Overleg Mandela en
VN over Oost-Timor
Italianen komen op voor Afrikanen
Buitenland
orme bosbranden op
ialimantan en Sumatra
Oudste vrouw ter
wereld overleden
Zulu-dans in Bulgarije
Gesprek over toekomst Korea
Niet-ontplofte bommen
nabij Oderdijk ontdekt
Israël valt opnieuw
Hezbollah-doelen aan
5DAC 5 AUGUSTUS 1997
7 Kecutie Britse vrouwen op koopvideo
pen» Een Saudischezakenman is van plan de eventueleexe-
ie van twee Britse vrouwen te filmen en als video te verko-
I. Dat heeft het Labour-parlementslid Sally Keeble gisteren in
ijn parlement gezegd. De twee vrouwen, de verpleegsters Debo-
Parry en Lucille McLauchlin, staan in Saudie-Arabië terecht
h^r de moord op een collega. Ze riskeren de doodstraf. Keeble
3rgdat de Britse regering er voor zorgt dat de video nooit in
ie(jot-Brittannië te zien zal zijn.
istrumentje gaat spiertrillingen tegen
n ptco» De Amerikaanse autoriteiten hebben een elektronisch
rd(jrumentje goedgekeurd dat in het lichaam spiertrillingen te-
igaat. Het apparaatje ter grootte van een luciferdoosje kost
20.000 gulden en komt onder de naam Activa System in de
fdel. Het instrument bestrijdt trillingen van de spieren als ge-
2 van neurologische afwijkingen. Als medicijnen niet meer
Pben kan het de oplossing zijn voor bijvoorbeeld Parkinson-
ënten. Het apparaatje moet in de borstkas worden inge-
nt. Het toestel blokkeert via elektrische schokken signalen
^jde hersenen die ongewenste spiertrillingen veroorzaken.
•anse wijnoogst vroeg van start
'ignan Zo'n drie weken vroeger dan normaal is gisteren in
Y zuiden van Frankrijk de wijnoogst begonnen. De eerste drui-
werden geplukt in de Roussillon, bij de Spaanse grens. Vol-
js het landbouwschap in Perpignan zijn de druiven nu al
.fld door de zachte winter en het aanhoudende mooie weer.
eer terracotta-soldaten gevonden
Archeologen hebben nog meer terracotta soldaten en
-addwagens gevonden die horen bij het beeldenleger dat waakt
Mr liet graf van de eerste Chinese keizer, Qin Shihuangdi. Qin
T^rf in 206 voor Christus. Het terracotta-leger werd in 1974 ont
lat door een boer die een put aan het graven was. Sindsdien
i honderden levensgrote beelden gevonden. De nieuwste
idst betreft 86 soldaten en 44 strijdwagens met paarden. De
tier gevonden soldaten staan in rijen, maar deze zitten op
c hielen om pijlen te schieten of leiden paarden in de strijd-
-r^ens. De tombe van Qin is nog niet opengemaakt.
ritse hond mag mee naar continent
pen» Het Verenigd Koninkrijk schaft waarschijnlijk volgend
r de zes maanden verplichte quarantaine voor huisdieren af.
plaats daarvan komt een inentingspas. De strikte quarantai-
Hegeling werd ingesteld hondsdolheid te voorkomen, maar de
Iten klagen daar veel over omdat ze geen huisdier op over-
se vakanties kunnen meenemen.
14
a^euwe spelling op Duitse scholen
nz» Kinderen in de Zuid-Duitse deelstaat Rijnland-Palts krij-
Lej na hun vakantie op school de 'hervormde' Duitse taal voor-
|techoteld. Dat heeft een echter gisteren beslist. Bijna alle Duit-
Icholen zijn vorig jaar begonnen met de gefaseerde invoering
's i de moderne spelling die al geldt in Oostenrijk en Zwitser-
,aaü. In zes deelstaten hebben ouders de zaak bij de rechter
=4hangig gemaakt. Vorige week stelde een rechter in Hesse ou-
■t< in het gelijk door te zeggen dat het niet juist is om kinderen
p] taal te onderwijzen die enkel in het klaslokaal wordt ge-
Mikt. In twee andere deelstaten besliste een rechter dat de
Kjllingsregels wel moeten worden opgevolgd.
^een kortere celstraf voor Priebke
(ie» Een militaire rechtbank in Rome, die vast moet stellen of
Toor hoelang de veroordeelde oorlogsmisdadiger Erich Prieb-
Jchter tralies moet, heeft gisteren geweigerd de twintig
pnden die hij direct na de Tweede Wereldoorlog in geallieer-
liechtenis zat, mee te tellen. De inmiddels 84-jarige Priebke
ld op 22 juli door een militaire rechtbank tot vijf jaar cel ver-
jdeeld wegens betrokkenheid bij een vergeldingsmoord door
Duitse SS op 335 Italiaanse burgers in Rome in 1944.
lassale staking bij UPS in Amerika
^(Hington» President Clinton van de Verenigde Staten heeft
tfjbond Teamsters en pakketvervoerder UPS opgeroepen terug
tja an naar de onderhandelingstafel. Gisteren gingen de
000 UPS-leden van Teamsters in staking, nadat onderhan-
Vngen over nieuwe arbeidsvoorwaarden vastliepen. De bond
P onder meer hogere lonen, betaling van sociale verzekerin-
I i en meer vaste en volledige arbeidsplaatsen. Het bedrijf ver-
P In ongeveer twaalf miljoen pakketjes per dag. De Amerikaan-
wet biedt Clinton de mogelijkheid zich in een arbeidsconflict
"Tiengen als de economie van het land in gevaar komt.
iis)
'slS: Milosevic moet Karadzic wegwerken
ihingtonDe Verenigde Staten willen dat de Joegoslavische
sident Milosevic de in het Servische deel van Bosnië omstre-
3 i politicus Karadzic van het toneel laat verdwijnen. Diploma-
5n te bronnen in Washington hebben dat gezegd aan de voor-
d3nd van de ontmoeting die de speciale Amerikaanse gezant
afeijr Bosnië. Robert Gelbard, ontmoet morgen de Bosnische en
inaatische presidenten Izetbegovic en Tudjman in Split.
izf
3onesiscke vliegvelden gesloten
|ta ronald frisart
nden hectaren bos en
gewas op de Indonesische
Iden Kalimantan en Suma-
I «staan in brand. Diverse
thavens zijn de afgelopen
in al gesloten omdat piloten
g de dichte rook te weinig
j hebben.
branden doen zich vooral
in de provincies Centraal-
pantan en Riau (Sumatra).
Uchthavens van Pekanbaru
n), Pangkalanraya (Cen-
-Kalimantan) en enkele
iere vliegvelden zijn geljeel
)or een aantal uren per dag
)ten. De luchthavens waar-
entle meeste toeristen gebruik
al ten (Medan, Jakarta en Den-
Njr) functioneren normaal.
r4or een deel ontstaan de
haarden spontaan als ge-
van de huidige extreme
^gte. De mens is echter de
paamste oorzaak. Milieu-
ister Sarwono Kusumaat-
ja heeft houtbedrijven en
tage-ondernemingen als de
i boosdoeners aangewezen,
toeken gecontroleerde bran-
j&an om grond vrij te maken
Inieuwe plantages, huizen-
en toegangswegen tot het
ijke binnenland. De over
heeft deze bedrijven opge
ien daarmee te stoppen. De
Miteiten zeggen echter dat
'Gezondheid van
Dutroux js slecht'
brussel anp
Het gaat niet goed met de ge
zondheid van Mare Dutroux, de
hoofdverdachte in de Belgische
zedenzaak. Dit zegt zijn advo
caat mr. Julien Pierre. Volgens
de raadsman heeft Dutroux veel
te lijden onder het regime in de
gevangenis van Aarlen, waar hij
al bijna een jaar lang in voorar
rest verblijft. De cipiers moeten
elke zeven en een halve minuut
controleren of Dutroux in orde
is, om te voorkomen dat de
man zelfmoord pleegt. Die con
trole vindt 24 uur per dag
plaats, 's Nachts wordt Dutroux
elke zeven en een halve minuut
wakker gemaakt, aldus Pierre.
Dutroux heeft inmiddels nog
een raadsman in de arm geno
men om hem bij te staan tij
dens het komende strafproces.
Het betreft een Frans strafplei
ter. Wanneer het proces plaats
vindt, is nog onbekend. De Bel
gische justitie wil de oude mili
taire kazerne van Aarlen ver
bouwen voor het proces tegen
Dutroux en zijn medeverdach
ten. Zij worden verantwoorde
lijk gehouden voor de dood van
tenminste vier meisjes.
Zuid-Afrikaanse president vraagt om vrijlating rebellenleider
VN-secretaris-generaal Kofi Annan gaat met de Zuid-
Afrikaanse president Mandela overleggen over diens vre
desinitiatief voor Oost-Timor. Dit heeft een woordvoer
der van Mandela meegedeeld. De Zuid-Afrikaanse presi
dent spant zich in voor beëindiging van het conflict in de
voormalige Portugese kolonie Oost-Timor, die in 1976
door Indonesië werd geannexeerd.
KAAPSTAD Rtr-DPA
Mandela heeft de Indonesische
president Soeharto voorgesteld
de gevangenzittende rebellen
leider Xanana Gusmao vrij te la
ten. De Indonesische president
Suharto gaf Mandela, wiens ei
gen vrijlating na 27 jaar gevan
genis een cruciale stap was
richting vrije multiraciale ver
kiezingen in Zuid-Afrika, vorige
maand toestemming om met
Gusmao te praten tijdens zijn
bezoek aan Indonesië. Sinds
dien is de Zuid-Afrikaanse pre
sident betrokken bij de inspan
ningen van de Verenigde Naties
om een oplossing te zoeken
voor de crisis in Oost-Timor.
De Portugese ambassadeur in
Zuid-Afrika is gisteren uitgewe
zen omdat hij een brief die ge
richt was aan de Indonesische
president Suharto, maar die per
ongeluk bij zijn ambassade was
bezorgd, heeft achtergehouden.
Vasco Valente kreeg 48 uur om
Zuid-Afrika te verlaten. Portugal
betreurt de uitwijzing, te meer
omdat het land achter het vre
desinitiatief van Mandela staat.
De Portugese president Jorge
Sampaio bezocht Zuid-Afrika
vorige week om de situatie op
Oost-Timor met Mandela te be
spreken.
De besprekingen tussen Indo
nesië en Portugal werden giste
ren hervat. In juni spraken de
Portugese minister van buiten
landse zaken Jamie Gama en
zijn Indonesische collega Ali
Alatas met elkaar over de status
van Oost-Timor. Beide minis
ters besloten toen dat de be
sprekingen zouden worden
voortgezet door andere hoge re
geringsfunctionarissen.
ARLES AFP-ANP
De oudste vrouw ter wereld,
de Frangaise Jeanne Calment,
is gisteren op 122-jarige leef
tijd overleden. Calment sleet
haar laatste levensjaren in
een bejaardentehuis in het
Zuid-Franse Arles, waar ze in
1875 is geboren en haar hele
leven heeft gewoond. Cal
ment was inmiddels blind en
aan een rolstoel gekluisterd,
maar ze had nog een goed ge
hoor, een uitstekend gevoel
voor humor en praats voor
twee.
Regelmatig ontving ze de
pers om verhalen op te dissen
over de goede oude tijd. Haar
favoriete tijdperk was de pe
riode tussen de twee wereld
oorlogen. Door haar hoge
leeftijd was de krasse Calment
een ware media-ster. Voor
haar 121ste verjaardag werd
een cd uitgebracht, waarop
haar stem te horen was op
een achtergrond van funk-rap
en techno-muziek.
Op haar 115de maakte ze
haar filmdebuut in een film
over Vincent van Gogh Als
14-jarige had ze de schilder
nog ontmoet toen hij verf in
haar vaders winkel kwam ko
pen. ,,Hij was zo lelijk als de
nacht", zei ze over hem. „Hij
was een humeurige moppe
raar die naar alcohol rook.
In het Guinness Book of Re
cords staat Calment te boek
als de oudste levende persoon
met een geboortebewijs van
21 februari 1875. Haar voor
naamste rivaal voor de titel
van de oudste levende mens
op aarde was de Braziliaanse
Mario do Carmen Geronimo
(125) maar zij beschikte al
leen over een doopceel, niet
over een bewijs van de bur
gerlijke stand.
Nu Calment is overleden is
een Amerikaan van Deense
afkomst de oudste mens in de
wereld. Christian Mortensen,
die in 1902 in de VS kwam,
wordt 16 augustus 115 jaar.
Hij woont in een bejaardente
huis nabij San Francisco.
Gratie voor leden
Zuid-Afrikaans
doodseskader
JOHANNESBURG Rtr-AFP
De Zuid-Afrikaanse Waarheids-
en Verzoeningscommissie heeft
gisteren de leider van een voor
malig doodseskader van de po
litie en twee zwarte medeplich
tigen gratie verleend in de zaak
van de moord op een anti-
apartheidsactivist. Het gaat om
de voormalige politiecomman-
dant Dirk Coetzee en zijn me
deplichtigen David Tshikalange
en Almond Nofomela.
De drie waren eerder dit jaar
schuldig bevonden aan de
moord op de advocaat Griffiths
Mxenge in 1981, maar de bepa
ling van de strafmaat werd op
geschort in afwachting van de
hoorzittingen van de Waar
heidscommissie.
De familie van Mxenge heeft
direct na het bekendworden
van de gratie laten weten dat zij
tegen het besluit bezwaar gaat
aantekenen bij het Hoogge
rechtshof. „De crimineel krijgt
meteen zijn zin, de slachtoffers
hebben niks", aldus een broer
van Mxenge.
De Waarheidscommissie
heeft positief beschikt op het
gratieverzoek van de drie, om
dat ze hebben gehandeld in op
dracht van hogere politiefunc
tionarissen. De commissie is
bevoegd gratie te verlenen aan
mensen die tijdens het apart
heidsregime politieke misdrij
ven hebben begaan.
Coetzee gaf zich ruim een
jaar geleden vrijwillig bij de po
litie aan.
Grote hongersnood in Noord-Korea Maisoogst goeddeels mislukt
new york» ap
het moeilijk is vooral kleinere
houtbedrijven die diep in het
binnenland werken effectief te
controleren.
Ook boeren richten schade
aan. Vooral op Kalimantan is
vuur een eeuwenoude manier
om begroeiing te verwijderen
en akkertjes aan te leggen. Om
dat de traditionele landbouwers
in de jungle slecht te bereiken
zijn, zal.het volgens Jakarta nog
wel een aantal jaren duren voor
zij kunnen worden overtuigd
van het nut van andere metho
den.
De buurlanden Singapore en
Maleisië maken zich zorgen. In
1994 waren de bosbranden op
met name Kalimantan zo om
vangrijk dat internationaal
vliegverkeer naar Singapore,
Kuala Lumpur en zelfs Bangkok
er ernstige hinder van onder
vond. Tal van Singaporezen
hadden toen problemen met
hun luchtwegen. Om te probe
ren dat nu te voorkomen, ple
gen milieuspecialisten uit
Singapore vandaag in Jakarta
overleg met Indonesische colle
ga's.
Eind vorige maand liet minis
ter Sarwono Kusumaatmadja
weten dat jaarlijks 30 miljoen
kubieke meter hout door vuur
wordt verteerd. De economi
sche schade becijferde hij op
zo'n 96 miljard dollar (180 mil
jard gulden) per jaar.
Vandaag wordt in New York
voor het eerst sinds het einde
van de Korea-oorlog, 44 jaar ge
leden, overlegd tussen verte
genwoordigers van Noord- en
Zuid-Korea, de Verenigde Sta
ten en China. Van het overleg,
dat in maart zonder China be
gon, worden op korte termijn
geen doorbraken verwacht. De
vier partijen praten slechts over
een kader voor toekomstige vre
desbesprekingen. Een dergelijke
conferentie zal waarschijnlijk
niet voor de presidentsverkie
zingen in Zuid-Korea, op 18 de
cember, beginnen.
Op die conferentie moeten
nieuwe veiligheidsregelingen
voor het Koreaanse schiereiland
worden afgesproken. Mogelijk
kan zelfs worden gedacht aan
een formeel vredesakkoord ter
vervanging van de wapenstil
stand die sinds 1953 van kracht
is.
Verwacht wordt dat de be
sprekingen moeizaam zullen
verlopen, waarbij Noord-Korea
eerst zal proberen voedsel los te
krijgen. Het was tenslotte vooral
de enorme voedselnood die het
stalinistische land aan de on
derhandelingstafel bracht.
Medewerkers van de hulpor
ganisatie Oxfam die tien dagen
in het door honger geteisterde
land doorbrachten zeiden giste
ren dat Noord-Korea de voed-
selcrisis dit jaar nog niet te bo
ven zal komen. Waren het eerst
de overstromingen die voedsel
schaarste veroorzaakten, deze
zomer is de aanhoudende
droogte de boosdoener.
Volgens Tricia Parker van
Oxfam is zeker vijftig procent
van de maisoogst verloren ge
gaan als gevolg van de droogte.
Veel Noord-Koreanen eten gras
en boomschors. Oxfam maakte
videobeelden van kleuterscho
len waarop magere, lusteloze en
verdrietig kijkende kindertjes te
zien waren van wie sommigen
zo zwak waren dat ze niet zon
der hulp rechtop konden zitten.
Het Zuid-Koreaanse Rode
Kruis zei gisteren dat Zuid-Ko
rea de komende dagen 50.000
ton graan, meel en ander voed
sel naar het noorden stuurt.
Suriname wil
meer remigratie
den haag anp
De Surinaamse president Jules
Wijdenbosch heeft bij zijn jong
ste informele bezoek aan Ne
derland toegezegd de remigra
tie van in Nederland verblijven
de Surinamers te zullen bevor
deren. Op de Surinaamse am
bassade in Den Haag of op het
Surinaamse consulaat in Am
sterdam komt deze maand nog
een afdeling die de terugkeer
structureel gaat aanpakken.
Volgens ambassadeur Azi-
mullaïi bestaan er geen plannen
om de activiteiten van de Suri
naamse ambassade in Den
Haag binnen een paar jaar op te
heffen. Zondag suggereerde een
lid van de Amsterdamse stads
deelraad Zuid-Oost dat.
Publiek keert zich tegen 'leger' van Padania tijdens strandactie
ROME EELCO VAN DER LINDEN
CORRESPONDENT
De in groene hemden gestoken 'soldaten'
van de Noord-Italiaanse separatist Um-
berto Bossi zeggen de taak te hebben de
onafhankelijke staat Padania te helpen
oprichten en te waken over de zuiverheid
van het Padaanse ras. Dat niet iedereen
daarvan is gediend, bleek afgelopen zon
dag tijdens een actie van de Lega Nord te
gen Afrikaanse strandventers.
Regionaal secretaris Gianluca Pini ver
scheen samen met vier groenhemden op
het overvolle strand van Villamarina di
Cesenatico. een .badplaats ten noorden
van Rimini. Doel was 'iets te doen' aan de
'plaag' van de meestal zwarte en meestal
illegale venters, die in Italië genoemd wor
den naar de zin die ze uitspreken: 'vu'
cumpra', een verbastering van 'vuole
comprare' - wilt u kopen.
In tegenstelling tot wat gedacht werd,
toonde het publiek zich niet solidair met
de Padaanse fatsoensrakkers, maar met de
Afrikanen. Nadat Pini en zijn mannen iets
te racistisch getinte woorden hadden ge
bruikt, vormden een honderdtal badgas
ten een cordon rond de groenhemden en
leek een vechtpartij niet te vermijden.
De in het nauw gedreven soldaten van
Bossi werden uiteindelijk ontzet door
agenten van de kustwacht. Toen de vijf
hun onvrede uitten over het feit dat zij en
niet de Afrikanen werden afgevoerd, werd
tegen hen alsnog proces-verbaal opge
maakt. Pini zei zich 'als belasting betalen
de burger' vernederd te voelen en snel te
rug te zullen keren op het strand maar dan
met 'ten minste vijftig groenhemden'.
Het is overigens niet de eerste keer dat
de Lega Nord uitglijdt over haar eigen ra
cisme. Enkele maanden geleden organi
seerde een Lega-burgemeester van een
Noord-Italiaans dorp met groenhemden
een luidruchtig 'offensief tegen immi
granten. Een vrouw had namelijk verteld
beroofd en verkracht te zijn door drie Al
banezen. Enkele dagen later bleek alles
door haar in scène gezet te zijn om de
echte verkrachter haar Padaanse min
naar te beschermen tegen de woede
van haar lont ruikende echtgenoot.
Het is ook niet de eerste keer dat de 'vu'
compra' worden beschermd door Italiaan
se badgasten. Twee weken geleden pro
beerden politieagenten op het strand van
het eveneens bij Rimini gelegen Cattolica
een aantal venters te arresteren. Het pu
bliek zorgde ervoor dat de Afrikanen na
een hilarische achtervolging met een wa
terfiets konden ontkomen.
Hoewel burgemeesters van vrijwel alle
badplaatsen wülen optreden tegen de 'vu'
compra' (en hun, meest Italiaanse, leve
ranciers). is de politiebond van mening
dat het beter is geen agenten meer het
strand op te sturen. Het Italiaanse publiek,
liet een woordvoerder doorschemeren,
kiest nu eenmaal te graag de zijde van de
wetsovertreder.
Werklozen ingezet om puin te ruimen
het ergste thans voorbij is. Het
water zakt op de meeste plaat
sen langzaam, maar gestaag.
De komende weken kunnen
tot 10.000 werklozen in Duits
land aan de slag bij het oprui
men van de ravage die de vele
regens en overstromingen heb
ben aangericht. Medewerkers
van de arbeidsbureaus zullen de
komende dagen contact opne
men met de getroffen plaatsen
zodat als het water is gezakt, het
puinruimen meteen kan begin
nen. De arbeidsbureaus zullen
aanvragen van gemeenten di
rect behandelen en de arbeids
krachten gelijk ter beschikking
stellen. Basis voor de werklo
zen-inzet is een wet die het in
zetten van werklozen bij na
tuurrampen mogelijk maakt.
Werklozen kunnen hiermee
1.923 mark (2.165 gulden) per
maand verdienen.
FRANKFURT a/d ODER AP
Militairen die achter de door
weekte dijken van de Oost-
Duitse rivier de Oder een slaap-
dijk aanlegden hebben gisteren
hun werkzaamheden moeten
onderbreken, nadat zij in een
grindgat op onontplofte bom
men en munitie uit de Tweede
Wereldoorlog waren gestuit. De
genie haalde het gevaarlijke
materiaal weg, dat later op een
veilige plek werd ontmanteld.
De vondst van de zeven vlieg
tuigbommen, een landmijn en
vijf granaten werd gedaan bij
Reitwein, even ten noorden van
Frankfurt aan de Oder aan de
zuidkant van de Oderbruch, het
laagland bij de rivier. Het inci
dent was gisteren de enige alar
merende gebeurtenis. Er deden
zich geen nieuwe dijkdoorbra
ken voor en de autoriteiten zei
den goede hoop te hebben dat
bezoekt morgen Israël voor be
sprekingen met premier Neta
nyahu. Over de ontmoeting
werden afspraken gemaakt na
overleg tussen Hussein en de
Palestijnse president .Arafat, gis
teren in Amman. Tijdens hun
overleg spraken beiden telefo
nisch met Netanyahu, de .Ame
rikaanse minister van buiten
landse zaken Albright en de
Egyptische president Mubarak,
aldus de Israëlische radio.
De Amerikaanse gezant voor
het Midden-Oosten. Dennis
Ross. wordt vrijdag in Israël ver
wacht voor een nieuwe bemid-
delingsreis.
RASHAYYA-JERUZALEM DPA-AP-Rtr
Israëlische gevechtsvliegtuigen
hebben vanmorgen Hezbollah-
doelen in de Bekaa-vallei in
Zuid-Libanon aangevallen. Over
slachtoffers is nog niets bekend.
Vier vliegtuigen vuurden in to
taal acht raketten af op doelen
in de heuvels van Libbaya-Yoh-
mour in het zuidoosten van de
Bekaa-vallei. Hezbollah-strij-
ders vuurden eerder vandaag
met mortiergeschut op de Israë
lische legerpost bij Ahmadiyyeh
in het oosten van de door Israël
bezette strook land in Zuid-Li-
banon.
De Jordaanse koning Hussein
varna Een Zuid-Afrikaanse Zulu-danser trad gisteren op bij de opening van een internationaal folklore festival in het centrum van de Bulgaarse havenstad Vama aan de Zwarte Zee.
FOTO •REUTERS» PETER PETROV
