Leiden Regio
'Denkers'
mei onder
ïén dak
Burcht weer echte burcht
Historicus Dröge: 'Slopershamer wel erg vaak gehanteerd'
rroen licht voor rood
and Roomburg-school
Zorgen over ontbreken toezicht
Alsnog geld voor bewoners Appelbes
'Ondernemers moeten elkaar
niet de put in gaan praten'
Verjaar cel geëist voor poging moeder te wurgen
OENSDAC 25 JUN11997
HANS JACOBS. 071 -5356414. PLV -CHEF RUDOLF K LEUN. 071-5356436
Wachtlijsten
f- De vijftig miljoen
I J voor het opschonen
van wachtlijsten zien de
ziekenhuizen als een doek
je voor het bloeden
Volkstuinen
y< -1 De Belangenvereni-
I ging Volkstuinders
Kalkpolder wil proberen
om het complex te behou
den.
Opstootjes in opvangcentrum
iden» Twee opstootjes zorgden gisteren voor onrust in het op-
angcentrum voor asielzoekers aan de Willem van der Made-
veg. Tegen de avond kregen twee 16-jarigen ruzie over een
aartspelletje. Dit conflict dreigde te escaleren toen meer bewo-
lers zich ermee gingen bemoeien. De politie heeft de twee jon-
eren meegenomen om zo de rust te laten weerkeren. Midden
n de nacht kreeg vervolgens een 25-jarige bewoner het aan de
tok met een 16-jarige medebewoner. De jongste van de twee
lad een mes getrokken en de 25-jarige bedreigd. Toen de politie
rriveerde, constateerde ze dat deze laatste een klein wondje
an zijn linkerhand had opgelopen. De 16-jarige is aangehou-
len.
lelers bromfietsen aangehouden
eiden In een woning in de Fruitbuurt zijn gistermorgen een 55-
irige Leidenaar en zijn 49-jarige vriendin aangehouden in ver-
land met heling van bromfietsen. De politie vond drie bromfiet-
en. Daarnaast werden in de woning en de auto van de man een
ruisboog en een stroomstok gevonden.
Snelheidscontrole op Leidse wegen
iden Op de Burggravenlaan, de Oegstgeesterweg, De Leidse-
ieg en de Lammenschansweg heeft de politie gisteren snel-
ïeidscontroles gehouden. Daarbij werden 906 viertuigen gecon-
oleerd. In totaal 65 automobilisten reden te hard.
wrlopig koopcontract getekend
IEN.
herman joustra
erigens is nog niet alles in
men en kruiken. De stichting
iet voor 1 september een
isidieaanvraag indienen bij
NOC'NSF, omdat de stich-
de negen ton niet zelf kan
ïoesten, liet voorzitter Hans
heijen gisteren weten tijdens
ondertekening. Alles draait
het feit of het NOC'NSF Lei-
i als zogeheten B-locatie er-
it, een locatie met een regio-*
e functie voor de sport. Op 1
ember valt daarover de be-
sing. De ondertekening van
definitieve koopcontract
it voor 2 of 3 december op
rol.
)e Stichting Denksport Lei-
werd vorig jaar december
richt met het doel tot een
iksportcentrum te komen,
verwezenlijking daarvan leek
ge tijd een luchtkasteel voor
denksporters en voor som-
;e politici. Zo was het al in
12 de bedoeling dat er een
en maarten keulemans
het knalrood wordt, is nog de
ag. Maar dat de P.C. Basis
ooi Roomburg een nieuw lo-
krijgt, aan de zijde van de
loltenstraat, daar is de ge-
enteraad het over eens. De
ironerscommissie van de
loltenstraat is tegen de uit-
iding, omdat dp nieuwbouw
koste gaat van een stuk gras
omdat het uitzicht van de
roners erdoor zou verslech-
Een onterechte klacht,
dt de gemeente. Het stukje
kan best worden opgeof-
En het nieuwe lokaal is bo-
ïdien nauwelijks te zien
leiden herman joustra
De heuvel is eindelijk weer een
echte heuvel. Zodat de Burcht
een echte burcht kan blijven en
niet stukje bij beetje wegzakt.
Burgemeester Cees Goekoop en
wethouder Jan Laurier sloten
gistermiddag officieel een lange
periode van restauratie van de
Burcht af door het Leidse mo
nument weer officieel open te
stellen.
De Burcht is al veel vaker ge
restaureerd. De laatste keer ge
beurde dat twintig jaar geleden.
Met name de muur en de toe
gangspoort werden toen onder
handen genomen. Het bleek
echter dat vooral de heuvel
moest worden aangepakt. Lang
zaam maar zeker spoelde de
heuvel weg. Omwonenden von
den regelmatig de weggespoel
de aarde in hun huis terug.
Doordat de aarde verdween,
kwamen de wortels van de mo
numentale bomen bloot te lig
gen. Ook de risico's voor het
bouwwerk zelf werden steeds
groter.
Om het wegspoelen te voor
komen, is de afgelopen tijd om
de heuvel heen een damwand
in de grond geduwd. Daarop is
weer een muur gemetseld en op
deze muur is vervolgens een
nieuw hek gezet. Bovendien is
de heuvel minder steil gemaakt.
De meeste bomen op het eeu
wenoude complex konden be
houden blijven. Slechts een en
kel exemplaar moest worden
vervangen.
Binnen de muren van de
Burcht is in de vernieuwde be
strating de plaats van de eeu
wenoude waterreservoirs voor
de visfontein zichtbaar die en
kele maanden geleden werden
blootgelegd. De toegangstrap
tot de omloop is vervangen
door een nieuwe spiltrap. Op de
omloop zelf moet nog een ba
lustrade worden aangebracht
voor de veiligheid van de bezoe
kers. Ook de nieuwe lichten, die
's avonds de Burcht moeten
verlichten, moeten nog worden
geïnstalleerd.
'Toeristen worden afgeschrikt'
Wijkvereniging Pancras-West
maakt zich ernstig zorgen
over het ontbreken van toe
zicht op de nog maar net ge
restaureerde Burcht.
De vereniging zegt in een
persbericht dat al enkele ke
ren jongeren op scooters zijn
gesignaleerd die rond en in
de Burcht crossten. Boven
dien klagen zij erover dat er
weer regelmatig jongeren
rondhangen. „Op zodanige
wijze dat toeristen worden af
geschrikt."
De wijkvereniging zegt ver
der te vrezen dat de situatie
weer net zo wordt als voor de
renovatie. Dat betekent on
der meer aantasting van de
grasmat, glasscherven door
kapotgegooide bierflesjes,
graffiti, vervuiling en agressie.
De vereniging zegt enkele
maanden geleden in overleg
met wethouder Laurier aan
dacht te hebben gevraagd
voor het regelen van toezicht
en het opstellen van een be
heersplan. Dat daar tot nu
toe geen sprake van is, baart
Pancras-West zorgen.
Begin juli gaat wethouder
Laurier echter met de omwo
nenden om de tafel zitten om
een beheersplan op te stellen.
Voorlopig houden medewer
kers van milieu en beheer
een oogje in het zeil. 's
Avonds na elf uur, de slui
tingstijd van de Burcht, doet
een bewakingsbedrijf dat.
nksporters uit de Leidse regio denken binnenkort on-
r hetzelfde dak. De gemeente Leiden en het bestuur
n de Stichting Denksportcentrum tekenden gister-
ond een voorlopig koopcontract van het pand waar
n centrum voor denksporters moet komen: Robijn-
aat 4, de voormalige bibliotheek. Voor het gebouw, dat
Det huisvesting gaan bieden aan Leidse dam-, bridge-,
en schaakverenigingen, betaalt de stichting 900.000
Iden.
zo'n centrum zou komen. De
gemeente had destijds een kan
tine op het oog op sportpark De
Vliet. Dat gebouwtje kwam vrij
door het vertrek van Leiden
Road Runners. Leiden wilde het
kopen en vervolgens verhuren
aan de denksporters. Die zou
den het zelf moeten exploiteren.
Uiteindelijk ging het centrum
toen niet door omdat zich on
voldoende verenigingen meld
den die geïnteresseerd waren in
het huren van de kantine.
Hans de Goede blies de plan
nen bij zijn aantreden als sport
wethouder weer nieuw leven in.
Hij was gisteravond ook aanwe
zig bij de ondertekening, die
voorafging aan een vergadering
van de raadscommissie milieu,
sport en welzijn. Van zijn Opvol
ger, Alexander Pechtold, mocht
hij even op de voorzitterstoel
plaatsnemen. En de feestelijke
fles wijn die de stichting had
meegenomen was ook voor
hem.
leiden hans versluis
Verscheidene bewoners van de huizen rond de
Burcht betalen nog altijd een obscure belasting
aan de gemeente. Het is weliswaar niet veel, zo'n
drie gulden per vijf jaar. maar toch vroegen zowel
de gemeente als de betalers zich af waarvoor het
was. Niemand die het wist, totdat de bouwhisto-
ricus Jan Dröge op onderzoek uitging. De eigena
ren van de panden bleken in 1653 een put in de
kunstmatig opgeworpen heuvel van de Burcht
gegraven te hebben, waarvoor ruim vier eeuwen
later nog steeds betaald moet worden. Eens in de
vijf jaar krijgen de bewoners een accept-girokaart
in de bus.
De bezoekers van sociëteit De Burcht konden
zich gisteravond over nog meer van dat soort fei
tjes verbazen, want de bouwhistoricus zelf was
aanwezig en hield een lezing over 'Bouwen en
wonen in Pancras-West door de eeuwen heen'.
Dröge was uitgenodigd door de Wijkvereniging
Pancras-West, die deze week haar jubileum viert,
en de Vereniging Oud Leiden.
Met het woord 'eeuwen' bleken vooral de zes
tiende en zeventiende eeuw bedoeld te zijn, de
tijd waarin de stad Leiden tot bloei kwam. De
middeleeuwse houten huizen maakten in rap
tempo plaats voor stenen panden. De stad breid
de zich in een betrekkelijk korte periode geweldig
uit en kreeg zijn huidige vorm. Huidige vorm?
Dröge liet zich bij verschillende prenten ontvallen
dat „deze dia nog van vóór de restauratie stamde,
toen het nog mooi was." Want bij het restaureren
bleek het gereedschap nogal eens wat al te voort
varend gebruikt te zijn, vooral in de vorige eeuw.
Zo is van de Burcht nog maar één van de 20 ste
nen authentiek twaalfde-eeuws en zou geen en
kele nog op de oorspronkelijke plaats liggen.
Maar ook de laatste decennia en zelfs nu nog
maakt men ernstige fouten. Reden dat de ge
meente steeds vaker de deskundigheid van de
bouwhistoricus inroept om de historische waarde
van bepaalde panden of delen daarvan vast te
stellen. Na het iets te lange verhaal van Dröge
verlieten de meeste bezoekers toch tevreden het
pand aan de voet van de Bufcht. Zij bekeken de
omgeving daar ongetwijfeld met andere ogen,
want hoe meer je weet, hoe meer je ziet.
vanuit de huizen.
De bewoners verrasten de
commissie voor ruimtelijke or
dening gisteravond echter met
een nieuw idee. „Als nieuw
bouw in de lengterichting van
de school dan toch onvermijde
lijk is, laat het pand dan in ieder
geval niet dezelfde felrode kleur
krijgen als de muur waar we op
uitkijken", luidde het verzoek
van de bewoners aan de ge
meente.
Wethouder T. van Rij was niet
ongevoelig voor dat idee. „Of
het er fraaier op wordt, weet ik
niet. Maar ik wil het best even
met'de architect opnemen."
leiden maarten keulemans
Zes bewoners van de Appelbes
in de Leidse Merenwijk krijgen
20.000 gulden schadevergoe
ding. Daarmee wikkelt de ge
meente een oud geschil af: de
bewoners protesteren al sinds
1991 tegen het flatgebouw aan
de Veenbes, recht tegenover
hun huizen. Dat gebouw ver
pest het uitzicht, vermindert
de privacy en zou daarom de
waarde van hun woningen
omlaag brengen.
De bewoners haalden bak
zeil bij de gemeentelijke com
missie voor de beroep- en be
zwaarschriften en bij de Raad
van State, maar werden uitein
delijk door de Schadebeoorde-
lingscommissie in het gelijk
gesteld. Hoewel in het bestem
mingsplan staat dat er tegen
over de huizen 'onbeperkt' kon
worden gebouwd, oordeelde
de commissie dat dat woordje
'onbeperkt' op bijgebouwtjes
zoals telefooncellen en trans
formatorhuisjes sloeg, en zeker
niet op een flatgebouw.
Hoewel wethouder T. van Rij
(ruimtelijke ordening) al in
1992 liet weten dat de bewo
ners het geld zouden krijgen, is
de kwestie vijf jaar in de kast
blijven liggen. „Het is nu tijd
om de zaak eindelijk eens af te
ronden", zegt Van Rij.
Wethouder Kruijt over Beestenmarkt:
leiden rudolf kleun
haag/leiden
bureau cerberus
was niet de bedoeling haar
eder te wurgen, zei de 31-ja-
Noordwijkse gisteren voor
Haagse rechtbank. „Ik wilde
en met haar praten", aldus
verdachte, die al langer te
npen heeft met ernstige psy-
sche problemen. Voor de
htbank moest ze zich verant-
orden voor de poging tot
ord op 9 december van het
afgelopen jaar in een Leidse de
pendance van psychiatrische
inrichting Endegeest, waar haar
moeder wordt verpleegd. Daar
naast wordt de Noordwijkse er
van beschuldigd in de week tus
sen 5 en 13 maart nieuwe po
gingen gedaan te hebben om
haar moeder van het leven te
.beroven. De vrouw werd enkele
keren met een steen en een
wielsleutel op het terrein van de
inrichting aangehouden.
Voor officier van van justitie,
M. Horstman, was poging tot
moord op de moeder bewezen.
Om de veiligheid van de moe
der te garanderen, eiste ze een
celstraf van vier jaar. „Ik heb de
vrouw in de cel opgezocht en ze
vertelde dat ze haar moeder wil
de vermoorden en dat zij het
opnieuw zal proberen. Vervol
gens is ze van plan een tuinder
om het leven brengen, die haar
ooit heeft verkracht".
De poging om de moeder te
vermoorden mislukte omdat
een kamergenote een verpleeg
kundige alarmeerde. Deze trok
de vrouw van de moeder af en
haalde hulp. Een dag later deed
de dochter met behulp van pil
len een zelfmoordpoging waar
door zij lange tijd in coma raak
te. Toen ze herstelde, deed ze in
maart nieuwe pogingen om tot
haar moeder door te dringen.
Psychologische rapporten ge
ven geen positief beeld van de
Noordwijkse. Zij zou een 'hoog
agressieniveau' hebben, dat
geen grenzen kent. Door haar
persoonlijkheidsstoornis zou de
vrouw het beeld van haar moe
der niet kunnen relativeren. De
psychiater sluit niet uit dat de
vrouw opnieuw probeert haar
moeder te vermoorden en stelt
behandeling in een psychia
trisch centrum voor. De vrouw
zelf wil dagbehandeling. „Ik heb
hulp nodig en ik hoop dat ik die
krijg", aldus de vrouw.
Uitspraak over twee weken.
„Natuurlijk zijn er signalen dat
het niet goed gaat met de mid
denstand rond de Beesten-
markt. Maar daarvoor zijn meer
redenen aan te wijzen dan het
feit dat de auto's niet meer voor
de deur komen. Waar onderne
mers voor moeten uitkijken, is
dat ze zichzelf niet de put in
gaan praten. Als je alsmaar
roept dat het slecht gaat, komt
dat op een gegeven moment
ook uit." Dat zegt wethouder
Huib Kruijt in reactie op de be
richten over een mogelijke leeg
loop van zaken rond de Bees
tenmarkt.
Omzet
Als eerste vertrekt daar binnen
kort het filiaal van de Ameri
kaanse restaurantketen Pizza
Hut. Die zou het afgelopen jaar
de omzet hebben zien kelderen,
na drie goede jaren. Verschil
lende andere zaken onderne
mers zouden overwegen te ver
trekken of hun zaak zelfs al te
koop hebben gezet. Ook zij zijn
ervan overtuigd dat hun omzet
sinds de herinrichting van het
plein is gekelderd.
Snackbars
Wethouder Kruijt: „Dat kan zo
zijn, maar dat is moeilijk toe te
schrijven aan de herinrichting
van het plein. Snackbars zijn
bijvoorbeeld in problemen ge
raakt door de beperking van het
aantal gokkasten, andere eetge
woonten van mensen en het feit
dat winkels langer open zijn.
Voor andere zaken geldt dat er
concurrentie rond het station is
gekomen. Zo zijn er tal van re
denen voor omzetdaling."
Kruijt voegt daaraan toe dat
de gemeente erkent dat zaken
aan de Beestenmarkt het moei
lijk hebben. „Daarom hebben
we ook geld beschikbaar gesteld
voor activiteiten op het plein.
We hebben daar goede ver
wachtingen van. Verder moeten
ondernemers hun zelfvertrou
wen houden. Ik heb net overleg
gehad met de eigenaar van res
taurant Oudt Leyden. Die wil op
het plein een kiosk bouwen en
een terras beginnen. Dat ziet er
heel goed uit. Zij geloven er wel
in."
Contract
Eigenaar Jaap van der Kooy van
de snackbarketen Hendo ont
kent overigens dat de vestiging
aan de Steenstraat gedoemd is
te verdwijnen, zoals exploitant
B. Boers eerder verklaarde.
Boers heeft als zelfstandige een
contract met Hendo om de
snackbar te exploiteren en be
klaagde zich over zijn teruglo
pende omzetten, volgens hem
reden om de zaak van de hand
te doen. Van der Kooy: „Als
Boers er geen heil meer in ziet.
zoek ik wel een nieuwe uitbater.
Ik wil er in ieder geval hoe dan
ook niet weg."
