&een 'beddenprobleem' in regio
'Geheime politie' Minerva zoekt naar 'lek'
Leiden Regio
IMisschien had
§fc toch liever een
pscar gekregen
NALEVING VAN MENSEN
RECHTEN BEVORDEREN
INZET V
MENSEN
STIMULEREN
'Overname Mogen
gaat gewoon verder'
ENSDAG 4 JUN11997
Ir ij wel altijd ruimte op intensive care Leidse ziekenhuizen
i kj ons ziekenhuis hebben we geen tekort aan intensive
2st|e-bedden. Het komt maar een paar keer per jaar voor,
ej we iemand moeten doorverwijzen", meldt M.
iram, sectorhoofd klinische zorg van het Elisabeth
jnland) ziekenhuis in Leiderdorp. ,,Hier speelt het ge
(k aan plaatsen niet zoals in de regio Rotterdam, Den
m!ag of Amsterdam. Wat dat betreft, wijkt onze situatie
ran het landelijke beeld in het rapport over de proble-
wein rond het gebrek aan intensive care-faciliteiten."
tiënt. Zaterdag werd deze pro
blematiek pijnlijk geïllustreerd
door het overlijden van een
vrouw.
Zij werd vrijdag opgenomen
in het Medisch Centrum Alk
maar. Daar kon ze niet worden
geholpen. Nadat de vrouw in
Alkmaar was opgenomen, lever-
ieio van t hoog
w
stdge week publiceerde de
kliversiteit van Utrecht de re-
e teten van een onderzoek: ge-
een keer per week wei-
asen intensive care (IC) afde-
in Nederland een pa-
de een telefonische rondgang
langs ziekenhuizen in Neder
land geen geschikt intensive-
carebed op. 'De vrouw overleed
vervolgens een dag later nadat
haar aorta onderweg op weg
naar het Academisch Medisch
Centrum in Amsterdam was ge
sprongen. Ze leed aan de le
vensbedreigende aandoening
aneurysma, die operatief alleen
veilig kan worden verholpen
met behulp van een hartlong-
machine.
Knelpunten
Minister Borst (volksgezond
heid) wil gaan praten met de
ziekenhuizen om te kijken waar
de knelpunten precies liggen.
„Zijn er te weinig bedden, of is
er gebrek aan personeel, werken
de ziekenhuizen niet voldoende
samen. Dat moet worden uitge
zocht", aldus de minister giste
ren. In de Tweede Kamer weet
ze het tekort aan het sluiten van
afdelingen in ziekenhuizen we
gens het voorkomen van de re-
siste ziekenhuisbacterie MRSA.
Dat het probleem in Leiden
minder nijpend is, heeft volgens
Schram verschillende oorzaken.
„Een verklaring is dat we geen
gebrek hebben aan IC-verpleeg-
kundigen. Als je tien bedden
hebt en maar personeel voor
acht, dan kun je er twee niet ge
bruiken. In regio's als Amster
dam en Rotterdam is het gebrek
aan gekwalificeerd personeel
groter. Een tweede mogelijkheid
is dat de capaciteit in dit gebied
gewoon wat beter is. De aanwe
zigheid van een gespecialiseerd
Academisch Ziekenhuis werkt
ook gunstig." Als de zes bedden
in het Elisabeth vol zijn, wordt-
meestal doorverwezen naar het
AZL.
Voorlichter D. Ketting van het
AZL zegt dat het ziekenhuis de
IC-capaciteit bijna volledig be
nut. „We hebben in het totaal
vijftig plaatsen, verdeeld over
verschillende afdelingen zoals
kinderchirurgie en heelkunde.
Het is zeker niet zo dat we veel
ruimte over hebben." Toch ko
men ook hier doorverwijzingen
niet vaak voor.
Volgens Ketting zitten capaci
teitsproblemen vooral in de be
schikbaarheid van personeel
Sectorhoofd Schram onder
schrijft dat. „Je moet blijven op
leiden anders moet je kunstma
tig beschikbare plaatsen gaan
sluiten." De praktijkopleiding
tot IC-verpleegkundigen vindt
in het ziekenhuis plaats en
duurt twee jaar.
Op de vraag of zo'n afgeme
ten aantal plaatsen geen proble
men geeft bij grote calamiteiten
met treinen en vliegtuigen, ant
woorden Schram en Ketting dat
dan een rampenplan in werking
treedt. Ketting: „Bij grote onge
vallen gebeuren er andere din
gen. Dan kan de raad van be
stuur een rampenverklaring af
geven en vervolgens sluiten de
gewone afdelingen om plaats te
bieden aan de slachtoffers. Dat
is allemaal tot in detail uitge
werkt."
Nobelprijswinnaar Belo in Oegstgeest
„.gstgeest
maarten keulemans
at Oost-Timor in de toe-
mst te wachten staat? De
id:rmanente grijns op het ge-
te (ht achter het spreekgestoelte
irdt breder. „Ik ben geen
^%feet." Punt. Wat er in Oost-
mor eerst moet komen, poli-
Mjke veranderingen of econo-
sche? „We zullen zien",
udt de spreker zich opnieuw
de vlakte,
tejitiek. Als er iets is waar de
ist-Timorese bisschop Carlos
NRpe Ximenes Belo het niet
Mpr wil hebben, is het dat wel.
jcjx met reden, legt H. van Mun-
)r gr van de katholieke mensen-
te ijhtenorganisatie Justitia et
k uit. „De bisschop heeft ge-
:sotd uitermate prudent en te-
L.Cjhoudend te zijn in zijn uit
raken. Als hij iets scherps zou
zou het de volgende
e in de krant staan, en
bekend zijn bij de
lonesische ambassade en
s in Jakarta. Dat zou zijn
meteen verpesten.
iiSjat werk bestaat - naast het
jirdragen van de mis - vooral
het aankaarten van de be-
iberde naleving van de men-
ïrechten in Oost-Timor.
Sinds de voormalige Portugese
kolonie Timor in 1975 werd be
zet door Indonesië wordt er
ontvoerd, gemarteld en ge
moord op het eiland. Volgens
sommige schattingen is tijdens
twintig jaar bezetting niet min
der dan eenderde van de bevol
king om het leven gekomen.
Bisschop Belo heeft deson
danks altijd vastgehouden aan
geweldloos verzet. Hoe moeilijk
dat soms ook is. „Katholieken
leren elkaar te vergeven", wil
de bisschop w^J kwijt. „Maar
op Oost-Timor vragen mensen
me soms:-hoe moet ik diege
nen vergeven die mijn vader
hebben gedood, mijn familie
hebben vermoord?"
Het pleidooi voor geweld
loosheid leidde er vorig jaar in
elk geval wél toe, dat de bis
schop de Nobelprijs voor de
vrede kreeg. Al heeft dat hem
niet alleen maar goede dingen
opgeleverd. „Het internationaal
bewustzijn van wat er in Oost-
Timor speelt is toegenomen.
Maar aan de situatie zelf is
niets veranderd. Integendeel.
Toen het nieuws van de Nobel
prijs bekend werd, gingen de
mensen de straat op. Viva No
bel, Viva Belo, riepen ze. Daar
na werden de demonstranten
apart genomen, ondervraagd
en zelfs geslagen. Dat kwam
ook door de Nobelprijs." De
bisschop lacht: „Eigenlijk had
ik achteraf gezien misschien
toch liever zo'n Oscar gehad
die ze aan acteurs geven."
Voor Justitia et Pax is het in
elk geval een eer de grote klei
ne man uit Timor over de vloer
te hebben, zoals Van Munster
keer op keer benadrukt. „En
ach, natuurlijk gaat het niet
eens zozeer om wat hij zegt. De
mensen die hierheen zijn geko
men willen de bisschop ge
woon eens in levende lijve zien.
Je moet zijn komst naar Oegst
geest zien als een vriendencon
tact."
Hoewel de bisschop al drie
keer aan de dood is ontsnapt,
reed er gifteren geen gepant
serde limousine met politiemo
toren ervoor door de straten
van Oegstgeest. Integendeel:
Belo arriveerde gewoon per taxi
aan de Rhijngeesterstraatweg.
„Maar zijn programma hebben
we v/el geheim gehouden",
haast organisator V. Scheffers
eraan toe te voegen. „Ook vyij
worden zorgvuldig in de gaten
gehouden door de Indonesi
sche ambassade."
De Indonesische ambassade
die Oegstgeest bespiedt, de
Indonesische regering die de
bisschop verhindert openlijk
over de situatie in zijn land te
praten. Hoe moeilijk dat laatste
soms is, wordt wel duidelijk als
een van de journalisten Belo
confronteert met het nieuwtje
dat de Indonesische legercom
mandant in Oost-Timor naar
huis is gestuurd. „Het gaat niet
om vervanging van personen",
reageert de kerkvader. „Het
gaat om de verandering van het
systeem, het hele regime."
Ook Scheffer wil nog iets we
ten. Hoe moeilijk is het om in
Oost-Timor op bezoek te gaan
bij gevangenen? De bisschop
antwoordt met gevoel voor iro
nie. „In Oost-Timor is het ab
soluut geen probleem om in de
gevangenis te komen."
tee.
leiden «hans jacobs
De wereld kent na de val van de
Berlijnse Muur nog maar een
paar bolwerken van orthodoxie
en onverzettelijkheid. Perestrojka
en openheid zijn er aan voorbij
gegaan. De deuren blijven her
metisch geslóten. Pottenkijkers
zijn niet welkom. De tijd staat er
stil. De mores zijn die uit een vo
rige eeuw. Rond hun burchten
van macht heerst een sfeer van
intrige en geheimzinnigheid. Van
arrogantie en zelfgenoegzaam
heid. Van 'wij weten het beter' en
'niemand is zo goed als wij'.
Het is de mentaliteit van de
vroegere communistische
machthebbers in Moskou, van
de generaals in Myanmar (het
vroegere Burma) en van de heer-
sersldiek in Noord-Korea. En,
niet te vergeten, van de bewo
ners van het 'Kremlin aan de
Breestraat', de hooggeleerde le
den van Leidens bloedeigen stu
dentencorps. Beter bekend als
'Minerva'. Een naam die zowel
synoniem is vbor de lelijke steen
puist (de sociëteit) aan Leidens
voornaamste winkelstraat, maar
tevens staat voor de Leidse Stu
denten Vereniging zelf en voor
het type student (m/v) dat er lid
van is. De corpsballen en hun
kipjes, zoals het in oneerbiedig
jargon heet.
Het gaat niet goed met Miner
va. Jo R., zoals onderwijsminister
Ritzen in publicaties van de stu
dentenclub wel wordt aange
duid, vindt dat stu
denten meer moe
ten studeren en
minder moeten
zooien. Wie het
tempo van de stu
die niet kan bijhou
den, valt af. De
Leidse universiteit
heeft daarnaast zelf
ook de normen op
geschroefd. Slechte
riken krijgen vanaf
volgend jaar een
bindend studiead
vies: tentamens ha
len of anders op
rotten.
Het bolwerk van Minerva aan de Breestraat.
Voor veel studenten een reden
geen lid te worden van een veelei
sende club als Minerva. In een
paar jaar tijd zijn er al 1.000 leden
minder. Voor anderen reden om
de drank te laten staan. Het le
denaantal daalt (mede vanwege
de kleine beurzen), de omzet
daalt en de kosten blijven gelijk.
'Het grootste gevolg hiervan is dat
we in toenemende mate verliezen
maken', meldde een bezorgde
preses Madelien Delfos Visser on
langs in het clubblad Correl. Zon
der koerswijziging staat de toe
komst van Nederlands oudste
studentencorps op het spel. Dus
toch kans op perestrojka en glas
nost aan de Breestraat? Het lijkt
er niet op. Integendeel.
Het Collegium van Minerva,
zeg maar het politbureau van de
besloten club, is op zoek naar de
'verrader' of dissident in de eigen
gelederen die de berichten over
de interne problemen vorige
maand naar buiten heeft ge
bracht. Verschillende leden zijn
reeds aan de tand gevoeld. De
'geheime politie' zoekt naar het
'lek'. De erecode van de Vereni
ging is immers geschonden. Ver
banning wacht. Minervanen
staan op hun geheimhouding:
hun privacy binnen de dikke en
beschermende muren van de so
ciëteit. Over wat zich daar af
speelt moet de buitenwereld in
het ongewisse blijven. Een regel
die enkele jaren met de komst
van drie prinsen nog eens werd
aangescherpt. Maar die mening
wordt niet door alle 2300 leden
En zo kreeg de buitenwacht te
weten dat de sociëteit voortaan
op dinsdag dicht gaat en op zon
dagmiddag open, dat het eten be
ter moet, dat zaalverhuurders in
de stad concurrentie krijgen om
dat Minerva zelf ruimten gaat
verhuren. Verder dat een deel van
het personeel moet verdwijnen,
dat studenten meer op de pof
FOTO MARK LAMERS
kunnen drinken (terwijl er men
sen zijn met openstaande reke
ningen van 3000 gulden) en, o
ironie, met behulp van de subver
enigingen voortaan tijdens de El
Cidweek een reëel beeld van de
Vereniging wordt gegeven. Hoe
dat zelfbeeld eruit ziet? 'De leden
vinden zichzelf vooringenomen
en arrogant, maar het is nog maar
de vraag of men dat een pro
bleem vindt,' zo meldt het partij
orgaan. En dat is nog niet alles.
'Minerva staat bij niet-Ieden en
aankomende leden bekend als
een traditionele en gesloten stu
dentenvereniging. Leden stralen
trots, tevredenheid en eenheid uit
naar buiten toe, met name naar
andere corpora. Echter, het slech
te imago bij de universiteit zorgt
ervoor dat de leden hun lidmaat
schap soms moeten verzwijgen
en dat ze soms niet serieus geno
men worden. De contacten met
de Leidse ambtenarij zijn goed,
maar de reputatie bij de Leidse
bevolking is beduidend minder als
zij nooit contact hebben gehad
met Minerva.'
Woorden die maar weinig échte
Leidenaars zullen beamen. Mis
schien verklaart dat de geheimzin
nigheid. Minerva denkt het imago
bij de aankomende studenten ook
te kunnen verbeteren door meer
nadruk te lggen op de studie.
Maar, zo waarschuwt 'partijleider'
Delfos Visser: 'Een juiste combina
tie tussen studie en de Vereniging
betekent niet dat het Verenigings-
bezoek moet afnemen. Het bete
kent wel dat we minder tijd heb
ben en dus verstandiger met onze
tijd moeten omgaan.'
Het consul tan cybedrijf Arthur D.
Little helpt de gestaalde kaders bij
het maken van het nieuwe vijfja
renplan 'Minerva 2000'. En net als
in de orthodoxe communistische
bolwerken, worden ook de Leidse
studenten bestookt met opwek
kende slogans: 'We beïnvloeden
actief het ledenaantal! We spelen
in op de wensen van overheid, uni
versiteit en arbeidsmarkt! We zor
gen voor een goede balans tussen
inkomsten en uitgaven! Wij vergro
ten de zelfwerkzaamheid en be
trokkenheid!' Op weg naar de
heilstaat, met een vernieuwde en
vèrbeterde vereniging dus. Maar
eerst moet dat onderzoek worden
afgerond. Tipgevers kunnen zich
melden bij het Collegium.
WIJKLADDER Nieuws en berichten uit en over de Leidse wijken,
uit de buurthuizen en van de wijkverenigingen, gerangschikt
naar stadsdeel. Persberichten en wijkbladen kunnen worden
gestuurd naar Leidsch Dagblad, postbus 54, 2300 AB Leiden. Fax:
071-5321921; e-mail: leidschdagblad@hdc.nl.
STEVENSHOF/DE MORS De Leidse Welzijnsorganisatie houdt de
komende weken een zogenoemd belevingsonderzoek onder de
jongeren in Stevenshof en De Mors. Doel is te achterhalen hoe de
jongeren de wijk beleven, of er genoeg activiteiten voor hen zijn en
wat ze vinden van de aanwezige voorzieningen. Het onderzoek
richt zich op alle groepen jongeren en van alle leeftijden.
BOS- EN GASTHUIS Poffertjes, suikerspinnen, het rad van avontuur
en de Winkel van Sinkel. Dat is er allemaal tijdens de braderie in
zorgcentrum Van der Willigenhof aan de Apollolaan 264. De brade
rie is morgenmiddag van twee tot vijf uur.
BOS- EN GASTHUIS De avondvierdaagse, georganiseerd door Wan
delsportvereniging Zuid-West Leiden, is dit jaar van 9 tot en met 12
juni. Lopers kunnen individueel of in groepsverband iedere dag 5,
10 of 15 kilometer afleggen. Elke avond starten de lopers tussen zes
en zeven uur bij Sport Center Ramdas, Apollolaan ld. Inschrijving
bij de wandelsportvereniging, telefoon 0172-613470 of 071-
5317365.
BOS- EN GASTHUIS De vereniging De Postzegelvrienden houdt op
maandagavond 9 juni haar laatste maandelijkse bijeenkomst van
het seizoen. Met name postzegelverzamelaars die nog geen lid zijn.
worden uitgenodigd om kennis te komen maken met de Postzegel
vrienden. De bijeenkomst begint om zeven uur en is in het Vijfho-
venhuis, Hoflaan 169.
BINNENSTAD Voor 50-plussers is tijdens de zomervakantie een uit
gebreid en gevarieerd programma met activiteiten samengesteld.
Dit zomerprogramma wordt op maandag 7 juli in het Leidse Volks
huis geopend door wethouder Baaijens en Hetty Blok (bekend van
'Ja Zuster, Nee Zuster'). Gedurende zes weken kunnen ouderen on
der andere meedoen aan teken- en schilderworkshops, een middag
over de stad Leiden in vroegere tijden, fietstochten en volksdansen.
Verder zijn er bijvoorbeeld excursies naar de ambachtenmarkt in
Raalte en een rondvaart door de Rotterdamse haven. Een boekje
met het volledige programma, de locaties en de kosten is verkrijg
baar bij de club- en buurthuizen en het Leidse Volkshuis, Apothe-
kersdijk 33 a. De inschrijving is deze week begonnen.
BINNENSTAD Het stukje braakliggend terrein op de hoek van de
Volmolengracht en de Langegracht wordt eindelijk bebouwd. Wet
houder Tjeerd van Rij slaat donderdag 12 juni om één uur de eerste
paal van een nieuw wooncomplex. Het complex biedt ruimte aan
een kantoorunit, drie appartementen en zes maisonettes en moet
over ongeveer een jaar klaar zijn.
HOUTKWARTIER Bezoekers van het Diaconessenhuis Leiden hoe
ven geen moeite meer te hebben met het vinden van een parkeer
plaats voor hun auto. Want het nieuwe parkeerterrein voor de in
gang van het ziekenhuis is gereed. Omdat aan het nieuwe parkeer
systeem met slagbomen nogal wat kosten zijn verbonden, moeten
de automobilisten voortaan wel betalen voor een plaats.
DE KOOI/MEREN WIJK Het energiebedrijf EWR is druk bezig om de
stadsverwarming door te trekken naar Leiderdorp. Bij zwembad De
Zijl is de EWR vandaag begonnen de leiding onder De Zijl door te
trekken om de Baanderij (het vroegere Verto-terrein) op de stads
verwarming aan te sluiten. Aan de oostkant van het zwembad zal
daardoor tot en met september een bouwput zijn. Het zwembad
zelf wordt ook op stadsverwarming aangesloten.
DE KOOI/MERENWIJK Gedurende de maand juni zijn de fietspaden
langs de IJsselmeerlaan en langs de Sumatrastraat tot aan de Para-
maribostraat afgesloten. Fietsers worden op de IJsselmeerlaan over
de rijbaan geleid en bij de Sumatrastraat is een omleiding aangege
ven. Daarnaast zullen enkele bomen sneuvelen. In de Paramaribos-
traat moeten vier sierkersen gekapt worden en op de hoek van de
IJsselmeerlaan en de Willem de Zwijgerlaan een meidoorn en een
veldesdoorn.
Directeur Breure:
MINERVA
Het beeldmerk dat Minerva ge
bruikt voor de toekomstplannen.
ILLUSTRATIE UIT CORREL
leiden arno van 't hoog
„We hadden al eerder signalen
ontvangen dat er bij een aantal
partijen onvrede bestond over
de hoogte van het overname
bod", zegt Mogen-directeur
Arie Breure. Maandag sprak tij
dens een buitengewone verga
dering een deel van de kleinere
aandeelhouders zijn onvrede uit
over de prijs, die het Britse Zen-
eca voor een aandeel over heeft.
„Ik denk dat sommigen te veel
hebben gekeken naar de koers
van 34 gulden van begin dit jaar
en dan valt een bod van 13,75
gulden tegen." Breure erkent
dat ook hij liever een hogere
prijs had gezien. „Maar dit zijn
de feiten."
Drie weken geleden werd be
kend dat Zeneca berejd is de
Leidse onderneming over te ne-
mem. Toen al gaven zes grote
aandeelhouders, die gezamelijk
meer dan de helft van de aan
delen bezitten, te kennen met
hiermee akkoord te gaan. Tot 16
juni krijgen de overige aandeel
houders de tijd om hun belang
aan te bieden. Op de maandag
gehouden bijeenkomst werd
duidelijk dat sommigen geheel
niet te spreken zijn over de prijs
en de wijze waarop die tot stand
is gekomen: ze verzetten zich
tegen de transactie.
De ontevreden partijen wij
zen een beschuldigende vinger
naar Breure. Zij stellen dat de
directeur op tijd signalen had
moeten geven dat de explode
rende beurskoers - een reactie
op de spectaculaire overname
van een Belgisch biotechbedrijf
- niet representatief was voor de
waarde van de onderneming.
Vooral kopers die de topkoers
hebben betaald, zijn daardoor
gedupeerd.
Breure wijst deze verantwoor
delijkheid van de hand. „Totdat
de prijsindicatie van 12,50 gul
den bekend werd, hadden wij
geen gefundeerde reden om
aan te nemen dat de koers te
hoog of te laag was. Bovendien
gaf een geïnteresseerd bedrijf te
kennen de beurskoers te willen
betalen. Ook dat was geen sig
naal voor een te hoge waarde
ring van het aandeel."
Het gemor van de aandeel
houders heeft vooralsnog geen
gevolgen. Breure: „Het proces
gaat gewoon verder. Het advies
van de directie en commisaris-
sen blijft onveranderd. Op 20
juni moet Zeneca melden of ze
het bod gestand doen."
De directeur is positief ge
stemd over het verdere verloop
van de overname. Zeneca hoeft
ook niet alle aandelen te bezit
ten om eigenaar te worden,
meer dan de helft is al toege
zegd. Mocht de transactie on
verhoopt stranden, dan is Breu
re somber over de kansen van
het plantenbiotechnologiebe-
drijf. „Als het niet doorgaat en
er is geen andere kandidaat,
dan gaan we zelfstandig verder.
Maar om de concurrentieslag
aan te gaan moet er tussen de
30 en 50 miljoen worden geïn
vesteerd. In dat geval ben ik
pessimistisch over hoe we aan
dat geld moeten komen." Hij
vindt dat de overname gewoon
moet worden afgerond. „Ik zou
het jammer en onverstandig
vinden als de transactie niet
doorgaat."