H
Kerk Samenleving
Orthodoxe joden beraden zich
op samenwerking met liberalen
Orthodoxen en evangeliealen
vinden elkaar in pinksterappèl
'Anti-zendingswet ondermijnt democratie IsraëV
'Aktiedag' Andreaswijkgemeente
RK-kerk v
activiteiten
Internet tor
uitbreiden
MAANDAG 12 MEI1997
'Respect over en weer nodig
amsterdam anp
Het Nederlands-Israëlietisch Kerkgenootschap
(NIK) en de orthodoxe rabbijnen beraden zich
morgen in een gesprek op de samenwerking met
liberale joden in het pas opgerichte Centraal
Joods Overleg (CJO). Dat maakte voorzitter dr. H.
Markens van het NIK bekend.
Aanleiding voor het gesprek is een advertentie
in het Nieuw Israëlietisch Weekblad van deze
week. waarin het Verbond van Liberaal-Religieu
ze Joden, de zes liberale rabbijnen en de zionis
tische organisatie Arza zich beklagen over 'het
geestelijk klimaat in Israël'. De overheveling van
subsidies van onder meer liberale organisaties
naar orthodoxe groepen 'vergroot de tegenstellin
gen tussen jood en jood in Israël', aldus de adver
tentie.
,,De liberale rabbijnen hakken in op de Israëli
sche orthodoxie, en die kun je niet los zien van de
orthodoxie hier", reageert Markens. Dat'wekt
spanningen op. Wij zijn zeer voorzichtig gewor
den met samenwerking op niet-religieus gebied."
Op godsdienstig gebied is van samenwerking tus
sen orthodoxen en liberalen helemaal geen spra
ke.
Vorige maand wekten dezelfde ondertekenaars
met een eerdere advertentie al de woede van or
thodox Nederland. Toen waarschuwden de libe
rale joden naar aanleiding van een omstreden be-
keringswet voor het gevaar van een 'joods-funda
mentalistisch' Israël waar de eenheid van het
joodse volk op het spel staat.
De Amsterdamse liberale rabbijn D. Lilienthal
is niet verrast door de reactie van orthodoxe zij
de. Volgens hem kunnen de liberale joden niet
langer zwijgen over het onrecht dat hun door de
orthodoxie wordt aangedaan. Zij zeggen de eni
ge en absolute waarheid te hebben. Iedereen die
een beetje anders denkt, wordt in de ban gedaan.
Maar daar hoef ik me niet bij neer te leggen."
Voor een goede samenwerking tussen ortho
doxen en liberalen is'volgens Lilienthal 'respect
over en weer' nodig. „Ik hecht belang aan een
heid en harmonie in onze gemeenschap. Ik heb
daar veel voor over, maar niet alles." Hij voelt
zich verplicht te protesteren tegen de minachting
die liberale joden van de kant van orthodoxe rab
bijnen ten deel valt. „Die zouden willen dat de
grond zich opende en ons opslokte", aldus de
Amsterdamse rabbijn.
In het CJO zitten behalve het NIK en het Ver
bond van Liberaal-Relgieuze Joden ook het Por-
tugees-Israëlietisch Kerkgenootschap en drie al
gemene joodse instellingen (CIDI, Joods Maat
schappelijk Werk en de Federatie Nederlandse
Zionisten).
hellevoetsluis anp
rieus te nemen. „Wij geloven dat wanneer de
kerk de grote daden van God naar de Schrift
Met een gezamenlijk pinksterappèl roepen vijf verkondigt, de Geest geloof, wedergeboorte en
orthodox-protestantse en evangelische groepe- bekering zal werken", aldus het appèl,
ringen de Samen op Weg-kerken op tot trouw De boodschap keert zich tegen stromingen in
aan de belijdenis en een vurig getuigenis van de Samen op Weg-kerken die het gezag van de
het christelijk
geloof. Alleen
dan kan een
einde komen
aan de 'matheid
die als een waas
over de kerken
ligt'.
Het Pinks
terappèl 1997 is
een initiatief
van de Gerefor
meerde Bond en de Confessionele Vereniging,
twee behoudende richtingen in de Nederlandse
Hervormde Kerk, het Confessioneel Gerefor
meerd Beraad, het Evangelisch Werkverband in
de Samen op Weg-kerken en de Stichting Vrien
den van dr. H.F. Kohlbrugge.
Alle hervormde, gereformeerden en lutherse
kerkenraden ontvangen het appèl. De bood
schap roept de kerken op om het gezag van de
bijbel en het belijden van de Drieënige God se-
'Einde maken aan de
matheid die als een
waas over de kerken ligt'
bijbel en de unieke
positie van het chris
telijk geloof ter dis
cussie stellen en het
geloof vooral zien als
het strijden voor een
betere wereld. „Wan
neer de kerk haar ge
tuigenis inruilt voor
louter solidariteit met
de wereld of louter
met de we
reldgodsdiensten, zal ze uiteindelijk voor de we
reld geen boodschap meer hebben."
De auteurs van het appèl erkennen ook de
schuld die de kerken zelf hebben aan de 'Gods
vervreemding' in de huidige, ontkerkelijkte sa
menleving waarin de mens verblind is door het
'egocentrische, consumptieve denken'. „Dat
vraagt om diepe verootmoediging, opdat het ge
tuigenis aangaande Christus echt profetisch zal
klinken."
amersfoort anp
Het wetsvoorstel dat is bedoeld om evangelisatie in Is
raël uit te bannen, ondermijnt de democratie in dat
land. Dat staat in een petitie van Stichting Israël en de
Bijbel, gericht aan de Israëlische premier Netanyahu
en de voorzitter van de Knesset.
De stichting, die zich bezighoudt met bijbelversprei
ding en evangelisatie, heeft de ruim 250 bezoekers van
haar jaarlijkse Landdag in Amersfoort gevraagd het
protest tegen de anti-zendingswet persoonlijk te on
dertekenen. Voorzitter Baruch Maoz van het Israëli
sche actiecomité tegen de wet had in een brief aan de
Landdag gevraagd krachtig bij zijn regering te protes
teren en koningin Beatrix en het Nederlandse kabinet
te vragen hun invloed aan te wenden.
Volgens Maoz is de kans groot dat het Israëlische
parlement instemt met het wetsvoorstel, dat op straffe
van maximaal een jaar hechtenis productie, import,
verspreiding en het in bezit hebben van niet-joodse
religieuze lectuur verbiedt. „Het voorstel heeft in het
parlement een overweldigende meerderheid achter
zich. De wet wordt ongetwijfeld van kracht, tenzij Is
raël door tegenstanders van de wet wordt overtuigd
dat de wet niet in het belang van het land is", aldus
Maoz. De anti-zendingswet zou volgens hem een im
morele ontkenning van de grondrechten van de mens
zijn en de Israëlische samenleving onderwerpen aan
„fundamentalistischeoverheersing".
Stichtingsdirecteur T. Stier hekelde de vooral door
stichting Christenen voor Israël gehuldigde opvatting
dat christenen geen zendingstaak jegens joden heb
ben, maar hen en hun land vooral materieel behoi
te steunen. „Het gevaar is groot dat de christenlii
zich bezighoudt met de opbouw van de staat Isr(
maar niet met de diepste nood van de joden. Er iso
voor joden geen andere naam dan die van Jezus Ch;
tus gegeven waardoor zij moeten behouden word'
Daarom heerst er onder de Messiasbelijdende jod
grote zorg over de anti-zendingswet."
Secretaris Eric Brown van de Engelse zusterorga
satie van Israël en de Bijbel leek zich weinig zorgen
maken over het wetsvoorstel. „Niemand kan iets
richten tegen de kracht van het Woord van God. 1
zullen daarom nog meer Nieuwe Testamenten
spreiden. De vraag ernaar neemt alleen maar toe.
je mensen iets verbiedt te lezen, willen zij het jt
hebben."
katwijk» Het schilderachtige Andreashofje
aan de voet van de Oude Kerk in Katwijk was
afgelopen zaterdag veranderd in een markt
plein tijdens de tweede 'aktiedag' van de her
vormde wijkgemeente Andreas. De kooplui
achter de kraampjes met boeken, planten en
moederdagcadeautjes deden goede zaken en
de jongste bezoekers konden zich onder meer werd niet vergeten: er was een koffie-corner
uitleven bij het marmottenspel en het sjoelen, ingericht en ook de haring- en viskar ontbrak
Ook cultureel werd er aan de weg getimmerd, niet. De opbrengst van de aktiedag gaat naar
In de ochtenduren was er kinderkoorzang te de stichting De Brug en het jeugdwerk van de
beluisteren en 's middags liet de kerkenraad Andreaswijk.
onder begeleiding van het Van den Heuvel
orgel van zich horen. Ook de inwendige mens Foto hielco kuipers
utrecht» anp
Een werkgroep van de Rod
Katholieke Kerk in Neder!
onderzoekt in opdracht var
bisschoppenconferentie op
ke wijze zij haar activiteiter
Internet kah uitbreiden,
maakte het RK-Kerkgen
schap bekend.
Het team van specialister
der de naam Interdioce
Taakgroep Internet moet
werken naar een stapperi
voor de Rooms-Katholiekel
Onlangs is al een site geop
waar netsurfers suggesties I
nen geven over de invulling
de plannen.
De Kerk is al twee jaar op
perimentele basis actief op
net. Het gaat vooral om het
strekken van informatie i
kerkelijke documenten en
publiceren van materiaal i
parochiebladen en persbei
ten.
De nu geplande uitbreit
moet meer 'ontvangersgeii
worden. Ook wil de RK-Keil
temet gebruiken om zich
buitenkerkelijken te prese
ren. Verder denkt de taakg
dat parochies, dekanaten,
dommen, werkgroepen en
stellingen zich via het net
van eikaars activiteiten en
zichten op de hoogte kun
houden.
Wereldwijd is de Rooms
tholieke Kerk druk bezig
nieuwe activiteiten op het ir
nationale computernetwerk
uit de Leidsch Dagblad
ANN01897
Woensdag 12 Mei
ALFEN AAN DEN RIJNVerleden week zou zich te Alten
aan den Rijn een paartje in den echt begeven, doch toen
het tijd werd voor het bruidspaar om zich naar het Raadhuis
te begeven, weigerde de bruidegom den gang daarheen en
zag van het huwelijk af.
LEIDENGisternamiddag had mejuffrouw v. W. het onge
luk met haar rijwiel aan de Rijn-en Schiekade te water te
geraken. Een in de nabijheid zijnd politie-agent smaakte
echter het genoegen haar spoedig op het droge te brengen,
zoodat zij met haar nat pakje behouden in hare woning op
genoemde kade aankwam.
ALFEN AAN DEN RIJNHet post-en telegraafkantoor te
Alfen aan den Rijn- een gebouw dat aan de gemeente in ei
gendom toebehoort -.ondergaat een inwendig belangrijke
verbouwing. Het kantoorlokaal, de wachtkamer voor het pu
bliek, zoowel als de bestellers- en batterijkamer worden alle
aanmerkelijk vergroot en overeenkomstig de behoeften van
den dienst ingericht.
Tusschen de wachtkamer en het kantoorlokaal is een
spreekcel gebouwd voor het intercommunale telephoonver-
keer. Wanneer deze dienst voor het publiek wordt openge
steld, is nog niet bepaald.
ANNO 1972
Vrijdag 12 Mei
ALPHEN AAN DEN RIJN— Ondanks dat er twee motorrij
ders uit tegenovergestelde richting naderden, ging een au
tomobilist een groepje wielrenners toch passeren. De mo
torrijders moesten zo ver uitwijken, dat ze in de berm te
recht kwamen en vielen. Éen van hen is met een hersen
schudding in het ziekenhuis Rijnoord opgenomen. Een
duopassagiere kwam in de sloot terecht en liep slechts een
nat pak op.
LEIDENDe walvis, die in de Margriethaven in Rotterdam
werd aangetroffen en waarvan het skelet door preparateurs
van het rijksmuseum van natuurlijke historie in Leiden werd
geborgen, is een Noorse vinvis. Van deze soort spoelde 29
augustus 1811 een exemplaar bij Monnikendam aan. Het
skelet van dit dier bevind zich in het museum in Leiden.
In ieder geval is de vondst in Rotterdam uitzonderlijk, want
het betreft het tweede of misschien derde exemplaar dat in
Nederland is aangetroffen, aldus Prof. dr. L.D. Brongers-
ma, directeur van het Leidse museum.
LEIDEN/VOORSCHOTEN— Door de kanalisatie van de
vaarweg tussen de Vlieten de Rijn is het natuurlijke grens-
beloop tussen Leiden en Voorschoten vervallen. Óp verzoek
van de gemeenteraden is een onderwerp-wet gemaakt, welk
voorstel tot grenscorrectie door Gedeputeerde Staten aan
de raden is verzonden met het verzoek hierover binnen twee
maanden hun mening kenbaar te maken.
Indien u een bijstandsuitkering
ontvangt en daarnaast een
baan heeft of binnenkort een
baan gaat krijgen, bestaat de
kans dat u in aanmerking komt
voor een extra premie of bonus
boven uw uitkering. Om men
sen met een bijstandsuitkering
tot werken te stimuleren heeft
de gemeente Leiden namelijk
de ABW-actiefregeling in het
leven geroepen. Op grond van deze regeling
kunt u maximaal 2 jaar in aanmerking ko
men voor een maandelijkse premie wan
neer u deeltijdarbeid, vrijwilligerswerk of in
het kader van een trajectplan zogenaamde
arbeidstoeleidingsactiviteiten (bijvoorbeeld
een sollicitatietraining) gaat verrichten.
Voor de éénmalig verstrekte bonus komt u
in aanmerking wanneer uw bijstandsuitke
ring is beëindigd omdat u een betaalde
baan heeft gevonden (de 'uitstroombonus')
of wanneer u een cursus Nederlandse taal
hebt voltooid. Dit artikel gaat alleen over de
voorwaarden die gelden voor de premie
voor deeltijdarbeid en de uitstroombonus.
Zowel voor de premie als de uitstroombo
nus geldt als voorwaarde dat u minimaal
twee jaar werkloos moet zijn (en als werk
zoekende ingeschreven heeft gestaan bij
het Arbeidsbureau), óf dat u een alleen
staande ouder bent met een kind tot 12
jaar. Voor de uitstroombonus kunt u ook in
aanmerking komen wanneer u als banen
poolmedewerker uit de banenpool of als
JWG'er uit het Jeugd Werk Garantieplan
stroomt naar een gewone baan.
Indien u een deeltijdbaan heeft, worden uw
inkomsten gekort op uw uitkering. In plaats
daarvan ontvangt u (als u minimaal twee
jaar werkloos bent) maandelijks een premie
van maximaal 275 gulden. De uitstroombo
nus bestaat uit een eenmalig bedrag van
2.000 gulden voor echtparen en alleen
staande ouders en een bedrag van 1.000
gulden voor alleenstaanden.
De maandpremie moet u binnen vier
maanden nadat u met uw deeltijdbaan bent
begonnen aanvragen. De uitstroombonus
wordt u ambtshalve toegekend nadat u drie
maanden hebt gewerkt. Hoewel de uit
stroombonus u als alles goed gaat automa
tisch wordt toegekend, raden wij u toch aan
voor alle zekerheid ook voor de bonus een
aanvraag in te dienen.
Bij het vaststellen van de duur van uw
werkloosheid telt ook de periode mee waar
in u vóór de aanvang van uw bijstandsuit
kering werkloos was. De ABW-actiefregeling
verbindt hier wel de voorwaarde aan dat u
INSTITUUT BURGERRAADSLIEDEN
Werken vanuit
bijstand kan
tot extra
beloning
leiden
in die voorafgaande periode een andere uit
kering ontving (bijvoorbeeld een werkloos
heidsuitkering) en (zoals al werd vermeld)
dat u stond ingeschreven als werkzoekende
bij het Arbeidsbureau. De premie voor deel
tijdarbeid wordt niet alleen verstrekt wan
neer u tijdens uw bijstandsperiode met de
deeltijdbaan start. Ook wanneer u reeds
voordat u de bijstand inging in uw deeltijd
baan werkte, kunt u voor de premie in aan
merking komen indien u minimaal twee
jaar werkloos bent. Wanneer u bijvoorbeeld
vóór uw bijstandsuitkering anderhalfjaar
een WW-uitkering ontving en daarnaast al
in een deeltijdbaan werkzaam was, kunt u
De duiven vlogen dit weekeinde vanuit PV Leiderdorp
een half jaar na de aanvang
van uw bijstandsuitkering al
voor de premie in aanmer
king komen, omdat u in to
taal twee jaar werkloos bent
en in een deeltijdbaan
werkt. Was u bij de aanvang
van uw bijstandsuitkering al
twee jaar (gedeeltelijk)
werkloos, dan kunt reeds
vanaf dat moment in aan
merking komen voor de premie voor deel
tijdarbeid.
Voor de premie en de bonus hoeft uw werk
loosheidsperiode overigens niet onafgebro
ken te zijn geweest: maximaal 50 dagen
mag deze periode onderbroken zijn voor
het verrichten van betaalde arbeid. Aan uw
inschrijving als werkzoekende bij het Ar
beidsbureau stelt de ABW-actiefregeling wél
de eis dat deze onafgebroken moet zijn ge
weest. In de praktijk blijkt echter dat ook op
deze voorwaarde uitzonderingen mogelijk
zijn.
Eén van deze uitzonderingen betrof een
vrouw van wie de bijstandsuitkering werd
beëindigd wegens het aanvaarden van een
betaalde baan. Nadat zij drie maanden
werkzaam was werd haar een uitstroombo
nus geweigerd, omdat zij in de twee jaar
voorafgaand aan haar nieuwe baan zeven
maanden niet als werkzoekende ingeschre
ven had gestaan bij het Arbeidsbureau. In
een bezwaarprocedure bracht de Commis
sie voor de Beroep- en Bezwaarschriften
een negatief advies uit aan het College van
B en W, omdat de ABW-actiefregeling nu
eenmaal de voorwaarde stelt dat de in
schrijving bij het Arbeidsbureau onafgebro
ken moet zijn geweest en aan deze voor
waarde niet is voldaan. Het College van B
en W volgde het advies van de Commissie
niet op, omdat volgens B en W de ABW-ac
tiefregeling niet te star geïnterpreteerd
moet worden en bij de beoordeling ook
naar de specifieke omstandigheden van het
individuele gekeken moet worden. Het be
zwaarschrift werd gegrond verklaard.
Uit het voorgaande blijkt dat de ABW-ac
tiefregeling meer mogelijkheden tot een
premie of bonus biedt dan menigeen zich
realiseert. Wanneer u nadere informatie
over de regeling wenst, kunt u contact op
nemen met de Sector Sociale Zaken van de
gemeente of één van onze spreekuren be
zoeken.
Instituut Burgerraadslieden, Breestraat
92,2311 CV Leiden, tel. 5167700. Spreeku
ren maandag 11.00-12.00 uur en donder
dagavond 18.30-20.00 uur.
PV Het Oosten
W. Kop 1, 6, 8; W. v/d Hoogt 2, 9; G. Hen-
drikse 3; B. van Putten 4, 5, 7; C. v/d Blom
B. van Mil 1, 7; R. v/d Nieuwendijk 2, 6, 10;
D. van Seggelen 3, 5; Th. Habraken 4; M.
Reijerse 8, 9.
PV De Reisduif
N. de Groot zn. 1, 2, 3, 4, 5, 7; comb. J.
Hartevelt 6; S. van Iterson 8,10; H. Dusoswa
9.
PV De Vriendenclub
R. Metscher 1, 8; comb. Rozier/de Schrijver
2, 4; P. Hartevelt 3; comb. Sladek. la Lau 5;
comb, v/d Nieuwendijk 6, 10; Ch. v/d
Voorn 7; A. v/d Lee 9.
L O F
LEIDSCH DAGBLAD
(Opgericht 1 maart 1860)
KANTOOR
Rooseveltstraat82 071-5356356
Postadres: Postbus 54,
2300 AB Leiden
ABONNEESERVICE
Abonnementen 071-5128030
Geen krant ontvangen?
Bel voor nabezorging:
Ma.t/m/vr.18.00-19.30uuren
Zaterdag 10.00-12.00 uur 071-5128030
DIRECTIE
B. M. Essenberg,
J. Kiel (adjunct)
HOOFDREDACTIE
J.G. Majoor,
W. Bank (ad/uncf a./.)
PUBLIC RELATIONS
W. H. C. M. Steverink 071-5356356
OMBUDSMAN
R.D.Paauw 071-5356215
Tel. dag. 9.30- 11.30 uur of per post.
REDACTIE
J. Rijsdam, chef redactie nieuwsdienst/kunst
J.M. Jacobs, chef red. Groot Leiden
A.J.B.M. Brandenburg, chef eindred. regio
F. Blok, chef eindredactie algemeen
W.F, Wegman, chef red. Duin en Bollenstreek
W. Spierdijk, chef sportredactie
J. Preenen, chef binnen-, buitenland, eco
TELEFAX
Advertenties: 071-53
Familieberichten: 023-51
023-5!
Redactie: 071-5!!
Hoofdredactie: 071-5!
ADVERTENTIES
Maandag t/m vrijdag van 8.30 tc
071-5! I
RUBRIEKSADVERTENTIES
Maandag t/m vrijdag van 8.30 tot 17 u
071-51
ABONNEMENTEN
bij vooruitbetaling:
per maand (acceptgiro)
per kwartaal (acceptgiro)
per jaar (acceptgiro)
Abonnees die ons een machtiging
verstrekken tot het automatisch afsdï
van het abonnementsgeld, ontvangef
korting per betaling.
VERZENDING PER POST
per kwartaal (NL)
LEIDSCH DAGBLAD OP CASSETTE6I 1
Voor mensen die moeilijk lezen, slecht1
ogen hebben of blind zijn (of e
leeshandicap hebben), is een samenvat»
het regionale nieuws uit het Leidsch Dagb
geluidscassette beschikbaar. Voor inform l
0886-482345 (Centrum voor Gesproken
Lectuur, Grave)
ZIEK ENHUIZE
ONGEVALLENDIENST
Academisch Ziekenhuis vanaf zaterdag 13.00 t/m dinsdag 13.00 en vanaf
woensdag 13.00 t/m vrijdag 13.00, woensdag 13.00 uur (Diaconessenhuisji 3
dagelijks St.Elisabeth Ziekenhuis.
BEZOEKUREN
DIACONESSENHUIS
(tel. 071-5178178): dagelijks 14.30-15.15 uur en 19.00-19.45 uur.
Kraam- en zwangerenafdeling buiten de gewone bezoektijden, voor partners
bovendien van 10.30 -11.15 uur en van 19.45 - 21.00 uur
Special Care Unit: 10.30-11.00 uur, 15.00 -15.30 uur en 19.00-19.30 uur en
overleg met de dienstdoende verpleegkundige
Kinderafdeling: 10.30-19 00 uur, na overleg met de dienstdoende verpleegkun:
Jongerenafdeling: 14 30-15.15 uur en 19.00-19.45 uur.
RIJNLAND ZIEKENHUIS vestiging St. Elisabeth
(tel. 071-5454545): dagelijks 14.00-15.00 uur en 18.30-19.30 uur, klasse If
daarnaast ook 11.15-12.00 uur
Kraamafdeling: 14 30-15.30 uur en 18.30-19.30 uur (voor vaders tot 21 00 uhf a
Kinderafdeling: 14 30-19 00 uur (voor ouders de gehele dag).
Afdeling hartbewaking (CCU)en intensive care (IC): 14.00-14.30
18.30-19.00 uur.
Spoedeisende hulp: dag en nacht geopend
RIJNLAND ZIEKENHUIS vestiging Rijnoord
(tel. 0172-463131): dagelijks 14.00-15.00 uur
daarnaast ook 11.15-12.00 uur.
Geen spoedeisende hulp meer mogelijk
n 18.30-19.30 uur, klasse I en
ACADEMISCH ZIEKENHUIS
(tel. 071-5269111): alle patiënten (behalve kinderen) 14.15-15.00 u
18.30-19 30 uur
Avondbezoekuur afdeling Verloskunde 18.15-19.00 uur, 19.00-20.00 uur (Alle'
Partners/echtgenoten met kinderen.)
Voor zwangeren: zaterdag en zondag van 10.00 tot 11.00 uur (uitsluitendvoe
partners/echtgenoten en eigen kinderen.)
Kinderafdelingen: voorouders van opgenomen kinderen is
mogelijkheid in overleg met de hoofdverpleegkundige.
Voor andere bezoekers gelden de volgende tijden: keel-, n
neurologie-14 .15-15.00 uur en 18.30-19.30 uur; oogheelkunde en heelkunde c
14.15-15.00 uur en 18.30-19.00 uur
Kinderkliniek: zalen voor peuters, kleuters en grote kinderen: 15.15-17.00 uur
babyzaal en boxenafdeling: volgens afspraak.
e bezoet
e
n oorheelkunde ti