'giller is in
dienst CIA'
je
di
II
Serviërs willen van president Srpska af
'Koning' Leka voelt zich bestolen
Taiwan wijst Chinees aanbod af
Buitenland
Popocatepetl spuwt as
erwondt Israëlische militairen
I Hebron zijn gisteren twee Israëlische militairen ge
likt door een pijpbom, die tijdens hevige onlusten
Jak in een steeg werd gegooid. De Israëlische radio
<-\1 de twee in stabiele toestand verkeerden. Vijftien Pa-
takten door rubberkogels gewond bij de onlusten, die
psiadat Palestijnse jongeren Israëlische militairen met
tndbommen en flessen begonnen te bekogelen.
eeuws tapijt terug in Iran
.en in 1539 geweven Perzisch tapijt, met een geschatte
jn onh rond de acht miljoen gulden, is drie jaar nadat het
't was gesmokkeld in Iran teruggekeerd. De Iraanse
m n begonnen twee jaar geleden een campagne om het
icitere Ardabil-tapijt, één van de beroemdste eeuwenoude
tapijten in de wereld, terug te krijgen. Het tapijt was
irofessionele bende het land uit gesmokkeld.
edewerker luidt noodklok Sudan
e helft van de bevolking in Sudan is hermetisch afge-
i de buitenwereld, omdat regeringstroepen en islami-
ties hulporganisaties niet toelaten. Volgens Unicef
n ruim 13 miljoen mensen die zich in de zogenoemde
eden bevinden. Het kinderfonds van de Verenigde
schrijft de situatie in Sudan als 'een schijf die steeds
iddraait, waardoor alle mensen er één voor één af-
Een woordvoerder pleit met klem voor politieke in-
Mptan de internationale gemeenschap.
dbank schort lening Kroatië op
32, Leij
Tl. a>te W De Wereldbank heeft een besluit over een lening
1 ies miljoen dollar (58 miljoen gulden) aan Kroatië giste-
Haarnbepaalde tijd opgeschort. Dit is gebeurd op verzoek
tenigde Staten. De VS hebben hier op aangedrongen
JiTMT "A zich in hun ogen onvoldoende houdt aan de be-
liM -""1 het akkoord van Dayton. Zagreb zou met name
■Én om oorlogsmisdadigers voor het Joegoslavië-Tribu-
Wjln Haag te brengen.
ïing onder duiven boven Kanaal
instens 80.000 wedstrijdduiven zijn afgelopen zondag
"ten tijdens een oversteek van Het Kanaal als gevolg van
Er waren ongeveer 90.000 postduiven ingeschreven
[/vedstrijd tussen Nantes in Frankrijk en de Engelse
iversteek was georganiseerd ter gelegenheid van het
arige bestaan van de Royal Pigeon Racing Association.
nhouder zei dat de oorzaak van de massale sterfte ge-
t worden in het nat worden van de veren van de die-
i
J v zuurstofsysteem Mir begeeft het
^/eral De nieuwe zuurstofgenerator van het Russische
ition Mir moest gisteren woren uitgeschakeld vanwege
•erhit koelsysteem, waardoor de drie bemanningsleden
urstofflessen moesten gebruiken die vier maanden ge-
i ernstige brand aan boord veroorzaakten. De twee
i de Amerikaan die zich in het door pech geteisterde
ition bevinden, zijn op de flessen aangevyezen totdat de
r, die pas sinds maandag in gebruik was, is gerepareerd.
overleeft ongeluk op strand
)e Golden Retriever Arrow is een doorbijter. Hij heeft
i een maand eenzaam op een verlaten strand rondge-
nadat hij als enige levend uit een auto was gekropen
e weg was geraakt en 90 meter naar beneden gestort. In
aten zijn baasje en een vriend. Zaterdag werd Arrow
leristen ontwaarden het dier in de diepte op het strand,
met veel geduld het vertrouwen van Arrow te winnen
len er uiteindelijk in hem naar boven te lokken.
ia wilde Castro graag vermoorden
ON» De CIA heeft begin jaren zestig 150.000 dollar aan
i geboden om de Cubaanse communistische leider Fi-
o uit de weg te ruimen. Maar de Amerikaanse onderwe-
e de zaak ook wel gratis opknappen. Het huurmoord-
wordt toegelicht in een memo uit mei 1962 aan Robert
R' die minister van justitie was in het kabinet van zijn
n F. Kennedy. Congresleden achterhaalden destijds
ngen van de CIA om Castro te elimineren. Castro zelf
enkele tientallen pogingen zijn gedaan om hem uit
e ruimen.
|*n
Turkse hof klaagt oud-premier aan
Het Staatsveiligheidshof in de Turkse hoofdstad Ankara
buigt zich over een aanklacht dat de voormalige vice-
premier Tansu (giller werkt voor de Amerikaanse gehei
me dienst CIA. De procureur heeft bovendien een kopie
van de aanklacht naar de leden van het Constitutionele
Hof gestuurd. Dit Hof besluit, na een stemming in het
parlement, of de onschendbaarheid van een parlementa
riër wordt opgeheven.
istanbul-jessica lutz
CORRESPONDENT
De aanklacht, met gedetailleer
de informatie, werd ingediend
door de leider van de socialisti
sche Arbeiderspartij, Dogu Pe-
rincek. Hij maakte vorig najaar
eveneens het bestaan bekend
van een geheime organisatie die
zich bezig hield met heroïne
handel. Aan het hoofd daarvan
zou het echtpaar (giller staan.
Het beeld dat hij destijds
schetste, kwam vrij nauwkeurig
overeen met de bende die aan
het licht kwam toen een maand
later een Mercedes verongeluk
te met daarin een politiechef,
een parlementslid en een inter
nationaal gezochte misdadiger.
De coalitie van de islamist
Necmettin Erbakan en Tansu
(filler kon niet voorkomen dat
er een parlementair onderzoek
werd ingesteld, maar het rap
port werd met hun stemmen in
de enquêtecommissie onder de
tafel geveegd. Het echtpaar-gil
ler verscheen, ondanks uitnodi
gingen daartoe, nooit om te ge
tuigen. Wel werden een tiental
politiemensen gearresteerd in
verband met de Susurluk-affai-
re, genoemd naar de plaats
waar het ongeluk gebeurde. Te
gen drie van hen eiste de procu
reur van het Hof in Istanbul gis
teren de doodstraf voor de
moord op de eigenaar van een
casinoketen.
Nu Tansu (giller niet meer in
de regering zit, zijn zij en haar
echtgenoot een stuk kwetsbaar
der. De pers meldde dan ook
gisteren geruchten die in Anka
ra de ronde deden, dat meneer
Qiller binnenkort terecht moet
staan voor zijn vermoede be
trokkenheid bij de Susurluk-
zaak.
Volgens Perincek meldde
Tansu (giller zich in 1967 als
vrijwilligster voor de CIA bij de
Amerikaanse ambassade in
Ankara. Zo kreeg ze een beurs
om in de VS te studeren. Na
haar studie zou ze getraind zijn
in Camp Peary, in de staat Vir
ginia, waar ze leerde liegen.
Haar eerste missie, onder het
mom van een landbouwproject,
was naar Libië. Daar maakte ze
kennis met dictator Gaddafi, die
ze in 1992 als minister van eco
nomische zaken opnieuw be
zocht. Gaddafi zei toen dat ze
elkaar al lang kenden. In 1979
zou ze het Amerikaanse staats
burgerschap gekregen hebben
op voorspraak van de CIA-voor-
zitter. Ze zou, ook toen ze pre
mier en later vice-premier was,
op regelmatige basis gerappor
teerd hebben aan de CIA.
Het Staatsveiligheidshof in
Ankara wilde, gezien de gevoe
ligheid van de zaak, gisteren
nog geen uitlatingen doen over
het mogelijke verloop van het
gerechtelijk onderzoek. Een
parlementslid van de regerende
Moederlandpartij heeft boven
dien al een jaar geleden een
aanklacht ingediend tegen (gil
lers echtgenoot. Het betreft ver
valsing van documenten, waar
op een gevangenisstraf van drie
tol tien jaar staat.
Ieder parlementslid moet bij
het begin van zijn ambtstermijn
opgave van zijn vermogen
doen. Meneer (giller zou, als
zaakgelastigde van zijn vrouw,
geknoeid hebben met de papie
ren van de bedrijven en het on
roerend goed dat het echtpaar
bezit in de VS.
xalitzintla De kerk in het Mexicaanse stadje Xalitzintla staat uit de wind van de as die de Popocatepetl-vul
kaan sinds maandag uitbraakt. De autoriteiten in Mexico-Stad, dat wordt bedekt door een deken van as, heb
ben een verhoogde staat van paraatheid afgekondigd omdat in de vulkaan beweging voelbaar is.
FOTO ap» RAFAEL DURAN
PALE AFP-Rtr
President Biljana Plavsic de Republika
Srpska (RS) is door de Servische Demo
cratische Partij (SDS) gisteren voor de
keuze gesteld: ze moet zich neerleggen
bij besluiten van de regering, of vertrek
ken. De SDS, die een meerderheid in het
parlement heeft, vroeg de volksvertegen
woordiging een procedure te starten om
Plavsic deze week nog te verwijderen uit
het hoogste ambt in de RS, de Servische
entiteit binnen Bosnië.
De regering in Pale wordt gedomi
neerd door 'haviken', die Plavsic' voor
ganger Radovan Karadzic trouw zijn ge
bleven. Het Joegoslavië-Tribunaal heeft
Karadzic aangeldaagd wegens volkeren
moord en moest opstappen als presi
dent, maar feitelijk heeft hij het nog voor
het zeggen in RS.
De verhouding tussen Plavsic en de re
gering bereikte het afgelopen weekeinde
een dieptepunt, toen zij vergeefs trachtte
minister van binnenlandse zaken Dra-
gan Kijac te ontslaan. Hij had als hoofd
van de nationale politie geweigerd on
derzoek te doen naar bedrijven die wor
den geleid door Karadzic en ex-parle
mentsvoorzitter van de RS, Momcilo
Krajisnik. Die bedrijven maken zich vol
gens Plavsic schuldig aan illegale handel
en belastingontduiking.
Enkele uren nadat Plavsic Kijac had
ontslagen, maakten haar tegenstanders
in de regering de maatregel ongedaan.
Nu eisen zij dat de president zelf van
haar besluit terugkomt. Indien zij niet
aan die eis voldoet moet zij de macht
overdragen aan vice-president Dragoljub
Mirjanic. Het parlement zou haar dan
vrijdag uit haar functie ontzetten.
Plavsic haalde gisteren in haar eigen
bolwerk Banja Luka weer eens fel uit
naar de wantoestanden in RS. Karadzic
en zijn travanten leiden het gebied naar
chaos en internationaal isolement, zei
zij. „Een begroting in de Bosnisch-Servi-
sche republiek is er niet. De politie
smokkelt maar raak en de mensen leven
in armoede." Gezien haar inspanningen
om een einde aan deze wantoestanden
te maken, zijn Karadzic en de zijnen er
nu op uit haar uit het zadel te wippen,
voegde zij eraan toe.
Ugandezen gaan
op de vlucht naar
Congo-Kinshasa
NAIROBIRtr
Duizenden Ugandezen zijn uit
de door rebellen bestookte stad
Bundibugyo in West-Uganda
gevlucht naar Beni en Bunia, in
het noorden van buurland De
mocratische Republiek Congo
beland. Dit heeft woordvoerster
Quintaglie van het Wereldvoed
selprogramma van de VN
(WEP) gisteren in Nairobi ge
zegd.
Het gaat volgens haar om vijf
tot tienduizend Ugandezen, van
wie sommigen gewond zijn.
Zo'n twintigduizend anderen
zijn in eigen land op de vlucht.
Allen zijn sinds zowat een week
op de loop voor gevechten tus
sen het Ugandese regeringsle
ger en rebellen van de Gealli
eerde Democratische Krachten
(ADF) die in en om Bundibugyo
woeden.
„Sommige van de vluchtelin
gen zijn er erg aan toe", zei
Quintaglie. „Een aantal van
heeft machetewonden." Het
WFP is er in geslaagd 45 ton
voedselhulp te brengen naar
Bundibugyo, een afgelegen stad
aan de voet van het Ruwenzori-
gebergte. De rebellen hebben
de stad van de rest van het land
afgesneden. De twee weken ou
de gevechten zouden inmiddels
tachtig tot honderd burgers het
leven hebben gekost.
Onveilig vliegen
vastgesteld door
nieuwe organisatie
WASHINGTON ANP-Rtr
Er zijn 29 luchtvaartmaatschap
pijen onveilig. Dit blijkt uit een
onderzoek dat de Amerikaanse
Air Travelers Association
(AATA) heeft uitgevoerd onder
260 maatschappijen over de
wereld. De AATA is nieuw en
heeft voor het eerst een lijst sa
mengesteld met veiligheidskwa
lificaties. De organisatie heeft
maatschappijen bekeken die
vliegen met westerse vliegtui
gen en die tussen januari 1987
en december 1996 minimaal
20.000 vluchten hebben uitge
voerd.
Het slechtst te boek staan Avi-
ateca (Guatemala), COIPA (Pa
nama), Aero Peru. Lan (Chili),
Lauda Air (Oostenrijk), Aeroflot.
ADC (Nigeria), Air Mauretanië,
Ethiopean Airlines, China Nor
thwest Airlines en Xiamen Airli
nes (China).
De enige Amerikaanse maat
schappij die een twijfelachtige
kwalificatie heeft gekregen is
Valujet. Vorig jaar moest die
enige tijd aan de grond blijven
nadat een van zijn toestellen
boven Florida was neergestort.
Daarbij verloren 110 mensen
het leven.
De organisatie deelt het aan
tal fatale ongelukken door het
aantal vluchten en knoopt daar
een beoordeling aan vast.
-Afrika telt
i miljoen
er mensen
^'^RUNAHELUNGA
r. IDENT
(Str
Iking van Zuid-Afrika
it zeven miljoen zielen
an tot nu toe gedacht.
ie'euit de eerste resulta-
de volkstelling die in
rorig jaar werd gehou-
tens de nieuwe cijfers
id-Afrika 37,9 miljoen
De schattingen tot nu
£|il tussen de 43 en de 45
Idettste volkstelling van
ilingm uit op een bevolking
niljoen zonder dat de
glas- van de thuislanden
neegeteld. Die telling
oen ats op het hoogtepunt
7aolitieke onrust in de
woonwijken. Daarom
iwoners van die wijken
Oj? lucht geteld. Dat wil
*rat er luchtfoto's zijn
het aantal huizen en
die foto's werd geteld
^■uit werd gegaan dat ie-
_^pning een gemiddeld
■Jwoners had.
middelde blijkt veel te
rijn geweest. Ook is het
Vide geboortecijfer ja-
teel te hoog geschat. Bij
telling van 1996 is voor
het overgrote deel van
,i irking daadwerkelijk on-
±^d. Alleen in bepaalde
^dsgebieden konden de
zan werk niet goed doen,
q blanke commerciële
t lvsVeigerden aan de telling
ei al erken en landarbeiders
.UI, algemeen bij hun baas
t ierderij wonen.
ifinitieve cijfers van de
TOng, die ook inzicht
geven in de werkelijke
ikheid, huisvesting en
ierwijs, worden overi-
5 in de loop van volgend
Albanese monarchisten geloven niet in hun verlies
TIRANA HANS GERTSEN
CORRESPONDENT
De Albanese troonpretendent koning Leka
en zijn aanhang voelen zich bestolen. Vol
gens de 58-jarige Leka hebben tegenstan
ders van de monarchie afgelopen zondag
op grote schaal gefraudeerd tijdens het re
ferendum over de vraag of Albanië weer
een koninkrijk moet worden. De monar
chisten zeggen er zeker van te zijn dat
meer dan vijftig procent van de kiezers
voor de monarchie heeft gestemd.
Fatos Nano, de leider van de socialisti
sche partij (SP) beweerde maandag echter
al stellig dat hooguit 25 procent van de
kiezers voor de monarchie heeft gestemd.
Hij baseerde die schatting op de voorlopi
ge resultaten van een groot aantal kiesdis
tricten verspreid over het hele land. Een
woordvoerder van de centrale kiescom
missie schatte de score van de monarchis
ten gisteren op 'hooguit dertig procent'.
Abedin Mulosmani, Leka's woordvoer
der, riep het Albanese volk gisteren deson
danks op om het resultaat van de volks
raadpleging 'desnoods met geweld' te ver
dedigen. Volgens Mulosmani dreigen de
monarchisten het slachtoffer te worden
van 'diefstal in puur communistische stijl'.
Hoewel de officiële uitslag van de parle
mentsverkiezingen en het parallel daaraan
gehouden referendum pas op zijn vroegst
vandaag bekend worden, beweren de mo
narchisten bij het referendum landelijk
tussen de 54 en 65 procent te hebben ge
scoord. In het katholieke noorden van het
land zou op sommige plaatsen zelfs meer
dan zeventig procent van de kiezers zich
vóór de monarchie hebben uitgesproken.
De boomlange koning Leka met zijn
twee meter en vier centimeter gaat hij
door voor de langste Albanees toonde
zich gisteren tijdens een ietwat chaotische
persconferentie in Tirana strijdlustig. „Ik
kwam hier om te praten over vrede, een
heid en broederschap, niet over bedrog.
Het gaat niet om mijn persoon, maar om
het oordeel van het volk dat gerespecteerd
dient te worden", aldus Leka.
Toont Leka zich 'slechts' een slecht ver
liezer? Of zit er meer achter de strijdlustige
taal van de Albanese monarchisten. In de
Albanese hoofdstad, waar complottheorie-
en immer vruchtbare bodem vinden, deed
gisteren het gerucht de ronde dat het ver
bale geweld van de monarchisten 'geregis
seerd' zou zijn door president Sali Berisha.
Die zou, in de vorm van een woedende
koning die de eerlijkheid van de verkiezin
gen aanvecht, zijn laatste troefkaart uit
spelen. Het Albanese staatshoofd zou vol
gens die theorie gebaat zijn bij door de
monarchisten veroorzaakte wanorde om
zijn eigen wankelende positie veilig te
kunnen stellen.
Dat alles lijkt ver gezocht? te meer daar
Berisha de nederlaag van zijn Democrati
sche Partij (DP) maandag al ruiterlijk heeft
toegegeven. In Tirana wordt sindsdien
volop gespeculeerd over het aftreden van
Berisha. Voor de verkiezingen heeft de au
toritaire Albanese president herhaalde
malen laten weten 'onder geen enkele
voorwaarde' met een eventuele socialisti
sche meerderheid in het parlement te wil
len samenwerken. Berisha zei maandag al
'woord te zullen houden' zonder expliciet
over aftreden te praten. Volgens welinge
lichte kringen in Tirana is het echter niet
meer de vraag óf Berisha aftreedt, maar
wanneer.
Hoewel Berisha en zijn partij hun ne
derlaag al erkend hebben, wil de DP de
uitslag in een nog onbekend aantal van de
115 kiesdistricten aanvechten omdat daar
zondag op grote schaal gesjoemeld zou
zijn. Een lid van de centrale kiescommis
sie sloot dinsdag niet uit dat de verkiezin
gen om die reden in twintig tot 25 procent
van alle districten overgedaan moeten
worden.
HONG KONG Rtr-PPA
De Chinese president Jiang Zemin heeft de
Taiwanese leiders opgeroepen een voor
beeld te nemen aan Hong Kong en alle aan
spraken op onafhankelijkheid te laten va
ren. Taipei kan zich herenigen met het in
toenemende mate welvarende moederland
en, net als Hong Kong, regionale autonomie
behouden, aldus de president.
Taiwan heeft het Chinese aanbod beleefd
doch beslist afgewezen.
Jiang Zemin is zeer te spreken over de te
rugkeer van Hong Kong in de Chinese moe
ten in de voormalige Britse kroonkolonie en
op het Chinese vasteland niet alleen het be
gin markeren van een nieuw tijdperk in
Hong Kong. Zij dienen ook ter viering van
een belangrijke overwinning in de vreedza
me hereniging van China.
„De formule één land-twee systemen
werkt voor Hongkong en Macau (de Por
tugese enclave die in 1999 bij China komt).
Het kan ook voor Taiwan opgaan aldus
Jiang. China beschouwt Taiwan, dat zich de
Republiek China noemt, als een opstandige
provincie.
De Taiwanese vice-president Lien Chan
nooit een communistisch bewind accep
teert.
De nieuwe machthebbers sloten gisteren
de feestelijkheden af met een groots vuur
werk. Vervolgens maakten vierduizend Chi
nese soldaten hun entree. Ondanks de wet
ter beperking van het protestrecht die sinds
maandag geldt demonstreerden duizenden
inwoners van Hong Kong gisteren onge
moeid. De betogers eisten herstel van de
politieke hervormingen die Groot-Brittan-
nië de laatste jaren van zijn bestuur in
Hong Kong had doorgevoerd.