Peper en zout voor Leiden avondje
ïrhout: bijzonder vruchtbaar jaar
Aantal bezoekers jubilerend HF stabiel
Bel nu 0800-0503
Cultuur Kunst
Gesmeerd
eur Benali loopt binnen
Jubilate
'AG 2 JULI 1997941
gelijke clown Fratellini overleden
•n van de weinige beroemde vrouwelijke clowns, Annie
if 20, is in de nacht van maandag op dinsdag in Parijs over-
is 64 jaar geworden. Fratellini, afkomstig uit een oud
lacht, richtte in 1974 de Franse nationale circusschool
Vesst)ndlegger van de circusfamilie was Gustavo Fratellini
lur )5), een Florentijnse trapeze-artiest en acrobaat. Hij
;uitlider van het clownstrio dat bestond uit Paul, Francois
ïcras. Annie was de kleindochter van Paul. Zij wordt vrijdag-
ïn o iegraven op het kerkhof van Montmartre.
i/a!n voor Rogie en Rasch
tpntiyi» Het bestuur van het Prins Bernhard Fonds heeft de
iaar«rijs 1997 toegekend aan choreograaf Piet Rogie voor
ïspirje oeuvre. Het bestuur geeft vertaler Gerard Rasch de
ma1 Nijhoff Prijs voor vertalingen 1997. Prins Bernhard zal
a op 30 oktober uitreiken. Rogie (1954) werkte na een
hméère met tal van jonge dansers bij theateropleidingen en
aak.igen ad-hoc groep. De jury prijst zijn sterke en eigen-
t/mgji en zijn grote muzikaliteit. Rasch krijgt de onder-
g in het bijzonder voor de hoge kwaliteit van zijn verta-
,seielet verzameld werk van Bruno Schulz.
lept
i zo
inrijkse tenor Fassler overleden
De Oostenrijkse tenor Wolfgang Fassler is gisteren in
tridim overleden aan de verwondingen die hij een week ge-
rk fliep door een auto-ongeluk in Duitsland. Hij is 53 jaar
n. Het overlijden van de heldentenor werd in Frankrijk
emaakt door de organisatoren van een muziekfestival in
j"gWaar hij op 19 juli de titelrol zou zingen in Tristan en
men'n Wagner. Fassler wordt beschouwd als een van de be-
3- lte heldentenoren van zijn generatie. Hij maakte vooral
»t werk van Wagner.
naai
)-21
naa,Glazen' naar Leerdam
an J Deze zomer staat Leerdam in het teken van de tweede
an onale glasmanifestatie rondom het onderwerp het
j. Dit is voor het Leerdamse gemeentebestuur en de ho-
»rnemers aanleiding om iedereen met de achternaam
?s v»e nodigen om op zaterdag 5 juli naar Leerdam te ko-
'r families Glas' worden die dag ontvangen op het plein
ien ,stadskantoor. De gemeente heeft alle 780 vermeldingen
li, »efoonboek van de naam Glas aangeschreven. Op 1 juli
rich al meer dan 200 familieleden aangemeld.
end
ngS
Leidse Architectuurprijs voor duo uit Rotterdam en Amsterdam
T/m» uitgeverij Piper Ver-
100.000 mark betaald
iloft aan zee' van de
7/, debutant Abdelkader
•rder dit jaar werd Be-
genomineerd voor de
ïratuurprijs 1997. Uit-
k Lffesallucci maakte giste
ren bekend dat Benali's boek dit
najaar ook bij de Engelse uitge
verij Weidenfeld Nicholson
zal verschijnen. Na de verkoop
aan veertien landen van 'Het
Lelietheater' van Lulu Wang is
Benali de tweede Nederlandse
auteur die door de uitgeverij
voor hoge bedragen aan het
buitenland is verkocht.
Het Leidse Waaggebouw
was gistermiddag even ge
huld in een mist van peper
en zout. Geen niesverwek-
kende, maar een mooie
mist, dat moet gezegd. Het
architectenduo Mechtild
Stuhlmacher en Inge Brou
wer kwam daar tijdens de
toekenning van de Archi
tectuurprijs van de Stad
Leiden naar voren als de
grote overwinnaar met een
naar deze specerijen ge
noemd ontwerp voor een
pand op een lege plek aan
de Caeciliastraat.
LEIDEN CEES VAN HOORE
Zij kregen voor 'Peper en Zout'
van wethouder Tjeerd van Rij
de hoofdprijs van 10.000 gulden
uitgereikt. Daarbij wonnen zij
ook nog eens de Publieksprijs
en de locatieprijs, elk van twee
duizend gulden.
De jury, die onder anderen
bestond uit de Leidse beeldend
kunstenaar Frans de Wit en ir.
Tom Maas, redacteur van Co-
bouw, kende voorts locatieprij-
zen toe aan D. Bakker. C. Visser
en P. van der Voort voor hun
ontwerp 'DAF B' ten behoeve
van de Aalmarkt; aan I. van der
Hoeven, H.P. van Schooneveld
en H. Witte voor hun ontwerp
'Lichtwaag' aan de Mandenma-
kerssteeg en aan MA Eijkel-
kamp en F. de Champs voor
hun ontwerp 'Close T'Open'
aan de Hooigracht.
De inzendingen voor de
'Blonk-garage', de locatie op de
hoek van de Nieuwstraat, waren
van zo'n miserabel niveau dat
er geen prijs werd toegekend.
Onder de prijswinnaars bevond
zich geen enkele Leidenaar.
hetgeen door wethouder Van
Rij nog eens fijntjes werd geme
moreerd.
Het winnende ontwerp 'Peper en Zout' van Mechtild Stuhlmacher en Inge Brouwer.
Mechtild Stuhlmacher en In
ge Brouwer, twee pittige jonge
dames, respectievelijk afkom
stig uit Rotterdam en Amster
dam, noemen zichzelf een 'ar
chitectonisch gelegenheidsduo'.
Inge: ,,Het is in de kroeg begon
nen. Met een schetsje op de
achterkant van een bierviltje.
We hebben voor het motto 'Pe
per en Zout' gekozen omdat de
twee gebouwtjes, het torentje
en het huis, wel wat lijken op
een peper- en zoutstel. Het
voorschrift was dat de ontwer
pen niet hoger mochten zijn
LOUIS DE MOUUN
le vohead en The Prodigy
arsarhout/Werchter wel
wee 'hotste' bands van
ïnt op haar 21-ste affi-
komend weekeinde
ireiilnlijsten. Niet minder
is oen is organisator Her-
lueremans met twee
y'^Toeven voor zijn jaar-
Dbelfestival: Smashing
:eiffS en David Bowie.
ens:opacts zorgen volgens
r net dat beetje meer
man zijn geesteskind ten
van vrijwel alle andere
louiize popparades. An-
taits 'T/W' voor de Ameri-
ritaarrockband en de
nD5tische Britse veteraan
meer dan zomaar twee
ideiitoptredens achter el-
tin Schueremans met ge
ts melden.
|^ve de Pumpkins, die
'nper in Europa zullen
lasiebben kunnen krijgen
ireite danken aan het feit
opmars in 1992 bij ons
^'nJlhen. Toen mochten ze
>j yoor Metallica en dat is
onvergetelijke ervaring
n. Vandaar dat ze graag
en*s iets wilden terug-
'fAldus de grote kleine
'"Verchter.
igir£ heeft het vorig jaar bij
at 2oed naar z'n zin gehad
zichzelf bij wijze van
heeft uitgenodigd. Met
f 3,ke plaat als 'Earthling'
ve bagage heb ik daar-
jrlijk geen 'nee' willen
ndlTemeer daar hij heel
ng1ijk was over zijn gage,
nerkelijk lager ligt dan
Ideeen jaar geleden be-
nz(lleen alle voornoemde
een zijn wat Schuere-
ijtji3) betreft boven alle
■nsStwijfel verheven, ook
ailing is deze editie bij-
sterk. „Het is met de
:nhiek als met de aardap-
het ene jaar is die be-
chihet andere. Omdat we
mte spreken van een
tar jaar hebben we een
an^lie meer waar voor het
at;ï ooit biedt," vindt de
ige platenjongen, ver-
aianaar andere door hem
N* trendy 'kanjers' als
"ik, Beck, Suede en (uit
ld) dEUS.
18,over zijn niet geringe
tal over het verzamelde
tersveld staat de onte-
eid over de voorpublici-
iets lang goed loopt
iwt men het steeds
evident of begint men
in bp je kop te kaJkken. En
anl ik dan bijzonder triest
rden," bekent Schuere-
jocie meent dat met name
i Ki berichtgeving rond de
zoals hij vori
ge week was
staat hij
dagtickets veel onnodige ver
warring is ontstaan.
„Kijk, Torhout en Werchter
zijn in de geest van Roskilde en
Glastonbury naar twee dagen
toegegroeid. Maar omdat er
vraag bleef naar kaarten voor
een enkele dag zijn we daar
promotie voor gaan maken.
Sommige media hebben daar
helaas zuur op gereageerd, alsof
we het zelf niet meer wisten.
Dat terwijl we juist eenieder de
keus vrij laten. Want ik kan me
voorstellen dat de verstokte Bo-
wie-fans alleen de eerste dag
willen komen en ook dat de tra
ditionele Torhout-Werchtergan-
ger genoeg heeft aan het menu
van de tweede dag.
Het weer hield de afgelopen
weken in popfestivallend Ne
derland (en Vlaanderen) alles
behalve over. Voor Herman
Schueremans geen reden om
zich extra zorgen te maken over
zijn naderende speeldagen. „De
beide terreinen zijn gedraineerd
en op de wegen er vlak omheen
zijn kiezels gestort, dus we kun
nen heel wat hebben. Maar ik
vertrouw erop dat na die natte
juni-maand juli ons meer zon
zal brengen. Het weerstation in
Ukkel heeft me dat trouwens
Programma T orhout/W echter
TORHOUT/WECHTER
Eerste dag in Torhout (vrijdag,
vanaf 11.00 uur) en in Werch
ter (zaterdag, vanaf 12.00 uur):
Osdorp Posse, Silverchair, Ben
Folds Five. Placebo, Reef,
Skunk Anansie (The Chemical
Brothers), 16 Horsepower,
Paul Weller, Rollins Band, Su
ede, Daft Punk en David Bo
wie.
Tweede dag in Torhout (zater
dag. vanaf 9.00 uur) en in
Werchter (zondag, vanaf 9.00
uur): Channel Zero. Fun Lo-
vin' Criminals, Supergrass,
Spearhead, Live, Zap Mama,
Sheryl Crow, David Byrne, Ra-
diohead, Beck, Jarpiroquai,
Smashing Pumpkins, The Pro-
digy.
Weekendtickets kosten 97 gul
den, dagkaarten 77 gulden, ex-
clusiefvoorverkoopkosten.
dan zes meter, maar daaraan
hebben we ons niet gehouden.
Er mag best wat meer durf ko
men in het gemeentelijke beleid
op dat punt, vinden wij. Je moet
daar natuurlijk geen grote kolos
gaan neerzetten maar zo'n rank
torentje kan best. Het is een
beetje de kleine dikke tegen de
grote dunne."
Mechtild Stuhlmacher typeert
Leiden als een 'charmante stad'.
„Het houten torentje op de
Hooglandsche Kerk heeft ons
mede geïnspireerd tot dit ont
werp. Maar ook de talrijke hof
jes die je hier hebt, met altijd
'de belofte van een muur', zoals
ik dat noem. Dan zie je achter
zo'n muur ineens een boompje
opduiken en denk je: 'Hé, wat
voor klein paradijsje zou zich
daar nu berinden'?"
Het juryrapport noemt het
ontwerp van Stuhlmacher en
Brouwer 'een vondst die allerlei
combinatiemogelijkheden van
wonen en werken oplevert', een
van de eisen die aan de deelne
mers werden gesteld. 'Peper en
Zout' bestaat uit een laag bak
stenen huis, een ommuurde
Robert Mitchum: ruwe bolster, blanke pit
Het filmpubliek kende hem als
een zwijgzame, harde macho,
met een lodderige maar bete
kenisvolle oogopslag. Sinds de
jaren veertig was Robert Mit
chum een van de bekendste
gezichten van Hollywood. Gis
teren overleed hij in Califomië
op 79-jarige leeftijd.
Mitchum kon zich wel vinden
in de beschrijving die een re
censent van hem gaf: „Hij ziet
er uit als een haai met een ge
broken neus". Aanvankelijk
leek hij ook niet voorbestemd
voor een loopbaan als acteur.
Tijdens de economische crisis
van de jaren dertig werkte hij
eerst als rondtrekkend arbei
der, mijnwerker en beroeps
bokser, voordat hij op het to
neel en vervolgens voor de ca
mera terechtkwam.
Na een aantal bijrollen in B-
films, brak Mitchum in 1945
door met de oorlogsfilm The
Story of G.I. Joe. Mitchums la
conieke, zwijgzame stijl paste
goed bij de sombere stijl van
de 'film noir' van.de jaren veer
tig. Zo was hij te zien in Cross
fire en in Out of the Past met
Kirk Douglas.
Even leek zijn carrière te stran
den, toen hij in 1947 veroor-
Robert Mitchum.
FOTO ARCHIEF
deeld werd tot zes maanden
werkkamp wegens het bezit
van marihuana. Uiteindelijk
zou het zijn ruige imago alleen
maar versterken.
Een van zijn meest gedenk
waardige rollen was die van
een moorddadige, doorge
draaide priester in The Night
of the Hunter (1955). De bad
guy keerde terug als psychoti
sche bajesklant in Cape Fear
(1962). Als eerbetoon was hij in
de remake van deze film uit
1991 te zien in een bijrol.
„Dutch", zoals zijn vrienden
hem noemden, was van alle
markten thuis, van westerns en
oorlogsfilms, tot comedies en
drama's. In totaal was hij in
meer dan 125 films te zien.
Zijn favoriete acteerprestatie
vond hij River of No Return,
waarin hij naast Marilyn Mon
roe speelde.
Andere films waarin hij speel
de waren Ryan's Daughter, het
oorlogsepos The Longest Day.
en de gangsterfilm The Yakuza.
In de jaren tachtig was hij op
het kleine scherm te zien in de
tv-serie The Winds of War.
Maar ondanks zijn vele rollen
is Mitchums werk nooit met
een Oscar bekroond.
Robert Mitchum heeft het lan
ger in de Hollywood-industrie
volgehouden dan de meeste
van zijn collega's. Zijn verkla
ring hiervoor was simpel: „De
producenten zeiden steeds dat
ze een Mitchum-type nodig
hadden. En dan was ik de eni-
FOTO MARK LAMERS
tuin en een houten torentje, dat
is bekleed met houten planken.
Als bewoners stellen Mechtild
en Inge voor: een hoogleraar in
het stenen huis en vier studen
ten in de toren. Maar ook een
pianist en een strijkkwartet zou
den er een plaats in kunnen
vinden. Het duo vindt hun ont
werp, waarvan de twee segmen
ten wat hoogte betreft behoor
lijk verschillen, goed passen bij
de skyline van Leiden. „De
Leidse goothoogtes dansen. Al
eeuwen. Peper en zout dus voor
Leiden."
MUZIEK
RECENSIE LI DY VAN DER SPEK
Zomerconcert door het Katwijks Chr.
Mannenkoor 'Jubilate' o.l.v Sander van
Marion, mm v Lisette Emmink, sopraan,
Ernst Daniël Smid, bariton, Jan Mulder,
piano, met een instrumentale begeleiding
Gehoord 1/7 in sporthal Cleijn Duin te
Katwijk aan Zee
Als je 't voor lief neemt dat elk
programma-onderdeel - of het
nu de Deutsche Messe van
Schubert is of 'Bei Manner' uit
Mozarts Zauberflöte - bewerkt
is tot een smeuïg goed verteer
baar eenhapsbrokje, dan is er
verder helemaal niets meer aan
te merken op het zomerconcert
van Jubilate'.
Want op alle fronten loopt deze
avond weer gesmeerd. De orga
nisatie is als vanouds perfect.
De diverse programmapunten
volgen elkaar op als een speer.
EEn stampvolle hal die ordelijk
en adequaat leegloopt in de
pauze, op elke hoek koffie en
sapjes. Een gouden bloemen
zee. wisselende beheerste kleur
rijke belichting. Een program
ma dat geheid in elkaar zit, voor
de pauze geestelijk van mis tot
spiritual, na de pauze profaan:
opera, operette en musical.
Jubilate zingt uitstekend, homo
geen, met grote verschillen in
dynamiek, maar dat kunnen ze
héél goed. Hoge en lage stem
men, massaal èn in evenwicht.
Psalm 27 'Mijn hulp is van de
Heer alleen' is een goed begin.
Schuberts Duitse Mis is bijna
onherkenbaar, maar goed in het
gehoor liggend en mooi inge
houden gezongen. De negro
spirituals swingen. Maar om
een of andere reden vond ik het
Jagerskoor uit 'Der Freischütz'
van Carl Maria von Weber nog
het allerbeste hapje van de
avond: licht, dansend, voortva
rend, leuk en knap gezongen.
De sopraan Lisette Emmink is
zeer op dreef. Haar stem komt
goed door. Ingetogen weer
klinkt het 'Hör mein bitten,
Herr' van Mendelssohn, stra
lend en buigzaam de spiritual
'Swing low, sweet chariot', met
een authentieke schwung. Ze
doet dat véél beter dan de bari
ton Ernst Smid dat onderdeel
zingt.
Smid daarentegen is meer in
zijn element als hij voluit 'Dag'l
immortali vertici' uit Attila van
Verdi mag vertolken. Jan Mul
der is in zijn improvisatie op
'Altijd is Kortjakje ziek' goed be
zig, van heel subtiel en klein tot
overdonderend donkerbruin.
Gevangenisband
Een groep muzikale gedeti
neerden in de gevangenis
Rebibbia in een buitenwijk
van Rome heeft zijn eerste cd
uitgebracht onder de titel
'Goed voor de gevangenis'.
De band(e) bestaat uit vijf
jongeren die tot minimaal
zes jaar zijn veroordeeld. De
groep, die zich Bij toeval ge
pakt noemt, speelt rockmu
ziek met jazzy inslag. De
nummers op de cd gaan over
het leven achter de tralies,
steekpenningen en overval
len.
'Programma met grote waardering ontvangen
ook beloofd. Zoniet, dan zal er
toch altijd voldoende sfeer zijn.
Voor de Torhout-Werchtergan-
ger zijn de weersomstandighe
den namelijk maar bijzaak. Die
heeft z'n ticket gekocht en gaat
er gewoon voor. niemand die
hem z'n festivalpret nog zal ont
nemen."
AMSTERDAM FRANCO^ LEDEBOER
Het jubilerende Holland Festi
val (HF) heeft net als vorig jaar
bijna 60.000 bezoekers getrok
ken. De 86 voorstellingen van
39 producties trokken gemid
deld 700 bezoekers per keer.
Dat leverde een zaalbezetting
op van 76 procent, tegen 75
procent over 1996. De totale ca
paciteit aan stoelen bedroeg
89.306, tegen 71.736 in 1996.
Bij de bekendmaking van de
cijfers over de viering van het
vijftigjarig bestaan toonde di
recteur Jan van Vlijmen zich
gisteren tevreden: „In het alge
meen is het programma door
media en publiek met grote
waardering ontvangen." De
scheidend directeur werd na af
loop van het laatste Vermeulen-
concert benoemd tot ridder in
de orde van de Nederlandse
Leeuw.
Uitverkochte voorstellingen
waren het Nö-theater (twee
keer), On Malta (twee keer),
Koppen (vijf keer), La Maladie
de la Mort (twee keer), Het Na
tionale Ballet (een keer), Zeus
und Elida (een keer) en Jenufa
(twee keer). Zeer goed bezocht
werden The Art of Tango, Car-
dillac, Aus Deutschland en The
Homecoming en de Vermeu-
len-concerten van het Rotter
dams Philharmonisch Orkest en
Residentie Orkest.
Volgens Van Vlijmen was er
op gerekend dat het Vermeu
len-retrospectief geen grote pu
blieksgroepen zou trekken. Dat
er toch nog 5500 bezoekers op
afkwamen noemde hij 'zeer po
sitief. Er is vantevoren overwo
gen de concerten in een kleine
re zaal te programmeren maar
vanwege de grote bezettingen
van de symfonieën en de betere
akoestiek is toch voor de grote
zaal van het Concertgebouw ge
kozen.
Hoewel het werk van festival-
choreograaf Mats Ek volgens
Van Vlijmen 'dikwijls zeer posi
tief en enthousiast werd ont
haald' heeft dit niet tot massale
belangstelling geleid. Zijn thea
terproductie On Malta was uit
verkocht, maar zijn negen dans
voorstellingen scoorden met
7500 bezoekers een gemiddelde
stoelbezetting van niet meer
dan 54 procent. Afgezet tegen
de zaalcapaciteit (vier maal Het
Muziektheater en vijf maal The
ater Carré) vond Van Vlijmen
dat 'enigszins teleurstellend'.
Hij toonde zich gisteren wel
verheugd over de gemiddelde
zaalbezetting van 80 procent bij
de theatervoorstellingen. Behal
ve de uitverkochte zalen bij de
Nederlandstalige productie
Koppen betekende dit dat er
ook veel belangstelling bestond
voor het buitenlandse theater.
Volgens Van Vlijmen is dat een
hoopgevende opsteker voor zijn
opvolgers Ivo van Hove en Jac
ques van Veen, die het zwaarte
punt van het HF de komende
jaren naar theater zullen ver
plaatsen.
Heeft u al de nieuwe
Vervang-Auto® Buitenland
service bij uw Reis- en Kredietbrief?
Uw vakantie gaat dan gegarandeerd door,
ook als uw auto uitvalt
ANWB
