Kinshasa verwacht bestorming
Sinn Fein vindt 'testcase' in Londense gevangenis
Buitenland
Om door een ringetje te halen
'Shell vervuilt water in Nigeria'
ürbakan: Turkije wordt
(een islamitische staat
Ambassadeur heeft genoeg van Netanyahu
Albanese parlement
aanvaardt kieswet
Olieboorplatform wordt
verbouwd tot lanceerbasis
Indonesië wil alliantie
oppositie verhinderen
ommissie: Veiligheid in
kanaaltunnel moet beter
a/OENSDAG 14 MEI 1997
Ook biertje werkt tegen hartinfarct
münster Niet alleen het gebruik van enkele glazen rode wijn
péTdag vermindert het risico op hart- en vaatziekten, ook bier
leeft een vergelijkbare werking. Dat blijkt uit een studie van de
iniversiteit van Münster. Het vakblad Epidemiology publiceerde
de gegevens van een acht jaar durend onderzoek op 2.000 proef-
jpersonen, allen matige bierdrinkers. In vergelijking met een
groep die niet dronk, noteerden de onderzoekers slechts half zo
veel sterfgevallen en hartinfarcten. Oorzaak is het in de drank
aanwezige ethanol. Deze stof zou de beschermende werking van
ihet 'goede' cholesterol HDL op de bloedvaten versterken.
Knippen haar kost bijna drie miljoen
oij francisco» Het lokale Amerikaanse radiostation KSOL-FM
ïJióêt bijna drie miljoen gulden boete ophoesten voor een stunt
van één van zijn dj's. Die had in mei 1993 met twee vrachtwa
gens het verkeer op een belangrijke brug over de baai van San
Francisco geblokkeerd om zich zijn haar te laten knippen. De lu
dieke actie was bedoeld als protest tegen president Clinton. Die
had zich in het presidentiële vliegtuig laten knippen op het
vliegveld van Los Angeles. Om de presidentiële kapper onge
stoord zijn gang te laten gaan, moesten twee landingsbanen een
uur lang worden afgesloten.
Miljonair Du Pont krijgt dertien jaar
media De Amerikaanse miljonair John du Pont, één van de erf
genamen van het gelijknamige chemieconcern, is gisteren ver
oordeeld tot minimaal 13 en maximaal 30 jaar cel. Een jury had
in februari al geoordeeld dat hij vorig jaar de voormalige Olym
pisch kampioen worstelen David Shultz had doodgeschoten. De
ury in het Amerikaanse Media achtte du Pont tevens ontoereke
ningsvatbaar. Volgens de rechter moet de veroordeelde zijn straf
uitzitten in een gevangenis of ih een psychiatrisch ziekenhuis.
De behandeling wegens voortdurende psychische stoornissen is
Katholiek in Noord-Ierland vermoord
Belfast In Noord-Ierland is gisteren een katholieke man ont
voerd en vermoord. Sean Browne werd na een worsteling ont-
voerd bij een sportclub in Bellaghy en later dood gevonden met
een kogel in zijn hoofd. Zijn lijk lag naast het brandende wrak
van een auto in de omgeving van het protestantse dorp Randal-
'stown. Niemand heeft de verantwoordelijkheid opgeeist, maar
de politie gaat er van uit dat de moord het werk is van pro-Britse
militante protestanten.
Mijnwerkers gijzelen twee managers
iakarta Ongeveer 400 Indonesische mijnwerkers houden sinds
zondag twee bedrijfsleiders vast in het kamp bij de Busang-mijn
in Borneo. De mijnwerkers zijn bang dat ze geen geld krijgen,
nadat onlangs is gebleken dat hun bedrijf betrokken is bij zwen
del met een vermeende grote goudvondst in Busang. Een onder
handelingsteam is per boot naar de afgelegen mijn onderweg.
De mijnwerkers zijn verontrust over hun toekomst en eisen dat
hun werkgever, het Canadese Bre-X Minerals, zijn betalingsver
plichtingen nakomt als ze worden ontslagen.
Weer bomexplosie in hartje Peking
peking Peking is gistermiddag opgeschrikt door een explosie in
een park in het centrum. Het incident deed zich voor in een
parkin de westhoek van de Verboden Stad, het voormalige pa
leisvan de Chinese keizers. Volgens bewoners van de wijk rond
het park gaat het om een zelfmoordaanslag, waarbij zeker een
dode en enkele gewonden vielen. Het is de derde keer in twee
maanden dat er een bom ontploft in de Chinese hoofdstad. Vol
gens de politie is er geen verband met aanslagen die eerder wer
den gepleegd in de westelijke provincie Xinjiang. Daar streeft
;en islamitische beweging naar onafhankelijkheid.
Vandaag tweede ontmoeting tussen Kabila en Mobutu
De druk op.de ZaïreSe hoofdstad Kinshasa is gisteren
toegenomen. De rebellen kondigden 's middags aan dat
zij binnen twee uur in de stad zouden staan, maar dit
bleek niet het geval. Later maakte de radiozender van de
rebellen bekend dat de hoofdstad alleen wordt aangeval
len als het overleg tussen rebellenleider Kabila en presi
dent Mobutu vandaag mislukt.
KINSHASA AFP-Rtr-ANP-AP
De regering van Mobutu kon
digde in Kinshasa de avondklok
Londen wordt
snel weer lid
van de Unesco
PARIJS CEES VAN ZWEEDEN
CORRESPONDENT
Groot-Brittannië heeft gisteren
aangekondigd opnieuw toe te
treden tot Unesco, de VN-orga
nisatie voor cultuur, weten
schap en onderwijs. De regering
van premier Thatcher keerde de
Unesco twaalf jaar geleden de
rug toe omdat de organisatie
slechtzou worden bestuurd.
Het besluit om terug te keren
in de schoot van de VN-organi-
satie werd door de nieuwe mi
nisters Cook (buitenlandse za
ken) en Robertson (defensie)
gisteren bij een bezoek aan Pa
rijs uitgelegd als een stap op
weg naar naar het einde van 's
lands internationale isolement.
De beide ministers maakten
echter duidelijk dat zij Britten
blijven. In navolging van zijn
Conservatieve voorgangers
sprak ook Cook zijn veto uit
over de versmelting van de
West-Europese Unie (de defen
sieclub van enkele West-Eu
ropese landen) en de Europese
Unie.
Frankrijk wil dat de WEU uit
groeit tot de defensiepoot van
de EU, maar Cook maakte dui
delijk dat hij zal vasthouden aan
de oude Britse opvatting dat de
WEU de NAVO niet mag onder
mijnen. ,,We zijn voor betere
samenwerking tussen de WEU
en de Europese Unie, maar niet
voor een fusie", aldus de minis
ter in de Franse hoofdstad.
af. Militairen mogen gericht
schieten op plunderaars. De re
bellen zetten intussen hun op
mars in de richting van de
hoofdstad voort. Zij veroverden
de belangrijke brug over de ri
vier de Kwango op de weg tus
sen Kengé en Kinshasa, op 180
kilometer van de hoofdstad.
Hoewel de rebellen op een
militaire overwinning lijken af
te stevenen, gaat het overleg
tussen Kabila en Mobutu op het
Zuid-Afrikaanse marineschip
Outeniqua voor de kust van
Congo door. De Zuid-Afrikaan
se president Mandela en vice-
president Mbeki hebben vol
gens een regeringswoordvoer
der in Johannesburg een kader
overeenkomst opgesteld over
een vreedzame machtsover
dracht in Zaïre, die Kabila en
Mobutu zouden moeten teke
nen.
Mbeki, die uitvoerig telefo
nisch met Kabila en Mobutu
overlegde, heeft de president er
van proberen te doordringen
dat hij moet afzien van het plan
om de macht over te dragen
aan de tot parlementsvoorzitter
gekozen aartsbisschop Mon-
sengwo. De kerkelijke leider is
Het milieu in Nigeria heeft nog steeds te lijden
'an de activiteiten van Shell. Op verschillende
ilaatsen iri Nigeria zou het drinkwater ernstig
verontreinigd met olie, waarbij de in Euro-
ia toegestane norm tot 680 keer wordt over-
ehreden.
Dit blijkt uit het 'onafhankelijke jaarverslag'
iver Shell, dat gisterochtend werd gepresen-
eerd door de Engelse actiegroepen Rainforest
1 ction Netivork en Project Underground. Vol
lens de opstellers van het rapport, die zich ba-
ieren op zelf genomen monsters, wijzen de aan-
;etroffen hoge hoeveelheden koolwaterstoffen
n het drinkwater op omvangrijke olievervuiling
n het hele stroomgebied van de rivier de Niger.
Een van de proefnemingen werd gedaan in
Luawii, een dorpje in het Ogoni-gebied, waaruit
Shell Nigeria zich al vier jaar geleden heeft te
ruggetrokken. Een ander monster werd geno
men uit oppervlaktewater in de burnt van Port
Harcourt, waar even tevoren een ondergrondse
pijpleiding was gebarsten
Het rapport komt aan de vooravond van de
jaarlijkse aandeelhoudersvergadering van Shell.
De Britse activisten staan, net als het Neder
landse Milieudefensie en Greenpeace, kritisch
tegenover de nieuwe gedragscode van Shell,
waarin het bedrijf belooft op te komen voor
mensenrechten en duurzame ontwikkeling.
Shell noemt het rapport onzorgvuldig en mis
leidend. „Voor het grootste deel hergebruikt het
oude en ontkrachte mythen." Het in het stuk
aangehaalde lek is volgens Shell veroorzaakt
door sabotage.
londen Perfect moeten ze er uit
zien, de bijzondere rijlaarzen die
de 'British Household Cavalry'
traditioneel draagt bij de opening
van het parlementaire jaar. De
Britse koningin Elizabeth II las
vandaag bij die plechtige ceremo
nie in het Hogerhuis voor het
eerst in achttien jaar een troonre
de voor van een premier van de
socialistische Labour-partij. Tot
september komend jaar wil Tony
Blair 26 wetten laten aannemen
door Lager- en Hogerhuis. Op die
manier wil hij de beloften uitvoe
ren van het verkiezingsprogram
ma waarmee hij de stembusgang
op 1 mei zo triomfantelijk won.
Labour heeft kleinere klassen be
loofd in het onderwijs, evenals
kortere wachtlijsten bij de zieken
huizen en een strenger optreden
tegen jeugdcriminaliteit. Ook wil
len de socialisten 250.000 jonge
nkara ap
„Turkije wordt geen Algerije
of Iran", zei Erbakan. „Het is
een democratisch en seculier
land. Deze waarden hebben in
de loop der jaren wortel gescho
ten. De Welzijnspartij staat borg
voor het secularisme in Tur-.
kije", aldus Erbakan.
De oppositionele Moeder
landpartij zou het intussen gis
teren eens zijn geworden met
dissidente leden van de Partij
van het Rechte Pad (DYP) die
in de regering zit over de vor
ming van een coalitie die moet
leiden tot een nieuwe regering.
Daarmee zouden de Moeder
landpartij en de DYP-dissiden-
ten de Welvaartspartij van Er
bakan buiten spel willen zetten.
Vertegenwoordiger Israël in Jordanië wist niets van gesprek met Hussein
een poging de spanningen
ssen zijn islamitisch georien-
erde regering en het leger te
minderen, heeft de Turkse
eniier Erbakan gisteren ge-
:gd dat Turkije niet dezelfde
eg op gaat als Algerije of Iran.
Erbakans Welzijnspartij wil is-
mitische wetten doorvoeren
zijn land, maar is in dit stre
wn herhaaldelijk in conflict ge-
'men met het leger. De strijd-
acht, die zich opwerpt als be-
hermer van de seculiere tradi-
in het land, heeft herhaalde-
gezinspeeld op ingrijpen als
Welzijnspartij de islamise-
TEL AVIV AD BLOEMENDAAL
CORRESPONDENT
De Israëlische ambassadeur in
Jordanië, Oded Eran, is gisteren
afgetreden uit protest tegen de
politiek van de regering-Neta-
nyahu. Hij was pas een week in
functie. Eran zegt dat hij stelsel
matig buiten de politieke ont
wikkelingen is gehouden.
De druppel die de emmer
deed overlopen, was dat hij vo
rige week uit de media moest
vernemen dat Netanyahu in de
Jordaanse stad Akaba een ge
heime ontmoeting had met ko
ning Hussein. „Gezien de be
handeling die mij ten deel valt,
heeft het geen zin door te
gaan", schrijft Eran in de brief
waarin hij zijn aftreden aankon
digt.
In een reactie op Erans ver
trek heeft ook diens voorganger,
Shimon Shamir, gisteren felle
kritiek geleverd op de regering-
Netanyahu. Shamir was de eer
ste Israëlische ambassadeur in
Amman na de ondertekening
van het vredesverdrag in 1994.
In een interview zei hij dat zijn
werk in Amman sinds het aan
treden van de regering-Neta-
nyahu veel moeilijker was ge
worden.
Eran had aanwezig moeten
zijn bij de bijeenkomst van
Netanyahu en Hussein, vindt
Shamir. „Een ambassadeur
heeft immers in zijn dagelijks
werk direct te maken met de
problemen die bij zo'n gesprek
aan de orde komen. Als hij niet
aanwezig mag zijn, hoe kan hij
dan zijn werk doen?"
Sinds het aan de macht ko
men van Netanyahu, zei hij, zijn
de betrekkingen tussen Israël
en Jordanië afgehandeld „op
een manier die in de diploma
tie nog nooit is vertoond". Als
voorbeeld noemde hij een aan
tal geheime missies naar Am
man van Netanyahu's politiek
adviseur Dore Gold. Steeds
werd hij daar pas achteraf over
ingelicht. Netanyahu en minis
ter van buitenlandse zaken Da
vid Levy hebben gisteren de
problemen met de ambassade
in Amman besproken, en be
loofden na afloop meer open
heid.
voor zowel de Zaïrese oppositie
als de rebellen als tijdelijke pre
sident onaanvaardbaar.
Mensen die met het Mobutu-
regime hebben samengewerkt,
proberen met veerboten de ri
vier Zaïre over te steken en
buurland Congo te bereiken. Op
die boten worden voortdurend
explosies gehoord, die volgens
de in Kinshasa circulerende ge
ruchten zijn veroorzaakt door
agenten van Kabila, die de
vlucht van mensen willen
dwarsbomen. Bij een ontplof
fing op een van de veerboten
zijn gistermiddag vier mensen
om het leven gekomen en zes
zwaar gewond geraakt.
Frankrijk heeft de rebellen er
van beschuldigd bloedbaden
aan te richten onder vluchtelin
gen in de stad Mbandaka. Zo'n
27.000 Hutu's hebben zich in de
omgeving van de stad gevestigd.
Volgens religieuze leiders in
Kinshasa zijn de vluchtelingen
met zó hard met stokken gesla
gen dat ze overleden.
TIRANA AFP-Rtr
Het Albanese parlement heeft
gisteren ingestemd met een
nieuwe kieswet ondanks een
dreigement van acht oppositie
partijen de verkiezingen van
eind volgende maand te boy
cotten. In het parlement heeft
de Democratische Partij van
president Sali Berisha de meer
derheid.
De oppositiepartijen, waar
van de Socialistische Partij de
belangrijkste is, hebben niet al
leen gedreigd met een boycot
van de verkiezingen, maar lie
ten ook weten hun deelneming
in de regering van nationale
verzoening te herzien.
Een nieuwe kieswet was één
van de punten uit de overeen
komst die de gezant van de Or
ganisatie voor Veiligheid en Sa
menwerking in Europa (OVSE)
Vranitzky vorige week sloot met
de machthebbers in Tirana. Het
parlement moet volgens die af
spraken de kieswet goedkeuren
zodat president Berisha morgen
nieuwe verkiezingen kan uit
schrijven.
De oppositionele Socialisten
vrezen dat de nieuwe kieswet
Albanië opnieuw in een crisis
zal storten. Zij wilden een zetel
verdeling volgens het systeem
van evenredige vertegenwoordi
ging, maar de Democratische
Partij - en daarmee het parle
ment - houdt vast aan het in
1996 gehanteerde systeem.
Toen won deze partij de verkie
zingen die door internationale
waarnemers als oneerlijk wer
den betiteld.
STAVANGER AFP-DPA-BELGA
Sea Launch, het eerste boor-
platform ter wereld dat tot een
lanceerbasis voor raketten met
commerciële satellieten wordt
omgebouwd, heeft vanmorgen
de Noorse haven Stavanger ver
laten. Het zette koers naar Sint-
Petersburg om daar van Russi
sche en Oekraïnse installaties te
worden voorziep.
In de zomer van 1998 gaat de
Sea Launch naar Long Beach in
het zuiden van Californië. De
eerste lanceringen geschieden
op de evenaar bij Christmas Is
land in het noorden van de Stil
le Oceaan. Op de evenaar kan
een zwaardere nuttige lading
naar een baan voor telecomsa-
tellieten worden gebracht dan
elders.
Het platform, 78 meter hoog
en 133 meter lang, weegt 31.000
ton. Het gevaarte werd vanmor
gen met sleepboten tot buiten
de fjord van Stavanger gesleept.
Op eigen kracht vaart het met
twaalf knopen per uur naar de
Baltische Zee.
De verbouwing van Sea
Launch, die in de zomer van
volgend jaar klaar moet zijn,
gaat naar schatting in totaal een
half miljard dollar kosten. Dat
geld moet worden terugver
diend met lanceringen.
De 68-koppige bemanning
van Sea Launch verlaat straks
het platform na installatie van
de draagraket, en gaat aan
boord van een schip dat vóór de
lancering twee tot drie kilome
ter verder gaat liggen.
werklozen uit de bijstand Halen.
Schotland en Wales is grotere au
tonomie beloofd. Tenslotte wil de
regering een absoluut verbod op
het bezit van handvuurwapens,
naar aanleiding van de tragedie in
Dunblane, vorig jaar. Een geeste
lijk labiele man schoot toen zes
tien schoolkinderen en hun onder
wijzeres dood.
FOTO EPA PAUL VICENTE
JAKARTA Rtr-ANP
laten zich steeds meer zien op
bijeenkomsten van de PPP. Me
gawati mag niet meer aan de
verkiezingen deelnemen, omdat
zij uit de PDI is gezet. Zij heeft
haar aanhangers gevraagd geen
campagne te voeren, maar niet
opgeroepen tot een boycot. Dat
is verboden.
Minister van -Justitie Singgih
riep de partijen op alles te doen
om geweldadigheden te voorko
men. De afgelopen tijd is het
meermalen tot schermutselin
gen gekomen tussen aanhan
gers van de drie partijen. Vol
gens Singgih zijn tot nu toe 49
mensen om het leven gekomen
bij allerlei incidenten.
Waarnemers noemen een
mogelijk alliantie tussen Mega-
wati-aanhangers en de PPP de
enige belangwekkende ontwik
keling bij de verkiezingen. Het
zou echter niet van invloed zijn
op de overwinning van Golkar,
die al dertig jaar aan de macht
is onder president Suharto.
De Indonesische regering heeft
met het oog op de naderende
algemene verkiezingen van 29
mei maatregelen aangekon
digd tegen de groeiende allian
tie tussen de islamitisch geori-
enteerde oppositiepartij PPP
en aanhangers van Megawati
Soekarnoputri.
Het hoofd van de sociaal-po
litieke afdeling van de strijd
krachten, generaal Hamid, zei
gisteren dat foto's van en span
doeken voor Megawati tijdens
bijeenkomsten van de PPP niet
zijn toégestaan. „Er worden
maatregelen tegen onderno
men", zei Hamid tijdens een
manifestatie van de PDI, de
enige andere toegestane oppo
sitiepartij.
Megawati, dochter van eerste
Indonesische president Soekar-
no, werd vorig jaar door een re
geringsgezinde factie opzij ge
schoven als leider van de PDI.
De aanhangers van Megawati
is de dienstregeling nog steeds
niet normaal. Exploitant Euro
tunnel, toch al diep in de finan
ciële problemen, heeft een
strop van 565 miljoen gulden
geleden aan kosten en inkom
stenverlies.
De commissie doet 36 aanbe
velingen voor verbetering van
de veiligheidsprocedures, maar
vindt een wijziging van het ont
werp van de goederentreinen
niet nodig. De Britse vakbond
van brandweerlieden dreigde
gisteren niet meer in actie te
komen in de tunnel als er geen
radicale wijziging komt in de
constructie van de wagons.
LONDEN HANS GELEIJNSE
CORRESPONDENT
Sinn Fein-onderhandelaar Martin
McGuinness zit er ontspannen bij.
Zojiüst heeft hij een testcase op het
bordje van de nieuwe Labour-rege-
ring gedeponeerd. Die moet een eind
maken aan de 'onmenselijke' behan
delingvan Roisin McAliskey, de 25-ja-
rige hoogzwangere Noord-Ierse die in
een Londense gevangenis vecht tegen
het voornemen haar voor berechting
naar Duitsland uit te wijzen.
In een Londens restaurant hapt Mc
Guinness gretig in een Italiaanse
sandwich. „Een staakt het vuren van
de IRA? Geen enkel probleem", mom
pelt hij. „De Britse regering moet er
alleen maar voor zorgen dat de eis tot
inlevering van IRA-wapens voordat
kan worden onderhandeld ver naar de
achtergrond wordt geschoven, We
gaan niet opnieuw anderhalf jaar op
onderhandelingen zitten wachten,
terwijl het wapenprobleem wordt ge
bruikt om de zaak steeds uit te stel
len."
Kort voor zijn smakelijke hap heeft
McGuinness de internationale pers
uitgelegd waarom McAliskey zo be
langrijk is voor Sinn Fein. Zij, de
dochter van Bernadette Devlin, het
Noord-Ierse vrijfyeidsidool uit de jaren
zeventig, kan het 'gebaar van goede
wil' van Tony Blair en de zijnen uit
lokken. Hij zegt het niet met zoveel
woorden, maar vrijlating is het minste
wat mag worden verwacht. McAliskey
kan elk moment bevallen, en dat ter
wijl de condities in de Holloway-vrou-
wengevangenis slecht zijn, het perso
neel niet aardig is en het eten nergens
op lijkt.
De Duitse regering wil McAliskey om
dat ze verdacht wordt van medewer
king aan een IRA-aanslag op een ka
zerne van het Britse leger in Osna-
hrück. De Conservatieve regering
heeft in uitwijzing toegestemd, het
Britse Hooggerechtshof heeft een be
roep van McAliskey tegen die beslis
sing afgewezen. Nu heeft ze haar zaak
bij het Hogerhuis aangekaart. En na
tuurlijk is ze onschuldig. McGuinness:
„Er is geen enkel bewijs. Elke normale
rechtbank zal het onmogelijk vinden
haar te veroordelen.
McGuinness, op z'n 19de met het wa
pen in de hand actief tijdens de onlus
ten in Londonderry, voormalig IRA-
comnrandant en volgens de Britse ge
heime dienst nog steeds lid van het
IRA-opperbevel, spreekt niettemin
opgewekt over de 'betere sfeer' die er
na de Labour-overwinning in Londen
is. Hij hoopt een aardig kantoor in het
parlement te vinden voor zichzelf en
Sinn-Fein-leider Gerry Adams. Beiden
zijn tot Lagerhuislid gekozen en wil
len hoewel ze geen eed van trouw
aan de Britse vorstin willen zweren en
geen Brits bestuur over Noord-Ierland
erkennenhun uiterste best doen
om hun kiezers in Londen te verte
genwoordigen.
Het verbaast McGuinness zeer dat
verschillendecollega-parlementariërs
al angstig hebben gesproken over het
'veiligheidsrisico' van een Sinn Fein-
kantoor in het hartje van Westmin
ster. „Ik ben een vredelievend mens.
Ik wil zelf niet dood, ik wens ook nie
mand anders dood, of het nu om ka
tholieken of protestanten gaat", zegt
hij, de blik op ernstig.
Waar het volgens McGuinness om
gaat, is dat de Labour-regering niet de
oren voortdurend laat hangen naar
het Britse militaire establishment en
de Noord-Ierse protestanten, zoals de
'Conservatieven onder Major deden.
We hebben een gedeelde verantwoor
delijkheid voor vrede in Noord-Ier
land, herhaalt hij een keer of tien,
zonder aan te geven wat precies de
verantwoordelijkheid van Sinn Fein is.
„Adams en ik hebben onze levens ge
riskeerd om het vredesproces op gang
te brengen. Wij verwachten eenzelfde
vredeswil van de nieuwe regering",
zegt hij.
McGuinness is echter realist genoeg
om te beseffen dat het niet snel zal
gaan. Er komen eerst nog gemeente
raadsverkiezingen in Noord-Ierland
en daarna, begin juni, verkiezingen in
Ierland. Er zal dus geduld moeten
worden geoefend voordat de nieuwe
krachtsverhoudingen zijn bepaald.
