Eikenprocessierups in magere jaren
Amur-tijger dreigt
uit te sterven
Natuur Milieu
Visarend
ontdekt
kunstnest
Roofvogels broeden slecht
Landelijke campagne
over boerenerven
WOENSDAG 2 JULI 1997
REDACTIE BERT Dl
EINDHOVEN ANP
De intensieve bestrijding van de
eikenprocessierups werpt
vruchten af. Was er vorig jaar in
het zuiden van het land nog
sprake van een plaag, nu ver
oorzaakt het beestje nauwelijks
of geen problemen. Dat zegt H.
Stigter van de Plantenziekte-
kundige Dienst in Wageningen.
Alleen in Limburg heeft de rups
op een paar plaatsen voor wat
overlast gezorgd.
In veel gemeenten is de afgelo
pen maanden preventief tegen
de rups opgetreden. Ouderwets
met bestrijdingsmiddelen, maar
vooral ook met alternatieve ver
delgingsmethoden. Ook het
natte en koude weer werken
mee. Door de vele regenbuien
kunnen de brandharen die her
en der nog in oude nesten zit
ten, zich vrijwel niet versprei
den. Tot slot is de natuurlijke
vijand van de rups, een soort
sluipwesp, explosief in aantal
toegenomen. „Ie zou in dit ver
band kunnen zeggen dat er let
terlijk sprake is van overkill", al
dus Stigter.
De processierups veroorzaakte
vorig jaar veel overlast. Elk
beestje produceert ongeveer
700.000 brandhaartjes. Die val
len af en dwarrelen vervolgens
door de lucht. Ze kunnen irrita
ties veroorzaken aan de huid,
de luchtwegen en de ogen. In
extreme gevallen kan daardoor
zelfs blijvend letsel ontstaan.
Vermoedelijk hebben het afge
lopen jaar meer dan 100.000
mensen er op een of andere
manier last van gehad.
De bestrijding is dit jaar geco
ördineerd vanuit het provincie
huis in Den Bosch. Daarbij is
ook samengewerkt met België.
De Plantenziektekundige
Dienst heeft verschillende
nieuwe verdelgingsmethoden
onderzocht en beproefd, zoals
het weghalen van de rupsen
met stofzuigers en het bevrie
zen van de beestjes met vloei
bare stikstof. Handmatig zijn
ook veel nesten uit bomen ver
wijderd, of eruit gebrand. Een
en ander heeft geresulteerd in
beduidend minder volwassen
rupsen.
De rupsen die toch tot wasdom
zijn gekomen zullen zich bin
nenkort verpoppen, om na de
metamorfose een korte wijle als
vlinder door het luchtruim te
dartelen. Stigter verwacht niet
dat zich de komende weken als
nog grote problemen zullen
voordoen. Hij wil geen voor
spelling doen voor het volgend
jaar, maar is daarover wel opti
mistisch. Volgens deskundigen
staat de eikenprocessierups na
een reeks vette jaren aan de
vooravond van een magere pe
riode. Een natuurlijke golfbewe
ging-
dordrecht De visa
rend heeft het kunst
nest ontdekt dat Staats
bosbeheer dit voorjaar
in de Biesbosch heeft
gemaakt in de hoop dat
de roofvogel tot broe
den komt Boswachters
hebben schubben en
restanten van vissen
gezien bij het nest van
wilgentakken. Maar of
dat het begin van nest
vorming is, durven de
boswachters niet te
zeggen. Als de arenden
tot broeden zouden be
sluiten, zou dat het eer
ste broedgeval in Ne
derland zijn sinds meer
dan honderd jaar. Al
verscheidene jaren wor
den er boven de Bies
bosch visarenden gesig
naleerd. Meestal ging
het om incidentele
waarnemingen, maar
vorig jaar zijn er gedu
rende de hele zomer
twee gezien. Dat was
voor Staatsbosbeheer
aanleiding om op een
afgelegen plek een nest
in te richten. Hoog in
een boom zijn bossen
wilgentakken neerge
legd die samen een nest
vormen van anderhalve
meter doorsnee.
FOTO MARTIJN DE JONGE
Buizerd op de
uitkijk, in de
duinen bij Cas-
tricum. Door
het slechte
muizenjaar
hebben de bui
zerds weinig
jongen groot
kunnen bren
gen.
FOTO MARTIJN
DE JONGE
Roofvogels beleven een slecht broedseizoen. Volgens de Werkgroep
Roofvogels Nederland (WRN) zijn de broedresultaten van vooral de
buizerd en andere muizeneters uitgesproken slecht. Oorzaak is dat
de muizenstand het afgelopen voorjaar zeer laag was. In slechte
muizenjaren leiden de roofvogels honger en komen er weinig jon
gen tot wasdom.
Afgelopen weken is de muizenstand weliswaar verbeterd, maar
voor onder andere buizerd, torenvalk, kerk- en ransuil is het vol
gens de WRN te laat. De legsels waren klein, nesten werden in de
steek gelaten en ook met de opgroeiende jongen ging er van alles
mis.
De recente opleving van de muizenstand komt nog wel de grauwe
kiekendief ten goede, die wat later dan veel andere roofvogelsoor
ten broedt. In Oost-Groningen zijn al twintig bezette territoria ge
registreerd. Vorig jaar waren dat er vijftien. De grauwe kiekendief is
in Nederland een sterk bedreigde soort. De toename van het aantal
broedparen is daarom van groot belang.
MOSKOINANP
Rusland moet snel actie onder
nemen om de Siberische tijger
voor uitsterven te behoeden, zo
luidt de noodkreet van de die
renbeschermingsexpert Genna
di Kolonin, werkzaam bij de
Russische Staatsecologische
Commissie.
Siberië is een van de weinige
plekken op aarde waar de zeld
zame Amur-tijgers in een na
tuurlijke omgeving kunnen le
ven. Recente onderzoeken wij
zen erop dat er nog maar 430
exemplaren in het wild voorko
men in het Russische Verre
Oosten. Dat zijn er minder dan
de 600 die in dierentuinen over
de hele wereld leven.
In China en het Koreaanse
schiereiland zijn de Amur-tij
gers praktisch uitgestorven,
door toedoen van jagers en
stropers. In China, bij de grens
met Rusland, zouden nog onge
veer 20 exemplaren leven.
Erfeigenaren kunnen in de zo
mermaanden meedingen naar
de trofee voor het mooiste boe
renerf in de provincie. De Erf
goed '97 trofee maakt deel uit
van de landelijke campagne
'Maak de erfgoed waarin het sa
menwerkingsverband Land
schapsbeheer de landschappe
lijke, natuurlijke en cultuurhis
torische waarde van het boe
renerf onder de aandacht
brengt.
De campagne is onlangs van
start gegaan met de versprei
ding van inschrijfformulieren
voor de Erfgoed '97 trofee. In de
loop van september worden de
prijswinnaars van de Erfgoed
'97 trofee in de deelnemende
provincies bekendgemaakt. Op
4 en 5 oktober zijn er in alle
provincies open boerenerven-
dagen. Belangstellenden kun
nen dan opengestelde boeren
erven bekijken en kennismaken
met het samenwerkingsverband
Landschapsbeheer. Daarna
wordt er tot voorjaar '98 ge
werkt aan het opknappen van
boerenerven in het hele land.
schapsbehecr I
moen, iel. 023 514 30 80.
unpagne: Laiid-
ïnd. Mark Ka-
PUZZEL
123456789
M
OPGAVE
OPLOSSING
kruiswoordraadsel
Horizontaal:
1. Hut, afstammeling; 2. mu
ziekinstrument; 4. persbureau,
zangstem, zonnegod; 5. Engelse
titel, gast; 6. voertuig, rechterlij
ke organisatie (afk.j; 7. denkver
mogen, drietal; 8. rund, sporen-
plant, boksterm; 10. muziek
tempel; 11. langs, grootmoeder.
Verticaal-.
1. Houtzaagmolen; 2. voorzet
sel, rivier in Italië, loofboom,
tandeloos zoogdier; 3. fooi, wiel,
bladgroente; 4. snede; 5. raap,
voorzetsel; 6. interval; 7. loof
boom, insekt, voor; 8. dierenge
luid, muzieknoot, persoonlijk
vnw., voorzetsel; 9. spotprent.
sleutelwoord
De woorden op de eerste en
derde verticale regel zijn:
ONGEVEER en TOVENAAR
Het sleutelwoord luidt:
LAKPRODUCT
opt i c i en
noodhulp
gevreesd
edel spar
vendetta
etaleren
elastiek
rareki ek
P S
HEINZ
1 PSSSTH'£/MZ ASOO j
An AAP OP A4£T I
&OOTS L/&T 725"
P/7T&V/
T~~)
PAT J£ OP TAPëL. KLOM
&V //AAAHA S+1£T PAT
*AU£ p£Tj£ op IVAAAtfAHA
£N.
TOM POES
Tom Poes en de Tijwisselaar
Met het intreden van de eb scheen ook
de storm zijn kracht te verliezen. De
regen hield op, het wolkendek brak en
bij het krieken van de ochtend rees de
zon waterig doch helder boven de kim.
In het licht hiervan kon men heer
Bommel eenzaam doch opgelucht
langs het strand zien wandelen. „Ollie
jongen", zo prevelde hij, „dingen die 's
nacnts zwart lijken, blijken overdag
licht te zijn. Dat zei mijn goede vader
altijd en daar houd ik mij aan. Wat kan
het mij eigenlijk schelen wie de vloed
tegenhoudt? Als het maar gebeurt, dat
is de hoofdzaak!"
Op dat moment werd hij bij het ron
den van de waterlijn de tij wissel aars
leerling gewaar. Het ventje stond op
zijn stok geleund in de zee te staren en
het was daar zo in verdiept, dat het
heer Ollie's nadering pas bemerkte
toen deze achter hem halt hield.
„Waarom kijkje zo pips, jonge vriend?
vroeg heer Bommel vriendelijk. „Al
les is goed afgelopen, nietwaar? Nu
dan!" „Sst!" siste Robbema. Hij keek
schichtig om zich heen en vervolgde
fluisterend: „Ik heb de vloed en de
storm teruggedreven! Dat moest ik wel,
want Oene doet het niet meer. Maar ik
mag het niet doen, omdat ik een leer
ling ben. Niks vertellen, hoor!"
Na deze woorden spoedde hij zich
heen en heer Ollie vervolgde met nieu
we kommernis zijn wandeling totdat
hij de tijwisselaarshut bereikte. Daar
was een kleine samenscholing rond de
figuur van Oene Horletoet zicntbaar en
de stem van de grijsaard schalde neu
zelend door de ochtendstond. „Het
helpt niet of jullie aandringen, vrien
den", sprak nij. „Ik doe het niet meer,
want het ambt van tijwisselaar berust
op bijgeloof. Het wordt tijd, dat ook wij
verlicht gaan denken. Geloof me, de
getijden komen vanzelf.
HET W E Rl
DOOR JAN VISSER |i(s
Er zijn geen aanwijzingen dat het spoedig zomersrpr
gaat worden. Zoals het zich nu laat aanzien staaterf
weerbeeld ook na het weekeinde nog in het tekerfne
selvalligheid en koelte. Ter hoogte van IJsland kon>
melijk een nieuwe depressie tot ontwikkeling die en
Scandinavië en het Noordzeegebied verplaatst. I-P
teem sleept in de hogere luchtlagen wederom eer^
hoeveelheid koude lucht mee die zich tamelijk kl^t
gaat gedragen.
Onder invloed van de depressie trekken periodiekei i
gen met bewolking en regen of buien over onze stir l\
de temperaturen halen de 20 graden niet. Bovencda
het soms tamelijk winderig. Dezer dagen wordt heaa
beeld bepaald door een langzaam in betekenis afi*ar
depressie boven de Britse eilanden. Dit systeem t^|
het einde van de week over Nederland naar het 00j.e
de grondweerkaarten is de depressie dan nauwelijtei
te vinden maar in de hogere luchtlagen is nog steeje
ke van een koudeput. Het gevolg is dat de buienkae
voortduren. lis
Morgen ligt er over Duitsland een neerslagzone difh1
overgang markeert tussen een warm oostelijk en efe'
westelijk Europa. Tussen het storingsgebied bovei^
land en de Britse depressie is het bij ons aardig to^s
De buienkans is donderdag niet zo groot, de zon larc
vrij vaak zien en het wordt ongeveer 20 graden. D&n
waait zwak tot matig uit het westen tot zuidwestenjsc
Op vrijdag worden weer meer buien verwacht. Tijdra
afgelopen etmaal was het geruime tijd bewolkt. Tijd*
middaguren vielen er gaten in het wolkendek maai1"'
het oplopen van de temperatuur kwamen er flinke er
tot ontwikkeling. In Santpoort-Noord viel nog 11 r
het kwam daar en in Haarlem ook tot onweer. De t^g
turen liepen nog op tot omstreeks 19 graden. |a
al
E U
KNMI
Weersvooruitzicht
Geldig tot en met
donderdag.
Noorwegen:
Naast wat zon ook enkele
stevige regen- en onweers
buien. Morgen waarschijn
lijk alleen in het noorden
een bui. Middagtempera-
tuur van 20 graden in het
zuiden tot rond 25 verder
naar het noorden. Morgen
in het zuiden warmer en in
het noorden frisser.
Zweden:
Stevige regen- en on
weersbuien. Morgen in het
zuiden meest droog en af
en toe zon. Middagtempe-
ratuur op veel plaatsen te
gen de 25 graden.
Denemarken:
Naast wat zon ook kans op
een paar buien, mogelijk
met onweer. Middagtem-
peratuur iets boven de 20
graden.
Engeland, Schotland,
Wales en Ierland:
In het algemeen veel bewolking en
buiige regen. In het westen soms veel
wind. Middagtemperatuur van 14 gra
den in Schotland tot 18 in Engeland.
België en Luxemburg:
Af en toe zon. maar vooral in de middag
en avond enkele buien, mogelijk met on
weer. 's Nachts kans op een mistbank.
Middagtemperatuur meest onder de 20
graden.
Noord- en Midden-Frankrijk:
Weinig zon en enkele buien. Vooral in d^
Jura en de Vogezen veel neerslag en
kans op onweer Middagtemperatuur
meest rond 20 graden.
Portugal:
Vooral vandaag enkele buien. Lokaal
misschien onweer. Morgen meer zon en
meest droog. Middagtemperatuur aan
zee van 18 graden rond Porto tot 25 in
de Algarve.
Madeira:
Geleidelijk meer zon en vrijwel overal
droog. Middagtemperatuur ongeveer 23
graden.
Spanje:
Meer bewolking en vandaag op veel
plaatsen een bui, mogelijk met onweer
Morgen met name in het noorden nog
een bui, elders weer zon. Middagtempe
ratuur aan de costa's rond 28 graden,
aan de noordkust met hoger dan 18 gra
den,
Canarische Eilanden:
Flinke perioden met zon en vrijwel
overal droog. Middagtemperatuur onge
veer 27 graden.
Marokko:
Westkust: Flinke perioden met zon en in
het noorden eerst nog kans op een bui.
Middagtemperatuur vlak aan zee rond
25 graden.
Tunesië:
Flink wat zon en op de meeste plaatsen
droog. Middagtemperatuur vlak aan zee
ruim boven de 30 graden.
Zuid-Frankrijk:
Meest bewolkt en aanhoudende kans op
enkele regen- of onweersbuien. Vandaag
in Les Landes en morgen in de Provence
veel neerslag. Maxima van 20 graden in
het westen tot boven de 25 landin-
Mallorca en Ibiza:
Veel bewolking en enkele fikse regen- en
onweersbuien. In de loop van morgen
wat zon en meest droog. Middagtempe
ratuur tegen de 30 graden.
Italië:
Zowel zon als stapelwolken en morgen
ten noorden van Rome een regen- of on
weersbui. Middagtemperatuur op veel
plaatsen oplopend tot boven de 30 gra
den. Op sommige plaatsen in het zuiden
zelfs tot boven de 35 graden.
Corsica en Sardinië:
Vandaag fikse regen- en onweersbuien.
Morgen meer zon en waarschijnlijk
droog. Middagtemperatuur oplopend tot
rond 30 graden
Malta:
Zonnig. Middagtemperatuur 30 graden
of iets hoger.
Griekenland en Kreta:
Veel zon en overal droog. Boven de
Egeische zee tijdelijk veel wind. Maxima
ruim boven de 30 graden.
Turkije en Cyprus:
Zonnig. Middagtemperatuur langs de
kust vaak 30 graden of iets hoger.
Duitsland:
Hier en daar zon, maar ook kans op een
regen- of onweersbui. Middagtempera-
tuu r van 19 graden in het westen tot 27
in het oosten en zuidoosten.
Zwitserland:
Vandaag geregeld zon, in het noorden
flink wat zon. Morgen met name in het
westen en zuiden enkele regen of on
weersbuien. Middagtemperatuur meest
tussen 21 en 26 graden.
Oostenrijk:
Vandaag perioden met zon. Morgen ook
geregeld zon, maar in het westen kans
op een regen- of onweersbui. Middag
temperatuur op veel plaatsen boven de
25 graden
Polen:
Van het zuiden uit afn
meer zon. maar morgen
ten nog steeds een reg
bu iM uJ,dagtem pera t u u|
24 graden. S
Tsjechië en Slowakije:
Geleidelijk weer zon,
Slowakije nog een enkel
weersbui. Morgen in f
Tsjech ie toenemende k.1
Middagtemperatuur op \J
en morgen tegen de 30
Hongarije:
Flinke perioden met
overal droog. Maxima fi
graden.
DONDERDAG 3 JUL11997
Zon- en maanstanden
Zon op 05.26 Zor
Maan op 04.40 Ma
Waterstand
IJmuiden I
Hoog 03.19» 15.51 I
Laag 11 46» 23.45
Weerrapporten 02 juli 081
Amsterdam half be
Deelen
Eelde
Eindhoven
Den Helder
Rotterdam
Vlissingen
Aberdeen
Athene
Barcelona
Berlijn
Boedapest
Bordeaux
Brussel
Cyprus
Dublin
Klagenlurt
Kopenhagen
Las Palmas
Madrid E
Malaga
Mallorca
Malta
Zurich hall tx
Bangkok half b<
Buenos Aires onbe»
Casablanca regen
Johannesburg niet or
Los Angeles onbe*
New Orleans
New York
TelAviv
Tokyo
hall bew.
half bew.
licht bew.
