Leiden
Regio
School vecht jaren voor veilig kruispunt
'Als je aan het
infuus gaat ben
je nog niet dood'
Nieuwe ziektewet probleem voor ex-kankerpatiënten
proces wegens
Vernietigen van
ossiers balpenzaak
Eerbetoon aan scholier
Jniversiteit treedt
tegen kinderporno
JTERDAG 7 JUN11997
i. hans jacobs. 071 -5356414. plv -chef rudolf kleun. 071-5356436
en openbaar ministerie'.
Een strafzaak tegen het drie
tal zou wel kunnen, erkent St-
ordio. Artikel 361 van het wet-
bouw van Strafrecht zou daar
misschien mogelijkheden voor
bieden. Daarin staat dat het
opzettelijk verduisteren, het
vernietigen of het doen ver
dwijnen van bewijsmateriaal
door ambtenaren bestraft kan
worden met een celstraf van
maximaal viereneenhalf jaar of
een boete van ten hoogste
honderdduizend gulden.
„Maai" ik waag mij af of dat ar
tikel in dit geval van toepas
sing is", zegt de woordvoer
ster. „Dat is toch een kwestie
van een hogere juridische
blik."
Leidenaar JLJ. Terwiel,
wiens zoon heel lang werd
verdacht in de balpenzaak, is
ontdaan door het feit dat justi
tie afziet van vervolging. „Ik
vind het ongehoord dat de uit
komst van het onderzoek van
de rijksrecherche niet wordt
afgewacht. Net als bij de dos
siers die vernietigd zijn, mag
de rechter er ook hier kenne
lijk niet aan te pas komen. Dat
hangt vast en zeker samen
met de ernst vén wat men ver
borgen wil houden
Terwiel ziet echter niet wat
hij aan de gang van zaken zou
kunnen doen. „Weinig, denk
ik. Misschien kan de rechterlij
ke macht er zelf iets tegen
doen. Dat ligt meer op hun
weg."
tih HfóM5KKir
„.N.öoirH
■en Aan de Burggraven laan hebben scholieren van het Bonaven-
icollege ter nagedachtenis aan de woensdag bij een verkeerson-
xpiHuk omgekomen 15-jarige ZoeterwoudenaarTim Heemskerk een
)rd en bloemen geplaatst. Zijn klasgenoten zijn vandaag ook bij de
°^s»rdenkingsdienst. De schoolband waarin de Zoeterwoudenaar
gvjmg, treedt ook op, mede op verzoek van Tim's ouders.
FOTO HENK BOUWMAN
Beiö klachten over internet
|en annet van aarsen
het instituut voor telecom-
jnicatie en computerdienst-
nu j ening van de Leidse Rijks-
rersiteit, heeft deze week zo-
lamde nieuwsgroepen van
universitaire computernet-
k verwijderd waarop lander
ig no was aangetroffen. Boven-
zet CRI een meldpunt op
klachten over ongerecht-
en op het netwerk. Gebrui-
van de CRI-diensten had-
zich gestoord aan foto's in
».m( jchillende nieuwsgroepen.
22,1'e nieuwsgroepen, plekken
het internet waar mensen
M 4jevens kunnen uitwisselen of
'ussiëren, werden overigens
door de universiteit be
rd. „De nieuwsserver is ei-
fclijk een soort brievenbus
Ir ongeadresseerde post. Als
p computergebruiker vraagt
I een bepaald document,
Irdi het automatisch doorge
er luid", zegt beveiligingsfunc-
D. Sonneveld van CRI.
a andere providers zijn
op te roepen,
duizenden be-
dag. die onmogelijk
te controleren zijn."
maand geleden laaide
de universiteit een dis
cussie op of de afdeling compu
terdienstverlening informatie,
die op haar nieuwsserver werd
gezet, moest gaan., controleren.
„Onze eerste reactie was dat we
met de nieuwsserver geen an
dere taak hadden dan als brie
venbus te fungeren", zegt Son
neveld. Dat standpunt werd af
gelopen week echter gewijzigd
na overleg met het college van
bestuur van de universiteit.
Aanleiding was een besluit van
de provider XS4ALL om de aan
zienlijke hoeveelheid kinder
pornofoto's en filmbeelden, die
via zes nieuwsgroepen werden
verspreid, systematisch te ver
wijderen.
De universiteitskrant Mare
snuffelde deze week uitgebreid
in de alternatieve nieuwsgroe
pen. Mare ontdekte dat veel van
de expliciete afbeeldingen in de
nieuwsgroep pre-teen afkomstig
waren van een persoon die zich
bediende van namen als 'todie-
for', 'unholly' en 'the hitman'.
Dezelfde pseudoniemen die
twee weken geleden opdoken
bij Digitale Stad Leiden, op ho
mepages met verstopte kinder
pornofoto's. De politie is nog
steeds bezig met een onderzoek
naar de dader.
othai 1*1
rotc\
■nderzoek van de rijksre-
'naar het handelen
olfcier van justitie C. van
Voort, hoofd korpsfecher-
I'. I leskes, en CID-topman
lirocr van dc politie Hol-
iils Midden kan hoogstens
straldnlslag leiden. Een
iilzaak tegen de drie - die
iintwoordelijk worden ge
ilden voor het vernietigen
dossiers in de Leidse bal-
'.aak - is door minister van
litie W. Sorgdrager bij voor-
me 11 uitsloten. Dal zegt
2973 "ll'V0(-'ister A. Stordio van
minister.
Hen strafvervolging", legt
rdio uit, „duurt veel langer
)290 1 ccn disciplinair onderzoek
)i dc rijksrecherche. Deze
k heeft niet alleen voor het
■f inbaar ministerie en de po-
ku maar ook maatschappe-
implicaties. Het ministerie
snel duidelijkheid brengen,
keuze voor een disciplinair
ferzoek en het afzien van
strafrechterlijke procedure
cht een beleidskeuze."
olgens Stordio biedt een
H -iplinair onderzoek volt
Ai mde mogelijkheden om de
rokkenen te straffen. „De
ctie kan variëren van een
^roch isping tot strafontslag." In
verklaring stelde de minis-
van justitie dat er sprake
van 'een zeer ernstig inci-
jt', en 'een grove inbreuk
het vertrouwen in politie
LisserbroekerÖfner
I J zoekt in de natuur
zijn grenzen. De Noord
pool, zegt hij, heeft mij nu
toegelaten.
Noodkreet
1 fZ 'en'e M'en'e 'n Lei-
I iD derdorp slaakt
noodkreet. Als de peuter
zaal geen subsidie krijgt
staan 40 peuters op staat.
De Teldersschool vecht al twintig jaar voor een veilig
kruispunt Churchilllaan/Telderskade. Waarnemend di
recteur C. van der Voort zegt, dat het al die jaren vechten
tegen de bierkaai was. „Gelukkig is er nog nooit een kind
van onze school ernstig gewond geraakt op die levensge
vaarlijke kruising. Maar je moet er toch niet aan denken,
dat er altijd een ongeluk met fatale afloop kan gebeuren.
Eigenlijk", zegt hij, ,,kun je hier zelfs geen kinderen van
groep acht alleen laten oversteken."
ongeluk waarbij een zeventien
jarige bromfietser ernstige ver-
leiden natascha smit
Enige leerlingen van groep twee wondingen opliep. De jongen
en drie hebben bloed op het negeerde donderdagmiddag
kruispunt zien liggen na een rood stoplicht. Vervolgens werd
hij aangereden door een bus.
De kinderen waren hierdoor
zeer aangedaan, aldus een leer
kracht.
Waarnemend directeur Van
der Voort kan zich goed voor
stellen dat een dergelijk ongeluk
indruk maakt op de kinderen.
Helaas gebeurt het geregeld, be
nadrukt hij. Deze week was het
al een keer eerder raak, maar
waren de gevolgen gelukkig
minder ernstig. Een oudere
man werd toen aangereden.
Twee meisjes die bij het
kruispunt staan te wachten, om
over te steken, zijn het hier wel
mee eens. „Ik durf af en toe niet
eens over te steken", vertelt de
jongste van negen. Voor de kin
deren is het niet de eerste keer
dat ze geconfronteerd worden
met ernstige ongelukken op de
Churchilllaan. Een honderd me
ter verderop werd twee jaar ge
leden een oud-leerlinge van de
school aangereden. „Die is nu
dood", zegt de oudste van de
twee.
Verkeersdeskundige Kasper
de Vries, van de Leidse politie,
benadrukt dat het aantal onge
lukken op het kruispunt echter
wel meevalt. „Vorig jaar zijn er
zeven ongelukken gebeurd op
het kruispunt, waarvan zes met
uitsluitend materiële schade."
Toch geeft hij toe dat de situatie
op het kruispunt niet ideaal is.
„Elk ongeval is er natuurlijk één
te veel. Maar wanneer iedereen
zich aan de regels houdt, is het
op zich een redelijk veilig kruis
punt."
Camera
Helaas gebeurt dat in de prak
tijk niet, benadrukt directeur
Van der Voort. „Het zou dan
ook goed zijn wanneer er hier
camera's worden geplaatst. An-
Vervolg voorpagina
leiden. annet v
herman joustra
De verwarring is groot op en om
de Vlietweg. Er staan politieau
to's en de weg, iets meer dan
honderd meter voorbij café-res
taurant Cronesteyn, is aan twee
kanten afgezet met een roodwit
lint. Er is een helikopter geland
en er is iemand op een bran
card een ambulance ingedra
gen. Want er is geschoten. Maar
wat er precies is gebeurd? Nie
mand van de omstanders die
exact weet wat er is voorgeval
len en de rondlopende agenten
willen niets zeggen.
„Volgens omstanders heeft hij
zidizelf door zijn kop gescho
ten. Toen hij werd klemgere
den", zegt eigenaar Piet Over-
devest van Cronesteyn. 'Hij', dat
is degene die achterna werd ge
zeten door de politie. „Zelf heb
ik dat niet gezien. Ik weet wel
dat hij werd achternagezeten
door de Rotterdamse douane.
En van deze kant kwam er een
politieauto. Zo is hij klemge
zet."
„Ik heb nou al zoveel versies
gehoord", zegt zijn vrouw Ellie.
„Ik heb zelfs gehoord dat hij is
doodgeschoten vanaf een
boot." „Hij is niet dood", zegt
Overdevest weer. „Tenminste,
niet toen hij werd weggedragen.
Dat heb ik wel gezien. Ik kwam
aflopen op het rumoer en toen
zag ik net hoe hij uit de auto
werd gesleurd en op een bran
card werd gelegd. Hij ging
meteen aan het infuus. Nou,
dan ben je nog niet dood.
Een paar huizen verder leunt
een wat oudere vrouw tegen het
hek van haar tuin. „Ja, er schijnt
geschoten te zijn. Maar ja, ik
heb niks gezien. Ik zat net te
eten. En de radio stond aan, dus
gehoord heb ik ook al niks."
Haar buurman, weet er ook het
fijne niet van. Hij kijkt met grote
ogen naar agenten en recher
cheurs die tussen de twee linten
aan het scharrelen zijn, bij de
auto van de klemgereden crimi
neel. Naast de wagen liggen
handschoenen, die gebruikt zijn
bij de eerste hulp.
Zelfs districtschef Jaap Mole
naar komt poolshoogte nemen
terwijl agenten mondjesmaat
fietsers en voetgangers onder
het rode lint doorlaten. Bewo
ners van de Vlietweg of passan
ten op weg naar de Vliedanden.
Ze mogen passeren, als ze maar
niet stil blijven staan. Auto's
mogen er niet door. „Maar u
kunt wel via de Vlietlanden rij
den", zegt een agent tegen een
automobilist. „Dat kan niet",
zegt die. „Dat kan wél", zegt de
agent. „Dat kan niet", zegt de
man weer. „Ik woon hier al vijf
tig, vijfenvijftig jaar. Ik zal toch
zeker wel weten of het kan." Pas
als de agent uitlegt dat de palen
die normaal gesproken in het
wegdek zitten, worden wegge
haald is de automobilist gerust.
Op het terras van Cronesteyn
kijken de gasten geboeid toe,
vanachter hun glaasje. Een ober
veegt de tegels tussen de tafel
tjes schoon. Die liggen vol met
zand. Het gevolg van de landing
en het vertrek van de trauma
helikopter. „Het zand zit in
mijn haren en onder mijn na
gels", zegt Overdevest. „Op het
moment dat de helikopter aan
kwam zaten net twee mensen
een uitsmijter te eten. Ze pro
beerden nog wel de menukaart
boven hun borden te houden,
maar dat hielp niets. Die lagen
helemaal vol met zand. Ik heb
die mensen maar twee nieuwe
uitsmijters gegeven. Binnen,
want de helikopter moest nog
weer vertrekken. Ach, al met al
was het natuurlijk wel een eve
nement. Zoveel gebeurt hier
normaal gesproken niet."
Dan komt er man van ber
gingsbedrijf Van de Ameele on
der de roodwitte linten gestapt.
Hij moet de vluchtauto bij de
politie afleveren. „Voor nader
De traumahelikopter kiest het luchtruim voor café Cronesteyn.
onderzoek", zegt de man. „Er standers inhaleren die informa-
ligt een aardige plas bloed in die tie gretig. Elk beetje informatie
auto." is hun welkom. Er komt een
Hij is een van de weinigen die nieuwe fietser aangereden. Hij
dat heeft gezien. Maar de om- overziet de situatie in een oog-
FOTO MARK LAMERS
opslag en vraagt. „Wat is hier
gebeurd?"
„Iemand heeft zichzelf door
zijn kop geschoten." Zo gaat het
uren achter elkaar.
dere maatregelen, zoals een
voetgangerstunnel- of brug, zijn
wegens gebrek aan ruimte na
melijk niet mogelijk." Maar of
die camera's er zullen komen, is
nog maar de vraag. Op de Chur
chilllaan staan op twee kruis
punten inmiddels fotokastjes en
de gemeente wil er op elke weg
maximaal acht plaatsen, legt de
directeur uit.
De twee zusjes begrijpen daar
echter niets van. „Ze kunnen er
toch een paar naar dit kruispunt
verplaatsen?" Dan steken ze,
goed om zich heen kijkend en
uitermate voorzichtig, over.
Huisarts De Jong:
'Ik hou mijn
hart vast voor
wat ik maandag
zal aantreffen'
leiden marun kramp
crvglc van voorpagina
De zorg die de 80-jarige Leidse
patiënte van huisarts De Jong
dit weekeinde kan verwachten
is ontoereikend. Zaterdagoch
tend wordt ze gewassen en aan
gekleed door de wijkverpleging
en 's avonds krijgt ze een maal
tijd van Tafeltje-Dekje. „Zondag
is er niets. Dan komt het aan op
het goede hart van de gezins
verzorgster. Die gaat waar
schijnlijk op vrijwillige basis bij
haar langs. Maar dan nog kan
mevrouw na zo'n bezoek vallen
en niet meer overeind komen.
Ik hou mijn hart vast voor wat
ik maandag zal aantreffen."
Daarna is het probleem nog
niet opgelost. Haar man zal
waarschijnlijk op korte termijn
overlijden. Mevrouw komt dan
op de wachtlijst te staan voor
een plaats in een verzorgings
huis. En die lijsten zijn lang,
weet De Jong.
Noodopname
Hoe vaak dit soort schrijnende
situaties voorkomen is niet dui
delijk. De GGD was vrijdag niet
bereikbaar voor een reactie.
Maar De Jong, al achttien jaar
huisarts, ziet het aantal ouderen
dat een noodopname nodig
heeft toenemen. „Sinds een jaar
heb ik drie a vier gevallen per
maand, dat is méér dan ooit."
De bezuinigingen op de zorg
zijn volgens hem te ver doorge
schoten. „Je kan niet alles af
wentelen op de zogenoemde
mantelzorg, de buren en de fa
milie. Daar is onze maatschap
pij te individualistisch voor.
Misschien verandert dat wel op
de lange termijn, maar daar heb
je nu niets aan. Momenteel zit
ten de hulpbehoevende oude
ren klem. En dat terwijl er zat
bedden zijn. Hele vleugels vol
zelfs, maar die zijn buiten ge
bruik omdat er geen geld is."
Herintreders lopen tegen muur van onbegrip
leiden* ruud sep
Steeds meer kankerpatiënten
komen er na behandeling weer
volledig bovenop. Maar de ziek
te zelf komt maar niet van zijn
ongeneeslijke imago af. „Het
woord 'kanker' is nog steeds zo
beladen", aldus de Leidse hoog
leraar orthopedische oncologie
Antonie Taminiau. „Hoewel in
middels een respectabel per
centage volledig geneest, neemt
bijna geen werkgever het risico
om iemand die kanker heeft ge
had in dienst te nemen." Betere
informatieverstrekking en wet
telijke regelingen moeten het tij
keren.
Genezen kankerpatiënten ko
men steeds moeilijker aan een
baan. Dat blijkt uit een onder
zoek van Marion Wiesenhaan,
die als maatschappelijk werk
ster is verbonden aan het Aca
demisch Ziekenhuis Leiden. De
onderzoekster bracht in kaart
hoe het ex-patiënten is vergaan
nadat zij waren behandeld voor
botkanker. De resultaten waren
weinig bemoedigend.
De oorzaken van de ontwik
keling liggen voor de hand: in
1994 werden bij de WAO de
teugels strak aangehaald en
twee jaar later werd de ziekte
wet zo aangepast dat het risico
van ziekte bij de werkgever
kwam te liggen. „Toen zijn de
problemen ontstaan", vertelt
Wiesenhaan.
Hebben werkgevers reden om
Onderzoekster Marion Wiesenhaan: „Zelfs voor een autoverzekering moeten ex-patiënten een aanzienlijk
hogere premie betalen."
voorzichtig te zijn bij het aan
nemen van ex-botkankerpatiën-
ten? Interniste klinische oncolo
gie Marianne Nooij geeft een
genuanceerd antwoord. „Tot op
zekere hoogte hebben ze na
tuurlijk gelijk. Wij melden wel
trots dat zestig procent van de
patiënten geneest, maar dat be
tekent dus dat veertig procent
niet geneest. Aan de andere
kant gaat iemand die net che
motherapie achter de rug heeft
nog niet op zoek naar een vol-
FOTO LOEK ZUYDERDUIN
tijds baan. En als je eenmaal
twee jaar verder bent, is de kans
dat je weer ziek wordt heel erg
klein", aldus Nooij.
Botkanker is een ziekte die
voornamelijk jongeren treft. Dat
is ook meteen de groep die de
grootste problemen ondervindt
bij het zoeken naar een baan.
Wiesenhaan: „Bij iemand die
voordat hij ziek werd een baan
had en weer terug kan keren,
loopt de werkgever geen risico.
Die hoeft niet zelf te betalen
wanneer de werknemer weer
ziek wordt. Maar voor jongeren
die nieuw op de arbeidsmarkt
komen, geldt die bescherming
niet. Dat moet veranderen."
Toch blijken ook herintreders
geregeld tegen een muur van
onbegrip en tegenwerking op te
lopen. Wiesenhaan heeft gere
geld contact met een ziekenver-
zorgster die zeven maanden ge
leden is geopereerd aan botkan
ker. „Voordat de diagnose bot
kanker werd gesteld, heeft zij
anderhalf jaar met haar been lo
pen tobben. Op last van de be
drijfsarts moest zij doorwerken,
al kreeg ze wel aangepast werk.
Nu probeert ze al vier maanden
dat aangepaste werk terug te
krijgen. Maar de werkgever -
nota bene een zorginstelling -
houdt dat tegen." Taminiau vult
haar aan. „De mogelijkheid dat
ze haar oude werk met enige
aanpassingen weer oppakt is re-
eel. Dan loop je weinig risico
dat haar been, dat met donor-
bot is gereconstrueerd, overbe
last raakt", verzucht de hoogle
raar.
Aan de ene kant geen ex-kan-
kerpatiënten aan willen nemen
en aan de andere kant weigeren
om voor passend werk te zor
gen. Volgens Nooij zijn het twee
kanten van dezelfde medaille.
„Het probleem is dat de buiten
wereld geen idee heeft van de
prognose van die mensen en
dat ze niet weten wat wel en
niet kan. Dat is ook de opzet
van een groter vervolgonder
zoek dat we willen gaan doen:
de communicatie met bedrijfs
artsen en werkgevers verbete
ren, zodat zij al in een vroeg sta
dium in staat zijn de risico's en
mogelijkheden af te wegen."
En als ze dan toch bezig zijn
met informeren: er zijn nog wel
meer instanties die door gebrek
aan kennis het leven van ex-
kankerpatiënten onnodig be
moeilijken. „Ook verzekerings
geneeskundigen komen hier om
informatie in te winnen. Maar
verzekeraars nemen wel heel
ruime marges in acht om elk ri
sico uit te sluiten", vertelt Wie
senhaan.
„Hypotheekverstrekkers ne
men een marge van minimaal
tien jaar in acht. En zelfs voor
een autoverzekering moeten ex-
patiënten een aanzienlijk hoge
re premie betalen. Terwijl dat
echt helemaal nergens op slaat.
Ik ken een jonge vrouw die al
vijf jaar ziektevrij is en onlangs
een hypotheek heeft afgesloten.
Zij moet nu honderd gulden per
maand extra levensverzeke
ringspremie betalen. Vijf jaar
lang. Moet je eens uitrekenen
wat dat kost!"
