Hotel Centraal
'Een uurtje logeren kan hier niet'
Een ode aan het Chelsea Hotel
dotels van Oranje opent grand cafe
ij't Elfde Gebod: 'Gij zult genieten'
'Noordzee'
Noordwijk
wil een
kunstwerk
De Reddertjes op
strand Noordwijk
ENBOEK
OOK HET LEIDSCH DAGBLAD/
HOTEL CENTRAAL RIJDT IN EEN
AUTO VAN HUURMIJ
HUURMIj/AUTO PETER
PrijsvoorbeeM Daihatsu Cuort
i 399,- per week
Het woelige bestaan van Hotel Noordzee in Katwijk
Er wordt mij wel eens voor de voeten geworpen dat ik
een mooi leven heb. Als m'n schoonmoeder op koffievisi-
,0 te komt. kan ze altijd op de verkeerde momenten zeggen:
'Zo ben je weer thuis, lig je weer in de tuin te bakken.
Wat een leven heb jij'.
Pffff... Kan ik er wat aan doen dat ik voetballen leuk
vind en dat ik daar ook over moet schrijven? (Ik ben na
melijk een aan 'Hotel Centraal' uitgeleende sportverslag
gever.) Trouwens, als ik in de weekeinden door weer en
wind weg moetik moet schrijven overeen heel verve
lende voetbalwedstrijd en ik zondagnacht dodelijk ver
moeid thuiskom, dan hoor ik m'n schoonmoeder niet.
Maar ik geef toe: ik heb een mooi leven. Al is het niet zo
mooi als dat van een hotelier. Want een mooier leven
dan dat, bestaat er niet. Het is hard werken, maar die
to jongens mdken wat mee. Ook in een toch als enigszins
saai bekend staande plaats als Katwijk. Lees en huiver.
In Hotel Noordzee werkte jaren gelden een student eco
nomie. 'De Econoomnoemden ze hem. Op een dag wil
de een Duits echtpaar champagne hebben en De
Econoom bracht dat goedje naar boven. De heer deed
open. In een oogopslag zag De Econoom een ontblote
dame op bed liggen. Achter hem deed de Duitser de deur
opsloten hij vroeg De Econoom: 'Zou je mijn vrouw
willen verwennen?' De student, normaal welbespraakt,
viel om van verbazing. De heer: 'Als je dat wilt. ga ik wel
in de badkamer staan.
Dan is het net of je al
leen bent met mijn
vrouw'.
De Econoom gilde om
zijn moeder en de
Duitser liet de ge-
schrokken jongeman
gaan. Een paar etages
lager deed De
Econoom even later
zijn verhaal aan de in
lachen uitgebarsten
hotelier.
Dar bedoel ik nou met
mooi leven.
ROB ONDERWATER
iDe lounge van Hotel
Noordzee in Katwijk is
verlucht met foto's yan
het strandleven in het
begin van deze eeuw.
Van die sepia-kleurige
foto's waarop iedereen
een bruin leven lijkt te
hebben. Topless zon
nen en strings waren
nog toekomstmuziek. De
zwembroeken met lubberende
pijpjes en de strohoed vierden
hoogtij. De foto's verwijzen
naar de tijd toen Hotel Noord
zee nog Pension Kruijt was. Een
pension dat in handen was van
de grootmoeder van de huidige
eigenaar, Cornelis Kruijt.
„Tijdens de oorlog is dat pen
sion afgebroken vertelt Kruijts
echtgenote Franciska. ,,Dat
moest van de Duitsers in ver
band met de aanleg van de At-
lantikwall. In 1953 is dit hotel
ervoor in de plaats gekomen.
Daarmee is Hotel Noordzee het
oudste hotel van Katwijk."
Ze vertelt enthousiast en graag
over het bedrijf, Franciska
Kruijt, die momenteel herstel
lende is van een ernstig auto
ongeluk. „Ik heb hier zo n 39
jaar samen met mijn man ge
werkt, voornamelijk als hoofd
van de huishouding. Met veel
plezier, moet ik zeggen. Vroeger
kwamen hier wel beroemde
gasten. Zo is de adjudant van de
koning van Zweden hier nog
een keer geweest. En Rob de
Nijs. Hij wilde een kamer voor
een paar uurtjes. De meisjes
van de receptie vertrouwden
dat niet. Maar hij had een op
treden in Tripodia en wilde hier
gewoon wat toonladdertjes oe
fenen."
„We hebben wat afgelachen in
de loop der tijd. Zo hadden we
een gast die hier zo n vijfen
twintig jaar lang is gekomen. Ze
was enorm dik. Als we dan een
bavaroise-puddingserveerden,
zeiden we altijd: 'Kijk, daar gaan
Vrouwen trekken aan de touwtjes bij Noordzee, het grootste hotel van Katwijk.
de billen van mevrouw S'."
„En wat dacht je van die dove
mevrouw?", zegt Linda Kruijt,
haar schoondochter, die samen
met haar man André mede het
hotel runt. „Die had nog zo n
ouderwetse luisterhoorn bij
zich, waardoor je moest
schreeuwen of ze koffie of thee
wilde."
Maar af en toe zaten er ook nare
kanten aan het bedrijf. Bijvoor
beeld op die dag dat er een bus
lading Duitse toeristen kwam
eten, toeristen die na een of
twee biertje begonnen te zin
foto hielco kuipers
gen: 'We hebben Rotterdam ge
bombardeerd, hi, ha, hol'. „Mijn
man heeft ze er onmiddellijk
uitgezet", zegt Franciska. „Dat
zijn nare dingen."
„Ik heb het ook een keer mee
gemaakt dat iemand in de ka
mer zijn polsen had doorgesne
den. Toen hebben we als de so
demieter een ambulance ge
beld. En Kees, mijn zoon, heeft
een vader van een gezin nog
een keer van zelfmoord kunnen
afhouden. De man had de deur
van de kamer dichtgedaan en
stond op het balkon om van
driehoog naar beneden te
springen. Zijn kinderen kwa
men naar de receptie om het te
vertellen. Vreselijk zoiets. Maar
het is gelukkig allemaal goed af
gelopen."
Cora Kruijt, die al 20 jaar werk
zaam is als receptioniste en ge
trouwd is met Kees Kruijt, kan
niet buiten haar werk. Zelf tij
dens een aanval van ischias
werkte ze thuis, met de compu
ter naast haar bed, gewoon
door. „Ik vind het heerlijk om
hier te werken", zegt ze. „Je
ontwikkelt als receptioniste
toch een enorme mensenken
nis. Je ziet meteen of iets wel of
niet pluis is."
„Zo kun je hier niet een kamer
voor een paar uur huren, als u
begrijpt wat ik bedoel. Dat wil
len we niet. Je moet daar echt
alert op zijn. Tja, als klein meis
je liep ik wel eens over de bou
levard en dan vond ik dit altijd
zo n deftig hotel. Die rode vloer
bedekking, die entree, dat had
wel wat. En nu werk ik er zelf en
ben ik getrouwd met een van de
zonen van de eigenaar."
Franciska Kruijt lacht. „Een ho
tel runnen is vermoeiend maar
dankbaar werk", zegt ze. „Het is
jammer dat ik buiten het bedrijf
zo weinig contact met de gasten
heb gehad. Maar soms komt er
hier ineens een rouwkaart en
dan laten we altijd ons medele
ven blijken. Ik heb hier een
mooi leven gehad. Het is heel
wat anders dan een baan bui
tenshuis. Je had de kinderen al
tijd bij je. Die moest je tussen
door opvoeden."
CEES VAN HOORE
Hotel Noordzee op de Ko
ningin Wilhelminaboulevard
in Noordwijk - niet te ver
warren met het gelijknamige
hotel in Katwijk waarover el
ders op deze pagina wordt
verhaald - nodigt samen met
de gemeente kunstenaars uit
Noordwijk en de Bollen
streek uit om mee te doen
aan een prijsvraag.
Het hotel heeft 50.000 gulden
klaarliggen voor een kunst
object dat op een 'markante
plek', de verhoging bij de
vernieuwde entree, moet ko
men. De ontwerpen dienen 1
september van dit jaar bin
nen te zijn. Als het hotel vol
gend jaar zijn eeuwfeest
viert, moet het winnende
kunstwerk er staan.
De criteria voor potentiële
deelnemers aan de 'wed
strijd': het beoogde object
moet hoog en breed zijn en
'aansluiten bij de natuurlijke
basisgegevens zee. wind,
strand en duinen'. Boven
dien moet het de uitstraling
van het hotel en met name
van het karakteristieke toren
tje versterken.
Hotel Noordzee is de afgelo
pen tijd geheel gerenoveerd,
alleen de receptie en enkele
kamers zullen nog worden
verbouwd. Bij de officiële
heropening, in oktober,
wordt het winnende ontwerp
bekendgemaakt
Een commissie, bestaande
uit onder anderen de Noord-
wijkse wethouder van toeris
me en van cultuur, Frans van
der Veen, en een vertegen
woordiging van Hotel
Noordzee, beoordeelt de in
zendingen.
Volgens hotelier W. Gossens
gaat Hotel Noordzee mis
schien op termijn meer doen
met cultuur. „We denken
aan een beeldentuin of een
tentoonstellingsruimte.
JOB DE KRUIFF
■■MM———m—WB—UIMI^I I BWM—Bi
Kamermuziek
>T
X'll remember
you well, in the
Chelsea Hotel',
zong Leonard Co
hen in 1971 en de
Frans/Canadese
zanger bracht
daarmee niet al
leen een ode aan het roemruch
te hotel in New York. maar bo
vendien aan zijn veel te vroeg
overleden collega Janis Joplin.
Die twee hadden elkaar niet
toevallig ontmoet aan de bar
van dit uit 1883 daterende ho
tel; ze woonden er gedurende
langere of kortere tijd. Zoals zo
veel artiesten en kunstenaars in
de zestiger en zeventiger jaren
het bakstenen 'building' aan de
23ste straat tot hun domicilie
hadden verkozen.
Arthur Miller bijvoorbeeld, ver
bleef er tussen 1962 en 1968
vrijwel permanent en schreef er
drie boeken. De Ierse dichter
Brendan Behan had ook een
vast kamernummer, maar deed
vooral zijn inspiratie op aan de
bar, dikwijls in gezelschap van
zijn confrater Dylan Thomas en
vaak net zo lang tot hij van de
drank niet meer lopen kon.
De Hollandse schilders Willem
de Kooning en Karei Appel ge
noten er gastvrij onderdak en
betaalden, net als de toen even
eens nog armlastige Andy War
hol, de rekening in natura uit.
Vandaag de dag hangt die nala
tenschap nog altijd aan de
muur.
Ook Jan Cremer, vooruitstre
vend als hij toen was, liet zich
voor langere perioden 'vastleg
gen' in het Chelsea-hotel. De
schrijver/schil
der verdeelde
zijn tijd tussen
bed en bureau.
In het ene 'en
tertainde' hij
de filmster Ja
ne Mansfield,
aan het andere produceerde hij
zijn spraakmakende 'Ik Jan Cre
mer', een boek dat destijds
vooral vanwege zijn erotische
passages insloeg als een bom.
Niet alleen hier, ook daar aan
de overkant van de grote plas,
hetgeen hem vanzelfsprekend
geen windeieren legde.
Leonard Cohen en Janis Joplin
waren niet de enigen uit de mu-
ziekbusiness die het 'Chelsea'
als uitvalsbasis verkozen. De
beroemde Franse chansonnière
Ediür Piaf woonde er een tijdje,
alsmede Jimi Hendrix, de Jeffer
son Airplane, Pink Floyd en nog
een trits beroemde roek-legen
den van weleer. De excentrieke
en soms knotsgekke Alice Coo
per raakte er naar verluidt op
zekere dag zijn huisdier kwijt:
een zes meter lange slang van
het type python...
Aan het eind van de jaren ze
ventig raakte het Chelsea Hotel
danig in verval. Het werd een
soort toeristische attractie voor
post-hippies die ook wel eens
de bedden wilden beslapen
waar hun helden voorheen hun
roes hadden liggen uitronken.
Drugs en hoeren deden er hun
intrede en het dieptepunt werd
bereikt toen Sid Vicious van de
punkband de Sex Pistols er zijn
vriendin Nancy met messteken
om het leven bracht. Vicious
De Noordwijkse reddingsbrigade krijgt twee bijzonder gasten uit
New York. De muizen Bernhard en Bianca, beter bekend als 'De
Reddertjes', komen zaterdag 26 juli en zondag 27 juli hun twee
nieuwe video's promoten. Samen met hun 'collega's' van de red
dingsbrigade zullen zij op beide dagen vijf keer op het strand een
presentatie geven van ongeveer 45 minuten. Dit gebeurt om 10.30,
12.00, 14.00, 15.30 en 17.00 uur. Bij slecht weer wisselen de mans
hoge muizen het strand in voor een nog nader te bepalen overdek
te locatie.
Het nummer Chelsea Hotel zoals dat voorkomt op de verzamel-cd So
Long Marianne. Over Leonard Cohen is, toepaselijk in dit kader, ooit
een film gemaakt. De titel: I'm a Hotel. foto simon de graaf
zelf stierf een jaar later aan een
overdosis. Het Newyorkse hotel
werd in 1983 grondig gereno
veerd.
Het Chelsea Hotel zoals bezon
gen door Leonard Cohen lever
de de zanger/dichter met de
stem van een grindtegel geen
hit op. Hij dankt zijn bekend
heid vooral aan Suzanne dat op
Yesterday van The Beades na
zo n beetje geldt als het meest
gecoverde nummer ter wereld.
De cabaretier Herman van Veen
maakte er bijvoorbeeld met zijn
Nederlandse versie nog goede
sier mee op de nationale hitlijs
ten.
Van Leonard Cohen, inmiddels
de zes kruisjes ruimschoots ge
passeerd, wordt de laatste jaren
niet veel meer vernomen. Zijn
laatste cd kwam uit in 1993, op
treden doet hij slechts spora
disch en interviews geeft de
man, die de passie en tragiek zo
prachtig kon verwoorden, nog
maar hoogst zelden. Naar het
schijnt, slijt hij zijn dagen in een
klooster ergens hoog in de ber
gen van Noord-Amerika. Waar
het zonder twijfel beduidend
rustiger toeven is dan in de
voormalige kunstenaarskolonie
die het Chelsea Hotel in het
hartje New York ooit was.
AD VAN KAAM
I31 s weer om met een grote bel cognac
het haardvuur te liggen. Bij voorkeur
neen wat verende dame aan. Maar
dat comfort heeft het merendeel van
Kristen op de Noordwijkse Koningin
tlminaboulevard geen geld. En dan
er niets anders over dan bijvoorbeeld
Dettocht naar het pleintje achter de
toren, waar men een ijsje gaat halen bij
nn on 'Likkie' en dochter Friedl nieuwe
elletjes krijgt aangemeten. 'Wij schie-
di aatjes in oor en neus, zonder pijn', zo
|e er bij de betreffende onderneming.
,vij net d grijze weer zou je er bijna aan
,k Kgen: En in uw hoofd, als dat nodig
n 'goed, het weer mag dan erg somber
oo oNoordwijk, het ondernemersklimaat
rt 'niet. Kijk maar naar 't Elfde Gebod.
ieuwe grand café van Hotels van Oran-
fa en geboden liet God beitelen in de ste-
re tafelen. Maar de mens. de mens is ei-
>i) ijs en heeft er een elfde bij gemaakt,
n ^zeggen: de Limburgers. Zij hebben
ia ids een bier ontwikkeld dat Het Elfde
eg dheet. De directie van Hotels van
bh tje heeft deze naam. met toestemming,
igs gebruikt als doopnaam voor haar
nieuwe etablissement aan de boulevard, op
de plek waar voorheen De Wulk was geves
tigd. 't Elfde Gebod heet de tot de verbeel
ding sprekende uitspanning dus. En men
kan er pannekoeken zo groot als zemen
eten, of rustig achter een krantje van een
kop capuccino genieten.
't Elfde Gebod, dat volgens de directie van
.Oranje luidt: 'Gij zult genieten', heeft een
wel heel speciale aanldeding. De wanden
bestaan uit gebrandschilderde kerkramen
met daarop de afbeeldingen van zes apos
telen. Willem Devilee, food and beverage
managervan Hotel van Oranje: „De directie
heeft deze ramen in België opgeduikeld, er
gens in de buurt van Hasselt. Ze komen uit
een echte kerk, die gesloopt werd. Ook de
wanden van het koor in die kerk hebben we
in dit interieur gebruikt. Alles is een tijdje
opgeslagen geweest in de kelders van Hotel
Oranje, maar toen eenmaal het idee was ge
boren om een nieuw restaurant of grand
café te openen, kwamen ze mooi van pas."
De menukaart van 't Elfde Gebod brengt bij
de bezoekers een glimlach teweeg. Zo zijn
er diverse ijscoupes die ongetwijfeld door
Rome gezegend zouden worden. Wat te
denken van de Coupe Sanctus Paulus, de
Coupe Marcus en de Coupe Pastor Bonus?
En voorts zijn daar nog een Maagdelijke
Kerriesoep en een Italiaans tomatensoepje
dat de naam De Verleiding draagt.
„Kijk", zegt Devilee, „we hadden natuurlijk
al een aantal restaurants: De Mangerie, De
Orangerie, het steakhouse De Harmonie en
het gastronomisch restaurant De Pal
mentuin. Wilden we iets nieuws beginnen,
dan moest er een nieuwe doelgroep worden
gezocht. Je moet natuurlijk voorkomen dat
die restaurants elkaar onderling gaan be
concurreren. En zo kwamen we op het idee
van een pannenkoekenhuis, een créperie.
Die pannenkoeken zijn in overvloed te krij
gen, maar het idee is toch iets anders uitge
pakt. Het is toch meer een grand café ge
worden. We zijn vorige week vrijdag open
gegaan en sindsdien loopt het storm."
In het interieur is veel glas gebruikt, zodat
de bezoekers een onbelemmerd uitzicht
hebben op duinen en zee. Het is goed toe
ven in 't Elfde Gebod. De apostel Marcus
kijkt mild glimlachend op ons neer wanneer
we een klein cognacje bestellen. Ja, Jezus
had genoeg aan wijn.
CEES VAN HOORE
eI linterieur van 't Elfde Gebod zijn originele, gebrandschilderde kerkramen verwerkt met daarop de afbeeldingen van zes apostelen.
foto henk bouwman
lm—
restaurant