'Oasis, da's foute cultuur'
Mooie koortsdroom op
Leidse Beestenmarkt
Fans Jack Jersey
willen museum
Cultuur Kunst
panse kunstprijs voor
rhitect Haagse stadhuis
r;
oemeense
jantgarde
Kunsthal
itterdam
Musical over
Larry Hart
Held van onze tijd
JAC 11 JULI 1997
CHEF JAN RIJSDAM. 071 -5356444
vee jaar cel Oostenrijkse zanger
e Een rechtbank in Wenen heeft de Oostenrijkse popzan-
fony Wegas wegens het gebruik van en de handel in drugs
yiee jaar gevangenisstraf veroordeeld. Bovendien werd hij
jldig bevonden aan twee roofovervallen op bejaarde vrou-
(en mishandeling van zijn voormalige echtgenote. Wegas,
)7lDostenrijk twee keer heeft vertegenwoordigd op het Eurovi-
kan de celstraf vervangen door een therapie om
kiijn verslaving af te komen.
„jiening Proms door Haitink op radio
yki/hilversum Bernard Haitink opent vrijdag 18 juli de tradi-
ele Proms in de Londense Royal Albert Hall. Hij zal Beetho-
|kt)Missa Solemnis dirigeren. Behalve Haitink werken onder
'%en mee het BBC Symphony Orchestra en sopraan Karita
nctila. Radio 4 zendt het concert rechtstreeks uit. Voorafgaand
het muzikale spektakel is er vanaf 19.00 uur een portret van
jeroemde Nederlandse dirigent.
instige omheining Stedelijk
CjfRDAMDe kunstenaar Peter Klashorst en Bart Domburg
Cnen dezer dagen op verzoek van de directie van het Stedelijk
si tjëum in Amsterdam een schutting onder handen, die on-
is opgetrokken in de tuin van het museum. De wand moet
- anten en bezoekers het zicht ontnemen op het rommelige
kefeumplein, dat opnieuw wordt ingericht. Nieuw hout vormt
sjidergrond voor eigentijdse thema's, die onder de hoede van
horst en Domburg op een klassieke manier tot uitdrukking
jDPA
inerikaanse architect van
K-ldhuis in Den Haag, Ri-
I Meier, is een van de vijf
pnaars die dit jaar de Ja-
[kunstprijs Praemium Im-
,ei hebben gewonnen. Dat
:fren in Rome bekendge-
esj Aan de onderscheiding
c{ bedrag van 15 miljoen
250.000 gulden) ver-
andere vier winnaars van
tpemium Imperiale, ook
oU{ Nobelprijs voor de kunst
zijn de Britse regis-
Teter Brook, de Duitse
wier Gerhard Richter, de
jcaanse beeldhouwer Ge-
legal en de Indiase sitar-
feavi Shankar.
bbpijs wordt sinds 1988 toe
eed aan kunstenaars die
,j1
3ai ERDAM ANP
13 Rotterdamse Kunst-
T laat komend najaar
licht schijnen over
tot nu toe wat ob-
gebied van de
tgeschiedenis: de
tgardekunst in het
nenië van het begin
leze eeuw.
onderwerp zal niet
^en bij iedereen een
loen rinkelen, maar
1 verandert misschien
de mededeling dat
1F tantin Brancusi, één
de vaders van de
erne beeldhouw
er een belangrijke
ke 1 speelde. Ook Tris-
ri!^ zara, de dichter die
ilangrijk zou worden
de Dada-beweging,
J flink bij aan de
io( ende avantgardebe-
Kunsthal toont van
itember tot en met
ovember vooral do-
iten, boeken, tijd-
ften en foto's van de
ïging. maar ook gra-
tekeningen en schil-
- -en. Het zijn stukken
Si roor het eerst geza-
3 fc te zien zijn. De
1 ctie werd bijeenge-
it uit Duitse, Franse
Hi ederlandse privéver-
)rt tlingen.
tijdschriften speel-
een belangrijke rol,
Trden ze in oplages
50 tot 300 uitge-
H: Simbolul, Cont-
ranul, Punct en
De redactie van
erf imporanul onder-
contacten met
van Doesburg en
liseerde bovendien
(e| 24 in Boekarest een
tgrijke expositie van
verk van onder an-
Klee, Arp, Brancu-
'hter, Segal, Brauner
mtf inco, de ontwerper
e affiche bij de eer-
Dada-expositie iri
1930 haalde het
se Gemeentemuse-
roor het eerst Roe-
)a, se avantgardekunst
3e< Nederland, een ten-
:ti 'telling die ook werd
ve enomen door het
lh; 'ijk in Amsterdam.
,,een wezenlijke bijdrage heb
ben geleverd aan de ontwikke
ling, verspreiding en verbete
ring van internationale kunst en
cultuur". Juryleden zijn onder
anderen de Duitse oud-bonds
kanselier Helmut Schmidt, de
Britse oud-premier Edward He
ath, de Japanse oud-premier
Yasuhiro Nakasone en Umberto
Agnelli van het Fiat-concern.
Meier is ook bekend als bou
wer van musea. Hij ontwierp
onder meer het Museum voor
Moderne Kunst in Barcelona,
het High Museum of Art in At
lanta en het Getty Center in Los
Angeles. Eind 1998 moet het
Arp-museum in de Duitse stad
Remagen klaar zijn. In een bui
tenwijk van Rome moet over
tweeëneenhalf jaar de 'kerk van
de eeuw' verrijzen, die hij heeft
ontworpen.
RUSWUK ANP
De legendarische Amerikaanse
songwriter Lorenz 'Larry' Hart
staat centraal in de musical
'Larry, this funny world', die op
20 januari in Breda in première
gaat en vervolgens bijna zeven
tig Nederlandse theaters zal
aandoen.
De voorstelling schetst een
beeld van de muziek en het
- kleurrijke leven van de songwri
ter. Hart werd vooral beroemd
door de liedjes die hij samen
met componist Richard Rodgers
maakte, zoals My funny Valenti
ne, The lady is a tramp en Blue
Moon. Producent van de musi
cal is American Songbook Thea
ter, dat twee seizoenen terug de
productie You're the Top, over
het leven van Cole Porter, afle
verde. Toen tekende Willem
Nijholt voor de hoofdrol. Nu
speelt Lou Landré de titelrol. De
overige hoofdrollen worden be
zet door Joke de Kruijf, Sylvia de
Leur, Jet van der Meij, Fred But
ter en Ad Fernhout.
Digitale rebellenclub Atari Teenage Riot, v.l.n.r. Alec Empire, Carl Crack en Hanin Elias.
Atari Teenage Riot, zondag op Werfpop
FOTO Philip Vims/ Digital Hardcore Recordings
Van alle herriebandjes hebben ze de mooiste naam en de
hardste muziek. Atari Teenage Riot is zoals het klinkt.
Jong, hard en rebels. Technopunk voor relschoppers.
Muziek om stenen op te rapen en regeringen omver te
werpen. Twee jongens, één meisje, maken met een berg
aan elektrogruis en een hoop woede muziek zo irritant
en opdringerig als een oorwurm met guerillatechnieken.
Het motto van de groep: 'Riots sounds produce riots' 'Al
les is politiek.'
land vormen met zijn drieën de
groep digitale geluidsterroristen
met een boodschap, die onge
veer vijf jaar geleden uit onvre
de over de Duitse technoscene
is geboren. Empire zag overal
rechtse sympathieën de kop op
steken en
BERLIIN PABLO CABENDA
Subtiliteit is niet hun sterkste
kant, maar daar malen de ko
pers van een paar duizend cd's
niet om. Revolutie is The choi
ce for a new generation.'
..Ik beschouw mezelf als erg
gelukkig, ja. Maar het hangt er
ook maar vanaf hoe je geluk de
finieert."
Bendeleider Alec Empire van
ATR klinkt aan de telefoon in
niets op de woedende ge
luidsterrorist die elke institutio
nele onrechtvaardigheid met di
gitale hardcore bestookt. Soms
worden zijn antwoorden ge
volgd door een nerveus lachje
dat zelfs een beetje lief klinkt.
Maar de songtitels van ATR's
laatste cd 'The Future of War'
liegen er niet om. Achter elk van
ze kan je zonder problemen
minstens drie vette uitroepte
kens plaatsen. 'Fuck all!', 'Deut-
schland has gotta die!!', Destroy
2000 years of culture!!!'. Het is
duidelijk; men heeft onvrede.
Maar het is volgens Empire
geenszins de bedoeling de fans
de les te lezen.
Er zit ook een hoop ironie in
hoor. Wij zijn niet ajleen maar
van die depressieve types die
steeds maar roepen hoe slecht
alles is. We zijn dan wel anar
chisten maar houden ook van
een lolletje." Wat hij direct be
nadrukt door het onzekere be
wijs, één van zijn zenuwachtige
lachjes.
Empire, Hanin Elias uit Da
mascus en McCarl uit Swazi-
,,We wil
len het sys
teem niet
veranderen,
we willen
het vernieti
gen." ver
kondigt Em
pire in vol
strekte
ernst.
„Overal
heerst cen
suur. In
Duitsland
wordt mu
ziek mis
bruikt door
rechts-radi-
calen. Net
zoals gabber
in Neder
land. Ik
word door de Duitse veilig
heidsdienst gezocht omdat ik
weigerde in dienst te gaan. Nu
hoef ik wel niet met een
nepsnor over straat, maar ze
zijn wel bij mijn ouders langs
geweest, en dat is wel een beetje
angstwekkend. Als we zingen
dat de cultuur vernietigd moet
worden, hebben we het over die
benepen christelijke cultuur die
verantwoordelijk is geweest
voor de grootst mogelijke ellen
de van de afgelopen 20 eeuwen.
Wij maken daar geen deel van
uit. Dat zou ik toch meer anti
cultuur noemen. De koningin
van Engeland of zo'n band als
Oasis, dat is foute cultuur."
Hoewel het vrijwel uitgeslo
ten is dat de opgefokte en ge
frustreerde teenage techno nin-
ja's ooit door 'Her Royal High
ness' op de thee worden ge
waagd. is het niet denkbeeldig
dat ze net als Oasis ooit 'main
stream' worden.
MTV draait ze
al, zij het spora
disch. En een
kortere weg
naar muzikale
middenmoot
bestaat er haast
niet. Wat er op
de muziekzen
der wordt ge
draaid is of
wordt per defi
nitie de norm.
„Dat is niet on
ze verantwoor
delijkheid. Ik wil
best bekend
worden. Maar
dat betekent
niet dat we ons
zelf dan aanpas
sen en alleen
maar politiek
correcte dingen
gaan roepen.
We zijn al vanaf
1992 totaal 'un
derground' ge
weest, en als je steeds voor het
zelfde clubje speelt gaat dat ook
behoorlijk vervelen. Maar mis
schien moeten we onszelf maar
net als Kurt Cobain van kant
maken als we succesvol worden
en niemand ons begrijpt."
En het linkse anarcho-sarcas-
RECENSIE CEES VAN HOORE
'Arabian Nights' door het Kneehigh The
atre. Gezien: 10/7, Beestenmarkt Leiden.
Even waaide de geest van de
grote filmregisseur Fellini over
de Leidse Beestenmarkt. Even
was het alsof zich daar, tijdens
de voorstelling 'Arabian Nights'
van het Engelse Kneehigh The
atre uit Cornwall, een scène uit
Satyricon ontrolde. De tekst
ging in het gelal van de peur-
bakgangers voor het grootste
gedeelte verloren. Alleen op de
eerste rijen waren soms wat
woordjes op te vangen. Maar
dat deed aan het beeld dat deze
spelers boden niets af. Dat was
subliem. Wat een mooi stelletje
ongeregeld, wat een koppen!
Een koortsdroom!
We zagen een lange sladood
die voor sultan speelde en die
dong naar de gunsten van een
dame wier sprekende jukbeen
deren en priemende zwarte
ogen zwaar met schmink waren
aangezet. De sultan, die iets
waanzinnigs had in zijn oogop
slag, liet zijn broek half zakken
en voerde een soort parings
dansje uit achter een doek. En
dat beeld was nog niet weg
geëbd of je zag weer een aantal
mannen staan achter een krat
dat een gevangenis moest ver
beelden. Een dame liep rond
met een papier, dat door de sul
tan getekend moest worden
voor de vrijlating van een van
de mannen, haar minnaar ken
nelijk, want ze zoog zich door
de tralies heen als een bloedzui
ger aan hem vast.
Feest
Kortom: een voorstelling waar
aan geen touw was vast te kno
pen. Maar wel een feest voor
het oog. Kledingstukken die
Huizinga's middeleeuwen op
riepen, wapperende oranje sjer
pen, een gek die als een twintig-
ste-eeuwse Ahasverus op een
paal zat, ratels, pauken, muziek
die ergens uit het voorgeborch
te van de hel kwam, prachtig al
lemaal. Maar wat het voorstel
de, daar mogen we naar raden.
Het publiek amuseerde zich
echter kostelijk. De mimiek van
de Engelse acteurs is onvergete-
George Gussenhoven is een man maken.De mogelijkheid is
naar mijn hart. Al vele jaren open gelaten dat de huisves-
strijdt deze bewoner van de tingsplannen nog veel duurder
Leidse binnenstad tegen de ver- uitvallen. Laat Jan Laurier deze
slonzing en verloedering van de manier van denken ook eens op
me wordt weer vertaald in een
nerveus lachje. ATR heeft zich
van tevoren al ingedekt tegen
beschuldiging van loze hipheid.
Elk concert begint met het
nummer 'Get up while you can'
waarin meelopers onherroepe
lijk de deur wordt gewezen. Het
heeft ze al fans opgeleverd bij
popgoden als Beek en de Wu
Tang Clan. Één van Amerika's
meest toonaangevende rap-
crews die de verrichtingen van
het stel al complimenteerde
met 'pretty fucked up stuff. De
rebellenclub voelt zich echter
niet zozeer verwant met andere
wereldverbeteraars als Rage
Against the Machine die in de
beginjaren negentig Che Gue
vara chic herintroduceerde en
revolutie op t-shirtformaat ver
kondigde. Je hoort het mis
schien niet af aan de kilo's ver
vormde noise en de snelle
breakbeats, maar ATR heeft veel
meer op met James Brown of,
wat meer voor de hand liggend,
de Jon Spencer Blues Explosion.
„Het gaat dezelfde richting
op. En die breakbeats van Ja
mes Brown, die gebruiken wij
ook, maar dan extreem ver
sneld. Onze muziek slaat bij zo
wel techno als hardcore fans
aans. Binnenkort nemen we een
nummer op met deathmetal-
band Slayer en we hebben sa
menwerkingsplannen met Di
nosaur Jr."
Zit er misschien ooit een Un-
plugged-sessie in
„Dat kan je wel vergeten, al
leen als de elektriciteit uitvalt."
Het Werfpopfestival is zon
dag 13 juli van 14.00 uur tot
22.00 uur in het Van der Werf-
park in Leiden. Optredende
bands zijn: Don't Try This At
Home, I Against I, Johan, Lar
go, Osdorp Posse, Atari Teena
ge Riot en Quazar.
openbare
ruimte. Hij is
niet te ontmoe
digen en is on
vermoeibaar.
Al voor de der
de keer heeft
hij foto's van
de rotzooi op
straat in een
boekje gebun
deld. Dit boek
je 'Leiden door
toeristische
ogen gezien' is
leerzaam en
nuttig voor on
ze stadsbe
stuurders tij
dens hun zo
merreces.
Als politicus
zou je veel
stemmen kun
nen winnen
door ervoor te
zorgen dat de
stad er verzorgd uitziet. In een
tijd dat we rijker zijn dan ooit
tevoren kan dat natuurlijk best;
maar je moet het wel willen. Jan
Laurier is de eerst verantwoor
delijke wethouder voor wijkbe
heer. Hij zou niet langer moeten
accepteren dat onze stad lande
lijk opvalt door zwerfvuil, kapot
straatmeubilair, uitgebrande
bakken, graffiti en andere symp
tomen van bestuurlijke onver
schilligheid voor de kwaliteit
van de openbare ruimte. De be
lastingen voor de burgers zijn in
Leiden buitengewoon hoog.
Maar de kwaliteit van de
leefomgeving voor de burgers is
zeer laag. Meergeld voor werk in
onderhoud en beheer van de
openbare ruimte, levert een be
langrijkere bijdrage aan het
werkgelegenheidsbeleid van het
stadsbestuur dan allerlei nota's.
Onderhoud, veiligheid en zorg
schreeuwen om meer mensen.
Helaas gaat de aandacht van
het stadsbestuur uit naar amb
tenaren die aan elkaar nota's
schrijven en met elkaar vergade
renSamen komen ze dan tot de
conclusie dat er geen geld is voor
verbetering van de zorg voor de
openbare ruimte. Wel worden
vele tientallen miljoenen gul
dens extra uitgetrokken voor nog
betere huisvesting van deze 'be
leidsambtenaren
Geld speelt dan plotseling een
ondergeschikte rol. Zoals wet
houder Tjeerd van Rij zegt: „Het gen vinden hem misschien een
is ons niet gelukt een goedkoper Don Quichote, maar voor mij is
plan met voldoende kwaliteit te hij een held van onze tijd.
de openbare
ruimte toe
passen! Je
hoort vaak
dat de be
leidsambte
naren bij de
gemeente de
baas zijn. In
elk geval
blijkt nu
overduide
lijk dat bij
de Leidse
politici be
leidsambte
naren een
streepje voor
hebben op
de Leidse
burgers.
Zelfs de SP,
altijd zoge
naamd op
de bres voor
de gewone
man, heeft
zich door de hoogste beleids
ambtenaar laten ompraten en
jubelt mee over een nieuw gla
zen paleis voor beleidsambtena
ren.
In de binnenstad maken de uni
versiteit en het Hoogheemraad
schap Rijnland veel kantoor
ruimte vrij. Dit functieverlies
van de binnenstad zou door
huisvesting van beleidsambte
naren in vrijkomende gebouwen
beperkt kunnen worden. Het
functieverlies wordt evenwel
versterkt. Een deel van de be
leidsambtenaren gaat de bin
nenstad uit. Zij zijn dan sneller
in de zorgenvrije buurgemeente
waar zij wonen. Zij hoeven de
verloedering en verslonzing van
de Leidse binnenstad nooit meer
te zien.
Het is alsof de Leidse politici zo
door hun beleidsambtenaren
zijn ingepakt, dat zij niet meer
op een normale manier naar de
openbare ruimte van onze stad
kunnen kijken. Stadsbestuurders
moeten het weer net als de bur
gers onbegrijpelijk vinden dat
onze mooie stad zo wordt ver
waarloosd. Zij moeten daar
weer wat aan doen. Dat is één
van de echte kerntaken van het
stadsbestuur. Aan George Gus
senhoven kunnen zij een voor
beeld nemen. George Gussenho
ven heeft niet alleen hart voor de
stad, maar komt ook daadwer
kelijk voor de stad op. Sommi-
APELDOORN GPD
lijk. Toch verdient dit gezel
schap een meer besloten ruimte
dan de Beestenmarkt. Hun
woorden lekten weg in het ge
druis van de Lakenfeesten.
Dat wil niet zeggen dat de or
ganisatie er verkeerd aan heeft
gedaan dit gezelschap te enga
geren. Nog lang zullen die bi
zarre spelers en taferelen op
mijn netvlies blijven. En, zoals
een van de aanwezigen terecht
opmerkte: „Met dit stuk ont
komt het plein eindélijk eens
aan de mayonaisecultuur."
En passant was er nog een
aardig stukje theater van ons al
ler Peter Labruyére te zien. Te
gen een paar jongens die zich
kennelijk met hun scooter te
lang ophielden voor de biertap,
foeterde hij: 'Die scooter, dat
ding moet hier weg! Anders tief
ik hem zo het water in! Je haalt
hem weg, hoor! Anders maak je
me link!' Waarna de bebaarde
reus zich verwijderde. Het was
bijna alsof de ondernemer deel
uitmaakte van het ensemble dat
op de Beestenmarkt zorgde
voor een boeiende, maar onver
staanbare, avond straattheater.
Jack Jersey is dood, maar in de
harten van Rien Brood en Will
Revers leeft hij voort. De artiest,
die zijn hoogtijdagen aan het
eind van de jaren zeventig vier
de, verdient in de ogen van
Brood en Revers meer dan de
vergetelheid. De twee fans stre
ven naar een Jack Jerseymuse
um. Het hoofdkwartier van de
Jerseyfanclub was ooit in Apel
doorn gevestigd, dus moeten er
nogal wat attributen van de
zanger op Veluwse zolders lig
gen. Brood en Revers hopen dat
de bezitters die spullen aan het
museum willen afstaan.
Rien Brood woont in Roosen
daal, de Brabantse stad waar de
in Indië geboren Jack het groot
ste deel van zijn leven door
bracht. Hij stierf er twee maan
den geleden. Will Revers was tot
1985 voorzitter van de landelij
ke Jack Jerseyfanclub.
Jack trad steeds minder in
Nederland op, al bleef hij in
België en Duitsland bescheiden
successen boeken. Brood en Re
vers hebben Jack Jersey, pseu
doniem voor Jack de Nijs, ge
kend. Ze noemen hem een lieve
man die te goed was van ver
trouwen. „Hij is maar al te vaak
bedrogen", aldus Revers, die
haar geheime telefoonnummer
opgaf toen fans na de dood van
Jack met haar in contact pro
beerden te komen. „Een paar
dagen geleden belde zelfs een
Amerikaan op. Via Internet was
hij te weten gekomen dat Jack
was overleden. Hij was er hele
maal kapot van." Jack Jersey is
in de ogen van zijn twee trouw
ste fans een bijzonder mens ge
weest. Hij maakte niet alleen
hits als 'Papa was a poor man'
en 'Sri Lanka my Shan-gri-la',
hij schreef ook voor anderen.
„Hij heeft heel wat artiesten be
roemd gemaakt", memoreren
Brood en Revers. Zo schreef De
Nijs de onvolprezen 'Fles' voor
Jan Boezeroen en tilde hij Tony
Bass met 'Gina Lollobrigida'
naar ongekende hoogten.
Rien Brood koestert een aar
dige collectie met Jersey-attri
buten. Kledingstukken, schoe
nen, foto's, onderscheidingen
en platen van edelmetaal. Ook
heeft hij een archief met alles
wat over de zanger is versche
nen. Een locatie om die collec
tie onder te brengen is er nog
niet. Will Revers (055-5339071)
en Rien Brood (0165-566461)
wachten vol spanning op tele
foontjes.
Museum De Zwarte Tulp breidt
verzameling uit dankzij gift
lisse drag dat men bij elkaar kreeg
dankzij de giften die door re-
ceptiegangers aan het corso wa
ren geschonken.
Tijdens de gisteravond ge
houden feestelijke opening van
de pronkkast waarin beide
nieuwe kunstvoorwerpen zijn
opgenomen, huldigde muse
umvoorzitter Joop Zwetsloot
een van de grootste aanhangers
van het museum: Hermien Hof-
ner. Van haar en haar zuster
ontving het museum een schil
derij van bollenvelden, geschil
derd door Viegers. Dat was de
aanzet tot het verzamelen van
meer kunstvoorwerpen.
Museum De Zwarte Tulp. het
Museum voor de Bloembollen
streek. heeft twee objecten aan
de langzaam groeiende verza
meling kunst kunnen toevoe
gen. De uitbreiding was moge
lijk dankij een gift van het Bloe
mencorso van de Bollenstreek.
Het museumbestuur heeft
beide objecten (een schaal en
een mandvaas, beide van eier
schaal porselein) kunnen aan
schaffen omdat het corsobe-
stuur ter gelegenheid van het
50-jarig bestaan van het bloe
mencorso 7.500 gulden aan het
museum heeft gegeven. Een be-
