on
Dierenartsen laken
acties tegen de pest
Onze Top 10
van deze week.
3
w
Medium Jomanda omarmt Maria
Hoogste tijd voor
schrikkelseconde
Binnenland
)rie verdachten gepakt
oor doodsteken agent
D
ïf
*Ir
Topper van de week
Ex-FNV'er Ella Vogelaar haalt
uit naar 'mannenbollenwerk'
Viaduct
ploft op
de weg
Jacht op de Europese
problemenvoet open
Bouterse lapt mogelijke
vervolging aan zijn laars
I/IAANDAG 2 JUN11997
Geuralarmlijn ter ziele door hijgers
wuster De VAM in Wijster stopt met de gratis geuralarmlijn.
Het afvalverwerkend bedrijf stelde de lijn eerder open om men
sen gelegenheid te bieden klachten over stank en geluid door te
geven. Vorig jaar is de lijn ongeveer vierduizend keer gebeld. In
nog geen honderdveertig gevallen ging het de bellers om echte
geur- en geluidsklachten. Volgens de VAM was het merendeel
van de bellers op zoek naar een autotelefoonnummer, de post-
codelijn of de radiozender 538. Op woensdagmiddag kwam er
isteevast een aantal telefoontjes binnen van zich vervelende
schoolkinderen terwijl zich eveneens met zekere regelmaat hij
gers bij de geurlijn meldden.
Voetbalrellen in Deventer
peventer De politie heeft zaterdagavond rond de voetbalwed
strijd Go-Ahead Eagles-FC Zwolle achttien Eagles-supporters
aangehouden. Tijdens de rust van de wedstrijd daagde de groep
de Zwolse supporters uit. waarop de politie een charge uitvoer
de. Na afloop van de wedstrijd kwam de politie opnieuw in actie
toen Deventer supporters de bussen van de FC Zwolle-suppor-
ters bekogelden. De politie trad op diverse andere plaatsen in
Deventer op om raddraaiers van de Deventer voetbalclub in de
kraag te vatten.
Advertentie belangrijk voor baan
Amsterdam De advertentie is voor tachtig procent van de
HBO'ers en academici die een andere baan willen, de belang
rijkste informatiebron. De persoonlijke contacten, komen met
58 procent op de tweede plaats. Bekenden uit de branché zijn in
(40 procent van de gevallen goed voor informatie over banen en
30 procent van de zoekenden waagt zich aan een open sollicita
tie. Dit blijkt het maandag gepubliceerde arbeidsmarktonder-
koek dat bureau Inter/View in opdracht van VNU business pu
blications uitvoerde. VNU geeft onder andere het gratis week
blad Intermediar uit dat drijft op personeelsadvertenties voor
HBO'ers en academici.
'Windmolens op industrieterrein'
^OORDPOLDERZUL» De algemene ledenvergadering van de Wad-
i denvereniging heeft zich zaterdagmiddag in Noordpolderzijl uit
gesproken tegen de plaatsing van alleenstaande windmolens in
en rond het Waddengebied. De milieuorganisatie gaat alleen ak
koord met gegroepeerde windturbines in de Eemshaven en de
havens van Delfzijl, Lauwersoog, Harlingen en Den Helder. De
VVaddenvereniging is zeer verdeeld over windenergie. Uit een
recente enquête bleek vijftig procent van de leden voorstander
L'an deze schone energie en veertig procent de horizonvervui-
iende windmolens af te keuren.
jEerste weduwe vecht ANW aan
■den haag Een weduwe die gedupeerd wordt door de nieuwe Al
gemene Nabestaanden Wet (ANW) maakt vandaag de gang naar
Ude rechtbank. De vrouw, die als eerste weduwe in Nederland
jpaar forse achteruitgang in inkomen aanvecht, wordt hierbij ge-
■Bteund door de actiegroep 'Weduwen in de kou'. Leden van deze
{roep lopen in rouwkleding naar de rechtbank, vertelt A. Piene-
nan, voorzitter van de actiegroep. Bij deze organisatie staan
nomenteel 1700 weduwen ingeschreven. Per 1 januari 1998
ivorden 80.000 weduwen en weduwnaars alsnog de dupe van de
Inieuwe wet. Dan wordt hun pensioen van de staat (gedeeltelijk)
[verrekend met hun inkomen of hun uitkering. Wie samen
Woont, raakt een groot deel van de ANW-uitkering kwijt.
'lode auto verraadt inbrekers
ivenhuizen anp
politie heeft gistermiddag in
n Haag drie mannen aange-
luden in verband met de do-
ilijke steekpartij in Zevenhui-
In zaterdagavond. Daarbij
|vam een 42-jarige politieman
jn het korps Rotterdam-Rijn-
jond om het leven. De steek
lij deed zich voor in het huis
zijn buren in Zevenhuizen,
et slachtoffer, die geen dienst
Ad, zag en hoorde dat er inbre-
Irs bezig waren en kwam in
ii
I
vel^
anW
ebi
lk L.
';:D
zonnepit meergranen,
heel
CU Chips, naturel of paprika,
zak 200 gram
Heinz tomato ketchup I3^ST
of curry J&89I, per flacon
CU Brouwers Bier Pilsener,
krat 24 flesjes a 0.3 liter
C(1 Kattenvoer, brokjes of paté,
diverse smaken,
2 blikken 400 gram, naar keuze
Nü
Pale Sherry 887, very very dry, Q AC
medium dry of cream, fles 1 liter UArü
Nü 3 halen, 2 betalen
n Nederlands Persbureau CPD Geassocieerde Pi
Ventilatoren blazen het virus gewoon naar buiten
De maatregelen die het ministerie van landbouw neemt
om de varkenspest te bestrijden, werken averechts. Dat
schrijven 150 veeartsen uit Oost-Brabant in een brief.aan
het departement. De uitvoering van maatregelen werkte
verdere besmetting in de hand, denken zij. De Noordbra
bantse Christelijke Boerenbond NCB staat volledig achter
de kritiek van de veeartsen uit de Kring Gemert.
eindhoven anp
Veeartsen inspecteren alle var
kensbedrijven wekelijks. Als er
verdachte verschijnselen zijn,
moeten zij nog een keer terug
komen. Dat brengt extra en
overbodig risico op overdracht
van het virus met zich mee.
Het is de artsen verder opge
vallen dat na ruiming van een
bedrijf, dikwijls precies drie we
ken later, varkenspest bij de bu
ren wordt geconstateerd. Dat
komt omdat bij het ontsmetten
van stallen de ventilatoren aan
staan. Die blazen het virus ge
woon naar buiten, aldus de vee
artsen.
Oorzaak van het kwaad is in
dit geval het reinigingsmiddel,
het agressieve natronloog. Ook
het schoonmaken van de trans
portwagens gaat daardoor vol
gens hen mis. De auto's worden
eerst met olie bespoten om ze
te beschermen tegen het loog.
De artsen denken dat het pro
bleem is op te lossen door ge
ruimde stallen twee weken ver
zegeld te houden. Het virus
sterft dan af voordat er wordt
gedesinfecteerd. Het ministerie
zegt de brief te hebben ontvan
gen. Het bezint zich nog op een
antwoord, aldus een woord
voerderzaterdag.
Het aantal gevallen van var
kenspest is zaterdag op 225 ge
komen met besmettingen in
Oploo (1.800 dieren), Zeeland
(2.600) en Gemert (450). Het
aantal nieuwe gevallen afgelo
pen deze week komt daarmee
op 26, een 'record' aldus het
ministerie van landbouw.
Lodewijk de Waal officieel opvolger Stekelenburg
amsterdam anp
Ella Vogelaar, tot afgelopen zaterdag vice-voor-
zitter van de Federatie Nederlandse Vakbewe
ging (FNV), haalt in een zelfgeschreven stuk in
NRC Handelsblad uit naar Johan Stekelenburg,
die tijdens het congres afscheid nam als voor
zitter. Hij zou veel te weinig hebben gedaan om
de positie van vrouwen binnen de vakbeweging
te versterken.
De verwachting was jarenlang dat Vogelaar
Stekelenburg zou opvolgen als voorzitter. Zij
heeft zich echter teruggetrokken als kandidaat,
onder meer omdat Lodewijk de Waal, de nieu
we voorzitter, niet onder haar wilde werken.
Daarbij hekelde zij het 'mannenbolwerk' waar
uit de top van de FNV zou bestaan.
In het Hollands Dagboek in NRC Handels
blad rakelt Vogelaar de kwestie opnieuw op.
Cynisch schrijft ze, nadat ze heeft vastgesteld
dat het FNV-congres weinig aandacht heeft
voor de mannencultuur: „Maar ja, dat is ook
niet nodig als je, zoals Johan Stekelenburg za
terdag weer in Trouw, zegt dat de FNV vrouw
vriendelijk is en het gebeurde rond mijn vertrek
reduceert tot mijn probleem. Het houdt de we
reld lekker overzichtelijk.
Ze schrijft dat ze nog deze week hooglopende
ruzie met Stekelenburg heeft gehad. Stekelen
burg vond Vogelaars optreden in het tv-pro-
gramma Nova veel te ver gaan. Vogelaar rea
geerde voor de camera op het feit dat de vrou
welijke voorzitter van de Horecabond was afge
zet en verwees daarbij weer naar de vrouwon
vriendelijke cultuur. Vogelaar: „Hij vindt dat ik
me als vice-voorzitter niet moet uitlaten over
een intern conflict binnen een van de aangeslo
ten bonden. Uit zijn boosheid blijkt, hoe on
aangenaam hij het vindt dat het thema cultuur
opeens zo centraal staat."
Stekelenburg bromde zaterdag 'wat een on
zin' bij het lezen van Vogelaars pennenvruch
ten. Hij onthield zich van verder commentaar.
actie. Er ontstond een worstel
partij waarbij het slachtoffer
een aantal fatale steekwonden
opliep.
Gealarmeerde politie-agenten
vonden hun collega even na ze
ven uur in het huis. Getuigen
hadden gezien dat de inbrekers
in'een rode auto waren wegge
reden. De politie trof die auto
gistermiddag aan in Den Haag.
Bij de auto hield de politie de
drie verdachten aan, Hagenaars
van 17, 19 en 22 jaar oud.
Nieuwe oogst Alpha aardappelen,
zak 2.5 kilo
Sperziebonen,
500 gram
Braadworst,
500 gram J349 3.75
C(1 Casselerrib, O CQ
gegrild of in pesto, 100 gram ®®a® Z.O
CdZaanlander extra pikant 48+, 1 1 C\f\
kilo®®® J&90 iz.yu
Cd Brabants vloerwit of-bruin of Sallands
2.99
1.99
kilo ®®a® 12ACT 6.98
JrW 2.59
im 1.09
2.89
is^ll.49
1.99
den bosch Met 400 kilo
springstof is zaterdagavond
in Tilburg een viaduct over de
rijksweg A65 tussen Tilburg
en Den Bosch gesloopt. Op
het springen van het viaduct
kwamen enkele duizenden
belangstellenden af. De sloop
van het dertig jaar oude via
duct was nodig voor de aan
leg van de eerste fase van de
noord-oostelijke rondweg bij
Tilburg. Honderd meter ver
der is al een nieuw viaduct
gebouwd. Naar verwachting
kan het eerste stuk van de
rondweg juli volgend jaar in
gebruik worden genomen.
FOTO'S ANP MARC BOLSIUS
Lands grootste kruidenier blijft op de kleintjes letten.
Aanbiedingen gelden t/m zaterdag 7 juni as.
Voorlopig geen healings meer in Tiel
VALKENBURG-TIEL CHRIS BAKKER
Als 'schakel tussen hemel en aarde' zoekt
Jomanda behendig naar nieuwe wegen
om haar mediumschap uit te oefenen.
Sinds kort gaat ze zelfs voor in haar eigen
multireligieuze genezingsdiensten in de
vroegere kloosterkapel van de paters obla
ten in Valkenburg. Honderden Maria-
beeldjes staan liaar bij.
Jomanda huurt de kapel in opdracht van
de Lichtbron, zoals zij haar God noemt.
Begin januari kreeg ze van hogerhand
door dat ze in Nederland een bedevaarts
oord voor Maria moest opzetten. Aanvan
kelijk sputterde Jomanda tegen, omdat ze
sinds de eerste massale healing in Tiel, zes
jaar geleden, doelbewust probeert alle
soorten geloof samen te brengen.
Maar drie maanden later volgde de beves
tiging van het visioen tijdens een bezoek
aan het leegstaande klooster in Valken
burg. Toen Jomanda het naastgelegen
kerkje betrad, kreeg ze een koude rilling
over haar rug. Sindsdien doet de kapel
dienst als ontmoetingsplaats. Mensen mo
gen zelf Mariabeeldjes meenemen. Twee
keer per maand leidt Jomanda, van achter
het altaar en in haar Mariablauwe gewaad,
een besloten healing waar overigens ie
dereen welkom is: christenen, moslims,
hindoes, atheïsten.
Dat ze openlijk Maria vereert, lijkt daar
mee in tegenspraak. Maar behalve als
moeder Gods beschouwt Jomanda Maria
ook als 'symbool van vrouwelijke energie,
die staat voor moederliefde, vrede en
licht'. Dat zou ook niet-katholieken moe
ten aanspreken, denkt ze. Inmiddels kij
ken ruim driehonderd Mariabeeldjes toe
terwijl Jomanda de bezoekers de handen
oplegt en een aantal boze geesten uitdrijft.
De genezingsdienst in sacrale sfeer lijkt
een gat in de markt.
In Tiel dreigt het mediumschap van Jo
manda echter dakloos te worden. Gisteren
was de voorlopig laatste massale healing.
Critici menen dat de aangekondigde reor
ganisatie nodig is omdat het aantal bezoe
kers drastisch zou zijn afgenomen. Jo
manda ontkent dit. Ze heeft per 1 juli het
huurcontract van de Evenementenhal op
gezegd wegens onvrede met haar ex-man
Jacques Onderwater, die het complex be
heert. Onderwater wil zich door Jomanda
laten uitkopen, maar dat weigert Joke
Damman, Jomanda's wérkelijke naam.
Jomanda weerspreekt de suggestie dat het
leegstaande klooster, naast het kapelletje
in Valkenburg, een goede vervanging van
de Evenementenhal in Tiel kan zijn. „Daar
denk ik niet aan. Het liefste blijf ik op de
plek waar ik nu zit." Evenmin wil het me
dium een eigen officiële geloofsgemeen
schap stichten. „Ik ben bang voor het sek-
tegevoel. Ik wil neutraal blijven."
Toch hebben al haar genezingsbijeen
komsten het karakter van een charismati
sche kerkdienst. De bezoekers stellen zich
hand in hand open voor die ene, Eeuwige
Lichtbron. „Volg uw gevoel", zegt het me
dium. Lachen, boeren, schreeuwen: het
zijn allemaal vormen van onüading, legt
ze uit. Een vrouw begint angstaanjagend
te gillen, een man beukt grommend op de
houten vloer. Anderen maken extatische
bewegingen.
De onzichtbare 'witte gedaantes' gaan
door de rijen, zo kondigt Jomanda aan,
om patiënten via inspuiting onder narcose
te brengen. Ondertussen ondergaan zo'n
veertig bezoekers een 'spirituele operatie'
op het podium. De een ïigt bewegingloos,
de ander spartelt voortdurend met de be
nen in de lucht. In aparte rondes laten de
meesten zich de hand opleggen. Ook ba
by's, honden en papegaaien moeten er
aan geloven.
Naast haar werk in Tiel en Valkenburg be
treedt Jomanda stap voor stap nieuwe pa
den. Ze staat op doorbreken in Duitsland,
ze healt maandelijks op locatie in het
land, ze straalt 'negatieve energie' weg op
scholen en ze geeft inzicht in de toekomst
via radio en televisie. In de toekomst wil
ze, mogelijk in het klooster, een huidkli
niek opzetten. Ook hoopt Jomanda ooit
nog als exorcist in de psychiatrie te hel
pen.
Van de kritiek die Jomanda door de jaren
heen heeft gekregen, zegt ze zich niets
meer aan te trekken. Recent nog kwam de
onderzoekspsycholoog dr. E. Vervaet in
zijn boek Het verschijnsel Jomanda tot de
conclusie dat het medium uit Tiel alleen
maar schijngenezingen op haar naam
heeft staan. Ze zou geen paranormale ga
ven bezitten. „Allemaal smaad en laster",
reageert Jomanda fel. „Hij wil over mijn
rug bekend worden." Van een rechtszaak
zag ze uiteindelijk af. „Want je mag nooit
kwaad met kwaad vergelden."
numegen. anp
Een massaal onderzoek moet
helderheid verschaffen over
platvoet, holvoet en hamerteen.
Het Achillesproject wil binnen
een jaar 100.000 paar voeten
van mensen uit tien Europese
landen analyseren. Ruim drie
honderd Nederlandse huisart
sen doen mee aan deze epide
miologische studie.
Het project, dat vandaag start
met de Europese week van de
voet, wil aard en omvang van
voetproblemen in kaart bren
gen. De Nederlandse artsen on
derzoeken tijdens de week al
vast 5000 paar voeten. Volgend
jaar nemen artsen nog eens
6000 paar onder handen.
„Een onderzoek van zo'n om
vang is uniek", zegt professor
P. van de Kerkhof, dermatoloog
in Nijmegen en voorzitter van
het Nationaal Huidfonds zater
dag. „Mensen hebben nogal
eens de neiging voetproblemen
te veronachtzamen, zelfs als ze
er hinder of pijn van ondervin
den."
Van de Kerkhof verwacht af
gezien van afwijkingen nogal
wat schimmels aan de Europese
voeten aan te treffen. „Een
schimmeltje is zo opgelopen. In
onze praktijk blijkt dat de voet
schimmel sterk in opmars is."
Het dragen van klemmend en
niet-ventilerend schoeisel
draagt volgens de hoogleraar bij
aan schimmelvorming. Of de
Europese voeten veel verschil
len, is ongewis. „In warme lan
den waar veel op blote voeten
wordt gelopen liggen tropische
schimmels op de loer", veron
derstelt Van de Kerkhof.
Hij meent dat veel patiënten
zich schamen voor hun voet- en
nagelproblemen. Vaak is de
schaamte zo groot dat ze er
zelfs niet tegen hun arts over
beginnen. „Het probleem is
makkelijk te verhullen door een
sok en een schoen aan te
doen."
Rijswijk»anptegen hem zou zijn, zou hij on
middellijk „al zijn petten aan de
kapstok hangen", beloofde hij.
Bouterse moest lachen om de
stelling dat hij de machtigste
man van Suriname zou zijn.
„Het is er niet ver naast. Was
het maar waar." Als Adviseur
van Staat (hij adviseert de rege
ring 'in bijzondere gevallen')
maakt hij volgens zijn eigen vi
sie niet de dienst uit in Surina
me. Bouterse maakte ook dui
delijk dat de regering-Wijden-
bosch de ontwikkelingshulp van
Nederland niet werkelijk nodig
heeft. Nederland heeft nog zes
honderd miljoen gulden apart
staan aan bijstandshulp, zoals
financiële en projecthulp. Ka
merlid Weisglas (WD) zei eer
der deze maand dat die finan
ciële hulp net als in de jaren
tachtig moet worden opge
schort zolang Bouterse grote in
vloed heeft. Bouterse: „Wij heb
ben dat geld zeker niet nodig.
Barst met jullie geld. Wij willen
een zakelijke relatie met Neder
land. De Surinaamse regering
wil zich niet door Den Haag la
ten leiden."
Desi Bouterse, Adviseur van
Staat in Suriname, heeft geen
enkele boodschap aan het feit
dat Nederland hem wil vervol
gen wegens betrokkenheid bij
grootschalige cocaïnehandel.
Dat liet hij gisteren weten in het
tv-programma Buitenhof.
De voormalig legerleider
noemt de strafzaak tegen hem
'een politiek spel van Den
Haag'. „Als dat is uitgespeeld,
ben ik aan zet", aldus Bouterse,
die voorspelt dat Nederland uit
eindelijk de grote verliezer zal
worden. De tijd zal het leren",
zo herhaalde hij een aantal ma
len.
Onlangs maakte voorzitter
van het collega van procureurs
generaal mr. A. Docters van
Leeuwen bekend dat justitie
voldoende bewijsmateriaal in
handen heeft om Bouterse bin
nen jaar voor de rechter te
brengen. Bouterse zei daarvan
niet onder de indruk te zijn.
„Meneer Van Leeuwen praat
maar. Als jullie klaar zijn
met die grap kom ik wel." Als er
ook maar één hard bewijsstuk
Terugtelhorloges zitten er nu naast
ren. Daar worden ze vergeleken
met andere internationale
atoomklokken. Het gemiddelde
van deze klokken bepaalt de
wereldtijd UTC.
Hoeveel schrikkelsecondes er
nog nodig zijn voor het jaar
2000 is niet te overzien. Een feit
is dat alle terugtikhorloges, die
pretenderen tot op de seconde
af te tellen tot de eeuwisseling,
daar geen rekening mee hou
den. Ze zitten er dus allemaal
iets naast.
De schrikkelseconde komt er
voor de eenentwintigste keer
bij. Dat is nodig omdat één
asomwenteling van de aarde
niet is uit te drukken in de volle
seconden die de internationale
atoomklokken wegtikken. De
seconde duurt eigenlijk iets te
kort. waardoor atoomklokken
na verloop van tijd iets gaan
voorlopen op de zonnetijd. De
schrikkelseconde komt er pas
bij wanneer het verschil tussen
zonnetijd en atoomtijd langer is
dan 0,7 seconde.
Nederland wacht een schrikkel
seconde. In de nacht van 30 ju
ni op 1 juli wordt die ene secon
de ingevoegd. Dat is nodig om
de atoomklokken weer in de pas
te laten lopen met de omwente
ling van de aarde om haar as.
De seconde extra die de tijd
krijgt, komt er over de hele we
reld op hetzelfde moment bij:
op 30 juni, even voor midder
nacht volgens UTC, de gecoör
dineerde wereldtijd. Dat is de
tijd op de nulmeridiaan, die
over het Engelse Greenwich
loopt. De meeste Europese
klokken geven op dat moment
twee uur in de morgen van 1 ju
li aan.
In Nederland verlengt het Ne
derlands Meet Instituut (NMI)
de tijd met die ene seconde. Het
NMI beheert de Nederlandse
standaard voor tijd. In zijn labo
ratorium in Delft staan vier ce-
sium-atoomklokken die hun
signaal dagelijks naar Parijs stu-
