Grote toename aantal
geslachtsziekten in '96
De Golf-rijder is een lolbroek
a
Binnenland
Meer ruimte voor keuringsdienst
Tiende van telefoons
>naat wijst hengd wetaf jjjgf fraudebestendig
Rechercheurs gingen
ernstig over de schreef
Hof spreekt verdachte
vrij van doodslag arts
Terpstra ziet niets in
onderwijs aan ouderen
HERENSHIRTS MET
KORTE MOUW, UNI
EN PRINT. NÜ
VAN 29.- VOOR 19.-
ORPtt*-
VOENSDAG 4 JUN11997
5 TNO helpt bij voorspellen aardbevingen
amsterdam Een aantal Nederlandse bedrijven en instituten is
gevraagd uit te zoeken of aardbevingen te voorspellen zijn.
Daartoe heeft TNO een contract getekend met een Japans con
sortium. Aanleiding voor dit project is de aardbeving in Kobe op
17 januari 1995, waarbij grote schade is geleden en zesduizend
mensen omkwamen. Met behulp van door TNO ontwikkelde
computerprogramma's wordt becijferd wat de invloed is van
aardbevingen op gebouwen en wegen.
Gemanipuleerde soja staat niet op etiket
utrecht Er kom vrijwel niets terecht van de verplichte etikette-
^ring van voedingsmiddelen waarin genetisch gemanipuleerd so-
ja-eiwit is verwerkt. Dat stellen Natuur en Milieu en Greenpeace
op basis van een eigen inventarisatie. De vermelding van de toe
passing van gen-soja is sinds 1 april verplicht. De müieuorgani-
saties willen nu dat staatssecretaris Terpstra (VWS) hard op-
Zj.Veedt tegen producenten die zich niet aan de regels houden.
Minister wil kinderprostitutie aanpakken
den haag Minister Sorgdrager van justitie wil af van de eis dat
bij kinderprostitutie eerst een klacht wordt ingediend voordat de
politie in actie komt. Bestrijding van kinderprostitutie wordt vol
gens politie en justitie te moeilijk doordat de slachtoffertjes van
(gedwongen) prostitutie vrijwel nooit een aangifte doen. In een
brief aan de Tweede Kamer schrijft Sorgdrager dat het schrap
pen van het zogenoemde klachtvereiste ook de bestrijding van
het sekstoerisme in het buitenland ten goede kan komen. Het
gaat daarbij om kinderen tussen de 12 en 16 jaar.
iL
id van Bende van Venlo vermoord
--JyENLQIn Turkije is afgelopen zaterdag een voormalig lid van de
Bende van Venlo vermoord. De advocaat van de 45-jarige man
noemt de moord een kille afrekening. Er is een verdachte aange
houden, maar de advocaat zegt niet op de hoogte te zijn van de
motieven achter de daad. Het gerechtshof in Den Bosch veroor-
i verdeelde het bendelid in 1996 bij verstek tot zes jaar gevangenis-
en straf wegens betrokkenheid bij het vermoorden in 1993 van het
eerste slachtoffer van de Bende van Venlo.
Ongeval met skütsje: Dode en gewonden
LeeuwardenEen veertigjarige politieman uit het Groningse
Zuidbroek is gistermiddag om het leven gekomen toen een giek
losschoot op een skütsje waarop de man meevoer. Twee van zijn
lijcollega's raakten zwaar gewond. Het zeilongeval gebeurde op de
Wijde Ee in Friesland, tijdens een jaarlijks personeelsuitje van
tachtig politiemensen van het district Midden-Groningen.
Politie Ede rolt wapenhandel op
pE» De politie in Ede heeft met de aanhouding van een 61-jari-
61 CGtge wapenhandelaar uit deze plaats een omvangrijke illegale
nooihandel in wapens en munitie opgerold. De politie heeft onder
unt pidere in Utrecht een 57-jarige man betrapt die zonder vergun-
hing zes vuurwapens, verboden messen en duizenden stuks mu
nitie bezat. De Edenaar had een vergunning voor het drijven van
een wapenhandel. De politie kreeg echter tips dat de boekhou
ding van de winkel niet in orde was.
["^Wegwerker geschept op vluchtstrook
ituuÊLMIELï Bij een ongeval op rijksweg A6 bij Almere is gistermid-
p dag een 24-jarige wegwerker uit Sint Pancras om het leven geko-
hien. Nadat hij een deel van de wegafzetting had opgeruimd,
naowilde de wegwerker in zijn auto stappen die op de vluchtstrook
stond. Daarbij werd hij geschept door een achteropkomende
personenwagen. De bestuurder, een 42-jarige inwoner van Alk
maar, is door de politie aangehouden.
Verdachte onder hypnose verhoord
m.kmaarDe rechtbank in Alkmaar heeft gisteren besloten dat
een dertigjarige man uit Hoorn onder hypnose moet worden
verhoord. Op die manier wil men achterhalen wat er op 12 de-
:ember 1994 is gebeurd toen de 87-jarige man uit Hoorn is om-
[ebracht. Volgens advocaat A. Dekker is-de hypnose nodig om
liaten in het geheugen van zijn cliënt, die hoofdverdachte is, in
te vullen. De verdachte, die al een bekentenis heeft afgelegd,
heeft ingestemd met het verhoor.
man
Na minstens tien jaar een constante daling, is het aantal
consulten op de polikliniek voor seksueel overdraagbare
aandoeningen (soa) vorig jaar aanzienlijk gestegen. Ver
geleken met 1995 bedraagt de stijging zelfs ruim twintig
procent. Ook is er een grote toename van het aantal chla-
mydiadiagnoses bij vrouwen en een stijging van 76 pro
cent van gonorroe aan de anus bij homo- en biseksuele
mannen.
amsterdam anp
Mogelijk duidt een en ander op
een toename van onveilig vrij
gedrag. Dat staat in het gisteren
gepubliceerde jaarverslag over
1996 van de soa-polikliniek van
de GG&GD Amsterdam. Profes
sor R. Coutinho van de GG&GD
over de cijfers: „We zijn gewend
aan een constante daling in de
afgelopen tien jaar. En dan nu
ineens een stijging van twintig
procent. Bovendien zet die toe
name ook in 1997 door, zo blijkt
uit de cijfers."
Hoewel nog onderzoek loopt
naar de oorzaken, vreest Cou
tinho dat een terugval in onvei
lig seksueel gedrag de boosdoe
ner is. ,,Het afschrikwekkende
effect van de aids-epidemie lijkt
voorbij te zijn. Als dat klopt, als
ze onveiliger gaan vrijen, dan
moet je de voorlichting gaan
aanpakken. Want die krijgt dan
kennelijk een averechts effect
en er ontstaat een verzadigings
punt."
Na een jarenlange daling van
het aantal consulten op de soa-
polikliniek liet 1995 een lichte
groei met vier procent zien, ge
volgd door de twintig procents
groei in 1996 naar 14.050 geval
len. Het aantal bezoeken van
Nederlandse mannen nam toe
met 25 procent tot bijna 5.570;
het aantal bezoeken van Neder
landse vrouwen steeg met 33
procent naar 4.660. Ook homo
en biseksuele mannen bezoch
ten de kliniek vaker, een toena
me van 26 procent.
Ook het aantal gestelde dia
gnoses steeg fors. Het aantal
vrouwen met chlamydia nam
toe met 44 procent en het aan
tal mannen met 42 procent; een
deel komt mogelijk door verbe
terde diagnostiek. Het aantal
gevallen van gonorroe steeg
slechts licht, maar het aantal
gevallen van anorectale (aan de
anus) gonorroe bij homo- en
biseksuele mannen steeg opval
lend met ruim 76 procent. Bij
deze groep werd ook de diagno
se lues drie keer vaker gesteld
dan in 1995.
emmeloordEen medewerker van de Nederlandse Algemene Keuringsdienst voor zaai- en pootgoed (NAK) scheidt graszaden op kwaliteit. Prins
Claus heropende gisteren in Emmeloord het verbouwde en uitgebreide onderkomen van de keuringsdienst. De NAK, sinds 1932 actief, is een onaf
hankelijke instelling die de wettelijke keuringstaak uitvoert onder toezicht van het minsterie van landbouw, natuurbeheer en visserij.
FOTO RAYMOND RUTTING ANP
:n haag anpvoorstander van het afschaffen c
m e Eerste Kamer zal vrijwel ze-
de nieuwe Visserijwet ver
erpen. Weliswaar wordt pas
ilgende week over het wets
voorstel gestemd, maar de
inatoren van CDA, D66, WD
i PvdA hebben aan het einde
in het debat gisteren gezegd
at hun fracties zullen tegen-
emmen.
ïle Belangrijkste kritiekpunt is de
-^Mschaffmg van de zogeheten
alinfije hengel'. Het is hobbyisten
ii in veel buitenwater toege-
aan te vissen zonder specifie-
visvergunning. Een visakte
ïlstaat. De tegenstanders van
et afschaffen van de vrije hen-
den»l betogen dat zo'n aparte ver
inning de lol van veel sport-
30 ssers gaat vergallen.
end.Overigens was minister Van
B"Dutsen aanvankelijk ook geen
tind uit lager
nilieu vaker
laar huisarts
iTTERDAM ANP
inderen uit lagere sociaal-eco-
amische klassen in grote ste-
Jn die verzekerd zijn via het
ekenfonds gaan anderhalf
iaat zo vaak naar de huisarts
in hun leeftijdgenootjes in
einere plaatsen die particulier
irzekerd zijn. Het grotere aan-
1 bezoeken aan de huisarts
Lein het gevolg zijn van een
°Laj£chtere gezondheid of van an-
"■cèr gedrag van de ouders op het
ioment dat hun kinderen ziek
in.
/Dat concludeert M. Bruijn-
iels in een proefschrift Ziekte
kinderen en de reactie van
ij ouders waarop hij woensdag
31 "71 juni promoveert aan de Eras-
r! -pus Universiteit in Rotterdam.
J Jjuijnzeels stelde vast dat de af-
]J Jjlopen tientallen jaren het
Eij /uisartsbezoek en medicijnge-
8| "puik door kinderen aanzienlijk
-J—'gestegen. Reden voor dit ge-
!ag en verschillen tussen de
matschappelijke groepen wa-
r/Viem tot nu toe niet bekend.
voorstander van het afschaffen
van de vrije-hengelregeling,
maar de Tweede Kamer, onder
aanvoering van PvdA en D66,
dwong hem daartoe. Het argu
ment was destijds dat de hen-
gelverenigingen veel doen aan
het op het peil houden van de
visstand. Zonder verplichte ver
gunning zouden sommige hen
gelaars daarvan profiteren zon
der mee te betalen.
De hengelwet zou ook het ta
melijk omstreden verbod op het
vissen met levend aas regelen.
Mocht de wet inderdaad vol
gende week sneuvelen, dan is
ook dat verbod voorlopig van de
baan. Van Aartsen wil, als het
wetsvoorstel inderdaad wordt
afgewezen, bezien of een alter
natieve wet kan worden be
dacht om het verbod op levend
aas alsnog te regelen.
den haag gpd
Ruim tien procent van de acht miljoen telefoon
aansluitingen is niet te beveiligen. Zowel door
(oud-)werknemers van PTT Telecom als via mo
dems kan daarop worden ingebroken en fraude
mee worden gepleegd. Deze bewering doet een
oud-werknemer van PTT Telecom. Het bedrijf
houdt vol dat niet meer dan vier procent van de
aansluitingen gevoelig is voor misbruik.
Werknemers van PTT Telecom hebben een
spreekverbod over deze zaak. Als ze in dienst tre
den, moeten ze een verklaring ondertekenen
waarin ze beloven niets te zeggen over de beveili
ging van het net op straffe van ontslag en moge
lijk gerechtelijke stappen. De oud-werknemer, die
zich niet meer aan deze code hoeft te houden
maar niettemin anoniem wil blijven, beweert dat
het telefoonnet zo lek is als een mandje.
Diverse oud-werknemers hebben volgens hem
een sleutel van bunkers waar talloze kabels sa
menkomen. Daardoor kunnen ze eenvoudig op
de lijnen inbreken en ermee frauderen. Veel van
deze bunkers zijn inmiddels weliswaar beveiligd
met sensoren, die alleen met behulp van een pas
je zijn uit te schakelen, maar iedere werknemer
heeft zo'n pasje. „En die lenen ze moeiteloos uit,
zonder vragen te stellen", zegt hij.
De voormalige werknemer beweert ook dat di
verse PTT'ers samenwerken met exploitanten van
06-nummers. Kort voor het weekeinde leggen zij
illegaal verbindingen tussen individuele aanslui
tingen en het gewenste 06-nummer. „Het hele
weekeinde wordt vervolgens op kosten van de
nietsvermoedende abonnee dat 06-nummer ge
beld. Op maandagochtend zorgt de betrokken
PTT'er als eerste in de centrale te zijn om de ver
binding te verbreken en sporen uit te wissen. Zo
komt niemand er achter", aldus de man.
Zijn relaas wordt bevestigd door een Haagse
crimineel die rijk is geworden met 06-lijnen. Vol
gens hem zijn alle PTT'ers om te kopen. PTT Te
lecom geeft toe dat tot nu toe één werknemer is
betrapt en direct ontslagen, maar ontkent dat op
grote schaal wordt gefraudeerd.
Vrijspraak na
fouten in verhoor
anonieme getuige
den bosch gpd
Een 45-jarige Brabander is gis
teren door het gerechtshof in
Den Bosch vrijgesproken van
moord dan wel doodslag op
een Hummelose kinderarts. De
Brabander, in het verleden
meermalen veroordeeld we
gens ernstige geweldsmisdrij
ven, heeft drieënhalf jaar in
voorarrest gezeten.
Hofpresident mr. W.CA
Klausus maakte in een uitvoe
rige motivatie duidelijk waar
om de 45-jarige verdachte is
vrijgesproken. De kern daar
van ligt in het feit dat er essen
tiële fouten zijn gemaakt bij
het horen van een anonieme
getuige. Diens verklaringen
vormden de basis waarop ach
tereenvolgens rechtbank en
gerechtshof in Arnhem de ver
dachte hadden veroordeeld tot
een gevangenisstraf van vijf
tien jaar wegens doodslag.
ïen Nederlands Persbure
den haag anp
Incestaffaire Lancee op Schiennonnikoog
Een arrestatieteam lichtte
Lancee vorig jaar april op
Schiermonnikoog van zijn bed
op verdenking van seksueel
misbruik van zijn dochter Bian-
ca. Het toen 17-jarige meisje
had aangifte gedaan van incest.
Medisch onderzoek toonde uit
wendige sporen aan van seksu
eel geweld. Het meisje trok in
augustus de beschuldiging ech
ter weer in. Twee maanden later
besloot het OM in Groningen
het onderzoek te staken wegens
gebrek aan bewijs.
Sorgdrager kwam in maart tot
de conclusie dat ondanks 'een
aantal tekortkomingen' het op
treden van politie en justitie in
deze zaak 'niet onverantwoord'
is geweest. De Tweede Kamer
neemt niet zonder meer genoe
gen met deze conclusie en heeft
Sorgdrager een serie nieuwe
vragen gesteld. Lancee laat het
er ook niet bij zitten en is uit op
eerherstel en een schadevergoe-
ding.
Twee zedenrechercheurs van
het regiokorps Groningen die
waren betrokken bij het onder
zoek in de zaak van ex-politie-
chef Lancee van Schiermonni
koog zijn ernstig over de schreef
gegaan. Dit blijkt uit door mi
nister Sorgdrager van justitie
alsnog openbaar gemaakte
stukken. Lancee werd door zijn
dochter Bianca van seksueel
misbruik beschuldigd.
Een vrouwelijke rechercheur
die was belast met de begelei
ding van Bianca heeft 'door inti
miteiten te plegen met het
slachtoffer op onaanvaardbare
wijze inhoud gegeven aan haar
taak'. Een andere zedenrecher-
cheur heeft tijdens het onder
zoek buiten medeweten en zon
der toestemming van de officier
van justitie contacten onder
houden met de ex-politiechef
over onder meer de uitkomsten
van het onderzoek.
den bosch anp
Een 45-jarige man uit Den
Bosch is vervroegd vrijgespro
ken van doodslag op een Arn
hemse kinderarts. Er was op 24
mei vijftien jaar celstraf tegen
de man geëist, dezelfde straf die
het hof in Arnhem hem in 1994
oplegde. De Hoge Raad vernie
tigde het Arnhemse arrest deels
en verwees de zaak naar het hof
in Den Bosch, dat hem nu heeft
vrijgesproken wegens gebrek
aan bewijs.
Het lichaam van de kinderarts
werd in 1991 in de Maas bij Me-
gen aangetroffen. Ze was onder
weg naar haar ouders in Hoofd
dorp, maar kwam daar nooit
aan. De Bosschenaar zou aan
een bevriende crimineel heb
ben verteld dat hij de kinderarts
had gedood. Mede op grond
van de getuigenis van deze cri
mineel werd de Bosschenaar
eerder veroordeeld.
Het Hof vindt dat de obsta
kels voor de verdediging door
het inzetten van een anonieme
getuige niet voldoende zijn ge
compenseerd. „Volgens de re
gels van het Europese Hof voor
de Rechten van de Mens is het
proces daarmee niet eerlijk ge
weest", aldus de voorzitter van
het rechtscollege. Volgens hem
heeft het Hof de betrouwbaar
heid van de getuige niet vol
doende kunnen toetsen. Ook de
overige bewijsmiddelen zijn on
voldoende om tot een veroorde
ling te leiden.
In cassatie bepaalde de Hoge
Raad dat er smetten kleefden
aan de wijze waarop de getuige
anoniem was gehoord, omdat
hij bedreigd zou zijn. Procu
reur-generaal mr. A. Franken
vond dat met nieuwe verhoren
van de anonymus deze fout was
'gerepareerd'. Zij meende dat er
voldoende bewijs was tegen de
Bosschenaar voor de doodslag.
Advocaat mr. G. Knoops voer
de onder meer aan dat de getui
ge zichzelf vaak heeft tegenge
sproken en dat de beloning van
24.000 gulden voor de man na
de veroordeling van de Bos
schenaar de getuigenis nog on
betrouwbaarder maakt. Hij
vroeg het hof om vrijspraak
voor zijn cliënt, die al 3,5 jaar in
voorarrest zit. De Bosschenaar
mag van het Hof nu een scha
declaim indienen.
amsterdam anp
Het gevaar dreigt dat sommige
ouderen de technologische ont
wikkelingen in de samenleving
niet kunnen bijbenen. Van een
sociaal isolement is volgens
staatssecretaris Terpstra (wel
zijn) echter geen sprake. Daar
om wil zij ouderen geen recht
op onderwijs geven. Pas als
werkelijk sprake is van analfa
betisme op het gebied van digi
talisering en de maatschappelij
ke participatie van groepen ou
deren ernstig in gevaar komt,
moet de overheid mogelijk in
grijpen. „Maar zover is het nog
lang niet."
Terpstra zei dit gisteren in
Amsterdam tijdens de confe
rentie 'Een leven lang leren?
Grenzen aan de educatie voor
ouderen'. Volgens een onder
zoek van pïofessor M. van der
Kamp van de Rijksuniversiteit
Groningen dreigt 'een aanzien
lijk aantal' ouderen die weinig
onderwijs hebben genoten in
een sociaal isolement te raken.
Hij vindt dat er meer onderwijs
voor hen moet komen.
Van der Kamp deed onder
zoek bij veertig ouderen van 50
tot 75 jaar. Zij zijn veel slechter
in rekenen en taal dan mensen
in de leeftijdsgroep van 16 tot
50 jaar. Ruim zestig procent van
de ouderen zit op een zorgelijk
niveau, tegen 28 procent van de
jongere groep. De ouderen heb
ben bijvoorbeeld moeite met
het lezen van een bijsluiter bij
medicijnen of het lezen van een
kaart.
Uit een ander onderzoek
blijkt dat de ouderen ook moei
te hebben met zaken als elek
tronisch betalen, het opzetten
van een cd, raadplegen van te
letekst of het afspelen van de vi
deorecorder. Iets meer dan de
helft van de bevolking verricht
laatstgenoemde twee handelin
gen nooit. Ook geld uit de auto
maat halen doet een kwart van
de bevolking niet. Ouderen zijn
daarbij oververtegenwoordigd.
RPF wil grotere
rol voor gezin
den haag gpd
Meer aandacht voor het gezin,
meer geld naar de armoedebe
strijding en sociale zekerheid en
terugdringing van de abortus-
en euthanasiepraktijk. Dat zijn
de speerpunten van de Refor
matorisch Politieke Federatie
(RPF) in het gisteren gepresen
teerde verkiezingsprogramma.
De RPF denkt met het program
ma zeker twee zetels winst in de
Tweede Kamer te halen en zo
op vijf zetels te komen.
De keus van dit kabinet voor
vooral werkgelegenheid is vol
gens de opstellers van het pro
gramma een verkeerde. De sa
menleving heeft meer te bieden
dan alleen werk, meent de RPF.
De RPF wil niet dat ouders
met een uitkering worden ge
dwongen te gaan werken, als de
zorg voor de kinderen daardoor
in gevaar komt. Verder wil de
RPF dat de aftrek van hypo
theekrente voor de belastingen
wordt beperkt. Alleen hypothe
ken tot zo'n drie ton zouden
daarvoor nog in aanmerking
mogen komen.
tilburg willem goudriaan
Modieuze mensen rijden in een Franse auto,
zelfbewuste figuren kiezen voor een Duitse wa
gen en pragmatische types gaan achter het
stuur van een Japanse auto zitten. Dat zijn de
belangrijkste conclusies van een onderzoek
door twee psychologiestudenten van de Katho
lieke Universiteit Brabant in Tilburg. Esther van
der Waal en Jaap Geertman stuurden vragenlijs
ten aan tweeduizend autobezitters onder het
motto 'toon mij uw auto en ik zeg wie u bent'.
Het is niet de eerste poging om automerken te
koppelen aan het karakter van de bestuurders,
erkent Esther van der Waal. Maar bij vorige on
derzoeken werden auto's in alle prijsklassen be
trokken. Dat leidde tot voor de hand liggende
conclusies als 'rijke patsers rijden in een Jaguar'.
„Dat wilden we voorkomen", zegt Esther (24).
Daarom zijn in het Tilburgse project alleen
autobezitters benaderd met een wagen in de
prijsklasse tot 38.000 gulden. Verder werd het
onderzoek beperkt tot Franse, Duitse en Japan
se auto's. Overigens zijn die in Nederland goed
voor een marktaandeel van 79 procent.
Wie 'lekker trendy' wil zijn rijdt Frans, hebben
Esther en Jaap vastgesteld. De auto moet even
modieus en elegant overkomen als de eigenaar.
Wie in een Renault Mégane of een Peugeot 306
rijdt, roept als het ware tegen de andere wegge
bruikers 'Kijk eens hoe ik de mode op de voet
volg'. Op duurzaamheid en degelijkheid letten
de eigenaren minder. Als een Franse auto af en
toe naar de garage moet voor een reparatie,
vooruit dan maar.
Rijden in een Duitse auto is volgens de stu
denten de beste manier om te laten zien dat je
zelfbewust bent en iets van je leven wilt maken,
niet alleen in je carrière, maar ook in je privé-le-
ven. Een Volkswagen Golf is bij uitstek de wagen
voor de levensgenieter, aldus Esther en Jaap.
'Lang leve de lol', is zijn motto. Bovendien zijn
Golfrijders meestal jong. De wat oudere bon-vi-
vant kiest ook voor een Duitse wagen, maar dan
liever een Opel Astra.
De bezitters van Franse en Duitse auto's zijn
zich in elk geval bewust van hun imago, maar
dat geldt veel minder voor de eigenaren van Ja
panse vierwielers. Zij zijn het meest pragma
tisch ingesteld. 'Wat ik uitstraal, kan me niet zo
gek veel schelen. Ik wil een auto die duurzaam
is en die lage onderhoudskosten heeft', is hun
uitgangspunt. Daarom kiezen ze voor een Nis
san Almera of een Toyota Corolla.
De Tilburgse studenten weten overigens niet
welke auto het best bij henzelf past. Esther: „Dat
is niet aan de orde, want studenten kunnen nog
geen auto betalen".
