Politiek Turkije in egelstelling Nederlaag voor Taliban Fransen eten verboden vrucht - op Internet Bossi dreigt Rome met burgeroorlog Buitenland Rebellen steunen coup Sierra Leone Demonstratie tegen Kabila niet gewenst 155 JVeel kritiek op Duitse regering ■ANkfurt De regering van bondskanselier Kohl is het mikpunt an hevige kritiek in de ruzie die met de Duitse centrale bank is [ontstaan over de plannen om de goudvoorraad van Duitsland fop te waarderen. Het voornemen van minister van financiën jTheo Waigel om met de opbrengst van de herwaardering het be grotingstekort te verminderen, is bij de Bundesbank geheel in verkeerde aarde gevallen. De regering trekt zich daar echter Jniets van aan en wil de plannen gewoon doorzetten. De SPD [heeft al om het aftreden van minister Waigel. Ugerije zet geld op hoofd moslims Ialgiers De autoriteiten in Algerije hebben, in de aanloop naar we parlementsverkiezingen van 5 juni, beloningen gezet op de jhoofden van 72 figuren die een leidende rol spelen in de ruim ■vijfjaar durende gewelddadige opstand van het Islamitisch Red- Idingsfront (FIS). Overal in het land zijn posters opgehangen met ■foto's van de gezochte personen. Gisteren begonnen ordetroe- len een offensief tegen gewapende FIS-strijders, die van terreur aanslagen worden verdacht. Burundi en Rwanda belaagd door Hutu's kigali De Burundese militaire machthebber, majoor Pierre Ie Buyoya, heeft gisteren gezegd dat zijn land het doelwit is van ge coördineerde aanvallen van Hutu-rebellen uit Burundi en Rwanda. Evenals de Rwandese president Pasteur Bizimungu ig ontkende hij tijdens een eendaags bezoek aan Rwanda afspra ken te hebben gemaakt met de door Tutsi's geleide regering in liet buurland over een gezamenlijk optreden tegen de rebellen. Jaarlijks sterven drie miljoen rokers moskou Elke tien seconden sterft er ergens ter wereld iemand aan de gevolgen van roken. Dat heeft de Wereldgezondheidsor ganisatie (WHO) gisteren bekendgemaakt. Op jaarbasis overlij den volgens de WHO ruim drie miljoen nicotine-verslaafden aan de schadelijke gevolgen van hun tabaksgebruik. „In de toekomst zullen er nog meer mensen per jaar sterven doordat het aantal rokers stijgt", aldus WHO-directeur Hiroshi Nakajima op een in ternationale conferentie in Moskou. Ap! Poolse abortuswet in strijd met grondwet .varschau Het Poolse Constitutionele Tribunaal heeft gisteren 'Pm] de huidige progressieve abortuswet in strijd verklaard met de grondwet. Daardoor is het abortusdebat in Polen aan de voor- ouw( avond van een bezoek van paus Johannes Paulus II opgelaaid. De wet staat abortus toe tot de twaalfde week van de zwanger schap voor vrouwen die emotioneel of financieel in de proble men kunnen komen als zij een kind krijgen. Het Poolse parle ment heeft nu een halfjaar om de wet te herzien, tenzij een weederde meerderheid de huidige wet ondersteunt. «Bomaanslag op McDonalds-restaurant iQRDEAUxEen McDonalds-restaurant in het Frans-Baskische verwoest. Saint-Jean-de-Luz is vandaag door een 1 eelt De onbekende daders gebruikten een gasfles voorzien van een ontstekingsmechanisme. Die methode wijst gewoonlijk op be- irokkenheid van de Baskische afscheidingsbeweging Iparretar- rak. De aanslag richtte alleen materiële schade aan. Een eerdere lanslag op het restaurant, in 1995, is door Iparretarrak opgeëist. Deense ouders mogen kinderen niet slaan (openhagen Het Deense parlement heeft gisteren met een krap- e meerderheid een wetsvoorstel aangenomen dat ouders ver biedt hun kinderen een 'opvoedkundig' pak voor de broek te g( ren, evenals andere vormen van lijfstraffen. De Scandinavische buurlanden van Denemarken kenden reeds zulke verboden. Met 51 tegen 50 stemmen werd het wetsvoorstel na een verhit debat ïangenomen door het parlement in Kopenhagen. Tegenstan iers van de wet noemden deze een inbreuk op de privacy vèn families, Arbeiders demonstreren in Brussel irussel» Zo'n 10.000 arbeiders uit verschillende Europese lan- len hebben gisteren in Brussel een menselijke ketting gevormd fond het gebouw van het Europese Parlement en de Europese oh>! Commissie, om aandacht te vragen voor hun rechten. De orga- iku ïisatoren van de demonstratie, gehouden ter gelegenheid van Iie Europese Dag van het Werk, willen dat er in het Verdrag van /J( Maastricht, dat volgende maand wordt herzien in Amsterdam, iok een paragraaf wordt opgenomen over de rechten van arbei- 1 J Detker-ontvoerdef na twintig jaar gepakt DNDENMeer dan twintig jaar na de ontvoering van Richard 'etker is dader Dieter Zolf (54) met meer dan de helft van het oen betaalde losgeld in Londen gearresteerd. Zolf werd dinsdag ipgepakt toen hij probeerde voor 10,7 miljoen mark oude biljet- en van duizend mark om te wisselen. Zlof werd destijds tot vijf- ien jaar cel veroordeeld. Hij kwam in januari 1994 vrij nadat hij ijn straf bijna tot op de laatste dag had uitgezeten. De losgeld- liljetten zijn inmiddels niet meer geldig. Noodtoestand in Albanië niet opgeheven irana» Het Albanese parlement heeft gisteren geweigerd ge- loor te geven aan de eis van de oppositie om met het oog op de erkiezingen van 29 juni de noodtoestand op te heffen. De op- lositie heeft met een boycot gedreigd als haar eis niet wordt in- jewilligd. De oppositie zegt dat de avondklok, die om 21.00 uur ngaat, in haar nadeel werkt, doordat zij 's avonds minder tijd leeft de kiezers te bereiken. Volgens parlementsvoorzitter Pjeter Irbnori zijn orde en gezag nog onvoldoende hersteld om zonder loodklok te kunnen. Amerikaanse vliegt rond de wereld de )akland De Amerikaanse pilote Linda Finch heeft haar vlucht im de wereld volbracht. De 46-jarige zakenvrouw zette gisteren laar tweemotorige vliegtuig in Oakland, Califomië aan de [rond. Daar was zij ruim twee maanden geleden begonnen aan Ie 46.500 kilometerlange tocht. De Texaanse beschouwde haar eis als een eerbetoon aan de legendarische Amerikaanse pilote Imelia Earhart, die in de jaren dertig ook vanuit Oakland vertrok oor een vlucht om de wereld. Na ruim driekwart van de reis erdween het vliegtuig spoorloos tussen Nieuw-Guinea en de lowland-eilanden. Regering verliest aanhang in parlement Verschil van mening blijft tussen coalitiepartijen Vervroegde verkiezingen lijken voor de Turkse regering de enige uitweg uit een al maanden durende crisis. De is- lamistische premier Erbakan en de conservatieve vice- premier (filler konden het gisteren echter zelfs daarover niet eens worden. Ook een poging om de extreemrechtse Partij van Grote Eenheid, die zeven parlementszetels heeft, bij de coalitie te betrekken, liep stuk op onenigheid tussen het duo. Vandaag besluit het partijbestuur van (fillers Juiste Pad Partij of zij zich al dan niet uit de rege ring terugtrekt. Istanbul «jessica lutzniet bereid was om het premier- correspondent schap aan haar over te dragen. Volgens het regeerakkoord zou- Twee weken geleden beloofde den beiden ieder twee jaar het Ciller met de hand op de Koran kabinet leiden, tenzij de verkie- dat ze af zou treden als Erbakan zingen vervroegd worden, (filler meent dat dat onvermijdelijk is en heeft gisteren de premier of ficieel om zijn functie gevraagd. Haar plan was om het land over een jaar naar de stembus te lei den. Intussen zou de regering, die nog slechts een meerder heid van één stem heeft in het parlement, versterkt kunnen worden met de Partij van Grote Eenheid. Premier Erbakan bleek echter niet van plan de touwtjes uit handen te geven. Ook hij was voorstander van de deelname van het extreem rechtse partij tje. Dat zou het namelijk moge lijk maken de normale termijn uit te zitten, mits (gillers partij daartoe bereid is. Maar als er verkiezingen uitgeschreven moeten worden, wil Erbakan die zo vroeg mogelijk houden, als het kan al over drie maan den. Erbakan moet daarvoor overi gens wel een meerderheid in het parlement achter zich krij gen. De meeste parlementsle den voelen er weinig voor om nu al hun mooie, winstgevende posities op te geven. (Mensen zouden grof geld betalen als een parlementariër hen aan een baan helpt.) Bovendien zouden alleen Erbakans Welvaartspartij en de sociaal-democratische Republikeinse Volkspartij ge baat zijn bij verkiezingen. Voor de Juiste Pad Partij zouden die volgens de opiniepeilingen zeer onvoordelig uitpakken. De kans bestaat daarom dat vandaag het bestuur besluit te buigen voor Erbakan en, ver sterkt met de Grote Eenheid, poogt de regeringstermijn uit te zitten. Dat betekent echter dat er na de vier van afgelopen weekeinde nog een aantal par tijleden, die de huidige coalitie als een gevaar voor het demo cratisch regime zien, over zullen stappen naar de grootste oppo sitiepartij. Het is de vraag of de Grote Eenheid dat gat op kan vullen. erde Pers Diensten RTR R< Vluchtelingen met schip aan de grond gelope marino dl soverate dpa-afp Een schip met ongeveer vluchtelingen aan boord, on wie Irakezen, is vanochtend vijf zeemijl van de Zuid-It aanse kust bij Marino di Sove te aan de grond gelopen. I schip is de onder Turkse v varende Victor Akfikebir. 1 zond midden in de nacht noc signalen uit, nadat het door zware zeegang in de problem was gekomen. De kustwacht Reggio Calabria stuurde mete hulp en de politie rukte uit c op de kust mogelijke illeg; immigranten op te pakken, zijn ongeveer veertig aanho dingen vericht. De nationalit van de arrestanten is nog n bekend. Freetown De Sierraleoonse rebellenleider Foday Sankoh heeft gisteren zijn steun toegezegd aan de plegers van een coup tegen burgerpresi dent Ahmad Tejan Kabbah. Sankoh vecht met zijn Revolutionair Verenigd Front (RUF) al sinds 1991 tegen de regering in Freetown. De nieuwe sterke man in Freetown, majoor Johnny Paul Koromah, zei dinsdagnacht al dat Sankoh ermee had ingestemd om in zijn nieuw te vormen rege ring deel te nemen. De steun van rebellenzijde is zeer welkom voor de coupplegers. Gisteren kwamen 720 Nigeriaanse troepen aan in Freetown, ter versterking van de negenhonderd man die reeds aanwezig waren om president Kabbah te beschermen. Naar verluidt wil Nigeria Kabbah weer op het regeringspluche zetten. Buitenlanders mogen Sierra Leone verlaten als zij willen. Deze Libanese vrouwen nemen het zekere voor het onzekere en vertrekken naar Libanon. Er zijn vijftien tot twintig Nederlanders in het land. Vandaag kunnen ze met een vliegtuig het land ver laten FOTO' CORINNEDUFKA REUTERS Europa zegt forse financiële steun toe KINSHASA Rtr-DPA-ANP Een protestmars van de opposi tie in Kinshasa, de hoofdstad van Democratische Republiek Congo, is gisteren zeer snel be ëindigd door gewapende mili tairen van de zelfbenoemde president Kabila. De aanhan gers van oppositieleider Etienne Tshisekedi protesteerden tegen de nieuwe regering onder lei ding van Kabila. Volgens de betogers is de alli antie-partij AFDL van Kabila te dominant aanwezig in de nieu we regering. Tienduizenden in woners van Kinshasa bejubel den de actievoerders, alvorens militairen, onder wie veel etni sche Tutsi's, de protestmars ge welddadig beëindigden. Tien tallen demonstranten werden opgepakt. Eerder op de dag jaagden sol daten van Kabila honderden studenten uiteen. Zij protes teerden tegen de aanwezigheid van Rwandezen in de troepei macht van Kabila. „Kabila een dictator maar dit is ergi dan de dictatuur van de verdri ven president Mobutu want c nieuwe onderdrukkers zijn bu tenlanders uit Rwanda", aldi een protesterende student. Kabila heeft zich gisteren b decreet vergaande macht toege kend tot een nieuwe grondwt is aangenomen. Vandaag wore Kabila tot president beëdigd. D vijftien decreets-artikelen zeg gen onder meer dat de regerin het beleid van de natie voei zoals vastgesteld door de presi dent. Congo kan binnenkort negen tig miljoen ecu (197 miljoei gulden) van de Europese Unii tegemoetzien als eerste bijdragi aan de wederopbouw van he land. Dat heeft EU-commissari, voor betrekkingen met Afri kaanse landen, Joao de Deu: Pinheiro, gisteren gezegd in he Europees Parlement. Zwitsers leverden nazi's wapens Duitsland. Dat deel in de export had een waarde van zeshon derd miljoen Zwitserse frank in de toenmalige koers. Italië ont ving voor 150 miljoen aan wa pens. De totale exporten in de periode bedroegen negenhon derd miljoen. Dat meldde één van de onderzoekers naar de wapenverkopen gisteren, de Zwitserse historicus Mauro Ce- Het neurtrale Zwitserland lever de tijdens de oorlog voor hon derden miljoen dollars wapens aan nazi-Duitsland. Dit blijkt uit Zwitserse diplomatieke archie ven uit de oorlog, die gisteren zijn vrijgegeven. Van 1940 tot 1944 ging bijna tweederde van de totale Zwit serse export van wapens en de fensiemateriaal naar nazi- Oezbeken verjagen Taliban uit stad Mazar-i-Shciraf MAZAR-I-SHARIF AP Vier dagen nadat zij Mazar-i- Sharif hadden veroverd, hebben de fundamentalistische Taliban de strategische stad in het noor den van Afghanistan gisteren na felle gevechten weer moeten prijsgeven. Inmiddels zijn de twee partijen vredesbesprekin gen begonnen. De Taliban dolven gisteren het onderspit in hevige gevech ten met hun 'bondgenoten', de pro-Iraanse shi'itische troepen van de Hezb-i-Wahdat en Oez- beekse strijders die eind vorige week braken met krijgsheer Rashid Dostum en naar de Tali ban overliepen. Het is de eerste keer in hun drie jaar oude cam pagne dat de Taliban zich heb ben moeten terugtrekken uit een door hen veroverd gebied. De Taliban kregen Mazar-i- Sharif enkele dagen geleden praktisch cadeau van Malik Pahlawan, een bevelhebber die had gebroken met Dostum en een groot aantal Oezbeekse strijders naar het kamp van de Taliban meenam. Dostum nam ijlings de benen, eerst naar Oez bekistan en later naar Turkije. De val van Dostums bolwerk was typerend voor de gemakke lijke wijze waarop de Taliban grote delen van Afghanistan wisten te onderwerpen. In de eerste jaren van hun campagne behoefden de Taliban, van wie de kern bestaat uit religieuze studenten, maar met de Koran te zwaaien om hun tegenstan ders op de knieën te brengen. Later wisten zij belangrijke suc cessen te boeken door generaals en bestuurders om te kopen. Onmiddellijk nadat duizen den Taliban-strijders zondag en maandag Mazar-i-Sharif waren binnengetrokken, namen de spanningen tussen de nieuwe heersers en de oude bewoners van de stad, voornamelijk Oez beken en Tadzjieken, echter toe. De Taliban waren zo onver standig onmiddellijk decreten uit te vaardigen waarin zij hun extreme versie van de islam aan de stad en zijn inwoners wilden opleggen. Het wankele bondge nootschap stortte dinsdag ineen doordat Taliban-leider Abdul Razzaq van generaal Pahlawan eiste dat hij zijn troepen zou ontwapenen. De opstand brak in alle ernst uit toen de Taliban pogingen ondernamen de sji'itische min derheid van haar wapens te ontdoen. De sji'ieten kregen prompt hulp van de Oezbeken, die de Taliban van achteren aanvielen. Het is onduidelijk hoeveel gebied de Taliban heb ben moeten prijsgeven. De Af ghaanse ambassadeur in India, Masood Khalili, zei dat de Tali ban ook verdreven zijn uit een provincie ten oosten van Ma- zar-i-Sharif. Zijn woorden wer den bevestigd door Abdullah, een woordvoerder van, Ahmed Shah Massud, één van de be langrijkste tegenstanders van de Taliba. Massud zou samenwer ken met de troepen in Mazar-i- Sharif. Vanochtend werden nieuwe aanvallen van Massud gemeld. De Taliban kampten gisterem niet alleen met tegenslagen. Zo'n 150 kilometer ten oosten van Mazar-i-Sharif werd zwaar gevochten om Pul i Khumri, ge legen aan de Salang-weg die Kabul met het noorden ver bindt. Albright eist medewerking van Servië en Kroatië den haag anp Servië en Kroatië moeten einde lijk overgaan tot de volledige uitvoering van de Dayton-vre- desakkoorden en helpen bij de opsporing van aangeklaagde oorlogsmisdadigers. Dat eiste de Amerikaanse minister van buitenlandse zaken Madeleine Albright gisteren bij het Joego- slavië-Tribunaal in Den Haag. Zij had daar een gesprek met hoofdaanklager Louise Arbour voordat zij op het Binnenhof de feestelijk Marshall-herdenking bijwoonde. Albright reist het ko mende weekeinde naar het voormalige Joegoslavië, waar zij met de presidenten Milosevic (Servië) en Tudjman (Kroatië) spreekt. „Ik heb een nieuwe harde boodschap voor hen", al dus de minister. Het gebrek aan samenwer king bij de naleving van de Day- ton-akkoorden in de twee lan den ziet zij als een obstakel voor betere betrekkingen. Zij zal van Belgrado en Zagreb dan ook ei sen dat zij oorlogsmisdadigers voor berechting overbrengen naar Den Haag. kus cees van zweeden Tribune de Genève, een onversneden Mtsers product, is dezer dagen een po- ilair dagblad in Frankrijk. Journalisten, ilitici, handelaren in obligaties en aan- lenmakelaars grijpen 's morgens als rste naar La Tribune. Want de krant ibliceert iets wat Franse kranten ver- iden is: de uitslag van opiniepeilingen, achtens een twintig jaar oude wet mo- n media in Frankrijk een week voor de rkiezingsdag geen opiniepeilingen eer brengen, dit om de uitslag niet al zeer te beïnvloeden. Die wet geldt liter niet voor buitenlandse kranten, ik niet als die in Frankrijk zelf worden rkocht. ior de Franse media is de wet een ban- )ek. Veel kranten en weekbladen doen gebrek aan fantasie weinig anders peilingen publiceren. In een ge woon jaar bedelven zij hirn lezers onder duizend opiniepeilingen, drie per dag. Een verkiezingsjaar is erger. Drie luttele dagen nadat Chirac de presi dentsverkiezingen had gewonnen, in 1995, verscheen al weer een ochtend blad met de kop: populariteit van Chirac gedaald. De man had nog zeven jaar (min drie dagen) te gaan tot de volgende presidentsverkiezingen. Frankrijk kent tientallen bureaus voor opiniepeilingen, waarvan alleen al de tien grootste goed zijn voor een geza menlijke jaaromzet van ruim 1,3 miljard gulden. Bijna drieduizend mensen vin den een boterham in de peilingen-indu strie. Deze mensen zijn niet brodeloos in de dagen voor een verkiezingen, want het is hun niet verboden hun beroep uit te oefenen. Wat verboden is, is dat de media de vruchten van dat beroep pu bliceren. Sommige media zijn verbolgen over de oude wet. France Soir, een populair blad, riep zijn lezers zelfs vanaf de voor pagina op de internet-site te bezoeken van La Tribune de Genève (www.edi- com.ch/tdg/). De opiniepeilers vinden het niet leuk dat ze hun arbeid niet langer kunnen slijten aan de Franse media, die daar 15.000 tot 90.000 gulden voor neertellen. Maar ze hebben des te meer andere kopers: obli gatiehandelaren, aandelenmakelaars, buitenlandse media. „Commercieel gezien ben ik voor de wet", zei Roland Cayrol, directeur van het bureau CSA tegen een krant. „Maar als burger vind ik de wet schadelijk en absurd. De wet veroorzaakt allerlei valse geruchten. En zij beperkt de toegang tot onze informatie tot hen die het kunnen betalen." Le Canard Enchainé, een krant die als enige nooit peilingen publiceert, brak een lans voor het beëindigen van de schijnheiligheid. „Laten we de peilingen toestaan tot aan de dag van de verkie zingen", schreef het weekblad. „En wie dan zo stom is erin te geloven, heeft pech gehad." Behalve frequent zijn de opiniepeilingen in Frankrijk inderdaad ook zeer onbe trouwbaar. De laatste peilingen gaven vorige week bijvoorbeeld een rechtse overwinning te zien, terwijl links afgelo pen zondag de eerste ronde won. Wie echter toch de peilingen wil kennen en niet over een internet-aansluiting be schikt, volgt in Frankrijk gewoon de aan delenkoersen. Als aandelenmakelaars in La Tribune de Genève lezen dat links op winst staat, verkopen ze aandelen en daalt de koers. Geven de opiniepeilers daarentegen rechts een voorsprong, dan stijgt de beurs. Gisteren daalden de koersen. rome eelco van der linden correspondent Umberto Bossi, leider van de separatistische partij Lega Nord, heeft de regering in Rome een burgeroorlog in het vooruitzicht gesteld. Als niet op korte ter mijn in Noord-Italië een offi cieel referendum wordt gehou den over de onafhankelijkheid van de 'spookstaat' Padania, zal 'de opstand van de volkeren van het noorden totaal zijn', aldus de Lega-leider. Bossi gaat door op de zondag ingeslagen weg, toen de Lega Nord zelf een 'referendum' hield onder de circa 22 miljoen inwoners van Padania. Volgens Bossi hebben bijna vijf miljoen Noord-Italianen gestemd en heeft 99,7 procent 'si' gezegd te gen afscheiding van.Italië. Hoewel grote twijfel heerst omtrent de betrouwbaarheid van de cijfers en percentages, is de actie vanuit Bossi's optiek zeer zeker geslaagd te noemen. De Lega-leider kan zeggen dat een op de vier Noord-Italianen, iets meer dan zijn huidige elec toraat, voor afscheiding is. Dit rechtvaardigt volgens hem het houden van een echt referen dum, precies zoals in het Cana dese Québec is gebeurd. Bossi keerde zich gisteren met verbaal geweld tegen Rome en de hoofdstedelijke politici, maar ook tegen de paus. Vol gens hem is het onverteerbaar dat Johannes Paulus II zijn ver ontrusting over de eenheid van Italië niet onder stoelen of ban ken heeft gestoken. De krant van het Vaticaan zweeg ook niet. L'Osservatore Romano be stempelde het referendum van Bossi als volstrekt illegaal en verweet, indirect, de Italiaanse overheid laksheid. Bossi riep daarop de noordelingen op de rooms-katholieke kerk niet lan ger financieel te steunen via de traditionele, van de belasting af trekbare gift. De Lega-leider geeft Italië tot 15 september de tijd om aan de eisen van de Lega Nord te vol doen. Op die dag is het precies een jaar geleden dat in Venetië de 'onafhankelijkheidsverkla ring' van Padania werd uitge sproken. Bossi voorspelt een massale (fiscale) boycot van de Italiaanse staat en de oprichting van nieuwe 'Padaanse institu ties' als Rome in gebreke blijft. TAJIKISTAN KONDUZ PROVINCE Konduz Mazar-i-Sharif FARYAB \S AM ANC AN BALKH JOWZ1AN PANJSHIR VALLEI Colbahar PAKISTAN Nederland Peshawar 150km [Turkmenistan Afghanistan Kabul Karachi Generaal Ahmed Shah Massud

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1997 | | pagina 7