'Wegen slibben dicht
als kabinet niets doet'
Binnenland
Stunten voor beter geregeld vakantiewerk
'Groei van
luchtvaart
alarmerend'
Varken hoeft
niet verplicht
gevaccineerd
Oude leraar
moet langer
voor de klas
Bel 0900-2025292*
'Leugendetector is moeite waard'
Rij gewoon nog een
keer langs.
Zolang het maar binnen
10 dagen is.
DENSDAG 2 JULI 1997
ANP Algemeen Nederlands Persbureau CPD Geassocieerde Pers Diensten
^iekenhuisrapport moet openbaar'
ond wil geen lijfwacht in trein
d recht» De Vervoersbond FNV is tegen het plan van de NS-di-
ctie om het dreigende tekort aan conducteurs vanaf 1 oktober
laten opvangen door tijdelijk beveiligingspersoneel in te hu-
n. De FNV-bond vindt dat NS het bestand aan conducteurs
oet aanvullen met NS'ers die elders overtollig zijn geworden,
•stuurder L. Vlek van de Vervoersbond FNV vindt het
nbegrijpelijk' dat NS Reizigers niet in staat is om 120 potentië-
conducteurs te vinden in het eigen personeelsbestand. Velen
"farvan, bijvoorbeeld onder de loketmedewerkers, raken over-
ratuijiig ]aten assisteren van de conducteurs door beveiligings-
ambten lost volgens Vlek het probleem niet fundamenteel op.
ijksta.
hikt'iis: Twee maanden voor doodrijden
er heM HAAG Een 44-jarige vrachtwagenchauffeur uit Sint Oeden-
b(de heeft gisteren twee maanden cel en een jaar ontzegging
in de rijbevoegdheid tegen zich horen eisen. Volgens de offi-
'zijn'ïr van justitie is hij schuldig aan het doodrijden van twee men-
BrinP- door onvoorzichtigheid en onoplettendheid. De vrachtwa-
plossnchauffeur botste op 20 juli 1995 op de A 12 (Utrechtsebaan)
oneepen Haag met volle vaart achterop een auto. De auto vloog in
and, twee inzittenden kwamen daarbij om in de vlammenzee,
adsle* rechtbank doet op 15 juli uitspraak,
idep
che i
irpscF1
er- haag Minister Borst (volksgezondheid) moet het rapport
d nikfcr de afdeling gynaecologie van het Amerfoortse Ziekenhuis
deze^jand openbaar maken. Dat heeft de Raad van State (RvS)
1 of ninmorgen bepaald. De minister had in kort geding voor de RvS
st geëist dat zij het rapport niet openbaar hoefde te maken.
Brink, rechtbank in Amsterdam bepaalde begin juni al in een door
VARA aangespannen zaak dat het rapport binnen vier weken
n de omroep moest worden verstrekt. De redactie van het
RA-programma Zembla wil het rapport gebruiken voor een
rvolguitzending over misstanden in de maatschap gynaecolo-
issersschip zinkt bij Ameland
Het Belgische vissersschip Zeebrugge is vannacht bij
leland gezonken. Het schip maakte had een aanvaring, maak-
vater en toen slagzij, aldus een melding van de Kustwacht. De
'r bemanningsleden stapten over op een Nederlands rissers-
irtuig dat in de buurt was. Niet lang daarna is het Belgische
lip gezonken.
erste gen-aardappel officeel erkend
3NINGENHet genetisch gemanipuleerde aardappelras Apriori
>p de Nationale Rassenlijst geplaatst. Daarmee is de Apriori,
cweekt door het aardappelzetmeelconcern Avebe, de eerste
icieel erkende biotechnologisch ontwikkelde aardappel in Ne
tland. Apriori is ontstaan door genetische manipulatie van het
meelaardappelras Karnico. Door de vorming van amylosezet-
:el te blokkeren, vormt de Apriori-aardappel slechts amylö-
:tine-zetmeel. Dit heeft het voordeel dat bij verwerking van
aardappel minder chemicaliën en minder energie kunnen
rden gebruikt. De aardappel wordt vooral gebruikt door de
pier- en textielfabrikanten.
elatie registreren op stadhuis
haag
Tht
haag» Samenlevenden van hetzelfde of van verschillend ge-
ht kunnen met ingang van 1 januari '98 naar het stadhuis
daar al of niet op plechtige wijze hun relatie bij de burgelijke
nd te laten registreren. De Eerste Kamer ging gisteren ak-
'ird met het betreffende wetsvoorstel geregistreerd partner
lap. De registratie geeft nagenoeg dezelfde rechten en plich-
als een huwelijk. Uitgezonderd zijn alleen de rechtsgevolgen
aanzien van kinderen. De paarse regeringsfracties PvdA,
D66 beschouwen het voorstel als een voorlopige mijl-
ie erkenning van de gelijkheii
jeroseksuelen en homoseksuelen.
32^1 geëist wegens misbruik jongetjes
«qTERdam» Officier van justitie mr. N. van Ditshuyzen heeft
l pren voor de rechtbank in Amsterdam 4,5 jaar cel geëist te-
een 46-jarige Amsterdammer wegens ontucht met twee
1 rise jongetjes, het maken van pornobanden en drugshandel,
^^^verdachte en zijn 31-jarige vriendin hadden tijdens hun ver-
K^f in Thailand in 1990 opnames gemaakt van hun ontuchtige
lelingen met twee jongens van circa acht en tien jaar oud.
M& is volgens de officier voor het eerst dat in Nederland een
^Jfzaak dient wegens een kinderpornozaak die in Thailand
lelde. De verdachte, inmiddels vader van een 4-jarig zoontje,
mee te werken aan een langdurige behandeling om
n op het rechte pad te houden. Volgens de man betrof het
i incident en gebeurt het nooit meer.
^-mersfoort breidt uit in Gelderland
hem» De Utrechtse gemeente Amersfoort krijgt een stukje
nd van de Gelderse gemeenten Nijkerk en Hoevelaken. Daar-
e kan de stad een deel van de woningnood oplossen. De pro-
'MVS&iebesturen van Utrecht en Gelderland hebben overeenstem-
ïg bereikt over de wijziging van de provinciegrens. Als de
nscorrectie doorgaat, verhuist het verkeersknooppunt Hoeve-
Sn in de Al (Zwolle-Amsterdam) van Gelderland naar
van bijkerk moet een gedeelte van de polder Arkemheem
Praleaan
eft mt
Dijkst
ïntair
Rotterdam Vier FN V-stuntmannen lieten zich gisteren jaar vallen onder jongere vakantiewerkers twintigduizend
van de Euromast in Rotterdam zakken om aandacht te vra- gewonden. Jongeren hebben vijf keer zoveel kans op een
gen voor de campagne Vakantiewerk is geen stuntwerk. Elk bedrijfsongeval als hun volwassen collega's, zei FNV-voor-
zitter De Waal. Hij heeft de Europese Commissie gevraagd
de regering tot de orde te roepen.
FOTO ANP MARCEL ANTONISSE
Centraal Plan Bureau adviseert rekeningrijden en schonere technieken
den haag gpd
De fileproblematiek in zowel de steden als op de snelwe
gen zal in de volgende eeuw 'bijzonder ernstige vormen'
aannemen als het kabinet niets extra's doet. Vooral het
vrachtverkeer groeit razendsnel, waardoor het milieu ook
nog eens in het gedrang komt.
wenste hoge economische groei
onleefbaar wordt.
Afhankelijk van hoe hoog die
groei de komende decennia is,
verwacht het CPB de komende
twintig jaar veertig tot zestig
procent meer auto's op de weg.
De groei van het aantal autoki
lometers zal met 25 tot 35 pro
cent veel minder zijn dan in de
afgelopen twintig jaar, maar
zorgt er niettemin voor dat de
kabinetsdoelstelling met tien
procent wordt overschreden.
Het aantal kilometers van het
vrachtvervoer is een veel groter
probleem: dat groeit met vijftig
tot 160 procent, waardoor de
uitstoot van vooral het broei
kasgas kooldioxide (C02) alle
gestelde doelen ver dreigt te
overschrijden. Bovendien dreigt
het aantal files op de snelwegen
de komende dertien jaar met
vijftien procent te stijgen, als
Die waarschuwingen uit het
Centraal Plan Bureau (CPB) in
een vandaag gepresenteerde
studie naar de mogelijke ruim
te- en milieuproblemen tot
2020. Het inzetten van prijsprik-
kels - zoals bijvoorbeeld reke
ningrijden - biedt wellicht soe
laas.
Net als het RIVM vorige week
in zijn milieuverkenningen con
cludeert nu ook het Planbureau
dat de milieudoelen van dit ka
binet in de volgende eeuw aan
alle kanten overschreden drei
gen te worden als niets extra's
wordt gedaan. Toch is het CPB
niet alleen pessimistisch. Scho
nere technieken, het inzetten
van prijsprikkels op allerlei ter
reinen en meer internationale
samenwerking kunnen voorko
men dat Nederland bij de ge-
het kabinet afziet van extra we
gen en rekening rijden. Vooral
in de spitsuren heeft het duur
der maken van autorijden ef
fect, meldt het CPB. Daarnaast
wordt gehoopt op schonere au
to's. Meer en beter openbaar
vervoer werkt op sommige tra
jecten wel, maar helpt volgens
het CPB in het algemeen weinig
tegen de files.
Omdat energie relatief goed
koop blijft, groeit het energie
verbruik de komende jaren met
zeven tot 41 procent. Als het de
komende tijd slecht gaat met de
economie dan blijft de C02-uit-
stoot op het huidige niveau (het
kabinet wil naar rijfden procent
minder), maar als het goed gaat
worden de normen met twinüg
tot dertig procent overschreden.
Een internationale energiehef
fing zoals ons land die kent zou
helpen, maar het CPB betwijfelt
of dat er in zit. Misschien kan
energiegebruik duurder worden
gemaakt via het nieuwe belas
tingstelsel waar het kabinet op
studeert, suggereert het Planbu
reau.
In alle CPB-scenario's vlakt de
bevolkingsgroei de komende ja
ren af. Niettemin dreigt bij een
zonnige economie al voor 2010
een gebrek aan ruimte voor wo
ningen. Vooral in de Randstad
wordt het dringen, omdat ook
veel bedrijven daar willen zit
ten. Het kabinet heeft tot 2010
maximaal 31.000 hectare be
schikbaar voor woningbouwlo
caties, maar als het een beetje
tegenzit, is er tot 2020 68.000
hectare nodig.
In die groeiende behoefte aan
ruimte, ook voor bedrijven en
natuur, kan worden voorzien als
de landbouw een stapje terug
doet. Vooral als door het vrijma
ken van de landbouwmarkt de
prijzen dalen, is dat volgens het
CPB een goed begaanbare weg.
Voor de Randstad kan dit beleid
echter betekenen dat het Groe
ne Hart niet langer wordt open
gehouden. Volgens het CPB
neemt de omvangrijke veesta
pel de komende decennia so
wieso af. Zonder extra beleid
wordt de beoogde verscherping
van de fosfaat- en nitraatnor-
men echter niet gehaald.
den haag anp
De groei van de luchtvaart gaat
twee keer zo hard als verwacht.
Een onbelemmerde groei gaat
gepaard met grote geluidsover
last voor omwonenden. De
doelstelling van maximaal tien
duizend gehinderde woningen
binnen de geluidsgrenzen
wordt dan onhaalbaar.
Dat staat in de nota Economie
en fysieke omgeving van het
Centraal Plan Bureau (CPB). De
problemen met luchtvervuiling
en geluidshinder kunnen wor
den gereduceerd. De proble
men met luchtvervuiling en ge
luidshinder kunnen worden ge
reduceerd. Zo is een grens aan
de groei van Schiphol, zonder
de aanleg van een tweede natio
nale luchthaven, zeer effectief.
Maar grote nadeel is volgens het
CPB 'de omvangrijke economi
sche schade'.
Kiezen voor een nieuwe
luchthaven of voor uitbreiding
van Schiphol maakt bij een flin
ke groei dan ook weinig uit, al
dus het CPB. Volgens het CPB
zal de groei van de luchtvaart
bij ongewijzigd beleid de ko
mende decennia veel harder
gaan dan de economische groei.
Het aantal passagiers zal krach
tig toenemen en in 2020 tussen
de zestig tot 95 miljoen liggen.
Vorig jaar waren dat er 25 mil
joen.
den haag anp
Minister Van Aartsen (Land
bouw) hoeft geen vaccinatiep
licht voor varkens in te voeren
in en rond het varkenspestge-
bied. De rechtbank in Den Haag
heeft vandaag geoordeeld dat
noodvaccinatie de bestaande
problemen niet binnen afzien
bare termijn oplost.
De Dierenbescherming span
de op 18 juni een kort geding
tegen de landbouwminister
aan, omdat de belangenorgani
satie vindt dat Van Aartsen niet
genoeg doet om de varkenspest
in Nederland effectief te bestrij
den. De minister overtreedt in
de ogen van de Dierenbescher
ming daarom onnodig de Ge-
zondheids- en Welzijnswet voor
dieren. Door het invoeren van
een vaccinatieplicht kan de var
kenspest effectiever worden be
streden, meent de Dierenbe
scherming.
den haag gpd
Minister Ritzen (onderwijs)
heeft met de werkgevers en
bonden in het onderwijs een
akkoord bereikt over een pakket
maatregelen om oudere leraren
langer aan de slag te houden.
Ritzen heeft daarvoor met hulp
van het kabinet in totaal 350
miljoen gulden over. Zo'n hon
derd miljoen gulden daarvan
komt uit de verwachte bespa
ring op de wachtgelden waarop
leerkrachten recht hebben als
ze ermee ophouden.
Het wordt voor leraren name
lijk moeilijker om voor dat
wachtgeld in aanmerking te ko
men. De eis voor deze aanvul
lende uitkering wordt bij de
leeftijd van 50 jaar verhoogd
van negen naar twaalf dienstja
ren. Wachtgelders tussen de 50
en 55 jaar krijgen 'intensieve
bemiddeling' om toch weer aan
de slag te komen. Een leer
kracht die na zijn 55ste werk
loos wordt, krijgt een aanvulling
tot zeventig procent van het
laatste salaris.
Tegelijk moeten de scholen
beter onderling gaan overleggen
om leraren aan de slag te hou
den. Zo kan er op de ene school
een tekort zijn aan bijvoorbeeld
geschiedenisleraren, terwijl een
andere school er juist te veel
heeft. Ook worden scholen ge
stimuleerd om langdurig werk
loze leraren aan te nemen.
Daarvoor wordt een loonkos
tensubsidie van 25 procent ge
geven.
Zo moeten er ook extra on
derwijzers in dienst komen voor
de beloofde klassenverkleining.
Bovendien kunnen zo de oude
re leraren iets rustiger aandoen,
waardoor ze langer kunnen blij
ven werken. Zo wordt het recht
op verkorting van de werkweek
uitgebreid voor personeel tus
sen de 52 en 65 jaar. Die verkor
ting kan bovendien flexibel wor
den opgenomen.
Ritzen en de Kamer dringen
al langer aan op maatregelen te
gen de grote stijging van het
wachtgeld.
ns sampling-team gemist?
Daarvoor is de Spaghetteria
Noodlijn in Het leven geroepen.
aan sturen wij een gratis pak Spaghetteria
op. Twee kansen om alsnog de lek-
kerste snelle maaltijd te ontdekken.
Leidse wetenschapper Van Koppen wil serieuze proef:
leiden anp
De politie zou op beperkte schaal bij opspo
ringsactiviteiten gebruik moeten gaan maken
van een nieuw ontwikkelde leugendetector.
Dr. P. van Koppen, hoofd onderzoek van het
Nederlands Studiecentrum Criminaliteit en
Rechtsharing in Leiden, meent dat een serieuze
proef in elk geval de moeite loont.
Maandag liet minister Sorgdrager van justitie
weten tegen het gebruik van zo'n apparaat te
zijn. De toepassingsmogelijkheden zijn volgens
haar beperkt en er zitten te veel haken en ogen
aan. Ook staat volgens Sorgdrager de betrouw
baarheid ter discussie. Van Koppen noemt die
argumenten niet erg steekhoudend.
De wetenschapper uit Haarlem is mede-au
teur van het boek Het hart van de zaak, dat
vandaag verschijnt. In het lijvige standaardwerk
zetten de samenstellers vrijwel alle psychologi
sche aspecten die in de rechtspraak een rol
spelen, op een rijtje. Ook de leugendetector
komt aan bod.
Rechtspsycholoog Van Koppen is altijd een
verklaard tegenstander geweest van het appa
raat. Hij baseerde zich daarbij op de 'enorme
zooi' die de Amerikanen ervan hebben ge
maakt. De afgelopen drie jaar inventariseerde
hij op verzoek van de overheid alle relevante
gegevens met betrekking tot de leugendetector.
Tegelijkertijd ontwikkelden wetenschappers
van de universiteiten in Utrecht, Maastricht en
Tilburg een nieuw apparaat dat veel verfijnder
werkt.
De klassieke leugendetector ofwel polygraaf
meet bij verdachten tijdens een verhoor emo
ties. Dat gebeurt onder meer door middel van
de hartslag of de weerstand van de huid. De
nieuwe methodiek meet cognitieve reacties,
feitelijke hersenactiriteiten. Dat is veel directer,
aldus Van Koppen.
Volgens hem is het gebruik van de detector
vooralsnog alleen zinvol bij de opsporing en
niet bij de bewijsvoering. „Het is allemaal zo
nieuw, daarom moeten we er voorzichtig en
verstandig mee omgaan", vindt hij. „In de
praktijk kunnen zich ook allerlei rare en on
voorspelbare situaties voordoen. De politie kan
het apparaat te vaak of te weinig inzetten, of
het gebruiken bij verkeerde zaken." Van Kop
pen denkt dat de leugendetector jaarlijks in on
geveer zeshonderd grote onderzoeken goede
diensten kan bewijzen.
Niet elke zaak leent er zich voor. De metho
diek is alleen bruikbaar als de politie beschikt
over gegevens die alleen de dader kent..Als die
feiten tijdens het verhoor aan de orde komen, is
dat merkbaar aan de hersensignalen. Gebeurt
er niets, dan weet je dat de verdachte van niets
weet." Ook dat laatste is volgens Van Koppen
van belang. De politie hoeft dan geen energie
meer te verspillen aan de betreffende man of
vrouw.
Van Koppen vindt dat de leugendetector in
de praktijk de kans moet krijgen 'om te laten
zien dat het de moeite waard is'. Het gebruik
zal ertoe leiden dat zaken sneller worden opge
lost, is zijn stellige verwachting. Dat levert op
jaarbasis een besparing op van tientallen mil
joenen guldens. „Een sessie met het apparaat
kost ongeveer vijftienhonderd tot tweeduizend
gulden. Dat is vlug terugverdiend als daardoor
een rechercheteam van dertig man een week
eerder wordt ontbonden."
YDERBY tapijt
140 x 200 cm.
Van 199.- voor
50% korting op alle ZomerSALE producten.
De aanbiedingen zijn geldig t/m 12 juli 1997,
zolang de voorraad strekt
IKEA informatielijn 0184 - 495 555.