Meer slak, minder vis
Tuinieren
Waterleiding
Vraag en antwoord
ZATERDAG 2 AUGUSTUS 1997
Mensen houden van dromen.
Bladenmakers maken gebruik
van deze eigenschap en tonen
ons, met maatje 44 en weinig
geld, flinterdunne mannequins
in couture, met ons tuintje van
5 bij 6 een eeuwenoud park en
met ons plasje van één vierkan
te meter een natuurlijke vijver
van gigantische afmetingen be
dekt met bloeiende waterlelies.
Nu wil ik het hier niet hebben
over couture noch over parken.
Deze keer beperk ik me tot de
vijver waarvan we zoveel plezier
verwachten. Helaas worden we
vaak teleurgesteld. Een piep
kleine vijver vraagt om te begin
nen om een goede plaats in de
tuin. In de volle zon wordt het
water snel te warm, in de scha
duw krijgt het groen te weinig
licht. Halfschaduw dus. Verder
dienen we onze dromen betref
fende een aantal waterplanten
binnen de perken te houden.
De meeste waterleliesoorten
vragen om een vrij grote diepte.
Houd daarmee rekening en be
denk dat een dotter op een on
diepe plaats net zo mooi is. Ver
der mogen de waterplanten
nooit en te nimmer meer dan
éénderde van het wateropper
vlak bedekken. Weer om ervoor
te zorgen dat er voldoende licht
valt op de zogenoemde 'zuur
stofplanten'. Dat is een eigen
tijdse benaming voor planten
die onder water blijven en voor
voldoende zuurstof in het water
zorgen. Je kunt er bijna niet te
veel van hebben en als het er
wat te veel worden dan deel je
royaal uit aan andere vijverlief
hebbers. niets leuker dan een
ander een pleziertje te doen.
Zuurstof in het water, ddar is al
les om begonnen. Willen plan
ten en eventuele vissen en an
der gedierte gezond en wil het
water fris van geur blijven dan
moet er voldoende zuurstof
(02) in het water zijn. Is er te
weinig dan worden afvalpro-
dukten - en die zijn er altijd -
van vergane planten, uitwerpse
len van vissen, gestorven micro
organismen - niet goed verteerd
en ontstaat die bekende rot-
tingslucht.
We hebben het nu gehad over
de planten, maar hoe zit het
met de vissen? Daarvan hebben
we er meestal te veel. Simpel
weg omdat het zo leuk staat als
GREET BUCHNER
een hele school rond zwemt.
Maar vissen eten en vormen
uitwerpselen. Die moeten verte
ren en voor verteren is veel
zuurstof nodig. Bovendien ge
ven we ze vaak ook nog te veel
voer en dat moet ook verteren.
Volgens deskundigen zouden
we niet meer dan één vis per
twee vierkante meter mogen
hebben. Dat is bar weinig.
In alle ondeskundigheid heb ik
er meer, maar dan wel van een
heel klein soort en dat gaat pri
ma. Want ik heb ook heel veel
slakken en ik geloof dat die dag
en nacht bezig zijn met het
opeten van algen die mijn hel
dere water anders zouden ver
troebelen. Bovendien heb ik
heel veel zuurstofplanten, dus
het gaat goed. Vooral ook om
dat de Ph-waarde, die ik gere
geld meet, prima is.
Wat is dat nu weer? Een moeilij
ke afkorting voor het antwoord
op de vraag of het water zuur is.
Hoe lager het getal hoe zuurder.
Meestal is een slechte vijver te
zuur. Probeer het dan eens met
kleine schepjes kalk (vijverkalk),
laat oplossen, meet en ga zo
door tot de waarde 7 is bereikt.
Hoger dan 7? Komt zelden voor,
maar een zakje van vitrage, ge
vuld met turf, doet in dat geval
wonderen als we het in de vijver
hangen.
En draadalgen? Die komen
vooral voor bij zeer goed weer
en zijn gemakkelijk met een
stokje of netje te verwijderen.
Ze zijn niet zo lastig als de
zweefalgen die voor erwtensoep
zorgen.
Twee emmertjes water halen, wordt twee emmertjes pompen met dit
systeem dat regenton en pomp verbindt. foto gpd
In vochtig Nederland zit de regenton snel vol. Een kraantje aan de
ton of de bekende emmer om te lozen, voorkomt dat hij over
stroomt. Maar er is nu een fraaiere oplossing; wat te denken van
een ton en een pomp met elkaar verbinden door middel van een
slang. De slang heeft een lengte van vijf, tien of vijftien meter en
gaat een spade-diep onder de grond. Een emmer of gieter in enkele
slagen al vol met regenwater. Het systeem is als set of in losse on
derdelen te koop. De pomp kost 75,90 gulden en de console voor
de pomp bedraagt 69,35 gulden. De kortste slang gaat voor 39,95
gulden over de toonbank, die van tien meter kost 62,15 gulden en
voor vijftien meter moet 84,40 gulden worden betaald.
Informatie: Boersma Producten, Leeuwarden, telefoon 058 - 21 26 84 5.
De tuin
Verdeeld over zestien hoofd
stukken vinden we in het boek
'de tuin' vrijwel alles wat er over
een tuin te weten valt. Het boek
begint met een duidelijk over
zicht van de verschillende tuin-
stijlen zoals zich deze in de loop
van de eeuwen hebben ontwik
keld. Daarna komen alle onder
werpen aan bod waarmee men
in een tuin te maken krijgt: ont
werp, aanleg, grondsoort, on
derhoud, noem maai* op.
Leuk is een hoofdstuk 'eten uit
eigen tuin', en 'planten in pot
ten en bakken', de rage van dit
moment. Maar ook de kruiden
tuin, de rotstuin, vijverperikelen
en moeilijke karweitjes zoals
snoeien en stutten, de juiste
manier van watergeven, zaaien
en stekken komen aan bod.
Persoonlijk vind ik de kleine ka
dertjes verspreid over het hele
boek, vaak zeer de moeite
waard. Ze bevatten handige tips
zoals het spijkeren van kippen
gaas over spiegelgladde houten
bruggetjes en trappen in herfst
en winter, het verweer tegen de
wortelvlieg, door de wortelen
simpelweg een onheininkje van
zestig cm hoog te geven. Zo
hoog komt deze vlieg niet. En
wie denkt eraan om de klimroos
niet vlak tegen de muur te zet
ten, maar tegen een klimrek zo
dat er nog iets lucht achter de
ranken kan komen en er dus
minder kans is op luis?
Kortom: 'de Tuin' is een boek
om te hebben.
prijs 29,50 gulden.
Mevrouw A. Maat-Vronen uit
Nieuw Vennep vindt het jam
mer dat haar oleander geen
bloemen vormt. Dat is niet ver
bazingwekkend na de lange
koele periode. Oleander heeft
heel veel warmte nodig voor de
bloemvorming. Dus: een zo
warm mogelijke plek, liefst in de
volle zon, geregeld water, af en
toe wat mest en dan komen de
bloemen. Mijn oleanders blij
ven in de serre tot de bloemen
gaan kleuren. Pas dan gaan ze
naar buiten. Overigens moeten
de struiken elke herfst flink te
ruggesnoeid worden, ze bloeien
immers per definitie op de tak
jes die zich pas in het komend
seizoen vormen. Flink snoeien
kan dus geen kwaad en mijn er
varing is dat eventuele bloem
knoppen die nog aan de struik
zitten in de herfst toch niet
meer open gaan.
Die clivia's toch, ze bloeien vaak
veel meer dan in vroeger jaren.
Wel drie maal per jaar, ook bij
mevrouw van Rees Bakker uit
Voorschoten. Er zijn kennelijk
nieuwe, betere bloeiende culti-
vaters in de handel. Zelfs de
stekken bloeien alweer na een
jaar. Dat is mooi en ik zou zeg
gen: haal zoveel mogelijk stek
ken van die rijkbloeiende clivi-
Ze hebben na
melijk precies dezelfde eigen
schappen als de moederplant.
We willen het liever niet weten
nu er zoveel negatieve menin
gen zijn over klonen van dieren
(terecht), maar van planten
kennen we al tientallen jaren zo
niet langer klonen, individuen
die precies dezelfde eigenschap
hebben als moederplant. Niks
verrassingen met erfelijkheids
factoren, precies dezelfde clivi
a's als moeder-clivia die drie
keer per jaar bloeide. Mooi
toch.
De Akebia quinata van me
vrouw Glazenborg uit Haar
lem, blijkt een succesvolle klim
plant te wezen. Vorig jaar heeft
de plant rijk gebloeid en vruch
ten voortgebracht. Daarin zat
een zaadstreng temidden van
een weke massa. De zaden wer-
vul snel die lege plekken in de tuin op met
prachtige perkplanten, bent u tenminste
klaar vóór de zon weer gaat schijnen.
bloemendaal bv.
hoogmadeseweg leiderdorp - rijksstraatweg wassenaar
den gedroogd en daarna ge
zaaid. Dus is de briefschrijfster
in het bezit van een nieuwe ge
neratie Akebia's. Een klimplant
die helaas veel te weinig bekend
is. Veel kwekers kennen de
plant niet eens, ofschoon hij
goed winterhard is en mooie
bloemen heeft. Behalve uit zaad
kan men deze klimplant ook
met zomerstek vermenigvuldi
gen. Ook kan men afleggers ma
ken. Kortom de moeite waard
om er eens aan te beginnen, al
moet wel vermeld worden dat
de Akebia veel zon en warmte
nodig heeft voor de vorming
van de vruchten. Daarom zijn er
dan ook dit jaar minder vruch
ten dan vorig jaar bij de brief
schrijfster. De voorzomer was te
weinig zonnig.
In antwoord op de waag of gele
honingklaver al dan niet ge
bruikt kan worden voor zelfme
dicatie schrijft A.S.M. Rebers
uit Haarlem dat op bladzijde
128 in Readers Digest Planten
staat dat deze plant bruikbaar is
in de huisapotheek. Helaas heb
ik dit boek niet in mijn boeken
kast en dus weet ik niet precies
wat er in het boek van Readers
Digest staat. Bekend is dat men
in Amerika vaak andere planten
gebruikt dan in onze streken. Zo
worden de bloem en het blad
van de Forsythia daar gebruikt
tegen ouderdomskwalen omdat
er sporen rutine in zitten. Maar
de honingklavers bevatten spo
ren cumarine en komen waar
schijnlijk om deze reden niet
voor op de gangbare lijsten van
geneeskrachtige planten. Maar
ik houd me nog steeds aanbe
volen voor meer kennis.
PUZZEL
OPGAVE
OPLOSSING
KRUISWOORDRAADSEL
Horizontaal:1. Onlangs stond je
onderaan de ranglijst (6): 4.
Achteraf laten schieten op het
feest (8); 6. Gebruik geweld om
aan deze groente te komen! (3);
7. Oorhanger gevuld met lucht
(3); 9. Meer een zenuwtrek dan
een kunststof (7); 11. Schoon
heid op het groene laken (5)
verticaal:1. Vlug terug voor de
fotograaf (4); 2. Als ik maar niet
aankom met al die vuiligheid!
(5); 3. Lekker, zo'n dutje! (4); 5.
Vrouwelijke standaard? (6): 6.
Water waarin een vis zich om
draait (3); 8. Bedrijf uit 3 (4); 10.
Die bijbelse figuur kreeg een
heleboel Engels (3).
HEINZ
em j//j aam pe
ee/zste ep/mses
„pp/msbs, ml je al et
ME 7"
TOMPOES
Heer Bommel en de qrauwe razer
Heer Bommel staarde de waard met
holle ogen aan.
,,Ik begrijp het niet", sprak hij kla
gend. ,,Dit is heel onaangenaam voor
lieden van mijn stand! Grijpt de poli
tie dan niet in?"
,,Het loeren op reizigers schijnt een
weinig in onbruik te zijn", hernam
de herbergier. „Ik ben er tenminste
nooit bij geweest en wat niet weet,
wat niet deert, wat u? Zo denkt de
politie er ook over. Laat uw soep toch
niet afkoelen, heren!"
Heer Ollie wierp een sombere blik op
het kleurloze brouwsel en schoof het
bord terzijde.
„Ik eh... ik heb toch niet zo'n trek",
prevelde hij. „Ik ga liever naar bed."
„Ach, wat is dat nu jammer!" riep de
kastelein uit. „De raapstelen zijn
heerlijk getrokken. U bent toch niet
bang, hooggeborene? Dat is niet no
dig, hoor. Het gedrocht hokt daar
maar in zijn bouwval en raast en tiert
in eenzaamheid."
„Een heer", zei heer Bommel op
staande, „is nooit bang. Maar soms
heeft hij ineens niet zo'n trek. Heel
gewoon. Ga je mee naar boven, Tom
Poes?"
Met deze woorden trok hij zich terug
in het inwendige van de krakende
herberg en even later was hij bezig
een zware kast voor de deur van het
slaapvertrek te schuiven.
„Men kan nooit weten", verklaarde
hij hijgend. „De Zwarte Bergen zijn
een vreemd gebied en als door
trekkend reiziger moet men op alles
voorbereid zijn, als je begrijpt wat ik
bedoel. Weetje wat? Ga jij maar vei
lig in het bed liggen; dan slaap ik wel
op de vloer eronder, om de eerste
aanval op te vangen."
H
W
R
DOOR JAN VISSER
Op het Noordelijk Halfrond is het nu zomer en op het Zuidelijk
Halfrond winter. Dat heeft te maken met de draaiing van de
aarde rond de zon. Op Antarctica, de zuidpool, worden dezer
dagen zeer lage temperaturen gemeten: je zou er haast koude
rillingen van krijgen! Afgelopen zondag werd het op 78ste
breedtegraad, meetpunt Vostok, -85 graden en de laatste da
gen zou het er zelfs 88 graden hebben gevroren. Op deze
meetpost is overigens ook het wereldrecord gemeten: -91,5
graad. Bij ons uiteraard geen koukleumen. Vooral na het week
einde lonkt een zomerser perspectief dankzij een hogedrukge-
bied boven de Britse eilanden en het Noordzeegebied.
I n een wat latere fase, tweede helft volgende week, breidt het
luchtdrukmaximum zich uit naar Scandinavië waardoor de
wind bij ons uit oostelijke richtingen gaat waaien. Mocht een
storing boven het zuidwesten van Europa enigszins opdringe
rig worden dan kan rond 7 augustus een hoeveelheid warme
tot zeer warme lucht tussen hoge en lagedruk naar het noor
den gaan stromen. Strandweer dus.
Vandaag trekt een frontaal systeem langzaam naar het oosten
weg. Aan de achterzijde breekt in de loop van de ochtend het
wolkendek. Opklaringen dus en deze stimuleren de thermo
meters tot waarden iets boven de 20 graden. Later op de dag
schuiven er overigens ook weer enkele wolkenvelden binnen.
De wind waait uit het noorden en is meest matig.
Morgen laat de zon zich nu en dan zien maar er kan ook nog
een enkele bui vallen. De temperaturen komen overeen met
die van zaterdag en hetzelfde geldt voor de wind. Met name
gisternacht zijn er fikse buien gevallen: in het Gooi viel zelfs
30 mm. Bij ons was de regen meest licht. Overdag bleef een
wolkenband van een frontaal systeem boven de Britse eilan
den boven vooral Zuid Holland en Zeeland hangen. Daaruit
viel soms wat regen en motregen.
KNMI
Weersvooruitzicht
Geldig tot en met
zaterdag.
Noorwegen:
Wolkenvelden en vooral in
het zuiden van ti|d tot tijd
regen. Zondag opklaringen
een enkele bui. Mi "dag
temperatuur uiteenlopend
van een graad of 17 langs
de noordwestkust tot 23
plaatselijk in het zuiden.
Zaterdag
weekeinde droger en meer
zon. Middagtemperatuur
oplopend tot ongeveer 22
graden
Engeland, Schotland, Wales
Af en toe zon, vooral in Wales
land. Zondag in het noördwes
bewolking en mogelijk
Maxin
België
i lokale onweersbui,
van 18 graden in het noorden
en tot circa 23 graden in het zui-
n Luxemburg:
motregen. Zondag enkele opklaringen
maar ook kans op een bui. Maxima oplo
pend naar ongeveer 23 graden.
Noord- en Midden-Frankrijk:
Af en toe zon, maar van tijd tot tijd ook
zondag
sope
30
Middagtemperatuur uiteenlopend var
circa 23 graden langs de Kanaalkust er
in bewolkte gebieden tot ruim 25 in hei
binnenland.
Portugal:
Vrij zonnig en droog. Zondag toenemen
de kans op een regen- of onweersbui
Warm met middagtemperatu
graden, in het binnenland r
35.
Madeira:
Zonnige perioden, maar sorr
ken. Droog. Middagtempera
veer 25 graden.
Zonnig, maar soms ook sta
Vooral zondag in de loop v
wolkenvelden, op de meeste plaatsen
droog. Middagtemperatuur op de zuids-
tranden rond 30 graden, elders iets fris-
Marokko:
Westkust: vrij zonnig, vooral ten zuiden
van Agadir soms wolkenvelden. Kleine
kans op een lokale bui. Middagtempera
tuur omstreeks 30 graden.
Zonnig en vrijwel droog. Middagtempe
ratuur vlak aan zee rond 30 graden.
Zuid-Frankrijk:
Polen:
Half tot zwaar bewolkt en vooral i
oostelijke helft een aantal, eerst no(
vige, regen- en onweersbuien. Mij
temperatuur iets oplopend tot ron
graden op zondag.
Tsjechië en Slowakije:
Wisselend bewolkt en vooral in Sj
kije nog regen- en onweersbuien)
name in Tsjechië ook zon. Op zat
maxima rond 21 graden, daarna)
Hongarije:
Zaterdag vooral in het oosten nogj
ge buien, ook met onweer. Zondq
het westen uit meer zon. Zaterdag]
lijk iets lagere temperaturen, ron
graden; daarna weer iets hoger.
ZONDAG 3 AUGUSTUS 1
Waterstand
IJmuiden Katwijk
Hoog 04.45 17.08 04.18
Laag 00.26 14.05 00.07
MAANDAG 4 AUGUSTUS 1997
Zon- en maanstanden
Zon op 06.07 Zon onder j
Maan op 07.18 Maan onderj
Waterstand
IJmuiden Katwijk
Hoog 05.15 17.46 04.48
Laag 01.06 13 40 00.47 .1
Weerrapporten 01 augustus 20 uur:
Centra
Massief
Vrij
d 30
Italië:
Flinke zoi
noorden e
Corsica en Sardinië:
Vrij zonnig. Middagtemperatui
Malta:
Veel zon, droog en warm. Middagtempe
ratuur iets boven 30 graden.
Griekenland en Kreta:
Veel zon maar op het vasteland ook en
kele stevige regen-
Middagtemperatuur
de 30 graden.
Turkije en Cyprus:
In het noordwesten
ige (onweers)buien. Elders
m droog. Middagtemperatuur
zuiden. In het noorden ook zonnige pe
rioden, Geleidelijk weer iets warmer;
zondag uiteenlopend van rond 23 gra
den in het noorden tot 28 in het zuiden.
Zwitserland:
Wisselend bewolkt en enkele buien, ook
perioden. Middagtemperatuur tussen
25 en 30 graden.
Oostenrijk:
Half tot zwaar bewolkt en eerst nog en
kele buien, ook met onweer en vooral in
Tirol. Met name in Karinthië en Stier
marken ook zonnige perioden. Maxima
zaterdag net onder 25 graden, zondag
juist daarboven.
