Hindoes en India: liefde, haat en verlangen
Sollen met laatste nationale dichter
Kerk Samenleving
beroepingswerk Mongolië neemt partij kinderbijbels in beslag
Christelijke rtv-uitzendin
in islamitisch Maleisië j
Sekteleidster trekt zich tef
'Ik verwachtte een rust
wetenschappelijk congr
DONDERDAG 7 AUGUSTUS 1997
AMSTERDAM/ DEN HAAG
GUIDO DE BRUIN ANP
India is voor haar kinderen
over de hele wereld nog steeds
een moeder. Ook hindoestanen
m Nederland koesteren het
land van hun voorouders in
hun hart. Met een mengeling
van liefde, haat en verlangen
kijken ze naar het land dat op
15 augustus zijn vijftigjarige
onafhankelijkheid viert.
De hindoestaanse moslim R.
Abdur Rahman is nooit in India
geweest. Vroeger had hij het
beeld van 'een ideaal land waar
iedereen in vrede leeft'. Nu
weet hij beter. Hij hoeft de rau
we werkelijkheid niet te zien.
.„Ms ik erheen ga. zal ik me al
leen maar kwaad maken. Ik
kan daar niet 100 procent mens
zijn. want ik word er als mos
lim niet geaccepteerd."
De Haagse hindoepriester A.
Ramdhani (29) ging enkele ja
ren geleden wel naar 'het heili-
ge land waar alles zuiver is'. Zo
had hij het zich althans voorge
steld. Hij kwam teleurgesteld
terug. In plaats van rust vond
hij luidruchtige massa's, in
plaats van onthechte heiligen
op geld beluste priesters.
Ramdhani had gehoopt dat de
geest van Mahatma Gandhi In
dia leidde. ,.Het land heeft aan
menswaardigheid ingeboetis
echter zijn constatering. Waar
de 'grote ziel' verdraagzaam
heid predikte, vloeiden al direct
na de onafhankelijkheid stro
men bloed. De deling van het
koloniale India en de stichting
van het islamitische Pakistan
leidden tot een bizarre volks
verhuizing en massale slachtin
gen.
Politieke conflicten met een re
ligieuze inkleuring bleven in de
loop van de jaren hun bloedige
tol eisen. Sikhs in Punjab en
moslims in Kashmir vochten
en vechten voor autonomie.
Militante hindoes verwoestten
A. Abdur
Rahman,
moslim met
Indiase ouders,
is adjunct
directeur van
een islamitische
school in de
Bijlmermeer en
tevens secretaris
van de
Islamitische
Raad Nederland.
Rahman werd in
'47 in Suriname
geboren. „Als ik
naar India ga,
zal ik me alleen
maar kwaad
maken."
FOTO ANP
in 1992 in de Noord-Indiase
stad Ayodhya een zestiende-
eeuwse moskee en ontketen
den een golf van geweld. Het
bestuur van de Haagse tempel
Ram Mandir stuurde, tegen de
zin van Ramdhani. een steen
om de bouw van een tempel in
de geboorteplaats van Rama te
steunen.
Toch relativeert Ramdhani de
vijandigheid tussen de gods
diensten. „Er zijn geen grote
oorlogen gevoerd. De uitbar
stingen van geweld waren
vooral politiek gevoed. Het is
eigenlijk een wonder dat zo
veel mensen doorgaans zo vre
delievend samenleven.
Abdur Rahman, adjunct-direc
teur van een islamitische
school in de Bijlmer en secreta
ris van de Islamitische Raad
Nederland, wil daar echter niet
van weten. „In een samenle
ving waarin hindoes en mos
lims elkaar in de haren vliegen,
deugt iets niet." Het ideaal van
Mahatma Gandhi is in een
conflictueuze samenleving als
de Indiase volgens hem niet te
verwezenlijken. „Dat is een
trieste maar realistische con
statering. Ik vrees dat India uit
eenvalt."
Abdur Rahman werd in 1947 in
Suriname geboren, het jaar
waarin India onafhankelijk
werd. Zijn grootouders kwa
men, zoals de meeste Indiase
contractarbeiders, uit de noor
delijke deelstaat Uttar Pradesh.
India is voor hem vooral het
land van een bedreigd islami
tisch erfgoed. Onder invloed
van het militante hindoefunda-
mentalisme raken de ruim 100
miljoen Indiase moslims vol
gens hem steeds meer in het
verdomhoekje.
Abdur Rahman ziet Moham
med Ali Jinnah, de verguisde
leider van de Moslim Liga die
door zijn onbuigzame houding
de stichting van Pakistan be
werkstelligde. als een 'voor
vechter van de rechten van de
moslims'. „Zonder Pakistan
was er geen druk op India ge
weest om de moslims te res
pecteren. Zonder Pakistan was
Kashmir onder de voet gelo
pen. Alleen als de moslims de
verzekering hadden gekregen
dat ze hun positie in de samen
leving konden behouden, was
er geen reden geweest om naar
twee aparte staten te streven."
Abdur Rahmans religieuze
identiteit wordt ook door India
bepaald, alle woede over het lot
van de moslims ten spijt. „Wij
kijken in de eerste plaats naar
Mekka en Medina, maar tevens
naar India. Daar is door de
eeuwen heen een indrukwek
kende islamitische traditie op
gebouwd. Dat moest in India
eens wat meer waardering voor
zijn." Hindoestaanse moslims
hebben veel contact met India
se moslimgeleerden en sommi
ge Surinaamse moskeeën in
Nederland hebben hun imams
uit India betrokken.
Ook voor Ramdhani is India
het land van zijn 'geestelijke
wortels'. Over zijn hedendaag
se geloofsgenoten is hij niet erg
te spreken. Hij bevestigt het ko
loniale beeld dat Indiase hin
does 'apathisch en fatalistisch'
zijn. „Ik ben blij dat ik niet in
het India van de 20ste eeuw ge
boren ben. Ik had wel ten tijde
van de opkomst van het hin
doeïsme in India willen leven."
In Nederland, waar de 80.000
hindoes een kleine minderheid
zijn, ziet hij het aloude geloof
veranderen. Voor de gelovigen
wordt de persoonlijke zoek
tocht naar de band met het
goddelijke belangrijker dan de
uitvoering van onveranderlijke
rituelen. Verder speelt het kas-
tenstelstel in Nederland vol
gens hem geen rol meer. Ook
in India is het ten dode opge
schreven, verwacht hij. „Ik
denk dat in India de onderlinge
discriminatie over dertig jaar is
verdwenen."
Ondanks alle weerstand dooft
het verlangen van hindoesta
nen naar Moeder India niet.
Ramdhani wil over een jaar of
vijf afstand van alles doen en
als kluizenaar gaan leven, mis
schien bij zijn goeroe in India.
En wanneer zal Abdur Rahman
zijn verdrukte geloofsgenoten
bezoeken? „Volgend jaar wel
licht."
GEREFORMEERDE KERKEN
Benoemd: te Wilsum (part-ti
me) als pastoraal werker: G.C.
Timmerman wonende aldaar,
die deze benoeming heeft
aangenomen.
GEREFORMEERDE GEMEEN
TEN
Bedankt: voor Sprang-Capel-
le: P. Blokte Kootwijkerbroek.
HOUTEN ANP
Mongolië heeft een partij kinderbijbels en tekenfilms in
beslag genomen. De 10.000 bijbels en 600 videobanden
waren bestemd voor het Mongoolse Bijbelgenootschap,
maar minister Amarsanaa van Justitie heeft de douane
gelast de zending tegen te houden. Dat heeft Jubilee
Campaign, een internationale organisatie die zich inzet
voor mensenrechten en godsdienstvrijheid, woensdag
gemeld. Op 10 mei is het materiaal door de douane ge
confisqueerd. Amarsanaa zou gezegd hebben dat 'van
wege de bedreiging van de nationale veiligheid, het
christendom in Mongolië beperkt moet worden'.
Dergelijke aanspraken zijn in het verleden herhaalde
lijk gebruikt om de vervolging van christenen te recht
vaardigen, schrijft Jubilee Campaign in een brief aan de
premier van MongoÜë. Volgens de organisatie is de in
beslagneming van de bijbels en videobanden in strijd
met de grondwettelijke garantie op godsdienstvrijheid
in het land. Bovendien heeft Mongolië de internationa
le conventie van burgerlijke en politieke rechten onder
tekend. Ook de bescherming van de godsdienstvrijheid
valt onder die afspraken. Van de ruim 2.3 miljoen inwo
ners van Mongolië is ruim 90 procent boeddhist. De
rest is vooral moslim. Rooms-katholieken zijn er nau
welijks te vinden. Het land telt ongeveer 35 kleine chris
telijke kerken.
REDACTIE DICK VAN DER PLAS, 07|
KUALA LUMPUR KNA
De staatsradio en -televisie in
het streng-islamitische Ma
leisië gaat in de toekomst ook
christelijke, boeddhistische en
hindoeïstische programma's
uitzenden. De minister van in
formatie zal deze geloofsge
meenschappen zendtijd!
nen. In Maleisië, waari
lam staatsgodsdienst isj
helft van de ruim neg»
miljoen inwoners mosliif
geveer 20 procent is boi
of hindoeïst. terwijl de
nen circa 7 procent van
volking uitmaken.
AMSTERDAM ANP
De omstreden sekteleidster Maria Dolores Fernandez-Figar
zich teruggetrokken als spreekster op het internationaal
schappelijk sektencongres aan de Vrije Universiteit. Ook z;
bijeenkomst, die vanaf vandaag tot zaterdag wordt gehoud
bijwonen. Dit heeft de VU gisteren bekend gemaakt.
Het organiserend centrum voor bestudering van nieuwe r
ze bewegingen. Cesnur, had haar gevraagd zich terug te trek
heeft dit verzoek geaccepteerd, aldus een mededeling van
Fernandez-Figares is een prominent lid van de sekte Nieui
polis, waarvan de aanhangers vooral uit rechts-extreme krin
men. Zij had haar lidmaatschap niet aan Cesnur gemeld.
Zij was volgens het persbericht niet op de hoogte van het
leiders en leden van sekten geen voordracht op Cesnur-con
kunnen houden. Fernandez-Figares had zich bij Cesnur
met een voorstel over Nieuw Akropolis te spreken. In ee
voegd curriculum vitae had zij haar werk op het gebied vat
tropologie omschreven.
Leidse godsdienstwetenschapper De Tolleiu
AMSTERDAM «ANP
„Ik verwachtte een rustig we
tenschappelijk congreszegt
de Leidse godsdienstweten
schapper dr. H. de Tollenaere.
Zaterdag spreekt hij op het in
ternationale sektencongres aan
de Vrije Universiteit over de re
latie tussen de Theosofische
Vereniging en het koloniale ver
leden van Nederland, waarop
hij vorig jaar in Nijmegen pro
moveerde.
Een omstreden sekte, Nieuw
Akropolis. die toevalligerwijs uit
de Theosofische Vereniging is
voortgekomen, gooide roet in
het eten. Maria Dolores Fernan
dez-Figares uit Spanje, volgens
De Tollenaere lid van deze om
streden sekte, meldde zich aan
als spreekster en nog wel over
haar eigen sekte.
Het is voor De Tollenaere nog
niet duidelijk of zij de vrouw
van de beruchte leider van de
Belgische afdeling of een ander
familielid is, maar één ding
staat vast: een vrouw die acade
mische titels zou hebb
valst en de Hitlergro
brengen, hoort niet op i
tenschappelijk congres.
De sekte ontstond in
Argentinië uit een afs
van de Theosofische
ging. De eerste leider w
Livraga Rizzi, die zich n<
Spaanse dictator
'caudillo' liet noemen. R
een handige propagant
dankzij zijn rechtse ide
vriend was met hoge m
en grootgrondbezitters.
Het eerste land waar i
zich buiten Argentinië v
was Spanje ten tijde van
in een tijd waarin proti
kerken zwaar werden v
Het internationale hoo
tier is nu in Brussel ge
terwijl er ook in Antwe
Luik vestigingen v;
zijn. Naar schatting heef
Atoopolis ongeveer
aanhangers in België.
Akropolis komt niet in
land voor.
Leidsch Dasblad
ANNO 1897
Zaterdag 7 Augustus
LEIDENWij vestigen de aandacht op de in dit nummer voor
komende advertentie, waarbij op veler verzoek het publiek de
gelegenheid geboden wordt, tegen aanmerkelijk verminderd ta
rief op een werkdag, en wel op woensdag 11 Augustus a.s., een
treinreisje te maken naar Brussel en terug.
LEIDENH. M. de Koningin-Regentes heeft den heer P. Van
Driel Bz.. in ameublementen aan den Nieuwen Rijn 43, alhier
vergunning verleend tot het voeren van Hr. Ms. wapen.
HAARLEMMERMEERVoor de arrondissementsrechtbank
te Haarlem had zich te verantwoorden A. J. S.. een arbeider te
Haarlemmermeer, die daar verschillende personen had opge
licht. Voorgevende door den pastoor te worden gezonden,
kwam hij bij verschillende landbouwersfamilies, steeds katho-
eken. en gaf daar op dat er een protestantsche vrouw was die
katholiek wilde worden, doch die geen genoegzame kleeding
had voor het doen der eerste communie, waarom de pastoor
een bijdrage liet vragen.
De lui liepen er bijna allen in, doch een die de zaak niet ver
trouwde. sprak er den pastoor over aan en zoo kwam S. spoedig
in handen der justitie. De beklaagde ontkende te hebben ge
zegd namens de pastoor te komen, doch de getuigen waren zóó
pertinent in hun verklaringen, dat de officier het ten laste ge
legde bewezen achtte en zes maanden gevangenisstraf opleg
de.
GRONINGEN—Het toeval wilde dat Dinsdag j.l., den dag,
waarop de heer B. L. Tijdens tot lid der Tweede Kamer herko
zen werd. de korenprijzen op de Groningen markt iets hooger
waren. Woensuag verhoogden dientengevolge de bakkers te
Beerta den prijs van het brood met 2 cents de 4 KG. Bitter
klonk het toen uit den mond van een kiezer aldaar: ,,Daor heb
je nou. guster is e pas kozen en nou is 't brood al duurder."
GEMENGD NIEUWSDe prinsen de prinses van Saksen
keerden heden met hun salonspoorwegrijtuig van Den Haag
naar Dresden terug. Bij het vertrek was de wachtzaal der ko
ninklijke familie in het station der Staatsspoorweg Maatschap
pij ter hunner beschikking geteld. Zaterdagavond a.s. wordt ten
paleize Het Loo verwacht Z. K. H. de Groothertog van Saksen-
Weimar.
ANNO 1972
Maandag 7 augustus
ALPHEN AAN DEN RIJN—De speeltuin van Avifauna schijnt
voor een aantal Alphensegroepen" 'n geschikte plaats te zijn
om relletjes te schoppen. Er gaat bijna geen weekeinde voorbij
of er worden rake klappen uitgedeeld. En iedere keer als de po-
i itie uitrukt liggen de daders op het welbekende kerkhof. Dit
weekeinde moest zij opnieuw twee keer ingrijpen. Ondanks dat
de jongelui werden weggestuurd kwamen ze korte tijd later te
rug en begonnen weer met hun ..terreur", waarbij men stevig
met elkaar op de vuist ging. Veel kan de politie niet uitrichten
omdat de officier van Justitie 'n getuige verlangt als er een pro
ces wordt opgemaakt. ,,Er lopen bovendien bomen van kerels
rond' zegt hoofdinspecteur Van Woudenberg, die aan het eind
van de maand Alphen verlaat, ,,maar er is er niet een, die z'n
naam als getuige durft te noemen. Dan kan men de „daders"
wel aanwijzen, maar we kunnen niets ondernemen."
Op 24 juli werd in de krant A.
Roland Holst, vanwege een her
uitgave van Een winter aan zee,
gevonnist. Zijn rijk is 'voorgoed
uit' en zijn poëzie is na 60 jaar
'vooral dwaas en overspannen'.
Dat oordeel is duidelijk, maar is
het ook juist? A. Roland Holst is
een van onze klassieken. Er zijn
mensen, voor wie gedichten als
Najaar, Van een kind. Twee do
den en De Ploeger tot de mooi
ste verzen van de eeuw beho
ren. Zouden zovelen zich zo
vergissen?
Waardebepalingen
Sportprestaties, records, scores
zijn redelijk objectief te bepa
len. De klok. de meetlat, de
punten bewijzen winnaar en
rangorde. Zodra het om smaak
en voorkeur gaat, verdwijnt die
aantrekkelijke eenvoud. Smaakt
trappist bewijsbaar beter dan
chartreuse? Is een roos mooier
dan een orchidee? De waarde
van architectuur, schilderijen,
composities of verzen is niet
objectief meetbaar. Ze verschil
len onderling zo sterk, dat ze
nauwelijks vergelijkbaar zijn.
Kun je Appel met Willink, Swee-
linck met Schat, Slauerhoff met
Van Ostayen vergelijken? De
kwaliteit wordt afgeleid uit nor
men en waarden. Dat is geen si
necure. De maatschappij veran
dert en daarmee haar waarden.
Kunstenaars spuien grif barre
meningen over collega's. He
dendaagse toppers tellen vol
gend jaar niet mee. Uit de ver
getelheid duiken soms warem
pel nieuw ontdekte grootheden
op. Opinieleiders zitten er regel
matig naast. Waarom zou het
bij kunst anders zijn?
Sommigen denken dat alles
subjectief is. Dan wordt de in
formatieve waarde van kritieken
nihil. Het hangt van grillen of
belangen af. Je mag alleen nog
hopen door krasse uitingen of
geestigheid te boeien. Maar als
de meningsvorming over kunst
een chaos wordt, verliest het
publiek terecht de belangstel
ling. Dat de belangstelling voor
poëzie verloren ging, zal waar
schijnlijk niemand betwijfelen.
Maar het hoeft zo niet te gaan.
Kritiek kan controleerbaar zijn.
Kwaliteit kan aannemelijk ge
maakt worden, mits men de
persoon van de maker en de ei
gen aard van de kunstvorm res
pecteert. De criticus moet een
controleerbare mening geven,
niet een inval.
Bezielde Retoriek
A. Roland Holst is de laatste
volksdichter, een nationale fi
guur. Wie met hem over straat
liep, merkte aan de reacties, dat
naast hem de plaatsbekleder
van de Nederlandse Letteren
wandelde. Bevriend met Gorter,
Slauerhoff, Nijhoff, Bloem, Ach
terberg en vele anderen, waar
onder com-
Nog twee jaar
geleden her
innerde mij
een advo
caat-generaal
bij de Hoge
Raad misprij
zend aan
Hoist's inder
daad vele
vriendinnen.
Zon vijftien
jaar geleden
dronk ik met
Resink en Tur
thee in een
Jakartaanse
tuin. Ze ci- A. Roland Holst
teerden uit
het hoofd gedichten van Gezelle
en Holst: Totdat Babyion en
Londen vergeten en vergeven
zijn (in koor).
Holst was een sleutelfiguur in
zijn tijd. Door zijn werk lopen
invloeden en verbindingen met
Europese stromingen. Niemand
anders heeft de monumentale
berusting in ondergang, maar
ook de vertedering om een
kind, of het grimmig meevoelen
met de branding zo kunnen
verwoorden als Roland Holst.
Zijn stijl was de bezielde reto
riek. In tijden van onzekerheid
en crises is de uitwerking daar
van groot. Dan ergeren ludieke
of minimale gedichten als ba
naliteiten.
Hij dichtte tijdens wereldoor
logen en economische catastro
fen. Velen verwachten een Un-
tergang des Abendlandes. Mus
solini, Hitler, Franco, Stalin e.a.
kwamen aan de macht. De ge
volgen van die terreur, vervol
ging en vernietiging zijn nog
merkbaar. Vanwege zij* onver
schrokkenheid tegenover de be
zetter werd Holst een van de
gijzelaars in St. Michielsgestel.
Bij de literaire omslag van 1950
was hij de enige van de oude
garde, die met de Vijftigers op
het toneel stond. Straten, lanen,
scholen werden naar deze over
levende klassieker genoemd.
Maar toch.
Ik herinner me hoe Holst op
een wandeling door een kas
teelpark nabij
Langbroek zich
ongewoon
scherp uitte. Het
gesprek ging
over Charley
Toorop. Hoe het
voelt, om als
kunstenaar te
merken, dat je je
publiek en
geestverwanten
verliest, juist als
je talent tot een
hoogtepunt
rijpt. Hoe zwaar
het valt een to
taal afwijkende
stijl te accepte
ren. Of om daar
bij de lawaaiige,
stuitend triom
fantelijke meelopers te aanvaar
den. Wetend, dat ze je achter je
rug uitlachen. Pas later ver
moedde ik, dat hij over zichzelf
sprak.
Bij perioden van ontspanning
en beloftenvolle mogelijkheden
ligt informele, anecdotische
poëzie beter in de markt. Dan
kan bezielde retoriek lijken op
onechte plechtstatigheid. Iedere
stijl kan geparodieerd worden,
maar bij deze retoriek is het een
koud kunstje. Zonder historisch
besef maak je van Holst een ka
rikatuur. Net als Marsman,
Hendrik de Vries. Gossaert,
Kloos, Bilderdijk. Holst had
nooit bezwaar tegen kritische
argumenten. Vestdijk had het al
over hol, holler, Holst - en erger.
Holst kon daar best tegen. Hij
schreef met zelfspot over Orgel-
deun voor en na. Toen hij hoor
de, hoeveel een standbeeld voor
hem aan een gemeente kostte,
zei hij: „Voor de helft van het
geld ga ik er zelf staan."
Cultuurschade
Er zijn redenen voor zorg over
de modeme Neerlandistiek.
Maar er zijn grenzen. Roland
Holst zal nooit uit de 20e-eeuw-
se letterkunde verdwijnen. In
die zin blijft hij belangrijk en is
zijn rijk niet uit. Dat betekent
natuurlijk niet dat iedereen dol
op deze poëzie moet zijn. Of
kritiekloos. Maar wie Roland
Holst nooit gelezen heeft, mist
de kans op een unieke leeserva
ring. Die kans moet geboden
blijven. Anders wordt er naar
mijn mening schade geleden.
Kan een cultuur schade lij
den? Ja, als gebouwen, schilde
rijen, objecten verloren gaan.
Kan een cultuur immateriële
schade lijden? Lijdt onze cul
tuur schade, als we Jan Steen of
Herman Heijermans uitwissen?
Won de cultuur, toen rond 1983
de componist Van Wassenaer
bekend werd? Als belangrijke
kunst weggewerkt of geklei
neerd wordt, lijdt de cultuur im
materiële schade. Niemand
weet wat Hobbema. Van Gogh
of Elsschot gedaan hadden, als
zij tijdig erkenning hadden ge
vonden. Het is aannemelijk dat
zij meer en mogelijk nog mooi
ere werken hadden gemaakt.
Daarvan zal onze cultuur ver
stoken blijven. Onze wetgever
zou in de Europese toekomst
cultuurschade door export, ver
koop of vernieling kunnen ver
bieden. Nu moeten we ervoor
waken, dat onbegrip ertoe leidt,
dat cultuurgoed als dwaas en
overspannen geringschat en af
gedaan wordt. Als critici in 1997
van Hadewych een hysterische
non maken en van Roland Holst
een ronkende onheilsprofeet,
past minstens een tegenstem,
die erop wijst dat zij dierbare
gestalten uit de traditie zijn. Zij
kunnen op aangrijpende wijze
gevoelens van ons en komende
generaties verwoorden, zij ma
ken deel uit van onze identiteit.
Mr. Dr. B.B. Jagt,
Voorschoten.
O L O F
LEIDSCH DAGBLAD
(Opgericht 7 maart 1860)
KANTOOR
Rooseveltstraat 82 071-5356356
Postadres: Postbus 54,
2300 AB Leiden
ABONNEESERVICE
Abonnementen 071-5128030
Geen krant ontvangen?
Bel voor nabezorging:
Ma. t/m/ vr. 18.00-19.30 uur en
Zaterdag 10.00-12 00 uur 071-5128030
DIRECTIE
B. M. Essenberg,
J. Kiel (adiunct)
HOOFDREDACTIE
J.G. Majoor,
W. Bank (adiuncta i.)
PUBLIC RELATIONS
W. H. C. M. Steverink 071-5356356
OMBUDSMAN
R. D. Paauw 071-5356215
Tel. dag. 9.30 - 11 30 uur of per post.
REDACTIE
J. Rijsdam, chef redactie nieuwsdienst/kunst
J.M Jacobs, chef red. Groot Leiden
A.J.B M Brandenburg, chef eindred regio
F Blok, chef eindredactie algemeen
W.F. Wegman, chef red. Duin en Bollenstreek
W. Spierdijk, chef sportredactie
J. Preenen, chef binnen-, buitenland, eco
Redactie: 0
Hoofdredactie 0
ADVERTENTIES
Maandag t/m vrijdag van 8.30 tc
071
ABONNEMENTEN
bij vooruitbetaling:
per maand acceptgiro
per kwartaal (acceptgiro)
per jaar acceptgiro
Abonnees die ons een machtiging
verstrekken tot het automatisch a
van het abonnementsgeld, ontvai
korting per betaling.
VERZENDING PER POST
per kwartaal (NL)
LEIDSCH DAGBLAD OP CASSET1
Voor mensen die moeilijk lezen, s!
ogen hebben of blind zijn (oteeni
leeshandicap hebben), i!
het regionale nieuws uit het Leidsch I
geluidscassette beschikbaar Voor inf
0486-486486 (Centrum voor Cespro
Lectuur, Crave)
1 I E K E N H U I Z
ONGEVALLENDIENST
Academisch Ziekenhuis vanaf zaterdag 13 00 t/m dinsdag 13 00 er
woensdag 13 00 t/m vrijdag 13.00, woensdag 13.00 uur (Diaconessen)»
dagelijks St Elisabeth Ziekenhuis
BEZOEKUREN
DIACONESSENHUIS
(tel. 071-5178178) dagelijks 14 30-15 15 uur en 19 00-19 45 ui
Kraam- en zwangerenafdeling: buiten de gewone bezoektijden, voor partne
bovendien van 10 30- 11 15 uur en van 19 45 -21.00 u
Special Care Unit 10 30-11 00 uur, 15 00 -15.30 uur en 19 00-19 30uure
overleg met de dienstdoende verpleegkundige
Kinderafdeling: 10 30-19 00 uur, na overleg met de dienstdoende verpleegt
Jongerenafdeling 14.30-15.15 uur en 19.00-19 45 u
RIJNLAND ZIEKENHUIS vestiging St. Elisabeth
(tel. 071-5454545) dagelijks 14 00-15 00 uur en 18.30-19 30 uur, klasse l(
daarnaast ook 11 15-12 00 uur.
Kraamafdeling: 14 30-15 .30 uur en 18.30-19.30 uur (voor vaders tot 21.00
Kinderafdeling 14 30-19 00 uur (voor ouders de gehele dag).
Afdeling hartbewaking (CCU)en intensive care (IC) 14.00-14.30 uui
Spoedeisende hulp: dag en nacht geopend
RIJNLAND ZIEKENHUIS vestiging Rijnoord
(tel. 0172-463131) dagelijks 14.00-15.00 uur i
daarnaastook 11 15-12.0Óuur.
-Geen spoedeisende hulp meer mogelijk
ACADEMISCH ZIEKENHUIS
(tel 071-5269111) alle patiënten (behalve kinderen) 14.15-15.00 u
19 30 uur
Avondbezoekuur afdeling Verloskunde 18 15-19.00 uur. 19 00-20 00 uurO
Partners/echtgenoten met kinderen J
Voorzwangeren zaterdag en zondag van 10 00 tot 11.00 uur uitsluitendi
partners/echtgenoten en eigen kinderen.)
Kinderafdelingen voor ouders van opgenomen kinderen is e
mogelijkheid in overleg met de hoofdverpleegkundige
Voor andere bezoekers gelden de volgende tijden keel-, neu
neurologie 14.15-15 00 uur en 18 30-19 30 uur, oogheelkunde en heelkun
14.15-15.00 uur en 18 30-19.00 uur
Kinderkliniek zalen voor peuters, kleuters en grote kinderen. 15.15-17 OOu
babyzaal en boxenafdeling volgens afspraak
118 30-19 30 uur, klasse H
n oorheelki
