Cultuur Kunst Een strandleven zonder mannen i|iloot spreekt pikante ood Glenn Miller tegen Run op kaartjes musical Joe Ludieke grafkist schiet doel rodigy verovert met 'The Fat of the Land' de wereld Boney M 'camp' in In Casa ONDËRDAG 17 JUL11997 Di muzikant Glenn Miller stierf djj oluut niet in de armen van prostituee. De legendari- bandleider stortte tijdens ducht van Groot-Brittannië Frankrijk in zee, aldus de lot die Miller naar Parijs had eten vliegen. De Amerikaan luchtmachtofficier Robert ;er reageerde gisteren op de hullingen van een Duitse malist. De verslaggever ont- le in de archieven van de erikaanse geheime dienst wijzingen dat Miller in een deel in Parijs aan een hart- ival overleed. „Dat verhaal is leugen", zegt de gepensio- irde Baker. De veteraan be- ügt de tot voor kort alge- en aangenomen lezing dat Ier op 16 december 1944 op °p krchitectuurinstituut krijgt miljoen on ^termeer Het Nederlands Architectuurinstituut (NAi) ont- jc angt voor de periode 1997-1999 een aanvullende subsidie van ijn én miljoen gulden. Daarmee moet het instituut achterstanden ihet collectiebeheer wegwerken. Met de subsidie van staatsse- retaris Nuis (Cultuur) kan het NAi onder meer tijdelijk extra ar- hiefmedewerkers aantrekken. Die moeten archieven van be au ende architecten inventariseren en toegankelijk te maken voor de eïnteresseerden. De archieven bestaan uit ontwerpen, maquet- en dergelijke van Nederlandse architecten en stedenbouw- digen. [unstenaars exposeren op bouwterrein g§N« In de bouwvak-vakantie heeft in Uden een uniek kunst- roject plaats. Veertien kunstenaars uit binnen- en buitenland oen mee aan de tentoonstelling BOUWVAK, die plaatsvindt op sn bouwterrein waar woningen in aanbouw zijn. De kunste aars zullen tijdelijk werk realiseren in of rondom de casco's van ehuizen, die in verschillende stadia verkeren. De opening is op 6juü en het project duurt tot 17 augustus. Daarna komt het ter- in Uden-Zuid/Velmolen weer in handen van de bouwvak- [unst uit Sarajevo in Pulchri [_n haag Pulchri Studio aan het Lange Voorhout in Den Haag resenteert van 19 juli tot en met 7 augustus een tentoonstelling an hedendaagse grafiek, affiches en plastieken van kunstenaars j; it Sarajevo. De etsmap Sarajevo '92 met 17 prenten en de affi ïes zijn gemaakt tijdens de jarenlange burgeroorlog, waarbij arajevo was belegerd. Mede-organisatoren en sponsors van de 'tpositie zijn het Interkerkelijk Vredesberaad (IKV) en het Inter atrial Festival 'Sarajevo Winter'. azz-prijs voor drummer John Engels sAmaica De Nederlandse jazz-drummer John Engels (1935) eeft tijdens het Ocha Rios Jazz Festival in Jamaica de Hall of ame Award gekregen als erkenning voor zijn hele werk. Engels jde eerste Europeaan die met deze onderscheiding aan de haal r vo tat. Hij treedt daarmee in de voetsporen van jazz-sterren als et ianist Monty Alexander en tenorsaxofonist James Moody. En- ra ils geldt als de nestor van de Nederlandse jazz-slagwerkers. Be- va n jaren zestig kreeg hij landelijke bekendheid als lid van The Zf iamond Five. Daarna speelde hij in het trio van Louis van Dijk. iNederland zag Engels zijn verdiensten al bekroond met de rd ard van het North Sea Jazz Festival en de Boy Edgarprijs. 40-jarige leeftijd tijdens een vliegtuigongeluk boven het Ka naal om het leven kwam. De jazztrombonist kan niet in Pa rijs zijn gestorven omdat hij pas een dag later uit Engeland ver trok, beweert de piloot. Het was de bedoeling dat Ba ker de muzikant en zijn big band op 15 december naar Pa rijs zou vliegen, maar de groep arriveerde te laat op het vlieg veld. Miller vertrok ook niet met een latere vlucht, aldus Baker. Want die avond dronken de pi loot en de trombonist samen nog wat, in Groot-Brittannië. De volgende dag arriveerde de gevierde muzikant wederom te laat op het vliegveld. Maar deze keer was Baker al onder weg naar Parijs. Miller vertrok even later in een klein Canadees toestel, dat spoorloos verdween. Expositie over 100 jaar badleven in Katwijks Museum Spelende kinderen in matrozenpakjes en zonnende vrouwen in badpak. Wie op de tentoonstelling 'Badleven - 100 jaar WV Katwijk' afgaat krijgt de indruk dat man nen zelden uit de kleren gaan voor een portie zonnestra len of een frisse duik in zee. katwuk erna straatsma De schilderijen en 'manne quins' in het Katwijks Museum geven wel een aardig beeld van de vrouwelijke badmode door de jaren heen. Van een barokke wandeljapon uit 1885 tot het hoogopgesneden rode badpakje van Pamela Anderson in de Amerikaanse televisie-serie Baywatch. Een compleet overzicht is het niet, want de intrede van de 'monokini' wordt bijvoorbeeld buiten beschouwing gehouden. Maar dat valt te verwachten in Katwijk. Halverwege de jaren tachtig deed de gemeente ver woede pogingen om een halt toe te roepen aan 'naaktrecrea- tie' op het strand. De term al leen al kregen de wethouders niet uit hun strot: ze spraken liever over 'ongeklede recreatie'. De protesten mochten niet ba ten. Na een wijziging in het wetboek van strafrecht was het niet meer mogelijk om op te treden tegen bloot, zonder een officieel 'naaktstrand' binnen de gemeentegrenzen te hebben. De gemeente koos uiteindelijk eieren voor haar geld en wees een reep ver van de boulevard aan, tegen de grens met Wasse naar. Een officiële 'gedoogzo ne', want de meeste Katwijkers moeten nog steeds niets heb ben van blote borsten en billen. Afstand De badkleding en normen op het Katwijkse strand hielden door de jaren heen de gemoe deren flink bezig. In 1887 schreef de politieverordening een minimale afstand van 20 meter voor tussen zonnebaden de mannen en vrouwen. Het toenmalige raadslid Mels maak te zich desondanks zorgen over ongewilde confrontaties tussen beide seksen, want de zand strook voor recreatie was slechts honderd meter breed. De rest van het Katwijkse strand werd in beslag genomen door bom schuiten en schelpenvissers. Badkoetsenvverden in die tijd gebruikt voor de noodzakelijke verkleedpartijen. Kleedcabines op wielen, die in het water wer den gereden, waarna de zwem mers ongezien het water in konden glijden. De badkleding was lang en bepaald niet luch tig. De schilderijen in de bene denzaal van het Katwijks Muse um tonen de badplaats rond de eeuwwisseling. Een kustplaats waar visserij de boventoon voerde. Op een doek van Emil Neumann (1884) zijn de witte badkoetsen van het 'Groot Bad hotel' te zien. Eugene Mulertt (ca. 1904) legt drie Katwijkse schonen vast in olieverf: meisjes met capes en hoofdkapjes, kij kend naar een baby die een van hen in de armen heeft. Allesverhullend De damesbadpakken zijn groot en allesverhullend. Een van de 'mannequins' in het museum is gehuld in een tweedelig, mari neblauw pak. Een broekpak voor in het water, als het ware. Een jasje met mouwen over een kuitlange, wijde broek: je kunt je niet voorstellen dat het kle dingstuk is gemaakt voor zwemmers. Pootje baden, dat zou nog net kunnen. Hoe de mannen zich in die tijd kleedden laat het Katwijks Museum niet zien. Slechts één roodwit gestreept tricot zwem pakje (1910-1920) geeft een in druk. Ook op de schilderijen do mineren de vrouwen. Ze wan delen, zwemmen, of zitten op het strand, maar nooit in het gezelschap van een man. De vraag rijst hoe die. voornamelijk mannelijke, schilders dat toch voor elkaar kregen. Want er was dus scheiding der seksen op het strand. Op de eerste verdieping krijgt de museumbezoeker een beeld van het moderne strandleven. Met schilderijen van onder an deren Ernst Voss, Peter Smit en Jurriaan van Hall. Net als op de parterre hebben de samenstel lers van de expositie zich niet beperkt tot het badleven in Kat wijk. Ook andere badplaatsen passeren enkele malen de re vue, zoals bijvoorbeeld Scheve- ningen. De glamourfoto's van Ameri kaanse filmsterren zijn niet op zijn plaats. Wat hebben Marilyn Monroe en Pamela Anderson te maken met Katwijk? De wulpse foto's staan in schril contrast met de schilderijen en teksten die verhalen van de strenge nor men en zeden in Katwijk. En ook hier blijven de man nen vrijwel buiten beschou- 'Baadsters met bal', een schilderij van Ferdinand Erfmann (1901-1968) uit de collectie van het Stedelijk Mu seum Amsterdam, te zien in het Katwijks Museum. foto pr wing. Corneille schilderde een 'Meisje op het strand in Zand- voort' (1947), Co Westerik toont een 'Opdrogende baadster' (1967). Etalagepoppen zijn ge huld in bikini's en badpakken, die de verschillende stadia van 'ontkleding' illustreren. Een hele opluchting is het doek dat Jurriaan van Hall tij dens het Katwijk Zomer Festival in 1995 schilderde. Simpelweg 'Badgast' heet het werk dat de gemiddelde strandganger anno jaren negentig toont. Een man met een enorme buik, wijd beens in de branding, handen in de zij. Ze zijn er dus wel, die mannelijke badgasten. Toch jammer dat de expositie ook niet een paar mooie exempla ren in beeld brengt. 'Badleven - 100 jaar WV Katwijk', expositie Katwjks Museum, Voorstraat 46. T/m 11 oktober, dinsdag 11 zaterdag 10.00 - 12.00 en 14.00 - 17.00 uur (zon-, maan- en feestda gen gesloten). Bij de tentoon stelling is een jubileumboek verkrijgbaar, geschreven door Joke Slings: prijs 12,50 gulden. amsterdam anp 'Joe - De Musical', het nieu we spektakelstuk van Joop van den Ende Theaterpro ducties, blijkt ruim een maand voor de première al een kaskraker. Zestigduizend mensen hebben inmiddels een plaatsbewijs besteld voor een van de voorstellingen in Carré. Er zijn 200.000 kaart jes beschikbaar. „Het loopt heel goed", al dus een medewerker van het koninklijk theater. „Zeker als je bedenkt dat de mensen puur op basis van een plaatje en wat namen kopen. We zijn begonnen met een naamsbekendheid van nul komma nul. Toch gaat de verkoop stukken beter dan een paar jaar geleden bij 'Les Miserables', dat toch veel be- kenderwas." 'Joe' is de tweede eigen musicalproductie van Van den Ende. Het idee ontstond na de Amerikaanse première van de eerste, Cyrano. Com ponist Ad van Dijk en tekst schrijver Koen van Dijk stuit ten bij een zoektocht naar een 20e eeuws verhaal op een videoband van 'A Guy named Joe', een film uit 1943, en maakten daarvan een bewerking. Het verhaal gaat over de Amerikaanse piloot Joe San- didge, die tijdens de Tweede Wereldoorlog verongelukt. Stanley Burleson speelt de ti telrol, Vera Mann zijn vrien din en Rolf Koster een colle ga-piloot. Mathilde Santing debuteert als een engelachti ge 'verbindingsofficier' die Joe na zijn dood terugstuurt naar de aarde om daar in on zichtbare gedaante een mis sie te vervullen. Regisseur Jos Thie heeft verder de beschik king over Simone Kleinsma. In verband met het veelei sende decor speelt het stuk maar in één theater. In Carré wordt momenteel 24 uur per dag verbouwd om alle tech nische snufjes een plaats te geven. Er komt onder meer hydraulische apparatuur die het mogelijk maakt om bran dende vliegtuigen over de hoofden van het publiek te laten Vliegen'. De bestaande toneelvloer van Carré is er inmiddels geheel uitgezaagd. 'Joe - De Musical' gaat op 20 augustus in voorpremière. Na de echte première op 30 augustus draait de productie tot en met 23 november door. Funeraire kunst voor mens en dier op Stadhuisplein Beschilderde grafkisten voor mens èn dier. foto pr/davenport& co leiden erna straatsma „Heel apart hoor. Maar ik moet er toch nog even niet aan den ken." De folder van Paul Daven port gaat terug in de standaard. 'Funeraire kunst, omhuld in de symboliek van uw leven', staat er op het blauwe informatiebul letin. Davenport, een Voorschoten- se beeldend* kunstenaar van Britse afkomst, krijgt veel vra gen over zijn beschilderde graf kisten voor mens èn dier. Nieuwsgierigen dralen woens dag bij zijn kraampje op het Stadhuisplein in Leiden. Daar is in het kader van de Lakenfees- ten een kunstmarkt. Uit de folder 'begraafkistjes voor huisdieren': "Velen hebben voor de situatie gestaan. Een vriendje met wie we jaren sa men door lief en leed gingen is dood. Een dier aan wie wij onze diepste geheimen vertelden, die ons troost en liefde gaf, gewoon door bij ons te blijven. Zo n vriendje verdient na zijn dood een betekenisvol afscheid.' „Van goudvis tot sint-ber- nard, alles is mogelijk," zegt Da venport. „Nou ja... Laatst kwam er een klein meisje naar me toe op een kunstmarkt in Twisk. Die vroeg aan mij of ik ook een kist kon maken als haar paard dood zou gaan..." Een beschilderde kist is een laatste statement, zegt de kun stenaar. „Bij huisdieren wagen mensen vaak om het afbeelden van speelgoedjes of persoonlijke gewoontes van hun overleden kat of hond. Als je kat de deur kan openen willen ze dat op een kistje laten schilderen. Trucjes en zo." Ajax Wat te denken van een doods kist beschilderd met een Ajax- vlag? Een verzoek dat Daven port onlangs kreeg van een Kat wijkse familie. Ter nagedachte nis aan een fervente Ajax-fan. Wat de kunstenaar zelf betreft schildert hij het liefst kisten die het mysterieuze en romantische van de dood weergeven. „Er zijn kunstenaars die een grafkist met een bonte koe of een hek beschilderen, maar dat trekt de aandacht weg van het serieuze aspect van de dood. Een ludieke grafkist schiet zijn doel voorbij. Koeien en hekken maken zoiets emotioneels als een sterfgeval belachelijk." Maar de klant is koning bij Davenport. Wie op zijn laatste rustplaats een vrolijk feestje wil hebben kan het krijgen ook. „Je moet de mensen serieus van dienst zijn. Ik ben hun gereed schap. Maar wat mij betreft mag de dood best weer wat meer status krijgen. Ieder zijn eigen mening, toch?" Vlak naast de grafkisten heeft Davenport ander werk geëxpo seerd. Een schilderijenreeks met 'sado-masochisme' als thema. Rode billen en doorboorde li chaamsdelen gapen de kijker aan. Het lijkt naadloos op de grafkisten aan te sluiten. Onge wild is Davenport dus toch nog 'ludiek'. de Bobby Farrell is inmiddels 47, maar nog geen spat veranderd. Gehuld in zilverkleurig speelpakje stond hij gisteren op het podium van de on idse discotheek In Casa. Zingend en springend, zoals we dat van hem gewend waren in de jaren zeventig, toen Boney M nog een wereldact lui Farrell is de enige die is overgebleven van de flamboyante Duitse discogroep, die ververst is met drie nieuwe zangeressen. Met een ge- rro dsband - waarop de oorspronkelijke zangeressen nog zijn te horen - laat het nieuwe viertal oude tijden herleven. Meezingen met ('Ma, ma, ')Ma Baker, en ('Ra, ra') Rasputin. Boney M is 'camp'; zowel jongeren als ouderen verdringen zich in In Casa op de dansvloer. foto henk bouwman lis "SUM anp lieuwe cd van de The Prodigy, 'The Fat ie Land', heeft in zeer korte tijd de we- veroverd. Het album voert al in 22 lan- zei waaronder Nederland, de hitlijst aan. e Verenigde Staten kwam de plaat zelfs fe eerste plaats binnen. In Nederland gingen er de eerste drie dagen rra het uit brengen, begin deze maand, meer dan 50.000 exemplaren over de toonbank, waar mee het schijfje in één klap de status van goud bereikte. Over de hele wereld zijn er al zeker drie miljoen kopieën verkocht. Ook aan het thuisfront deed de Britse (dance- )band goede zaken. Het resultaat van de eerste week. 385.000 verkopen,, was een re cord op zich. Volgens de Nederlandse dis tributeur, Play It Again Sam Benelux, is het album het grootste succes ooit geboekt door een volledig onafhankelijk platenlabel. 'The Fat of the Land' is uitgebracht door XL Recordings.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1997 | | pagina 19