Ik ben altijd zeer waakzaam geweest' jeen enkele grote brand maar toch stof genoeg' Hier moet je altijd voor jezelf zorgen Leiden Regio Dodelijke schoonheid van Engelse poëzie (DERDAG22 ME11997 S rgemeester Van der Kroft voelt zich in de hoek gezet jemeester G.J. van der Kroft van Lisse voelt zich door a Inhobel-affaire 'in de hoek gezet', wordt er 'emotio- onder' en heeft er 'een rotvakantie door' in Frank- Hij blijft er namelijk van overtuigd dat hij 'volstrekt verkeerds gedaan' en altijd 'zeer waakzaam is ge- voor belangenverstrengeling'. „Ik heb nooit ie- si id belazerd en juist altijd goed zaken gedaan voor de Meerite." Zo was de makelaar Mens volgens hem 'ver- ig de hoogste bieder' voor de grond waar de Gamma j. komen en had Van der Kroft dat bod ook in het colle- :e smeld. OEVOET via de koper Amsterdam antile Trust nv ook weer naar het kantoor van die- makelaar liepen, wist de meester niet. Zo bena- hij vanuit Zuid-Frankrijk: hebben wel gekeken óf er elen waren en een direc- om er zeker van te zijn dat is geld zouden krijgen. dfde Amsterdam Merc- Trust is nu weer. samen het college, actief in het um. Want daar wil de ge- ite trekkers hebben. Maar, nadrukt de burgemeester: ra er plannen tot ontwik- v komen, komt Mens er meer aan te pas. Dan gaat ia beleggingsfonds Blauw- idsleden vinden het hoog forden voor 'absolute hel- lid'. Zo hoorde de gemeen teraad bij de Gamma-deal al leen dat zaken werd gedaan met de Amsterdam Mercantile Trust nv van P.G. van Oyen. In werkelijkheid was die trust van Paltzer invest bv. Wel was Van Oyen, via weer een andere bv - de Amsterdam Mercurial Hol dings bv - bestuurder gemaakt. Over de aankoop van het Rei gersbos voerde dezelfde Van Oyen alle onderhandelingen met de gemeente. Op de dat hij het landgoed kocht, ver kocht hij het direct weer door aan Harry Mens die er een land huis zegt te willen neerzetten voor Van Oyen. D66-raadslid C. Verburg vindt dat er 'eerst duidelijkheid moet komen voordat we ook maar een stap verder kunnen met de centrumontwikkeling. Door de nieuwe feiten en omstandighe den wordt de schijn van belan genverstrengeling namelijk ver sterkt. En hebben we nog meer dag ten. J [Anke Koomstra over eeuwfeest Leiderdorpse brandweer QRP KEES VAN KUILENBURG CHEF HANS JACOBS. 071-5356414. PLV-CHEF RUDOLF KLEIJN. 071-5356436 behoefte aan een openbare dis cussie." Of. zoals SGP/GPV/RPF- raadslid W. Bosch het noemt: „We moeten absoluut zeker we ten dat we als gemeente niet voor het karretje worden ge spannen van onroerend-goed- magnaten. Op zich maakt het niet uit wie ergens eigenaar van is, maar ik krijg er een unhei misch gevoel van dat ik niet weet wat zich achter de scher men afspeelt." Mens hoopt intussen dat het niet zover komt dat de relatie tussen Mens en de burgemees ter 'als tussen twee melaatsen wordt'. Hij benadrukt dat hij 'nog geen procent' van de aan delen van Enhobel bezit. „Ik heb dus geen enkele invloed op Enhobel". probeert de makelaar berichten te ontkrachten als zou Enhobel in handen zou zijn van enkele onroerend-goedmagna- Het commissariaat van Van der Kroft noemt Mens 'fantas tisch voor de man. met zijn des kundigheid'. Ook van der Kroft had er hooggespannen ver wachtingen van: „Ik ben er nu eenmaal de man niet naar om na mijn pensionering te gaan niksen. Wilde wat blijven doen." Zaterdag onderbreekt de burgemeester zijn vakantie even om in Rijnsburg de kam pioenswedstrijd van FC Lisse te kunnen bijwonen. LEIDEN MARINA VAN DEN BERG Alsof ze nog in de examenzaal zaten, zo in tensief was de nabespreking op het rood bakstenen trapje van het Stedelijk Gymna sium. Femke Kooijman en Saskia Portegies buigen hun hoofden dicht over de teksten. Pen in de ene hand, haastig gekrabbeld lijstje met A, B, C en D-tjes in de andere. „Oe, we verschillen wel heel erg in die ant woorden." Femke heeft een luxeprobleem: ze wil graag voor de veiligheid een zeven voor het examen Engels halen. Dat geldt hier voor meer leerlingen, want Elsabé Schimmelpennick gaat voor een tien. Ze is het aan haar stand verplicht: haar moeder is Engelse. Het blijkt dat op het Stedelijk Gymnasi um heel gewone kinderen zitten. Zo is de primaire reactie van Elsabé op het examen - een drieletterwoord - niet voor publicatie geschikt. „Sorry, sorry", reageert ze meteen 'very British' ails ze door krijgt dat er een journalist op het stoepje zit. „Pittig, heel pittig!" is de bijgeschaafde versie. Vooral de wijsgerig getinte boekrecensie viel zwaar te gen. De tekst wordt door de leerlingen aan geduid met 'dat stuk over Freud'. Toch werd de beroemde psychiater maar één keer genoemd en ging de tekst meer over taalfilosofie dan over onze zielenroerselen. Het geeft aan hoe moeilijk dit onderwerp te vatten was. 'Geen woorden, geen gedachten' luidde een zinsnede, wat wel een mooie 'oneliner' voor de Succesagenda opleverde. „Het was een tekst van iemand óver ie mand die weer iets over Freud zei", legt Saskia uit. De lerares Engels B. Montanus vond het juist een mooie filosofische tekst. „Daarin komen gymnasiumleerlingen goed aan hun trekken." Maar ook deze leerlingen hebben liever verhalen die aansluiten bij hun dagelijkse werkelijkheid. Terwijl ze een sigaretje op steken, roemen ze de tekst over de te ver doorgeschoten anti-rookcampagnes in Amerika. Daar kan je je tenminste iets bij voorstellen. Volgens de lerares zoekt het CI TO de laatste jaren vaker teksten die de leerlingen aanspreken. „Soms leek het erop of het een nucleaire kennistoets was, dan haakten alfa-leerlingen bij de eerste zin af." Gymnasiumleerlingen met Latijn zijn wel weer in het voordeel. Niet alleen in het Frans, maar ook in het Engels zitten woor den van Latijnse oorsprong. Toch vragen Femke en Saskia zich nog af wat 'consen sus' betekent. Na een toelichting op de typi sche Nederlandse consensuscultuur, waar bij we er altijd naar streven het met elkaar eens te worden, gaat er een lampje bran den. „Ah, van consentire, meevoelen in het Latijn!", roept Femke uit. „Dat is ons pro bleem, we denken soms veel te moeilijk", lacht Saskia. Nu was die eigenschap bij dit examen wel bruikbaar. De eerste tekst was een fijn op warmertje over de autolobby, daarna hakte het er goed in met een ingezonden brief over Japans imperialisme. Op vraag 6 moest zelfs docente Montanus het antwoord schuldig blijven. „Geen idee, het is niet uit de tekst op te maken." Ze kijkt er nog eens naar, en nog 's, het is toch je eer te na als Engelse lerares, „het hangt om het woord 'emulation', wedijveren, maar het is niet meteen duidelijk." De briefschrijver raak te hier waarschijnlijk verstrikt in zijn eigen poging deftig te zijn. Hoofd- en bijzinnen raken in elkaar verstrengeld en aan het eind weet de schrijver niet meer waarom hij waar aan was begonnen. Ook de inge zonden brief over het belang van koffie na de kerkdienst, leverde aardig wat verschil lende kruisjes op bij Saskia en Femke. Montanus was ronduit vernietigend over de zevende tekst. „Ik kan me voorstellen dat ze daar niks aan vonden, de titel slaat al nergens op." Het is inderdaad de vraag wat 'vodden en rijkdommen' met de emancipa tie van Oost-Duitse vrouwen te maken heb ben. Bovendien vond Montanus het onder werp gedateerd. Van de laatste recensie over Brian Ferry werd ze weer een beetje ly risch. „Een plezier om te lezen, prachtige woorden, bijna poëzie!" De muziek van Brian Ferry werd overigens in dit stukje met de grond gelijk gemaakt. Zo zie je maar: schoonheid kan ook dodelijk zijn. Buurt loopt uit voor wijkbezoek aan Adegeest VOORSCHOTEN DIMITRI WALBEEK B en W van Voorschoten ston den gisteravond perplex toen zij na een eenzaam fietsritje door de wijk Adegeest het verzor gingscentrum aldaar binnenlie pen. De zaal zat afgeladen vol. Een warme verrassing na een koud tochtje. De volledig uitge lopen buurt was de laatste wijk in het dorp die het college op deze wijze bezocht. „Dit is de grootste opkomst tot nu toe", sprak burgemeester P. Cannegieter de buurtbewo ners toe. De bedoeling was dat de collegeleden ieder aan een tafel bewoners aan het woord zouden laten, maar dit plan moest noodgedwongen worden veranderd. Er was geen doorko men aan en de wethouders kre gen een spervuur van vragen -over zich heen. De rest van de avond beantwoordden B en W de ingestuurde vragen dan ook gezamenlijk. Wethouder J. van de Poel had het gisteren het drukst van alle maal. De wijk drong tamelijk massaal bij hem aan op de aan leg van een tweede rotonde. Onlangs besloot de Voorscho- tense gemeenteraad de kruising Beethovenlaan/Mozartlaan om te bouwen tot een verkeerplein- tje en als het aan de wijkbewo ners ligt gebeurt dat ook met het kruispunt Bachlaan/ Beethovenlaan. Van de Poel liet echter weten negatief tegenover dit idee te staan. Ook informeerde hij de zaal waarom op de Mozartlaan het door de wijkbewoners niet ge wilde tweerichtingsverkeer ge handhaafd blijft. „Zo dwing je de bestuurders alerter te zijn. Bij eenrichtingsverkeer rijdt de automobilist toch alleen maar harder", aldus Van de Poel. Wethouder A. Draijer kondig de vervolgens aan dat de ge meente van plan is om het fili aal van het Vlietland College te bewaren voor het basisonder wijs en het niet door een pro jectontwikkelaar te laten om bouwen tot een appartemen tencomplex. Zijn collega H. Smits wist te melden dat ko mende zomer in het park Ade geest een ongeveer vijf meter hoog kunstwerk verrijst. De avond eindigde met een 'informeel samenzijn' waarbij, zoals wel vaker gebeurt bij dit soort bijeenkomsten, de 'wetten van de jungle' golden. Degene die het hardst sprak en het meest agressief de gemeentebe stuurders benaderde, won de aandacht. Enkele buurtbewo ners verlieten dan ook enigszins teleurgesteld het tehuis. Echtpaar Vegt geniet van oude dag in Monbulk voor de mensen uit het dorp. Ik heb ook diverse keren door het dorp gewandeld en met mensen gepraat om een beeld van de gemeente te krij gen. Ik voel me nu soms oud-Leiderdorper." Auke Koomstra zocht het dus in de verhalende sfeer. En al speurende in de ordners kwam hij veel leuke zaken tegen. Zoals die dag dat het nogal warm was en een groepje spuitgasten in de schaduw aan het kaarten was geslagen. „Op een gegeven moment ging de alarmbel, maar ze za ten zover weg dat die niet werd gehoord. Dus ging maar een half korps op de brand af. Geluk kig bleef dit zonder ernstige gevolgen, maar na afloop kregen ze wel een behoorlijke 'schrobbe ring', zoals dat in die tijd heette." Het boek gaat overigens veel verder terug in de geschiedenis dan het eeuwfeest dat wordt ge vierd. Koomstra daarover: „Het is logisch dat er ook voor 1897 sprake was van brandweer in het dorp. Alleen was dat geen vrijwillige. In die tijd was een ieder die daarvoor in aanmerking kwam, betrokken bij dat werk. Er moest met de hand worden gepompt en veertig man op zo'n appa raat was geen uitzondering. Meehelpen was een plicht, die echter voor drie gulden per jaar kon worden afgekocht." Uiteraard is er in het boek ook ook aandacht voor branden en ongelukken. Zoals de brand bij het voormalige weeshuis aan de Rijn'dijk, de as sistentie die moest worden verleend toen de Sas- senheimse verffabriek van Sikkens in de brand stond en de kettingbotsing op de A4, enkele jaren geleden. „Vooral dat laatste heeft indruk gemaakt en er wordt nog over gepraat alsof het gisteren was", aldus Koomstra. Hij zegt nu anders tegen de brandweer aan te kijken. „Zij stellen hun hele leven er op in en zijn altijd met hun hobby, want dat is het, bezig. Ook hun vrouwen weten niet beter. Dat is enorm fas cinerend. Ik heb er door het werk aan dit boek veel bewondering voor gekregen^' Vele streekgenoten verhuisden in het verleden naar Australië. Voor de meesten dé reis van hun leven. Maar heeft het de emigranten wel gebracht wat zij ervan verwachtten? Op die vraag geven regiogenoten in een serie artikelen zelf het antwoord. Diepe kuilen in de bocht geven het wegdek een ruig uiterlijk. Het is niet vreemd dat de Nugent Street in Monbulk een enigszins gehavende aanblik heeft. Zoals vele straten in het kleine dorp ten oosten van Melbourne is de weg waaraan Co en Wim Vegt wonen onverhard. De huizen die er staan maken daarom geen mindere indruk. De keuken van de Vegten is degelijk en een beetje Hollands ingericht. Op de tafel ligt een 'delftsblauw' kleedje. Het is er een bewijs van dat Co en Wim Vegt hun roots nog niet zijn vergeten. Alsof hij de tafel van vier opdreunt geeft Wim de details van zijn jeugd prijs. „Ik ben geboren aan de Voorstraat 29 in Noordwijk Binnen. Later zijn we verhuisd naar het Stationsplein, dat volgens mij nu het Picképlein heet. Mijn vader dreef in het dorp de kruidenierszaak Johannes Vegt." Een familiezaak, maar desondanks voelde Wim Vegt nooit de behoefte om, zoals zijn broers, in de zaak te gaan. „Ik houd niet zo van winkels. Ik heb jaren bij Zaalbergen in Leiden dekens gemaakt. Dekens van een prima kwaliteit, want ik slaap er nu zelfs nog onder." Was werk geen probleem, het vinden van een huis des te meer. Wim Vegt: „We hadden al verschillende jaren verkering en wilden trouwen, maar er waren geen huizen voorradig. Ik stelde daarom voor om naar Australië te gaan." Een voorstel geheel tegen de zin van zijn vrouw. „Ik was het er niet mee eens." Het lijkt er op alsof zij het verraad vond aan haar familie. In de breedste zin van het woord dan wel te verstaan. „Ik heet Van Poelgeest, een familie die afstamt van kasteelheren. In Leiderdorp, waar ik vroeger aan de Hoofdstraat 144 woonde, is er zelfs een straat naar Van Poelgeest vernoemd", zegt Co, die het als oudste van zeven kinderen heel moeilijk vond om Nederland te verlaten. Toch liet zij zich Co en Wim Vegt in de keuken van hun woning: „In Nederland zijn de sociale voorzieningen veel beter." FOTO PETER VAN DER HULST uiteindelijk overhalen. Een ware beproeving wachtte. „Het eerste jaar hier was vreselijk zwaar. We hadden geen huis. Sterker zelfs; behoudens een kist met spullen hadden we eigenlijk niets. In Burleigh woonden we de eerste drie maanden in een schuur en vervolgens acht maanden op een kippenfarm. Een oude schuur met een raampje boven de deur, terwijl de binnenwanden met karton waren afgewerkt." Uiteindelijk verhuisde het gezin dat vier kinderen telt in tien jaar tijd evenzovele malen. „Dat deden we omdat de huizen goedkoop waren en we zo geld bij elkaar konden sparen. Op dezelfde dag dat we in 1960 een auto kochten, een Morris Oxford, trokken we in deze woning." Een onderkomen dat Wim Vegt na werktijd - hij legde meer dan dertig jaar als machinist van een graafmachine dammen aan voor de Melbourne Metropolitan Borderworks - zo verbouwde tot het aan de eigen wensen voldeed. Het was ook voor het eerst dat ze het gevoel kregen een beetje thuis te zijn in het land 'down under'. „Het is dat we hier kinderen kregen. Hadden we die niet gehad dan waren we zeker teruggegaan naar Nederland", geven Co en Wim Vegt ruiterlijk toe. „Als iemand mij schreef dat ze walde emigreren dan raadde ik ze dat altijd af. Het gaat goed als je een hoop geld hebt, maar dat hadden wij niet." Het betekent echter geenszins dat z^ een hekel aan Australië hebben. Ze hebben respect voor het land en haar inwoners. „Jaren geleden maakten emigranten die terug waren gegaan naar Nederland dit land zwart. Ik vond dat verschrikkelijk en heb ook een ingezonden brief naar De Spiegel gestuurd. Als je het niet naar de zin hebt, zeg dat dan, maar geef niet af op dit land." Kniezen doen beiden niet. Ze hebben in het verleden een keuze gemaakt en hebben ermee leren leven. „Je weet gewoon dat je niet terug kunt en het is dan erg gemakkelijk om met dat gevoel om te gaan. Maar als we voor een kort bezoek in Nederland zijn geweest, emigreer je toch wel voor een tweede maal." Ze worden dan weer eens op de verschillen tussen beide landen gewezen. „In Nederland zijn de sociale voorzieningen veel beter. Hier moet je altijd voor jezelf zorgen. Daartegenover staat dat je hier voor lang niet zo veel dingen een vergunning nodig hebt. Om een garage te kunnen bouwen ging ik jaren terug met een kleine tekening naar de gemeente, kreeg er vervolgens een stempel op en kon aan de gang." Inmiddels zijn Co en Wim de pensioengerechtigde leeftijd ruimschoots gepasseerd. In hun woning aan Nugent Street genieten ze nu van hun ouwe dag en voorzover het mogelijk is, zetten ze zich in voor de gereformeerde kerkgemeenschap waarvan zij lid zijn en de Monbulk Senior Citizens Club, een vereniging voor en van oudere mensen. Nabespreking van het examen Engels op de trappen van het Stedelijk Gyi n: „Oe, we verschillen wel heel erg in die antwoorden. FOTO HENK BOUWMAN

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1997 | | pagina 13