Rode Kruis wil onderzoek naar arrestatie Kovacevic Tot over drie weken. Alle Albanese joden overleefden de oorlog Buitenland )testanten verdeeld ïr Oranje-marsen Nederlanders getuige: 'Dit vergeet je nooit' Massagraf bij Minsk gevonden Dodelijke spinnen op Timor Tweehonderd doden na noodweer Azië BouwFlex DAG 12 JULI 1997 AP Associated Pi cerland moet vissersvloot inkrimpen Nederland heeft zich niet gehouden aan de afspraken gemaakt over de inkrimping van de vissersvloot over de ;van 1992 tot 1996. Dit schrijft de Europese Commissie in teren gepubliceerd rapport. De Commissie is niet te spre- >r het Nederlandse besluit om minder te vissen in plaats [vloot te verkleinen. De Commissie eist dat de reductie, om de visbestanden op peil te houden, alsnog zijn be- Palestijnen gewond bij rellen Bij rellen in Hebron, op de westelijke Jordaanoever, zijn zeker 22 Palestijnen gewond geraakt. Zij werden geraakt pgels die door Israëlische militairen waren afgeschoten, jksficerde Palestijnen wierpen benzinebommen en zelfge- fa® explosieven naar de Israëlische soldaten, die vanaf da- feleerpe munitie en rubberen kogels in de richting van de |rs schoten. Bij rellen in de stad Bethlehem, eveneens op jtelijke Jordaanoever, raakten tien Palestijnen gewond. reenstemming over Duitse begroting [adat de coalitiepartijen overeenstemming bereikten [n aanvullende begroting heeft gisteren ook de Duitse re- igestemd met de door minister van financiën Waigel in- [e voorstellen. De uitgaven nemen dit jaar toe tot 459 mark. Bonn moet hiervoor bijna achttien miljard mark _ien. In totaal komt de Duitse overheid dit jaar ruim 71 tekort. De aanvullende begroting voor dit jaar was nodig lonn werd geconfronteerd met tegenvallers door de latig draaiende economie. bij Denen populairder dan Clinton oaLgen De Amerikaanse president Bill Clinton is gister- Inde Deense hoofdstad Kopenhagen aangekomen. Clin- uit Roemenië waar hij gisteren in Boekarest enthou- :rd toegejuicht door tienduizenden Roemenen. Deense ildjkers hebben massaal geprotesteerd tegen het plan [publieke zender TV2 om het bezoek van Clinton vandaag 3a!|reeks uit te zenden, in plaats van de zevende etappe van de France waaraan de Deen Riis meedoet. TV2 besloot IJ het Clinton-verslag twee uur voor de Tour te onderbre- Ir salaris voor soldaten Hong Kong I Chinese soldaten die zijn gestationneerd in Hong Kong [leen salarisverhoging van negenhonderd procent. Dat tfiet blad Weekly Digest. China is gedwongen het karige ïvan de militairen op te schroeven omdat ze het anders %nen bolwerken in het exorbitant dure Hong Kong. Het B salaris komt op circa 600 yuan, 130 gulden. De bevel- wvan de Chinese troepen generaal-majoor Liu Zhenwu «t 12.000 yuan per maand, bijna 3.000 gulden, een zeer ■den loon binnen de high society van Hong Kong. staties na scheepsramp Turkije [eker zestien mensen zijn verdronken, toen een boot met "[illegale Irakezen in de Egeïsche zee zonk. Zes mensen b door de kustwacht gered. De rest van de opvarenden rermist. Turkije heeft in verband met het ongeluk een Ira- n een Turk gearresteerd. Het drama speelde zichïn de n woensdag op donderdag af vijftien minuten na ver- n de Turkse kust bij de badplaats Cesme. De boot was op rhet Griekse eiland Chios. De Irakezen hadden elk on- weeduizend gulden voor de overtocht betaald. |n Greenpeace op Cyprus vrijgelaten De acht actievoerders van Greenpeace die donderdag t politie op Cyprus werden gearresteerd, zijn gisteren vrij- Na de rechtszitting kwamen de acht vrij na betaling van 10 gulden per persoon. Twee van hen zijn Nederlanders, jenpeace-activisten werden opgepakt omdat ze zich had- fctgeketend aan het hek van het ministerie van landbouw ■urlijke hulpbronnen. Greenpeace wil met de actie de Itische autoriteiten bewegen het Akamas-schiereiland, be- «broedgebied van schildpadden, beter te beschermen. iin beetgenomen tijdens vispartij De Russische president Boris Jeltsin staat niet bekend Sfervent hengelaar en hij zal zich ongetwijfeld hebben af- Igd hoe het komt dat hij tijdens zijn vakantie zo vaak een nde haak slaat. De autoriteiteh van de regio Noord-Karelië ihet antwoord: zij hebben stiekem duizenden extra vissen fet in het Oeksjozero Meer. Maandag had Jeltsin maar liefst jkeer beet, dinsdag zelfs dertig keer. rgië 104de land voor McDonalds peorgiërs, die in hun eigen pittig gekruide vleesgerechten am in de internationale keuken hebben hoog te houden, n binnenkort in hun hoofdstad Tblisi aanschuiven voor [vervalste Amerikaanse hamburger. McDonald's, de keten Itfood-restaurants, steekt verscheidene miljoenen dollars Kid-Sovjetrepubliek om daar een serie eethuizen op te li. Georgië is land nummer 104 waar McDonald's een ves- lleerzet. erland steunt verkiezingen Liberia J» Nederland steunt een belangengroep van Afrikaanse fcn die vanaf komende week de verkiezingen in Liberia ■serveren. Women Africa Solidarity (WAS) wordt met gulden gesteund door minister Pronk van Ontwikke- jmenwerking. WAS richt zich op het politiek mobiliseren «uwen in Afrikaanse landen. Een groep van twintig Afri- vrouwen vertrekt vandaag naar Liberia om te bevorderen «vrouwen er op 19 juli naar de stembus gaan. fsproces Noord-Ierland in geding >g|tè protestanten toonden Sieren gefrustreerd over n Juit van de leiding van «des om een aantal tra- optochten dit week- pvf laten vervallen of langs ;kÉ|outes te leiden. ituur van de Oranje- Ie provincie Belfast riep tistische partijen op tot :ot van de vredesonder- 'gen tot de Orangisten hun optocht kunnen De oproep werd on- id door de militante do- jaisley. Paisley noemde lasten en omleiden van ■en 'totale uitverkoop «-monistische zaak'. y fy. leider van de Demo- ÉJnionistische Partij, ïe andere Unionis- jen bewegen tot een standpunt over het vredesproces. De eenmansfrac tie van Robert McCartney is al uit de onderhandelingen ge stapt. Als de Ulster Unionis tische Partij van David Trimble (tien Lagerhuiszetels) dat ook doet, kan de Britse regering het vredesproces verder vergeten. Trimble liet gisteren echter we ten geen overhaaste besluiten te willen nemen. Andere protestante groepe ringen bekritiseerden de oproep tot een boycot. Bestuurslid Da vid Ervine van de Ulster Demo cratische Partij zei gisteren des gevraagd dat de Oranje-ordes een wijs besluit hadden geno men dat 'een zekere stabiliteit schept in een moeilijke situatie'. Premier Blair zei gisteren dat het compromis van de Oranje- orde^ onderstreept dat zijn (veelbekritiseerde) Noord-Ierse minister Mo Mowlam voor de juiste benadering heeft geko zen. SFOR zou naam misbruikt hebben bij arrestatie Serviër Grote hotelbrand in Thailand Het Internationale Comité van het Rode Kruis (ICRC) heeft de NAVO gisteren gevraagd te onderzoeken of Brit se SFOR-militairen donderdag tijdens de arrestatie van Milan Kovacevic, een van oorlogsmisdaden verdachte Bosnische Serviër, misbruik hebben gemaakt van het Ro- de-Kruissymbool. die door het Joegoslavië-Tribu- naal in Den Haag is aange klaagd wegens oorlogsmisda den. De situatie in de Bosnisch- Servische republiek was giste ren gespannen maar rustig. De autoriteiten hebben de bewa king versterkt van personen die tijdens de burgeroorlog in de vroegere Joegoslavische repu bliek een leidende functie had den. Volgens ooggetuigen was overal in de republiek meer po litie op straat te zien. Volgens een woordvoerder van SFOR heeft de door de GENEVE DPA-AFP-ANP-Rtr Het Bosnisch-Servische Rode Kruis beweert dat de soldaten zich toegang tot het ziekenhuis waar Kovacevic directeur is hebben verschaft, onder het valse voorwendsel dat ze na mens het Rode Kruis medicij nen kwamen afleveren. De chef van het Bosnisch-Ser vische Rode Kruis, Ljilljana Ka radzic, heeft zich bij het ICRC beklaagd. Zij is overigens de echtgenote van Radovan Karad zic, de ex-president van de Ser vische Republiek binnen Bosnië NAVO geleide vredesmacht „ge noeg manschappen ingezet om alle situaties aan te kunnen". Delen van het VN-personeel zijn opgeroepen zich zo min mogelijk te verplaatsen. De vrees voor represailles tegen vertegenwoordigers van de in ternationale gemeenschap is vaak als reden genoemd waar om SFOR niet eerder probeerde verdachten van oorlogsmisda den aan te houden. Donderdag arresteerden Brit se SFOR-militairen Milan Ko vacevic; een andere aangeklaag de, Simo Drljaca, werd doodge schoten toen hij zich met ge weld tegen zijn aanhouding ver zette. Het Servische tweetal is door het Joegoslavië-Tribunaal in Den Haag aangeklaagd we gens medeplichtigheid aan vol kerenmoord tijdens de 'etnische zuiveringen' onder moslims en Kroaten in 1992. Volgens Britse kranten droeg de actie van de Britse SFOR-troepen alle ken merken van een operatie door elite-commando's van de Spe cial Air Services (SAS). Kovacevic en Drljaca hadden beiden geen lijfwachten. Dat geldt niet voor de twee meest- gezochte Bosnische Serviërs, ex- president Radovan Karadzic en ex-legerleider Ratko Mladic. Mladic is momenteel met twin tig zwaarbewapende lijfwachten op vakantie in een badplaats in de Montenegrijnse deelrepu bliek van Joegoslavië. De Amerikaanse president Clinton vindt de SFOR-opera- ties tegen verdachten van oor logsmisdaden in Bosnië een juiste zaak. Rusland daarente gen heeft de acties veroordeeld omdat ze het vredesproces be dreigen. pattava taco slagter correspondent Twaalf uur na de hotelbrand in de Thaise badplaats Pattaya, waarbij honderd gasten ver brandden of stikten, zijn de beelden van verkrampte en ver koolde lijken niet van het net vlies weg te etsen. De Nederlan ders Gerard Lubbers en Johan de Graauw waren ooggetuigen en zien in hun hoofden nog steeds die vrouw en dat kind aan een touw hangen voor één van de brandende hotelkamers. .Afschuwelijk', zegt De Graauw, „om de angst van die gezichten te lezen. Gelukkig werden ze op het nippertje gered. Maar ande ren konden het niet houden en vielen te pletter." Lubbers en de Graauw zaten gistermorgen rond negen uur op de veranda van hun bunga low, nog geen tweehonderd meter van het Royal Yomtien Resort Hotel, aan de koffie. Het was smoorheet, maar donkere wolken pakten zich boven hun hoofden samen. De Graauw be studeerde het pikzwarte wol kendek en concludeerde dat het rook was en er dus in de buurt een behoorlijke 'fik' moest zijn. Volgens de voormalige res tauranthouder uit Amsterdam valt nauwelijks te beschrijven hoe het allemaal is toegegaan. „Er heerste paniek op z'n Thai's", vertelt De Graauw. „Ie dereen liep te rennen of te bel len met een mobiele telefoon. Ondertussen zag je uit alle hoe ken en gaten van dat hotel rook en vlammen. Mensen voor de ramen van de hotelkamers op de hoger gelegen verdiepingen gilden en zwaaiden om de aan dacht op zich te vestigen." Het ergste van alles was nog dat uit de brandkranen geen water kwam. Met waterwagens moest de brandweer het aan voeren. De Graauw: „Je houdt dat toch niet voor mogelijk. De zee ligt op nog geen dertig me ter van dat hotel. Waarom had den ze geen materiaal bij zich waarmee ze zeewater hadden kunnen oppompen?" Dat er geen water uit de brandkranen kwam, is voor Thaise begrippen niet uniek. Bij grote branden in de hoofdstad Bangkok en elders kwam geen druppel uit de kraan of de slan gen waren zo lek als een mand je. „Er bestaan hier prachtige regels en wetten", zegt De Graauw, „maar niemand die zich er aan houdt en er is nie mand die dat controleert." Samen hebben de vrienden urenlang het inferno en de hul peloosheid van brandweerlie den en ingesloten hotelgasten machteloos aanschouwd. Pas vijf uur na het uitbreken van de brand arriveerden legerhelikop- ters die ingesloten gasten op het dak van het hotel met reddings- lijnen weghaalden. Ondertussen nam het aantal slachtoffers toe. „Gestikt op hun kamers of bij de nooduitgangen waar ze niet uit konden. Uit hun verkrampte houdingen was de doodsstrijd af te lezen. Afschuwelijk, dat vergeet je nooit meer." Het verbaast De Graauw en zijn vriend dan ook niet dat de meeste slachtoffers vielen om dat de nooduitgangen waren af gesloten en een Sprinkler-in stallatie ontbrak. Volgens de di rectie van het ramphotel waren de nooduitgangen geblokkeerd om te voorkomen dat met na me Thaise gasten er zonder te betalen vandoor konden gaan. En een brand vertragende sproei-installatie zou de brand weer bij de bouw niet hebben geëist. „Wij hebben de afgelo pen jaren in veel hotels in dit land gelogeerd, maar overal za ten de nooduitgangen op slot", zegt De Graauw. „Zo gaat dat hier, niemand denkt aan de ge volgen. Geld telt, niet een men senleven." Minsk In de bossen bij Minsk (halverwege Warschau en Mo- scou) is een massagraf van Duitse soldaten gevonden. De Duitsers werden tijdens de Tweede We reldoorlog in 1944 gevangen ge nomen door de Russen na ge vechten bij Stanevo. Nadat een Russische commandant door een Duitse sluipschutter was ver moord werden alle gevangenen als vergeldingsmaatregel geëxe cuteerd. Het graf werd terugge vonden op aanwijzingen van een boer. De slachtoffers worden her begraven. In Rusland worden de laatste tijd met regelmaat (massa graven gevonden - vorige week nog één van slachtoffers van Sta lin, bij Sint Petersburg - omdat veel Russen in hun vrije tijd de bossen in trekken op zoek naar historische vondsten, foto epa Jakarta ronald frtsart delijke slachtoffers onder men sen is nog geen melding ge maakt. Volgens het hoofd van het onderdistrict Oost-Kupang, Nicodemus Rihi Heke, heeft de plaatselijke bevolking een sim pel, maar probaat middel tegen het spinnengif ontwikkeld. Wie wordt gebeten, vermengt zijn ontlasting met water en smeert de smurrie op de plek van de beet. Hoe het komt dat de spin nen tot de aanval zijn overge gaan, is onduidelijk. De over heid stuurt op korte termijn we tenschappers naar Timor om uit te zoeken om welke spin- nensoort het eigenlijk gaat. correspondent Dodelijke spinnen zijn in het of fensief op het Indonesische ei land Timor. Mensen en dieren die worden gebeten, overlijden binnen 24 uur, aldus de krant Indonesian Observer gisteren. Volgens Salean, voorzitter van de regionale veefokkersvereni ging, zijn al heel wat runderen het slachtoffer geworden van de enge spinnen. „Een paar dagen geleden nog drie koeien in het dorp Fatukanutu", aldus Sa lean. Ook buffels zijn na beten van spinnen bezweken. Van do- PEKING-TOKIO-PRAAG DPA-AFP-Rtr Overstromingen en noodweer hebben in China, Japan, Bangladesh en India aan rond de tweehonderd mensen het leven gekost. De meeste slachtoffers vielen in China waar sinds vorige week al 85 mensen omkwa men. Het dodental door de aanhoudende wateroverlast in Midden-Europa is inmid dels opgelopen tot 55. In Tsjechië worden nog tientallen mensen vermist. In dat land en Polen is de situatie iets verbeterd omdat het weer opklaarde. In Azië is Zuid-Oosten van China het zwaarst getroffen door onweer en overstro mingen. Zeker 34 mensen verdronken. El ders in China verdronken ruim vijftig men sen. In Bangladesh kostte noodweer en overstromingen zeker 25 mensen het leven. In India kapseizde vrijdag een te zwaar be laden boot met zestig passagiers op een ri vier die buiten zijn oevers was getreden. Zes passagiers konden naar de oever zwem men, de overige 54 worden nog vermist. Bij het zakken van het water worden in Midden-Europa de verwoestingen pas goed duidelijk. Hele dorpen en stadsdelen zijn verwoest. In de rivieren de Oder en de Elbe in Tsjechië daalde het waterpeil, maar in het zuiden van het land, waar rivieren uit komen in de Donau, bleef de toestand kri tiek. In de stad Hradisch aan de rivier de March moesten meer dan 10.000 inwoners hun woningen verlaten. De toestand in grote delen van Silezië in Polen werd beter. De grote stad Worclaw bleef verschoond van de gevreesde hoog waterramp, omdat de Oder ten zuiden van Wroclaw buiten zijn oevers trad en daar grote stukken land onder water zette. Zelfs dorpen die 15 kilometer van de Oder liggen, kwamen onder water te staan. Wij wensen u veel vakantieplezier. Bouw Flex: voor wie werk zoekt in de bouw. (tel. 070-307 01 73) haarlem bart boele Het enige Europese land waar in 1945 meer joden woonden dan voor 1940 is... Albanië. De bevolking van moslims en ka tholieken heeft tijdens de Twee de Wereldoorlog massaal joden onderdak verleend en conse quent geweigerd hen uit te leve ren aan de bezetter. Bovendien werden joden die Kosovo, Ma cedonië en Griekenland ont vluchtten door Albanezen opge nomen. Aanbiedingen van jo den om hun beschermers te be talen werden afgewezen. Over dit opmerkelijke histori sche feit, dat nauwelijks bekend is in West-Europa, heeft de Amerikaan Harvey Sarner een boek geschreven. Ook zijn boek bleef tot nu toe vrijwel onopge merkt. Israël heeft de 'Albanese Redding' wel onderkend: tien tallen Albanezen hebben de Yad Veshem-onderscheidinggekre- gen en nadat het dictatoriale bewind was gevallen werden in 1993 in één nacht tijd alle Alba nese joden opgehaald. Harvey Sarner gaf deze week in een interview met de Ameri- kaans-Albanese krant Illy na News toe dat in de oorlogsjaren toch vijf joden door de Nazi's zijn vermoord. „Maar zij wer den niet naar een concentratie kamp gestuurd omdat het joden waren, maar omdat de vader van het gezin als partizaan te gen de bezetter vocht." Jozef Ja- koel, destijds leider van de jood se gemeenschap in Albanië, on derschrijft de lezing van de Amerikaan. Sarner voert twee redenen aan die de Albanese Redding moge lijk maakten. Om te beginnen was het grootste deel van het land tijdens de oorlog bezet door de Italianen, die niet be paald fanatiek waren in hun jacht op joden - dat was meer een Duitse aangelegenheid. Maar de verklaring voor het massaal en met succes onder duiken van alle joden in het land heeft Sarner gevonden in de Wet van de Bergen. De Leke Dukagjini is een niet- religieuze erecode van de Alba nezen, met als meest opvallen de kenmerken de gastvrijheid en het erewoord, maar ook de bloedwraak. De eerste twee componenten hebben de Alba nese joden het leven gered, want wie als vriend het huis van een Albanees betreedt kan reke nen op zijn gastvrijheid en be scherming. Sarner geeft in het interview een voorbeeld uit de stad Kruje, waar een Albanees een joods gezin van tien mensen in huis nam. 'Wat gebeurt er als de Duitsers uw huis platbranden', vroeg één van de joden. 'Als het al zover komt zal mijn zoon bij u zijn en met u verbranden' was het antwoord. Sarner heeft de zoon opgespoord en de nu 60- jarige man gevraagd wat hij van zijn vaders beslissing vond. De man was verbijsterd over die vraag, want over zoiets vanzelf sprekends hoefje toch geen vragen te stellen. Kruje werd tegen het eind van de oorlog bevrijd door de parti zanen. De hele stad liep uit en er werd drie dagen feest gevierd door bewoners en onderdui kers. Vervolgens keerden de Duitsers terug. Iedereen wist in middels waar de joden verbor gen werden gehouden, maar niemand zei iets tegen de Duit sers. Ook opvallend is de rol die Xha- fer Deva speelde als minister in de marionetten-regering die de Duitsers in Albanië hadden be noemd. Jozef Jakoel vroeg hem, samen met ene Kohen, bescher ming van de joodse gemeen schap - met gevaar voor eigen leven, want het was niet uitge sloten dat zij tijdens hun bezoek gevangen zou worden genomen om aan de Duitsers uitgeleverd te worden. Tot hun verbazing en opluchting deelde minister Deva mee dat de Albanese rege ring de lijst met namen en adressen van alle Albanese jo den - een uitermate effectief op sporingssysteem - niet aan de Duitsers zou verstrekken. Deva hield zijn erewoord. 'Rescue in Albania - One hund red percent of jews in Albania recued from the Holocaust' van Harvey Sarner is gepubli ceerd door Brunswick Press in California en verkrijgbaar bij de Frosina Foundation in Bos ton. Wake in Spanje voor politicus MADRID AFP-Rtr Tienduizenden Spanjaarden hebben gisteren een wake ge houden voor een Baskische po liticus die donderdag door de ETA werd ontvoerd. De politie breidde de jacht uit op de ont voerders, die hebben gedreigd hun gevangene vandaag te do den. Grote groepen Spanjaar den verzamelden zich bij stad huizen in heel het land om steun te betuigen aan Miguel Angel Blanco. De Baskische afscheidingsbe weging ETA verklaarde zich donderdag verantwoordelijk voor de ontvoering. Een onbe kende meldde in een telefoontje aan de Baskische krant Egin, spreekbuis van de ETA, dat de politicus vandaag om 16.00 üur wordt gedood als de regering haar beleid met betrekking tot gedetineerden niet verandert. De ETA eist dat de regering in Madrid de zeshonderd gedeti neerde leden van de afschei dingsbeweging overbrengt naar gevangenissen in Baskenland. Zij zitten nu verspreid over heel Spanje. Regeringsfunctionarissen we zen de eis van de ETA af. De re geling in Madrid zal niet aan chantage toegeven en onder druk zijn gevangenenbeleid wij zigen, zeiden zij.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1997 | | pagina 5