eiden Regio
erlies bij
iering
oktober
Leidse juweliers boos op politie
Laatste loodjes: waterballet in de Haarlemmerstraat
Sprinkhaan neemt graag de auto
'Louche types haal ik er zelf wel uit'
Univé, in de buurt voor alle zekerheid!
H I ^kTERMEER Univé West-Nederland. Julianalaan 13, tel. (079) 316 99 62 ZOETERYVOUDF. Univé Midden-Holland b.a.. Dorpsstraat 16, tel. (071580 32 00 Daar plllkt de VPUChtett van!
iTERDAG 17 MEI 1997
e viering van Leidens Ontzet rond 3 oktober in Leiden
>eft de 3 October-Vereeniging in 1996 een verlies van
'9.000 gulden opgeleverd. De hoofdoorzaak daarvan
fas de tegenvallende kermisopbrengst van 602.000 gul-
>n. Dat was 230.000 gulden minder dan begroot, bleek
steravond tijdens de jaarvergadering van de vereniging.
e kermis is de financiële kurk
onze vereniging op drijft,
dit is een onverwachte en
iplezierige ontwikkeling", zei
nningmeester W. Lam an dan
tijdens de vergadering in
liday Inn. De 'reserve voor
toniteiten' die de 3 October-
reeniging in 1995 had opge-
uwd, moest daarom vorig
ar al weer grotendeels uitge
ven worden om-de verliezen
dekken. „We moeten daarom
jaar behoorlijk gaan snijden
de uitgaven om zodoende
eer een buffer op te bouwen",
Igens Laman. Het vrije ver
ogen van de vereniging is nu
eslonken tot twee ton.
Ook secretaris N. Cusell sprak
in een 'serieuze bron van
rg.' „We hebben meer kosten
- maakt dan voorzien", zei hij.
«t bestuur heeft, zo bleek uit
vergadering, alle commissies
igelegd te bezuinigen. Zo
ordt de Feestwijzer, het pro-
lammaboekje van de 3 okto-
irfeesten, niet meer huis-aan-
verspreid en gaat de oplage
in 55.000 naar 15.000 exem-
aren. Vijfduizend daarvan
lan naar de leden, de rest
ordt in winkels te koop aange
boden. Tijdens de jaarvergade
ring ontstond veel commotie
over deze maatregel.
Uit de vergadering bleek dat
aan de negatieve spiraal van de
kermisopbrengsten een eind
lijkt te komen. „We halen dit
jaar dezelfde opbrengst als vorig
jaar, en misschien wat meer",
was gisteravond te horen.
Behalve de kermis was ook de
traditionele optocht vorig jaar
een grote kostenpost. Vooral
door de grote inbreng van En
gelse muziekkorpsen - het the
ma vorig jaar was de steden
band tussen Leiden en het En
gelse Oxford - stegen de kosten
tot 285.000 gulden.
Volgens penningmeester La-
man was ook de Hutspotmaal
tijd te duur. „We moeten hier
voor nog zoeken naar een bete
re formule." De maaltijd kostte
de vereniging 27.000 gulden. De
Haring- en Wittcbroodmaaltijd
kostte de vereniging 72.000 gul
den. Gisteravond bleken er le
den te zijn die vonden dat deze
maaltijden alleen nog maar be
schikbaar moeten zijn voor le
den. Zodoende leveren de
maaltijden de vereniging, via
contributie, toch nog wat geld
op.
TIMOTEUS WAARSENBURG
Tijdens de laatste dagen van de
rioolwerkzaamheden aan de
Haarlemmerstraat is er dan
toch nog iets mis gegaan. Don
derdagochtend trilde door het
werk een waterleiding van het
EWR los. Een groot waterballet
was het resultaat. Hoewel op
zichter Hans van Rij onmiddel
lijk de boel liet afsluiten om de
leiding te kunnen herstellen,
kon hij niet voorkomen dat
schoenenwinkel Van Haren flin
ke schade opliep.
„Het gebeurde om kwart over
acht. Wij waren nog niet eens
open. Maar de hele zaak stond
blank en ook de kelder was on
der gelopen, 's Middags om vier
uur konden wij de deuren pas
weer voor het publiek openen,"
aldus filiaalmanager Hans
Oomens van de schoenenwin
kel. Hoe groot de schade is, kan
hij nog niet met zekerheid zeg
gen. „Door de waterschade in
de kelder is een groot aantal
schoenen beschadigd. Op dit
moment sijpelt er nog steeds
water de kelder in. De schade
aan schoenen bedraagt in elk
geval zo'n 5000 gulden. Maar
ook het tapijt in de winkel moet
waarschijnlijk vervangen wor
den. In de schadeclaim zullen
we bovendien een bedrag ver
werken voor misgelopen in
komsten. Het was gisteren na
melijk een erg drukke dag in de
winkelstraat." Hoewel Oomens
het betreurt dat uitgerekend
voor zijn winkel iets mis ging,
heeft hij weinig hinder van de
werkzaamheden ondervonden.
Het riool aan de kant van de
Prinsessekade is inmiddels ge
heel vernieuwd. Aan de kant
waar de lekkage was, moet nog
ongeveer dertig meter worden
afgelegd. Trees Koenders,
woordvoerdster van het projest
Binnenste Beter van de ge
meente Leiden, verwacht dat
volgende week met het riool
aan de Lange Mare wordt be
gonnen. Koenders: „Maar dat
Aan de kant van de lekkage moet nog 30 meter riool worden gelegd.
gebeurt niet voordat de hele
Haarlemmerstraat klaar is.
Maar dat is een kwestie van da-
FOTO LOEK ZUYDERDUIN
gen. De voorbereidingen zijn in de Clarensteeg komt als eerste van de permanente sierbestra- de grond voldoende is ingeklon-
elk geval al getroffen. Het stuk aan bod." Dinsdag beginnen ting in de staart van de Haar- ken, krijgt de hele winkelstraat
tussen de Van der Werfstraat en stratenmakers met de aanleg lemmerstraat. Volgend jaar, als haar definitieve wegdek.
Een in Nederland zeer zeldzaam dier de zadelsprinkhaan.
Celstraf dreigt bij verzuim registratie op te sturen
LEIDEN THOMAS ERDBRINK
Allesverwoestende zwermen
groen-bruine beesten èn een
ontspannen borrel op een war
me camping in Frankrijk. Dat is
waar de meeste Nederlanders
aan denken bij de woorden
'sprinkhaan' en 'krekel'. Voor
een handjevol Nederlanders
echter zijn deze insecten on
derwerp van levenslange stu
die. Van eindeloos in het veld
speuren naar nieuwe soorten,
tan onderzoek naar gedrag en
geluid en van mateloze ver
wondering en verrukking.
laren van studie van de echte
iprinkhaan- deskundigen (ken
nersder orthoptera), bijgestaan
door ïonderden vrijwilligers,
ajn vervat in het boek 'De
iprinkhanen en krekels van
Nederland'. De eerste exempla
ren zijn gistermiddag in het
Nationaal Natuurhistorisch
Museum in Leiden uitgereikt
aan directeur terreinbeheer A.
Bosman van Natuurmonu
menten en H. Smit, hoofd In
formatie en kenniscentrum
Natuurbeheer. Het sprinkha-
nenboek is de eerste van de
boekenserie 'Nederlandse fau
na' dat wordt uitgebracht door
het NNM, de KNNV en de Eu
ropean Invertebrate Survey Ne
derland. De komende tijd ver
schijnen delen over loopkevers,
libellen, zoetwatermollusken
en bijen /wespen.
Hoewel het boek (ruim 400
pagina's) vooral bedoeld is
voor biologen en andere 'nat-
uurwerkers', is het zeker ook
voor de gewone Nederlander
voor wie natuur net iets meer is
dan de omlijsting van een wan
deling, zeer interessant. Erik
van Nieukerken van het NNM:
"Nederland telt miljarden
sprinkhanen en krekels. Ieder
een kent ze en heeft er een ge
voel bij. Het zijn bovendien
heel interessante insecten. Wist
je bijvoorbeeld dat mannetjes
sprinkhanen, net als vogels,
vrouwtjes lokken met fraai ge-
^g? Dat is heel ongewoon in
de insectenwereld.
Gezang op papier weergege
ven is alleen voor de echte ken
ners begrijpelijk. De leek ziet in
de zwarte strepen alleen een op
hol geslagen cardiogram. Daar
om is er een cd bij het boek
verschenen waarop 45 in de
Benelux voorkomende zingen
de sprinkhanen, krekels en
veenmollen krassen, tikken,
zoemen en zingen dat het een
lieve lust is. In tegenstelling tot
het boek is de cd niet geschikt
voor leken. Een 'gewone' luis-
ternaar ontdekt in de geluiden
niet de fijne nuances.
Overigens behoren sprinkha
nen en üekels in Nederland tot
de bedreigde diersoorten. On
der meer door vervuiling en
vermesting zijn de afgelopen
jaren vier soorten uitgestorven.
Onderzoeker Nieukerken
vreest dat de wrattenbijter (een
sabelsprinkhaan) in het jaar
2000 ook niet meer in ons land
te vinden is. Daar staat tegen
over dat er geregeld nieuwe
soorten bijkomen (vanuit het
buitenland), maar de echt bij-
zondere soorten hebben het
moeilijk. Overigens maken
sprinkhanen bij hun verhuizin-
gen gebruik van gemotoriseerd i
verkeer: de zuidelijke boom- j
sprinkhaan die sinds enkele ja-
ren in Nederland voorkomt is
met een auto meegelift. De j
sprinkhaan kan niet vliegen.
Hoewel Van Nieukerken
hoopt dat ook een aantal
'gewone' natuurliefhebbers het
boek koopt, mikt hij vooral op
de natuurbeschermers. „Die
houden nog te weinig rekening
met krekels en sprinkhanen.
Dit boek geeft aan hoe deze
dieren ervoor staan en wat ze
nodig hebben. Met meer ken
nis over krekels en sprinkha
nen kan een natuurbeschermer
een insectvriendelijker beheer
voeren. Bovendien beschrijft
het boek de huidige versprei
ding en aantallen van sprink
hanen, krekels en veenmollen.
En dat maakt het mogelijk om
over een aantal jaren te kijken
of het beter of slechter gaat."
Het boek is geschreven door
vijf auteurs, maar voor de tot-
standkoming ervan zijn hon- j
derden vrijwilligers het veld in-
gegaan. Meter voor meter is
bekeken welke krekels en
sprinkhanen er voor kwamen.
Het boek 'De sprinkhanen
en krekels van Nederland'
kost 82,50 (incl. cd) en is ver
krijgbaar bij de boekhandel.
Het boek is ook te bestellen
door 82,50 plus 6,00 por
tokosten over te maken op gi
ronummer 13028 tnv KNNV
Uitgeverij Utrecht onder ver
meldingvan 'sprinkhanen'.
Maximaal een half jaar cel, dat
staat de Leidse juweliers te
wachten als ze hun opkoopregi
stratie niet op tijd naar de poli
tie opsturen. Dat staat in een
brief van de politie aan de juwe
lierszaken. De juweliers zijn
woedend. „Eerst veranderen ze
het registratiesysteem zonder te
overleggen. Daarna worden
winkeliers die twee dagen te
laat zijn met hun registratie be
dreigd met een half jaar cel
straf', zegt juwelier Van Dam,
eigenaar van Mattheus Brinks.
Bij fietsenhandelaren, platenza
ken, boekwinkels en ook juwe
liers worden soms gestolen goe
deren aangeboden. Daarom
moeten al deze zaken zich aan
een registratieplicht houden:
klanten die iets verkopen moe
ten zich legitimeren en worden
geregistreerd. De politie ge
bruikt het registratiesysteem
om heling tegen te gaan en
eventuele daders op te pakken.
„Wij houden ons keurig aan
de registratieplicht", zegt Van
Dam. In februari ontving hij een
brief van de politie waarin
stond dat de controle op de re
gistratieplicht werd veranderd.
Voortaan moesten de juweliers
maandelijks een kopie van de
registratie opsturen. De winke
liers zouden het onregelmatige
Bestuurslid Max du Prie van de
3 October-Vereeniging is gister
avond benoemd tot erelid van
de vereniging. Du Prie kondigde
tijdens de jaarvergadering in
Holiday Inn Leiden aan te stop
pen met zijn bestuurswerk voor
de vereniging.
Du Prie was precies twintig
jaar actief lid van de vereniging.
De aannemer zei twee jaar gele
den al dat het einde van zijn ac
tiviteiten voor de club in zicht
Ook enkele boekhandels zijn
door de politie benaderd om
voortaan hun registratie op te
sturen. De eigenaar van een
boekhandel aan de Jan Vos-
sensteeg is tegen de registratie.
Hij wijst erop dat op rommel
markten helemaal geen con
trole op heling is. Daarnaast
vindt hij het privacy-aspect be
langrijk. „Niemand hoeft te
politiebezoek niet op prijs stel
len. Daarnaast schrijft de politie
in de brief dat de bezoeken voor
hen onpraktisch waren. „Ik krijg
het idee dat ze gewoon geen zin
meer hadden in de bezoeken.
Wij hadden er namelijk geen
problemen mee", zegt Van
Dam.
Met het nieuwe systeem heeft
hij, die zegt namens veel colle
ga's te spreken, wel problemen.
Net als de andere juweliers is hij
vooral boos over de tweede
brief. „In eerste instantie heb ik
de registratie niet opgestuurd,
omdat ik ontevreden was dat er
niet met ons is overlegd. Ik was
van plan er begin mei nog eens
naar te kijken, mijn collega's
was. „Ik het het verschrikkelijk
druk. Ik zit nu 19 jaar bij de ver
eniging. De 20 jaar wil ik nog
wel volmaken. Maar 25 jaar, dat
denk ik niet", zei hij in 1995,
vlak voor de 3 oktoberviering
toen.
Du Prie werkte de afgelopen
jaren als commissielid van de
'kermis.' „Voor mij is de charme
van 3 oktober dat het hele feest
eigenlijk draait om de inkom
sten van de kermis. Ik weet het,
dat is zakelijk gedacht, maar zo
is het wel", zei hij daarover. Gis
teravond zei Du Prie in zijn
dankwoord dat de vereniging
niet anders kan dan de kermis
te verplaatsen naar het Sta
tionsplein. „We moeten heel erg
oppassen en initiatieven nemen
anders vergaat het ons net als
Alkmaar en Groningen, waar de
viering wel heel erg sober is ge
worden", zei hij. Voorzitter P.
van Sterkenburg werd gister
avond herkozen. Net als twee
andere bestuursleden.
weten wie hier boeken ver
koopt. Louche types haal ik er
zelf wel uit."
Andere boekhandels zoals
De Slechte en Kooyker hebben
niets vernomen van de politie.
,Aan ons registratiesysteem is
niets veranderd. Af en toe
komt de politie de boeken in
kijken", zegt J. van der Linden,
medewerker van De Slegte.
dachten daar net zo over."
Op twee mei viel echter een
volgende brief in de bus met
daarin een waarschuwing dat
het niet insturen van de regi
stratie kan leiden tot een half
jaar celstraf. „Ik was woedend.
Ten eerste kwam de waarschu
wing wel heel snel. Als de regi
stratie op één mei bij de politie
had moeten zijn, dan had ik op
Koninginnedag het formulier
moeten invullen. Normaal krijg
je twee weken tijd om zoiets in
te sturen." Daarnaast is de drei
ging met celstraf hem in het
verkeerde keelgat geschoten.
„Zij veranderen het systeem en
dan gaan ze ons dreigen met
celstraf."
In de persoon van R.P.M. Visser
heeft de Leidse universiteit weer
een bijzonder hoogleraar ge
schiedenis van de natuurweten
schap. Gisteren aanvaardde Vis
ser (54) met het uitspreken van
zijn oratie de door de Teylers
Stichting ingestelde leerop
dracht. De komende vijf jaar is
de hoogleraar een dag per week
werkzaam in Leiden, de rest van
de week is hij te vinden aan de
universiteit van Utrecht. Vissers
studie richt zich op het begin
van de negentiende eeuw en de
tijd die daar op volgt. „In die
periode werden de grondslagen
van de huidige wetenschap ont
wikkeld. Leiden heeft hierin met
Lorentz en Kamerlingh Onnes
een zeer belangrijke rol ge
speeld." Sinds de jaren vijftig
heeft Leiden geen hoogleraar op
dit vakgebied gehad.
De platen- en fietsenbranche
heeft ook niets gehoord van
een nieuwe vorm van registra
tiecontrole. Pieter van IJlden,
eigenaar van een tweedehands
platenzaak in de Burgtsteeg,
werkt nog gewoon met het ou
de systeem. Ook fietsenhande
laar Van Polanen heeft wel
eens agenten in de zaak die de
registratie komen contoleren.
Jurist R. Fuyk van de Neder
landse Goud en Zilver Federatie
is ontstemd over de nieuwe ma
nier waarop de juweliers wor
den gecontroleerd. Volgens
hem is Leiden de enige stad in
Nederland die op deze manier
aan registratiecontrole doet. De
waarschuwing voor celstraf
vindt hij aan de zware kant. „Ik
betwijfel of celstraf juridisch
mogelijk is."
De twee verantwoordelijke
agenten R. Paling en C. Staats
zijn op vakantie. Hun chef H.
Schouwenaar vindt de brief van
zijn medewerkers vreemd. Ver
der wil hij niets kwijt omdat hij
niet genoeg van de zaak afweet.
I 2TT HAZERSWOUDE-DORP O.V.M. Hazerswoude-Koudekerk, Raadhuisplein 4. tel. (0172) 58 73 45 NIEUWKOOP Univé "Nieuwkoope.o.". Dorpsstraat 77. lel (0172) 57 34 02 T TNTVF (kV/
\Vj_Uh X ROELOFARENDSVEEN Univé Roelofarcndsveen. Noordeinde 162b. tel. (071)331 91 29 v^Jverzeicerincen 1—J
Méér weten over Univé? Kom eens langs. Of bel met Univé Direct, telefoon (0592) 37 22 22.
Du Prie erelid 3 October-Vereeniging
Leiden heeft weer hoogleraar
geschiedenis natuurwetenschap
Pinksterdag
geopend
jXheinl^
uchrispijnm
Grenen e»' Rotan Design
'2e Pinksterdag geopend
van 11.00 t/m 17.00 uur
HOGE RIJNDIJK 260
LEIDEN TEL 071-5812345
