Tekst Euro-verdrag afgezwakt u Voorhoeve: 'Uitbreiding NAVO kost niet zoveel' Buitenland Leger Israël in actie tegen Palestijnen Schietpartij tijdens toespraak president Nog meer foto's uit Somalië Turkse leger dreigt in te grijpen IDAG 13 JUNI 1997 fery Robinson wordt VN-commissaris m vork VN-secretaris-generaal Kofi Annan heeft de Ierse pre- jent Mary Robinson benoemd tot Hoge Commissaris voor de )(j cnsenrechten. Annan wil dat Robinson al in september met aar werkzaamheden begint. Haar ambtstermijn als president in de Ierse Republiek loopt pas in december af. Robinson gold sde belangrijkste kandidaat voor de post, maar landen uit de erde Wereld verzenen zich omdat zij uit Europa afkomstig is. £1 anan heeft laten weten op korte termijn een adjunct te benoe- tre< ien die uit de Derde Wereld komt. "n VHO: dik-zijn is wereldepidemie '10 jjÈVEDe Wereldgezondheidsorganisatie WHO beschouwt ^er vaarlijvigheid als een wereldepidemie. „Een toenemende epi- ,SP emie van zwaarlijvigheid treedt op in veel landen. Corpulentie jdt tot ziektes die miljoenen in gevaar brengen", aldus de fHO na een conferentie van deskundigen op het gebied van iabetes, kanker en hartziekten. Volgens de WHO is in sommige nden meer dan de helft van de volwassen bevolking te dik. De ektes die worden veroorzaakt door overgewicht, brengen de 'zondheidszorg in landen in problemen, aldus de WHO. ferine Portugal beschiet Spaanse vissers Een patrouilleboot van de Portugese marine heeft gis- jn voor de Zuid-Portugese kust drie waarschuwingsschoten 0SI1 lost over de boeg van een Spaanse vissersboot. Drie Spaanse ssersboten werden ontdekt, terwijl ze in Portugese wateren in het vissen waren. Eén kapitein liet een Portugese marineof- :ier aan boord komen, maar de twee anderen gingen er van- Doren werden achtervolgd door de Portugese marine. Toen in Spanjaard een marineschip wilde rammen, zagen de Portu- e izen zich genoodzaakt waarschuwingsschoten te lossen. )uits filiaal Indonesische vliegtuigbouwer SI» Het Indonesische vliegtuigfabriek IPTN heeft plan- om zich in Duitsland te vestigen en heeft het oog laten val- eei nop de voormalige Canadese luchtmachtbasis Lahr in Baden- l311 fuerttemberg. De Indonesische minister voor technologie en TN-president Jusuf Habiebie ondertekende gisteren samen iel de minister-president van de deelstaat Erwin Teufel een irtoe strekkende intentieverklaring. Voorts werden overeen- nsten gesloten voor de aankoop van grond en de huur van itoren, hangars en expositieloodsen. Chirurg steelt nier tijdens operatie lno» Een chirurg uit de Egyptische stad Tanta heeft tijdens *,T in operatie bij een vrouw een nier weggehaald zonder dat hij lan oor toestemming had. De 48-jarige Afaf Mohammed Abu liet zich opereren aan een niersteen. Na de operatie elde de vrouw een scherpe pijn en na onderzoek bleek de nier eggehaald. De laatste tijd is in Egypte opschudding ontstaan rer de illegale handel in nieren. Arme Egyptenaren verkopen in nieren aan rijke patiënten, vooral in de Golfstaten. Onlangs eek een ziekenhuis in Caïro hierin gespecialiseerd te zijn. dë 'ol Pot vermoordt minister van defensie mp nh» De voormalige leider van de Rode Khmer in Cam- lie >dja, Pol Pot, heeft dinsdag zijn minister van defensie Son Sen i elf familieleden vermoord. Dat zei de Cambodjaanse co-pre- lier prins Norodom Ranariddh vandaag. Volgens de prins heeft Dt de officiële leider van de Rode Khmer. KhieuSamphan, ont- ierd. Pol Pot is volgens Ranaridhh zelf ernstig ziek en niet meer 's staat te lopen. De jarenlang doodgewaande Pot leidde tussen 175 en 1979 het barbaarse communistische regime in Cam- ;ja, dat twee miljoen mensen het leven kostte. jeta krijgt mega-zonne-energiecentrale hene De Griekse regering heeft gisteren besloten tot de bouw in's werelds grootste zonne-energiecentrale. De installatie imt op het eiland Kreta en moet in 2003 klaar zijn. De centrale ordt vijftien keer zo groot als de tot nu toe grootste in de we id, die in Italië staat. Ze zal 50 megawatt produceren en in de niergiebehoefte voorzien van 100.000 mensen, een achtste van tt totaal aantal inwoners van Kreta. )ok pekinees stamt af van de wolf «hincton Alle honden hebben de wolf als gemeenschappelij- voorvader, zelfs de poedel en de pekinees. Dat hebben Ame- aanse en Zweedse onderzoekers vastgesteld. Driekwart van Ie huidige honden stamt af van één wolvenfamilie, die waar- hijnlijk uitgestorven is. Brits onderzoek heeft aangetoond dat it middel van de hond voor alle kwaaltjes likken werkt ndat uit hondenspuug en huid stikstofmonoxide ontstaat, een )f waarvan bekend is dat die een geneeskrachtige werking eeft. fN sturen waarnemers naar Liberia nève» De Verenigde Naties gaan waarnemersnaar Liberia stu- n voor toezicht op de algemene verkiezingen van 19 juli. In ze-' n jaar burgeroorlog in Liberia zijn honderdduizenden mensen vlucht naar buurlanden. Sinds bekend was dat er algemene rkiezingen georganiseerd worden, zijn zo'n 30.000 mensen te- ggekeerd. Troepen van de West-Afrikaanse vredesmacht Eco- og begeleiden de verkiezingen. oor waarden VS vallen slecht bij VN w vork Secretaris-generaal Kofi Annan van de Verenigde Na- s vindt het onacceptabel dat de Verenigde Staten voorwaar- n stellen bij het voldoen van hun schuld aan de VN. De VS nnen geen voorwaarden opleggen aan de 184 andere VN-le- in, aldus Annan gisteren. Een Amerikaanse senaatscommissie emde gisteren voor een wet die bepaalt dat de VS zo'n 1,6 mil- d gulden van de 2,5 miljard achterstallige contributie bij de irenigde Naties betaalt. Maar de senatoren eisen dat de VN be- linigt op uitgaven en personeelskosten en dat Washington in toekomst minder contributie gaat betalen. AFP Agence France Presse OPA Deutsche Pre Voorzitter Nederland doet water bij de wijn om Europese overeenstemming te bereiken De Nederlandse regering probeert volgende week in Am sterdam met een flink'afgezwakt ontwerpverdrag een ak koord te bereiken over hervormingen in de Europese Unie. In de Nederlandse voorstellen is op het punt van het justitiebeleid, de werkgelegenheidspolitiek, defensie beleid en de hervorming van de Europese instellingen water bij de wijn gedaan, om te voorkomen dat de staats hoofden en regeringsleiders het niet eens kunnen wor den. nu", zei hij. Het heeft de Nederlandse on derhandelaars veel moeite ge kost om teksten te produceren die zowel de Britse regering- Blair als de Franse regering-Jos- pin over de brug kunnen trek ken. Als EU-voorzitter heeft ons land vooral concessies moeten doen in haar voorstellen voor het justitiebeleid. Van het voor nemen om een werkelijk Euro- BRUSSEL-DEN HAAG PAUL KOOPMAN en MAURICE WILBRINK Hoewel er nog veel meningsver schillen zijn, toonde premier Kok zich gisteren in de Tweede Kamer hoopvol dat er op 17 juli 's avonds laat een akkoord uit de bus rolt. „Ik kan me niet voorstellen dat we over een paar maanden over meer wijs heid en cohesie beschikken dan pees visum-, asiel- en migratie beleid van de grond te tillen, met meerderheidsbesluitvor ming in de ministerraad en een belangrijke rol voor het Euro pees parlement en de Commis sie, is weinig terecht gekomen. Het asiel-, visum- en migra tiebeleid blijft de komende vijf jaar nog vooral een zaak van de hoofdsteden en wat daarna ge beurt is nog een open vraag. Lidstaten houden hun vetorecht en Groot-Brittannië en Ierland krijgen als eilanden een uitzon deringspositie, waardoor ze vol ledige controle over hun eigen grenzen behouden. Een ingrijpende hervorming van het bestuur van de EU blijft ook uit. Nederland stelt voor om een jaar voordat de eerste Oosteuropese landen toetreden tot de EU een nieuwe ronde van onderhandelingen te beginnen over de toekomstige rol en om vang van de Europese Commis sie. In Amsterdam moet dat al vast worden worden afgespro ken. De vijf grote EU-landen moe ten te zijner tijd in ieder geval afzien van hun tweede Euro- Commissaris. Minister Van Mierlo van bui tenlandse zaken wees erop dat ze daarvoor worden gecompen seerd met meer stemmen in de Europese ministerraden. Neder land, als 'middelgroot' land, gaat er in de voorstellen ook iets op vooruit, omdat bij een nieu we verdeling van de stemmen meer rekening moet worden ge houden met de bevolkingsaan tallen. Van Mierlo zei gisteren dat de EU-lidstaten zich 'grosso modo' in het Nederlandse voor stel kunnen vinden. „We zijn op dit punt nu verder gekomen dan ik ooit had gedacht." Na de socialistische verkie zingsoverwinningen in Groot- Brittannië en Frankrijk zijn de ontwerp-teksten over het soci aal- en werkgelegenheidsbeleid in een nieuw verfje gezet. Maar onder meer door felle Duitse weerstand, blijven de nieuwe taken van Brussel op dit terrein beperkt. In het verdrag wil Ne derland de doelstelling opne men dat de EU streeft naar een hoog niveau van werkgelegen heid. De EU-lidstaten zouden hun beleid op dit punt moeten afstemmen en de resultaten jaarlijks melden. De Europese Commissie krijgt 'coördineren de' bevoegdheden en mag ook proefprojecten lanceren. 'D Geassocieerde Pers Diensten RTR Reuters Sassou Nguesso bedreigt Fransen in Brazzaville BRAZZAVILLE AFP-AP Milities van oud-president Sas sou Nguesso van Congo dreigen het vuur te openen op Franse vliegtuigen op de luchthaven van Brazzaville. Ze zien daarvan af, als de Franse militairen ver hinderen dat president Lissou- ba via de luchthaven munitie en militairen aanvoert. Dat heeft de oud-president gisteren ge zegd. Hij uitte het dreigement tijdens een gesprek met een Franse hoge officier in de Con golese hoofdstad. In Brazzaville zijn gisteren de gevechten weer opgelaaid nadat de strijdende partijen een dag eerder een staakt-het-vuren hadden aange kondigd. Franse commando troepen gingen naarstig voort met het in veiligheid brengen en evacueren van in het nauw gedreven buitenlanders. Verkiezingscampagne in Albanië TIRANA HANS GERTSEN khan younisTwee Palestijnen van de Gaza- strook zijn gisteren in Kahn Younis gewond geraakt, toen Israëlische soldaten het vuur op hen openden. Een 70-jarige Palestijn overleed na de confrontatie aan een hartaanval. In een ander deel van de Gazastrook verwondde een jonge kolonist twee Palestijnen, toen hij in het wilde weg begon te schieten. Het Israëlische leger kwam in actie, nadat honderden Palestij nen een hek hadden verwoest om een stuk grond terug te pakken dat vorige maand door joodse kolonisten was geconfisceerd. Op de foto twee Palestijnen die de weg voor een Is raëlische tank blokkeren. foto epa De chaos rond de Albanese par lementsverkiezingen van 29 ju ni neemt met de dag toe. In het stadje Elbasan raakten gisteren dertien mensen gewond toen een verkiezingsbijeenkomst van president Sali Berisha ontaard de in een wilde schietpartij tus sen lijfwachten van Berisha en met machinegeweren bewa pende inwoners van het stadje. De president bleef ongedeerd. Volgens ooggetuigen begon de schietpartij nadat inwoners van Elbasan uit woede over de arrestatie van een jonge rel schopper door lijfwachten van Berisha in de lucht gingen schieten en stenen naar een au to met lijfwachten gooiden. En kele lijfwachten schoten daarop in de menigte. Volgens het plaatselijke ziekenhuis raakten zeven mensen, waaronder drie veiligheidsmensen, gewond tij dens de schotenwisseling. Even later raakten zes lijfwachten van de president gewond bij een vuurgevecht met inwoners van Elbasan op straat. Bij tal van incidenten elders in Albanië kwamen het afgelo pen etmaal minstens vijftien mensen om het leven. Gisteren vermoorden bandieten in het zuiden van het land vijf mensen tijdens een roofoverval in de buurt van de stad Gjirokaster. Het Griekse consulaat in die stad is tot nader order gesloten na een beschieting. Met het naderen van de ver kiezingsdatum lijkt het geweld in het politiek verscheurde land opnieuw toe te nemen. De zes duizend man sterke internatio nale troepenmacht die in Alba nië gestationeerd is, lijkt niet in staat de rust in het land te ga randeren en raakt steeds vaker zelf betrokken bij incidenten. Het geweld richt zich ook tegen prominente Albanezen. De af gelopen dagen werden maar liefst drie aanslagen gepleegd op het gevolg van troonpreten dent Leka Zogu, die campagne voert voor de herinvoering van de monarchie. Of de verkiezingen doorgaan is overigens nog maar de vraag. Afgezien van alle geweld blijkt in 115 kiesdistricten nog niets aan voorbereidingen te zijn ge daan. De Organisatie voor Vei ligheid en Samenwerking in Eu ropa (OVSE) die de verkiezingen in Albanië mede organiseert, gaat wel uit van de 29ste, maar binnen de OVSE neemt de kri tiek toe. De Engelsman Brian Pridham trok zich onlangs terug als coördinator van het OVSE- verkiezingsbureau in Albanië. Gisteren stelde hij in Londen dat het organiseren van verkie zingen in Albanië op dit mo ment op grond van 'morele en professionele standaarden' niet mogelijk acht en dat hij de stel lige indruk heeft dat de OVSE de verkiezingen op voorhand goed wil keuren. VS willen alleen Polen, Hongarije en Tsjechië toelaten Italiaanse soldaten mishandelden burgers tijdens vredesmissie BRUSSEL ALY KNOL CORRESPONDENT Minister Voorhoeve van defen sie vindt dat de kosten van een NAVO-uitbreiding met drie lan den 'erg meevallen'. Volgens een studie, die gisteren aan de NAVO-ministers van defensie in Brussel werd voorgelegd, ko men de kosten die de zestien NAVO-landen samen moeten dragen neer op 1,5 miljard dol lar, uitgesmeerd over tien jaar. Volgens de normale verdeel sleutel moet Nederland daaraan 69 miljoen dollar bijdragen, 4,58 procent van het geheel. Dat komt gedurende tien jaar neer onnis Tadic (juli bekend Joegoslavië-T ribunaal akt op 14 juli bekend welke af de Bosnische Serviër Dus- Tadic krijgt opgelegd. Dit 'ft het VN-hof in Den Haag eren meegedeeld. Aan het 8aan hoorzittingen ter Lj| ifbepalingvooraf. adic is op 7 mei schuldig be iden aan misdaden tegen de nselijklieid, gepleegd in 1992 fti ens de Bosnische burgeroor- Tegen deze schuldigverkla- heeft zowel de aanklager Ve de verdediging hoger beroep - 'tekend. Wanneer het ho- eroep moeten worden be- iti' 'deld is onduidelijk omdat niet is geregeld in de Regels Procedure en Bewijsvoering het tribunaal. 'e Bosnische Serviër Dragan I Kic, die in het proces tegen d Ie een valse getuigenis afleg- is gisteren teruggestuurd iai) v Bosnië. Opacic moet in 'nië een gevangenisstraf uit en wegens oorlogsmisdaden. 'Ze heeft alles verzonnen' 'Ik ben door hem en zijn op zo'n dertien miljoen gulden per jaar. „Dat is niet om van te schrikken", aldus Voorhoeve. De hele Nederlandse defensie begroting bedraagt dertien mil jard. Of het bij dit bedrag blijft, is overigens nog onzeker. Bij de NAVO-studie is men uitgegaan van een uitbreiding met één groot land (Polen) en twee klei nere (Tsjechië en Hongarije). Als ook Roemenië en Slovenië in de eerste uitbreidingsgolf worden meegenomen, kunnen de kosten hoger uitvallen. Volgens enkele Amerikaanse studies kost de uitbreiding veel meer. Daarbij is volgens Voor- Regeringsleger en Unita zwaar in gevecht in Angola LUANDA Rtr In Angola zijn zware gevechten aan de gang tussen het rege ringsleger en eenheden van de vroegere rebellenbeweging Uni ta. De gevechten brengen vol gens diplomaten en militairen het broze vredesproces in het Afrikaanse land in gevaar. Door het regeringsoffensief zijn aanhangers van Unita om gekomen en hebben duizenden mensen hun huizen moeten verlaten, zo heeft de Unita gis teren gezegd. Volgens Unita-woordvoerders is het offensief een 'duidelijke en ernstige schending' yan het vredesakkoord dat in 1994 door bemiddeling van de VN tot stand kwam. Door het akkoord kwam een einde aan de twintig jaar durende burgeroorlog tus sen de Unita en de regerings partij MPLA, die de nieuw ge vormde eenheidsregering do mineert. hoeve echter uitgegaan van de vooronderstelling dat de nieuwe lidstaten in snel tempo hun hele leger zullen moderniseren en daar is volgens Voorhoeve hele maal geen behoefte aan. De NAVO-landen bepalen op 8 en 9 juli in Madrid welke lan den in de eerste ronde mogen toetreden. De VS willen alleen de genoemde drie landen toela ten. Met name Duitsland en Frankrijk willen ook Roemenië en Slovenië opnemen. Een der de groep NAVO-landen, waar onder Nederland, heeft nog geen keuze gemaakt. ROME EELCO VAN DER UNPEN CORRESPONDENT Het Italiaanse weekblad Panorama publiceert vandaag opnieuw foto's waarop Italiaanse solda ten te zien zijn die Somalische burgers martelen. De wreedheden vonden plaats in 1993, toen Italië in Somalië deel uitmaakte van de VN-vredes macht Restore Hope. Amnesty International heeft geëist dat een onafhankelijk onderzoek wordt in gesteld en de zaak niet, zoals nu gebeurt, alleen gevolgd wordt door militaire rechters. De nieuwe foto's tonen vooral sexueel geweld tegen vrouwen. Op een ervan wordt een meisje aan haar benen opgehangen aan een pantser voertuig en vervolgens verkracht met de loop van een vlammenwerper. Een groep militairen kijkt duidelijk geamuseerd toe en moedigt de ver krachters aan. De maker van de foto's is een militair die ano niem wil blijven. „Ik ben te bang en ik schaam met te diep", aldus de man. In het interview ver telt 'Stefano' dat de militairen niet meer zichzelf waren. „We stapten over van een geciviliseerde maatschappij naar een jungle, en dat was voor velen opwindend. Ook voor de officieren, die zich ook altijd graag vermaakten met de Somaliërs". aldus de soldaat. Een tweede militair, een 23-jari- ge Siciliaan, bevestigt de woorden van Stefano. Hij voegt eraan toe dat de Italiaanse patrouilles 'voor de lol op Somaliërs schoten'. Ook werden de armen en benen gebroken van gevangenen. Volgens hem zouden enkele Somaliërs bij de martelingen om het leven gekomen zijn. De soldaten ontkennen dat de foto's in scène zijn gezet. Dit beweert de advocaat van één van de militairen die, zoals vorige week op een foto te zien was, de geslachtsdelen van een Somaliër on der stroom zette. De Italiaanse minister van Defensie, Beniamino Andreatta, kondigde gisteren een onderzoek aan. Eerder werden zestien Belgische militairen be schuldigd in 1993 kinderen te hebben gemarteld, zonder dat dit overigens heeft geleid tot noe menswaardige straffen. Ook Canadezen en Ame rikanen zouden betrokken zijn geweest bij mar telpraktijken in Somalië. ISTANBUL. GPD-AFP Het Turkse leger heeft de wet telijke plicht om gewapend in te grijpen als het seculiere en democratische karakter van de republiek in gevaar komt. Dat zei de Generale Staf deze week tijdens een briefing voor de Turkse pers over het gevaar van politieke islam. Deze verklaring is niet alleen de tot nu toe duidelijkste op roep aan de regering van de is- lamistische Necmettin Er bakan om op te stappen, maar betekent ook dat het leger niet tevreden zal zijn met een vol gend kabinet dat slechts half slachtige maatregelen neemt. Die moeten niet alleen het fundamentalisme aanpakken, maar ook de hoge inflatie en corruptie, die zoveel mensen ertoe bewogen hebben op Er- bakans Welvaartspartij te stemmen. Het mag tegenstrijdig klin ken, de wapens inzetten om de democratie te redden, maar het Turkse leger ziet zichzelf als enige oprechte beschermer van het erfgoed van Atatürk, de oprichter van de republiek. „Sinds we in 1950 overscha kelden op het meerpartijen- stelsel, hebben politici gepro- beérd Atatürks hervormingen te ondermijnen", aldus gene raal Fevzi Turkeri tot zijn ge hoor. Woorden die precies de mentaliteit weerspiegelen die drie keer eerder tot een staats greep leidde. Na de laatste, in 1980, hebben de generaals de grondwet opgesteld, die hun inderdaad de verplichting geeft in te grijpen wanneer noodzakelijk. De burgerrege ringen van de afgelopen veer tien jaar hebben nooit de moeite genomen die te veran deren. Hoewel de generaals geen namen noemden, werden op grote beeldschermen films vertoond van diverse leden van de Welvaartpartij, onder wie premier Erbakan, soms zinspelend op, soms openlijk oproepend tot de omverwer ping van het regime. „Vanaf juni 1996 (toen de huidige re gering aantrad, red.) is de drei ging van de radicale islam, die erop gericht is de seculiere re publiek te vernietigen en ge steund wordt door sommige islamitische staten, schrikba rend toegenomen. De landen Iran, Saoedi-Arabië, Libië en Soedan werden hierbij ge noemd. Erbakan en zijn vice-pre- mier Tansu (giller zijn het gis teravond eens geworden over de overdracht van het pre mierschap. Erbakan ging na een ultimatum van (giller over stag en draagt zijn bevoegdhe den volgende week dinsdag over aan de conservatieve lei der van de Partij van het Juiste Pad (DYP). Het akkoord werd bereikt tijdens een gesprek tussen de top van (fillers conservatieve Partij van het luiste Pad en Er- bakans Welvaartspartij. Er bakan biedt dinsdag zijn ont slag aan aan president Demi- rel, waarna giller zijn taken overneemt. Extra troepen naar Bosnië BRUSSEL ALY KNOL CORRESPONDENT Nederland wil een bijdrage le veren aan de versterking van de SFOR-macht in Bosnië, die in augustus en september tijdelijk nodig is om ervoor te zorgen dat de gemeenteraadsverkiezin gen goed verlopen. Het gaat in totaal om 240 tot 270 militairen. Ze worden voor een week of zes uitgestuurd. Dat aanbod heeft minister Voorhoeve van defensie giste ren gedaan tijdens de halfjaar lijkse bijeenkomst met zijn NAVO-coilega's in Brussel. Voor de gemeenteraadsverkiezingen in Bosnië, 13 en 14 september, is om vijf bataljons extra ge vraagd. De minister wil een versterkte infanteriecompagnie van het Korps Mariniers sturen, een ex- plosievenopruimingsteam van de Koninklijke Luchtmacht, twee eenheden van het Korps Commando Troepen en drie helikopters. i

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1997 | | pagina 7