. Daarbij willen wij
het midden zoeken tussen het
Franse en het Nederlandse mo
del", kondigt de christen-demo
craat Fischbach alvast aan.
Luxemburg heeft geen spe
ciale tactische bedoeling met
zijn drugsbesluiten, precies aan
het begin van het Europees
voorzitterschap, bezweert
Fischbach. „Het moment leek
ons er gewoon rijp voor. Ook in
België heeft het parlement aan
gedrongen op een bijstelling
van het drugsbeleid. Of er in het
Elysée wenkbrauwen zijn ge
fronst? Ik heb echt geen idee.
Nigerianen tegen
pijpleiding Shell
lagos krf-anp
Activisten van een etnische
minderheid in Nigeria zijn in
het geweer gekomen tegen
plannen van Shell om een pijp
leiding op hun grondgebied aan
te leggen. Het Brits-Nederland-
se energieconcem werkt mo
menteel aan de voorbereidin
gen voor de bouw van een 750
kilometer lange gasleiding in de
zuidoostelijke deelstaat Bayelsa.
Milieu- en mensenrechtenac
tivisten van de Niger Delta Hu-
man and Environmental Rights
Organisation (RD-HERO) lieten
hun protest horen tijdens een
bijeenkomst van Shell en plaat
selijke overheidsfunctionaris
sen. Het concern heeft voor de
uitvoering van zijn plannen toe
stemming van de lokale overhe
den nodig.
„Shell is niet werkelijk geïnte
resseerd in besprekingen met
de bevolking van de Delta",
luidde het verwijt dat activisten
leider Robert Azibaola uitte.
Volgens hem zouden niet alleen
het milieu en de mensenrech
ten aan de orde moeten komen,
maar ook de opbrengsten van
de fossiele brandstoffen.
De pijpleiding moet het aard
gasveld van Nembe verbinden
met de verwerkingslocatie in
Soku en vormt een onderdeel
van een omvangrijk project
waarvan de totale waarde op
vier miljard dollar is becijferd.
Eerder dit jaar was Nembe het
toneel van bloedige onlusten
tussen rivaliserende groepen
die Shell partij te hebben geko
zen voor de ander. De onderne
ming moest daardoor het werk
verschillende keren stopzetten.
'Den Haag moet schenders mensenrechten vervolgen
pretoria anp
Familieleden van vermoorde
anti-apartheidsactivisten doen
via een petitie een beroep op
het Internationale Gerechtshof
in Den Haag om schenders van
de mensenrechten in Zuid-Afri-
ka te vervolgen. Het document
van 62 pagina's is opgesteld na
dat de Waarheids- en Verzoe
ningscommissie vorige week
besloot om Dirk Coetzee, voor
malig commandant van de be
ruchte speciale eenheid in Vlak-
plaas, amnestie te verlenen voor
zijn aandeel in de moord op de
mensenrechtenadvocaat Grif
fiths Mxenge in 1981.
De familieleden van Mxenge,
Steve Biko en Fabian en Floren
ce Ribeiro hebben vorig jaar al
zonder succes een poging on
dernomen om via het Zuid-Afri
kaanse Constitutionele Hof de
amnestievoorzieningen van de
Waarheidscommissie aan te
vechten.
De opsteller van de petitie
aan het Internationale Ge
rechtshof, Cyril Morolo, die be
halve advocaat van de familiele
den ook pleitbezorger is voor de
Azapo, de Azanian People's Or
ganisation, is zich ervan bewust
dat het Hof in Den Haag slechts
bedoeld is voor staten en niet
voor personen of organisaties.
Morolo stelt zich echter op het
standpunt dat Zuid-Afrika door
amnestie te verlenen aan da
ders zonder compensatie voor
de slachtoffers het internationa
le recht schendt. „En als een
land doorgaat met het systema
tisch schenden van internatio
naal recht, wat doet het Interna
tionale Hof dan", is zijn retori
sche vraag.
Igaren willen
mmenten
'"leimhouden
Vijftigtal oppositionele par
itariërs in Bulgarije wil een
171 steken voor een wet die
Jaarmaking van docu-
ïn van de geheime politie
lijk maakt. Het openen
de geheime ladenkasten
1e politie was één van de
grijkste doelstellingen van
Inie van Democratische
ten, die de algemene ver-
len van april won van de
tische Partij, de vroegere
lunisten.
Ie wet wordt voorgesteld
et verleden van de presi-
ministers, leden van het
'ent, rechters van het
rechtshof en andere
'plaatsten te onderzoe-
öp mogelijke samenwer-
met de voormalige inlich-
Idienst van het commu-
phe bewind. Overigens is
jeveer de helft van de ge-
'j documenten vernietigd.
tel aviv ad bloemendaal
correspondent
Binnen een paar dagen kan in het Mid
den-Oosten veel veranderen. Als iemand
dat kan beamen, is het wel de speciale
Amerikaanse gezant voor dat gebied,
Dennis Ross. Vorige week woensdag, net
toen hij in het vliegtuig naar Tel Aviv zou
stappen voor een nieuwe poging Israëli's
en Palestijnen nader tot elkaar te bren
gen, ontploften in Jeruzalem twee bom
men. De achtergrond van die aanslag
was toen nog net zo onduidelijk als nu,
maar alle partijen waren bliksemsnel
met het trekken van conclusies. Ross zelf
besloot onmiddellijk zijn reis uit te stel
len tot na de. officiële rouwperiode in Is
raël. En nu hij vanavond alsnog in Tel
Aviv arriveert, treft hij daar een totaal
nieuwe situatie.
De Israëlische premier Benjamin Neta
nyahu, die voor de aanslag in het defen
sief was gedrongen, is tot de aanval over
gegaan. Hij heeft Arafat persoonlijk be
schuldigd van bemoeienis met de bom
aanslag en hij heeft een serie draconi
sche maatregelen tegen de Palestijnse
bevolking afgekondigd. Arafat op zijn
beurt heeft duidelijk gemaakt dat hij niet
aan de Israëlische eisen kan en wil vol
doen. Voor Ross is het allemaal extra in
gewikkeld geworden. Hij had vorige
week naar het Midden-Oosten willen ko
men met een bemiddelingsplan. Arafat
zou moeten toestemmen in een hervat
ting van de samenwerking met Israël op
veiligheidsgebied, terwijl Netanyahu
zichzelf beperkingen zou moeten opleg
gen voor wat betreft de nederzettinge-
bouw.
Israël vond de prijs toen al te hoog en
nu, na de bomaanslag, maakt Ross zich
nog minder illusies dat hij Netanyahu
kan bewegen tot concessies. De Israëli
sche regering ziet in de terreuractie een
uitgelezen kans om van Arafat samen
werking op veiligheidsgebied af te dwin
gen, zonder te hoeven toegeven op het
gebied van de nederzettingenbouw. In
plaats daarvan zal ze proberen het gelei
delijk opheffen van de strafmaatregelen
tegen de Palestijnen te verkopen als een
concessie.
De Israëlische eis aan de Palestijnse Au
toriteit om 'de infrastructuur van de ter
reurorganisaties met wortel en tak uit te
roeien', vergezeld van een lijst met te ar
resteren personen, is op zijn zachtst ge
zegd paternalistisch. Wat Netanyahu
maar niet kan accepteren is dat er sinds
de bijeenkomst op het gazon voor het
Witte Huis, in september 1993, funda
menteel iets is veranderd. Yasser Arafat,
de leider van de door hem verguisde Pa
lestijnse Bevrijdingsbeweging, is nu de
democratisch gekozen president van de
Palestijnse Autoriteit. De Palestijnse pre
sident ontleent zijn gezag aan de manier
waarop hij de belangen behartigt van het
Palestijnse volk. Het volk voelt zich diep
vernederd door de politiek van de rege
ring-Netanyahu en zeker door de straf
maatregelen die zijn ingesteld na de ter
reuraanslag in Jeruzalem, waarvan de
achtergrond nog volstrekt onduidelijk is.
Als Netanyahu de strijd tegen terreur een
dienst had willen bewijzen, had hij na de
aanslag in Jeruzalem Einders moeten rea
geren. Hij heeft echter, net als Arafat,
een achterban en die wil alleen maar ho
ren hoe hij de Palestijnen van katoen
geeft. Wie er achter de aanslag in Jeruza
lem zit maakt niet uit, zolang de be
schuldigende vinger maar kan worden
uitgestoken naar 'de eeuwige en on
veranderbare terroristenleider Yasser
Arafat'.
De Palestijnen hebben nu de indruk dat
Netanyahu er niet op uit is terreur te be
strijden, maar het regime van Arafat het
weinige aanzien dat het nog geniet, te
ontnemen. Toen Arafat deze week zei
dat het Palestijnse volk zich moest op
makenvoor een nieuwe slag, ditmaal te
gen de Israëlische maatregelen, en dat
de Palestijnen liever gras eten dan toege
ven, vertelde hij precies wat de man in
de straat wilde horen.
Ondertussen zitten de Amerikanen op
gescheept met een nieuw probleem van
oriëntaeüse koppigheid. Arafat zegt wel te
willen samenwerken op veiligheidsge
bied met Israël, maar niet zolang de
strafmaatregelen van kracht zijn. Neta
nyahu is bereid die maatregelen geleide
lijk op te heffen, 'naarmate de Palestij
nen meer werk maken van de terreurbe
strijding'. Dat gaat niet samen.
De stok achter de deur heet Madeleine
Albright. Bij haar aantreden, in januari,
liet ze weten met een bezoek aan Mid
den-Oosten te wachten tot het echt zin
zou hebben. De bomaanslag in Jeruza
lem heeft haar in de startblokken ge
plaatst. Of ze later deze maand echt rich
ting Midden-Oosten zal vertrekken,
hangt af van het welslagen van de missie
van Ross. Het minste dat daarvoor nodig
is, zo lijkt het, is de hervatting van de Is-
raëlisch-Palestijnse samenwerking op
veiligheidsgebied en de opheffing van de
Israëlische strafmaatregelen.
banja luka afp
De Amerikaanse regering
houdt eraan vast dat de
Bosnisch-Servische ex-presi
dent Radovan Karadzic door
het Joegoslavië-Tribunaal in
Den Haag wordt berecht. Elke
andere oplossing is voor haar
onaanvaardbaar.
Dat heeft de Amerikaanse
bemiddelaar Richard Hol
brooke gisteren in Banja Luka
gezegd. Holbrooke overlegde
in deze Noord-Bosnische stad
met Karadzic' opvolgster, Bil-
jana Plavsic, maar heeft niet
met haar over de toekomst
van de Bosnisch-Servische ex-
president gesproken. Hij ver
trok vervolgens naar- Belgrado
voor overleg met de Joegosla
vische president Slobodan
Milosevic.
Het tribunaal in Den Haag
heeft Karadzic aangeklaagd
voor oorlogsmisdaden. Ka
radzic zei deze week bereid te
zijn voor een Servische recht
bank te verschijnen. Het Joe
goslavië-Tribunaal zou op het
proces mogen toezien. Het
was de eerste keer dat de
Bosnisch-Servische leider, die
zich omringt met zwaarbewa
pende lijfwachten om aan ar
restatie te ontkomen, op een
proces zinspeelde. Kardazic
moet 'zich aan Den Haag
overgeven en hij moet niet
meer zulke voorstellen doen',
aldus Holbrooke.
Overigens heeft de interna
tionale gezant voor Bosnië,
Carlos Westendorp, gister
avond aanbevolen de contac
ten met de Bosnische ambas
sadeurs te hervatten. Hij vindt
dat daar voldoende aanlei
ding voor is, met het door be
middeling van de Amerikaan
se gezant Holbrooke tot stand
gekomen akkoord over de
verdeling van de ambassa-
deursposten.
naibobiapDe staking was uitgeroepen in
veertien steden. In Kisimu bij
voorbeeld stond oproerpolitie
in een stadspark waar de oppo
sitie een bijeenkomst had ge
pland. In de oppositiebolwer-
ken Nyeri en Murang'a waren
winkels gesloten en lag het
openbaar vervoer stil. In juli
kwamen negen mensen om het
leven toen de politie een einde
maakte aan betogingen van de
oppositie in zeven Kenyaanse
steden.
De landelijke stakingsdag die de
oppositie in Kenya had uitge
roepen om de regering van pre
sident Daniel arap Moi te dwin
gen tot onderhandelingen over
constitutionele hervormingen is
gisteren een politieagent in bur
ger doodgeslagen. Daarnaast
blokkeerden in twee voorsteden
van Nairobi demonstranten we
gen en gooiden stenen naar
voorbijrijdende auto's.