VVD: 'Gezondheidszorg
niet overlaten aan markt'
'Boterhamzakje is hightech'
Vrees voor run
op technolease
ierbérs-vitnVerez
zijn pas Berbers
Coalitie blijft verdeeld over
betaling O V-kaart studenten
Burgemeester op
verjaarsvisite van
bejaarde pony
van tiMïïEÏGITi
jteer 15 jaar geëist
)or moord op arts
Binnenland
Onderzoek: Boeren
insemineerden varkens
met illegaal sperma
VAN TIL NIEUWE COLLECTIE KLEDEN
NAAR EXCLUSIEF ONTWERP.
ERDAG 24 MEI 1997
orst had niet hoeven loten
rffRDAMMinister Borst (volksgezondheid) had direct een
jjeplaats geneeskunde gekregen als het kabinetsstandpunt
yj ;rde toelating van studenten op numerus-fixusstudies des-
is had gegolden. Bij PvdA-Kamerlid en huisarts R. Oudkerk
sdat nog maar de vraag geweest. Hij had moeten loten. Dit
it uit een onderzoek onder 27 prominente artsen door stu
ken van de medische faculteit van de Universiteit van Am-
tdam (UvA). Het kabinet wil studenten die op hun eindexa-
n gemiddeld hoger scoren dan een 8 meteen toelaten op de
versiteit. Kandidaten die lager scoren moeten loten. Oudkerk
dde zijn gymnasium-b af met gemiddeld een 6,5. Borst slaag-
net een 8,5. De UvA-studenten proberen aan te tonen dat
eindcijfer van de middelbare school geen graadmeter is voor
succes van artsen.
IJ cht op fokkers jachtvogels
De opsporingsdienst (AID) van het ministerie van land-
nvheeft in Limburg en Noord-Branbant zes havikseieren en
havik in beslaggenomen, tijdens een controle bij 21 houders
fokkers. Van de inbeslaggenomen roofvogel was de herkomst
jeui luidelijk. De havik had een ring van een overleden soortge-
,^e| itom zijn poot. De valkeniers bij wie de AID de eieren aan-
[hadden geen fokvergunning. Kennelijk hadden valkeniers
iar ingeseind over het onaangekondigde bezoek van de AID.
dienst trof op één plek slechts een lege vogelkooi met verse
'ast'n8 aan> *n Nederland mag de valkerij alleen plaatsheb-
Vj imet in gevangenschap gefokte haviken of slechtvalken. Er
islechts twaalf valkeniers met een fokvergunning.
aal stappen op Den Haag HS is 'feest'
'ep| haag» De reiziger moet nog even door de zure appel heen-
en en dan is het helemaal klaar. Maar de renovatie van de
ifdhal (kosten 25 miljoen gulden) is af. De hal werd gisteren
pend. Het monumentale Haagse station Hollands Station
1) kan wel .weer even mee. Voor architect T. Fikkers een hele
ichting want instappen op Hollands Spoor beschouwt hij als
ifeest. Volgens Fikkers ademt het gebouw van Margadant
izuidelijke sfeer'. Die wilde hij bewaren, door een warme
ar baksteen te kiezen, het glas-in-lood-werk op te frissen en
110f ir veel met licht te werken. Helemaal af is HS nog niet. Per-
s moeten hoger en de voormalige rijtuigkap krijgt een op-
ipbeurt. Ook het laatste deel van de gevelrenovatie moet nog
innen.
igh n'
lali
even gepakt en ontsmet
eks
«dingen Twee dieven die op heterdaad werden betrapt bij
inbraak in een voormalige school in Vlaardingen moesten
nd a onder de douche voor zij werden opgesloten. Het pand zit
asbest en daarom moesten de twee Maassluizenaren voor
eigen gezondheid worden ontsmet. Het terrein rond de
erfool is afgezet er er staan overal borden met „levensgevaarlijk
n'l ein". De politiemensen droegen beschermende kleding toén
••Dl Ie twee mannen, van 22 en 24 jaar oud, oppakten. De twee
4 ben verklaard dat zij op zoek waren naar aluminium en ka
rn die te kunnen verkopen.
"jj ito en brandje ontregelen treinen
echt Het stoptreinverkeer tussen Hengelo en Almelo is gis-
een groot deel van de dag gestremd geweest nadat een
e n htauto ter hoogte van Borne de bovenleiding had-stukge-
s\i ken. De spoorwegen zetten bussen in. Reizigers deden onge-
liel reen halfuur langer over hun reis. Intercity's"reden wel. De
ird rhtauto, waarvan de giek van een kraan omhoog stond, ver-
scl de de bovenleiding over een lengte van enkele honderden
irs. Ook op het traject Den Haag-Rotterdam waren er pro-
len. Door brand in een tuinhuisje langs het spoor konden er
in Delft en Schiedam-West gedurende enige tijd geen trei-
irijden. Doorgaande treinen werden omgeleid. Stoptreinpas-
ïog ers met de bestemmingen Delft en Delft-Zuid liepen vertra-
digop.
nd
■j eer milieu nodig in lerarenopleiding
h( haag» De aandacht die lerarenopleidingen schenken aan
ian uur en milieu-educatie en aan milieuzorg is nog niet op het
ienste peil. Dat staat in een rapport van de onderwijsinspec-
onj Minister Ritzen (onderwijs) zal op een aantal punten pogen
leteringen door te voeren. De inspectie heeft de indruk dat
catie op het gebied van natuur en milieu'in de praktijk van
opleiden nog te weinig vorm krijgt'. Volgens het rapport be
ier binnen de docententeams onvoldoende belangstelling
rdit onderwerp. De bewindsman wil met de HBO-Raad
rleg plegen wat er te doen is aan het geconstateerde gebrek
milieuzorg op de pabos en opdweedegraads-lerarenoplei-
en.
doodslag op een kinder-
t Arnhem is gisteren te
en 45-jarige man uit Den
vijftien jaar gevangenis-
geëist. De man kreeg die
i 1994 al van het Hof in
m. De Hoge Raad vernie-
let arrest deels en verwees
ik naar het gerechtshof in
losch.
stoffelijk overschot van
Iiwelijke arts werd in 1991
Maas bij Megen aange-
Aan een man met wie
eens op het boevenpad
jn gegaan, zou de ver
hebben verteld dat hij de
had gedood. Mede na de
ofi |enis van deze man is hij
Jsveroordeeld.
:assatie bepaalde de Hoge
dat er smetten kleefden
e wijze waarop de getuige
yiem was gehoord, omdat
I iu zijn bedreigd. Procu-
[eneraal mr. A. Franken
- 200 x 150 cm 399,-
ilNÏÏ20%KORTlN(ij 2**°x 170cm f 589'"
«NU 250 x 200 cm 698,-
300 x 200 cm 849.-
300 x 250 cm 996.-
350 x 250 cm f 1.264,-
400 x 300 cm 1.738.-
Kom ki|ken en let u vooral op de wolkwaliteiten
en prijzen. Perez imponeert ze rechtstreeks uit
Marokko. Dus beter en voordeliger kan het niet!
Plaats voor volksverzekering in liberale toekomstvisie
De WD houdt niet langer vol, dat de gezondheidszorg
volledig moet worden overgelaten aan de vrije markt. De
tekst van de toekomstvisie van de WD, 'Vrij en Verant
woordelijk', is op het punt van de gezondheidszorg aan
merkelijk genuanceerd, zo blijkt uit aanpassingen die
erin zijn aangebracht. De algemene ledenvergadering
van de WD bespreekt de liberale lange-termijnvisie dit
weekeind in Venlo.
currentie' tussen verzekeraars
binnen van staatswege gestelde
grenzen. In de bijgestelde versie
is een plaatsje ingeruimd voor
een verplichte volksverzekering.
venlo anp
De conceptversie van 'Vrij en
Verantwoordelijk' bood nog
'volop mogelijkheden tot con-
Die verplichte verzekering
geldt alleen voor gezondheidsri
sico's die niet op de particuliere
markt zijn te verzekeren. De
WD maakt verder bij de wel
verzekerbare risico's een onder
scheid tussen 'noodzakelijk
zorg' en 'aanvullende zorg'.
Voor de noodzakelijke zorg
moet de overheid garanderen
dat die voor iedereen beschik
baar en betaalbaar is. De aan
vullende zorg is volledig open
voor concurrentie, zonder dat
de overheid allerlei criteria op-
petten Koningin Beatrix had gisteren geluk met het weer bij haar bezoek aan de Pettener Zeewering. Vaak wil de zee daar onstuimig spoken,
maar gisteren lag ze kalm en glinsterend aan de voeten van de vorstin. Het koninklijk bezoek luisterde de viering op van vier eeuwen bedijking
van de Zijpe- en Hazepolder. foto anp herman pieterse
Woensdag spoeddebat in Kamer
Drenkeling
veerboot uit
Schelde gered
vlissingen gpd
den haag «anp
stelde gisteren dat er voldoende
bewijs was tegen de verdachte,
inclusief de verklaring van de
anonieme getuige.
Volgens advocaat mr. G.
Knoops is de getuige onbruik
baar, omdat hij inmiddels uit
andere bronnen te veel van de
zaak weet. Hij wees het Hof op
de keren dat de anonieme ge
tuige zichzelf heeft tegenge
sproken en zei dat de beloning
van 24.000 gulden voor de man
na veroordeling van de Bos
schenaar de getuigenis nog on
betrouwbaarder maakt. Hij
vroeg vrijspraak voor zijn cliënt,
die nu al 3,5 jaar in voorarrest
zit.
Als de man na een veroordeling
naar het Europese Hof voor de
Rechten van de Mens stapt en
alsnog gelijk krijgt 'komt er een
miljoenenclaim bij de Neder
landse belastingbetaler terecht',
zo waarschuwde de verdediger.
Het Hof doet uitspraak op 6 ju-
De WD voelt er 'helemaal niets
voor' dat andere ministers bij
dragen aan de nieuwe OV-kaart
voor studenten. De fractie wil
dat de beoogde bezuiniging op
de kaart, 500 miljoen gulden,
'gewoon wordt uitgevoerd'. Ka
merlid De Vries noemt 'al het
gehuil' over de kaart 'onop
recht'.
De huidige OV-kaart dreigt te
verdwijnen. Op 1 november
1998 loopt het contract tussen
de overheid en de OV-bedrijven
af. D66, coalitiepartner van de
WD, wil dat de huidige kaart
blijft bestaan. Studenten kun
nen dan zelf ldeze.n of zij een
week- of een weekeindekaart
nemen. Ook GroenLinks is daar
voor.
Dat betekent dat minister Rit
zen (onderwijs) nog zo'n 150
miljoen gulden extra nodig
heeft. De OV-bedrijven vragen
naar verluidt ongeveer 700 mil
joen gulden, en Ritzen zou in
middels 550 miljoen hebben ge
boden.
Als de minister vasthoudt aan
zijn plan om thuiswonende stu
denten verplicht een weekkaart
te geven en studenten op ka
mers een weekeindekaart, komt
hij nog zo'n 40 miljoen tekort.
Ritzen zou 60.000 uitwonende
studenten te hulp willen schie
ten die meer dan tien kilometer
van hun onderwijsinstelling wo
nen.
Voor de PvdA is dat laatste
een voorwaarde om met de
nieuwe kaart in te stemmen.
Volgens Kamerlid Rehwinkel
moet er ook een regeling komen
voor studenten die in een ande
re stad stage lopen, of in twee
steden tegelijk studeren. „An
ders is de kaart die Ritzen nu
beoogt voor ons onverteer
baar."
D66, CDA, PvdA en Groen
Links vinden dat andere minis
ters Ritzen te hulp moeten ko
men. De studentenkaart is goed
voor het milieu, is een veilige
reisvoorziening en is een be
langrijke inkomstenbron voor
de NS. „De kaart draagt ertoe
bij dat onrendabele lijnen kun
nen blijven bestaan", aldus B.
Bakker van D66. Hij denkt dat
de ministers Jorritsma (verkeer)
en Zalm (Financiën) „nog wel
ergens wat geld kunnen vin
den". Dat is nodig voor één tot
twee jaar. Daarna kan er vol
gens Bakker een goedkopere
trajectkaart komen, in de vorm
van een chipkaart.
Op verzoek van Ritzen praten
de drie regeringsfracties begin
volgende week over een oplos
sing, zodat hij verder kan on
derhandelen met de OV-bedrij
ven. Bakker hoopt op een op
lossing, De Vries is somber.
Woensdag is er in de Kamér een
spoeddebat over de kwestie.
Door een snelle actie van een
loodsboot, een sleepboot en
personeel van de veerdienst
Vlissingen-Breskens is giste
renochtend een drenkeling uit
de Westerschelde gered. De 20-
jarige man had al onderkoe-
lingsverschijnselen toen hij uit
het koude water werd gehaald.
Kort na half acht in de och
tend raakte één van de passa
giers van de veerboot door on
bekende oorzaak overboord. Na
de ontdekking daarvan werd
een rubberen reddingsboot te
water gelaten. Een loodsboot en
sleepboot die in de buurt waren
schoten onmiddellijk te hulp.
De bemanning van de loods
boot merkte de drenkeling het
eerst op en haalde hem aan
boord. De man, die op dat mo
ment nog net bij zijn positieven
was, had toen ongeveer tien mi
nuten in de Westerschelde gele
gen. Hij is overgebracht naar
een ziekenhuis.
DSM-directeur richt topinstituut kunststoffen op
heerlen» peter bruuns
Vraag: waar zit de meeste technische kennis
in: een plastic boterhamzakje of een straal
vliegtuig? Antwoord: het maakt niet veel uit.
Zowel in plastic verpakkingsmaterialen als
in burgervliegtuigen is deze eeuw al zestig
miljard gulden aan research geïnvesteerd.
Prof. dr. ir. Leen Struik zucht en trekt aan
zijn pijp: „De meeste mensen denken dat
een vliegtuig technisch hoogwaardiger is.
De luchtvaart heeft nu eenmaal meer sex-
appeal dan een plastic zak. De kunststof-
fenindustrie heeft een imagoprobleem. Te
weinig wetenschappers hebben er belang
stelling voor. Ons probleem is dat plastic zo
gewoon en uit-ontwikkeld lijkt".
Leen Struik heeft bij DSM Research de
leiding op de onderzoeksafdeling voor poly
meren (kunststoffen, rubbers en harsen).
Binnenkort wordt hij voorzitter van het be
stuur van het topinstituut Polymeren en
Polymeerverwerking. Een klus van een of
twee dagen per week. Dat topinstituut moet
een researchinstelling van wereldklasse
worden: een partner van de Nederlandse
kunststoffenindustrie, die kan zorgen voor
meer concurrentiekracht op wereldschaal.
In vier jaar groeit het polymeren-instituut
uit tot 140 medewerkers. Het onderzoeks
programma krijgt in die tijd een omvang
van 20 miljoen gulden per jaar. Dat bedrag
wordt voor een kwart bijeengebracht door
de industrie, een kwart door de universitei
ten en de rest betaalt de overheid. Om
hoogwaardig onderzoek te krijgen, zal het
instituut een aantal toponderzoekers uit het
buitenland halen. Het instituut krijgt geen
nieuw, eigen gebouw. De research-activitei-
ten zullen hoofdzakelijk in de universiteiten
in Eindhoven, Twente en Groningen plaats
vinden.
„We hebben in Nederland een hele ach
terstand in te halen", zegt Struik. „De
laatste 40 jaar is de polymerenindustrie 40
keer zo groot geworden. Er wordt nu jaar
lijks wereldwjjd 120 miljoen ton polymeren
vervaardigd. Dat is evenveel als de staalpro-
ductie. De polymerenindustrie is in omvang
de derde industrie van Nederland. Maar dat
blijkt totaal niet uit het universitair onder
zoek. Dat is in omvang ver achtergebleven.
Het Nederlandse kunststoffenonderzoek
komt er op universiteiten magertjes vanaf
met slechts een tiental hoogleraren, terwijl
voor bijvoorbeeld de landbouw een hele
universiteit beschikbaar is".
Er is volgens Struik al jaren een overdre-
ANP Algemeen Nederlands Persl
GPD Geassocieerde Pers Dienst'
legt. Overigens is niet duidelijk
welke vorm van zorg de WD in
welke categorie indeelt.
De liberalen gaan in hun toe
komstvisie verder nog steeds uit
van een ministelsel in de sociale
zekerheid. De overheid garan
deert een vloer in de uitkerin
gen. Aanvullingen kunnen wor
den vastgelegd in collectieve ar
beidsovereenkomsten en desge
wenst in particuliere verzeke
ringen. Die weg lijkt in het ko
mende verkiezingsprogramma
nu juist te zijn verlaten.
westerbork anp
Westerbork viert vandaag met
tal van festiviteiten de verjaar
dag van een hoogbejaarde in
woner. De jubilaris: Shetland-
pony Robbi, die op 24 mei
zijn veertigste verjaardag
viert. Een uitzonderlijk hoge
leeftijd; in het Nederlandse
stamboek van de Shetland
pony komen maar enkele die
ren voor die ouder zijn dan
twintig jaar.
Oud-WD-wethouder Adri
Krijnen kocht het dier in 1957
voor driehonderd gulden van
een boer. Sindsdien loopt de
pony bij hem in de wei. Kort
geleden kreeg het oude dier
gezelschap van een driejarige
merrie. Volgens zijn baas is
Robbi daar erg van opge
knapt. „Het is net als bij oude
mannen: geef ze een jonge
vriendin en ze fleuren weer
helemaal op", aldus de tach
tigjarige eigenaar.
Volgens Krijnen is het dier
nog in een prima conditie.
.Alleen gebitsproblemen ver
hinderen dat hij nog hooi kan
eten. Daarom krijgt hij dage
lijks een bak licht verteerbare
pulp ofwel slobber". Verder
krijgt de pony iedere dag drie
Mentos-snoepjes, waar hij
volgens zijn baas zo van ge
niet dat hij over de grond rolt
van genot.
Op Robbi's verjaardag is er
een aubade, vindt er een op
tocht plaats en wordt een
twee uur durende receptie
belegd in een plaatselijk ho
tel. Tijdens die gelegenheid
zal burgemeester H. Vos de
jarige toespreken.
den haag» anp
Sommige varkenshouders in
het Brabantse varkenspestge-
bied hebben illegaal hun zeu
gen geïnsemineerd. Daarmee
hebben ze mogelijk bijgedragen
aan de verdere verspreiding van
de ziekte. Dat is een conclusie
van een vertrouwelijke onder
zoeksrapport dat het bureau
Coopers Lybrand heeft opge
steld in opdracht van het minis
terie van landbouw. Het depar
tement wil desgevraagd niet re
ageren op het uitgelekte rap
port.
De onderzoekers verbazen
zich erover dat ondanks de pest
geen zeug ongedekt is gebleven,
alhoewel het gebruik en trans
port van sperma van de KI-sta-
tions aan banden lag, en ge
deeltelijk nog steeds ligt. Daar
uit concluderen zij dat boeren
illegaal sperma hebben ge
bruikt, bij voorbeeld van eigen
beren of van mannetjesvarkens
van buurbedrijven (dat is altijd
verboden).
Aangezien bij die zogeheten
bedrijfs-KI mogelijk ook zaad is
gebruikt van varkens die later
besmet bleken met de pest en
de virusziekte mogelijk via sper
ma overdraagbaar is, hebben dc
veehouders zo mogelijk zelf
meegeholpen aan de versprei
ding van de ziekte.
Kok moest andere bedrijven afhouden
den haag anp
Premier Kok kreeg in juli 1994,
toen hij nog minister van finan
cien was, een ambtelijke notitie
waaruit blijkt dat zijn ministerie
aanstuurde op het niet alge
meen toepassen van de zogehe
ten technolease-constructie.
Zijn ambtenaren vreesden een
groot beroep op de regeling, die
de schatkist handenvol geld zou
kosten, meldt NRC Handels
blad.
Het ministerie van financiën
wil geen commentaar geven op
het bericht. De vraag of het ging
om een algemene regeling of
om een regeling die alleen kon
worden toegepast bij Fokker en
Philips, staat centraal in een on
derzoek van een werkgroep uit
de Tweede Kamer.
De werkgroep, die maandag
premier Kok hoort, bekijkt voor
al of toenmalig staatssecretaris
Van Amelsvoort van financiën
de Kamer tijdens een besloten
overleg in juni 1994 juist heeft
ingelicht. Als het niet gaat om
een algemene regeling kan
sprake zijn van een vorm van
staatssteun die de Europese
Unie niet toestaat.
Bij technolease wordt de
technische kennis van een be
drijf overgedragen aan een bank
en vervolgens terug gehuurd.
De bank kan de investering af
schrijven en zo ontstaat een be
lastingvoordeel. Volgens de
toenmalige minister van econo
mische zaken, Andriessen, was
dit een geschikt middel om de
Nederlandse industrie te finan
cieren.
De Rabobank paste de rege
ling in 1993 toe bij Philips. De
zelfde bank deed dat in 1994 bij
Fokker. Over de strijd tussen
economische zaken en financi
en, die daaraan vooraf ging,
heeft de werkgroep inmiddels al
Andriessen en de Van Amels
voort, gehoord.
Volgens NRC Handelsblad
beschikte Kok in juli 1994 over
informatie dat de regeling in
een periode van vijf jaar 561
miljoen gulden aan belasting
geld zou kosten. Ook zou hem
toen bekend zijn dat Hoog
ovens, Nedcar," Akzo, DSM en
Tulip (computers) overwogen
een beroep te doen op de rege-
ling.
Een van de eerste beleidsda-
den van het nieuwe kabinet on
der Kok was daarna het zodanig
aanpassen van de belastingre
gels dat de technolease voor zo
ver bekend na Philips en Fokker
niet meer is toegepast.
ven belangstelling voor hightech, terwijl op
kunststoffen wordt neergekeken. „Dingen
die vliegen of waar lettertjes uitkomen zijn
interessant, maar men heeft niet in de ga
ten dat in de verpakking van mijn pakje
pijptabak net zo veel kennis is geïnvesteerd.
Plastic is hightech!"
Door de komst van het topinstituut voor
kunststoffen verdubbelt het aantal chemie-
hoogleraren in Nederland van tien naar
twintig. Dat is hard nodig, meent Struik. „Er
is nog heel wat ftindamenteel onderzoek
nodig. We maken al zestig jaar kunststoffen,
maar weten nog steeds niet precies waarom
de ene kunststof taai is en de andere bros.
Voor zulk soort diepgravende onderzoeken
zijn de chemiebedrijven zelf niet de juiste
plaats".
Struik wil het topinstituut ook gebruiken
om het imago van het vakgebied te verbete
ren. „Iedereen gaat tegenwoordig economie
of rechten studeren. Het aantal inschrijvin
gen voor scheikunde is nog maar eenderde
van zeven jaar geleden. Dat is dramatisch.
Op sommige plaatsen zijn meer hooglera
ren dan eerstejaars scheikundestudenten.
De komst van het topinstituut kan het aan
trekkelijker maken om voor scheikunde te
kiezen".
Nu bij van Til een nieuwe collectie
handgeknoopte kleden. Exclusief voor
ons vervaardigd, naar eigen ontwerp
en in kleuren die met actuele interieur
trends corresponderen. Van de fijnste
kwaliteit zuiver scheerwol in een dicht
heid van 80 knoops. Voordeliger dan
elders, omdat wij
rechtstreeks impor
teren. De complete
collectie is thans in r" i
ons designcentrum %-w
In div. maten/kleuren/dessins
karpet 170 x 240 cm v.a. 995,-
Er ligt een gratis
brochure voor u
klaar met afbeel
dingen van alle
dessins!
DESIGNCENTRUM
