I
a.
Greenpeace zet kernafval
voor poort van Borssele
OPRUIMING
IN VOLLE GANG
carpet-land
Referendum is kwestie van buigen of barsten
opman SBS6 weg
anwege aandelendeal
Je hoeft echt niet als een
speer naar IKEA.
Als een raket lijkt ons een
stukbeten
Binnenland
Trein en fiets bij vakantie niet in trek Zalm: Tekort niet tot
elke prijs naar nul
Kamer krijgt beter zicht
op 'meer blauw op straat'
'Vakantiegeld kan
miljarden kosten'
lENSDAC 25 JUN11997
ode bij neerstorten zweefvliegtuig
jwarden Het gerechtshof in Leeuwarden heeft gisteren ac-
boer Wien van den Brink veroordeeld tot een maand voor-
ardelijk en een proeftijd van een jaar voor diefstal van mest-
ekhouding. Hij was één van de initiatiefnemers van de pro-
tactie tegen het mestbeleid in september 1995. 250 boeren
nen toen de mestboekhouding van het bureau Heffingen van
ministerie van Landbouw in Assen mee. Eerder veroordeelde
rechtbank Van den Brink tot twee maanden voorwaardelijk,
procureur-generaal had twee maanden onvoorwaardelijke
straf geëist.
etelenbos wil actie tegen lesuitval
termeer Er vallen te veel lessen uit op middelbare scholen,
dt staatssecretaris Netelenbos (onderwijs). De scholen zelf
schouwen dit nauwelijks als een probleem. Maar Netelenbos
dat de scholen maatregelen nemen en hun leerlingen niet te
met vakantie sturen. De staatssecretaris schrijft dit in ant-
ord op schriftelijke vragen van het CDA-Kamerlid Van de
inp. Netelenbos gaat op korte termijn met de scholen praten
ir mogelijke oplossingen Een aantal scholen stuurt leerlingen
het eind van het schooljaar eerder met vakantie zodat de le
en meer tijd hebben om te vergaderen over de rapportcijfers,
k op andere moment krijgen leerlingen vrij.
len-hilversum cpd
topman F. Thyes (56)
gisterochtend zijn ontslag
diend als directeur Europe-
levisiezaken. Daarmee ver-
nt in korte tijd de derde
drolspeler in de zogenoem-
rokerline-affaire van het to-
)e RTL-bestuurders
ans en H. Roemer
len vorige week al op straat
vanwege hun betrokken
bij de dubieuze aandelen-
lei in het Teletekstbedrijf
erline, onderdeel van Tele-
d in Rotterdam,
ilgens geheime contracten
iet drietal zich uit als verte-
noordiger van hun toenma-
werkgever RTL. Bij een aan-
ntransactie werd in 1995
som van vijf miljoen gulden
er niet naar RTL overge-
kt. maar naar een privé-re-
ng van het trio op de Ne-
MAS stoel.
gelakt hout
)gte84cm.
oogte 46 cm.
[69.- voor
i korting op alle ZomerSALE producten.
aanbiedingen zijn geldig t/m 12 juli 1997,
ing de voorraad strekt
ANP Algemeen Nederlands f
GPD Geassocieerde Pers Dier
den haag. anp
vervolg voorpagina
Het aantal vakanties in eigen land is vorig
jaar met vier procent gestegen, maar trein
en fiets zijn daarbij niet in trek. Van de 17
miljoen geboekte trips zijn er vijftien mil
joen met de auto gemaakt. Vakanties met
de trein daalden met zeven procent, die
met de fiets elf procent. Toeristische orga
nisaties wijten dit vooral aan het slechte
ANWB, de VW's en het Nederlands Bu
reau voor Toerisme zeggen al een tijd cam
pagne te voeren voor het gebruik van de
fiets. Dit vervoermiddel doet het volgens
hen goed op dagtochten. De toerist is er
echter maar moeilijk toe te bewegen de au
to thuis te laten en met de fiets op vakantie
te gaan.
De trips in eigen land zijn vooral korte,
tweede vakanties. In het hoogseizoen werd
vorig jaar twee procent minder geboekt.
Daarbuiten nam het aantal boekingen toe:
met veertien procent in de winter, zeven
procent in het voorjaar en zestien procent
in het najaar. De totale bestedingen namen
met een procent toe tot net boven de vier
miljard gulden, een recordbedrag.
Hotel- en bungalowverblijf is vorig jaar
met vijf procent gestegen, kampeervakan-
ties met acht procent. Het dagtoerisme is
de afgelopen vijfjaar met 7,5 procent toege
nomen tot bijna 960 miljoen tochten. De
bestedingen namen toe tot vijftien miljard
gulden.
den haag» anp
Milieuorganisatie brengt autoriteiten in verlegenheid
Minister Zalm van financiën wil
in de volgende kabinetsperiode
'niet tegen elke prijs' het finan
cieringstekort naar nul terug
brengen. Alleen als de financiële
uitgangspositie voor het nieuwe
kabinet gunstig is en de econo
mische groei meezit, is het vol
gens hem mogelijk het tekort
helemaal weg te werken in de
komende vier jaar.
Zalm zei dat gisteren in de
Tweede Kamer bij de behande
ling van de Voorjaarsnota, de
budgettaire tussenstand over dit
jaar. „Ik ben voor een voorzich
tige benadering, maar wil de
nul voor ogen houden", aldus
de WD-bewindsman. Hij wees
er nog eens op dat het spaar
fonds voor de AOW dat het ka
binet wil opzetten, ook meetelt
voor de verlaging van het tekort.
PvdA-woordvoerder Van der
Ploeg maakte in het debat nog
eens duidelijk dat zijn partij niet
bereid is verder te bezuinigen
om het financieringstekort om
laag te brengen. De PvdA wil
best snoeien in de overheidsuit
gaven, maar alleen om geld vrij
te maken voor nieuw beleid en
het scheppen van werk.
D66 en het CDA vinden dat
een structureel tekort van een
procent aanvaardbaar is. D66-
kamerlid Ybema nam een voor
schotje op het nieuwe regeerak
koord door te pleiten voor ne
gen miljard extra voor lasten
verlichting en nieuw beleid.
De te verwachten meevaller
van vier miljard gulden wordt,
als het aan PvdA en D66 ligt,
aan onder meer lastenverlich
ting, armoedebestrijding en de
zorgsector besteed. De WD
vindt het verstandiger de extra
inkomsten aan te wenden voor
tekortreductie. De liberalen krij
gen steun van het CDA.
Zalm maande tot voorzichtig
heid over de meevallers die
door het Centraal Planbureau
zijn voorspeld. Hij wees erop
dat ramingen van het planbu
reau in het verleden regelmatig
te optimistisch waren.
den haag anp
Sorgdrager (justitie) over een
recent rapport van de Algemene
Rekenkamer. Het controle-or
gaan komt tot de vernietigende
conclusie dat de cijfers die de
korpsen aanleveren nog altijd
onbetrouwbaar zijn.
Of het kabinet er echt in
slaagt om 'meer blauw op
straat' te brengen, valt volgens
de Rekenkamer niet te toetsen.
Dijkstal beschikt als eerst ver
antwoordelijk minister niet over
een adequaat informatiesys
teem. In het Regeerakkoord
kwamen de coalitiepartijen uit
breiding van de sterkte met
3.750 agenten overeen.
De informatievoorziening
vanuit de politiekorpsen wordt
nog dit jaar verbeterd. Het gaat
erom dat de Tweede Kamer
vóór de verkiezingen in mei vol
gend jaar op basis van zo be
trouwbaar mogelijke cijfers kan
beoordelen of er deze kabinets
periode daadwerkelijk 3.750 ex
tra agenten op straat zijn geko
men. Die toezegging deed mi
nister Dijkstal van binnenlandse
zaken gisteren in de Kamer on
der druk van alle fracties.
De Kamer debatteerde met de
politieministers Dijkstal en
Een medewerker van de kerncentrale meet van achter het hek de radioactiviteit van de container met afval die Greenpeace net aan land heeft ge-
derlandse Antillen. Thyes ver
plichtte zich bovendien om Te-
leworld te helpen aan exclusie
ve contracten voor de SBS-zen-
ders.
De Amerikaanse aandeelhou
ders van SBS maakten zich de
afgelopen week grote zorgen
over de betrokkenheid van
Thyes in de Brokerline-affaire.
Ze riepen hem op het matje
voor tekst en uitleg. Thyes ver
klaart tegenover deze krant bij
het vertrek de eer aan zichzelf te
hebben gehouden om de beurs
genoteerde onderneming bui
ten de negatieve publiciteit te'
houden.
„We onderhandelen op dit
moment over de precieze voor
waarden van mijn ontslag al
dus Thyes. Hij wordt be
schouwd als het financiële brein
achter commerciële televisie in
Europa. Hij overweegt een ei
gen adviesbureau te beginnen.
Greenpeace heeft gisteren een vat radioactief afval voor
de poort van de kerncentrale in het Zeeuwse Borssele
neergezet. Daarmee bracht de milieuorganisatie de Ne
derlandse autoriteiten danig in verlegenheid. Het radio
actieve materiaal is afkomstig van de zeebodem bij de lo
zingspijp van de Franse nucleaire opwerkingsfabriek Co-
géma in Cap la Hague, Normandië. Greenpeace wil met
de actie de aandacht vestigen op de problematiek van
het nucleaire afval van atoomcentrales.
Den Boer van de centrale was
de Electriciteit Productiemaat
schappij Zuid-Nederland niet
bevoegd de monsters te ontvan
gen. De actievoerders wilden
het vat daarna afgeven bij de
Covra in Borssele, het bedrijf
dat radioactief afval opslaat.
Maar ook de Covra-directie wei
gerde het in ontvangst te ne-
borssele anp
Actievoerders van de milieuor
ganisatie hadden het vat met
een sloep van het Greenpeace-
schip Rainbow-C naar het
strand van Borssele gebracht.
De Rainbow-C was daar gis
terochtend uit Scheveningen
aangekomen. Volgens- directeur
men omdat dat volgens de op
slagvergunning niet zou mogen.
Later faxte de Covra een for
mulier aan Greenpeace voor de
aanmelding van radioactief af
val. Als de milieuorganisatie het
formulier zou invullen, onderte
kenen en per omgaande terug
sturen, zou de Covra de aan
vraag in behandeling nemen.
Intussen stond het vat de hele
middag en een deel van de
avond nog steeds voor het hek
van de kerncentrale. Pas rond
half acht kreeg de Covra van het
ministerie van milieubeheer
toestemming het vat op te
slaan.
Greenpeace eist dat de kern
centrale het contract met Cogé-
ma verbreekt en gaat ook acties
voeren bij kerncentrales in
FOTO WFA FRANK VIERGEVER
Duitsland, België en Frankrijk.
Ook die centrales zijn volgens
Greenpeace verantwoordelijk
voor de radioactiviteit die Cogé-
ma in zee loost.
De onderzochte monsters zijn
zestien miljoen keer zo radioac
tief als gewoon zeewater. Het
radioactieve water is daarmee
een gevaar voor de hele Noord
zeekust van Nederland, zegt de
milieuorganisatie. Greenpeace
onderzocht niet alleen het zee
water, maar ook zand en kiezel
steentjes nabij de lozingspijp.
Greenpeace vaart vanavond
door naar de kerncentrale in het
Belgische Doel aan de Wester-
schelde bij Antwerpen. Ook
daar wil Greenpeace radioactie
ve monsters aan land brengen.
rotterdam anp
den haag gpd
Een eventuele teruggave van te
veel betaalde belasting over het
vakantiegeld kan de schatkist in
het uiterste geval miljarden gul
dens kosten. Dat heeft staatsse
cretaris Vermeend (financiën)
gisteren in de Tweede Kamer
toegegeven. Vermeend gaat er
vooralsnog vanuit dat er geen
cent hoeft te worden terugbe
taald. Maar eerst moet de rech
ter uitspraak doen in de zaak
van een belastingplichtige die
meent recht te hebben op zo'n
teruggave. Die uitspraak wacht
Vermeend eerst af.
De staatssecretaris werd gis
teren naar de Kamer geroepen
na berichten dat werknemers
Senaat akkoord
met wachttijd
voor tbs'ers
den haag» anp
De Eerste Kamer heeft gisteren
ingestemd met een lange
wachttijd voor de psychiatri
sche dwangbehandeling van ge
stoorde misdadigers. De termijn
wordt in de nieuwe Beginselen
wet voor de verpleging van
geestelijk gestoorde delinquen
ten vastgesteld op zes maanden
met de mogelijkheid van verde
re verlenging met steeds drie
maanden. Voor-minister Sorg
drager van justitie was het cru
ciaal dat de senaat akkoord ging
met de wachttijd. Haar departe
ment werd onlangs overspoeld
door schadeclaims van tbs-ers
die langer dan drie maanden op
opname in een inrichting moes
ten wachten.
een deel van de belasting over
hun vakantiegeld over dit en vo
rig jaar mogelijk terug kunnen
krijgen. De kern van de zaak ligt
in de vakantiebonnen die onder
meer in de bouw worden uitge
deeld. Naar schatting 300.000
bouwvakkers hoeven slechts
over driekwart van hun vakan
tiegeld belasting te betalen, ter
wijl andere werknemers over de
volle mep betalen. Inmiddels
heeft een belastingplichtige een
zaak bij de rechter aangespan
nen om teveel betaalde belas
ting over het vakantiegeld terug
te krijgen. Mocht de klager in
het gelijk worden gesteld dan
kunnen miljoenen anderen het
teveel betaalde ook terugvra
gen.
Bij de zomeropruiming van
Carpet-land gaat een grote
collectie vloerbedekking en
gordijnen weg voor zeer
zonnige prijzen. Kortingen tot j v
60%. U kunt uw huis dus een r \t
heel nieuw gezicht geven en toch lekker met vakantie
gaan. Bel voor dichtstbijzijnde filiaal 020-3555944.
Openingstijden: ma/di 9.00-18.00, wo/do/vr 9.00-2100, za 09.00-17.00.
Onderzoekers willen harde
aanpak Antilliaanse crimineel
deel van de Antillianen in Ne
derland heeft volgens de weten
schappers niets met criminali
teit te maken.
De overheid moet de harde
kern van Antilliaanse crimine
len hard aanpakken, is een van
de aanbevelingen van de onder
zoekers van de Erasmus Univer
siteit. Het gemeentebestuur,
politie en justitie moeten ook
beter samenwerken om te voor
komen dat leden van de risico
groep afglijden naar zwaar cri
mineel gedrag.
Een belangrijke oorzaak voor
de hoge criminaliteit onder An
tilliaanse jongeren is volgens de
onderzoekers een gebrek aan
normen en waarden. Crimineel
gedrag leidt bij Antilliaanse jon
geren tot aanzien. Straffen ver
hogen de reputatie van de jon
geren. Volgens de onderzoekers
moet crimineel gedrag conse
quent gestraft worden. Als
slechts met straf gedreigd wordt
of als na verbalisering verdere
actie uitblijft, krijgen de jonge
ren bovendien het idee dat ze
met de politie en de wet kun
nen spelen.
Antilliaanse jongeren onder
scheiden zich in crimineel ge
drag negatief van andere etni
sche groepen in Nederland. Het
gaat daarbij om aantallen delic
ten maar ook om de ernst van
misdrijven. Sinds 1990 is de ge
weldscriminaliteit onder jonge
Antillianen steeds meer toege
nomen. Niet alleen jongens
maar ook Antilliaanse meisjes
en ouderen nemen een aan
zienlijk deel van de criminaliteit
voor hun rekening.
Dat stellen drie wetenschap
pers van het aan de Erasmus
Universtiteit verbonden San
ders Instituut. In opdracht van
de korpsleiding van de politie
Rotterdam-Rijnmond inventari
seerden ze de criminaliteit door
Antillianen in de regio Rijn
mond.
De onderzoekers concluderen
dat er in de Antilliaanse ge
meenschap een kleine harde
kern van doorgewinterde crimi
nelen is en een iets grotere risi
cogroep. De laatsten pendelen
heen en weer tussen wat wel en
niet geoorloofd is. Het meren-
arnhem gpd
Cel geëist voor doden collega
ving van het Geldnet-filiaal in
Duiven. De buit bedroeg 8,8
miljoen gulden. In eerste aanleg
eiste het openbaar ministerie
(OM) twaalf jaar cel plus tbs
met dwangverpleging. Het von
nis van de rechtbank pakte drie
jaar hoger uit, maar zonder tbs.
Procureur-generaal J. Denie liet
tot veler verrassing de tbs-eis
vallen. Volgens Denie zet een
langere gevangenisstraf meer
zoden aan de dijk. Het hof doet
op 8 juli uitspraak.
In hoger beroep is gisteren in
Arnhem twintig jaar cel geëist
tegen de moordenaar van een
medewerker van het geldtrans
portbedrijf Geldnet. De recht
bank had een 36-jarige Arn
hemmer in december 1996 ver
oordeeld tot een gevangenis
straf van vijftien jaar.
Op 23 september 1995 schoot
de Arnhemmer zijn 43-jarige
collega dood tijdens de bero-
den haag leo roggeveen
Binnen de paarse coalitie zijn de spanningen hoog
opgelopen over de juiste uitleg van de referendum
passage in het regeerakkoord. Nadat gisteren al 'op al
le denkbare niveaus' over de kwestie is gesproken,
zullen vandaag de fractievoorzitters van PvdA, WD en
D66 in het torentje van Kok een allerlaatste poging
doen uit de impasse te geraken.
Komen de voormannen er niet uit, dan zal D66 zich
intern beraden, aldus fractievoorzitter Wolffensperger.
De Democraten spelen de zaak hoog op, omdat het
referendum voor deze partij een zeer wezenlijk onder
deel van het regeerakkoord vormt.
De partij staat lijnrecht tegenover de WD. die alleen
het groene licht geeft aan referenda op gemeentelijk
en provinciaal niveau als ze zich beperken tot veror
deningen. Lokale volksraadplegingen over besluiten
zijn uit den boze, aldus de liberalen. Besluiten zijn bij
voorbeeld de aanleg van een nieuwe weg, een nieuw
bestemmingsplan en de toekenning van subsidies. De
sluitingstijd van cafés is een verordening.
D66 en in mindere mate de PvdA liggen al maanden
overhoop met WD-woordvoerder Te Veldhuis over
de reikwijdte van de lokale referenda. De twee kam
pen beroepen zich daarbij steevast op het regeerak
koord en zeggen dat de ander niet kan lezen. Diverse
pogingen, inclusief een wetswijziging van minister
Dijkstal (WD, binnenlandse zaken) om de zaak door
middel van een compromis vlot te trekken, zijn tot
dusver mislukt.
Voor D66 is de maat nu vol. Afgelopen zaterdag waar
schuwde lijsttrekker Borst dat het referendum voor
haar partij een zaak van groot belang is. Gisteren
voegde fractieleider Wolffensperger daaraan toe dat
zijn partij 'zich zal beraden' als de WD via een amen
dement het lokale referendum 'uitkleedt'.
„Te Veldhuis legt de passage uit het regeerakkoord
niet goed uit", stelde de Democraat. „De passage over
de referenda is gebaseerd op het rapport van de com
missie-Biesheuvel. Dat rapport geeft op gemeentelijk
niveau net zoveel mogelijkheden als op rijksniveau.
Het staat er misschien niet letterlijk in, maar daar zijn
we het in de zomer van 1994 wel over eens geworden.
Wat Te Veldhuis doet. strookt daar niet mee."
Wolffensperger wilde niet zover gaan te dreigen met
een kabinetscrisis. Ook staatssecretaris Kohnstamm
van binnenlandse zaken wenste daar niet op te specu
leren. PvdA-woordvoerder Rehwinkel zei het
'inhoudelijk helemaal eens te zijn met D66'. Op de
vraag of de sociaal-democraten de kwestie net zo
hoog zullen opspelen als die partij bleef hij het ant
woord schuldig.
Op verzoek van D66 vergadert de Kamer vanavond
over het compromisvoorstel van Dijkstal onder het
motto buigen of barsten, omdat volgens de Democra
ten 'verder uitstel geen enkele zin meer heeft'. Dijk-
stals compromis houdt in dat de Grondwet volgend
jaar (met een vereiste tweederde Kamermeerderheid)
wordt gewijzigd ten gunste van het referendum en dat
pas later (via een 'gewone' meerderheid) wordt beslist
over de exacte invulling van het bestuurlijke feno
meen.
Te Veldhuis heeft zich tot het laatste moment tegen
het voorstel van zijn partijgenoot verzet. Of Bolkestein
het vandaag in het torentje zo ver durft te laten ko
men, is een open vraag.
Een 63-jarige zweefvlieger uit Baarn is gisteravond
eefvliegveld in Lemelerveld om het leven gekomen,
onbekende oorzaak sloeg zijn vliegtuig tijdens een oe-
tegen de grond. Een achterin zittende 57-jarige in-
cteur uit Broek op Langendijk werd met nog onbekend letsel
naar een ziekenhuis in Zwolle.
FOTO GPD FRANK UIJLENBROEK
Nederlander zondag 110 jaar
nt e REVeen De oudste inwoner van Nederland, Geertje Roelinga-
uit Heerenveen, is zondag jarig. Zij wordt dan 110 jaar.
werd op 29 juni 1887 in het Friese Wijnjewoude gebo-
is twee keer getrouwd geweest. In totaal werden uit bei-
?ne huwelijken acht kinderen geboren. De zes kinderen uit haar
huwelijk zijn inmiddels allen overleden. Behalve een zoon
70 jaar heeft zij ook een dochter, Akke (68). Geertje Roelin-
Groot is vermoedelijk de oudste die ooit in Friesland heeft
In elk geval is zij de oudste Friezin van deze eeuw. Ne
telt zo'n duizend mensen van honderd jaar of ouder.
voorwaardelijk voor actieboer