'Dit is wraak op Suriname
Het PvdA-voorzetje over
belasting op koerswinst
'vlekje'
Werknemer met
niet ongewenst
Feiten Meningen
DONDERDAG 7 AUGUSTUS 1997
„Bedrijven willen best werknemers inschakelen die
gedeeltelijk arbeidsongeschikt zijn. Een bouwvakker
die geen zware stenen meer mag tillen, kan prima ad
ministratief werk doen of schilderen. Dat weet een
werkgever ook wel. Toch neemt hij deze bouwvakker
niet aan, want iemand met een zwakke rug, brengt fi
nanciële risico's met zich mee. Zeker nu het ziektever
zuim niet meer collectief wordt vergoed, maar de baas
het ziekengeld uit eigen zak moet betalen. Kortom:
een bouwvakker die in de WAO zit, komt daar nooit
meer uit."
Milo van Osch, manager van uitzendbureau Con
structief (een dochteronderneming van SFB-groep en
Content) wilde deze vicieuze cirkel doorbreken. Sa
men met de arbodienst SFB ArboDuo heeft het uit
zendbureau daarom een plan gemaakt om arbeidson
geschikte bouwvakkers toch de arbeidsmarkt op te
krijgen. Een werkgever kan zonder zorgen een werk
nemer 'met een vlekje' in dienst nemen, want het uit
zendbureau belooft alle risico's voor eigen rekening te
nemen.
En dat blijkt te werken. Sinds de geboorte van het
plan, een maand geleden, zijn zes gedeeltelijk arbeids
ongeschikten aan een nieuwe baan geholpen. Een
timmerman en een metselaar zijn bijvoorbeeld admi
nistratief werk gaan doen bij een nieuwe baas. ,,De
werkgevers zijn enthousiast, ze vinden het prachtig
dat ze iets kunnen doen voor WAO'ers die graag weer
de handjes laten wapperen."
Constructief heeft dan ook wel de wind in de zeilen,
wat betreft de situatie op de arbeidsmarkt. De bouw
heeft al jaren een chronisch tekort aan vaklieden.
Timmerlieden, metselaars, uitvoerders en calculato-
ren zijn niet aan te slepen. „Daardoor zijn werkgevers
natuurlijk eerder geneigd om een gedeeltelijk arbeids
ongeschikte een kans te geven. Zeker wanneer wij een
kracht aanbieden met jarenlange ervaring in de
bouw."
De samenwerking tussen een uitzendbureau en een
arbodienst is uniek in Nederland. Volgens Van Osch is
dat nu juist de truc om een werknemer die uit het ar
beidsproces dreigt te vallen, snel op te pikken. Zodra
Ed Allefen uit Vleuten was de eerste bouwvakker die via 'Constructief weer aan het werk kon.
FOTO GPD ROLAND DE BRUIN
een werkgever een werknemer ziek meldt, neemt SFB
ArboDuo contact met hem op. Een bezoek aan de be
drijfsarts moet vervolgens duidelijk maken of de werk
nemer graag wil werken en wat hij nog kan doen. De
arbodienst schakelt daama Constructief in, die voor
hem op zoek gaat naar een nieuwe baan.
Vermoedt de arts dat de werknemer slechts tijdelijk
zijn werk niet kan doen, dan gaat het uitzendbureau
op zoek naar een nieuwe baas in dezelfde bedrijfstak.
De oude werkgever blijft een deel van het salaris en de
premies doorbetalen. Het bedrijf dat de gedeeltelijk
arbeidsongeschikte inleent, betaalt het andere deel.
De oude baas is dus goedkoper uit dan wanneer zijn
zieke werknemer thuis zit. Zodra de werknemer weer
is goedgekeurd door de bedrijfsarts, kan hij terug naar
zijn oude werkplek.
Blijkt echter dat de gedeeltelijk afgekeurde bouywak-
ker niet meer terug kan, bijvoorbeeld omdat het werk
bij zijn oude baas niet meer aankan, dan wordt het ar
beidscontract met de oude werkgever verbroken.
Constructief neemt dan de werknemer in dienst als
uitzendkracht en detacheert hem bij een nieuwe
werkgever. „Op dat moment hoeft hij niet meer per se
in dezelfde bedrijfstak terecht te komen. Hij kan net
zo goed een baan krijgen die onder een andere CAO
valt, bijvoorbeeld de uitzend-CAO."
„In de bouwsector is het plan van Constructief en de
arbodienst een gat in de markt", voorspelt Jolande
Dirkx, manager van SFB ArboDuo. Veel oudere bouw
vakkers verrichten al dertig tot veertig jaar zwaar werk,
waardoor een groot deel in de WAO terechtkomt. „Ze
verdienen het niet om vlak voor hun VUT of pensioen
uit het arbeidsproces te vallen. Met ons plan lopen
VUT en pensioenregelingen gewoon door. Bovendien
kunnen ze lichter werk gaan doen en gezond en wel
hun oude dag halen."
Voor de werkgever heeft het ook veel voordelen om
arbeidsongeschikte werknemers aan het werk te hou
den. Op het moment dat hij zijn zieke personeel aan
een baan helpt, neemt het uitzendbureau de admini
stratie over. „-Voor aannemers is dat heel belangrijk.
Ze willen niet belast worden met de administratieve
rompslomp van zieke werknemers. Tachtig procent
van de bedrijven heeft minder dan vijftien werkne
mers in dienst. De baas is meestal ook gewoon een
bouwvakker die meewerkt op de steiger. Hij wil ge
woon bouwen en verder geen sores."
Tot nu toe waren alleen de arbeidsbureaus verant
woordelijk voor de herplaatsing van gedeeltelijk ar
beidsongeschikte werknemers. Maar volgens Dirkx
voelen zij zich absoluut niet bedreigd door de komst
van Constructief en SFB ArboDuo. „Arbeidsbureaus
worden steeds vaker geconfronteerd met de vraag
waarom hun kaartenbakken maar niet slinken. Ze wil
len daarom maar al te graag dat de afgekeurde bouw
vakkers weer de arbeidsmarkt opgaan." Constructief
voert momenteel zelfs gesprekken met de arbeids
voorziening om tot vergaande samenwerking te ko
men. „De tijd dat uitzendbureaus en arbeidsbureaus
ruzieden omdat ze in eikaars vaarwater zaten, is in de
bouw voorgoed voorbij
UTRECHT SYLVIA MARMELSTEIN
lastig blijven."
Lachmising deelt niet d(
ting van Kout dat de ven
gen een verlammende u
king hebben op het dag<
ven in Suriname. „Integi
Ik denk dat de bevolking
langzamerhand denkt: 'I
land kan de pot op'."
Lachmising is wel bedui
de reactie van het bedrij
„President Wijdenbosch
tijdens zijn bezoek hier j
gesprekken gehad met h
derlands bedrijfsleven. I
dernemingen hebben w
nodig. Suriname is qua I
schatten één van de zevi
rijkste landen ter wereld
we hebben investeerder
om de schatten uit die b
te halen. Zeker nu de Ne
landse regering niet ech
maakt. Bedrijven die al
zijn in Suriname, zoals
Nedam, haken niet zone
af. Over nieuwe investee
ben ik minder zeker. Ma
mochten de Nederlande
huiverig geraakt zijn, da
nog genoeg andere bedt
de wereld waarmee we 2
kunnen doen."
AMSTERDAM ANP
land wordt gegijzeld als een
man, die zoveel invloed heeft
op eenieders dagelijks leven,
verdachte is. Het hele sociale en
economisch leven ligt lam door
die onzekerheid. In Nederland
is dat anders. Daar zijn meer
pijlers die het voortbestaan van
het systeem garanderen.
Het Groen Links Tweede Ka
merlid van Surinaamse afkomst
Tara Varma is het daarmee
eens.Als je een punt hebt,
maók 'm dan. Als je iemand een
jaar lang in het verdachten
bankje plaatst, werkt dat specu
laties in de hand en dat is voor
niemand goed."
Afgezien daarvan vindt Varma
dat Justitie gewoon haar werk
moet doen, of de verdachte nu
Bouterse heet of Jansen. „Dat is
de normale gang van zaken en
daar moet geen uitzondering op
komen."
Volgens R. Lachmising, direc
teur van de Surinaamse Lucht
vaart Maatschappij (SLM) in
Nederland, is de Surinaamse
gemeenschap een beetje moe
van de niet aflatende beschuldi
gingen aan het adres van Bou
terse. „We doen ons best om
het land op te bouwen, zijn heel
positief bezig. Blijkbaar zijn er
figuren die dat niet goed vin
den. Die zien liever dat we arm-
Woede over internationaal opsporingsbevel tegen Bouterse
Rick van der Ploeg, Tweede Kamerlid van de
PvdA, liet gisteren op de radio horen voorstan
der te zijn van een belastingheffing over koers
winsten op aandelen. Het standpunt van Van
der Ploeg komt op een moment dat de beurzen
record na record breken en menig Nederlander
zijn geluk op de beurs uitprobeert.
Het is natuurlijk wat vreemd dat het inkomen
dat men geniet door een koersstijging, het ver
schil in prijs tussen de aankoop en verkoop van
een aandeel, onbelast is. Uitein
delijk wordt over een uitgekeerd
dividend of het inkomen dat men
verdient door arbeid gewoon be
lasting geheven. Dit heeft echter
alles te maken met de zogenaam
de bronnenleer in de Nederlandse
belastingwet.
Laat ik het uitleggen: de bronnen-
leer houdt in dat alleen dat wat uit
de bron komt belast is. Een eigen
huis is bijvoorbeeld een bron. Als
men zelf in dit huis woont dan is
het huurwaardeforfait belastbaar
inkomen en als men het huis ver
huurt dan is de ontvangen huur
belastbaar inkomen. Het huur
waardeforfait of de huur komt im
mers uit de bron (het huis) en is
dus belastbaar.
De vermogensstijging van de bron zelf (het
huis dus) is echter niet belastbaar. Als het huis
in waarde stijgt, is deze stijging onbelast. Er is
echter ook een andere kant aan het verhaal. Als
het huis in waarde daalt dan is dit verlies ook
niet aftrekbaar. Datzelfde geldt dus voor aan
delen: het dividend, de inkomsten uit de aan
delen is belast, maar de vermogensstijging van
het aandeel zelf (de bron) is onbelast.
Het voorstel van Van der Ploeg betekent dat
voor aandelen de belastingwetgeving af moet
van het hiervoor geschetste bronnenstelsel.
Wie denkt dat hiervoor het hele belastingstelsel
op zijn kop moet worden gezet vergist zich.
Voor belastingbetalers die tenminste vijf pro
cent van de aandelen in een bedrijf hebben (de
zogenoemde aanmerkelijk belanghouders)
geldt al jaren dat ook koerswinsten belast zijn
tegen een tarief van (tegenwoordig) 25 procent.
In principe kan de regering dus gewoon bepa
len dat deze heffing voor grootaandeelhouders
voor alle aandelen zal gelden. Een en ander zal
dan dus ook betekenen dat koersverliezen
voortaan aftrekbaar zijn. Een beurscrash kan
dan een flink gat in de begroting slaan.
Hoewel het bovenstaande op zichzelf redelijk
simpel te realiseren lijkt, zitten er toch allerlei
haken en ogen aan de invoering van een der
gelijke belasting. Zo kan men een echte vermo
genswinstbelasting op aandelen invoeren. Er
hoeft dan alleen belasting te worden betaald
op het moment dat de aandelen verkocht wor
den en er dus winst wordt gemaakt. Nadeel
hiervan is dat iedereen zo lang mogelijk zal
proberen te wachten met het verkopen van
zijn aandelen (belastinguitstel). Daarnaast kan
de regering ook een vermogensaanwasheffing
op aandelen invperen. Elk jaar wordt dan over
de vermogensvermeerdering van dat jaar 'het
vermogen dat is aangewassen', belasting gehe
ven. Een groot nadeel hiervan is dat
er dan al belasting moet worden be
taald op het moment dat de aande
len nog niet zijn verkocht, en er dus
nog geen geld beschikbaar is. Er zijn
geruchten dat het ministerie van fi
nanciën op dit moment op een der
gelijk belastingheffing studeert.
Een ander probleem, die voor een
belasting op vermogenswinsten in
het algemeen geldt, is hoe men
moet controleren dat er een koers
winst is gemaakt. Professor P. Kave
laars van de Erasmus Universiteit,
droeg onlangs in een rede bij de
aanvaarding van zijn ambt als hoog
leraar fiscale economie hier een op
lossing voor aan. Hij denkt bijvoor
beeld aan een verplichting voor
banken om financiële transacties met aandelen
vast te leggen. Daarnaast zou een uitwisseling
van inlichtingen in Europees verband de con
trole ten goede komen.
Kavelaars is overigens sowieso voorstander van
de invoering van een vermogenswinstbelas
ting. Volgens hem is alleen nog de vraag of ge
kozen moet worden tussen vermogenwinst- of
vermogensaanwasbelasting. Uit de weten
schappelijke hoek heeft Van der Ploeg dus al
de nodige steun ontvangen. De vraag zal ech
ter zijn of ook uit politieke hoek er voldoende
draagvlak voor de invoering van een dergelijke
belasting zal zijn. Met name de met aandelen
speculerende, rijkere Nederlander zal bezwa
ren hebben en een lobby beginnen tegen de
invoering van een dergelijke belasting.
Het is overigens ook niet ondenkbaar dat de
uitlatingen van Van der Ploeg in feite niet meer
zijn dat een één-tweetje met staatssecretaris
Vermeend van financiën (ook afkomstig van de
PvdA). Doordat Van der Ploeg nu de voorzet
heeft gegeven kan Vermeend rustig de reacties
uit de samenleving noteren en deze tegen el
kaar afwegen. Blijkt de invoering politiek haal
baar dan kan Vermeend de bal inkoppen door
met een wetsvoorstel te komen die een vermo
genswinstbelasting op aandelen introduceert.
Of dit werkelijk zo is zullen we nooit te weten
komen. Maar hoe dan ook: de voorzet is gege-
Desi Bouterse wordt door grote delen van de Surinaamse bevolking op handen gedragen.
Emiel Esajas ziet de internatio
nale opsporing als een duidelij
ke wraakneming van de Neder
landse overheid op een Suri
naamse regering 'die nu eens
niet naar de pijpen van Neder
land danst'.
Esajas is politicus in de stads
deelraad Zuidoost, de Amster
damse wijk waar met 40.000 le
den de grootste Surinaamse ge
meenschap in Nederland te vin
den is. Het nieuws sloeg daar
behoorlijk in, meldt Esajas.
'De nieuwe uitzendkracht
Bedrijven willen meer uitzendkrach
ten inlenen dan zich bij de balies van
de uitzendbureaus aanmelden. De bu
reaus moeten daarom actief op zoek
naar nieuwe uitzendkrachten. Overal
in het land werven ze groepen die ze
tot voor kort links lieten liggen zoals
langdurig werklozen, arbeidsonge
schikten, vutters en herintreders. Ook
richten steeds meer bureaus zich
slechts op één bepaalde beroeps
groep. Het laatste deel uit een serie
van vier: afgekeurde bouwvakkers ke
ren via Constructief terug op de ar
beidsmarkt.
„Mijn telefoon stond vanmor
gen roodgloeiend. De mensen
zijn boos. Kijk, niemand keurt
cocaïnehandel goed. Maar Ne
derland weet wat een persoon
als Bouterse betekent voor Suri
name. Zijn invloed is van le
vensbelang. En zeg nou zelf, tij
dens de IRT-affaire bleek dat
Nederland zelf een pond boter
op het hoofd heeft als het om
drugs gaat." Nederland, zo
vindt Esajas, moet zijn beta
lingsverplichtingen nakomen
en Suriname eindelijk met rust
laten om het land te kunnen
opbouwen.
Niet iedereen is het met Esajas
eens. „Of het nou Kok, Clinton
of Bouterse is, als iemand crimi
nele daden heeft gepleegd moet
het recht zijn loop hebben",
vindt Winston Kout. Hij is voor
zitter van het jaarlijks Kwakoe-
festival en oprichter van het uit
zendbureau Coloured Holland.
Kout zet wel vraagtekens bij de
langdurige onzekerheid die er
was over de vraag of Nederland
over concrete aanwijzingen be
schikte van criminele activitei
ten door de ex-legerleider en
huidig Adviseur van Staat Bou
terse. „Misschien was er een
goede reden voor, dat weet ik
niet. Maar de gevolgen voor Su
riname zijn ingrijpend. Een heel
WIM STEVENHAGEN
De Surinaamse ministei
nanciën Mungra heeft v
tend namens de Surinaa
gering het Interpol-arres
vel een tijdbom genoem
relatie is al zo broos en
dan zo'n signaal afgeeft,
kent dat dat Nederland i
trekkingen wil bevriezer
goede verhouding tusse:
volkeren verdient beter'
de bewindsman.
De Surinaamse regering
arrestatiebevel tegen de
malige legerleider Boute
los van acties van Neder
regeringszijde om schac
rokkenen aan de reputa
de Republiek Suriname
criminalisering van haai
ringsfunctionarissen'. 2
raadt zich 'diepgaand' 0
reactie.
De Nationale Democrat
Partij (NDP) in Surinam
onder de indruk van het
tatiebevel tegen hun pre
te partijgenoot Bouterse
Rambali, parlementslid
NDP vindt dat 'Nederlai
moet ophouden met de;
grap'. Hij vindt het onge
de voormalig legerleidei
ge ambtenaar en voorzii
de grootste partij in Suri
(de NDP) op deze manii
beklad.
PARAMARIBO ANP
De Surinaamse gemeenschap in Nederland reageert met gemengde gevoelens op de uitvaardiging van het intern:
tionaal opsporingsbevel tegen Desi Bouterse. Het recht moet zijn loop hebben, vindt men. Maar algemeen bestaa
de indruk dat Nederland vooral hard bezig is om Suriname blijvend onder de duim te houden, nèt als de ontwikkf
lingen de goede kant op gaan.
'Arrestatiebs
is een tijdbc