Spanning loopt hoog
op in Noord-Ierland
Nigeriaans offensief in
Sierra Leone loopt vast
Buitenland
Van Mierlo: Brussel
moet werk stimuleren
'Syrië bereidt
oorlog voor
tegen Israël'
Evacuatie na
bomalarm op
Britse basis
Soldaten schieten gericht
3ij verkiezingen Madura
Jospin kan einde maken
aan Chiracs drugsoorlog
Leider partij Arbeid heeft geen duidelijk profiel
Britten dreigen Sinn Fein met definitieve uitsluiting
Sinn-Feinleider Adams moest gisteren wachten achter de zwaar vergrendelde poort van Stormont Castle in
Belfast, de plaats van de onderhandelingen. foto »ap» paul Mcerlane
WOENSDAG 4 JUN11997
tKARTA RONALD FRISART
DRRESPONDENT
je 1300 man ordetroepen die
Ijn samengetrokken op het
idonesische eiland Madura,
'ioeten direct schieten op ie-
ereen die de openbare orde
reigt te verstoren. De krant
uara Pembaruan noteerde dat
Isteravond uit de mond van
laatselijk legercommandant
ham Utomo.
Vandaag gaan kiezers in het
ladurese regentschap Sam-
ang opnieuw naar de stembus
tar de parlementsverkiezin-
0 ïn. Herstemming vindt plaats
q ij 89 stembureaus, waar vorige
o leek stembussen in brand zou-
en zijn gevlogen. Dat gebeurde
li rellen die uitbraken toen
aanhangers van moslimpartij
PPP in woede ontstaken. Ze re
belleerden omdat regeringspar
tij Golkar een hoeveelheid
stemmen had vergaard die vol
gens de PPP'ers onmogelijk eer
lijk kon zijn verkregen.
Volgens PPP-functionarissen
is in het hele regentschap Sam-
pang geknoeid. De partij eiste
daarom herstemming bij alle
1.033 stemlokalen. De autoritei
ten hebben dat geweigerd. In
een reactie zei plaatselijk PPP-
leider Djakfar Shadiq gisteren
dat 'we niet in staat zijn de woe
de van de bevolking te controle
ren'. Ook relegieuze leiders op
Madura voorzien nieuw geweld
als gevolg van de houding van
de overheid.
De Noord-Ierse vredeson
derhandelingen gaan des
noods verder met definitie
ve uitsluiting van de natio
nalisten van Sinn Fein, die
nauw verwant zijn aan de
IRA. Dat zei Mo Mowlam,
de Britse minister voor
Noord-Ierland, gisteren bij
de hervatting van de ge
sprekken in Belfast. ,,De
vredestrein vertrekt bijna.
Als partijen nu niet instap
pen, dan zal de trein zon
der hen afreizen", aldus
Mowlam.
LONDEN HANS GELEUNSE
CORRESPONDENT
De gesprekken slepen zich al
*>en jaar voort zonder al te veel
resultaten. Sinn Fein mag pas
meedoen als de IRA met een
nieuw bestand komt. Maar
Si in-Feinleider Gerry Adams,
die gisteren demonstratief ver
geefs naar de besprekingen
kwam, zei dat zijn partij na drie
verkiezingssuccessen niet lan
ger kan worden uitgesloten.
Mowlam kondigde wel aan
dat sympathisanten van twee
gewelddadige splintergroepen
ook zullen worden geweerd. Het
gaat om de unionistische Ulster
Volunteer Force en de harde
IRA-dissidenten van de Conti
nuity Artny Council. Adams
hield echter vol dat er dubbele
maatstaven worden gehanteerd,
omdat andere unionisten die
relaties onderhouden met ge
welddadige groepen wèl mee
praten.
De sfeer in Noord-Ierland is
intussen zeer gespannen van
wege de protestante Oranje
marsen van volgende maand.
Pogingen om in gesprekken tot
een afgelasting of omleiding te
komen, zijn mislukt. Vorig jaar
leidden de marsen tot een week
van zeer gewelddadige confron
taties tussen beide bevolkings
groepen. Gevreesd wordt dat
een combinatie van mislukte
onderhandelingen en geweld bij
PARUS CEES VAN ZWEEDEN
CORRESPONDENT
„Ik heb het eens gedaan met
een wouw in Amerika", zei Lio
nel Jospin eind april in een in
terview met het televisiestation
Canal Plus. „En één keer, geloof
ik, in Frankrijk." Wat de nieuwe
Franse premier lang geleden
met die raadselachtige vrouw in
de Verenigde Staten deed, is
goed nieuws voor de betrekkin
gen met Nederland. De stijve
socialist refereerde niet aan
seks. Zijn zonde was erger hij
had hasj gerookt met de vrouw.
Het woord 'hasj' viel niet één
keer in de verkiezingscampag
ne, maar niettemin dringt de
vraag zich op: komt er met het
aantreden van Jospin een einde
aan de niet aflatende drugsoor
log die Frankijk tegen Neder
land voert?
Ogenschijnlijk verandert er
weinig door de linkse zege, om
dat het buitenlands beleid het
terrein van de president blijft.
En het was Chirac die achter de
oorlog met Nederland zat. Hij
stelde het Verdrag van Schen-
gen (dat grenscontroles ophief)
buiten werking, hij eiste sluiting
van de Nederlandse koffie
shops.
de marsen dit jaar een ramp zal
veroorzaken.
De crisissfeer wordt nog ver
ergerd door irritaties tussen
Mowlam eri de Noord-Ierse po-
Maar Chirac gaat niet over
het Franse drugsbeleid, en stel
dat Lionel Jospin een beleid a la
Holland gaat voeren. De presi
dent zou dan met zijn aanvallen
op Nederland een internatio
naal modderfiguur slaan.
Jospin werd in het tv-inter
view ook gevraagd naar zijn
mening over soft drugs.
„Cannabis legaliseren, lijkt te
veel op het gebruik ervan recht
vaardigen", zo sprak hij. „Maar
het gebruik ervan bestraffen, is
absurd. Ik denk dat we naar een
beleid daar tussenin moeten
streven." Jospin wil dus het Ne
derlandse gedoogbeleid.
Dat is nog niet het enige.
Voor het eerst in de geschiede
nis telt het Franse parlement
sinds zondag Groenen, zeven in
getal. Deze Groenen hebben
een pact met de socialisten dat
hun waarschijnlijk twee minis
tersposten oplevert. En de
Groenen hebben wel enkele
woorden in hun programma
vuil gemaakt aan soft drugs
ze willen ook het Nederlandse
beleid.
Het ziet ernaar uit dat als pre
sident Chirac de strijd tegen het
gedoogbeleid wil voortzetten,
die strijd de vorm krijgt van een
burgeroorlog.
litie. Mowlam vindt dat het
voornamelijk protestante korps
'hervormd' moet worden om
een onpartijdiger imago te krij
gen, tot grote ergernis van
FREETOWN Rtr-DPA-AFP
De poging van het Nigeriaanse
leger om de coup in het West-
Afrikaanse Sierra Leone onge
daan te maken, lijkt op een vol
ledige mislukking uit te lopen.
Het rebellerende Sierraleoonse
leger heeft gisteren ongeveer
driehonderd Nigeriaanse solda
ten gevangengenomen in de
omgeving van de hoofdstad
Freetown en elders in het land.
De nieuwe machthebbers, ge
steund door een rebellenbewe
ging, verklaren dat de Nigeria-
nen zich hebben overgegeven.
Zij zijn op enkele strategische
plaatsen ondergebracht om
dienst te doen als menselijk
schild om luchtaanvallen te
voorkomen. De Nigeriaanse
hoofdcommissaris Flanagan.
Hij vindt dat een ontkenning
van de hervormingen die hij na
zijn aantreden vorig jaar heeft
doorgevoerd.
troepen, die het grootste deel
uitmaken van de West-Afri
kaanse vredesmacht Ecomog,
zijn onder meer opgepakt bij
een van hun eigen bases en bij
de internationale luchthaven
van Freetown.
De Ecomog begon maandag
een offensief tegen de militairen
die negen dagen geleden de
macht grepen. Nigeria wilde de
door de militair Johnny Koroma
afgezette, democratisch geko
zen president Kabbah weer in
het zadel helpen. De interventie
volgde op de mislukte onder
handelingen over een vreedza
me oplossing van de crisis tus
sen de coupleiders en Britse en
Nigeriaanse diplomaten.
De strijd heeft inmiddels aan
zeker tachtig burgers het leven
LUXEMBURG PAUL KOOPMAN
EN MAURICE WILBRINK
Brussel krijgt er een nieuwe taak
bij: het scheppen van banen in
de vijftien lidstaten. Over dit
principe zijn de Europese mi
nisters van buitenlandse zaken
het gisteren in Luxemburg na
een verhitte discussie eens ge
worden. Maar volgens minister
Van Mierlo van Buitenlandse
Zaken mogen niet teveel (dure)
ambtenaren zich met dit
'stimuleringsbeleid' gaan bezig
houden. „Het moet correct en
bescheiden gedoseerd worden",
zei hij na afloop van de twee
daagse vergadering met zijn Eu
ropese collega's.
Werkgelegenheid is hoger op
de Europese agenda gekomen
na de socialistische verkiezings
zeges in Frankrijk en Groot-
Brittannië. Ook voorzitter San-
ter van de Europese Commissie
en EU-lidstaat Zweden hebben
zwaar geijverd voor een actief
Europees banenbeleid. Onder
druk van een Zweeds veto heeft
Nederland zijn bezwaren tegen
'Europese Melkertbanen' nu in
getrokken. Van Mierlo: „Ik heb
altijd gezegd: verdragsteksten
scheppen geen banen, maar je
hebt dergelijke teksten wel no
dig om dingen mogelijk te ma-
TEL AVIV AP
Volgens de Israëlische televisie
zender Kanaal 2 heeft Syrië de
afgelopen dagen manoeuvres
uitgevoerd in voorbereiding op
een mogelijke oorlog met Israël.
Kanaal 2 meldde gisteren dat
het Syrische leger met de oefe
ning in verhoogde staat van pa
raatheid werd gebracht, om
eventueel de Golan-hoogvlakte
te heroveren. De Golanhoogte
wordt sinds de Zesdaagse oor
log van 1967 door Israël bezet.
Er werden geen verdere bijzon
derheden gegeven en het be
richt is nog door geen enkele of
ficiële bron bevestigd.
Naar verluidt zou Syrië het
vredesoverleg met Israël, dat
begin 1996 werd bevroren, weer
willen heropenen.
gekost, meldde de staatsradio
gisteren. Maandagnacht zijn de
partijen onder bemiddeling van
het Rode Kruis een staakt-het-
vuren overeengekomen, mede
om zeshonderd mensen te red
den die door de gevechten vast
zaten in een hotel.
De Organisatie van Afrikaanse
Eenheid (OAE) steunt het mili
taire ingrijpen van de West-Afri
kaanse troepenmacht Ecomog
in Sierra Leone. Tijdens een
topconferentie in de Zimbab
waanse hoofdstad Harare stem
den de OAE-staten in met de
gewapende interventie om de
couppoging in Freetown neer te
slaan. De OAE-top, waaraan 29
staatsleiders deelnemen, be
sloot het militaire regime in
Sierra Leone niet te erkennen.
ken. Werkgelegenheid is een
van de grootste problemen in
de Europese Unie."
Duitsland keerde zich tot dus
verre samen met Spanje en ook
het Verenigd Koninkrijk fel te
gen Europese baneninitiatie-
ven, uit vrees dat het de lidsta
ten miljarden extra zou kosten
en tot nog meer bureaucratie in
Brussel zou leiden. Aan de an
dere kant dreigde Zweden het
nog te sluiten 'Verdrag van Am
sterdam' te blokkeren als er
geen serieus werkgelegenheids
beleid uit de verf zou komen.
Ook de nieuwe Franse premier
Jospin heeft al laten weten dat
hij Brussel een belangrijke rol
wil geven bij het scheppen van
banen.
Het compromis waarover de
ministers het in grote lijnen
eens zijn geworden komt er op
neer dat de EU het werkgele
genheidsbeleid niet alleen coör
dineert maar ook gericht stimu
leert. Om te voorkomen dat
daarmee de deur wordt openge
zet naar geldverslindende acti
viteiten moet Brussel zich voor
lopig beperken tot pilotprojects,
zoals het financieren van sym
posia over werk en kleine proef
projecten voor omscholing en
tewerkstelling.
NIEDERKRÜCHTEN DPA-Rtr
Na een bomalarm in de omge
ving van een Britse legerbasis
in Niederkrüchten, in de deel
staat Nordrhein-Westfalen,
zijn vanochtend honderden
mensen uit hun woningen geë
vacueerd. Bij de basis was een
wagen ontdekt die er verdacht
uitzag en een bom zou kunnen
bevatten.
Duitse en Britse deskundi
gen maakten de auto met een
gecontroleerde explosie open
en begonnen een minutieus
onderzoek van het voertuig.
De wagen, een rode Ford
Escort die sinds maart als ge
stolen stond opgegeven, had
Britse kentekenplaten. Het
bomalarm werd gegeven nadat
een explosievenhond bij het
voertuig had gereageerd.
Drie- tot vierhonderd men
sen in de directe omgeving
werden uit hun woningen geë
vacueerd en werden onderge
bracht in een naburig school
gebouw.
Geweld bij proces
tegen separatisten
VENETIË DPA
De strijd voor een onafhankelijk
Venetië is gisteren volledig uit
de hand gelopen. Tijdens een
proces tegen enkele separatis
ten kwam het voor de recht
bank tot ernstige ongeregeldhe
den door protesten van tegen
standers. Elf personen, onder
wie een agent, raakten gewond.
Ongeveer zeventig jongeren,
deels vermomd, veroorzaakten
op straat een veldslag met de
oproeppolitie. De demonstran
ten gooiden met stenen en trok
ken versperringen omver, de
politie zette traangas in en
maakte gebruik van de wapen
stok. De overwegend linkse be
togers beschuldigden de sepa
ratisten en hun sympathisanten
van racisme en vreemdelingen
haat.
In de rechtbank staan acht le
den van een afscheidingsbewe
ging terecht, die een maand ge
leden de klokkentoren aan het
beroemde San Marcoplein be
zetten.
'Indiase raketten
staan gericht op
steden Pakistan'
WASHINGTON AP
India heeft een aantal middel-
langeafstandsraketten naar een
potentiële lanceerplaats bij de
Pakistaanse grens verhuisd, een
stap die moet worden be
schouwd als belangrijke escala
tie het conflict met Pakistan.
The Amerikaanse krant de Was
hington Post heeft dit gisteren
gemeld.
De krant meldt dat de raket
ten, genaamd Prithvis, een con
ventionele lading kunnen dra
gen, maar geen kernkoppen.
Volgens de Post, die als bron
Amerikaanse inlichtingendien
sten noemt, is een tiental raket
ten geplaatst bij Jullundar in de
deelstaat Punjab, in het noord
westen van India. Dat zou
Pakistaanse steden als Islama
bad, Lahore, Faisalabad en
Rawalpindi binnen bereik van
de raketten brengen.
Graf van Begin met verf besmeurd
jeruzalem Vandalen hebben gisteren zwarte verf gegooid over
de grafsteen van de voormalige Israëlische premier Menachim
Begin. Op een bord dat ze bij het graf achterlieten, stond de
tekst 'Israël Nazi' en een hakenkruis. „Haal de beenderen van
Menachim Begin eruit en stop de beenderen van onze vaderen
erin", luidde verder de tekst op het bord.
I Geen Rambo-films meer voor soldaten
moskou In Russische kazernes mogen geen geweldsfilms meer
worden vertoond, met oog op een aantal incidenten waarbij mi
litairen zonder duidelijke reden hun kameraden hebben dood
geschoten. Het komt regelmatig voor dat Russische militairen
het vuur openen op collega's. De schietpartijen worden in ver-
I band gebracht met meedogenloze ontgroeningspraktijken.
jH Major wordt cricket-commentator
rooi londen De voormalige Britse premier Major begint, althans
d ei voor een deel, een nieuwe carrière als commentator bij cricket
en.' matches. Major is een fervent liefhebber van cricket. Hij beken
de eens het vervelend te vinden als hij een match moest missen
door een kabinetszitting. De oud-premier zal zich niet op de
vlakte kunnen houden bij de cricket-wedstrijden.
Hague voorop in leiderschapsrace
londen In de race om het leiderschap van de Britse Conserva-
ei tieve Partij lijkt William Hague de leiding te hebben genomen.
1 De 36-jarige Hague, die in 1995 minister voor Wales werd, kreeg
gisteren de steun van voormalig partijvoorzitter Lord Parkinson.
Belangrijkste concurrent van de jonge ex-minister is Kenneth
Clarke, de voormalige minister van financiën.
J Spanning voor Algerijnse verkiezingen
er algiers Nu de Algerijnse parlementsverkiezingen morgen dich
terbij komen, stijgt de spanning. De regering heeft strenge vei
nst ligheidsmaatregelen afgekondigd om te voorkomen dat islami-
de tische fundamentalisten de gang naar de stembus met terreur-
:t b daden verstoren. Tijdens de drie weken van de verkiezingscam-
iten pagne zijn alleen al in het noorden van Algerije meer dan 130
en mensen om het leven gekomen door massale slachtpartijen en
bijv bomexplosies.
^beUNHCR wil bescherming Rwandezen
e^° genéve President Kabila van de Democratische Republiek Con
go en de Organisatie voor Afrikaanse Eenheid moeten bescher
ming bieden aan Rwandese vluchtelingen. Dit heeft de VN-
vluchtelingenorganisatie UNHCR gisteren meegedeeld. De
hulporganisatie heeft haar werkzaamheden in het vluchtelin-
genkamp in Karuba opgeschort naar aanleiding van de moord
ob op vier Rwandese vluchtelingen en een medewerker van de Brit-
D se hulporganisatie Save the Children,
o
S IRA-activiste en baby op borgsom vrij
o londen De vermeende Noord-Ierse terroriste Roisin McAliskey,
o die vorige week beviel van een dochtertje, is gisteren tegen een
o b borgsom tijdelijk vrijgelaten. De 25-jarige dochter van de beken-
q b de activiste Bernadette Devlin is zonder verdere politiebewaking
o inde kraamafdeling van een ziekenhuis opgenomen
0 1
o' Duizenden doden door invasie Irak
Ob 1
0 Istanbul» De Turkse aanval op bases van de Koerdische Arbei
derspartij PKK in Noord-Irak zou al duizenden mensen het le
ven hebben gekost. De Koerdische Arbeiderspartij PKK heeft
naar eigen zeggen 791 tegenstanders gedood. De verliezen in ei-
1 gen gelederen becijferde de PKK op 112 man. Het Turkse leger
-jop zijn beurt zegt dat het tijdens de operatie al meer dan 2000
e betPKK-strijders heeft gedood.
Bange advocaat smijt geld uit raam
tallinn Een Estlandse advocaat die curator was in een faillisse
ment heeft letterlijk geld, zo'n 75.000 gulden, het raam uitge
gooid na een bomdreigement. De bewindwoordvoerder was gis
teren met de auto onderweg naar een failliete fabriek in Oru. Hij
had een tas met 600.000 kroon voor de uitbetaling van lonen en
ontslagpremies bij zich. Aan de autotelefoon meldde zich een
jfrian, die dreigde een bom in zijn auto tot ontploffing te brengen
'als hij het geld niet naar buiten gooide.
GEI
ORTRET: EHUD BARAK
hud Barak, de nieuwe leider van de Is-
lëlische partij Arbeid, is in de eerste
laats gekozen om zijn bruikbaarheid in
•ekomstige verkiezingen. Alleen hij
ordt in staat geacht Benjamin Neta-
fahu te verslaan. Niet omdat hij een dui-
ïlijk politiek alternatief biedt, maar juist
ïidat zijn denkbeelden niet zo gek veel
srschillen van die van de huidige pre-
aarom kan hij kiezers trekken die tot de
jmatigde vleugel van de Likud behoren,
jenen de leden van de partij Arbeid die
steren op hem hebben gestemd. Anderen
In het daar niet mee eens. Waarom zou-
?n Likud-aanhangers op een kloon van
ctanyahu stemmen als ze het originele
joduct zelf in huis hebben?
ieder geval heeft Barak met zijn centristi-
he ideeën een ruime meerderheid van de
irtij achter zich gekregen. Die meerder
heid meent dat hij, als oud-stafchef en held
van de reddingsoperatie in Entebbe, de vei
ligheid van Israël voorop zal stellen. Net als
destijds Yitzhak Rabin.
Barak is een man die in zijn politieke toe
spraken graag iedereen een plezier doet. Op
het diplomatieke vlak is Barak minstens
even vaag. Hij staat bekend als een havik
binnen de partij Arbeid, maar hij wil zich
toch niet teveel gedragen als de 'de kloon
van Bibi Netanyahu' waarvoor zijp tegen
standers hem uitmaken. Daarom ging hij
vorige maand schoorvoetend akkoord met
de introductie van een nieuwe passage in
het politieke programma van de partij Ar
beid, waarin de stichting van een onafhan
kelijke Palestijnse staat niet langer wordt
uitgesloten.
Barak hamert er op dat de onderhandelin
gen met de Palestijnen onmiddellijk moe
ten worden hervat en dat het lijntrekken
van Netanyahu het land in gevaar brengt.
Maar zijn kaart van de Westelijke Jordaan-
oever voor een definitieve regeling met de
Palestijnen verschilt niet zo gek veel van die
van de huidige regering.
Barak baseert zich op de traditionele visie
van de partij Arbeid, waarbij de Jordaanval-
lei, het gebied rondom Jeruzalem, grote ne-
derzettingenblokken en de bergkam blij
vend in Israëlische handen komen. Over de
toekomst van de Golan is hij vaag, al toont
hij meer soepelheid dan Netanyahu.
Barak staat voor de moeilijke opgave zich in
de komende jaren te ontwikkelen tot een
geloofwaardige nationale leider. Alleen als
dat lukt, is het niet uitgesloten dat Ehud Ba
rak in het jaar 2000 het roer kan overne
men.
TEL AVIV AD BLOEMENDAAL
De vertrekkende Franse premier Juppé begroette gisteren zijn opvolger Jospin voor de ambtswoning Matig-
non. foto reuters christine grunnet
CORRESPONDENT