Vergeten terreurslachtoffers
'Uitzendbureaus tobben met juristen'
Feiten Meningen
Ex-dictator
Banzer wil arme
Bolivianen dienen
Weetjes over kwakzalvers
en volksverlakkers
DINSDAG 5 AUGUSTUS 1997
N1EUWSANALYSE
Overlevenden van bloedbaden in Algerije zonder onderdak en eten
'De nieuwe uitzendkracht'
Pas op. De Thetanen zijn onder ons en
hechten zich aan ieders lichaam. Maak
ze niet wakker, want dat wordt uw dood.
Wie zich tot ons kerkgenootschap be
keert, leert hoe je deze buitenaardse we
zens op de juiste manier moet wekken
en daarmee uitdrijft. Dit alles tegen een
kleine vergoeding, uiteraard.
Ziehier een korte inhoud van de leer die
de Scientology Kerk uitdraagt. De geïnte
resseerde leek die altijd al wilde weten
wat diverse sektes en religieuze bewegin
gen nu precies inhouden, kan de zojuist
verschenen Encyclopedie der pseudo-
wetenschappen 'Tussen waarheid en
waanzin' raadplegen. In dit boekwerk
staan meer dan zeshonderd verschillen
de geloven, sekteleiders, kwakzalvers,
mythes, bovenaardse verschijnselen,
schimmige theorieën en gekke professo
ren beschreven. Kortom: van alles wat
onder het kopje pseudo-wetenschap valt
te scharen.
De encyclopedie geeft uiüeg aan vreem
de namen en modewoorden, waarmee
iedereen de laatste jaren om de oren
wordt geslagen zonder dat iedereen pre
cies weet wat ze betekenen. Wat is dat
eigenlijk, een chakra? Wat verkondigde
de spiritist Allan Kardec precies, bij
wiens graf in Parijs nog dagelijks door
tientallen volgelingen wordt gebeden? En
wat is spiritisme?
Behalve dat de encyclopedie een ant
woord geeft op dit soort vragen, roept
het boek zelf ook een vraag op. Want wat
valt er nu onder pseudo-wetenschap?
Volgens de schrijvers Marcel Hulspas en
Jan Willem Nienhuys verschillen pseu-
do-wetenschappers op één essentieel
punt van 'echte' wetenschappers: de
pseudo's vragen zich bij de dingen die ze
bedenken niet af of ze ongelijk zouden
kunnen hebben. Waar wetenschappers
actief zoeken naar redenen of hun theo
rie misschien niet klopt, daar zoeken
pseudo-wetenschappers alleen naar ar
gumenten die het eigen gelijk bewijzen.
Hoeveel kwaad dergelijke stompzinnig
heid kan aanrichten, blijkt wel uit de ras
sentheorieën van Hitier. Hij geloofde in
de natuurlijke superioriteit van het ari
sche ras en in een grote, joodse samen
zwering. Hitler was niet de enige die er
dergelijke verwrongen logica op nahield.
Begin deze eeuw barstte het van de
pseudo-wetenschappers die probeerden
aan te tonen dat het eigen ras beter was
dan een ander. Al die inferieure rassen
zouden zijn ontstaan doordat ariërs
paarden mét pygmeeën. Er zijn mensen
geweest die dit echt geloofden. En nog
steeds zijn soortgelijke denkbeelden niet
uitgebannen. Er zijn nog altijd zichzelf
serieus nemende onderzoekers die be
weren dat blanken intelligenter zijn dan
zwarten.
De beide auteurs van de encyclopedie
zijn werkzaam voor de stichting Skepsis.
'Deze organisatie poogt wetenschappelijk
verantwoord onderzoek te doen naar on
der meer paranormale verschijnselen.
De encyclopedie behandelt niet alleen
zware onderwerpen als wetenschappelijk
racisme, maar ook luchtiger zaken als At
lantis, het monster van Loch Ness en
vliegende schotels. Leuk weetje is de
mislukte poging van de Amerikaanse in
lichtingendienst CIA die ten tijde van de
Koude Oorlog een Cubaan hypnotiseer
de om deze op commando Fidel Castro
te laten vermoorden. Het codewoord
was 'sigaar', maar de gehypnotiseerde
man reageerde slechts met: ,,Nee dank u,
ik rook niet".
Soms lijkt het wel of mensen hun her
sens niet gebruiken. Maar geloof het
wijdverbreide verhaal niet dat de mens
slechts tien procent van zijn hersencapa-
citeit gebruikt, want ook dat is volgens
de schrijvers klinkklare onzin.
DEN HAAG HANS VAN SOEST
Tussen Waarheid Waanzin, een ency
clopedie der pseudo-wetenschappen,
M. Hulspas en J.W. Nienhuys, Uitgeverij
Scheffers, f 59,90.
Bedrijven willen meer uitzendkrach
ten inlenen dan zich bij de balies van
de uitzendbureaus aanmelden. De bu
reaus moeten daarom actief op zoek
naar nieuwe uitzendkrachten. Overal
in het land werven ze groepen die ze
tot voor kort links lieten liggen zoals
langdurig werklozen, arbeidsonge
schikten, vutters en herintreders. Ook
richten steeds meer bureaus zich
slechts op één bepaalde beroeps
groep. Het tweede deel uit een serie
van vier: dankzij 'Legal Flexforce' is de
deeltijd-jurist in opkomst.
..Uitzendbureaus weten zich geen raad met juristen.
Ze hebben geen flauw benul wat bijvoorbeeld de ver
schillen zijn tussen iemand die strafrecht heeft gestu
deerd of arbeidsrecht. Juristen die zich aanmelden bij
een uitzendbureau worden daardoor voortdurend
naar werkplekken gestuurd waar ze niet thuishoren.
Gevolg: boze bedrijven en teleurgestelde uitzend
krachten", zegt Sandra de Bruijn, manager van uit
zendbureau Legal Flexforce.
Legal Flexforce, het eerste Nederlandse uitzendbureau
dat alleen maar juristen uitzendt, wil een einde ma
ken aan deze chaos. De organisatie is begin deze
maand in het leven geroepen door advocate Ilonca
Jankovich (gespecialiseerd in overnames en fusies) en
Sandra de Bruijn, die jarenlang heeft gewerkt op de
afdeling kaderpersoneel van een grote algemene uit
zendorganisatie.
Het is een trend op de uitzendmarkt dat bureaus zich
richten op één bepaalde beroepsgroep. ,,Je ziet het in
de bouw, de automatisering, de metaal, bij de inge
nieurs en bij de vertalers. Veel werkgevers doen liever
zaken met specialistische uitzendbureaus, omdat zij
meer vakkennis hebben en dus sneller de juiste uit
zendkracht op de juiste werkplek krijgen. Gewone uit
zendbureaus moeten soms tien keer een ander stu
ren", vertelt De Bruijn.
Legal Flexforce verwacht dus niet al te veel concurren
tie van de grote broers. „Onze aanpak is totaal anders.
We helpen juristen niet alleen aan een baan, maar be
geleiden hen ook op de werkplek. „Een uitzendkracht
die op een bepaald project wordt gezet, moet ons
voortdurend op de hoogte houden van wat hij precies
gaat doen."
Een ander verschil met de reguliere bureaus is dat Le
gal Flexforce de uitzendkracht anoniem bemiddelt.
Eén werkgever krijgt een aantal naamloze levens- en
loopbaanbeschrijvingen van werkzoekenden voorge
legd. Pas op het moment dat hij een kracht heeft uit
gekozen en uitnodigt voor een gesprek, krijgt hij de
naam te horen. „In deze beroepsgroep is het belang
Hugo Banzer. die in 1971 als legergeneraal de macht greep in
Bolivia en vervolgens in 1978 weer werd afgezet, heeft het nu
eindelijk voor elkaar. Na vier mislukte pogingen is hij erin ge
slaagd om via de democratische weg opnieuw in het presiden
tieel paleis terecht te komen. De tijd heeft in die tussentijd
niet stilgestaan. Toen hij ruim 25 jaar geleden aan de macht
kwam, zaten in bijna alle Latijns-Amerikaanse landen militai
ren in het presidentiële pluche. Nu heeft op het hele continent
de democratie wortel geschoten.
Banzers comeback hij wordt morgen beëdigd als presi
dent is een duidelijk bewijs dat Latijns-Amerika veranderd
is. Bond hij in de jaren zeventig vooral de strijd aan met zijn
politieke vijanden, nu vormen de armoede en de cocaïnehan
del zijn doelwit.
Zijn nieuwe politieke idealen weerspiegelen ook de econo
mische metamorfose die het continent heeft doorgemaakt.
Twintig jaar geleden werd de Boliviaanse economie door de
staat gecontroleerd, nu is Banzer
een voorstander van de markther-
vormingen die zijn voorganger
Gonzalo Sanchez de Lozada is be
gonnen. Bovendien wil hij ook de
politieke macht decentraliseren
door de lokale gemeenschappen
meer financiële middelen en auto
nomie te geven. Daarbij geeft Ban
zer prioriteit aan onderwijs, ge
zondheidszorg en huisvesting voor
de armen.
Banzer verdreef in 1971 een
linkse militaire junta en installeer
de een regime dat met harde hand
Hugo Banzer. archieffoto regeerde. Zeker vijftig Bolivianen
werden vermoord of verdwenen
spoorloos en duizenden dissiden
ten werden gevangengezet of verbannen. Hoewel zijn regering
nog mild was in vergelijking met die van omringende landen
als Argentinië en Chili, vormt zijn verleden nog steeds een
probleem voor veel Bolivianen.
Banzer geeft toe dat de democratische rechten met voeten
werden getreden door zijn regering, maar hij vergoeilijkt dit
door te zeggen dat hij zo in staat is geweest om de economi
sche puinhoop die zijn voorganger had achtergelaten op te
ruimen en de economie weer nieuw leven in te blazen.
Banzer werd in 1978 zelf weer afgezet en bij zijn vertrek
vroeg hij de Bolivianen die hadden geleden onder zijn dicta
tuur om vergiffenis. Kort daarna richtte hij de Nationalistische
Democratische Actie op, een conservatieve politieke partij die
wordt gesteund door de middenklasse en de rijken, en zwoer
dat hij terug zou keren 'via de voordeur, in een democratie'.
Sindsdien heeft hij vijf keer tevergeefs meegedaan aan de
presidentsverkiezingen. Ook bij de verkiezingen van juni wist
hij geen meerderheid achter zich te krijgen maar slaagde er
wel in een vierpartijencoalitie te smeden.
De sleutelfiguur in Banzers regering is vice-president Jorge
Quiroja, een voormalige IBM-employe die belast is met de ka
binetsformatie en de sociale en economische politiek. Quiroja
noemt de strijd tegen de cocaïnehandel als een van de priori
teiten van zijn regering. Hij wil proberen om de cocaboeren
op andere producten te laten overschakelen zodat de cocaïne-
productie in 2002 volledig is uitgebannen.
Banzer presenteert zich als de verzoener. ..Ik roep alle Boli
vianen op om de gelederen te sluiten rond mijn regering, die
zal strijden voor vrede en de ontwikkeling van het land", zei
hij kon nadat hij zijn regeringscoalitie bij elkaar had gekregen.
„Ik wil de armen van dit land dienen."
rijk om werknemers te beschermen", legt Jankovich
uit. „Het juristenwereldje is erg klein, iedereen kent
elkaar. Zouden wij de gegevens compleet met naam
voorleggen, dan gaat als een lopend vuurtje rond wie
er op zoek is naar een nieuwe baan. En niet iedereen
loopt daar graag mee te koop.
Vooral ervaren juristen gebruiken Legal Flexforce om
een 'switch' te maken in hun carrière. „Juristen die ja
renlang bij dezelfde baas hebben gewerkt, willen vaak
iets totaal anders doen. We krijgen aan de lopende
band werknemers aan de telefoon die bij een advoca
tenkantoor werken en nu in een bedrijf aan de slag
willen. Het bedrijfsleven is momenteel erg in trek bij
juristen."
Daar ligt volgens Jankovich ook de toekomst van haar
uitzendbureau. „Mensen zijn mondiger geworden en
stappen sneller naar de rechter. Daardoor hebben
steeds meer kleine en middelgrote bedrijven tijdelijk
een jurist nodig, bijvoorbeeld voor het opstellen van
contracten. Ook op het gebied van arbeidsvoorwaar
den is het in de kleine bedrijven vaak droevig gesteld
en kunnen juristen nog heel wat werk verrichten."
Door de komst van Legal Flexforce ontstaat er een
nieuw soort uitzendkracht: de deeltijd-jurist. Janko
vich: „Er melden zich zo'n dertig tot veertig uitzend
krachten per dag. De meeste benaderen ons omdat ze
maar een paar uur per week willen werken. Vooral
vrouwen willen naast hun werk ook tijd hebben voor
de kinderen. Mannen willen meestal korter werken,
omdat ze tijd willen maken voor hobby's of omdat ze
nog een andere baan hebben."
Voor juristen is het heel bijzonder als ze de kans krij
gen om in deeltijd te werken. Jankovich: „Bij advoca
tenkantoren is het namelijk gebruikelijk dat mensen
fulltime meedraaien en iedere dag overwerken. Vooral
ervaren juristen rr^oeten hard werken, omdat er een
tekort aan is op de arbeidsmarkt.
Beginnende juristen moeten bij Legal Flexforce eerst
aan de slag in de Talent Pool. Daarin kunnen net-af
gestudeerden werkervaring opdoen, bijvoorbeeld bij
een advocatenkantoor. „Dan kunnen ze meteen zien
of het werk wel iets voor hen is. Bevalt het niet, dan
gaat Legal Flexforce op zoek naar een andere baan."
Ook de werkgever profiteert van het uitzendbureau,
omdat hij minder risico loopt. „Als de uitzendkracht
niet goed genoeg is, kan hij meteen een einde maken
aan de detachering. Nu is het nog gebruikelijk dat de
werkgever eerst een afgestudeerde jurist in dienst
neemt als stagiair. Aan zo'n dienstverband zit hij
meteen voor drie jaar vast. En dat schrikt veel werkge
vers af."
De eerste aflevering van deze serie stond in de krant
van gisteren. Morgen deel 3: het millenium.
AMSTERDAM SYLVIA MARMELSTEIN
Cherifa Kheddar wist via een achterdeur te ontsnappen toen moslimextremisten haar huis overvielen. Bij terugkomst vond ze haar
zus bewusteloos geslagen in de woonkamer. Haar broer lag dood in de badkamer. „Ze sloegen hem neer, sneden zijn hals door,
kraakten zijn schedel, bonden zijn handen en voeten vast en stopten een prop in zijn mond", zegt Kheddar. Haar zus overleed later
in een ziekenhuis aan haar verwondingen. De wrede moordpartij vond vorig jaar in Blida plaats, een stad zuidelijk van de
hoofdstad Algiers waar de fundamentalistische terroristen de meeste van hun gruweldaden plegen op onschuldige burgers.
Het in gruzelementen gevallen
leven van de 36-jarige ÏQieddar
brengt een nieuw probleem in
het geteisterde Algerije aan het
licht: het groeiende aantal over
levenden van de bloedbaden
die nu als vergeten slachtoffers
ronddolen, vaak zonder wo
ning, geld of voedsel. De rege
ring zou hen grotendeels nege
ren. Kheddar en Djamil Benra-
bah, wiens vrouw twee jaar ge
leden werd doodgeschoten, ge
ven nu leiding aan Ons Algerije,
een particuliere organisatie die
opkomt voor de vergeten over
levenden van het geweld.
„Families hebben geen wonin
gen, geen bronnen achter de
hand, geen kleding, geen melk.
Het ontbreekt hen aan de basis
middelen", zegt Kheddar. „Het
is gruwelijk. Er zijn geen woor
den voor wat er hier echt ge
beurt."
Hoewel niemand zeker weet
hoeveel mensen tijdens de al
vijfjaar durende opstand om
het leven zijn gekomen gaan ge
matigde schattingen uit van
60.000. Kheddar schat dat het
aantal door geweld getroffen fa
milies 200.000 bedraagt, waar
van alleen al in de regio Blida
50.000. „Kinderen, vrouwen,
ouderen en vaders die eerst de
terreur moesten ondergaan
worden nu het slachtoffer van
isolement en onverschilligheid.
Help ons om hen te helpen", al
dus een advertentie van Ons Al
gerije in een plaatselijke krant.
De groep probeert onderdak te
zoeken voor verdreven kinderen
en volwassenen, zamelt geld en
kleding in en helpt verdwaasde
overlevenden door de bureau
cratische wirwar heen in een
poging financiële compensatie
van de regering te krijgen.
Dorpelingen die op de vlucht
zijn geslagen eindigen vaak in
povere en tijdelijke opvangcen
tra, zoals de 23-jarige Houria,
die uiteindelijk met de hulp van
Ons Algerije een nieuwe woning
wist te vinden. „Deze verkrotte
plek staat alleen overeind met
hulp van enkele muren",
schreef de onafhankelijke
Franstalige krant El Watan over
Dorpelingen en vrijwilligers van elders graven een massagraf in Amraoussa, het dorp ten zuiden van Algiers waar moslimterroristen gisteren hun zoveelste bloedbad aanrichtten, t
tremistische terreur teistert Algerije als vijf jaar lang. Voor de nabestaanden beginnen de problemen na de begrafenis van de slachtoffers. fct
het opvangcentra in Sidi Mous-
sa nabij Algiers.
Veel van het geweld wordt in Al
gerije verdoezeld. De regering
legt de kranten censuur op en
de nauwkeurig georkestreerde
parlementsverkiezingen in juni
moesten aantonen dat de fun
damentalistische opstand nage
noeg onder controle is.
Benrabah, een 47-jarige
econoom die als ambtenaar
werkte, nam ontslag nadat zijn
vrouw was vermoord. Hij zegt
dat de autoriteiten niet omkij
ken naar de gevolgen van het
geweld. „De bloedbaden zijn
vanuit het gezichtspunt van de
autoriteiten gezien een bescha
mende ziekte die ze willen ver
bergen", aldus Benrabah.
De plaatsvervangende minister
van buitenlandse zaken Lahce-
ne Moussaoui ontkent dat de
regering zijn ogen sluit voor de
situatie. Hij zegt dat slachtoffers
van terrorisme compensatie
krijgen aangeboden: „Wij doen
het maximale binnen onze be
perkingen."
Maar Benrabah weet dat de bu
reaucratie de uitbetaling van
het geld vertraagt en dat d(
slachtoffers die niet kunni
zen en schrijven verloren i
in het systeem. n
Sandra de Bruin en Ilonca Jankovich zijn een uitzendbureau begonnen voor juristen.
