Ik heb de weg geëffend
voor leken in deze functie'
s
AIM
Kerk Samenleving
KHILVIA
'Jezus was geen Clinton of koning Nero'
ZATERDAG 28 JUN11997
REDACTIE* DICK V
Addy Schugard-Van den Enden n eg als coördinator van het dekenaat Leiden
Schugard heeft zitting in het Comité 2000, dat het
feest voor tweeduizend jaar christendom voorbe
reidt, en wil meer gaan doen voor de Dominica
nessen in Voorschoten bij wie ze lekenoversten
begeleidt. En ook wil ze meer gaan schilderen.
Hoewel ze op dit moment exposeert in het ge
meentehuis van Sassenheim heeft ze naar haar
smaak de laatste jaren te weinig tijd gehad voor
haar hobby.
Waarom vertrekt ze al na vijf jaar bij het deke
naat? „Pas na vijf jaar", lacht de coördinator. „Ik
heb de keus: nu
weggaan of pas
over drie jaar
wanneer de fusie
van het dekenaat
Leiden en het
dekenaat Bollen
streek enigszins
rond is. En dan
kies ik voor dit
moment, want ik
wil straks op
mijn kleinkinde
ren kunnen pas
sen als mijn
dochter op va
kantie is."
Niet dat ze de
baan niet leuk
vindt. „Het is
ongelooflijk ge
varieerd werk.
Als ik 's ochtends
op kantoor kom
weet ik nooit wat
er die dag zal ge
beuren. Ik krijg
ook de vreemd
ste verzoeken,
bijvoorbeeld om
uit te zoeken
waar iemand ge
doopt is. waarop
ik als een detec
tive naar die gegevens moet gaan speuren."
In de zomer van 1992 werd Schugard samen met
priester P. van 't Walderveen op het dekenaat
Leiden geïnstalleerd nadat deken L. Banning naar
Den Haag was vertrokken. Beiden kregen een
aanstelling van tien uur per week. Maar kon na
de installatie overleed Van 't Walderveen en
Schugard werd gevraagd zijn taak erbij te nemen.
Zo werd zij de eerste vrouwelijke 'bijna-deken'.
„Veel priesters willen geen deken zijn omdat het
een nogal organisatorische functie is. De redene
ring vijf jaar geleden was: waarom een priester
aan het pastoraat onttrekken als hij er zelf niet
veel zin in heeft en er ook nog eens een schreeu
wend tekort is aan pastores. Toen vroegen ze
mij."
Binnen de hiërarchie van
de Rooms-Katholieke Kerk
heeft geen vrouw het zo
ver geschopt als de
coördinator van het
dekenaat Leiden, Addy
Schugard-van den Enden
(55). Ze neemt vandaag
officieel afscheid van deze
opmerkelijke functie. „Er
zijn nog zoveel dingen die
ik wil doen en die ik leuk
vind. Ik heb eenvoudig
geen tijd voor een vaste
baan."
Maar omdat de codex, de katholieke leer. ver
langt dat een priester op die plaats zit, moest ze
de baan delen met Van 't Walderveen. Toen deze
overleed, besloot het bisdom dat zijn baan offi
cieel een vacature zou blijven. Volgens deze con
structie kon Schugard het dekenaatswerk alleen
doen. „Voor de taken van de deken is geen wij
ding vereist omdat het toch voornamelijk regel
werk is."
In het dekenaat Breda is nu ook een leek aange
steld als coördinator. Schugard moet erom la
chen. „De eerste leek die verantwoordelijkheid
krijgt, kopten de kranten. Maar die heb ik al vijf
jaar."
De twintig uren die ze officieel werkt op het deke
naat. worden er soms wel eens veertig. „Het is
een knap zware baan. In mijn eentje moet ik de
kar trekken, er is verder niemand die mij bijstaat
met initiatieven, ideeën of hulp. Alle pastores
hebben hun eigen terrein waarop ze het al druk
genoeg hebben. Als er iets geregeld moet worden
op dekenaal niveau, zoals een vervanging van
pastores bij ziekte of het opkomen voor goede
pastorale zorg in zorginstellingen, zal ik het voor
touw moeten nemen. Daar staat weer tegenover
dat je ziet dat er echt iets verandert, bijvoorbeeld
dat er echt samenwerking tussen parochies ont
staat."
Schugard neemt afscheid op het moment dat de
fusie met het dekenaat Bollenstreek voor de deur
staat, een verandering die veel weerstand op
roept bij de verschillende partijen. Het bisdom
Rotterdam heeft beslist dat er van de veertien de-
kanaten in Zuid-Holland maar zes mogen over
blijven. Daarom moeten de zeventien parochies
van Leiden samengaan met de dertien 'bollenpa-
rochies'. Uit protest hiertegen legt de deken van
de Bollenstreek, J. Straathof, op 30 juni zijn func
tie neer. Zijn voornaamste klacht is dat het gefu
seerde dekenaat met dertig parochies te groot
schalig wordt, waardoor parochianen het contact
met het dekenaat zullen verliezen. Ook het deke
naal bestuur van de Bollenstreek is tegen de her
indeling en weigert vooralsnog een projectgroep
in te stellen om de fusie met Leiden voor te berei
den.
Storm in een glas water, denkt Schugard echter.
„Die fusie bestaat aan het begin toch voor het be
langrijkste deel op papier, de twee regio's kunnen
worden behouden. Het gaat er maar om hoe wij
die fusie zelf invullen, het bisdom geeft alleen
maar het kader aan. Daarom moeten we rond de
tafel gaan zitten en praten. Het wordt heus niet
één grote, onoverzichtelijke pot nat waarvoor
Straathof zo bang is." En zo groot wordt dat uit
eindelijke dekenaat ook weer niet, vindt
Schugard. „Met dertig parochies zal het gefuseer
de dekenaat nog het kleinste van het bisdom Rot
terdam blijven."
Het doel van de fusie is volgens de coördinator
het creëren van sterke dekenaten die de samen
werking tussen alle pa
rochies kunnen coördi
neren. „Er is een tekort
aan priesters en het
aantal reguliere kerk
gangers daalt ook nog
steeds. Samenwer
kingsverbanden tussen
parochies onderling
zijn dus nu aan de orde
van de dag. De conse
quentie is dat priesters
veelal aan het hoofd
van enorme parochies
staan met een naven
ante hoeveelheid werk.
Sommige taken daar
van worden nu al door
het dekenaat gedaan,
zoals het centraal bege
leiden van vrijwilligers
door professionele ca
techeten die in dienst
zijn van het dekenaat.
Dit soon werkzaamhe
den zal in de toekomst
alleen nog maar toene
men. Daar is een sterk
dekenaat voor nodig,
een dekenaat met meer
dan dertien parochies."
Hoe meer er centraal
wordt geregeld ter ont
lasting van de pastores,
hoe beter, meent
Schugard. „Na de fusie
kunnen meer parochies
van eikaars voordelen
profiteren en van elkaar
leren. Dat vinden de
parochianen ook fijn,
ze willen ervaringen
uitwisselen. Laatst heb
ben onze catecheten in
het kader van de boe
kenweek een avond ge
dichten over God ver
zorgd. Het zou toch
leuk zijn om zo'n avond ook in het andere deke
naat aan te bieden."
Dat door de herindeling de afstand tussen paro
chiaan en dekenaat alleen maar groter wordt, er
kent Schugard wel. Maar 'de meeste parochianen
hebben toch al weinig binding met het dekenaat'.
Schugard is ervan overtuigd dat de projectgroep
er toch komt, hoe sommigen momenteel ook
dwarsliggen. „Het bisdom heeft de herindeling
drie jaar geleden al aangekondigd. Er is toen
ruimte geweest voor inspraak. Nu is de beslissing
gevallen en die is niet zodanig als sommigen
hadden gewild. Maar het bisdom beslist nu een-
Addy Schugard-
den Enden: „Ik v
straks op mijn kli
kinderen kunnen
sen als mijn doel
op vakantie is.'
HIELCO
rl|
oil
maal. Toch kan ze zich goed voorstellen dat het
de tegenstanders tegen de borst stuit dat de fusie
hen door de keel wordt geduwd.
.Als het bisdom iets beslist, dan moet het, daar
helpt niets tegen. Dat is vervelend en ik heb tij
dens mijn werk ook altijd geprobeerd ervoor te
waken mensen tot iets te dwingen. Mijn ervaring
is dat als je te hard duwt, de parochies met de
hakken in het zand gaan staan. De kerk is aan het
leren minder hiërarchisch te zijn maar dat is nog
een proces. Het is altijd zo geweest dat parochies
voor voldongen feiten kwamen te staan, maar nu
de tijden aan het veranderen zijn, worden men-
>le
sen verontwaarrin
als ze geen insp
hebben gehad.
Zelfheeft Schuj
tijd geprobeerd
chianen in de b
vorming te betr
„Ik hield ze voo e'f
de toekomst en
zien, wat hun n
lijkheden zijn. V
gens besprak ik
de opties. Aan
rochies heb ik g nn
vraagd of ze ero;st
voorbereid wane h
de voorganger p wc
ling iets overkw 'e
ze dan wilden si
werken met een
re parochie of li
alleen wilden d(n
gaan. Het paroc ?rs
stuur woog alle: en
Ook heeft Schuj? 'c
oudere priester!
ten bepraten or 'ini
eens met emeri
gaan. Soms wai
moeilijk. „Het vl
enig psychology
zicht om die mq
duidelijk te mi
ze het niet meei
kunnen en ze ti
kertijd in hun vi
te laten."
Veel mensen ht
Schugard al lat
ten dat ze het j;
vinden dat ze
gaat. „Ik zal het
tact met de mei
missen, dat vorf**»»
het leukste aan
werk."
Per 1 juli zal er i
dekenale waarn
komen, waarna er een deken voor veertig e
coördinator voor honderd procent zullen vJ"
geworven.
De coördinator zal naar Schugards verwaclj^r
ppn IppL nfppn na«fnra.il ivprVpr 71 in
een leek of een pastoraal werker zijn.
Een beetje trots is ze wel op haar vijfjarige L%J
baan bij het dekenaat Leiden. „Ik heb de \\y
geëffend voor leken in dit soort functies. Iki H
met de bisschop rond de tafel tijdens de veF-
ring van dekens, als enige vrouw. Toch v
verantwoordelijkheid best groot. Als ik het j
knoeid had, was deze opening voor leken \j
dwenen."
Leidsch Dasblad
ANNO 1897
Maandag 28 Juni
LEIDENAan het hoofd van dit Blad vinden onze lezers af
gedrukt de circulaire, door de geheele gemeente verspreidt,
waarin verzocht wordt deel te nemen aan het Huldeblijk, aan
onze Koningin-Regentes te bieden, geen cadeau want H.M.
heeft te kennen gegeven geschenken niet te aanvaarden,
maar wanneer een kapitaal bedrag werd bijeengebracht, dit
te bestemmen voor een liefdadig doel, tot het stichten van
een weldadige inrichting.
Wij verwijzen daarom met aandrang naar deze circulaire; wel
is waar heeft de gemeente Leiden deze week een erstige
ramp getroffen en hoorden we van enkele zijden het plan op
peren de particuliere liefdadigheid ook daarvoor in te roe
pen. Dit achten wij echter voorbarig. Voorloopig zijn de
werklieden nog niet in nood en wij meenen, dat de directeu
ren al het mogelijke zullen doen om het personeel zoo wei
nig mogelijk door deze ramp te laten lijden.
De beslissing kan echter, doordat één der directeuren in het
buitenland vertroeft, nog niet genomen worden.
Maar wij weten, dat reeds maatregelen worden besproken en
overwogen, zelfs ook door het Hoofd onzer gemeente, wien
deze vaak zeer ter harte gaat. Thans echter reeds eene com
missie te vormen, voordat de directie van hare plannen heeft
doen blijken, zou niet goed zijn.
Wij twijfelen er niet aan of voor de werklieden zal het noodi-
ge gedaan worden door werkverschaffing of wat dan ook.
Laten wij dus Maandag aan de roepstem der commissie ge
hoor geven, opdat Leiden zoo niet bovenaan komen te staan,
dan toch een waardige plaats inneme onder de gemeenten,
die toonen hart voor net Huis van Oranje te hebben.
ANNO 1972
Woensdag 28 Juni
LEIDENDe langharige krullebol in spijkerpak gekleed reed
gistermiddag rustig op z'n fietsje door het rode stoplicht. De
Cl<t politieagent reed in een witte politiebus en wilde de
ap aanhouden. Jawel, maar de jongeman deed niet mee.
Hij gooide zijn fiets tegen de grond, liep op de politie-auto
toe en smeet de pet van de agent door de auto; raapte vervol
gens zijn fiets weer op en peddelde rustig verder. Nu was de
agent aan de beurt om te rapen. Raapte zijn pet op, zette
hem op en zette de achtervolging in. Op de noek van de
Breestraat stond een collega, want een fietser aanhouden
met een auto is toch een moeilijke zaak.
Met wat behulp van omstanders konden de agenten de jon
geman in de politie-auto frommelen. Maar het zat de jonge
politieagent niet mee; een of andere grappenmaker had de
autosleuteltjes van de wagen in de drukte meegepikt Na lang
zoeken werd uiteindelijk het sleuteltje vanuit het publiek
aangereikt.
Op net bureau bleek de jongen hoogstwaarschijnlijk onder
de drugs te verkeren, maar kon toch later z'n weg vervolgen.
De Braziliaanse kunstenaar Claudio Pastro
heeft van het Vaticaan de opdracht gekre
gen de beeltenis van Jezus te 'restylen'. Je
zus oogt nu te veel als een blanke wester
ling. Hij moet een gezicht van alle tijden en
alle volken krijgen. Pastro's ontwerp zal op
de kaften komen te staan van alle publica
ties over het Heilige Jaar 2000 en de ver
wachting is dat Jezus er ook in de kerken
anders uit zal komen te zien.
Kardinaal Simonis heeft zich als eerste ver
zet tegen de plannen van het Vaticaan. Hij
vreest dat de nieuwe Jezus een 'vlees-noch-
vis-Jezus' wordt, door wie juist helemaal
niemand zich belichaamd zal voelen. De
historische realiteit mag geen geweld wor
den aangedaan, meent de kardinaal: Jezus
was een jood in het Palestina van de eerste
eeuw. Daar kun je anno 1997 niet zo maar
een Chinees, een neger of een halfbloed van
maken.
Het kost maar weinig moeite om de vonk
van het tweede Europese oecumenische as
semblee in het Zwitserse Graz, waar het ini
tiatiefvoor de restyling van Jezus is bespro
ken, over te laten springen naar de Leidse
regio.
Pastoor B. Versteegen van de Parochie
Meerburg, OLV Onbevlekt Ontvangen:
„Het Vaticaan wil Jezus een nieuw gezicht
geven? Maar wie is dat dan, hét Vaticaan?
Er werken daar, geloof ik, duizenden men
sen. Ik bedoel maar: het beeld dat ik van Je
zus heb, lijkt vast niet op dat van u en ook
niet op dat van het Vaticaan. Ik geloof ook
niet dat het christendom met een man die
alle rassen op aarde belichaamt meer kans
maakt in pakweg Afrika. Ik was eens in een
Afrikaans land waar ik moeiteloos een
beeldje van Jezus verkocht om aan wat geld
te komen voor de entree van een pretpark.
Dat Jezusbeeldje was gewoon een blanke,
bebaarde, langharige man."
Pastor Janneke Dijkens (Pastoraal Buur-
tenwerk Oostelijke Binnenstad in Leiden):
„Complete onzin. Je moet Jezus niet mo
derniseren. Je kan er wel een neger of Chi
nees van maken, maar hij was een joodse
man en zag er dus ook joods uit. En hij
heeft waarschijnlijk echt een baard en lang
haar gehad, want in de bijbel staat dat heel
bijzondere joden lang haar hadden. Het is
ook complete onzin om zijn gezichtsuit
drukking te veranderen. Als je dat lijden
schuwt wil je niet zien dat het slecht gaat
met de meeste mensen in de wereld. Jezus
was geen man die het gemaakt heeft, of lid
zou worden van de WD. Hij was een lijden
de Messias, geen triomfator. Hij kwam op
Pastoor B. Versteegen: „Dat Jezusbeeldje was
gewoon een blanke, bebaarde, langharige
man." foto hielco kuipers
voor de armen en ging ten onder ging aan
zijn eigen boodschap: die van gerechtig
heid. Dus kun je hem niet neerzetten als
een soort Bill Clinton of koning Nero."
Wik de Jong, Leidse kunstenares, herin
nert zich dat een vriend uit de jaren zestig
in het bezit was van een klok waaraan Je
zus hing. Het kunstwerk was gemaakt
door een Amsterdamse kunstenares, Antje
I Jpelaar, die met zwerfhout werkte. Als de
klok sloeg, gingen Jezus' armen omhoog
en zijn benen wijd:
„Ijpelaar relativeerde Jezus op deze wijze,
maar ze maakte hem niet belachelijk. Haar
zienswijze sprak mij wel aan. Ik hoor tot de
Remonstrantse Broederschap, waarvan to
lerantie en een aversie van dogma's we
zenskenmerken zijn. Ik hecht er niet zo aan
hoe Jezus eruit zag en hoe hij eruit moet
zien en dus maak ik me ook niet zo druk
om de afbeelding van Jezus. Wat hij heeft
gezegd en gedaan, dadr moet het om gaan.
Zelf zie ik hem als een der grondleggers van
de mensenrechten. Als ik de opdracht van
het Vaticaan zou krijgen dan zou ik geen Je
zus maken die aan het kruis is genageld
maar een Jezus die op een bankje in het
Van der Werfpark een beetje vaag zit te
glimlachen."
Even later belt De Jong terug en zegt:Als
het Vaticaan bereid is Jezus een nieuw,
multiraciaal gezicht te geven, dan kan het
net zo goed in overweging nemen Jezus als
L O F
LEIDSCH DAGBLAD
(Opgericht 1 maart 1860)
.vrouw af te beelden."
Pastoor A. Vreeburg van de Parochie van
de H. Lodewijk reageert als door een ad
der gebeten op die laatste opmerking:
„Dat is typisch het drammen van deze tijd,
waarin allerlei richtingen van Jezus een
vrouw willen maken. Ik vind dat infantiel.
Jezus was een man, punt uit. Niet omdat ik
dat wil maar omdat dat zo was. Er is al zo
veel discussie over zeer wezenlijke zaken
zoals de stelling dat Jezus de zoon van God
was en daar komt dan dit debat nog eens
bij. Het wordt er allemaal niet duidelijker
op. Ik ben ook niet gerust op het resultaat.
Die Braziliaanse kunstenaar hoeft vermoe
delijk geen rekening met inspraak te hou
den. Je wordt met zo'n ding geconfronteerd
als het al klaar is."
Kunstenares L Noyen zegt de drijfveren
van het Vaticaan goed te begrijpen:
„Dat er een nieuwe Jezus moet komen,
wordt de verbreiders van westerse geloven
ingegeven door hun expansiedrift. De hui
dige Jezus is niet multi-functioneel genoeg.
Begrijp me goed, ik veroordeel dat niet en ik
wantrouw het ook niet. Ik vind het niet
meer dan logisch dat het Vaticaan die Bra
ziliaanse kunstenaar de opdracht heeft ge
geven een nieuwe afbeelding te maken. Ik
zou zelf niet weten wat ik met zo'n op
dracht zou aan moeten. Ik geloof wel in be
paalde dingen maar die staan ver af van de
boodschap die het Vaticaan uitdraagt."
P.J. van Midden, predikant Gereformeerde
Kerk Lisse:
„Nergens in het evangelie staat hoe Jezus er
uitziet, dus schetst ieder er zijn eigen beeld
van. Dat is altijd al zo geweest, dus ik rol
niet van mijn stoel bij het idee om zijn beel
tenis te veranderen. Elk volk heeft trouwens
al zijn eigen Jezus-figuur. Ik ben overal ge
weest: in Japan heeft Jezus spleetogen, in
Afrika is 't een Bantoe-negertje en bij de Es
kimo's is 't een mongoloïde type.
H.J. de Jonge, hoogleraar Nieuwe Testa
ment aan de Rijksuniversiteit Leiden
meent 'dat kardinaal Simonis groot gelijk
heeft'. Volgens De Jonge moet Jezus wor
den afgebeeld als een 'eerste-eeuwse, rei
zende en volbloed joodse profeet, die het
Koninkrijk Gods aankondigt'.
„Het christendom", benadnókt hij, „is een
voortzetting van de reacties van Jezus' vol
gelingen vóór zijn dood. In de kerken van
nu moet omwille van de continuïteit op de
historische mens Jezus worden gereageerd.
Het geeft geen pas en het is ook gewoon
onjuist om Jezus af te beelden als een bo-
ven-etnische of boven-menselijke per
soon."
KANTOOR
Rooseveltstraat 82 071-5356356
Postadres. Postbus 54,
2300 AB Leiden
ABONNEESERVICE
Abonnementen 071-5128030
Geen krant ontvangen?
Bel voor nabezorgmg:
Ma.t/m/vr 18 00-19.30 uur en
Zaterdag 10.00-12.00 uur 071-5128030
DIRECTIE
B M Essenberg,
J. Kiel adjunct)
HOOFDREDACTIE
J.G. Majoor.
W. Bank (adjunctai.)
PUBLIC RELATIONS
W. H. C. M. Steverink 071-5356356
OMBUDSMAN
R.D.Paauw 071-5356215
Tel. dag 9.30- 11.30 uur of per post.
REDACTIE
J Rijsdam, chef redactie nieuwsdienst/kunst
J.M. Jacobs, chef red. Groot Leiden
A.J.B.M Brandenburg, chef eindred. regio
F Blok, chef eindredactie algemeen
W F. Wegman, chef red. Duin en Bollenstreek
W. Spierdijk, chef sportredactie
J. Preenen, chef binnen-, buitenland, eco
Redactie 0
Hoofdredactie 0
ADVERTENTIES
Maandag t/m vrijdag van 8.30 to
071
ABONNEMENTEN
bijvooruitbetaling:
per maand (acceptgiro)
per kwartaal (acceptgiro)
per |aar (acceptgiro)
Abonnees die ons een machtiging
verstrekken tot het automatisch af
van het abonnementsgeld,
korting per betaling.
VERZENDING PER POST
per kwartaal (NU
LEIDSCH DAGBLAD OP CASSETT
Voor mensen die moeilijk lezen, sle
ogen hebben of blind zijn (of een a
leeshandicaphebben), is een s.
het regionale nieuws uit het Leidsch D
geluidscassette beschikbaar. Voor info
0886-482345 (Centrum voor Gesprok
Lectuur, Grave).
Z I E K E N H U I 2
ONGEVALLENDIENST
Academisch Ziekenhuis vanaf zaterdag 13 00 t/m dinsdag 13.00
woensdag 13.00 t/m vrijdag 13.00, woensdag 13.00 uur (Diaconessenhu
dagelijks St Elisabeth Ziekenhuis.
BEZOEKUREN
DIACONESSENHUIS
(tel 071-5178178) dagelijks 14 30-15.15 uur en 19 00-19 45 u
Kraam- en zwangerenafdeling: buiten de gewone bezoektijden, voor partne
bovendien van 10.30-11.15 uur en van 19 45-21 00 uur
Special Care Unit 10.30-11 00 uur. 15 00 -15.30 uur en 19 00-19 30
overleg met de dienstdoende verpleegkundige
Kinderafdeling 10 30-19.00 uur, na overleg met de dienstdoende verpleegk
Jongerenafdeling: 14 30-15.15 uuren 19.00-19.45 uur.
RIJNLAND ZIEKENHUIS vestiging St. Elisabeth
(tel. 071-5454545) dagelijks 14.00-15.00 uuren 18.30-19.301
daarnaast ook 11 15-12 00 uur
Kraamafdeling 14 30-15 30 uur en 18 30-19 30 uur (Voor vaders <of 27.00
Kinderafdeling 14 30-19 00 uur (voor ouders de gehele dag)
Afdeling hartbewaking (CCU)en intensive care (IC): 14 00-14 30
Spoedeisende hulp. dag en nacht geopend
i18 30-19.30 uur, klasse I
RIJNLAND ZIEKENHUIS vestiging Rijnoord
(tel. 0172-463131): dagelijks 14.00-15.00uur.
daarnaast ook 11 15-12 00 uur
Geen spoedeisende hulp meer mogelijk
ACADEMISCH ZIEKENHUIS
(tel. 071-5269111): alle patiënten (behalve kinderen) 14 15-15.00 uur en 1
19.30 uur
Avondbezoekuur afdeling Verloskunde 18 15-19.00 uur, 19.00-20.00 uurf/
Partners/echtgenoten met kinderen.)
Voor zwangeren: zaterdag en zondag van 10.00 tot 11.00 uur (uitsluitends
partners/echtgenoten en eigen kinderen.)
Kinderafdelingen voor ouders van opgenomen kinderen is er een ruime bez
mogelijkheid in overleg met de hoofdverpleegkundige
Voor andere bezoekers gelden de volgende tijden keel-, neus- en oorheelki
neurologie: 14 15-15.00 uur en 18 30-19.30 uur; oogheelkunde en heelkund
14 15-15 00 uur en 18 30-19 00 uur
Kinderkliniek: zalen voor peuters, kleuters en grote kinderen 15 15-17.00
babyzaèl en boxenafdeling, volgens afspraak.
J
U
U
